장음표시 사용
201쪽
simplieitor fructum, sed aliquem ructum. Rursus ea quae se spectant comprimens, ut Superius dixi Ut Iiquid, impertiam , Deinde illo quoquB, ut jam dixi, compri niens, ait suo uemadmodum et inter reliqua gentes. Non enim quia divites Stis, et plus quam caeteri habetis, minus ero a reliquos studium adhibeο. Non divites quaerimus: sed si doles ibi nunc sunt sapiente illi Graecorum, densas habentos barbas, palliis amicti et magnopere tumescentes pCraeciam et barbarorum terram omnem tentoriorum artia
sex convertit Ille vero qui apud illo proponitur et circumfertur Plato, te in Siciliam profectus cum tanto illo ve horum astu, cum illa tanta, quam de ipso habebant, opinione, ne unum quidem Traianum Superavit imo lain misere ille elapsus est, ut etiam a libertato exciderit. At tentoriorum artis ex non Siciliam modo, non Italiam tam tum, sed totum peragraVit orbem, ac neque dum praedic rot artom intermisit; sed etiam tunc pello consuehat, et ossicinae praeerat V neque illud consularibus ossendicuIosuit idque jure merito Non enim artes ac Studia, sed mendacium et conficta dogmata despicabiles reddunt do
torcs Ideoque illos quidem jam derident Athoniensos huic
ver attendunt barbari, inculti homines et idiotae Communis quippe omnibus doctrina prostat non digni latis discrimen novit, non gentis excellentiam, non aliud quid piam simile. Fido namque tantum ego i, non syllogismis. Ideoque maxime admiranda est, non modo quod utilis et
salutaris sit, sed etiam quia facilis, et ab omnibus nullo negotio excipitur. Id quod maxime Dei providentiae opus
est, qui sua omnibus communia proponit. Nam quod in sole, luna, in terra, in mari caeterisque secit, non plura ex illis tribuens divitibus et sapientibuS, nec pauciora pauperibus; sed aequalem omnibus usum fructum proponensu
hoc et in praedication secit, imo multo majus, quoniam
202쪽
hoc magis neceSSarium iram illa est. Ideoque Paulus ho- quoiator ait, u Omnibus gentibu S. Deinde, ostendens se
nihil illis largiri; sed praeceptum Domini implere, et re
miliens illos ad reddenda Deo universorim gratias, ait: Graecis et barbaris, sapientibus et insipientibus dolii torti sum . Quod et ad Corinthios scribens ita dicebat, omnia Deo altribuens me Ita quantum in me Stre vobis, qui
VI. O generosam animam rem tot periculis plenam suscipiens, marinam peregrinueti Onom, Putatio nos, insidias, et ditiones; nam in tanta urbe concionanti, sub impietatis tyrannide posita tentationum grandines expectandae erant: sic et in ista urbe vitam clausit, jussu tyranni tunc regnantis, Capite truncatus altamen cum tot tantaque se Passurum expectaret, non ido Sognior reddebatur; sed sestinabat, pari utiebat, promptusque erat. Ideoque ait: uouau-ytum in me est paratu Sum vobis quoque qui Romae estisn evangeligare. Non enim erubesco Evangelium L, Quid ais, Paule Cum oporteret dicere tau Glorior, mihi gratulor; non hoc dicis; sed quod illo minus CSt, quod non erubescas id quod in rebus insignibus dicere non solemus. Quid igitur dicit Cur sic loquitur, etsi magis de Evangelio, quam de coelo glorietur od Galatas enim scribens ait: Mihi autem absit gloriari nisi in cruce Domini nostri Jesu, Christi Cur ergo hic non dicit, Glorior; 3 sed, a Nοnn erubesco a Romani ad res hujus mundi inhiabant, ob divitias, ob imperium, ob victorias, ob imperatores, quos diis pares existimabant. Sicque illos vocabant; unde et templis, Laris et Sacrificiis illos colebant. Cum igitur ita fastu pioni esseret, et Paulus praedicaturus esset Jesum qui subri filius esse putabatur, in Iudaea natus, et in domo tenuis mulieris educatus suerat; qui salollites non habuerat,
203쪽
