장음표시 사용
481쪽
his senobalur, adeo vilis esset ita ut ne quidem pro gente aliqua reputaretur. Ego enim, inquit, proVocabo vos inve qui non est populus, et in gento stulta irritabo vos. Quid enini Graecis si ullius erat , quid vilius V id quo- Diodo in omnibus indicia et signa clara horumce tenaporum dederit illis Deus ita ut illorum caecitatem illuminaret. Non enim in angulo parvo hoc actum est; sed in terra, in mari et ubique terrarum. Videbantque eos, qui sibi lini despectui erant, innumeris ruente bonis. Cogitandum ergo erat hanc ipsam esse gentem , de qua dixerat Moyses, Provocabo vos in eo qui non est poplitias, in gentes stulla irritabo vos. An Moyses solus hoc dixit Z Nequaquam; sed etiam Esaias post illium. Quare Paulus dixit Primum MoISES, ostendens alterum accessurum CSSe, qui haec
et charius et liquidius diceret. Ut igitur superius dixit,
Clamat Esaiasu sic et hoc loco, e Esaias autem Udet, et dicit a b c si diceret, contendit ut nihil obscurum
prosorat, Sed re ante oculos nostros nudas exponat imοmaluit periclitari clare loquendο, quam Suae pro Spicere soluti, si umbram vobis ad tegendum ingratum animum
relinquero : Uanquam prophelio non osset res tam Claro enuntiare Attamen ut magis ora vobis obstrueret, admodum clare et dilucide omnia praedicit. Qualia et lapsum
vestrum, et illorum introductionem, sic loquens : In Vennius sum ab iis qui nae non quaero hanc conspicuus factus h sum iis qui me non interrogabant . Quinam Orgo fiant non quaerentes qui non interrogantes Palam est non esse Iudaeos sod gentiles, qui nunquam Deum no Verant; teliam Moyses signante indicavit dicens, non gente Pl, genio stulta. Sic et hoc loco eos ex eodem signo et orgia mento notos reddit, a grandi nempe ignorantia. Mii xima vero Iudaeorum accusati Crat, quod qui non quaerebant
482쪽
invenerint, et qui quaerebant perierint. Ad Israelem autem dicit: Tota die expandi manus meas ad populum nouae credentem et contradicentem . , Vides ne quomodo illud quod in dubio erat et a multis in quaestionem vocabatur, iam olim dictum, et in propheticis verbis clare Solutum
leprehenditur 2 Quid illud est Audisti Paulum ante di
centem Quid ergo dicemus 3 quod gentes quae nonae sectabantur justitiam, apprehenderunt justitiam : Israelv vero qui sectabatur legem justitiae , ad legem Iustitiaei, non pervenit'. io ipsum hic dicit Esaias Illud enim,
sum iis qui de me non interrogabant; b idipsum est, ac si diceret: si Gentes quae non sectabantur juStitiam, apprehenderunt justitiam. Deinde ostendens id quod factum fuerat, non ex Sola Dei gratia eSSe, Sed etiam ex accedentium voluntates ut etiam illorum lapsus, ex non Obie-iquentium contentione audi quid adjici alma Ad Israelemi, ver dicit: Tota die expandi manus meas ad pop alum non credentem et contradicentem, o diem iii totum proelcritum tempus dicit; expandere manus, OCare, attruehere et exhortari significat. Deinde ostendens totum crimen eorum PSSe, ait, o populum non credentem et contra, dicentem.
