장음표시 사용
231쪽
resipiscentia in alliciens; quοd si inflexus naan eas: The- , saurigas tibi iram in die irae et revelationis et justi judicii, Dei. , o putes enim audita ira, passionem esse, addit,. Jusii judicii Dei hac recte dixit : Revelationis. Tunc
enim hoc revolat, iam Sectandum meritum singuli acci
piunt. Nam hic saepe multi praeter jus molestiam inserunt et insidias struunt illic ver non item : Qui reddet uni cui lue Secundum opera jus iis quidem qui Secundum patiunt iam boni operis . III. Postquam se terribilem et Severum exhibuit, cumdo judicio, de statur supplici loqueretur, non se stolim ad supplicium, ut expectandum Videbatur , conjecit, sed
ad rem suaviorem , nempe retributionem bonorum, sermonem convertit hoc pacto De Iis quidem qui secundum, patientiam boni peris gloriam et honorem, et incorrup- xlionem qu tertini, Vitam aeternam Ilic eo , qui in cntationibus animo de socerant, erigit, Stcnditque non oporiere in fide sola fiduciam habere jam tribunal illud acta
examinat Perpendo illum, cum de suturi loquitur, noli posse clare bona illa explicaro, sed gloriam et honorem dicero. Quia enim bona humana longe superant, nullani habet imaginem quam possit adhibero; sed ab iis quae apud nos splendidiora videntur, illa utcumque Oxprimit, a gloria, ab honore, a vita illa enim inter re humana Expetuntur. Verum coelestia non hujusmodi sunt; C his eo sunt praestantiora, quod sint incorruptibilia et immortalia. Vides noui nobis do resurrectione corporum Ore aperuerit, cum incorruptionem dicit Incοrrupti enim illa cοPrupli corporis est. Deinde quia hoc non satis erat , addidit gloriam et honorem. Omne enim rosurgemus incorrupti; scd non
omnes ad gloriama sed alii ad supplicium, alii ad gloriam.
cIis vero qui ex contentionc, inquit. Rursus enim venia
232쪽
privat eos qui in nequitia vivunt, et ostendit eos ex con tentione quadam et ignavia ad nequitiam decidisse essit 3 non acquieScunt Veritati, credunt autem iniquitati . hEcce aliam rursus accusationem. Quam enim excusationem
habuerit is qui lucem fugit et tenebras deligit Nequo dicit vi impulsos, vel tyrannido, Sed obtemperante iniquitati ut ediscas voluntatis esse lapsum, non Decessitatis crimen. Tribulatio et angustia super omnem animam ho-3 minis operantis maliam a Id est, licet opulentus quis suerit, licet consul, licet rex, neminem reveretur judicii rati : non hic locum habent dignitates. Cum ergo morbi vehementiam exhibuisset, et causam addidiSSet, nempe aegrotantium ignaviam; et sine quoque, quod scilicet pernicies illo exceptura sit, necnon emendationis sacilitatem Judaeum rursus in supplicio aggraVat. Judaeo pri-ymum et Graeco. Nam qui majore imbutus sui doctrina, majori supplici dignus fuerit, si inique agat. Itaque quanto prudentiore potentioresque Sumus, tanto magi punimur Si peccemus Etenim si dives es, plures ad exigEntUr pe- ei uide, quam a paupere; si prudentior, major obedientia ;Si potentia valeas, illustriora opera In aliisque omnibus pari ration pro virili et pro modulo consereS. Gloria, 3 honor et pax omni Oi,erdnti bonum, Iudaeo primum et 3 Graeco'. 3 Quem Judaeum hic memorat et de quibus Graecis loquitur De iis qui ante Christi adventum fuere: nondum enim ad gratiae tempus pervenit Sermo, Sed do Superiori tempore loquitur, jam prius de medio tollens disserentiam Graecum inter seu gentilem et Judaeum Ut cum in gratiae tempore id faceret, non re nova aut ueroSavideretur. Si enim in prisco illo tempore cum nondum tanta gratia effulserat; cum ros Iudaeorum honorandae, illustres et celebres apud omnes habebantur, nullum erat
233쪽
discrimen et quam demum rationem asscrre poterant post tantam gratiis P exhibitionem Idcoquo magno cum studio id probat. Ei enim auditor edoctus id jam priscis tempori hias valuisse, multo magi post acceptam idem id admisia surus erat Graeco aulem Cu gentile hic vocat, non idololatras, sed cο qui cum colebant, qui naturali logiparobant, qui praeter judaica ob SerVationes, omnia, quos ad piam religionem Spectarent, observabant et quales erant
Mole hiscdech et Job: quales erant inivitae, qualis Cornelius. Iam itaque distinctionem inter circumcisionem et praeputium susIsidere incipit, et procul illam disserentiam aggreditur ita ut et sine ulla suspicione id faciat, et ex alia necessitate in eam rem e conjiciat, quod apostolicae prudentiae semper proprium suit. Nam si id gratia temporibus ita so habuisse docuisset, multa suspicione plenus formo habitus suisset. Quod autem de malitia et perversitate loquens, quae tunc mundum occupabat, ex quadam sorio in hunc sermonem incidisssit, non suspectam doctrinam reddebat.
