C. Valerii Catulli, Albii Tibulli, et Sexti Aurelii Propertii opera Sexti Aurelii Propertii equitis Romani Elegiarum libri quatuor interpretatione et notis illustravit Philippus Silvius ..

발행: 1685년

분량: 586페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

pROPERTII LIBER III.

ELEGIA IX.

DEPREHENSUM SE FUISSE A CTNTHIA

cum Phyllide, O Theia amicis . graviterque ab ea omnes magulasse.

CV M fieret nostro toties injuria licto,

Mulctato volui castra movere toro.

Phyllis Aventinae quaedam est vicina Dianae, obria grata pardua: tiam bibit, omne decet. Altera Tarpeios est inter Tlicia lucos , Candida, sed potae non satis unus erit.

Lygdamus ad cyathos , vitrique aestiva sus ellex , Et Methymnaei Graeca saliva meit.

in nemora Tarp. so manes. pulcherrim . verum illa vino madida uno non erit a tenta. a a. . .u . . .

. . . .

Lν damus erat a poeulis. atque etiam n.bis top si x astiva vitri v. nique --

iam so uni hi e do os , stupra, sanusqu- retixti η vocaverit ad c nam i hyllidem . Th. iamque meretrices, S ci i modo discumb ns in tet illas fuerit a Crnihia sutente deprehensus. 3. p llis Aυ.ntina Diana. t Hateγώνθὼ mmen est eu justam metetticu af, quae juxta Diana Atient, aedem habitabat. Templum porali in Ave uno monte constititii m fuisse a Ser uio Tullo tela tunt Varro Lib. de Ling Latina. Dionys Halicam. Lib. 3. Tit. Livius Lib i. P. Victor in ii. regione vibis. Matii si Lib. 4. Epig. ε .ratidar Aυentina vietaU Sura Diana. s. Nιιa tmεν Tarpeus Lucos. l in vos m,nte . ubi fuit olim Taν ρι-m nemus. Eleg. 4, habitavit I hera. I i. Diu πω . a Cya: hor. J L s mira illis in epulis Propertio . cujus erat sa- mulus , caeterisque conviva pocula ministrabat. H. Me 0mnai Graia salio m. i. JM th1mnatim vinum nictuin est a M. . th mna Le bi insulae civitate , ex qua oriundus ivit Arion cui ha aelus ii ii gnis, qum in nrate deiectum delphinos luit uili, de in portum Taena: ium incolumem devexit. in agro I-nao optimum Oiura ac pretiosissinium

Ii ilicisc

382쪽

ν 1 PROPERTII LIPEI: IV.

Nile , tuus t bicen erat , crotalistria Phyllis , Et facilis spargi munda sine arte rosa. Nanus & ipf suos breviter concretus in artus Jactabat truncas ad cava buxa manus. Sed neque suppletis consi ibat flamma lucernis, Decidit inque suos mensa supina pedes ;Me quoque per talos venerem quaerente secundosio Semper damnosi subsiluere canes. Cantabant surdo , nud. bant pectora cccco , Lanuvii ad portas, hei m hi, solus eram ;Cditi sub .lo rauci sonuerunt cardine polles, Et levia ad primos murmura sacta Lares. t Nec mora , cdm totas resupinat Cynthia valvas , Non opetola comis. sed fucibunda decens. I Η τ E R

membra contractus brevis maum agita. bat ad concavam ιibiam. r. riam nec ea am erat raria flamma lucernis

oleo etiam suasus opstiti . menis quosve inversa cecidia in sua fulera. Cumque

r μοι. 13. Nile tuin tibicen. J Per Nilum

fgrpti fluvium significat AEgyptium

ali utile rabie mm , per fluvios enim saepias Poetae gentes. gentiumque regiones designant, Ut Eleg. 3;. Lib. I. Cam πιι ra Nilo Watιa nulla fuit. Constat autem eonviviis adhiberi tibicines apud antiquos consuevisse.

etiam nunc , ad Crotalorum sonitum saltabant veteres.

omen malignat fi .mmae, quae non eadem manebat. De omine lucernae di

f.' per emicuerunt. Surda canebant .

in suos nudabant eaeco ι heu me solvi eram ad Lanuvii o tas. Cum repente raues eardino ianua 'suum edidit. parvaqua murmura a d primor Lares. Statimque etiam Cynthia noumuli. eum laboro campia . Ied decente μυηι ac sermosa fores omnes eve iit.