III. Vides-ne quanta sit accusatio iam ne quidem Vocanti obsecuti sunt; sed et contra dixerunt, non Semel, non bis non ter sed omni tempore, dum haec facientem videront Alii vero, qui nunquam ipsum nox erant, potuerunt ipsum attrahere. Sed non dicit quod ipsi potucrint Deum attrahereta Sed eorum qui ex gentibus erant astum deiiciens, et ostendens gratiam ipsius lotam operatamu SP, nil Egoi conspicuus actus sum, Cet, e g in entUS
RSum 3 Ergo illi, inquies omnino vacui sunt, Miuimo :
483쪽
a EPISTOLAM AD ' ROMANOS. im. ivIII. snam quod ea quae ita venta Sunt acceperint, et quo appar runt agnoVerint lio ex Se attulerunt. Deinde ne hi di cerent: e timergo non nobis conspicuus factus es p. Quod maius illo est ponitam Non modo conspicuia sne tu Sum,
sed etiam peraeveravi manus extenden et exhortanS, Pu-lerni amoris et materno dilectionis curam exhibens v idequam claram dissicultatum omnium priorum solutionem littulerit, ostenden ex illorum voluntate perniciem ipsis advenisse, et omnino Venia indignos esse. Etenim auditis etiam et intellectis iis quae dicta sunt, neque Sic accedere luerunt. Et quod multo magis est, non Diodo curavit Ut
illa audirent et intelligerent; sed etiam id adjecit quod magis poterat contentiosos et contradicentes attrahere. Quodnam illud est quod eos pungeret et ad aemulationem provocaret. Nosti enim hujus passionis tyrannidem, et quantam vim habeat aemulationis natura, ad Contentionem omnem
Misendam, et ad lapsos erigendos Ecquid hoc de homini-lhu idicatur, quando et in Putis, et in tenellis insantibus:in ullam vim exhibet Etenim puelliis saepe hortanti patri
. - CSSit, Sed Contentiosus mansit, citru autum videt alium puer uti in in ari, tunc nC Vocatu ad pabernum i-aium Venit, Et Nod vocans pater non potuit, ii duenuitatio
facit. IIoc igitur Deus quoque, iecit Isoque emu riolum MVocavit, et manus extendit, sed etiam aemulutionis in illis asseclum movit longe inferiores ipsis, id quod ni inimo
aemulationem Diovet, introduxit, non tu bona ipSor uam; sed quod maj iis erat, et quod tyro unicum morbiam malii moaugebat, in multo maiora, magis uCEPSSaria, et quae nun-iquam illi vel per ouinium iiii aginati luerant Eod nequoi uarice erunt. Quo ergo illi venia digui fuerint, qui tam lingerilemi contontionem exhibueros ulla , in una id illo Don dicit, sed ad complementum dictorum inaudioutium con Scientiae colligendum relinquit muc ursu ui illud cum
484쪽
di s δο ΗRYSOS Tom: ARCIIiEPIScOPI P. solita sapientia astruit. Nam quod jam prius seceras, objectiones inducens, et circa legem et circa popillum, majorem accusationem continentem deinde in solutione , quae objectionem consutat, tanta concedens quanta volebat, et re serebant, ut non onerosus sermo videretur id hoc loco facit ita scribens me Dic igitum Num repulit 3 Deu populum Uum , quem ante cοgnoverat Absit . Dubitantis personam inducit, quasi ex iis quae dicta sunt ordiens, et hoc terribile ponens, illo sublato, id quod sequitur acceptabile reddit, et quod per ea quae supra dicta sunt omnia demonstrare conatu est, id hic etiam astruit.
Quodnam illud est Quod cisi pauci sint qui salvi sunt,
Stat tamen promissio. Ideo non simpliciter posuit populum; sed adjecit, quem ante cognoverat. Deinde pergenS demonstrationem asser quod populiis repulsus non fuerit. Nam et ego Israelita sum ex semine Abraham , de triburum Beniamin ' Ego, inquit, doctor et praedicator. Quia igitur hoc contrarium esse videbatur iis quod supra dicta Sunt, nempe usui credidit auditui nostroph et e Tota die expandi manus meas ad populum non credentem in contradicentem tacet, a ProVocabo vos in non genteasDO Contentus, quod negasset et dixisset, absit, illiud ruris Sus resumens probat, et dicit: e Non repulit Deus popul im suum. 3 Atqui illud non est probatiο, inquies, sed negatio. Vide igitur probationem priorem et sequentem. Prima quidem erat probare se quoque ex illis esse, si enim Deus
illos repulsurus suisset, non certe illum ex hoc genere elegisset, cui praedicationem totam, et res totius orbi conere diturus erat, atque mysteria omnia, et oeconomiam universam Ilaec ergo una est probatio. Secunda Sequitur, cum dicit a Populium, quem ante cognοverat id est, quom clare sciebat idoneum esse, et idem,SSo accepturum.