non divitia su sed etiam iit damnatus mortuit morat elim latronibus, nil iis ilia alias ignominias passus norat aeverisimi Io erat Romanos tunc pudore Suffusos nisso cum nihilduni scirent rerum arcanarum et magnarum: ideo ait, Non erubesco, villo interim docens ne erubescerent. Sciebat enim eos Si id tandem assequerenti P Cilo eo us
que pereenturos esse ut gloriarentur. Et tu igitur si audioris queinpiam dicentem Crucifixum-no adoras ne erubescas, nec oculos demittas ini gloriare et tibi gratulare, liberisque oculis et erecta acie, consessionem admitto. Si rursum dixerit: u Crucis viam-ne adoras ph Repono illi: u Sod non moechum, non parricidam, non filioriim intersectorem: tales enim sunt om nos illorum dii; sed eum qui per cru cem doemoniblis ora obstruit, atque innumeras illorum praestigias abstulit 3 leni in crux propter nos, inessub illis benignitatis opus, magnaeque Curae symbolum est. Ad haec vero, quia eloquentiam suam venditant, et exlorna philosophia muniti altum sapiunt ego, inquit Paulus, his syllo
gismis longum valere jussis , crucem praedicatum Venio, neque ideo erubesco. Potentia cnini Dei est ad solii lem. Quia enim potentia Dei est etiam ad poenam inserendam: nam cumul gyptios puniebat, dixit: IIaec est polentia mea magna; et potestas ad exitium; gnam ait: e Timole eum 3 qui potest et antinam et corpii perdor insoliennam co
plicium, sed quae ad Subitem. Quid ergo Nonne haec annuntiabat etiam Evangelium, de gelicuua, de tenebris cxterioribu , do verme Venenatos atqui non aliundo adonovinans, nisi ex Evangelio Pilomodo igitur, inquies, po-idiuia Dei ad saltilem Psed audi sequentia. Omni credenti,
Judae pruinam et Graeco. Non enim omnibus, sed suscipientibus. Etiamsi enim Graecus sive gentilis ueris.
204쪽
etiamsi nequitiam omnem adieris etsi Scytha, harbarus, imo sera sueris, ratione omnino destitutus, et mille peccatorum sarcini onuStus, Simul atque sermonem de cruce
suscepisti, et haptigatus es, omnia illa delevisti. Cur autem hic dicit: e Iudaeo primum, o Graecos, Quid sibi vult illa disserentia Atqui saepe dixit, Neque circumcisio quidquam est, neque praepUlium. Quomodo igitur hic distinguit. Judaeum Graeco anteponens Ecquid hoc Neque enim quia primus est, majorem accipit gratiam idemque enim ipso donum et huic et illi tribuitur, sed ordinis soli imos illi id, Primum. Neque id phis habet quod majorem acceperit justitiam; sed in hoc Solum honoratur, quod primus acceperit. Nam ii qui illuminantur; scitis, initiati,
quod dicitur omnes ad baptisma currunt; sed non omnes eadem hora sed alius primuS, aliu SecUndus. Neque tamen primu plus accipit, quam SecunduS, neque secundus quam tertius; sed omnes iisdem ruuntur. Primus igitur hic nominis solum Si honor, non gratia major Deinde, postquam dixit, u Ad SalutCm,hrurSUS auget donum, Stendens non praesenti tempori Solum esse, sed et ulterius
progredi hoc enim significavit his verbisu Iustitia enim Do in ipso revelatuere fide in fidem, sicut scriptum est, Iustus autem ex side vivet Qui ergo justus essectus est, non in praesenti Solium Saeculο, sed in latur vivet. Neque hoc solum; sed et aliud subindicat, hujusmodi nempe
vitae splendorem, et claritatem. Quia enim potest quis cum dedecore Servari ut muli ex regia clementia a supplicio eripiuntur ut ne qui Sahitem audien hoc suspice-iur: addidit, Et justitiam et justitiam, non tuam, sed Dei , eius largitatem et acilitatem subindicans. Nequo
enim ex sudore et labore, illam persicis Sed ex superno dono accipis, hoc unum ex te ipso asserens, quod credas
205쪽
