C. Iulii Caesaris Commentarii de bello Gallico et civili. Accedunt libri De bello Alexandrino, Africano et Hispaniensi e nuperrima recensione Ier. Iac. Oberlini. Tomus primus secundus 1

발행: 1818년

분량: 622페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

501쪽

LIB. II: CAP. 3I. 32.

co nes resistere non Potu muris, Perditi resistam 8 , os autem, incerta pictoria Caesarem secuti, diatidicata iam belli fortuna, μία m a uiamini, quum pestri Offcii praemia Aercipere debeatis e Desertos enim se ac pro duos a sectis dici ns es prioris sucramenti mentionem faciunt. Vbsne Mero L. Domitium, an Dos L. Do mitius deseruis ' Nonne extremam Pati fortunam Paratos Proiecit trist non sibi, clum Diabis, saluum iuga petiuit' non, proditi per tuum, Caesaris hen scio estis conseroati' Sacramenso quidem pos tenere . Potuit, quum, Proiectis fascibus es deposito imperio, priuatus vi cuius ipse in alienum Genisset y testuum' Relinquisur nom religio, vi , eo nemecto SGCmmmm, quo nunc lenemini, respiciatis lia , quod deditione Ducis et cuiuis demin tione milvium est. At, credo, si Caesarem probatis, in me odienditis,

i de meis in pos meruis Praedicarurus non Sum , quae sunt adhuc et mera miraritare et uestra μναι tione lariora; sed tamen sui laboris milites semper

coensu belli Praemia Aetioerurit: qia qualis sit futurus, ne seos quidem dubitatis. Diligentiam quidem n strum, aut quem ad Mem adsitio rea processu, iose

F - . Alii Mos. In dubitatione saepe prius na vel an omittitur. CL G. 7. S. - religio, per ironiam diei

ttie. Rhelticianus. o ista demi/-ira est, eaque m.

ni oa , nam fuit triplex eum quia tua eivitatis et lisertatem et simili in amittit. Iam eupli heum

his Omnibuε amissis . in servilem trausitant more Romatio condi onem. Li . 23. 16. I, tam

et hi . qui Corfinii venerant in

Potestatem victoria . eo sensu

μιε deminini videntur disi. Sed vidit Hotomannus, rem hoc locu Praeter modum augeri. Eisi animio bellia eum extaruis hosti a talis deminutio capitis erat tamenia eivili bello capti voti iure et 1 e detrusi sunt tu illam servilem conditionem, amisso iuro eivitatis. libertate , Dinilia. Erit ergo h. Lsimplieiter intelligendum, eoa in

alteriua potestatem Ueuisse. M. in me OUeniueis. Bene sie AH. Manut. quod firmatur eod. Petis Vulgo erat iam me isse uis.

502쪽

tunumque cur Praeteream' An meri et vos, quod sa

pum vique incolumem Mercitum , nudia omnino naue

desideram , transduxerim' Wod classem hostium primo in tu adveniens Amsi oerim ' quod bis mr hi timequestri yroelio sum Merim' quod ex Portu sinuque

adoresariorum ducentas naves onerarias alduxerim,

eoque illos compulerim , ut neque pedestri itinere , neque nausius commeatu moari possint ' mo oos fomtuna a que his Ducssus repudiatis, Corfniensem ignominiam , an Italiae jugam, ain uvaniarum dedisse. nem , an Amrici belK yraeiudicia sequimini' Diadem me Caesaris militem dici potui; uos me Imperionis nomine ad enauistis. Cuius si pos Poenitet, oestrum uobis benescium remitto; mihil meum restituite nomen; ne ad contumeliam honorem dedisse piritimini. 33. Qua oratione permoti militos, crebro etiam dicentem interpellabant , ut magno cum doloro insidelitatis suspicionem sustinere videri' niure discedentem vero ex Concione universi cohortantur , magno sit animo, neu dubitet proelium committere, et suam fidem virtutemqiae experiri. Quo facto commutata omnium voluntate et opinione, consensu suo Constituit Curio, quum primum sit data

oentas nas es. Cons. cap. ISextr. duxerim , MI nostrafi Purtex, tit nos copiis earum ut remur. 3I. Pro onerrerias Quid. quidam et edd. Vetti oneratas. Reeepi lite duxerim. loco vult:. adduxerim. Dein