T I o N 2 s. 11. Per talos Venerem qu4ranu. In eonviviis suis veteres laus adhibebant, uotum jactu regem convivii , magitumque bibendi sortiebantur , cui Venetis iactus obvenis let. Horat. Lib. I. Od. 4 me rixa vini sortiere talis. Et Lib. i. Od. 7. uem Versu arbitrum daret bib .di. Plutes autem erant talorum jactus, ranis, senio , Chius, vultu iii , Vena ace. omnium veris felicissimus Talorum jactiis erat Ven-. Sueton. iii Aug.

io Damnosi canes. t In omni iactia

si dicuntur. quod qui Canem iecerat. aliquid conseiebat, nihil velli tollebat.

383쪽

PROPERTII LIBER IV.

Pocula ma digitos inter cecidere remissos, Palluerantque ipso labra soluta mero. pulminat illa oculis, & quantum scemina saevit; ueo Spectaclum capta nec minus urbe sitit.

Phyllidos iratos in vultum conlicit ungues ;Tertita vicinas Tlitia clamat aquas. Lumina sopitos turbant elata Q. irites , Omnis & in lana semita nocte sonat.

ιs Illas diret tisque comis , tuniciique soli itis

Excipit obscurae prima taberna viae. Cynthia in exuviis gaudet, victrixque recurrit, Et mea perversa sauciat ora manu ;Imponitque notam collo, morsuque cruentat, o Praecipueque oculos, qui meruere .serit.

Atque ubi iam nostris lassavit brachia plagis, Lyadamus ad plutei fulcra sinistra iacens

Exuitur, geniumque meum prostratus adorat. Lygdame, nil potui ; tecum ego captus eram.

1 Supplicibus palmis tum dem dira ad foedera veni, C sim vix tangendos praebuit illa pedes, Atque ait, admissis si vis me igno cere culpae, Accipe, quae nostrae formula legis erit.

prehensu. Vix tandem yacu randitionestitita praeanti bius manibus yetii , vix autum C n hia pedes uos attingere mep misit . dixitque: si cutis me tibi erimen commissum condanar ι Auda . quibus conditiam Mo luis farina . et oti bi dabo. constabit. T I o M E s. o. S ectaelum ea ta. J Cynthiae non tur; ut nudus caedatur. minus horrida fuit facies, quam ut bis i Gensumque meum adorat Mihi per capta. lsrmum m. um supplicat, ut ipsa contra ι. Exuitur. J Vestes dei o. e re cogi l cynili: ae surorem lubveniam.

384쪽

1 PROPERTII LIBER I v.

Tu neque Pompeia spatiabere cultus in umbra, so Nee com lascivum sternet arena sortina . Colla eave inflictas ad summum obliqua theatrum , Alit lectica tuae sudet aperta morae. Iym damus in primis omnis mihi causa querelae Veneat, & pedibus Vincula bina trahat.11 Indixit leges: respondi. Eso legibus utar Riserat imperio ficta superba dato. Dein, quemcumque locum externae tetigere puellae, Suffocat, dc pura limina tergit aqua. Imperat de totas itersim mutare lacernas,so Terque meum tetigit sulfuris igne caput. Atque ita mutato per singula pallia lecto, Respondi: de toto solvimus arma toro.

a. l P., . im porticum significat , ubi deambulate solebant Romani, delua vide, quae dicta sunt ad Eleg. νι.

so. Lasicivum forum. J In quo nimiram saepius non deerant nequitiae fomenta. Ovid. Lib. i. de Arte amandi Et ora eonvexiunt , quis credιυνυμι. ams i. Fl/mmaque tu arguto sapὶ reperta foro s. si . Aut Daica. J Nolo, inquit Cyn thia , ut oculos convertas ad summum theatrum. ubi foeminae sunt; noo etiam ut lecticarii tui sudent in Vix diutius te

detinente morantes.

n. L se mus in primis J Vendatur ante omnia Lygdamus . qui solus in causa est, cur tam saep8 de te eo uerar, is enim pellices istas ad te voeavit . x adduxit, dc ut meretricum am

