[Omnia quae extant juxta Benedictinorum versionem]

191쪽

Primum qiuidem gratias ago Deo meo per desiim Christum pro omnibus vobis, quia sides Vestra annuntiatur in toto

mundo'. I. Beatae animo congruen exordium quod possit omnes instituere', ut operum et Sermonum bonorum initia Deo osserant; neque solum pro uis, Sed etiam pro alienis recte

factis gratias agant; quod animam invidia et livore vacuam et puram reddit, eique majorem benevolentiam gratias agentibus attrahit. Quamobrem alibi ait me Benedictus h Deus, Pater Domini nostri Jesu Christi, qui benedixit, nos in omni benedictione spirituali ta Gratias autem

agant oportet, non divites tantum, sed etiam inopes non sani, sed et aegroti non ii Solum qui prospero agunt, sed ii quoque quibus adversa contingunt et Deo enim gratia agere tam secundo cursu res seruntur, nihil mimina sed cum gravi Suborta tempestato, jactata navis periclitatur, tunc patientiae et grati animi significatio ac cepta admodum St. Ea de causa Iob coronatus est, et os impudens diaboli obturavit, clareque ostendit se cum P Sper ageret, non pecuniarum causa, sed Dei amoromotum graticis egisse Iido auteni qua obausa Paulus gratias agat non de Huperio, de potentia de glorian haec enim nihil habenda sunt sed de iis quae vere bona sunt, do sido, de loquendi libertate. Et quanto cum allecti gram

192쪽

fias agit: non enim dixit Deo; sed, Deo meo ab quod ei iam Prophetae faciunt, id quod commune est sibi vindi. eantes. Ecquid mirum si hoc Prophelae faciunt Ipso namque Deus Orga SerVOS SUOS idipsum agit, se Deum Abraham, Isaac et Iacob seorsim dicens Quia fides vestra annun- filiatur in tot mundo. Quid ergo Universa-ne terra Romanorum dem audivit Universa ab illo, et nihil non verisimilo. Non enim obscura urbs erat; sed quasi in quodam cui in sila, clara undique erat. Tu vero mihi por- pondo vim praedicationis, quo paci brevi tempore publicanorum et piScatorum opera urbium caput invaserit; ac Syri homines Romanorum doctoro praeceptor QSque fuerint. Duo igitur ipsis octo sucta testificatur, et quod credi dorint, et quod cum siducia crediderint, et quidem tanta , ut rei sania per totum volaret orbem. Fides enima, vestra, inquit, annianliatur in tot mundo. Fides, non disceptationes, non quaestiones, non syllogismi. Atqui multa illic erant, quae doctrinam i inpedirent. Etenim Romani, qui nuper imperium orbis adepti erant, altum Sapiebant, in divitiis ac votii ptatibus vitam agentes et praedi- Cationem Ver asserebant piscatores Iudaei et ex Judaeis

orti, quae gens invisa et execranda omnibus erat, Et Crucifixum adorare jubebant, qui in Iudaea educatus suerat. Ac cum doctrina vitam duram praescribebant doctores hominibus voluptati doditis, et ad praesentia solum inhiantibus. Ad haec, qui ista nuntiabant, pauperes erant, idiotae, ignobiles ex ignobilibus orti. At horum nihil erbi cum sum impedivites tanta erat Crucifixi potentia, ut Verbum

iandique spargeret. u Annuntiatur, inquit, in toto mundo. Non dixit me Manis Statur, v sed, Annuntiatum n a Si

omnes in ore ferrent. Id vero Thessalonicensibus testificans aliud addit cum dixissct enim: u A vobis personati, Verbum Deio subdit,u Ita ut non opus sit nobis loqui alb