Astita boui praeiudicis. id, miridavi, initium belli in Africa accidit. et eui simile quid rursus aecidere

potest, videturve eveniti m. S uua maminiam. . uitrem . est Requi eos, qui ignominia a sertistitit. sugeria ut , he d di lemant. Ergo et aequi Praminii ira bella . a

qui hos , qui sub initia helli . ia

Asriea gesti . vieli Milit et post haeli. iiid dis hie rursus viticentiar , qt i insalista balli initia ha huerulat. tertim , qui illud an repetatura aliquoties praetulerunt , Pr in M,S. p. im e t in. ii sine

dubio verum videmini. M. Particu. las an omnea Lua is Ciaeconii Seia. omittendas inclusit uuetia consensu suo orid. Ric explieat.

Curionem , qui uoluerit antea pro

503쪽

potestas, proelio rem committere. Postero die productos, eodem loco, quo superioribus diebus constiterat , in acie conlocat : ne Varus quidem Attius dubitat copias producere, sive sollicitandi milites , sive aequo loco dimicandi detur occasio , ne facultatem praetermittat. 3 . Erat vallis inter duas acies, ut Supra demor Stratum est , non ita magna, at dissicili et arduo adscensu. Hanc uterque si adversariorum copiae transire conarentur, exspectabat, quo aequiore loco

Proelium committeret. Simul ab sinistro cornu P. Attii equitatus omnis , et una levis armaturae ii teriecti complures. quum se in vallem demitterent, Cernebantur. Ad eos Curio equitatum et duas Marrucinorum cohortis mittit: quorum primum inpetum equites hostium non tulerunt, sed, admissis equis, ad suos refugerunt: relicti ab his, qui una procurrerant , levis armaturae circumveniebantur atque interficiebantur ab nostris. Huc tota Vari converSaaCies suos fugere et concidi videbat. Tum Rebilus Legatus Caesaris , quem Curio secum ex Sicilia duxerat, quod magnum habere usum in re militari sciebat, Perterritum, inquit, hostem Dides , Curio et quid dubitas uti se oris obportunitate ' Ille unum elocutus , ut memoria tenerent milites ea, quae Pridie sibi confirmassent , sequi sese iubet et prae- Currit ante omnes et adeoque erat inpedita vallis , ut in adscensu , nisi sublevati a suis, primi non

Iliam mmmittere . nune Constitii, ut iteret proelium , idem ues . eon ensu tune constituisse. Tamen multa melius erit, vel suorum. vael potius aia I lagere , ut edd. via . iam ediderunt. M. sisyra demonstravium est. v. ea αγ. magno. Lege e cap. 27 mregna . ut multi monuemini. M. Gisi Laus herie recepit , Eequor.

at d. biciti. Male vulgo ae velti is armaturae seil. milites. raecurrit ante omnes. Lucia

504쪽

DE BELLO CIVILI

facile et ille renitar. Sed praeoccupatus animus Attiailomin militum timore et suga et caede suorum, nihil de resistendo cogitabat, Omnesqtie iam se ab equitatu circumveniri arbitrabantur. Itaque prius, quam telum adiici posset, aut nostri propius ac- Cederent, omnis Vari acies terga vertit seque incnstru recepit.

35. Qua in fuga Fabius Pelignus quidam, ex infi

mis ordinibus de exercitu Curionis, primum agmen fugientium consecutus, magna voce Varum nominendi3ellans requirphat i uti unus esse ex eius militibus et monere aliquid velle ac dicere videretur. Ubi ille, Saepius, adpellatus adspexit ac restitit et, quis esset, aut quid vellet, quaesivit; humerum apertum glaedio adpetit paullumque ab suit , quin Varum inter sceret : quod ille periculum, sublato ad cius Conatum scuto, vitavit. Fabius, a Proximis militibus circumventus, interficitur. Hac sugientium multitudine ac turba portae castrorum occupantur atque iter inpeditur ; pluresque in eo loco sine vulnere, quam in proelio aut suga , intereunt, neque multum abfuit, quin etiam castris expellerentur: aC nonnulli protinus eodem cursu in oppidum contenderunt. Sed , quum loci natura et munitio castrorum aditum

prohibebat; tum quod ad proelium egressi Curionis

prae ora ratus animus. Si e codd. Alii yraeo vatis animis - cogitabant. vel stram Uati animi. et suga. Maret. 268. malit ex fuga. non male, si e d. addicerent. Ita Davis. iu ra 3, 43. ecodd. reposuit o re letro ea mi l. la cada . sie et 3 . t 8. pro morbo

dicere in recur. Iuriuius malit docere humeniam Vertum, hoc est. lextrum , qui acuto non temhatur. Vossitix

H- fg. Si e codd. quidam. Alii

. . item A. aditiam prohibebat. Bent l. velit aditu prohibebant. tum quod. Id tum, male ante et munιtho Rositum. hue e codd. tradistulit oud.