A T I o N E s.l ductor, habeatur in compedibus. s . Diin quem metua locum. l Quas contactu tuo Iocum polluissent pue Ies Propertii convivae, illum iustrare ae purgare aggreditui Criathia. 1'. Alia lare lac/rna . t Vestes quoque mutare Propertium Cynthia augit , quasi pollute quoque fuissent εο . Teri e meum c/put. J Ter quoque Propellius ipse su latea si inin illusitatur a Cynthia. In lustrationibus autem ac religionibus maximam vim habete sui r veteres credide iunt Tibul. E eg. s. Lib. I. IA H e ter carcum Iustravi sui νι uro Carmina cum magico pari uust

anus.

Uly etiam Lib. ii. olytr. post interiectos Penelopes procos domum suim igne Ze saliuie lustrasse ae purgasile scribitur.

385쪽

7 sp ROPERTII LIBER IV.

ELEGI A X.

DE HERCULE ET MORTE CAC LAMPHITRYONIADE s qui tempestate juvene

E erat a stabulis. 5 Erythea, tuis, Venit ad invictos pecorosa palatia montes,

Et statuit festos sessus de ipse boves, s Qua velabra suo stagnabant flumine , quaque

Amphi ιυ paue , cuius te vera tilius fuit ex Alcmena ι licet eius originem propter rerum gestatum magnitudinem ad Jovem nonnulli retulerint Narrat aui ena hac Elegia Propertius quomodo Caeum abigeum occiderit Hercules Ha e potio fie habet historia. Cium occiso Gerrone Hercu.les ex Hi pania redit et . in agro Latino , ubi polimcdum condita Roma est, constitit, ut hoves , quos . bducebat, via listbs quiete & pabulo

laeto reficeret. Cacus autem Pastor

Aventini montis incola viribus ferox, ut m tricipitem fuisse fingunt o Vitus de Propertius octo boves pullatitudine ea imios noctu praedatus abegit, eosque cauda aversos , ne furtum v sigiis depti henderetur , in antrum suum peti rarit. Tum Hercules , tam gregem perlostrasset oculis, ac pari mabiste numero sensisset, ad proximam

speluncam petierit, si eo tarth vestigia

fertent,quae ubi omnia foras versa vidit, nec in aliam patrem serte , incertus animi ex loco infesto agere potι dat. N entum capit. Verum cum fraei et ei uncana actae bo vos . quaedam ad desiderium relictarum, ut ni . n,up Illint, Ieddita inclusa tum ex Caci spelunca boum vox Heictam converit , qut m

aditu prohibere conamur, clavi per cuilus occubuit , bovesque suos Heral cules recisit. Rim quoque cum nostru Poeta natrant T. Livius lib. i. Virgil. lib. v. AEne id Ovidius lib. r. Fiator. Dionys. Halicarn. lib. ix. Eu h. . t Alii legunt. Erythraa. alii Eruthia. Insulam ei te dicunt ad erit tremam Hispani. oiam in mari G l diratio sitam non procul a Gadibus, int qua tanta aeris benignitas fertur , ut homines patiat pene immortales. In hae intula tegnaile dicitur Geryon, cujus atmenta abigit Hercules. 3. Pec. sa pala. ia j P-iatruMm montem fgnificat , quem etiam supra Lleg. I. v 3 dicit inco.uisse Evandrum

mus ad annotat. in Tibuli E eg. s. i ib. 1 locus in urbe luit juxta Aventinum montem , qua quondam Tiberit suciis ratibus trajiciebat ut . ut testatut Tia bullus loco mox laudato. At qua Vola,m ν esto patet. ire solebat E aet t. ti/ pnPά ρενυ ια ti λυν Dicitur autem duplix fuisse Vela, νώ m. m jus A mions ibidini postea tactumesi rei ima venaliu .ia macellum. HOrat. Se im. Lab Satri. 3.CMm Icuννu saνιεν . cum Veia a eis

386쪽

ν 6 PROPERTII LIBER lv.

Sed non infido manserunt hospite Caco incolumes, furto polluit ille Jovem.

