장음표시 사용
41쪽
cogit opaci vi, qua prauitus est. Idem euenit in saporibus, qui cum comctent ex temperamento humidi aquei.& sicci terrei caloris interuentu in quibusda in illud dominatur; in quibusdam hoc; & in quibusda magnus cibi xcessus in quibusdam in Oderatus; in extremis insignis, inmedijs non ita. Vnde in dulci excellit admodum humidum aqueum: in amaro sicca teri cum. In omnibus itaque in istis, quae ad unguem media non sint, appa
aliquis exccssus, a quo coru actiones exoriuntur,qui excessus nomen interdum sortitur; interdum non. In concentibus,coloribus,& saporibus cxcelsuum nomina sunt,ut vidimus, at intemperamentis,de quibus nunc
sermo est institutus,nullum cst nomen. Quare Galenus ubique nomine excedentis qualitatis ea appes lada censuit. Ac ne somnia suetemur, quid in rebus ipsis eueniat,examinemus, quod ante in partium similarium t perie factum est; quare non est repetendum s certum enim est singulas partes suam habere temperiem ortam ex conssictu primarum quali tatu, ct diuersam ab illis; in qua aut nulla eminet qualitas,cum omnes ex squo retusae sint,& ad mediocritatem redaeis; aut una,aut duae eminent,ut patuit in carnibus,& ostibus;& ab istis temperies denominatur. Quare silier tuam hypothesim post conflictum primarum qualitatum restaret so-
a caliditas, illa sola temperamentum esset,sicuti de reuera est in simplicibus icia eramentis,quado in altera qualitatum oppositione una ex qualitatibus excedit,in altera pares sunt; veluti in tanto, quod in altera oppositione siccum est, in altera mediocre; quare in eo sola excedit sicci 'ap. Auas. Cum deinde interrogas,an haec caliditas, quam temperamentum csse dicimus sit qualitas patibilis,an impatibilis, quoniam video, te ex rerum ignoratione implicatum, Spudasic tuu , atque alios simul implicare, mihi necesse est nonnulla iterum declarare, & repetere. Vidimus in prima etiam Desensione Aristotelem 7. phys i .disserere de generati ne dispositionum,& habituum;& negare,eam esse alterationem, aut minrationem ullam. Nam licet alteratis quibusdam fiant sanitas, & morbus, virtus,& vitium,& tandem dispositiones,&habitus omnes tam corporis, quam animi, di bositiones tamen,& habitus alterationes no uint, sed per tectiones, quae post alterationes excitatur.Quare ipsis praesentibus,cessat motus & at teratio ut alibi docet.Hinc colligis tu habitus, & dispositio nes non esse causas alterationum,& motuum, sed quietis; unde cum tem peramenta sint habitus,& dispositiones, causa motus csse non possunt; quo fit ut qualitates ex collentes temperamenta esse non possint,cum morumn sint causa Nam caliditas excellens calcfaciendi:frigiditas restir r indi vim habent.Qua in re longe aberras a mente Aristotelis. C si enimal serit habitus & dispositiones esse fines,& terminos motus: intelligit de motibus
42쪽
motibus praecedentibus generationem habituum & dispositionum. Go
