장음표시 사용
241쪽
is bis.Talςs enim qualitates omnςs,quales sunt sanitas,& morbus, in-stparabiles sent: cuius probationis hanc puto esse vim. Haec vitia, vel vitiosae qualitates in sunt puri,& calculo, non partibus corporis; hon possunt igitur esse morbi,cum morbus,& sanitas inlis reant corpori humano,& a corpore humano separari non possint, hoc est alii subiecto, quam corpori inhaerere; respondeo, hos esse cauillos,& vitia numeri esse vitia, & qualitas corporis ipsius; nam calculus
eo uitium numeri,uel uesicae, uel renum: pus uitium numeri thor fis : quare si calculus a uessica ; pus a thorace separeatur, morbipon sunt. Cum addis,morbos numeri non esse morbos,quia qualita, tes numerum non faciunt,portentosum est,& inauditum; demostra Mi ego ςx Simplicio lib. I. cap. 6. qualitatem esse accidens late pa-3ens, quod diffunditur per omnia genera; unde etiam demonstraui, quomodo uitia numeri sint malae dispositiones, & qualitates, non mia qu litates numerum faciant, sed quia in numero etiam qualitat s sint,& a numero oriantur; sed si demus etiam, qualitates numerufacere, non ideo sequeretur, intemperiem omnem esse morbum numeri, sequeretur potius,morbos numeri esse morbos intemperiei.
Sed stultus ego,qui in rebus monstruosis,& longe ab omni cogitatione dissitis,consecutioncs negem,aut affirmem. Cum tibi nauseam 87-d ino uere ais, quod postea scribo de crasso humore in pupilla coacto ex Galeno I. De Loc.Aff. cap. r. credo tibi potius altam uertiginem mouisse, ut,quid respondeas,nescias: quare iterum cum Galeno assuram, humorem illum esse morbum oculi, & eius laedere actiones, do i87.C nec aliud a te audiero. Obiicis demum, te argumentum protulisse
ad probandum, humores tumoru non esse morbum,sed causam morbi,recitatum a me lib. a .cap. 3 s . quod cum confutandum esset cap.3 8. reieci illud ad morbos organicos; cum autem nullam eius mentione factam inuenias inter morbos organicos, & praecipue inter morbos
magnitudinis, hoc sumis pro uictoris signo,& triumphas; at non diu triumphabis. Dico . n. sicuti praetermisi argumentum illud in m*bihex intemperie,tanquam nihil concludens aduersus me, cu pr0ducti fuisset ad demonstrandum,humores tumoru non esse morbos, quos neq; ego assero morbos esse,ita etiam praeterii in morbis magnitudinis,cu & in illis asseram non humores, & substantiam morbum esse, sed excedetem magnitudinem,ut declaravi cap. 28. uitiosa uerse magnitudo,&uitiosa dimensio unum est,atq; idem .Quare licet argumerum verum sit,nihil tamen pallii repugnat, ct ideo praetermisi. 'i
242쪽
V u explicatae sint difficultates omnes a morbis
ex intemperie cum substantis affluxu emergetes antequam ad alias Defensiones transeam, appo nam,quae celebris medicus, de quo antea, dicta uit contra duo decreta nostra: alterum,quo statuimus, intemperaturas cum affluxu substantiae esse
tumores praeter naturam tantum: alterum,humores tumorum esse eorum causam materialem,non efficientem: sic itaque scribit. Ardua, ac perdissicilis sanE qu stio exoritur circa intemperies cuaffluxu materiae zatque hqc quidem non unica, sed, quod ad praesens attinet institutum,duplex: quarum prima est,utrum soli tumores priter naturam hoc nomine sint donandi,ita quod intemperies illae,qui