485쪽
liani ter mille et quinquies mille et innumeri ex illis cro
cliderant. IV. Ne quis enina diceret: su-ne populus Syri et, eQuia tu vocatus suisti, populum dici luisse vocatu napi, subdidit u Non repulit populum Suum, quem ante Ogi O- verat V ac si diceret: mecum habe ter mille, quater
mille, et decios mille , Quid ergo Dan in tribus millibus, quinquies millibus , decies millibus consistet semen illud
quod stellas coeli et arenam maris numero aequabat et sic nos decipis et circumvenis, cum te ipsum et paucos qui tecum Sunt, Dro toto populo ponis, et vana nos instasii spe, promissionem impletam CSSe dicenS, Cum omnes pone perierint, et ad paucos Salus pervenerit IIae jactantia et sustus sunt et neque liae Sophismata ferre possumus. Ne itaque illa dicerent, id quomodo per Sequentia Solutionem assierat, objectionem qui dein non ponen S, Sed ante illam, solutioncm ejus ex veteri historia astruens. Quodnam est igitur soluti An noscitis in Elia quid dicitu Scripturas Quomodo in torpellet cum adversus Israel ph Domine, Proplactas tuos occiderunt alteria tua sustodegrunt. Et ego relictus sum Solu , t quaerunt animamomoam. Sed quid dici ci divinum responsum preoli quin milii septem missi qui non curVaverunt genu ante Baal. Sic igitur et in hoc tempore reliquiae Secundum eloctiο-ynem gratiae suerunt . hoc si diceret: a Non repulit Deus populinii: Si enim repuliSSCt, neminem SuScopisset: Si vero quosdam Suscepit, non repulit. Atqui, inquies, nisi repuliSSet, omno Su Scepisset. Nequaquam. Nam Eliae tempore in Septein millibus salus conclusa est. Et nunc verisimile est multos osse qui credunt. Quod si id vos ignoratis , nihil mirum , quand et Propheta illo, talis tantus suo vir ignorabat; sed Deus, ipso ignora ut Prophota res Suas
486쪽
dos s. aο RavsοSTovi AE cuipPiscopi disponsabat. Perpende antem Apostoli prudentiam, no- modo dum propositum suum probat JudaeorUm accusa tionem latenter augeat Ideoque totum illud testimonium memorat, ut illorum ingratum animum palam aciat, siqndatque illos jam olim tales fuisse. Nisi enim hoc voluisset, sed unum tantum monstrare studuisset, quod in paucis comprehensus esset populi ista dixisset utique etiam Elim tempore septem mille relicto fuisse. Nunc autem a principio testimonium tοtum legit. ibique enim ostendero studet nihil illos novi circa Christum et Apostolosis cisse, sed quae congnoverant et meditati erant. Ne diderent enim: Christum ut de coptorem occidimus , et ut raudulentos persequimur Apostolos; profert testimonium quod dicitur: Domine, Prophetas tuos occiderunt, et altoria tua sullo
h derunt. 3 Deinde ne Sermo onero SUS esset, alteram adduci testimonio addit causam Neque illam praecipue adducit, quasi illos incusare velit, sed quasi alia quaedam velit probare , illosque omni privat venia , vel ab iis quae prios acta suerant. Vide numque quam Sit vehemens accusati , atque a Prophetae persona. Noque enim Paulus est qui accusat, neque Petrus, nec Jacobus, nec Joannes, sod is qui apud illos maxime omnium in admiratione erat, et equi Prophetarum Dei amicus, qui lanio rei pro illis repletus erat, ut sum traderetur, qui nondum ad hodi i num usque diem mortuus est. Quid igitur hic ait L. Pota mine , Prophetas tuos occiderent, alloria tua tibverte
runt, et ego relictus iam soliis, et Iiaderunt animam meam. o
Quid hac seritate crudelius esse possit prelam enim proseoleribus jam ab se porpotrulis preeari oportuissσt, illi etiam ipsum interficere volebant et quod omnia illos ab omni prorsus venia excludebant. Neque enim samo praevalente, sed reddita serti si tale, sublato pudore, daemonibus
