장음표시 사용
51쪽
o De eivibus rationst man cendensibus non dedimus exempla, qualiter ostenditur eis ea noueri catePrisconueniant, ut uitar sis prolixitatem, suo haec omnia tamen modo grantitas perfectionis est conuenit, quatenus unum alior dicam ς est peio ctius, quod dignosci poterit ex perfictione maioriβntia menti unius, per comparationem ad fundamentum alterius. mali xi Ixui ' pariter tim propriam quivi appropriatam, in entibus ratio nst reperier, quam ob tenuillimam eorum emitatem nisi maxima cum . discultate cognoscere possumus, tamen ea non carent. Si enim diastinctionem rationst contempleris π identitatem, certum est diuersas qualitates babere proprias, quoniam indistinctione est aptitudo ad distinguere, Cr in identitate ad identificare. Sed appropriata qualiatas in istis reperitur, quatenus rationis identitas ratione sui finia. meti diiunctioni rationali hoc tribuit, ut positi intellectis operatione
terminare. De Relatione nullus dubitabit, an entibus rationalibus. I transtendentibus conueniat squiasi duo entia rati st, vel duae se
cunde intentiones accipiantur, in est potest fundari distinctio, quae niuit aliud est quam relatio. Si etiam secundam intentionem consiti. ro, ut ad fundamentum refretur, in quo fundatur, vel di intellectumὰ quo edusatur er cognosicitur, clarifime putet ipsim restret. A ctiones rationalibus entibus repugnat, ut actum intellectus terminant:.. Ρ nee etiam pusio,in quantum possunt esse fundamenta siecundarum in tentionum. situs vero istorum entium Ut eorum ordo, quicuns sit ille. Habitus autem nomen consequvntur, ut secundum proprias passiqnes operantur. Tempore quos mensurantiir, prout intellectio illa,qua intelliguntur; resticit tempus continuum vel discretum. In loco demum esse dicuntur, quia ab intellectu consieruantur. Quibus uare Ari Hier fissat8Meram hanc nostram sententiam credimus. Nee Aristo sto, peiea. telκ praedicamenta sunt omittenda, quum limitatis rebus Crin gene. menta 'no Neonstitutis apposite positat attribui. De quibus in arte breuiue
sint omit fumusfacturi. cum de nono subtemerit sermo, sub quo Aristor
ψndλ- praedicamenta accidentium continent .
52쪽
caturi, nomittat rinas, quoniam ad iustar ormarum, ea uar Artys modis exornant, quaesita una quas arbore continentur. dieae Elns essent istae formae, quas omnes Irre Ludi discipuli, ne null'Lullia explicans, sed nec quod nominant; certe tam singulare arti icium, sta de his non rust summo mentis acumine excoTritum, Cr mirum urnecessarium, pene rueret. Ab istis etenim radices arborum suos ba. bent humores, quos perspiritas quosdam canales issensibiliter ad omnes arborin partes demandunt. Quomodo quaeso essentia arbo, Necesiit sris, quam per bonitatem interpretamur, eiusdem, perstelio, sub magnitudinis nomine intelligimus, ac existentia, cui Duratio co- venire debet, essent unae. simplices vel compositae, operatisae Cyproductivae nisi boe esset i formis quibus adesse tale determinanturi Hasuum igitur formarum cognitionem nece ariam esse arbitramur, ut melius in tertia parte huius operis apparebit. De formis igitur cumst tractandum, de quibus Lullus in arbore clementali agit. monitor mare Auflesse voluimusstudiosos: nos eas tantum formas declarassee, quae omni, tor sormas bus entibas convenire possunt: nee incon ulto id obIeruauimus, ne ςςntum n ea, quae siua ratura fiunt transcendentigima, fierent minus uneralia; . quoefactim fuisset, si arbori alicui tanquam propria attribuisse, mus. De aliys vero, quae numerum centesimum complent, in principio secivus e partis principalis pertractibitur. Hoc tantum unum, nunc est obseruandum, ut cum finitoreis istae transcendent me, quibuι- runs arborum partibus applicentur; er modo tali, ne una alium dea
struat; ut in quarta parte huius primae partis fusius marisi stabitur.