505쪽

. LIB. II. CAP. 34-26.

milites iis rebus indigebant, quae ad obpugnatione in

castrorum erant usui. Itaque Curio exercitum in castra reducit, suis omnibus praeter Fabium inco- Iumibus, ex numero adversariorum circiter sexcentis interfectis ac mile vulneratis: qui omnes, discessu Curionis, multique praeterea, Per simulationem Vulnerum, ex castris in oppidum propter timorem sese recipiunt. Qua re animum adversa , Varus, et terrore exercitus cognito, buccinatore in castris

et peti ucis ad speciem tabernaculis relictis, de tertia vigilia silentio exercitum in oppidum reducit. 36. Postero die Curio Uticam obsidere et vallo circummunire instituit. Erat in oppido multitudo insolens belli diuturnitate Olii : Uticenses pro quihusdam Caesaris in se beneficiis illi amicissimi r

conventus is , qui ex variis generibus constaret: terror ex superioribus proeliis magnus. - Itaque de deditione omnes palam loquebantur et cum P. Attio agebant , ne sua pertinacia omnium fortuitas Perturbari vellet. Haec quum agerentur , ni In Cii praemissi ab Rege Iuba venerunt, qui illum cum magnis copiis adesse dicerent et de custodia ac defensione

urbis hortarentur: quae res eorum perterritos animos confirmavit.

quae M ov. Clarhius e cod. Regio addit res. ut solet noster. Sic repetitur locis cap. 4 .

ac mile Mutrieratis. Verbum miti Ursinus e eodiee restituit: in aliis eo. d. vel deest . vel in uno ac mMian. legitiar. ut in aliis rursus iatoue νυμ. Ciaeeonius, et Post hune Da

visiva. iam monuit. Appianum Cim

a. 44. P. 4bb. uadere, ne eetitos a Vari exercitu periisse . miatioque plures vulnerato e M. circummunire. Alii circum enire. ut 1, 18.

Matiam. Mirum est, in muliis codd. Mon pessimis ira o m legi, quod Davi ius exein Pli , scd uui-inae latinitatis. et anal Agia verbi insuper defendit, cui mdetulorpius isti . , inoo m , insimul iniduli Vos,ius m Iti iam palum maluit.

506쪽

DE BELLO ClVILI 37. Nunciabantur haec eadem Curioni , sed aliquamdiu fides fieri lion poterat : tantam habebat suarum rerum fiduciam: iamque Caesaris in Hispania res secundae in Africam nunciis ac litteris perser bantur. Quibus omnibus rebus sublatus, nihil Contra se Regem nisurum existimabat. Sed , ubi cortis auctoribus comperit , minus quinque et viginti milibus Iongo ab Utica eius copias abesse , relioris munitionibus, sese in castra Corneliana

recopit. Huc frumentum Comportare, castra munire, materiam conserre coepit statimque in Siciliam misit, uti duae legiones reliquusque equitatus ad se mitterpntur. Castra erant ad bellum ducendum aptissima , natura loci et munitione et maris propinquitate et aquae et salis copia, cuius magnavis iam ex proximis erat salinis eo congesta. Non materia multitudine arborum , non frumentum , cuius erant plenissimi agri, deficere poterat. Itaque omnium suorum consensu Curio reliquas copias exqpectare et hellum ducere parabat.

38. II is constitutis rebus , probatisque consiliis , ex perfugis quibusdam oppidanis audit , Iubam , revocatum finitimo bello et controversiis Leptit

nisurum. Alit ausur iam.

