장음표시 사용
61쪽
Tertius. Ehone esse nequeunt. Tertim modus est Durationis pri has, qua
Duratio triplex est, sci Aeternitas, Aeuum Cr Tempus, de qua su-Quari' ha pra egimus. motus modus est natu is, culin prioriratis 'q) qui iis uni gradM. Primus est, qui mana undatur natura, atq; ad' aliam terminatur; ita, quod internutaeras illas sit ordo producentis ad productam. Secundus est inter illa, quorum unum est quam ori
ginatum ab alio, ut de propria pinione dicere possumus, quae t suo subiecto quam originatur. Et secundum bos duos gradus, prioritas
3. naturae in diuisu non reperitur. Tertius prioritatis naturae gradus m illis reperitur. quorum unum ab alio non dependet, ut esctus uel mensiuratum, uel conseruatum, unum tamen aliud praesupponit; er-- .. hic prioritatis gradus inter intellectum Cr uoluntatem inuenitur, quia uolantMin operando intellectum prae*pponit. Quartusdus inter ea baud dubi est, quae sunt insinna, Cr unum ab alio pulla-tit, Cr biegradus inter Dei essentiam cr attributa consistit: pote quoq esse inter eandem essentiam Cr relationes personalas, licetnon. s. infinitael maliter. Quintus Cy ultimus est, quando inter aliqua duo, est tantum distiincto siecundum proprietatem personalem, Cr u num accipit totum suum esse ab alio, Cr hoc modo, Pater diuinus sprior Fila ; hoc praesupposito, quod personae diuinae proprietati,
D. Roni& bαι absolutis in Gepersonali constituantur, ut D. Bonaventura σIo: de Ripa, Ioannes de Ripa sentiunt, quorum sententiam Theolavrum omnium cotus & princeps Scotus. crabstructonum Pater Franciscus Ida ronus v lissimis rationibus tuentur. Tres ultimi gradus prioritatu naturae,. Deo conueniunt, cum nullum taportent imperfictonem. Quintus et ' ultimus prioritatu modus originu prioritas nuncupatur, quae in disvinis esse conceditur, CT praecipue interpersonam originantem Cr o
di, Π. y Cr pers)nas etl. hi di sibι μῆς Vr D. Augis' M, sibi inquit: Si qust intuitiae uideret essenti. iaculo. sim, videret eam priorem origiae filio. Alij sunt huius quinti mosi gradus, imo π prioritatμ modi, de quibus in postpraedicamentis firmentio, quos breuitatis causa omittimus, sat nobu' de modis i .ritatiu
62쪽
Euth dixisse, cognitisne ingenio us Lesr poterit de facili
cognoscere, qua prioritate radices in se, Rumos, Branchis, Cr reli. quas arborum partes praecedant, Cr pars una aliam, imo Cr quaeli- i iet radisquamliget,liae in se considerata, siue ut in arbore qgacutis L .er in qualibet arboris parte eontenta, discurrendo per omnes mois eos. Proportionabiliter de posterioritate intellige, de qua Luzus a
sit Ab ratione duarum immediate sequentium formarum. ai. De Secundarioritate. . ΗAee forma est in arboribus quibuslibri, qμ te'us rarices pri/ seeudario.
us truncum respiciunt, Cr truncus bra'chas quam ramos; π ritas quidluniuersiliter est ratio, qua unum quodq; prius rupicit pro pinguius quam remotu in operando per modum es cientis; quamuis per modum finis aliter sit. Perfectius enim tali easu prius ab operan te intelligitur, licet sit ualde remotum, quim minus persectum, sed propinquum: cr hoc modo prius radices factas appetunt, quis
a a. De Tertioritate. ' cΗAnclormam posuit 'Lullus, ut constituti naturam ostenderet, 'quod ex duobus ad minus resultat, quodq; tertium hac de cau* usa nominatur. Nec repugnat diuinis, cum ibi sint constituti Luine uidelicet personae, quae essentia Cr proprietatibus relativis tu on re esse personali constituuntur licet proprie constitutum tertium ali pugneta quod non positibi dari,cu persona idem sit realiter Cr essentialiter quod essentia Cr proprietas relativa. In creatis uero ubi constitutum est essentiale, vere tertium quoddam debet appcllari, quia realiter a partibus suis distinvitur. Ex rudicum igitur unione, quarum alique per materiae modum se habent, CIquaedam per modum frinae, terti oritas resultat. Haec forma est uniuersalis at omnes consimiles formis
quae in qualibet actore funt seminatae: quae forma quos repultare pore' ex unione pήrtium esse uiatam rui cis cuiuscuns.
63쪽
Aus mera tio.qmodo accipiatur.