INter omnes firmas i Ludo enumeratas Unitas est prior, omnJM,Cr quibasinos entibus non repugnans, quaeratio dicitur, qua a. unitasM'
53쪽
mos erreliquM cuiuscunq; arboris partes. Nec imagineris ni capite
omnium formarum casu hunc Lullum posivisse, sed optima conten , Qtrare uni. platione ductim ; quia itus est radix ortu erfnsomnium, ut intas prima libro primo lamandri, Mercurius Trismegislus ait: hinitast quos omni up O- Parmenides Elem cenophanis auditor, unum esse principium rea
Qusda uni. μηitate cumuli uel aggrewtates. tionis: Π si de unitate perse, quae inter partes compotientes reperiΑtur: nec de unitate per accidens; nec etiam de unitate uncis gene
rati limi, subalterni,1peciei speciali lanae Cr numerali, quia hae orari De unitate ςumpitμηt, ac semper impersissionem traseendeti habetit anη a: scd intelligimus de Unitate transcendeti, qua unicite hie loqui . icta sunt talia, de quoin ipsumens praedicatur e CT haec unitas Deo Nota opti= quos conuenit, seub ea ratione qua substantia, Diritus Cr ens est dime de Dei non tamen Iub Deitatis ratione, quia siub tali conceptu propria unia inura xς oudet: quae nominari potest identitatis unitas, quia per ipsum attributa omnia, nec non cr proprietates omnes in diuinam transse 1 um essentiam.
z. De Plura Iitate. EX bis quae dicta sunt de unirete facile erit dis Patre de ipse
pluralitate: unum tantum id obstruare praecipimus, quod pia rasitas transcendens in radicibus Cr partibus arborum est semis nati, is quantum est sui ipsius plenas. f cum proxima potentia ad a Gm sibi conuenientem, cum acti Cr suo comta tuo: quae nominanαtur plurificativum, plurificare er plurificabile. Quot enumerauia plura mus unitatis modos, tot sunt pluralitatis. In Deo vero est plarulitas litas in De personarum, de etiam attributorum, quae ex natura rei sunt distincta
54쪽
plicibus recipit. mplex nominatur, Cr secundum se totam quamlibet sui partem: nec loqui intendimus de ea simplicitate, hii quae opponitur pluralis tu quia talam pluralintem hic immediate M loquat. supra concesimus: sed de illa quae non patitur compositionem ex alii quo potentiali Cr ad Dali: aliter forma haec arbori diuinali non conis '. veniret, quae nullam prorsius habet compositionem. Ex quo sequitur, quod compositis,quae plurium tantum positionem notat, potest hiter dformas basce locum habere. In alijs uero arboribus, quae pro creatu rebus sunt constitutae, compositio ex actu er potentia etia reperituri
Formno ut perficiens se ut hi esse re tunimco' illiit,in q; a pormioni. cuas arbore potest inueniri, quia nec diuinae essentia repug nibν arborinat, quae cum distinctis proprietatibus relativis, personas di bus conuesinflas constituit. Materiam autem omnino remouemm, quia in ar niens 'sita fore diuinati inueniri non potest,licet Henriso non uideatur inconue. Materia, . nien f,Essentiam diuinam esse quasi materium in diuinis productu oni,hus, ut subtiligimus sintus recitat in sec*oda q dist: s. primis ' sub illis i
IN qualibet arbore fiunt abstram, si rasices: Verum eum ipsae
ubstantiam siuam tribuant quibuslibet arboris parti *s, ais sunt abstra. naturam illarum induanti nec amplius bonitas uri magnitudo in qdam. pliciter dicuntur, sed cum additione. Vt sunt in trunco, nominantur is bonitas uel magnitudo trunci, Cr idem dicatur ut siunt in branchis,
55쪽
De Concreto. Ovia ut dictum est supra, dum de pluralitate agebam , xus
quas radix in quamcuns arboris partem descensi, ut est ri proxima potentia ad acium, eum actu er Iuo correlativo, quorum primum Cr ultimum in concreto sumuntur .s pro IVO er- BILE, ideo talia concreta per omnes arbores sunt distersa ac semiaeocreta Mnimus,scendo: omnibνar a raticinest bonus, magnus σα Branchae sunt bonae, magnae e ciborib' pa, Fructussiunt boni, magni σαμ de medus arboris partibus di cur
Qualitergeneratio cos deretur.
Suppositisrm pro duactio coueit. nota dedi,uina essenisua.