Deinde quia vix credibilis sermo videtur esse, quod murelius, naollis, sepulcrorum essοSSor, praeStigiator, Cons Stim non modo a supplicio eripiatur, Seditiam justus fiat, et justus suprema justitia a Veteri Testament Sermonem conserimat; ac primo quidem brevi dictο immensum historiarum pelagus intueri volentia perit. Cum dixisset enim, Exside insidi m , , auditorem remisit ad oeconomia illas a Deo in Veteri Testament factas, quas ad Iebraeos scribens, cum multa a pientia enarrat, atque etiam tunc et justos et peccatores justificatos ostondit. Quapropter et Raab et Abraham memoravit. Postea autem cum hic solum id subindica sot: nam ad aliam contemplationem cursu veloci estinabat, a Prophetis rursus sermoni sidoni conciliat, in medium ad ducens Uabacuc clamantem et dicentem non poSS ViVPre eum, qui victurus est, nisi persidem. Nam justus, inquit, , ex de vivet , de sutura loquens vita. Quia enim quae Deus largitur omnem cogitationem superant, jure sido opus habemus. Vir autoni pervicax, contemptor et arrogans, nihil perficiet. Audiant haeretici spiritualem Vocent. Talis est enim cogitationum natura Labyrintho cuidam
et gryphis similis est, nullum finem habens, nec Sinon inpetra cogitationem consistere, principium in haben ab arrogantia. Cum enim pudeat illos fidem accipere, ne vi deantur ignorare cuilestia, os in mille cogitationum pul-Verem Conjiciunt. Ita-ne, miser et in selix atque insiti itis dignus lacrymis, si quis te interroget, quomodo C Plum factum sit, quomodo terra quid dic coelum et terram quomodo ipse natus sis, quomodo nutritu et Uctus, non
te pudet ignorantiae si vero de nigenito sermo Sit, prae pudore te in harathrum pernicie conjicis, quod te indignum piates non omnia scire Atqui indigna potius res est Contentio et intempestiva curiositas. Ecquid de dognautibus
206쪽
loquor Ex praesentis Vitae nequitia non ali modo liberamur, quam per sidem. Sic uine prisci illi viri claritere, sic Abraham, sic Isaac, sic Iacob, sic et ineretrix salutem consecuta est, et in Voteri et in Novo Testamento. Nam ait: Fide B aab meretrix non periit cuin incredulis, rapi hiatores excipiens v Non dixit in semetipsa ui quomodo poterunt hi captivi fugitivi, et errones, qui Noniadum
more iVunt, O supcrare, qui Urbem moenia et turres
habemus , Si vero haec apud se dixisset, et se ipsam et illos perdidisset ut et secere majore Corum, qui tunc servati sunt. Illi enim conspectis viris apinis et proceris, Victoriae modum quaesiere ac Sinea sillo et a cistoni uesperierunt. Vidisti-no quantum sit incredulitatis baratheum, et qua tu side murus Illa enim innumera missio pessum dedit; hae Vero meretricena non modo servavit, sed tanti populi patronam esse cit. Ilaec e multo plura cum Sciamus, a Deo factorum rationem nunquam exigamus, sed quidquid ille jusserit excipiamus non curiose inquiramus Vel ox ploremus, etiamsi iis quod jubetur ocundum humana r liocinia absurdum videatur. Quid enim, quaeso, absurdius videatur, quam cum pater unigenitum silium occidero jubetur Attamen diastus ille jussus, non curio Se juSSum
exploravit; sed ob jubenti dignitatem mandatum accepit et obedivit. Alius quoque jussus a Deo Prophetam percutere, quia rem abSurdam esse putans, Curiose perquisivit,tnec simpliciter obsecutus est Qxtremas stedit prenas; qui
Nero percussit, aceeptus fuit'. Et Saul qui praeter Dei pla citum homines servavit, a regno excidit et intolerabilia Passus est. Multo plura exemptu quis invenire possit , qui
-bus omnibus docemur mandatorum Dei nunqua miratiomem ESSe quaerendam, sed cedendum et obsequendum ESSE.cii autem illa quod praecipit scrutari periculoSum est, Et
207쪽
extronium supplicuam Scrutantibus si deputatum, qui ea, qui sunt illis longe Socretiora et horribiliora scrutantur, nona pe quomodo genuit Fili im, Cinita ratio no et quaenam sit substantia, quam de seu Sionem habebunt Ilio cum sciamus, fidem bonorum omnium matrem cum omni benevolentia suscipiamus, ut quasi in tranquillo portu navigan-les, recta dogmata ServemuS, Et vitam noStram iam Securitato dirigentes, aeterna consequamur bona gratia ethon ignitato Domini nostri Jesu Christi, cum quo Patri gloria, imperium, honor et adoratio una cum sancto Spiritu, in saecula Saeculoria m. Amen.