Incola Cacus erat, metuendo raptor ab antro,

io Per tria partitos qui dabat ora sonos. Hic, ne certa forent manifestae signa rapinae,

Aversos cauda traxit in antra boves.

Nec sine teste Deo furem sonuEce iuvenci, Futis & implacidas d ruit ira sordis.1 se Maenalio iacuit pulsus tria tempora ramo Cacus ; de Alcides sic ait, ite boves , Herculis ite boves, nostrae labor ultime clavae, Bis mihi quaesitae . bis mea praeda boves et Arvaque mugitu sincite boaria longo; io Nobile erit Romae pascua nostra sorum. Dixerat, de sicco torret sitis ora palato,

posteris facite. Nostra pascua Roma fe

rum erit ι Arne. Sic Iocu - s . eumque Dii ipsius es arido palato erucrare

qui sidem jusque jubet ho0itibus iet.

is. Ma alio ramo. J Hoc est, zava, quae Alauali a dicit ut, quasi sit excisi e

A analo Alcadiae monte. Pausanias autem in Corinthiac. Herculem scribit abscidisIe clavam suam ab oleastro, quem ad Salonidem Achaiae piaudem insenisset. ιε. Alcide .l sie dictus est He:cules ab Aleas avo paterno. is B. mihi quasita. J Boves ei imillae iterem fuerunt ab Hercule patiae cum labore ac certaminis periculo plura O quando cum Getione, deinde

cum Caco congressus est i . Lob. ν ultima clava. ' Ad istud nimiriam ten pus : nam primus Hercuis labor fuit Leo Nema usi x. HI dra, Aper Erymanthus . 4 Cerva Maenalia , s. Si Imphaides , ε. Dio i medes Ihiaciae rex. . Stabula Augiae.1 Taurus Cretensis . s A taeus, io. Geryoni, boves, pro quibus Ge. onem Cacumque interemit . . i. Ceiberus , . aurea mala. Ue vis vide Apollodor.

i . Amaque γearia. Hxe ait Proia' pertius, quasi forum bearaum . quod Romae ivit. ab Hercviis be ω . qui quondam in eodem Ioco pasti fuerant.. nuncupatum suillet.

Sed process

387쪽

7 7 PROPERTII LIBER IV.

Sed procul inclusis audit ridere puellas;

Lucus ab umbroso fecerat orbe nemus, Fcemineae loca clausa Deae , sontesque piandos , Impune & nullis sacra retecta viris. Devia puniceae velabant limina vittae, Putris odorato luxerat igne casa. Populus de longis ornabat frondibus aedem, 3o Multaque cantantes umbra tegebat aves. Huc ruit in siccam congesto pulvere barbam , Et jacit ante fores verba nianora DCO.

Vos precor , o luci sacro quae luditis antro , Pandite defessis hospita vestra viris. 3s Fontis egens erro , circaque sonantia lymphis . Et cava suscepto flumine palma sat est. Audistisne aliquem, tergo qui sustulit orbem ille ego sum , Alciden terra recepta vocat. Quis facta Herculeae non audit sortia clavae

2 . ruem ab timoras.. J IMeus est Deus albo tibus eoiis tui teligioni, causa inemus vero voluptatis. Plutes autem arbores in luco nemotis speciemefiecerant. as. Famin a loea ι'avisa Dει. J D. fremin. a dieitur Bona D a . a cuius sacris viti arcebantur. adeo ut etiam in

ejus templum cuiquam vito ingredi non liceret. Unde Tibullus:

it --. Tibuli. Eleg. i. Lib. t. dicit eurollasaasores ad soles timi lotum pendete

consuevisse.

Drvia. t Limina templi Bonae D aeritia vocavit , quia erant lecteta,&remora a via publica di multitudine

populari. ,. I, is facta u. tutia. ' Res suas praeclare gestas adeo claras Ee illustes ,

388쪽

ν 8 PROPERTII LIBER IV.

o Et nunquam ad natas irrita tela feras Atque uni Stygias hominum luxisse tenebras 3 Accipite : hῶe sello vix mihi terra patet. Quod si Iunoni sacrum faceretis amarae, Non clausitIet aquas ipsa noverca suas , s Sin aliquam vultusque meus , setaeque Leonis Terrent, de Libyco Sole perusta coma ;Idem ego Sidonia feci servilia palla Ossicia. 6c Lyda pensa diurna colo. Mollis de hirsutum cepit mihi fascia pectus , so Et manibus duris apta puella sui. Talibus Alcides, at talibus alma Sacerdos

Puniceo canas flamine vincta comas.