nito enim habiti g,cessat Omnis motus,a quo habitus ille genitus est. Non ideo tamen negat,babitus motuum causas este ; imo vero passim asserit, corporis atque animi habitus motuum,& actionum omnium causas esse. Vnde qui negat habitus tam animi, tuam corporis aliquid ager omnes humanas actiones de medio tolliti auare cum hic asseris,& in tota hac Anatome subinde repetis, , bitus,& dispositiones non esse motuum causa sed quietis, repugnas Aristoteli,repugnas Galeno, ac rerum naturae. Cum itaque temperamenta sint causae motuum, corrui t totum fundam c- tum, cui innititur falsa illa tua positio, quod qualitates excedentes temperamenta non sint. Sed hoc planius explicemus.Cordis temperies calida sicca est; iecoris calida atque humida;&proueniunt ex conflictu primarum qualitatum n quo multi motus,& multae alterationes sunt;at hae temperaturae alterationum illarum causa non sunt; imo illis finem imponunt inam cum absolutae sunt, motus illi omnes cessant. Sed licet illis fine imponant,ipsae tamen principia,&causae sunt multorum aliorum motuit,
alterationumque.Nam a cordis temperie oriuntur omnes eius actiones,
veluti perpetuus ille motus,& vitalium spirituum productio, ac caloris per totum corpus distributio. A iecoris teperie sanguis gignitur ; in qua
actione multi concurrunt motus, multaeque alterationes. Cum itaque
interrogas nunquid caliditas sit patibilis qualitas, an non, responde qualitatem illam esse,& temperiem, id est habitum, vel dispositionem, &patibilem qualitatem,sed rationibus diuersis. Nam ut finis est motuum praecedetium,temperies est, dispositioque; ut vero passionem imprimit hac ratione patibilis est qualitas neque hoc mirum videatur,cum & Aristoteles ipse caliditatem in prima,& tertia specie qualitatis collocet; in
tertia vero collocat, quia passionem imprimunt,non quia a passione fu rint impressae,veluti nigricies,& caeteri colores, innuens caliditatem &frigiditatem quatenus a passione fuerunt impresis,prim scite speciei, quatenus passionem imprimunt,tertiae. Sed de his iterum .agctur in serius. Hinc dissoluuntur difficultates omne a te commotan & multi cri Orcs tui patefiunt; quos inter ille insignis est, cuin asseris ratione tempera nc ro. A. ti corpus reddi immobile.Licet enim, introducto temperamento ccssur
motus omnes, qui eius introductionem antecesscrunt, ipsum tamen temperamentum aliorum motuum causa est. At cum deducis ad id incommodum, ergo haec qualitas infracta eodem momento temporis patibilis,& non patibilis cum per non patibilem qualitatem temperamentum intelligas, id non habeo pro incommodo, nam visum est, cam uno & Codo tempore, empeiamcntum esse,& patibilem qualitatem, diuersis tam cta rationibu
43쪽
rationibus. Cum subdis corpus subiectum eius lem ratione simul omni temporis puncto, actu,& vcre alterabile esse,& non alterabile, nego hoc sequi in eadem pat te: in diuersis autem partibus id prouenire potest. Corquippe ratione siccitatis,& caliditatis, quae eius est temperies, inalterabile est; ratione vero ciusdem reliquae corporis partes sunt alterabiles. Vere igitur te fallunt omnes sensus tui, nam Montanus serio, & vere assismat. caliditatem excedentem,& temperamentum, & patibilem qualitatem
γ' 'esse. Affert deinde Spudastes tuus ineptas quasdam distinctiones,quas ineptioribus urges incommodis. Ait ille caliditatem illam, quam pro te- perie sumebas,differrea qualitate patibili, quia remissa,&infracta est; patibilis vero qualitas pura,& sincera unde videtur sequi caliditatem ibiam infractam esse temperamentum, non autem patibilem qualitatem.