193쪽

, iiii A. Discipuli namque in doctorum gradu, cum ducia loquendi omnes instituebant et ad sorirahebant. Nusquam praedicati sistebat, Sed igne chementius totum pervadebat orbem. Ilo autem Ioc solum dicitur quod

annuntiatur. Bene dixit: u Quia annuntiatur; ostendens

nihil addendum dictis esse, nihil demendum. Nuntii enim

hoc opus St, Ut ea Solium quae dicta sunt asserat. Ideoque sacerdos nuntius Seu angelii vocatur, quia non Ua, Sed

ea, quae mittenti Siant, annuntiat. Atqui Petrus illic proedicavit; sed ipsius acta sua osse ducit. Sic, ut supra dixi, ab invidia omnimoda liber. Testis enim cst mihi Deus, cui servio in spiritu me , in Evangoli Filii eius'. hII. Ex apostolicis visceribus haec verba proficiscuntur, paternae curae sententia est quid vero sibi vult, et qua docans Deum vocat testem prae assectu suo Sermo erat. Quia igitur nondum illos viderat ideo nullum hominem, sed eum, qui in corda penetrat vocavit testem. Postquam enim dixorat, u Amo vos, ne signum attulerat quod frequenter precaretur, et quod vellet ipsos adire cum hoc palam non esset, ad fide dignum testimonium confugit. An poterit quisquam vestrum gloriari, quod memoriam faciat domi precans plenitudinis Ecclesia, Non puto. Sed Paulus

non pro ima ci Vitate, sed pro toto orbe Deum precabatur; idque non semel, non bis, non ter sed assidue. Quod autem quis assidue in memoria quompiam circumserat, non

nisi ex charitale magna seri possit. Nam in procibus circumferre, idque indesinenter, cogita quanti sit assectus et amoris. Cum autem dicit : Cui servi in spiritu meo, in Evangelio Filii ejus, , Dei gratiam simul, et hirnailitatem suam nobis exilibet Dei gratiam, quod tantam rem ipsi commiserit humilitatem suam, quia non studio Suo Sed Spiritus auxilio totum ascribit. Cum autem Evangelium

194쪽

addit, ministerii genus indicat. Nam multi et diversi sunt

ministerii modi, cultusque similiter. Quemadmodum enim apud roges , mnes sub uno Sunt principe , sed non idem omnes ministerium exercent. Alius enim exercitui imperat; alius urbes regit alius in penuariis pecunias servat, sic et in spiritualibus, alius per fidem Deum colit ipsique servit, vitamque suam recte instituit alius hospites excipit: alius

inopum curam gerit; quemadmodum etiam apud Apostolos, Stephanus per viduarum praesidium et curam Deo serviebat, alius per doctrinam Verbi ex quorum numero Paulus erat, qui in praedicatione Evangelii De serviebat: et hic erat ipsius servitutis modus et hoc enim ipsi commissum fuerat. Ideo, non modo Deum testem vocat; sed id sibi concreditum esse dicit, declarans se cui talia commissa suerant, committentem sibi in testem pro re salsa nunquam Vocaturum suisse. Ad haec etiam illud vult ostendere, charitatem et curam quam de illis gerebat necessariam esse. Ne dicerent enim usu quis es et unde civitatis tantae ac regiae curam te suscipere dicis x Ostendit illam suam sollicitudinem necessariam esS : Siqui dem hic illi servitutis modus constitutus est, ut Evangelium annuntiet. Nam is cui hoc munus traditum est, necessario debet eos, qui Verbum suscepturi sunt, semper in mente

habere. Aliud etiam signiscat cum dicit : In spiritu meo. pQuia longe sublimior erat haec religi quam gentilis et

judaica Nam gentilis et erronea et carnalis erat judaica autem , Era quidem, sed carnalis et ipsa erat Ecclesiae pοrr cultus, gentili contrarius judaico autem longe Sublimiοr est. ο enim vos, vitulos sumum et nidorem

cultus noster adhibet; sed per animam spiritualem sit: quod ostendens Christus diccbat: e Spiritus est Deus, et eos qui illum adοrant, in spiritu et veritate adorare