Frontimis Stra g. a. 5, έΟ. . Lo,nt Mersiis Gytit. De his vad. B. Λ sis. e. 97. ibid. c. 7. et Cellarium in notit. orh. 4, 4. S. ubios tetidit, Laue L ptin esse minorem, in ea regione 1 iram , quae se acium dicta est. liaiid procul Adrumet , et diversatri a Leptima Ore, quise longe remota suit a minor . Utra lue cum talis i. tiam initi uerar. Autou. p. b7. b8. editi Wesselii g. commemoratur. Atque te cor ait Celiarius ea, quae iuncitis ait nostrum huue locum hu- spiculus suernt, conruptum filii videri nomen Lerittanorum, decertus

507쪽

norum, restitisse in Regno; Saburam , eius Praefectum , cum mediocribus copiis missum, Uticae adpropinquare. His auctoribus temere credens , consilium commutat et proelio rem committere constituit. Μultum ad hanc rem probandam adiuvat adolescentia, magnitudo animi, superioris temporis proventus, fiducia rei bene gerendae. His rebus inpulsus, equitatum omnem prima nocte ad cAtra hostium mittit, ad flumen Bagradam, quibus pra erat Sabura, de quo ante erat auditum. Sed Rex Omnibus copiis insequebatur et sex milium passuum intervallo a Sabura consederat. Equites missi nocte iter conficiunt, inprudentis atque inopinantis hostes adgrediuntur; Numidae enim, quadam barbara consuetudine, nullis ordinibus passim consederant. Nos obpressos somno et dispersos adorti, magnum eorum numerum interficiunt; multi perterriti profugiunt. Quo facto , ad Curionem equites revertuntur captivosque ad eum reducunt. 39. Curio cum omnibus copiis quarta vigilia exierat, cohortibus quinque castris praesidio relictis. Progressus milia passuum sex, equites Convenit ,

rem gestam cognovit ; ex 'captivis quaerit , quis ad Bagradam praesit 8 respondent, Saburam. Reliqua studio itineris conficiundi quaerere praetermittit, Proximaque respiciens signa , Videtisne , inquit,

milites, cutivorum Orationem cum Perfugis conuenire piabesse Regem , exiguas esse copias missas, quae Paucis equitibus pares esse non potuerunt ' Proinde

ad praedam , ad gloriam ρ ρerale, ut iam de pr--

fortasM a Glareano, qui et ipse hie

Omnibus copiis. Vid. noti ad G. z. 7. Nil a Uunt eum.

508쪽

DE BELLO CIVILI

miis pestris . et de iserenda omia cogitare incipi mus. Erant per se magna , quae gesserant equites,

praesertim quum eorum exiguus numerus cum

tanta multitudine Numidarum conferretur; haec tamen ab ipsis instatius commemorabantur, ut de suis homines laudibus libenter praedicant. Multa praeterea spolia praeserebantur , capti homines equitesque producebantur: ut, quidquid intercederet temporis, hoc omne victoriam morari videretur. Ita spei Curionis militum studia non deerant. Equi tes sequi iubet sese iterque accelerat, ut quam maxime ex suga perterritos adoriri posset. At illi, itinere totius noctis confecti, subsequi non poterant atque alii alio loco resistebant. Ne haec quidem

res Curionem ad spem morabatur. 4o. Iuba , certior factus a Sabura de nocturno proelio , duo milia Hispanorum et Gallorum equitum , quos suae custodiae caussu circum se liubere consuerat, et peditum eam partem , cui maxime considebat, Sat,urae submittit: ipse cum reliquis copiis elephantisque sexaginta lentius subsequitur, sugpicatus, praemissis equitibus , ipsum adfore Curionem. Sabura copias equitum pedituinque instruit

praefretantur. Hotom. mallet HoserAantur. homines equite que. Leg. equique, ut muui monuerunt: nam illud Cum qiii husdam persuadere mihi non Possum. homines esse h. l. I,edites. . I. Ita tamen et Livius 3.as. triginta miti a hominiam et quartior mιι a equitum. Ita et milues Ghponuntur equitibus mox e. έι. s. noti ad G. s. io. et Grono . ad Liv. 28, t. Item Miri npud Livium a l. 17. vhi V. G nov. et opud Silium s. 55 d. Demum E se u et exercitus. V. p. b. O. Iu riniux l . vult homoes, e i. tor

ques.

ad spem morabatur. quod ad Knebat ad eius spem. vulgis . ab Ue. - Temeritatem Curionis Appianus d. l. etiam eo arguit, quod tempestate ser ida. Per Rre Usus aridasque regiones . torrentibus e siccatis , Bagrada vero flumine ab hostibus Oemirato , ad hostem Contenderit. M. Die C. S. 7o. ad ins quendum tardabantur. sexaginta. Alii XL eontra eodd. Lentiva in quibusdam omittitur.

male.