Dispositio, potentia differt. Proprietas duplex. Proportio
Hic aliItinentatio accipitur, ut radix una ab alijs fingituΓntra recipit, Cr quanto magis recipit, tanto magis auge. tur ; sic augetur bonitas, quando pcr magnitudincm fit mag nu, Cr perdurationem durans: augetur quos quo ad optrationem, quando bonificat alias radices. Et haec forma, siculi er alis, in omnibum arborum partes, est seminata.
Perfrm in Glpositionis res apte fiunt ad plura: ut patet de D. ro, quod est obsevi duritiem distositum, ut ex eo fiat malleus ier dispositis detri i potῆtia quia diJUtio est i natura: pote.
tia uero agens extrinsecum rupicit vinatura diserunt etiam,quia itialiqua re potest esse potentis, er no dispositio: ut in lapide est potentia ad se fur,m, non tamen dispositio uel aptitudo, quae idem sunt.
α De Proprietate. PROprietas quae distositionem supponit, duplex est sci propria
Cruppropriata: Propria, ut boniscare bonitatis, Cr magni sicare magnitudinis. Appropriata uero ut bonificare magnitu, dinis, quod i bonitate ei collatum est, π magnificare bonitatis.
PRoportio est ratio, qua plura in uno tertio conveniunt, quae men inter se non sunt aequalia, nec intelligendum est de inaequa. litate, quae est quantitatis praedicamentalis proprium, sed trarascendentifime sumptae. unde dicimus, inter bonitatem, magnitudi. nem Crdurationem esse proportionem, quia sicuti bonitas respicieessentiam, ita Cr magnitudo perfictionem essentis, Cr Duratio extistentium. Vel, ut clarius loquamur ; quaelibet concordantia vel cona. venientis aliquorum ad unum tertium, proportio est. cuius pro
portionis lectis pulchritudo dici potest.
64쪽
Conditio ratis: quaedam est, per quam res odioloratae sunt, H conditio cui bonitM π magnitudo, quoniam sicuti bonitas suum similis quid studincm communicat: ut conditio seruetur ita et magnitusi bonitati proprium esse iam tur. Quae conditio requirit in eo, cui a liquid communicatur, ut aliquid pariter retribuat, quodcunq; sit iblad. Et abbu naturalitus conditionubus exeunt artifciales, quibus e. mentes Cr uendentes, ac caeteri quotidie utunturi
I Mentio ratio est, per quam res operantur ob finem aliquem. Ig/ Intelloqdyna dando aeri suam caliditatem, hac latentione ducitur, ut bonus cognoscatur, quia se ipsium diffundit. Volando autem destruere aquam, quae inter aerem ex terram mediat, hoc ideo facit, ut malo. rem cum terra babeat concordantiam ad recipiendum ipsius siccita. tem, quod non satis commode feri potest, propter aquae 'Ista . tem, impedientem. Quae latentio duplex est: prima st: σ secunda. Prima estfinis ultimus rei: secunda uer), est finis sub fine. Et ex - ρ' η' ruralibus intensionibus, artisiciales oriuntur.
PEr ordinationem res sunt inconfusae eν distinctae, quae ordina. Per ordinatio non tantum requiritur inter arborum partes, sed etiam in . tionem ter radices, σ non solum in essendo, sed in operando quos. Ex xl naturalibus ordinationibus bomines acceperunt artificiales,quemo. ir res, operationes σ talia ordinant. Plures sunt modi ordinis, qui sub nomine prioritatis suprasiunt explicati.
Erula cum non sint ociosa, naturalis siuas habent operationes. quibus uarios producunt effictis. Nec alicui emi cenegatur o. Wratio aliqua, iel realis xii intentionalis.l. II 3 3I. De In
65쪽
Perin uentum res similitudinem sum rebus alijs commanitanti Unde radices in Truncum influunt, Cr Truncire in Brancbas: Ila insucendo uissae indaudua incluctu , quae in alia influunt, ut directe seipsa,vel indirecte conseruent.
HAec forma conditione di ist. Per conditionem,ut dismra, aliquid suo communicanti, ille cui fit communicatio, reddit: siue laud sit idem cum eo, quod communicans trudis Rudi 'φ' D. Evi,u: sed Restu alia restitat in correlativo suum relativlim, oditast secunam eam frmam, quam correlatiuum a relativo accepit. cuiusata rei exemplum tradere non est opus, cum banc Re luentiam quotidie in his persticiamus, qui malum pro malo reddunt toniis pro bono.