195쪽

, oportet. In Evangelio Filii ejus . Cum superius dixisset Evangeli una Patris esse, hic Filii esse dicit ita in distorente Patris ot Filii dicitur. Edidicit enim a beata illa voce, quo Patris sunt Filii esse, et quod Filii item Patris. Omnia

senilia, in Iliit, tua mea Sunt, et mea tua sunt'. Ut inde, sinenter memoriam vestri ac iam in precibus meis . IIoc germana charitatis est. Et videtur quidem unum dicere, dum quatuor ponit; quod memο Sit, quod indesinenter, quod in precibus, quodque pro magnis rebus precetur :u Orans, si quo mοd aliquando prospere poSSim, volente 3 Deo, venire ad vos. DeSidero enim videre vos . Videsne summe optantem illo Videre, neque id facere praetor

Dei placitum volentem sed amorem Dei timore mixtum gerebat Amabat quippe illos et ad illos sestinabat sed

licet amaret, non praeter Dei placitum videre cupiebat. Ilaec est germana charitas. Non sicut nο qui utrinque acharitatis legibus excidimus Unam Vol neminem miri a US,

vel si amemus, id praeter Dei placitum facimus utrum quo contra divinam legem acientes. Si haec dicta onero Sa,

Onerosiora certe sunt si sant. III. Et quomodo, inquies, praetor Dei placitum amamus Quando Christum a me tabescentem despicimUS, filiis autem, amicis et cognatis plus quam necesse QS Olargimur. Imo potius quid opus est sermone ulterius progredi Alim si suam quisque conscientiam examina verti, plurimis in rebus hoc a nobis actum csse di prehendet. At beatus vir illo non talis erat, sed amare, et ut par est amare Ciebat, atque etsi omnes in amore vinceret, charilatis tamen modum non transgrediebatur. Vide ergo utrumque eximio in illo abundare, et Dei timorem et Romanori in dilectionem. Nam quod indesinenter procaretur, et re non impetrata non tamen desisteret, ardentis erat amoris; quodque

196쪽

amando persisteret Dei nutui obsoquens, summae pietatis erat. Alibi etiam cum ter Dominum rogasset, nec impe trasset , imo contrarium ibi accidisset, gratias egit maxinuas quod repulsam tulisset. Sic ille in omnibus ad Deum se convertebat Ilic autem accepit quidem, sed non quando petebat, sed tardius, nec moloste tulit Ilaec porro dico,

ut non aegre seramus quando non exaudimur, vel iam tardius exaudimur. Non enim sumus Paulo meliores, qui

de utroque gratias git, et quidem jure merito Quia enim manni omnia gubernanti se semel dediderat, et cum lania

subjectione quanta lutum sigillo quo ducebat Deus, illo sequebatur. Cum dixisset ergo precari se ut illos videret, causam desiderii addit. Quaenam illa est De Ut aliquid im-

pertiam vobis gratiae spiritualis ad confirmandos vos . Aon enim sine causa , ut multi jam superfluas inutilesque peregrinatione suscipiunt, illo se conferre volebat: sed pro necessariis urgentibusque negotiis : id quod illo clare non Cnuntiat, sed aenigmatice. Neque enim dixit, ut doceam Tos, Ut instituam , ut quod deest impleama sed , Ut quid impertiam et indicans se non sua dare illi set sed quae accepit tradere. Ilic etiam modeste loquitur, cum dicit :

ut aliquid. x Paullitum , inquit, et secundum meum modulum. Et quidnam est illiud paululum, quοd jam daturus

est Illud est, inquit, ad confirmandum vos. Ergo ex gratia illud est, non vacillare, sed firmiter stare Gratiam vero cum audis, cave putes excludi mercedom illam ex propο- sit voluntatis Gratiam enim dicit, non quod propositi laborom reprobet, sed ut arrogantiae fastum succidat. Ne itaque, quia Paulus illud gratiam vocavit, animo eοncidas. Grati enim animi causa solet recte facta gratiam Vocaro, quoniam in hisce nos multa egemus superna gratia Ciam dixit autem et Ad confirmandos vos, blatenter indicat egere