turpiter profligatis, Deique demon3traia potentia, ac ipso
487쪽
rege, succonibente, haec illi ausi sunt, a caedibus ad caed sproperantes atque doctore Stios, qui Se corrigem nitebantire, occidentes. Quid enim dicere pοssint Num quod et illi deeeptores essent Num quod nescirent node essent At vobis molestiam intulerunt. Verum illi salubria dixero vobis. Cur etiam altaria adorti estis p An allaria vos laesertim p ait ad iram concitarunc Vide quant e protervicae, quanto contumeliae somper exempla dederint. Ido alibi Paullis haec ad Thessalonicenso Scribit: Eadem passi estis, et vos a propriis contribulibus, quod ipsi a Judodis, 'in of, nominiam occiderunt, et Prophsita SUOS DOS qtie perses cottiamta a Deo non placent, hominibusque adversan
, lur' id quod etiam hic dicit quod altaria dii norint et Prophetas occiderint. Sed quid dicit illi oraculiam B o-hliqui mihi septem millia virorum, qui genu non flexerunt, ante BaaU , At, inquies, quid haec ad praesentias Pharimum sane ad institutum nostrum. Illa cuni praesentibus admodum consonant. I in enim probiit Deum Semper, etsi gentem totam promiSSi spectet, illos tantum qui digni sunt salute donare. IIo jam supra stolidit cum dixit ii Si uerit numerus filiorum Israel sicut arena maris, Pli- , qui ae salvabuntur othe, Nisi Dominias sabaoth reliu quisset nobis semen, quasi Sodoma scioli ossema is V ex
his quoque illiti ostendita, ideoque subjungit: Sieret ins hoc tempore reliquiae secuta dum electionem gratiae sociar
V. Vide quoniοd qui P siti lecti suam servet nobilitatem, ac Dei gratiam et eorum qia satiite donantia pro bitatem commonstret Ciuini nim dicit u Electionem, illoruim probitatem ostendit; cum autem addit, Gentire, nDei donum uri autem gratia, jam non ex operibus tantio-
488쪽
, quin gratia jam non esset gratia . Gi Ver ex operibus, iam non gratia; siquidem et opus a In non erit opus. Rursum ex his dicti Judaeorum contentioni occurrit, illisque
adversatur, omni excluSο Venia declarans. Non enim, inquit, potestis dicere : Prophelae quidem vocarunt Deus hortatus est, res ipsae clamabant, et ad nos pertrahendos aemulati ipsa sati erat: Verum oneroSa jussa orant, ideoque non potuimu accedere, quia opera et gesta requirebantur, ipsaque laboriosa pio obtendere non potestis.
Quomodo enim haec a vobis exegisset Deus, quibus gratia sua obscurata fuisset mare vero dixit, ut ostenderet serit lorum salutem admodum desiderare. Neque enim ipsis satias facile obtigisset tantum; sed etiam id eo maximae
gloriae fuisset, quo benignitatem Suam Stensurus crat. Cur ergo accedere timui Sti, cum ab te pera non exigerentur Cur contendis et digladiaris, gratia proposita, et legem mihi emere profers Neque enim ex illa salutem consequeris, et donum Iabes actas. Si enim ex illa te servari posse contendas, hanc ci gratiam tollis Deinde ne putarent rem eSSe peregrinam, prolata illa septem millia virorum ex gratia ab item nacta Sse dicit. Cum enim dicit etiam hoc tempore reliquia Secundum electionem gratias esse, ostendit illos etiam ex gratia salvos fuisse; neque
hinc tantum prohatur; sed etiam quod dicat: Reliqui, mihi ipsi h Nam hinc declarat se majorem partem intulisse. Si per gratiam, inquies, cur non omnes Salute dο-namur Quia non vultis Gratia quippe, sicci gratia sit,
volentes e Servat, non nolentes, qui ipsi perpetu adversantur, ipsamque propulsant. Vides- ne quomodo illud semper probet, quo Verbum Dei non possit excidere, ostendens promissionem ad eos qui digni erant pertigisse :utque hos licet pauci Sint esse posse populum Dei. Quanquam initio Epistolae, id cum majore vehementia posuerit,