Distinctionis vanitas ex se manifesta est, quae statuit solas primas simplices & puras qualitates esse patibiles qualitates; quod si verum est et nulla in mistis esset patibilis qualitas. Tu ut distinctionem hanc destruas,um ges eam hoc incommodo.Si patibilis qualitas id est pura,& sincera mutatur in temperamentum, quia retusa,& refracta est; sequitur, quod non sola caliditas proposita inu tabi tur, sed etiam aliae tres, cum & ipsae refrangantur; unde in qualibet parte quatuor erunt temperameta. Verum hoc absurdo di stinctio illa non destruitur.Nam quaedam ex illis superat: quaedam superantur.Vnde licet omnes refringantur, quae superant tamens lae vim agendi retinentac partium temperamenta constituunt. Sed solu-30 v tionem hanc respuisaam enim a te probatu esse contendis,omnes aeque
mistas,& infractas esse,& quod ad hoc attinet nullum discrimen intero eas esse: unde& aliud maius sequetur incommodum, quod corpus nostrum erit impatibile. Si enim omnes istae qualitates refractae erunt temperamenta, dispositionesque;& dispositiones reddunt corpus inalterabile & impatibile; absurdum id sequatur, necesse est.Hic duo tibi sumis tanquam demonstrata, ius falsa sunt. Primum est, in mistione qualitates omnes aeque in istas csse,& infractas quod falsissimum est; α repugnas Arbstoteli Caleno,& rerum natura ut antea declaraui.Alterum est, habitus& dispositiones reddere corpus inalterabile,& impatibile,quod & ipsum falsissimum est.Nam etiamsi ad habitum non sit alteratio,& motus; ab
habitu tamen prouenit alteratio,& motus, ut visum est. Sed tametsi concedamus, dispositiones & habitus non mouere,nec alterare,non ideo tamen corpus est inalterabile. Nam temperamentum quamuis non alteret membrum,cuius est temperamentum,alia tamen membra alterare potest,ut patet ex temperie cordis,& iecinoris totum corpus alterate. Vnde
3ο.C. cessat etiam aliud absurdum quod nulla esset amplius in mundo patibi-
44쪽
lis qualitas licet enim vexet distinctionem Spudastae, positionem tamen
nostram non vexat, nam cum dc monstrati in sit,unam & caiadcin qualitatem dispositionem,& patibilem qualitalcm csic poste,ccssat hoc incommodum. Ex ijs,qus hactenus deduxisti, quae cuiusmodi sint, iam visunt 3 i. A. est, duo concludis: Alterum, qualitates eminentcs post mistioncm non esse temperamentum; Alterum ex Avicenna, Alcxandro, Galeno,& Ari- . stotele temperam ctum esse qualitatem ab omnibus qualitatibus primis
distitustam licet in his tanquam in subiecto insideat. auorum primum falsum esse demonstrauimus. Secundum nos etiam admittimus. An vero teperamentum insideat in quatuor qualitatibus tanquam in subiecto non ausim asscucrare,sed tibi monstrorum inutiatori accidcntia aliorum accidentium subiecta esse asseucrandum relinquo. His constitutis, sente 3 I. B. tiam meam iterum exploras cx multis locis : &cum quosdam inucilias tibi consentientes, quosdam non; eos inter se repugnantes esse affrinas; quod antea quoque a te factum est; ct a me rciccii. m ad hoc t cmpus. In primis aut cm in lib. 2. cap. q. repugnatiam deprchcndis. Cum enim sic scribam, Dico temperi cin lac nota qualitatcin quintam, a primis quatuor diuersam, scd ex cinnibus illis rcsultaro,' viram cx illis csc, sic ob ij cis. An non in paucis hisce vcrbis sibi contradicit Θ cum cnim icini criem 'Adicit qualitat cm csse cx qVatuor resultantcna, qui poterit haec qualitas una ex illis cilc Aliam supcriis inhcc loco notasti repugnantiam; quod videor hic iac gare, t cmpcri cm c sie qualitatu a primis qualitatibus diuerta ' 'sam cum alijs in locis multis diu cisam csse satia crina. Adlisci cspondeo. Si locus ille integer adscribatur,pcr sc dcclarabit, ncc c Um sc ct m pugnare, nec cum alijs multis locis libror Lm mcori: m. Cum c nim dico, temportem non osse quintam qualitatcm diuersam a quatuor primis qualitatibus, sed ex omnibus illis rcsultare; dc a qtiabili,& vcre mcdiocri lcmperie intelligo,ut declarat sequens exemplum his verbis expressum.Vnde tem- , , peries cutis non cst aliqua ex illis, scd omnium mediocritas. Cum vero , , subiungo,& unam ex illis esse,int elligo temperiem a mediocritate degenerantem, quae potius intemperies, quam ic inperies vocada csset. Atque hoc pariter declarat subditum hoc exemplum.Frigiditas, di siccitas offu ν, est teres frigiditas,& siccitas, quae in ossibus dominatur. En igitur, quam osci tanter legeris eum locum,cum in eo contradictionis implicationem notasti. Dices cur tam breuiter,& inuolute es locutus ξ Respondeo cuin cap. 3. late explicuissem temperaturarum illarum disinctioncm, satis