- Via per Opcrationem non requiritur, ut aliquod tertium re-
sinit et, ut patet de immanente, sed in proditione requiritu G isto inter se duae illae frinae siunt distinctae, tutiq*am magis CrDifferentiet minus communes. Dil ri quos haec ma a gyneratione, de qua dia
in Ier Pro ximus, quia est opus naturae. Producto autem est latior. Dicimus es ductionςm spisitum sanctum produci, non tamen generari. Di Dentiam n et gene iis oportet, ne uni eotuundant riCr earum natura ignoretur. Ponit Rax: Ludus duas frmas, Ic: Ori. De oristine Tncm G Exitum, qμxcμmpo sint facili confusionem causare ma-α exitu. ximam in intellecti cuiuscutis,ob conumentiam quam babent cum his uis elicet Generatione, Atam Nitatione, conditione, operatione, In uentia, R efluentia, Productione CT alijs, ideo eas omittimus. sed
si subtilis uoluerit has q*οs cognoscere, haec pauca, si oristo ddὶ bisusticiant. Orir ponitiir pro operatisne illa, qua subiectinis itu, udi quotlibet propriam passionem producit. Exitus vero actui accori,' modatur ; qui ab activa potentia est, non comparando ipsium ad tera
66쪽
de tamen distunt, quia exterioritas est inter illa, quae aliquomodo inter sesunt distincta, separabilitas vero tantum in his reperitur, quae secundum existentiam sunt distincta, ut, Pater, Filiisus, Arbor Cr Fruthis, qui non est in arbore. Et quia ste hane fr. Haec sormamam confiderando non omnibus entibus potest conuenire, quia talidistinctone entia omnia non sunt distincla, ibo possumaes dicere, φή tibseonue esse separatu, quorum unum cognitμm est, aliud non. In homine nire possit. quιdem est bonitas Cr magnitaeo, quem si considerauero ut bonus tantum, tunc in eo bonitas er magnitudo erunt separata.
3s. De In separabilitate. PEr ea, quae de superiori immediata sima dieti sunt, patri
satu erit nota essentia, oppositum meditando. Et ueluti eam duplici modo considerauimus, realiter sic: π rationaliter: Da π hunc ijsdemmodis contemplarί debemus. istae duae Lmae in homine sunt idem realiter sic: Bonitas π magnitudo, quia non habent proprium existentium, nec habere possunt. Bonitas etiam a seipsa eliis eparabilis ratione, si actu intellectis simplici consideretur: sium uero complexo intelligatur, tunc potest i seipsa separari.
V τ h ς sma omni us conuenire positi ac etiam Deo, non os portet postilitatem intellire, ut conuertitur cum contina Tntia, sed ut imposiolliciti opponitur, π in quanta non ara exit repugnantiam ad esse. Sic filius Dei π Spiritus sanλs sunt po ibites, in quantum filio de patre isse,non repμgnat, σ Spiritui sanct a Patre π Filiis. H
67쪽
ΙMpUibilitu cum posibilitati opponatur, oppositam habet ra.
turain, quae inmιllo te inuenitur, cum raturam destruat, prin terr qium in chintim, quam imInatio nostra ex imposiliritus fabricat. Haec omnia sunt imposibilia, videlicet: Bonitas non est mogna: Bonitas non est in Deo: Bonitus nou est in creatura. Et per ostanes arbores est neotiae dister i.
SEcundum Peripateticorum sententiam, proprie similitudo in qualitate fundatur, non est tamen inconueniens, ut large similitudinem accipiendo Cr in quantitate de substantia sit; quia Cr identitas uel diuersitas, quae in substantia proprie. Me fundatur, inter entis q. ns invenitur este Arist. qui inquit. Os teri mne ens omni enti comparatum, est idem uel diuersium. matenus i. gitur bonitas suam similitudinem magnitudini largitur, inter se similes eae duae formae fiunt. Dillisentia tantum specie,in Πnere conueni entia fiunt ac similia, Cr quae numero diffisunt,in specie Vimilantur.
REs Om ii, qβη distina ibabent naturas, inter sie disimiles
nuncupantur. Et haec disimilitudo attenditur penes quamcuns diffisentiam, quemadmodum crsimilitudo pones omnEeonuenientiam vel identitatem.
Atura in omni arbore est necessaria. propter uarias uneratial ones uel productiones in illis repertas, quae fieri minime pos . sunt absq; nat ae beneficio, quia principium est alicuius fr- me absoluta.
68쪽
Non mori me pborice hoc in lam rirestini' punmalitamquam lonItudo, latitudo Cr proseunduas, de quibus supra dictum est. Hine est, quod punitialitas est actus, sub ratione indivisibilitatis consideram, qui mediat inter relatiuum aliquod σωrrelatiuum siuum, ueluti boruficare, quod mediare vitimus inter bonificantem cr boni eabile.. 42. De Instrumentalitate. O must haec firma in una quas arbore locum babeat peculi.
arem, ut uidebimus: tamen ncc birepugnat, ut etiam di sarborum partibus se communicet, quis nihil aliud est, sum potentia sub am operandi accepta; quae ad instar lastramenti artis sicialis propinquior est suo fictui, qualibet re ad efmm ordinata. cuius rei si exemplum desideras, sume portn:iam uiguam sub ata suo, qMe instrumentum appezatur risionis.