fouentura praesentia materiar, membri substantiam sine tumore irrigantis,ac madefacientis,ad nudas potius, ac simplices intemperies, quam ad eas, quae cum affluxu materiae esse dicuntur,sint referendet altera uero non minus dissicilis quaestio est circa materiam in tumoribus ipsis contentam: nunquid scilicet illa pars morbi essenti lis,aut potius eiusdem causa continens sit dicenda. Cum uero quae a clarissimis uiris ad has dissoluendas quaestiones in medium allata fuere,mihi haud plane satisfaciant,ob id prius corum sententiam aperiam,mox uero & meam opinionem subiungam. Tenent igitur isti uiri doctissimi, solos praeter naturam tumores eas constituere intemperies, quas cum affluxu materiae uocat Galenus, hac tamen adhibita distinctione,quod si in tantam attollantur magnitudinem ac molem,ut ab ea proxime laedantur actiones, tumor ille non tantuad similares partes spectabit,ita ut intemperies cum affluxu materiqsit dicendus,uerum etiam ad organicas pertinebit, erit' morbus auctae magnitudinis; si uero ad eam non peruenerit molem, quq actio 'nes laedat,intemperies tantum cum affluxu materiae dicetur.Quod si eadem haec materia,non excitato tumore, ad partem aliquam similarem feratur,cuius substantiam irrigando madefaciat, ea quidem noerit intemperies cum affluxu materiae dicenda, sed nuda potius inita peratura,materia vero inbibita eius causa antecedens dicetur. Qua
sententiam Galent authorliate manifestissima in lib. De Diff. Morb. G g a con
243쪽
o . . comitis Mont. Ex ensio coea firmant, qpi haec omnia clarissime asserit,&simul qtiam Ioca,
quibus videtur fluores illos, qui tumorem non excitan in ter intem peries cum affluxu materiae connumerare,ita zX ponunt, ut ostendat Galenum eiusmodi fluores causarum antecedentium loco habuisse
potius,quam partium essentialium eiuβ inteperiei, quae ab ipsis pro ducitur. Quod vero ad aliam attinet quaestionem, respondent, in tumoribus praeter naturam duo considerari, intemperiem scilicet ipsam , ct subiectum eiusdem: subiectum vero duplex esse aiunt, quorum primum est,pars ipsa sit nilaris in tumorem sublata & materia ipsa in tumore contenta,quae partis extensionem facit. Cum itaque in rebus compositis cX materia,& forma costantibus,tam naturalibus, quam artificialibus, post earum generationem duae necessario cocurrant causae ad eas constituendas,materia scilicet,& forma, inquiunt
ipsi, cum ores ipsos ex duplici similiter parte constare, quae ambae eLsen tiam ipsius constituunt, non secus atque essentiam domus conficiant tum lapides, ac ligna,tanquam partes materiales, tum figura ilIis superinducta,tanquam pars formalis; unde aiunt,intemperiem extensam non tantum per partem similarem, verum etiam per materia illam extendentem,& tumefacientem, quae in parte ipsa praeter naturam continetur,esse partem formalem, seu formam tumoris: ipsam, vero materiam fluxam esse partem eius subicctivam, seu causam materialem; luae cum nulla efficiendi vi sit praedita, propterea quod vi propria non mouetur ad cinciendum tumorem illum, non potest proprie causa continens appellari; quippe quae si datur, inter efficientes, non autem inter materiales sit reponenda. Ego autem in utraque quaestione breuiter sic sentio. Primum quidem,quod ad secudam attinet quaestionem,dico,partem similarem,quae tumore praeter naturam afficitur, illam ess e quae proprie dicatur intemperie affecta: di quod mala qualitas a materia tum c faciente ad partem illam deriuata, & per ipsam extenta sit intemperi zs morbosa: & quod materia tumorem effciens, & qualitatibus praeter naturam affecta,ciusdem tumoris sit causa,ab