197쪽

illos magna correctione . hoc enim vult significare u Amullo tempore desiderabam et ii optat habebam vos vi dere, non alia de causa, quam Ut O confirmarem et probo stabili rem intimor Dei, ut ne Erpetuo vacilletis is

At non ita dixit sic enim illos perstrinxisset; sed alio modo remissiusque idipsum Subindicat. Certe cum dixit . Ad confirmandos vos, hoc ipsum significat deinde quia

illii valde molestum erat Vide quomodo per ea quae addit illii mitiget. Ne dicerent enim e Quid ergo an vacillamus Dan circum agimur, et tua egemus lingua ut semiter stemus si hanc praevertit objectionem his verbis: Iloc est autem simul consolari in vobis per mutuam fidem, vestram et meam'. hoc si diceret: Ne suspicemini inoaccusandi causa id vobis dixissem non hac mente locutus sum. Sed quid volui diceres Multas passi estis erum nas ab iis qui vο sunt persecuti. Vos ergo videre desideravi, ut consolarer imo potius non ut consolaror tantum; sud etiam ut ipse consolationem accipPrsim pIV. Vide sapientiam doctoris. Dixit: e Ad confirmandos

VOS. v NoVerat gravem onerosum discipulis esse illud quod dixerat, et addit, Ad consolandum vos. 5 Sed illiud quoquo moleStum erat, non perinde tamen atque illud quod prius diverat. Asperitatem itaque mitigat, ut sermonem reddat acceptum. Non enim Simpliciter dixit: a Consolarita, sed

e Simul nos consolari a Neque id illi satis suit sed et illain mitigationem addidit, dicenset Per mutuam sidem, vostram et meam. 3Papae, quanta humilitas VS ipsum his egero indicavit, seque illis indigere, nec illos solum ips opus habere, atque discipulos magistrorum loco habuit, nullani sibi praerogativam relinquens. Sed aequalitatem magnam ostendens Communis est utilitas, inquit consolatiοno egemus, ego VCStra, vos mea. E quomodo hoc Poridem

198쪽

mutuam vestram et meam. Quemadmodum si quis multas simul accendat lucernas, splendidam edit flammam sie apud fideles evenire solet cum enim disjuncti et dispersi

sumus, animo minu ValemUSU Uando autem nos mutuo conspicimus, et quaSi membri no complectimur, multam

accipimus consolationem. Ne mihi autem praesens tempusilli conseras, quo per c gratiam in vicis, in urbibus, in ipsoque deserto multi sunt credentium coetuS, omnisque indo expulsa est impietas. Sed illud cogita tempus, quam optandum tunc ESSet magistro Videre discipulos, et ratres alia ex urbe adVenientes conspicere. Ut autem id quod dico clarius evadat, exemploeutamur. Si contingeret, quod absit, nos translatos in terram Persarum aut Scylla arum, barbarorumve aliorum, dispergi binos vel ternos in illis urbibus deindequo aliquom ex his locis venientem derepente videre, Cogita quanta repleremur consolatione. An non videtis eos qui in carceribus sunt, si quem familiarium viderint, exurgere, et prae gaudio exilire porro captivitati et carceri illa tempora conferam, ne mireris ;longe enim graviora patiebantur illi, dispersi, pulsi, insanio et hellis viventes, quotidianas mortes limentes, ami, eos familiares, cognato Suspecto habenteS, orbem ter

rarum quasi extraneum sibi incolentes, lino graviori in statu versantes, quam ii qui in aliena terra degunt. Ideo ait: Ad confirmando vos per mutilam fidem v Ηοc vero dicebat, non quasi ipse illοrum,ommilitio opus haberet et absit quomodo enim celesiae columna ferro et perea sortior spiritualis illa adamas, qui innumeris sum ciebat civitatibus illis opus haberet 8 Sed in ne molestus ferino, neve correctio Tehementior esset, se illorum consolatione opus habere dicebat. Quod si quis in consolationem ellaetitiam ex fide et in omento illarum ortam opus harebuisse Paulum dixerit hic certe non aberraverit. Si e Pu