IV. Quod autem illud in scopo habeat Paulus, et sic
ideo rem composuerit, hinc palam est. Nisi enim id probare studuisset, postquam dixerat: a Secundum duritiam h tuam et impaenitens cor thesaurigas tibi iram in die irae, , id satis suisset, et re persecta claudendum erat hoc argu-nientum. Verum quia non illi in proposito erat de futuro judicio tantum agere : sed ostendere volebat nihil plus habere Iudaeum , quam Graecum hujusmοdi, ne Iudaeus altum saperet, ultra progreditur, Ctlardine utitur. Perpendo autem et auditorem terruit tremendam illam diem quasi intonuit dixit quantum esset malum in nequitia vivere, ostendit neminem ex ignorantia peccare, neque impune: sed etiamsi nunc poenas non det, daturum mnino esse. Ilinc demum probaro vult legis doctrinam non esso Em
234쪽
admodum urgentem : nam in peribus ita est poena, silum praemium, non in Circitui ciSione et prostputio Pos quam igitur dixerat Graecum omnino poenam esse Subiturum, idque in consesso suit, et inde probavit etiam honorandum CSSe Superfluam deinde ostendit legem et circumcisionem. Nam iii Judaeos maxime impugnat. Quia enim illi contentiosiores erant primo pro fastu non dignantes se cum gentilibus annumerare se id irridentes cos qui dicerent fidem peccata omnia delere ideo prius Graecos incusavit, de quibus agebatur, ut sine suspicioneo cum ulu et Judaeo adoriretur. Deinde cum ad supplicii examen venit, ostendit Iudaeum non modo nihil Dillitatis lego accipere, Sed Ctiam aggra Vari, et hoc jam superius probare incoepit. Si Damque Graecus ideo inexcusabilis est, quia et natura et cogitationibus ipsum inducentibus, melior non evasit multo magis Iudaeus qui cum his doctri a iam quoque a lege accepit. Cum perSuasisset ergo illi, ut in aliorum peccati hoc ratiocinium admitteret, vel invi-ium cogit illina deinceps ut in iis, quae ad ipsum Spectarent, idem faceret. Et ut facilius serui accipiatur, ad mitiora illum ducit his verbis : Gloria, honor et pax nomni operanti bonum, Judaeo primum et Graeco. licenim quantacumque qui habeat bona, cum perturbatione magna habet sicet dives sit, licet potens, licet rex; etsi non cum alio, secum Saliem Saepe dissidet, et multum vel
in cogitationibus habet bellum. Illic autem nihil simila;
sed omnia tranquilla, et a perturbatione libera, cum Vera adiuncta pace. Cum ex Supra dictis ergo probasset etiam eos, qui legem non habent, eadem ipsa bona assecuturos esse, ratiocinando pergit. v Non enim Est personarum ac
ceptio apti Deum . 3 Cum enim dici et iidaeum et Graecum peccantes puniri, non habet ratiocinio opus:
235쪽
etini vero statuere Tuli honorari Graecum, tunc probatione opus habet. Nam mirum et Stupendum videbatur esso, si is qui nec legem De Propheta audierat, bona operans honoraretiar Ideo, ut jam dixi, in temporibus urat iam pr: ecedentibu illortam auditum exercet, ut soci litis deinceps cum fide, illorum in his consensum induceret Ilic enim suspectus minime St, utpote qui non intentum suum probet. Cum dixisset ergo, Gloria, honor et pax omni operanti boniam Judae primum et Graeco spergit, v Non est enim personarum acceptio apud Deum o Papo i quanta cum exuberantia Vicit ostendit enim, re in absurditatem adducta, non Secundum Deum fore si ros ita non esset; nam id personarum accepti evet quod in Deum cadere non potest. Neque dixit u Nisi ros itario habeat, personarum CCCplor si Deus a sed dignius Io qnens e Non Si perSonarum accepti apud Deum di id est, non personarum qualitatem, sed rerum disserontium examinata hinc ver declarat non re, sed porsona Judaeum a Graeco disserre. IIis consequens erat dicere me Non