initio quidem efiiciens,postea vero conseruans. Neque enim in conueniens arbitror etiam in rebus permanentibus, di totum situm csse simul habentibus, post earum gencrationem ab cisciente causa prouenientem, ad hoc ut diutius permaneant, ac longiore tempore perdureia causa egere conseruante, qua sublata statim,aut paulo post res illas sponte lua perire sit necessarium;quae causa,& si de genere efficientium sit,in rebus tamen fluentibus, & successuam existentiam habentibus, sormae loco habetur, ita viper illam
244쪽
Aduersis Thom. Eran. I 2Itanquam per formalem causam etiam a philosophis commodissime idefiniantur: quae res si in rebus non permanentibus uera existit, novi lio cur etiam in permanentibus illis,quas modo dixi, eadem metde causa locum non sit habitura.Quae si vera sunt, ut ego quidem arbitror,& a me latius in quae litone De Causa Continente est demostratum sequitur, ut ad secundam quaestionem dicere debeamus, materiam tumoris,qualitate praeter naturam affectam causam dine illius continentem ,& conseruantem: quae cum ad sormalem sit redigenda, icrit quidem merito pars morbi essentialis , atque ipsa propemodum, morbi essentia dicenda,sed non eo modo,quem prioris opinionis assertores inquiunt. Ex his iam facile arbitror pater quoi nodo prima proposita difficultas sit diluenda. Si enim materia in tumoribus contenta non suae corpulentiae,& molis ratione efficit, ut tumores illi sint morbi in intemperie, sed potius ob vitiosam illam, qua praedi-lta est,qualitatem, ob quam, post primam morbi generationem,efE-citur causa conseruans illius intemperiei, non video profecto , quΘ- modo ob candem rationem materia illa,quq absq; ullo tumore, lubstantiae membrorum insancta,& in eiusdem poros recepta, quatenus malam habet qualitatem, qua in membro illo morbosam intempsriem gςneret primum,mox vero &conseruet,non debeat morbos intemperierum cum affluxu materiae constituere: si quidem sublatio il- . Ia partis in tumorem,quae a corpulentia,&mole materiae prouenit, . accessorium quoddam,& penitus aduentilium est ipsi intemperiei, quatenus est morbus similarium partium; nec meae huic opinioni Galeni locum arbitror repugnare, qui ex cap. s. lib. De Diff. Morb. adducebatur. Neque enim aliud arbitror sibi eo loco voluisse Gai num, quam Ostenderς, secundam morborum similarium differentiai csse omnibus notiorem, quam primam,propter tumores ipsos praeter naturam,qui cum ad secundam attineant differentiam , sint sensui. cui dentiores, quam intemperies ad primam attinentes,hinc fit,ut dicat, illas quidem ab omnibus admitti medicis, has vero non omni bus aeque patere. Haec ille. ii Ego vero pa ticis respondebo, cum iam omnia consutata sint; &prius ad secundum . Quando itaque asserit,iam fluorem materii' , . .
quae tumorem non excitat, quam quae excitat, morbos ex intempe rie cum affluxu constituere, non aduertit, se morborum horum naturam peruertere; cum enim materia tumorem non excitans possit ab
intemperie,quam partibus sit nilaribus inussit, seiungi, si seiungatur, intemperies 1 lla non amplius erit cum affluxussed nuda,& sola.Quomodo
245쪽
mota igitur verum erit,quod asserit, huius materiae Intemperiem es