489쪽
dicenset Quid enina si quidam non crediderunt Ita equo
hic gradum sistens, addit a Sit autem Deus Verax om-mnis autem homo mendax Et nunc rursum id alia ratione probat, gratiarque Vim ostendit me somper alios quidem servari, alios perire dicit Gratias ergo illi agamus,
quod ex servatorum numPro Simia : quod ita C Una non PDSSemus coperibus salutem nancisci, ex Dei dono sor
vali simus. Neque verbi tantum gratias agam Us; sed etiam operibus et gestis. Ilaec quippe incera Si gratis. rum actio. cum ea facimus, quibus Deus cum gloria celebrandus est; cum illa fugimus, a quibus erepti sumus. Elenim si postquam regem contumelia affecimus, loco meriti suppilicii, honore donati, rursum ipsi contumeliam inseremus, ob animum summe ingratum, extremas jure dabimus poenas,
et longe majores quam alia prisce debitas. Prima quippe contumelia non perindo nos ingratos exhibuit, atque illa
quam post honorem , et redin logratam gratiam intulimus. Fugiamus ergo illa a quibus eropli Sumusta ne ita ore lantum gratias agamus, ne do nobis dicatur : Populias hic, hibiis me honorat, corde autem longo est a me . n ouo modo nim abstardum non fuerit, quando coeli si ii domenarrant gloriam citato, uita causa Criti, qui Deum laudant, facti sunt, talia patraro, ob qu. Deus creatorinus hasphemetur Ideoque non ille solum ni blasphemat, sed tu quoque Supplici oli noxius es. Cuinti nam quo non voce Deum glorificant, sed alios conspectu suo ad id inducunt, et tamen ipsi dicuntur enarrare lotiana Dei. Ilai qui mirabilem exhibent vi iam , licet taceant, Deum V lo ria celebrant dum x conspectu Silo alios ad Deirin au daniliam concitant. Neque enim tantam Deus ex coelis, quantam ex vita pura gloriam reser t. Cum ergo gon illos alloquimur, non coelo in medium adducimus, sed homi
490쪽
ne illos, quos rutis antea deteriores eo adduxit ous, ut cum Angelis concertarent: at tuo per hanc mutationem illorum ora obstruim IS. I. Etenim homo ipso caelo muli melior est, qui pο-test animam possidere ipso coelo pulchriorem Coelum quippe, etsi tanto tempore visum, parum profuit a die
suadendum Paulus vero praedicans brevi totum orbem attraxit Animam quippe possidebat cini non minorem, qUsse omnes ad se irahere posset. Nostra quippe anima ipsa terra indigna est illius autem anima coelo comparanda Coeliam quippe suum Servat Semper terminUm et normam : Paulinae vero animae sublimitas miles transcendit coelos, aecum ipso Christo conversatur. Tantaque erat illius pulchritudo, ut Deus illam praedicaret Astra cum crearentur, mirabantur Angeli hunc autem ipso Christus miratus est dicens, as electionis est mihi'. Et hoc quidem coelum nubes saepe obtegit Pauli vero animana nulla unquam operuit tentatio sed in tempestatibus illa ipso meridie splendidior erat, ac perinde lucebat atque ante nubium incursum Sol etenim in illo splendens non tales emittebat
radios, qui possent ex tentationum concursu obscurari;
sed tunc maxime illi essulgebant. Ideo dicebat tauriossiet hi tibi gratia mea : nam virtus mea in infirmitate perfici, tur'. Imitemur ergo illum, et hoc coelum nobis comparatum nihil erit si voluerimusa neque sol, neque UndUS lotusae illa enim omnia propter nos facta Sunt, non DOS propter illa. Ostendamus nos dignos suisse , ut propter nοSista crearentur. Nam si his indigni videamur, qua ratione
regno digni erimus Et si solis conspectu indigni sunt ii omnes qui ad blasphemiam Dei vivunt indigni etiam sunt
qui seu an tu creaturis, quae illuni celebrant. Nam filius qui patrem contumelia assicit, indignus est qui proborum sa-