Parce oculis, hospes, lucoque abscede verendo r

IκTERPRETATI O. Ae sagium nusquam inanes adversem ferara . uuique illi mortalium Sugim ---bra. ιPraxus. t Admittite hune ut hospitem; sta re mihi humus ista patra. Si vos sacrifiearatis insensa mihi Iunoni , ipsa licet notierea mihi suos fontes non

negaret. Sι vero ursum aliquam facies mea , ac pellis leonina viPis horrens.

crinesque mei Libyco sole resti metu pereellunt; ipse ego Sidonia vesta induitis explι vi Iervitia ministeria . l Grue eo Iu pensa in diem Aera racrinia earisi i fl ophium quorue puer ra mihi linum hispidum conelus ι , ac

Venusta , ministerioque eonveniens fuipuePa. Hae dixit Aleido. Sεd hae viiseusim verba retulit sancta borris bonae

Deae purpureis vittis caput habens redim tum. Abstine. o advena ,ab ajecta sacronim noli rotum, o ab a veηι ηδε maribulque metuendo luto tANNOTATIONE s. eme dicit, ut nulli is notae esse debeant 44 Ina n.υιrea. t Notum omnibus est odium Iunonis in Herculem , quam

ipse voci t novercam . quia filius Iovis, cujus uror & Iuno , ei edebatur Hercules. De isto nov/rcati Iunonis in Herculem odio, vide Ovid. Lib. s. Metam. Virgil. l ib. g. AEneid. Senec. Tragic. in Hercule furente. s. Setarve Leonis. J Lronis Nemaei, quem Occiderat, pellem pro tegumento gestabat Hercules, & clavam pro telis 5e armis. Unde Apuleius in apologia. Herculo neque una pesie vesitior Οιt. neque uno baeuia comisatior , ct prater hae duo nihil a Iud s. rebat, nu sque

peregrinabatiar.

7. Si ania pallo. J veste muliebit purpurea. Palla quippe senus est vestis muliebris , quae dicitur Sidonia, 'nia apud SiriMm phoeniciae urbem pretiosa purpura tingebatur. De qua

Lib. 1 Eleg. 16.

8. D/a rati. J Significat Herculea

se quondam set ilia minis fetia exhibuisse inter aneillas omphales Ddor reginae, cui propter amorem serviens lanificium , celiam . aliosque cultus limmineos de ossicia , mulieris instat , exer- euisse dicitur. si . A a Saterris. J Bonae Deae a. erificia solummodd per virgines vest ies fieri consue iste testat ut Cicero

tuendus erat iste lucus, quia saeta illa nullis ritis et ant impunE visa.

389쪽

PROPERTII LIBER IV.

Cede agedum, & tuta limina linque fuga. 11 Interdicta vitis metuenda lege piatur,

ite se summota vindicat ara casa.

Magnam Tiresias aspexit Pallada vates, Fottia dum posita Gorgone membra lavat.

Dii tibi dent alios sontes ; linc lympha puellis

co Avia secreti liminis una fluit. Sic anus. Ille humeris postes concussit opacos, Nec tulit iratam ianua clausa sitim. At postquam exhausto jam flumine vicerat aestum , Ponit vix siccis tristia jura labris. c. Angulus hic mundi nunc me mea fata trahentem Accipit , haec fello vix mihi terra patet. Maxima quae gregibus devota est ara repetiis, Ara per has , inquit, maxima facta manus.

mbi fusa retinaue. Illa ara . qua in assienia in Iecasu posita sese ipsa asserit,marabm prohibita horrικάα rrauissimaraena sanctiora expiatur . si violara fuerit. Vares Tiresia. 3ngent m Palla. mvidit , dum eo pin invictum . d. esita

Gorgone .senis ablueret. Superi tibi do. nent alias aqua. : fons iste qua recondita in raedis se sita solii mininis