Non sci haec forma omnibus rebus uniuersala, si pro condit ouata recesitate uel plici acciperetur, quia primo modores quaedam creatae sunt necessariae; secundo verὸ modo Deus Livin. Necessitas iItur boc in loco considtratur, quatenus res aliqua Necessitas sine alia esse nequit. Sic animal est homini necessarium, Greeluti qualiter sitvum suo rclativo, calor igni, deribumia: tas, aquae 'giditas, terrae accipied siccitas, bonitati magnitudo π alia principia. Sic Deo est necissa rium generare π1pirare. Nec dicimus eodem modo diuinis er crea tu necessitate huiusmodi conuenire, quia in creatis alis una inesse abst reliquo nequit, ob impersessionem. in diuinis autem . si Deus absq: tenerare er spirare non potest uere late ei, non est quod F nerare sit de Dei essentia quemadmodum animal est de hominu e cimia, creator ignis uel ej.ntiale. sed quit Deut est summae persimonis; non
69쪽
er spirare, non quod est Tigere tantum Dei sit gener, e ct uere spirare, ut quidam asserunt, sed quoniam rationalas necessario essentialis pne upponunt.
SVo modo viragu es res perficis existit. π hoc merito generalx persissionis, a qua, perst ones omnes descendunt. Quae perst. filio uti cliensialis potest esse, sicuti bominis essentia in tanta per-
fissione const tuta, vel hanc insequens, ueluti sunt persissiones osmnium accidentium. In creatis utras reperitur. In diuinis autem prisor solum, quia secundae persissiones imperfictionem habent annoxam Debs multa habes in capitibus de Quantitate ex Q litam.
On est ignotum, cr rudisus hominibus, vidim omnibus entisca non inesse, quia huius rei expcrientia est rerum magi ba, nil aliqui in eorum eaderent Iententium, qui exillimarunt Muna' dum animal esse maximum, cuius anima in quamlibet mundi partem vitam immittit, ad instar animalis, quod est mundi pars: nec hoc α. mensulficeret, qxia licet existentibus esset uiri communicam, non mamen his quae tantum esse essentis habet, er quae nullam mundi partem occupant, quemadmodum fiunt Ideae uel uniuersalia, quibus uolumus Vita omn i has omnes,mas conuenire. Aliam igitur vitam statuere necessarium bus entib' est, quam uocamus uirtutem, subactuconsideratum, qua res, multas ς00ς0ις operationes producere potest. veluti virtus illa, qua ignis califaciter comburit. Et baec Νrma disert a perstrilione, quia perficto non resticit operationem. Difri quos i potentia activa, quia haec ab illa supponitur, nec est idem cum Virtute de qua seupra loquutum est, quid sti uirtus is esse quieto consideratur, hic autem sub actu. Q navita vivunt omnia, er nil reperitur, quod non habeat intauri operandi aliquid.
70쪽
Esἶentiarebos Omniuem ressuit esse, quae di esse abstram con
sideratu. naturam rei cum sua per imone sigmficat. Natura hominu in tanta perlimone considerata. quia quod alterius rui scutis substantiae corporeae turam perfrctono lucrat, sentib
E Ns concretum vel conuolatiuum essentia dicitur. quod praeteressentium, quam principaliter signiscat comistit aliquid se
habens ut determitians, nec in propria I ma potest exemplum dari ; quia tale determinans propter sivum maximam uniuersalitatem proprio nomine caret. Et hoc est omnibus entibus commune, sicuti
HVius principalis primae partis, quarta pars de Qgrilionssim . lsiue Rebilis trarit, quibus totum Luilian m artificium optime regulatur, atq; per harum optimam notιciam sic hominis1ntellectus dιrigitur ac illuminatur, quod absq; ulla discultate ad omnia quota restondere ualci, ac ignoti μιμ cμηs pr misso ga . arbores reductone in definitiuum conceptum deuenire potest ; quia desiniendi ratio ac modus ab his siumitur, ut statim apparebit dum de ijs tractatum erit. Quoniam uer) huiusmodi raegulae nou semper Quare qm coniunglintur propositioribus, de quibus dubitare contingat, sed onesypri εquandos imo frequenter, nec furijs ac natura sua maninfimis, uoc/xi noideo germauam quaestionum ignisica isnem sibi non uendicant. Nee pQ ibit x de complexis semper quaerunt dς quibus proprie mouentur quaestio . nes) sed etiam de incomplexis, ut maninum est discurrenti per os milia principia uel radices, secundum omnia quae lionum genera eorums species. Fatendum igitur est,easdem quaestionis nomen sortiri, quatenus quaesitius uni signa. Reg illa quos dicuntur, quid hominis Quare Re-