GEneratio seiuncisa mutatione hic consileratur, quae radictibus ommbus attribuitur, ut una eonveniant ad unius, uel pla rium prosissionem: eo modo, quo producere possunt; Crboc placuit dicere, quia tantum suppositis producto proprie conuenit: forme autem vel quae ad modum formarum se habent, in ratione folia principi formalis ; Ob hane solam causam Theologi non afrmare avdent, diuinam essentiam generare uel spirare, nes generari uel Dirari, er quaesint rationes, uide apud Scotuis i. q. F. diu prini so
P LenitVO. hi inquit Lurus, est generale principium in arbore
quacuns seminatum, σderiuatura radicibus, non tantum ut
radix una est seipsa plena, sed etiam ut similitudo aliarum ra. Formi lite dicum participat; π de his planitudinibus tota arbor est plena. Nee . pluralitas forma haec est eadem cum pluralitate, quia essentiales partes plurali te distingui has tantum respicit uesintegrantes: haec uero σisso, π aliarura motum militudinim, licialiquarm. De o
56쪽
Toviris bis consideratur, in quantum a boret totum suam
naturam a generali omnium radicum influxu consequuntur, quam quidem totalitatem trunci branchu, branchae ramis, Crramiflijs, floribus stum bin oommunicant. Huius rei exemplam in qualibet arbore de facili potest inueniri: de arbore tamen diuinas si exemplisitabimus, cui minus totalitas convenire videtur. Radices in hae arbore sunt bonitas, magnitudo Cret contrarietate excepta,er alia quae impersissionem arguunt, quae in totam trunci naturam Dei se: substantiam influunt, prout seunt sub infinita ratione de perismonexonfiderata: non quod radices sint ipso trunco priores, ac d liquinin ratione principij in Dei essentiam influunt, eum radices istae, quae in Deo sunt persectiones, a diuina pullulent essentia : sed quia intellectvi noster cognoscit Deum Cr creaturum conuenire latranscendenti, ratione bonitatis magnitudinis, durationis, potestatis, σabys transcendentibus, quae conuenientia uel cons mira non
potest esse ad aliquod inferias, quia ad instriora est diserentia ; προ in aliquo superiori, σμperius semper inguentiam habet aliquam . in iora: si est superius in essendo, babet infitentiam realem: βhi praedicando, rationalem sic: per modum praedicandi. Truncus uero branchis suam totalitatem e municat. Cy brancbae ramis, per idem litatem sustem. Ex Actis patet non esse considerationem de totalita. te, ut est ratio, qua aliquid proprie totum duatur, sed improprie. Exeptu de totalitated arbore diuinali. Radices in
Diuina arbore qmodo innuat, uel non.
siderantes uel integrantem net essenti alam consideraremus, cum supremo entiomnino repuwnt partes se. improprie impropriε igitur partiali as bis accipitur, proiit, siub bonitate, magnituitne, p Oario ter alijs radicibus, bonitas, magnitudo, duratio Trun . G 3 ci, Bra
57쪽
ei, Brancharum G aliarum drboris partium continentur. quae pamtes subiectuae possint nominari. illud uero a quibus illae emanare di. cuntur, uniuersales partes sunt, quae totalam quandam ruticem con. 'tuunt: de qua totalitate bis immediate seu a lateriImus.
l Vm delaruniuscuivis rei inter agendi potentiam ac terminum .amoni S mediet, atq; μb ea ratione qua mutuo se respiciunt, . . relatiuum videlicet Cr correlativum utris illorum sit intrinse. eus ideo tulis a tisinterioritas dicitur; boniscare itas vel magni Mori ui restiolant bonificativum o bonificabile, magnificatis meπ magnificabile πnerale, siue proprium , videlicet Trunci, Bran. charum aut aliarum arborum partium, interiora sunt. Et interioristas in hoc proposito laser generales formas sedem occupat.
ibi; l Vt serit K Wro hoc in loco consideratur, quatenus aliquid estias quali. Exterioritas qualiter hic acseipiatur. extra aliud per diffrentiam aliquum, quae inter illa reperitur. Sis bonitas est extra magnitudinem. durationem, quia haec resticit sentiam; magnitudo essentiae persissionem tantum: Duraatio uero rei existentiam: M arborum partes quaedam extra reliquus sunt per di serentiam, quae inter illas con urIt. Quemadmodum uero ad particularia descendendo, per banc formam cognoscuntur,quomodo uarijs modis una res sit extra aliam, sive hoc sit realiur, sicut equus extra asinum; continens extra contentum: siue per intellectus operationem, ueluti quando homo abrs risibilitate consideratur; ita Per per laterioritatem cognoscere possumus,qualiter aliquid in alio con
eost nosci pqtes tiμἰ, δες virtualiter, vel per identitatem, potat. id illae, μcl actu, aut per aliquem molorum essendit N, De per omnes ossi viodos simul, uel per infinitos allas modos; qui per
58쪽
viria definitionum genra polsant diue livri. Ha da formia pratcipue nota, quia non parui simi momenti.
ΗAec forma non minus est necessaria radicibus er partibvi draboris cuiuslibet, quam utilis cognitu. Necessaria quidem est, Nςςςsili rut res perpetuo maneant. In cognoscendo vero est admodum utilis, quia per hanc cognoscimus bonitatem, magnitudinem, Cr eae . teras radices,non tantum in se. verum etiam, ut in Truncis, Branchiser Fruetibus actorum existunt,non amittere proprium rationem frimalem Cr unitatem; si enim propriam naturam amitterent, ut stipis partibus arborum commvnicunt, non diceretur Truncus bonus i bc
nitate, Cr magnus a magnitudine, at magis talis i seipso, quod fieri nequit, quia nulla res ille ipsa habet esse. . . '
i . is. De Longitudine, LatitudD . . a.