ficere, & conseruare partium intemperiem , & demum causam eius csse continentem Nec tumor a materiae corpulentia proueniens accessorium, &aduentilium est, sed symptoma patho gnomonicum, necessario consequens: a cuius intemperie partium intemperies propagata Quetur,& sertitur,ut intemperies cum affluxu substantiae perpetuo sit,& uocetur, quod in fluore materiae ante exploso non eu nit,nec euenire potest. Responsio ad cap.s. De Morb. Diff. nullius est momenti; nam Galenus tradit differentias morborum ex intemperie ab earum natura, atque essentia, nona facili, & difficili cognitione.Neque enim facilis,& difficilis cognitio constituit has intem peries,sed ipsa ab earum constitutione ex Oritur; unde quq cum affluxu substantiae prouenit,facile cognoscitur, quia sub sensus cadit pro pter tumorem, nudavero difficulter cognoscitur, cum sensibus ita aperth exposita non sit. Praeterea si detur, intemperies istas a fluore
non excitante tumorem, esse & ipsas intemperies cum substantiae asfluxu, non erunt notae,ut illae, quae cum tumore sunt; quare non erit semper verum, intemperies cum affluxu nudis esse notiores. Sunt
deinde alia argumenta pro hoc decreto, quae non attingit: & illud in primis, quod scut in libr. De Diff.Morb. Blos tumores intemperies cum affluxu substantiae esse ait: ita in lib. De Cau. Morb. harum intemperierum causas explicans, tumorum selum causas explicat. Illud praeterea afferebatur, quod necessario demonstrat, Galenum, in calce noni Methodi affrinare, se in 7. libro tradidisse curationem
intemperiei nude ventriculi:& tamen cap. II.& I a. tradit curationem intemperaturaruin, quas extrinsecus alit superuacuus humor: his declarans,hanc etiam nudam esse intemperiem, cum ab humore
illo alente seiungi possit. Verum igitur est, intemperiem cum a D luxu,nihil aliud esse,quam tumorem; di hoc adeo verum est,ut Galenus interdum ita distingitat intemperies, quod alia sit nuda & λ-la; alia cum tumore: quod fecit cap. I. & q. libri 4. Methodi. verbari cap.primi adscribam.An non ita facienda diuisio est Nempe aegre is sanabilium vicerunx alia propter ulceratae carnis intemperiem; aliari ob effluentem humorem ita fieri; tum intemperiem rursum bifaria is diduci,cum alias in qualitate sola naturae modum egressa subdita ca,, ro sit: alias etiam cum accessorio quodam tumore. En quam aperte , comprobetur illa intemperiei distinctio: & praeterea quomodo humorum influxus, tumorem non excitans, ab intemperie sees udatur. In altera difficultate, cum asserat materiam tumorum eorum primo
246쪽
eausim esse essicientem,postea vero conseruantemn continentem, quae cum ad causam formalem redigatur, erit pars tumoris essentialis,atque ipsa propemodum morbi essentia; convellitur eius positio non solum ab argumentis nostris, sed aduersariorum etiam . Argumenta aduersariorum reiiciunt hanc materiam es se causam sormalem partem essentiae, & propemodum essentiam morbi; sic enim aiunt,idem seipsum e ceret, & emciens non differret ab effecto: &xandem ea omnia,quae contra Fuchsium asserunt,esserentem, materiam illam, tum sitiit,causam eta esticientem: cum fluxi morbum. Argumenta nostra tollunt materiam istam esse causam essicientem, cum ex definitione cauis emcientis,& materialis, ex natura rei,& eri multis Galeni locis demonstrauerim, humores tumorum causam esese materialem, non essicientem, quae frustra repetenda non sunt. Inter huius viri dictata erat alia scriptorum meorum refutatio; quae cum locum proprium, & opportunum non habeat in hoc tractatu,cam iam explicatis subiungam. Erat dissicultas ardua orta ex cap. 6.libri De CausMorban detur morbi ex intemperie composita