AEnat. Hac ast vetula. Alcides um

tuetur adversus virorum oculos, unde

in recessu de in solitudine est posita. s . Tiresia.. t Probat Bonae Deae sacrotum conspectum esse vitis exitiosum. exemplumque affert πινε a qui vicitur excoecatus, quod Palladem nudato corpore se lavantem aspexisset. Unus autem Propertius inter Latinos scriptores unum inter Graecos secui

Callimachum dixit Tirisiam suille exemeatum a Pallade Reliqui namque omnes tam G taeei, tom Latmi aucta res D siam oeulis ot batum fuisse si

unt a Iunone, cui quidem Iuppiter:

empto

fonte reainxit . vix exsi:catis labiis. leges tulit puellis amaraa. Hic angulua munri jam me fata mea trahentim recipit iisa t. Em asr e me fatigatum admittit. Ara illa maxima. qua ιnvento armento dicata ε' ζ Ara illa in xima .

ait . Vis manibus mers co ructa est. T I o N E s. sq. P. Pa Gorgone J Hoc est exutis at-mis ac aegide, in qua Pallas Gorgonis caput gestabat. 67. Maxima ara. J Hercules interfecto Caco dicitur aram constituisse, quae semper dicta est maxima ut testa. tur etiam viigil s. Lib AEneid.

Hanc aram tuto patui , qua maxima semper Diratur nobis. o erit qua maxima semper. Erat autem illa ara ad aedem Herculis Romae in soro boario ι Ubi nimi tum olini Hercules eam dicitur Ostiurasse , ut testatut Ovid. Lib i. Fastor Canii tuit n. sibi, qua maxima Lia

citur . aram

Hie ubi pars urbis de bove nomen habet.

390쪽

pROPERTII LIBER IR

Haec nullis unquam pateat veneranda puellis , Herculis eximii ne sit inulta sitis. Sancte pater , calve , cui jam favet aspera Iuno Sancte, velis libro dexter inesse meo. Nunc quoniam manibus purgatum sanxerat orbem , Sie sanctum Tatiae composuere Cures.

INTERPRETATIO. Ad istam aram sacram nulla tinguam fremina aὸν η ι ne Hιrculis egregia sitis maneat i unita. Salve dancte parens, mi nune benigna ess is aqua Iuno, quoniam iniqua, ins O , o Dive . Ii ιtro in eo favera di /ris. Quod igituνυιribus suis a virtute mundum sanct m. purumque a monstris NMi Grai H etcuisles , ide, seia Cures usum sanctum stituerunt.

hac ara maxima voluit Hercules arceri mulieres. quod olim ipsi sitienti negavissent aquam. Macrob. Lib. t. Salutis nai. cap. ii. Mulieres in Italia sare Herculia non licet int rere . quia Πενculi. ciam botes Geryonu ριν Italia arras ducerer . sibi re Ionair mulier. aquam

se n.' posse ρ stare. quia seminarum

νatu vim rustara faι ess 3. Propter quod Herentii facturus saerum sisaim espra sentiam foeminarum. i Saa pater. t Invocat Herculem quem vocat patrem . quia nimiriam Deus credebatur ι Dii namque vulgo hoe nomine vocantur hono iis causa. Iuppiter dicitur Deorum ρ-r .. Tar. Peius yater . Mais etiam diei tui ραιὸν Eleg. 3 inperiori v. . Atticus etiam ventus dicitur pat/r Eleg. 6 superiore.

CAι jam favet Iuno. 4 Quia nempe post mortem Hereules factus est Deus.

Iunonique reconciliatus , cujus etiam filiam Heben in C o dicatur uaotem duxisse. τ . soctum Tatia composuόre Cures. JSancti vetetibus dicti sunt omnes Dii, sicut Deae sancta. Significat autem Poeta titulo peculiati sanctum suille dictum Herculem . quod terrarum orbem μα-ctum. de purum a monstris effreisset. Hune autem santum seu saneum direrunt olim Sabini, quem Romani sanctum pronuntiaverunt. Festus in verbo propter viam ait: Pro ter viam si sa

Herculi. aut Sanco, qui sciliceι idem ess

Talia Cures. J Soliger legit, Tatii. populumque ponit pro urbe Cum en mpraecipua urbs Sabinorum , in qua T

lius regnavit.

SEARCH

MENU NAVIGATION