ne, & Profunditate. Non bis considerantur tres istae formae, eo modo quoi Matho M, maticis, sed metaphorice Crsimilitudinaria. Inter radices est eonta longitudo, quatenus una est in alia, ut, Bonitas hi magnitudii deratio. ne, haec in duratione, duratio in potestate, potestas in cognitione, er Lotitudo cognitioni appetitu, scprocedendo recte usis ad ultimam radicem; quiu quam lonItudinem partes qxos arborum retinent, quatenus bonitas talium partium est in magnitudine, Cr haec in tertiisadice, er tertia in quarta μ' disinem. Latitudo uero inde causatur, ut tertia radix Latitudo primae aggrcgatvr, q arta secundae, quinta tertiae, βxta quartae sie 'dggreundo: quae latitudo, si ad omnes est generalis, non est ad alis quum arboris alicuius partem applicata: sed si particularis, tunc uel trunco, vel branchis, vel alijs arborum partitus est annexa. prosim Profundi
ditas autem consiurgit, prout radix quaelibet plena est sivi ipsius, dis - -
59쪽
ootentiam duplicem statuit LuzM: unum, quae est ad actum ei, Due ςη pQ quam Ari. in s. Metapb. uocat potentiam polluam: ς' aueram, quae activa dicitur. De priori non est principalis no stra intentio, cum arbori diuinali nequaquam convenire posit: per deridens tamen possumus bis eam considerare, quatenus arboribus creatarum rerum est necessaria: qiis potentia est in radicibus, ut trunci arborum immediate deducantur: in truncis verὸ brancharum potentia existit: erile de qualibet arborum parte debet intelles pro Potelia a. ut Ara est in alia. Potentia vero activa est in radicibus, in quantumctiva in ra. suum esse constrant trunco Cr omnibus arborum partibus, quaeinbo. dicibus. nitate dicitur bonificatiuitas: in magnitudine magnificatiuitas, ersuo modo est dicendum de alijs radicibus. et s.
Vplex obiectum aflignatur, unum, quod intra esse dicitur: i. I inii, altera quod extra: primum illud est, quod activa potentia re-
uidelicet et taοqqam correlatiuum essentiale, ut bonificatiuitas, extra. quae bonificabe essentialiter respicit. Obiectum ureb extra dicitur, quod assiud potentia non rejicit tanquam correlatiuum pro . prium, sed extraneum, ut magnitudo, duratio ere: quae a potentia Obiectu ex actius bonitatis tantum extrinsice alpiciuntur. Verum tamen est quod ira sititra. obiectum extra, fit obiectum ad intra, quando virtute potentiae a L. ue illud in propriam sui naturam conuertit agens, ut in motu gene rationis er augmenti mani ste apparet,ip De Actu.
60쪽
Actus ruplici ratione consideratur : primo modo pro operaui . one, quae t potentia activa procetit, qui in omnibus arbori bus locum habet: sed alio modo pro adti,quo res prius in po, tentia existens, sit in aciti, qui entibus illis convenit tantum, quae muritioni alicui Abiacent. Per actin priorem radicum influxus, a liarums arborum partium cog oscuntur: at per secundum yrmant rei uel sentiam in credus intellumus.
ia inter omnes firmas Prioritas Cr Posterioritas sunt praeacipuae, eum ab ipsis totus rerum ordo pendeat, maiori egem ras, sunt psιnquisitione, ideo plures modos prioritatis asinuimus, ut cipuae. probe cognoscunt studiosi, quomodo in applicatione huius frinae se Noxa usq; debeant gubernare; ne imposibilia Deo aliquando attribuant, er60ς quae diuinis convemunt, repugnare opinentur. Quinq; modos prioaritatis Scotistae in μου malitatibuι afluant,quorum prior est pri pzmu, ' oritas persimonis, O sic in qκοlibet genere entium datur unum primum, quod rationem mensiurae habet, intelligendo de mensiura perstactonis. Vt in gynere substantiae promensiura extrinseca Deus asst. De est mea natur: sed pro intrinseca oonuenienter Uignare possemus Lucifi, ex iurum, quo ad sua naturalia, quia in perstyone, quamcunq; creatu. ramexcedit; de quo uerificatur illud Au ini dicitim: Duo Ircisti Domine,unum prope te cr aliud prope nihil; π bis prioritatis mo seel 'dus in diuinis non datur,comparando diuinum ad diuinmm . Secundus Secundus. modus est unerationis prioritas, de qua prioritate Arist: in s. ne. A riit; αpb: inquit. Priora teneratione βιut posteriora persissim:e: dum
modo clici quibusdam Scotillis glossatur prius extri; ce ad esse posterioris cuncurrat, Cruters sirorum sit in eodem grvire. Nes 'mosus iste in diuinis reperitur, quia ibi prius er posterius in per ν H Ehone