honini, quia illo quidem Judaeus, hic Graecus ideo illo
quidem honoratur, hic ero contumellia isticitum sed ex
operibus utrumque sit Vorum non ita dixit Jiulta enim animuin concitasset; sed quid amplius addidit, illorum sastum deficiens ac cοmprimens, ut illud admitterent. Quid illud est Id quod soquitur. Nuicumque enim, inquit,3 sine lege pecca erunt, Sine lCge peribunt, et quicum quos in lege peccaverunt, per legem judicabuntur . Isic, ut jam dixi, non modo aequalitato in inter Iud eum et Grae- eum indicat, sed etiam Judaeum a lege valde gravatuni esse demonstrat Graecus enim sine lege judicatur. Ille autem Sine lege,3 non gravius, sed minus quidpiam indicat id est, non habet accusantem so legem. Illud enim,
236쪽
. Sin lege; Id est, sine damnatione ex lege facta , et ex naturalibus solun ratiocinii condemnatur Judaeus vero ex lege id est, lege cum natura incia Salaleet quanto enim in jore cura dignotus est, tanto majore dabit poenas. V. Vides-ne quant majorem Judaei necessitatem intulerit, ut ad gratiam accurreret Quia enim dicebant sonon egere Plitia, per legem solam justificatos ostendit ipsos magis quam Graecos illa egere, siquidem magis puniendi sunt. Deinde aliud inducit ratiocinium, quo jam dicta propugnet u Non enim auditores legis justi sunt apud
x Deum . Recte addidit, apud Deum: nam apud homines fortasse possunt honorandi videri, et sese magnopere actitare apti Deum vero contra omnino u Factores legis, tantum justi scantur. , Vides cum quanta rationum visermonem in contrarium vortat Si enim per legem, in- qtiit, servari rogas, i hac in re praecedet gentilis, qui ea quae Scripta sunt executus videtur. Et qui nori potuit, inquies, ut qui auditor non uerit, actor fuerit Potest, inquit, sieri, non hoc tantum, sed et aliud longe majus. Non solum enim sine auditione potest esse Factor ab sed etiam post auditionem potest non factor esse id quod postea clarius exprimit cum majore vi verborum me Qui doces, alium, te ipsum non doces hIlic autem interim primum illud probat a Cum enim gentes, inquit, quae legem nοn habent, naturaliter quae legis sunt laciunt hi legem non, habentes sibi ipsis sunt lex ri Non ejici legem, inquit, sed hinc gentes justifico Vides-ne quomodo iudaismi gloriam sustadiens, nullam sui accusandi an Sam praebet, quasi legem dehonestet, in contra, quasi exaltans et magnam ostendens illam, sic totum probat Cum autem dicit: Na-3luraliter, secundum naturalia ratiocinia intelligit et ostendit alios csso moliores; et, quod majus cst, ea do
237쪽
causa meliores, quod non acceperint legem, nec habeant illam, qua videntur Jud tui praeStare. Ideo enim, ait, mi rabiles sunt, quia lege non opus habuere, et quo legis sunt omnia exhibuere Vopera, non litteras, animis suis inculpantes. Ηοc enim ait usui ostendunt opus legis scrip- , iuui in cordibus Suiset testimonium reddente illis consciei - , tiara et cogitationibus inter se accusantibus, aut elium, excusantibus. In die quo judicabit Deus occulta honii unum, Secundum Evangelium meum per desum Chris x iuni Vides-ne quomodo repraesentet