mihi fuisse distinctionem illam attigisse,speranti si non ex sic, ex cap. prs-ceitcnte posse ab uno quoque intelligi. Componitur de illa etiam rcpugnantia, qua superius inter hunc & alios locos annotasti.Non enim nego
45쪽
in temperie immoderata qualitatem excedentem esse diuersam a qua- tuor primis, sed a sermo potius cum sic scribam, Et unam ex illis esse non summam, arque intensam, sed remissam,ac refractam,& in exemplo ossiu ' temperaturae sic, non illa quidem summa frigiditas&siccitas, quae terrar clemento propria est, sed refracta& contemperata ab humiditate&cali ditate aliorum clementorum .Qua in re siquid restaret scrupuli, nonne idix ex imo in verbis statim sequentibusὸ Quod si etiam dicas, hanc quintam esse qualitatem cum Aristotele ' Metaph. vltimo&c. Cum dixerim aequabilem.& vcre mediocrem temperiem non esse quintam qualitatema quatuor primis diuersam sed ex omnibus illis consurgere: doctissimus vir sic, cibi cit. Haec mediocritas aut quaedam est qualitas, aut proportio& symmetria. Si qtialitas, alia esse no potost, quam quinta qualitas, quod negas; ii proportio, in Erasti opinionem descendis. Respondeo, me in se- , , cunda rc sponsione eius loci dubium hoc sustulisse, cum dixi;Temperies, , non solum est aggregatum quatuor primarum qualitatum, sed aliud ali- , , quid. Est itaque ha qualitas media inter omnes,cucratos a Galeno dicta,diuersa ab omnibus.Quod constare potest ex qualitate media inter caliditatem&frigiditatena, quae tepiditas dicitur. sicuti enim tepidum medium cst inter calidum ti frigidum, reuera tamen diuersum a calido& frigido, ita eucratos est qualitas media inter calidum & frigidum, humidum& siccum &a calido, frigido, humido,&sicco diuersa. Sed ad te
redeo. Cum itaque locum eum non intellexeris, frustra urges incommodis, quae nihil ad rem pertinent. Vnde & simili errore, cum dixerim, Tem3 r. C. periein esse mediam qualitatem, ex mistione Ortam, eandUmque eminen, , tem, atque excellcni cm,obijcis. Atqui excollens illa qualitas non cst eκ, , mistione orta, sed praefoit; ac si ego per excellentem qualitatem, summa elementorum qualitatem inicit crina;& non potius cam,qus post conflictum reliquis supereminet. Et licet superemineat, refracta tamen,& rc- - missa est. At urges, etiamsi refracta sit, non ideo diuersa est a primis qualia 3 tatibus, quia magis & minus non mutant speciem. et hinc iterum me inco tradictionem implicas, quod qualitatem remissam dispositionem esse constituerim : via dc sequitur, ipsam esse aliud a seipsa, quod fieri non potest. Possem resipondere,qualitates clementorum semper et se summas, &non intendi, aut remitti:& propterea locum non habere obiectionem; in qualitatibus autem mistorum locum habere, quae capiunt magis, & minus. Vnde in his sequitur, eorum qualitates non mutare specic m. Sed quado mihi constitutum est,non solum argumenta tua refellere, sed veritate patefacere, Respondeo qualitates eminentes in mistis, quae eorum tem p 'ramenta lunt, esse diuerias a qualitatibus clementorum. Sicuti enim
46쪽
i caro aliud est a terra,& igne,ut ait Aristoteles 7. Metaph. ispe citato, ita etiam forma carnis alia est a formis terrae, atque ignis.Quare cum temperamenta sint aut formae,aut veluti formae mistorum alia simi a qualitatibus elementorum, quae sunt eorum formae. Nec diuerssiunt, quia recipiat magis & minus; sed quia compositorum formae sunt; ills vero sunt forins simplicium.Quod si fatebor, qualitates istas clementorum, & mistorum non esse veras formas:& nullo alio discrimine dissidere, quam quod illae summae,haeromissae sunt, erunt adhuc tamen a se inuicem diuersae. Licetcnim magis,& minus speciem non mutent, diu ei state in tamen pariunt, id vel Porphyrio ipso docente in cap. De Diff. cum asserit. Differentias specificas aliud facere; csteras vero diuersum. At instas, qualitatem hanc temperiem,& dispositionem in in isto facis, quae in clemento erat patibialis qualitas; dispositio autem, & qualitas patibilis eiusdem speciei non