ox duobus contrariis,uno, & eodem tempore corpus humanum v
xantibus,ut eo in loco videtur innuere Galenus; quam ego libro I. cap. 7.& sex sequentibus ita,arbitror, discussi, ut nullum scrupulum in philosophia, in Galeno,& rei natura reliquerim. Itaque aequum fuerati doctissimum hunc virum aliter sentientem, & ea suos auditores docentem,quae,ut mea sert opinio,Galeno, Aristoteli,& veritati tepugnant,prius refutare decreta,& argumenta mea;qus tamen praetermisit,uno selo excepto, a quo fortasse pendere omnia,quae scripsuarbitratus est; totam eius sζriem adscribam : deinde aduersas mihi,& Galeno sententias examinabo ..Circ i morbos compositos ad calidam,&frigidam, atque ad humidam,& siccam intemperiem attinentes,quaeritur,nunquid ex Ga lani sententia duo haec morborum genera uni admittenda: & quod, admitti non debeant, facile probatur eo argumento , quodGalenua climinutus esset,qui in lib. De Dissili orb.dum omnes percurrit mobbos ad intempe ics,tam silmplices,quam compositas attinetiae dethlis ne verbum quidem fecerit, cum tamen in eo loco ex prosesso onanes morborum species inquirat,idque adeo diligenter,ut non vereartur etiam earum sectarum,quas ipse non probat, morbos inuestiga
N. Ex altera p riceos elle admittendos ostendit Galeni auctoritas,qui in 6.cap.lib. De C u. Morb. duo haec morborum genera italda 3ῖς ac manii ste inuodpcit,ut plane caecus videatur,qui ipsim alibi
247쪽
t 1 t comitis movi. Defensio ter sensisse existimet. In hac dissicili,atque ardua difficultate duas
inuenio praeclarissimorum hominum sententias, atque has quidem tota diametro pugnantes; si quidem existimant nonnulli huiusmo- di morbos esse admittendos; quorum sententis cum communis philosophantium opinio refragetur, qui contraria in codem subiecto haudquaquam consistere posse asserunt,ipsi ut suam tueantur sententiam,ostendunt quomodo id fieri possit, ut duo contraria in eodem subiecto possint consistere; quod an eis ex sententia successerit, aliorum esto iudicium,qui hoc placitum ad rationis examen redegeruli.& quantum veritatis in se contineret,exactissime perpenderunt. Mihi vero in praesentia sufficiat illud dixisse,quod etiam si demus, ve-ram esse hanc eorum sententiam, no soluitur tamen difficultas, qua primo loco attulimus,&quaiprobabamus, Galenum in lib. De Diff.
Morb.diminute, atque imperfecte eorum morborum numerum cκ-
plicasse. Alii autem nostri seculi clarissimi medici Peripateticorum placitis penitus acquiescentes,qui nec realia,nec spiritalia contraria in eodem subiecto consistere posse arbitrantur, piaculum esse existimarunt,si Galenum tantum non modo medicum,uerum etiam philolophum id no animaduertisse dicamus; prosiade toto coelo eos aberrare existimant,qui compositos istos ex contrariis qualitatibus morbos introduxisse existimantur, recteque ipsiim in lib. De Diff. Morb.denumero intemperierum statuisse existimantes omnes, quae pro aduersa opinione Galent authoritates uidebantur adduci posse, ita interpremi sunt conati , ut nunquam in eis asseruerit, in codem praecise iubiecto duo reperiri contraria d Ego uero in hac controuersia ut quid sentio fatear ingenud) arbitror, non multum ad praesens institutum facere, quid de contrariis in eodem, aut diuerso sit-biecto consistentibus sentiant philosophi. Nam,ut demus,ea nullatenus in eodem subiecto posse reperiri: id tamen non facit, quin medicus artisex sentitus, & omnes suas considerationes ad curationis