illii in diem ciprope adducat, illorum mentem exagitans, et Stendens illos potius honorandos esse, qui Sino lege quae legis erant perficere conati sunt Quod autem maxini admirandum est in apostolica illa prudentia, id nunc morito dicatur. Cum enim probatione adola demonstrasset majorem CSSO Graecum Judaeo, in collectione et conclusione rationum hoc non ponit, ut ne Iudaeum exasperet. Ut autom id quod dixi clarius reddam, ipsa verba reseram apostolica. Quia enim dixit u Non eni in auditores legis, sed sectore legis 3juStificabuntur; n consequens erat ut diceret: Cum enim 'gentes, quod legem non habent, naturaliter quae legis, sunt faciunt, hinc meliores sunt illis qui a lego docen- tur. v Verunt non lioc dicit, sed in gentilium laude consistit, neque interim Sermono in per comparationem prosequitur, ut et sic Judaeus quod dicitur admittat. Ideo non sic locumtus est, Ut dixi: Sed quomodo u Cum enim gentPs quae legem non habent, naturaliter ea quae legis sunt faciunt;
, hae legem non habentos, sibi ipsis Sunt locet ni Stiria , dunt opus legis Scriptum in cordibus suis, testimonium, reddonto illis consciuntia. Susticit enim pro lege con scientia et cogitatio. II is ostendit rursum Deum socisso hominem ad virtutem cligendam et vitium fugiendum sibi
238쪽
susscientem. Et ne mireri si alit his, aut ter aut pluries id probet. admodum enim ipsi hoc caput necessarium erat propter eos qui dicebant: Cur nunc Christus advenit Et ubinam priscis temporibus tanta illa providentia orat ,
Adversus hos nunc cum carptim pugnasset, ostendit etianae quod priscis temporibus, et antequam ic daretur, homi Dum natura omnimoda providentia gaudebat uriam quod Inotum est Dei, manifestum erat in illis: h sciebantque quid bonum, quid malim esset, per quae de aliis uuioahant. Id illis exprobrans dicebat: In quo judicas alium, xl ipsum condemna 3 3 Quantum ad Judostos, cum iis quae supra dicta sunt, lox aderat, nec solum ratiocinatio, vel conscientia. Cur autem hoc asteri, Accusantibus vect etiam excusantibus si Si enim legem habent scripiam, et opus exhibent, quid est quod accusare possit ratiocinium At non do illis tantum dicitur illiud, e Aecusantibus,3 Sodetiam do tota natura . Tunc enina adsunt ratiocinia alia a CCUSant, alia dessenduntes atquo in illo tribunali non habet opus homo alio accusatore Deinde timorem aiagonS, Ora dixit peccata hominum , sed occulta hominum 5 Post quam enim dixit : Existimas qui judicas eos qui talia a Sciunt, et sacis ea, quod effugies judicium Dei , Ut notalem accipias calculum, qualem ipse fers , sed intelligas sententiam Dei tua longe exactiorem esse, Subjunxit , occulta hominum, , et adjecit, u Secundum Vonge Alium meum per Iesum Christum stomines enim rerum manis Starum lantum judices sedent. Atqui supra de Patrolantum loqtiebatum cum autem illos timore mollivisset, de Christo formonem induxit neque hunc simpliciter, sed etiam hic cum Patrem memorasset, sic illuna induxit, et praedicationis dignitatem per illos attollit IIaec enim , inquit, praedicatio haec praenuntiat, quae linteuertens in
239쪽
VI diuti-no quana prudenter ipsos et Evangelio LChristo admovens alligaverit, et OSi PDderit nostra non osso praesentium limitibus Circuna Scripta, Sed ultra procodoro id ciuod etiam supra probavit dicens: e Thesaurigas tibi iram ire, di ira):h et hic rursum , Judicabit cus occulta homi , nulli. Unusquisque igitUr in Suam conscientiam veniens, et