sunt. Respondeo qualitatem inclemcto quatenus cst forma, aut habitus,&dispositio elementi eiusdem esse speciei cum qualitate misti; quatenus&ipsa eius est dispositio,& velut forma quaedam. Preterea quatenus utra Νque passionem imprimit, patibiles sunt qualitates , eiusdem adhuc speciei,veluti caliditates ignis,&piperis; quae si in utroque sunt dispositiones, sunt in primo genere qualitatis, disiimiles tame,na in igne summae, in pipere remissae. Si vero considcrentur ut agunt,& passionem imprimunt, sunt in tertio qualitatis genero, in eo tamen dissimiles, quod in igne maiorem imprimunt passionem & statim,in pipere minorem,& non statim. Sed haec rursus discutienda crunt. Caetera quae addis, sunt inutiles superiorum repetitiones, quae iam sunt profligatae. Colligis demum, quatuor propositiones de temperie ex varijs librorum meoru locis, quas partim falsas,partim repugnantes esse ob ij cis,&sunt hae. Prima: Temperamentum non constat ex quatuor qualitatibus. Secunda; I cperamentum oritur cX mistione quatuor qualitatum. Tortia i scperamentum est media illa qualitas, in quam mistione peracta,desinunt. Qua ta ; Teperamentum est una ex his qualitatibus alteratis. Licet hae quatuor conclusiones ex varijs locis colligi possint,omnes tame sunt in cap. 12.lib. 2.ubi argumentum Argenterij refuto; quo probabat, intemperies omnesprsternaturam esse morbi causas, non morbos. Primam itaque propositionem urges sic.Si nego temperaturam constare ex quatuor pri 3 . A. mis qualitatibus nihil perpessis, propositio vera est,sed non respondet argumento Argenterh: qui temperaturam ex quatuor qualitatibus perpesss,&refractis constare asserebat. Si de perpessis intelligo, repugnat secudae propositioni. Ad primam obiectionem, Respondeo, tempcram cium non constare ex quatuor qualitatibus,sicuti domus constat tecto, pari c-E a tibu
47쪽
tibus,& fundamentis, nam in domo partes hae, quibus constat actu districta sunt: at in temperie qualitates non sunt actu distinctiae.Hocpacto propositio verissima est,& Argenterium etiam refellit,qui temperie constare quatuor qualitatibus arguebat, sicuti domus constat tecto parietibus,& fundamentis,sed tectum,parietes,& fundamenta sunt partes actu distincta ex quibus domus constat; ergo & qualitates quatuor distinctae
actu sint,oportet; aliter cius argumentum nullum est. Hinc & secunda obiectio corruit,non enim repugnat,temperies non constat ex quatuor
qualitatibus actu distinctis,& temperies oritur ex quatuor qualitatibus. 3 4. A. Niteris deinde probare ex 2.& 3.propositione primς falsitatem, & quar B. tae etiam.Nam si temperies est qualitas ex quatuor mistione orta, sequb' tur, aliam esse ab illis quatuor, quod est contra quartam propositionem,& omnino constare cx illis, quod est contra primam. Sed faciis bulli ligcuanescunt.Quantum enim ad ultimum falcor, temperiem constare Gquatuor qualitatibus potcstate. Cur enim nesciam ego,quatuor qualitares in temperie in isti,verbi gratia,in temperie carnis cotineri, si in carne etiam potestate continitatur quatuor clemeta, cum ego id te docuerim Θ, 3 Ad obiectionem contra quartam propositionem, quam sic repetis, Denii, que si ab omnibus est,&post mutuam omnium actionem ac passioncm 3 orta qualitas,non poterit una esse ex qtratuor. Respondeo licet ab illis exoriatur, unam tamen ex illis esse, quando una, aut duae oppositas deuincunt,& supereminent; at licet una, aut duae cx illis sint, diuersae tame sunt,s cum refractae, impurae,& promistae sint, ut saepe ante demonstratum est..' Eludis tandem rcsponsionem meam ad argumentum Argenterij, atque, id ut commodius consequaris redigis Argenteri j argumentum in syllogismum, cuius certe puderet Argenterium; cum ab eius mente recedat,& ab argumentandi more; qui nunquam syllogismos logissimis illis propositionibus composuit, quibus tu sempei coponis. Syllogismus est hic.