509쪽

LIB. II. CAP. 39-4 I.

atque his imperat, ut simulatione timoris paullatim

cedant, ac pedem reserant: sese, quum opus eSSet,

signum proelii daturum et, quod rem postulare cognovisset , imperaturum. Curio, ad superiorem spem addita praesentis temporis opinione , hostes sugere arbitratiu, copias ex locis superioribus in campum deducit. i. Quibus ex locis quum longius esset progressus , confecto iam labore exercitu, sedecim milium spatio constitit. Dat suis signum Sabura, aciem constituit et circumire ordines atque hortari 'incipit; sed peditatu duntaxat procul ad speciem utitur , equiteo in aciem mittit. Non deest negotio Curio suosque hortatur , ut spem Omnem in vi tute reponant : ne militibus quidem , ut defessis, neque equitibus, ut paucis et labore consectis, studium ad pugnandum virtusque deerat : sed ii erant numero ducenti , reliqui in itinere substiterant. Hi quamcumque in partem inpetum secerant, hostes loco cedere cogebant; sed neque longius

fugientes prosequi, nec vehementius equos incitare, poterant. At equitatus hostium ab utroque cornu Circumire aciem nostram et aversos proterere i cipit. Quum cohortes ex acie procucurrissent , Numidae integri celeritate inpetum nostrorum enfugiebant, rursusque ad ordines suos se recipientes circumibant et ab acie excludebant. Sic neque in loco manere Ordinesque sereare , neque Procurrere et casum subire, tutum videbatur. Hostium co-Piae, submissis ab rege auxiliis, crebro augebantur:

nostros vires lassitudine deficiebant: simul ii, qui

510쪽

DE BELLO CIVILI

vulnera acceperant, neque acie excedere, neque ialocum tutum referri poterant, quod tota acies multatu hostium circumdata tenebatur. Hi , de sunsalute desperantes , ut extremo vitae tempore ii mines sacere consuerunt, aut suam mortem mi Se rabantur , aut parentes suos Commendabant, si quos ex eo periculo fortuna servare potuisset. Plena erant omnia timoris et luctus. qa. Curio ubi perterritis omnibus , neque Cohortationes suas , neque preces audiri intelligit, unam, ut miseris. in rebus, spem reliquam Salutis esse arbitratus; proximos colles capere universos atque

eo signa inferri iubet. Hos quoque praeoccupat missus a Sabura equitatus. Tum vero ad summam desperationem nostri perveniunt et partim fugientes ab equitatu interficiuntur, partim integri procumbunt. Hortatur Curionem Cn. Domitius, Praefectus equitum , cum paucis equitibus circumsistens, ut suga salutem petat atque in castra contendat ; et se ab eo non discessurum pollicetur. At Curio,

numquam , amisso exPrcitu, quem a Caesare fidei suae Commissum acceperit, se in eius conspectum reversurum confirmat atque ita proelians interib

stiam mctrtem. Similia apud Geret. Is , 883 et , , . ut non opus sit Ioeere sortem. quod in mentem venerat Benilei . Parentes. Narela lid. P. 268. vultissentes . quia riulla eoniugum et liberorum aliarumque neces itudinum si mentio. rarius eo signa. Marcundu p. x69. lies e atque significare vult statim. De hoc nonAu vocis v. Gellium ro , 29. Gron. ad Liv. 26 . . Ernesti elavein Cic. et Petreilexieon Plautino in ea voce. Quaeritameu Poterit, an nostro loco ea signifieatio sit admittenda rintegri, qui nε tentarmit quidem

sugere, sed, fiunt, Pria rim Mint Sunt emo itite i ad eaedem. Namia e t integer nd eommodum aut incommodum alimiod, qui nihildum secit aut passu est. quo illud commodum aut ineommodum inpindiretur vol adiuvaretur, tar inretur aut noeeleraretur. Qui em Nondum effugere coepit eaedem, is est integer ad camem. Mei suast. Id auaa in codd. et edd. pr. deest.

SEARCH

MENU NAVIGATION