199쪽

inquies, id desideras et optas, et consolationem accepturus daturusque es , quid impedit quominus venias manc ergo solvens suspicionem adjicit Nolo autem vos ignorare, , fratres, quod saepe desideraverim Venire ad vos, et impe- , ditus sim usque ad hunc di(m Vide servilis obodionialis modum, et admodum grati animi significationem. Quod praepeditus sit ait qua de causa, non item Neque enim examinat Domini mandatum, sed ob Sequitur tantum: quanquam par erat dubitare, cur tantam tam splendidam urbem, ad quam totiu orbi oculi conVertebantur, quominus doctore tanto rueretur, tandi impediret Deus. Nam qui imporantem urbem vicit, Subditos ejus facile in

vadit qui autem illa dimissa, subditis incumbit, illo caput negligit. At nihil horum Pauliis curiose indagat, sed incomprehensibili providentiae cedit, tum animi sui moderationem ostendens, tum erudien no omne ne unquam a Deo gestorum rationem Opetamus, etiamsi illa multos turbare videantur. Nam Domini tantiam S imperare, crvorum obsequi. Ideo dicit se impeditum suisse riua docausa, minime Aeque enim ego novi, inquit. Ne me igitur

interroges quae sit voluntas aut sententia Dei. Neque enim figmentum opifici dicet tae Cur me sic decisti' , Cur, quaeso, id ediscere cupis y An nescis illum omnium curam habere, Sapientem Sse, nihil sine causa aut temere secisse, quod te plusquam parente tui amet, quod Patris erga te assectum matrisque curam longe superet Nihil ergo ultra qUaeraS, neque ultorixi procodas Iliae quippe tibi ad consolationem satis sunt. Siquidem et tunc re Romanorum Sapicnter regebantur. Quod si modum ignoras, ne id aegre ieras Illud euim maxime ad sidem pertinet, si is qui oeconomiae modum ignorat, providentiae tamen rationem admittat.

200쪽

V. Cuna igitur Paulus ea quae curabat recte composuisset, quid autem illud erat ostendere se si non illos adiret, non ex contemptu id sacere, Sed id maxime cupiuntem praepediri tamen et cum Segnitiei crimen arae removisset, suasissetque Sejοn minore desiderio illorum videndorum teneri, quam illos rursum alii modi amorem suum S tendit. Neque enim quia impeditus sum, inquit, a conatu destiti sed semper tentabam, Semper prohibebar et neelinquam destiti, voluntati quidem Dei non resistens, et charitatem ServanS. Nam cum proponoret, nec desisteret, amorem exhibebat quod autem impediretur, nec resisteret, summam Crga eum Charitatem ostendebat ait ali , quom fructum habeam etiam in vobis . , Etsi superius dosideri causam attulerit, et ibi congruere ostenderit; altamen hic quoque illam assert, illorum suspicionem admodum corrigens Quia enim conspicua urbs erat, et sola in terra et mari tantae pulchritudinis, atque ejus tantum videnda desideri permoti multi id commigrarant; ne quid simile de Paul etiam opinarentur, neVe SuSpicaren iur, ideo illorum conspectum desiderare Paulum, quod ex illorum consortio Se clariorem lare putaret, frequenter desiderii causam apponit. Et supra quidem dixit: Ut ali , quid importiam vobis gratiae spiritualis, videre desidera, ham V hic Ver clarius, uit aliquem fructum habeam, etiam in vobis. Quemadmodum et inter reliquas gentes. a Principes cum subditis annumerat post mille tropaea victorias, post ConSulum claritatem cum Barbaris ponit illos: o iure quidem Nam ubi fidei nobilitas est, nemo Barba rus, nemo Graecus, nemo peregrinus, nemo civis sed in

unum dignitatis fastigium omnes ascendunt. Vide porro illum hic modestius agentem. Non enim dixit, a Ut doceam et iustituamet sed quid passit aliquem fructum habeam , nou

s Rom. I, S.