34. C. Res nulla, quae ex plurium mistione, vel compositione oritur, siue ex , , pluribus concreta est, siue ex pluribus costat, est aliqua una ex his, ex qui, , bus concreta,vel composita est. At temperies ex quatuor primis qualitatibus inter se in istis,& vnitis exorta est. Ergo nulla ex his qualitatibus ce- seri poterit temperamentum. Subdis statim, me negare minorem, quod falsum est, tantum enim abest,ut eam negem,quod eam libeter admitto,& semper adinisi. Negavi ego aduersus Ai genterium ut dixi antea) temperamentum constare ex quatuor qualitatibus, quemadmodum domus ex suis partibus constat, quia partes domus sunt distinctae, & separatae, quippe cum actu sint; quatuorve rh qualitates actu non sunt in tem p
rie,sed potestate. At minor tui syllogismi indicat, qualitates intemperie esse
48쪽
esse potestate potius,quam actu: quod ego nec nego,nec negaui unqua. In maiori propositione tota est dissicultas.Sed ex ijs,quae nunc, &tunc oaduersus Argenterium dixi,iam summota est. Proponis deinde duas 3 ' propositiones implicate & improprie, inter quas contradictionem esse ais,quae quomodocunque prolatae sint,nullam continent contradictio nem si recte explicentur quod iam docui; cum niteris & ipse confirmare similitudinem domus,& temperaturae cum Argenterio, hallucinaris: napartes domus sunt actu,qualitates vero in teperie sunt potestate. Atque haec sint satis quantum ad primam partem huius Defensionis.
secunda jn qua demonstratur,primarum qualisatum excessum esse intemperiem,s morbum; non causam intemperiei,oe morbi.
Vm hactenus demonstratum suerit, nouem esse temperaturas unam mediocrem,&aequabile; octo, in quibus una aut duae supereminent qualitates; & qualitates iulas superem i nentes esse temperies ρ videretur esse ne cessario concludendum, si qualitates moderate excedentes sunt temperamenta partium similarium ,& naturales carum dispositiones,unde probae prodeunt actiones;easdem plu nimio excedentes,adeo ut actiones laedant,est e morbos. At rursus negas, ualitates istas esse morbos,& intemperies; ac morborum causas esse nomulate amplius, sed aperte pronuncias;& quanquam eodem genere argumentorum Vtaris,iterum tamen ea refellam, ut ineptias tuas reddam celebriores. Qualitates plus nimio excedetes,morbos, & intemperies non esse astruis, quia non sunt dispositiones,sed patibiles qualitates,cum corpus alterent; dispositiones vero vim alterandi, & mouendi non habeant;sed motum potius & alterationem terminandi. Vnde sic scribis. Repeto iterum,non enim me poenitet,aut pudet veritatis,& dico,caliditatem,& qualitates patibiles reliquas non solum in vitiosa, sed etiam in Iaudabili temperie; nec prppollcntes tantum,ucrum inferioreS quoque, quatenus earum ratione corpus alteratur,neque sanitatem, nequem Ombum esse,neque temperies neque intemperies ; sed in his congruenter, vel incongruenter coeuntibus temperiem,& intemperi m, siue sanitate,& morbum antelligi. Et postea clarius adhuc. Mutata qualitate una, vel duabus,
49쪽
, i duabus,mutaritἴperamentu e consessis est, quia in hisceptiinb inest. A e, x ipsas it m peramentum fieri ,ex ijs est unum quae fieri non possunt. Tei νε peramentum enim ut domonstraui non est vel una, vel plures, vel etiam, , Omnes patibiles qualitates, sed in his primis inest. Atque id statim probas cx 7. Phys loco saepe citato; ubi Aristoteles asserit, habitus &dispositiones, eorumque assumptiones,& abiectiones alteratiotics non esse, cu