Revelatile enim ira Dei de caelo super omnem impietatem et injustitiam hominum, qui veritatem in injustitia doti
I. Vide Palili prudontiam , quomodo a mitioribus hoditatus, ad terribiliora seritionem vertat. Cum dixisset enim Evangelium saliatis et vitae causam esse, itemque Dei polentiam, et subitem juStitiamque operatam esse, jam dicit ea quae non attendentibus terrorem incutero possint. Quia enim solent plerique ii ominum non tam promissione bonorum , ianua tristitit Oilei r , ad virtute ita portrahi utrinque ipsos ali et t. Idcire Deus non modo regnum promtZ eu etiam gehennam comminatus est me Prophetae dudaeis ita loquuntur, mali bonis perpetuo admisconleS.Ideoque Paulus sic sermonem variat; non utcumquc, Ud
208쪽
milia primum, deindeque tristia adhibet hostendens illa quidem ex praevia Dei sententia manaren haec vero ex negligentium nequitia. Sic et Propheta primo bona profert
dicens Si volueriti et audieriti me, bona terrae comei, detis; si nolueritis, sic audieriti me, gladius vos ab Suhmet'. Ita et Paulus hic sermonem proserta venit Christus, inquit, remissionem serens justitiam , vitam nec Simpliciter, Sed per crucem assert. Quodque maximum et admirandum est, non quod talia largitus sit solum, sed quod talia passus sit. Si igitur ipsa dona conlumelia asseceritis, tunc tristia vos manebunt. Et vide qUomodo sermonem extollat; u Revelatur enim, inquit, ira Dei de caelo. Undenam
hoc liquot prii sidolis hoc dixerit, Christi sentcntias proseremus si vero insidetis, a sequentibus illi Paulus os obstruit, ob de judicio Dei agitur, ex gestis ipSorum insuperabile argumentum in medium adducenset id quod maxime stupen dum est; cum eo qui Veritati adversantur , ex iis quae quotidie dicunt et laciunt, veritatis dogmata probare declarat. Verum haec in Sequentibus interimque propositam rem tractemus. Revelatur enim ira Dei de coelo. Atqui in hac vita id saepe accidit in fame et poste et bellis Unam privatim singuli et in communi omnes puniuntur. Quid igitur tunc
novi erit Quod majus futurum sit supplicium, quod commune et non earumdem rerum cauSa. Nunc enim ad emen
dationem haec suant, tunc autem ad ultionem quod significans Paulus dicebat: u Corripimur nunc , ut non Cum, mundo damnemur'. ' Et nunc quidem non ex Superna
ira, sed ab hominum iniuria haec multis accidere putantur Tunc vero manifesta erit Dei lito, quando judex sedens in tremendo solio, alios ad caminos trahi jubebit, alios ad tenebras exteriores, alio ad alia inevitabilia et intoleranda supplicia. Et cur non sic aperte dicit, Filium Dei venturum
209쪽
esse cum innumeris Angelis, et rationem a singulis repeli lu-rum: sed ait, a Revelatur ira Dei Neophyti adhuc erant auditores ideoque ab iis quae omnino in consesso erant apud eos priuauit ipsos allicit Proetorea vero gentiles alloqui mihi videtur, ideoque hinc orditur, postea autem de judicio christi sermonem inducit a Super omnem impietatem et in- , justitiam hominum, qui veritatem in injustitia delinent hΗic ostendit multas osse impietatis vias, veritati autem