metam dirigens aliter atque philosophi faciant quaestiones aliquas determinosinihil tamen a philoisiphorunis lieitiὴ ead beausadissifilitiens. amobrem cum sepenumero contingat ut in eadem sensibi- c minimaeparte simul percipiantur caliditas,& frigiditas, quem admodum pluribusexemplis demonstrauit Galenus,hinc fit, ut tametsi ratio oppositum dictet,ipse tamen iudicium sensus sequutus, taquam medicus asseret, .lno iii eodem subiecto contraria reperiri : de
hoc ipsiim in lib. De C s. min.& in 1. De Simpl.Med. Fadult. asse ruisse Gistimo.Quodsi uerum tuerit,illico sic nobis offeret dissblueni da paulo
248쪽
.Aduersus Nom. Erast. Iaada paulo ante proposita difficultas, quomodo scilicet non sit reprehendendus Galenus,qui in lib. De Dismorb.hos morbos non inuexerit. Ego itaque huic difficultati hoc modo satisfaciendum puto, potuissse Galenum multis in locis asseuerare, duas contrarias intem peries actu in eadem senstibili minima corporis parte quicquid de hoc ipsa ratio in oppositum dictauerit reperiri,calidam nimirum,&frigidam,aut humidam,& siccam,nec tamen ob id cogetur,eas inter morbos intemperierum connumerare. Ad hoc enim,ut aliquid dici debeat morbus,requiritur,ut sit diathesis, atque adeo res permanes, cuius partes omnes simul sint, adeo vlisublata causa,possit subsistere, non autem quod sit pathos, & quod suum esse dependeat tantum a causa, ita quod illa sublata ,affectus nullus omnino relinquatur. Addo insuper,quod qualitas illa,quae inter morbos connumerari debet,ad hoc visit morbus,non sufficit,ut corpori insit praeter natura, sed requiritur insuper, ut ab ipsa actiones proxime laedantur sensibiliter: non autem quod haec eadem qualitas corpori adueniens, & ipsum aliquandiu afficiens, vim habeat causae salubris, quae oppositam qualitatem morbosam possit demoliri. Quibus in hunc modum consti tutis; respondeo, Galenum contrarias illas qualitates, quas in
codem corpore aliquando reperiri concedimus, idcirco inter moriaborum differentias non connumerasse,quoniam vel non sunt diatheses,sed solum pathemata,vi apparet quando alterum crus in calente, alterum vero in gelida aqua immergimus, aut cum aloem melli admistam gustamus: vel si sunt diatheses, una tamen earum morbi rationem habebit,a qua proxime laedantur actiones, reliqua vero illi opposita,erit quidem associata intemperiei morbost,sed non quae igilat actiones; imo potius subeat rationem causae salubris;quod cpia lar febris exemplo manifestissime potest declarari,in qua morbus est intemperies ipsa calida,ab accensa putredine proueniens, frigiditas vero illi associata non morbi habet rationem, sed causae potius salubris,& quae,si diu persistat,poterit calorem febrilem obtundere, non secus atque reliqua refrigerantia praesidia. Quod si obiiciat aliquis, hanc ipsam frigiditatem cocurrere ad morbosam intemperiem pro creandam, ut pote, quae actionem sensus tactus laedat, qui omnino molestiam percipit ex illa caloris,& frigoris inaequalitate,ego illi vice uersa illud obiiciam,quod eadem mei ratione reliqua praesidia dolorifica quς innumerabilia plane existunc non causae salubres, sed morbi potius essent dicenda,ea ex parte, qua non sine dolore, & molestia morbos ipsos,& causas morbificas abigunt; quod quam sit ab-H h surdum
249쪽
surdum,nemo est, qui non videat. Quς omnia ex ipso etiam Galeno in cap. 8. libri De Inaequali Intemperie colligi apertissime possunt.