peccata recogitan S, rationem accurate ab Soropolat, ne tunc
cum uirundo damnemur. Itorrendum quippo est judiciunatillii , remendum tribunal, torporis plenae rationes reddendae, fluvius ignis manat qFrater non redimit, redimet homo sis Recordore eorum quae in Evangelio dicuntiae, Angelorum circumcursantium, clausi halami, lampadum non extinctarum, potestatum in ornaces irahentium. Et illii locum reputa, si nostrum Diuspiam occultum laci nus aliquod in medium odio ussurretur in Ecclesia lantum, an non mallet interire et terram sibi dehiscopo politas, quam tot nequitiae testes haberes Quid ergo uno patiemur, cum coram orbe toto omnia asserentur in tanto, tam plandido theatro . et nolis et ignotis omnia conspicientibus pAt vi mihi, unde nam territare vos cogor ob hominum
existimatione, cum a timore Dei oporteret, et ob Pius condemnatione Quinam, qua sorio, erimus, crina viri Cti, dentibus stridentes, in exteriores tenebras ducemur ramo quid sociemus, quod omnium terribilissimiam est, cum Deo occurremus p Si quis enim sensum et montem habeat, certe iam Phennam sustinuerit, cum a facio Dei expulsus erit. Quia vor id illi grave non est, ideo ignom comitii-nsilia est. Etesiim oport 'ret, non cum punimur, Od cum peccamus dolere Attili ergo Paulia in dolentena et stentem de peccatis pro quibus piritas daturus non erat. v Nonyeuim sum dignus, truluit, vocari Apostolus, quin per3Q-vculus sum ieelesiaua Audi etiam et Davi leniri
240쪽
supplici quidum cxemplum, Sed quia Se putabat Deum offendisse, ultionem in Se evocantem et dicentem: Sit manius tua Super me et domum patris mei . Gravius quippe est ostendere Deum, quam puniri. Nunc autom tam misere assecti sunms, ut nisi gehennae timor adsit, quid boni sacere vix eligamus. Quapropter etsi non alia de causa, duo
gehenna digni suerimus, quod illam magis quam Christum
limeamus. Verum non ita beatu Pauliis, sed contrario modo. Quia ver nos aliter assecti sumus, ideo a gehennam damnamur At Si Christum ut par os amaremuS, sciremus utique gehenna gravit S Sse amatum standero.Quia vor non amamus, supplicii anti magnitudinem non
novimus. Et hac de re maxime dole et uigeo Atqui quid non secit cus ut diligeretur a nobis p Quid non molitus est y quid praetermisit 'Ipsum nihil nos laedentem contuna a assecimus, im mille beneficiis ab illo acceptis, vο- Cantem et undique attrahentem aversati sumusta et neque Sic ille nos ultus est; verum accurrit ipse, ac fugientes detinuit; at nos excussimus, et ad diabolum transfugimus. Neque tamen ille ita destitit: sed sexcentos misit, qui nosadVocarent, Prophetas, Angelos , Patriarchas. Nos autem non modo legationem illam non admisimus , sed veniente contumelia assecimus. Neque tamen ille nos respuit: sed instar vehementissimorum amatorum , qui despicium
tur, CircUiens apud omnes conquerebatur , apud Coeliam, terram, Jeremiam, Michaeam; non ut oneri esset, sed utSeSe purgaret: ac cum Prophetis ipso illos adibat, qui sibi
adversabantur, rationes reddere paratus , et rogan Ut Secum rationes inirentur, et surdos ad colloquium alliciens.
Popule mi, inquit, quid seci tibi aut in qu contristavi responde mihi 'Ita Post haec omnia Prοphetas occidimus, lapidavimus, innumera alia perpetravimu mala.