ritas autem una Postquam vero de dogmatibus dixit, do vita loquitur, injustitiam hominum memorans. Etenim injustitiae variae sunt. Et alia quidem circa pecunia est, ut cuniquis in iis proximum haedita alia mulieres spectata ut quando qui relicta uxore , alterius nuptias dirimit IIoc certo fraudem vocat Pauliis dicens Ne quis opprima fove fraudet in negoti fratrem , Alii rursum non uxorem vel pecuniam , sed gloriam proximi labefactant, et hoc injustitia est. Nam Melius est nomen bonum , Uam
divitia multae 3 Quidam vero dicunt hoc de dogmatibus a Paulo intelligi Vcaetorum nihil vetat de utroque dictum suisse. Quid autem sit, critatem in injustitia detinent, exsequentibus disce u Quia quod notum est Dei, manis QStumhest in illis, Deus enim illis manifestavit'. h Sod hanc gloriam lignis attribuerunt et lapidibus. II. Quemadmodum igitur is, cui regia pecunia creditae sunt, jussus illas in regis gloriam impendere, Si in suros. in scorta et in praestigiatores illas imponderit, exque regiis opibus splendidos illos reddiderit, tanquam qui maximo regem ossenderit, poenas dat ita et hi cum notitiam Dei et gloriae ejus accepissent, do inde suo idolis illam attribuissent, veritatem in injustitia detinuerunt, et, quantum in
ipsis crat, cognitiondi ira 'li' i assecerunt, non ut par erat
210쪽
illa utentes. An vobis clarum est id quod dictum fuit, an clarius denuo explicandum est y Forte necessarium sucrit
ultra progredi Quid ergo est illud quod dicitur AEqgnitioncm sui Deus hominibus a principio indidit; sed illam
cognitionem gentiles lignis et lapidibus attribuentes, veri, talem quantum in ipsis sui injuria assecerunt. Illa enim
immutabilis manet, gloriam suam habens immotam. Et unde notum est, o Paule , quod Deus ipsis cognitionem indiderit Quia inquit quod notum est eius manifestum est in illis. At hoc sententia est, non demonstratio. Tu vero mihi proba et offendo cognitionem Dei manis tam fuisse illis sed sponte illos praetermisisse. Unde ergo manifesta erat Vocem-ue illis emisit minime rivorum id e secit quod magis illos quam vox quaelibet attrahere poterat creatum orbem in medi Suit; ita ut sapiens, idiotari Sc ina barbarus ex sol visu visibilium pulchritudinem edoctus, .ad Deum conscendere posset. Ideo ait : Invisibilia enim ipsius, a creatura mundi per ea quae x facta sunt intellecta, conspiciuntur . Quod etiam Propheta dicit: e Coeli enarrant gloriam Dei'. 3 Quid enim dicent in illa die gentiles Ignoravimus to Iba-ne coelum
non audistis ex solo a pectu vocem emittens Ilierum omnium harmoniam et concentum, clarius quam tuba clamantem p Noctis et diei lcges, immotas orpetuo manen-les Ityemis, et veris et aliarum tempestatum ordinem firmum et immotum p Maris commodum in tot procedis et fluctibus Omnia in ordine manentia ac per pulchritudinem et magnitudinem Creatorem praedicantias pecquippe omnia, et otiam his plura compendio Paulus dixit: e Invisibilia enim ipsius, a creatura mundi, per ea quae x lacla sunt intellecta con piciuntur resempiterna quoque