Ille hactenus. Nos autem ad haec breuiter respondemuS; ac primum,cum supponat de philosophorum sententia duo contraria in eodem subiecto nullatc nus reporiri posse: & statim asscra medicum artificem sensatum statuere,idem subic elum duobus affici contrariis,non dissentientem a placitis Philosophorum, non posIum ego animo concipere, quomodo non distentiat. Cum supponat deinde, Galenum libro
L e Caus. Morb. cap. 6.& 3. De Simpl.Med. cap. I 6. a sensibus persuasum, ratione reclamante, statuissse, duo in eodem subiecto contraria repet iri, haec forte nimis licenter de Galeno pronunciat. Potest
ratio decipi: decipiuntur & sensus saepe: debuit igitur, cum haec de
tanto viro pronuncia resiostendere,sensus non falli, & rationem falli,aut aliquo alio modo haec dissidia componere. Demonstraui ego has repugnantias a Galeno esse alienas; at ipse demonstrationibus neglectis supponit, Galenum ita credidisse: di remouet ex omnibus argumentis meis id solum,quod contra Galenum tendit, si ita credidit,quod hu iusnodi est.Si dantur morbi ex intemperie composita ex contrariis qualitatibus,veluti calida,&frigida, aut humida,&sicca; reprehendendus est Galenus,qui eas omisit; excusat itaque Galenuduobus modis: altero,quod istae qualitates non sint dispositiones,sed passiones; veluti quando alterum crus in aqua calente,alterum in gelida immergimus: tunc enim per uniuersum corpus uno, atq; eodem tempore permeat calor,& frigus: altero,quod una quidem ex his qualitatibus dispositio,&morbus sit: altera non: quae licet morbosa sit, actiones tamen non laedat; imo vero causae salubris rationem subeat; veluti in epialo, in quo caliditas a putredine humoris orta morbus est; frigiditas vero illi associata,non solum non est morbus,sed rationem causae salubris subit: unde si diu persisteret,posset calorem obtudere non secus,atque alia remedia restigerantia. Quod si quis obiiciat,hac etiam frigiditatem morbum esse,quia molesta sit sensui pc inde,ac caliditas; respondet,si haec qualitas morbus dicenda est,quia pellendo calorem,dolorem afferat, reliqua etiam remedia dolorem afferentia non essent dicenda causae salubres, sed morbi. His positis, facile est videre,cur Galenus praetermiserit intemperies istas ex contrariis compositas,quia aut neutra morbus est,aut altera duntaxat.
Haec quidem valde sunt ingeniosa, sed iudicio meo, nodos non soluuot;nam Vt alia omittam,si verum est,in epiato pituitam vitrea non
250쪽
putrescentem,sua Digiditate obtundere calorem a putrescente oritatem,eiusque esse remedium, nonne verum est, putrescentem etiam
suo calore obtundere stigiditatem non putrescentis Quare si frigida intemperies non est morbus, quia subit rationem causae salubris in retundenda caliditate; nescio,quomodo ex altera parte, calida intuperies sit morbus,cum pariter caula salubris rationem subirepossit. Verum si intemperies iis morbi non sint, quia subeant rationem causae salubris, nec febris conuulsioni superueniens,eamque depellens, ut author est Hippocrates , morbus erit. Praeterea cur frigiditas ineptato morbus non est, si interdum magis uexat,& urget, quam caliditas λ & non raro rigores perniciosos inuehist At demus frigiditatem in epiato morbum non esse: in hydrope anasarca febricitante none sunt intemperies frigida,& calida,& humida,& siccaὸ datur igitur
hae coniugationes ex contrariis qualitatibus: quarensi recte eas pra termisit Galenus. Praeterea si verum esset,ut clarissimus hic vir sup ponit, alenum asserere in lib. De Caus Morbaeperiri has duas qualitatcs contrarias in eodem subiecto,necesse esset, utramq; morbum esse,cum ibi de morborum causis scribat. Non laborabo ut oste dam, quomodo haec opinio perturbet omnium morborum ex intemperie disciplinam;nam unusquisq;,cum intellexerit Galenum, ex septem capitibus ante a me citatis id facile deprehendet: quomodo item peruertat disciplinam temperamentorum : reddatq; Galenum ualde sibi repugnantem, qui primo De Temperam .cap. a. ex sex coniugationibus quatuor qualitatum, eas non posse consistere asseruit, quae ex contrariis constant: si quidem concedit corpus esse calidum,& stigidum,humidum,& siccum. At, inquit, ills sunt passiones: re 6
deo,non passiones tantum,sed dispositiones etiam contrarias, idem corpus uexare,ut patet ex hydrope febricitante.Quare hec dissicultates non remouent. Sed finem his imponamus, si prius uirum hunc admoneamus; cum praeclaro,atq, Optimo sit ingenio, ut id exerceat in erueda veritate, non in alliciendis auditoribus nouarum positionum lenociniis;&meminerit, se in eo esse gymnasio, in quo Galeni disciplina coepit illustrari,& hucusque illustrata fuit a uiris praeclarissimis,a quibus turpe erit illum degenerare. Sed ad Erastum redeo.