ad aliquid sint; fieri autem,& corrumpi, alteratis quibusdam,veluti caludis, frigidis, humidis,& siccis. Quibus vltimis verbis patet euidenter, qualitatos i stas non esse habitus, non habituum assumptiones . aut abiectio nes, sed cx eorum alteratione gigni,& corrumpi habitus. Ex his multas coaceruas propositiones,quibus ea constituuntur discrimina inter habitus,& patibiles qualitates,ut inde pateat,patibiles qualitates habit' esse, , non posse. Et sunt hae.Habitus non alterantur; qualitates patibiles ait
, , rantur. Habitus per se non Oriuntur, non occidunt, non augentur, non mia, , nuuntur; qualitates omnia haec patiuntur. Habitus sunt definiti, &termi, , nant; qualitates primae sunt indefinitae,& terminante aliquo egent. Habi, , tus sunt termini; qualitates sunt terminatae. His constitutis trahis in tua. A. sententiam, licet inuitum, Galenum etiam hunc in modum. Censes Gale, , num haec vidi sirilegisse, interpretatu fuisse, nullo in loco reprehcnuisse. , , & nihilominus patibiles qualitates cum Montano temperamenta put uisse non arbitror. Haec magna cum grauitate pronuncias, quamuis absurdissima sint,atque interea alia multa non minus absurda interseris.
At ego ea tantum discutiam, lus ad prssentem dissicultatem attinent: & us etiam me attingunt:& omittam quae ab initio asseris, me tibi impruenter obiecisse,cum eadem sint, quae in principio huius Defensionis demonstraui, me tibi iure obiecisse. Et quoniam Galenum tecum sentire facis,veram eius sententiam primum exploremus;hinc enim facilem nobis aperiemus aditum ad tua monstra domada. Ratio qua id suades, adeo
est futilis adeo loge ab artis principi js petita,ut colutatione sit indigna. Non qu fram in praesentia an Galenus viderit, legerit,& interpretatus fuerit quς scripta sunt ab Aristotele eo 7. Phys At legerit, interpretatus sit,& nusquam reprehenderit, ergo inde colliges Galenum Aristoteli assentiri nemo arbitror iure ita colligat. An forte ille astringebatur lege aliqua capitali,ut refutaret omnia Aristotelis decreta,quae illi no probab tu se At si aliter sensitiquam Aristoteles,licet rationes eius no confutarit,. dogma sane non recepit. Haec indicant,te nullam habere veram, aut verisimilem saltem rationem, qua probes Galenum tecum facere. At ego ex ipsemet demonstrabo eum alienum a tuis somnijs esse, dc quamuis unusquisq; eruditus,&ingenuus, ex ijs,qui scripsi lib. i .cap. s. colligere possit, Gaionum
50쪽
Galenum constituisse, qualitates istas esse dispositiones,& morbos, quando sunt praeter naturam,subeamus tamen iterum hunc laborem , ut euidentius tua somnia dissipentur. Morbum Galeno dispositionem esse omni caret controuersia; dispositionem vero e sic qualitatem,quae ex alteratione prouenit,passim apud eum legitur; & praelertim lib. De Sympl.
Diff. cap. i.&lib. a. Meth.cap. 3. sic enim scribit πῖτ οπωσουν ἐπ' ἐν τινὶ παν- , ,
Ait praeterca eodem in loco, alterationem esse generatio onem qualitatis, aut dispositionis, aut quomodocunque appellare volue- ,ris,ut inde pateat apud Galenum dispositionem qualitatem esse; & ideo apud eundem, cum quispiam h candido niger sit, aut ex nigro candidus, candor ille,& nigritia sunt & qualitates,& dispositiones; cur enim qualitates non sint,cum corpus per illas quale dicatur esseΘcur itidem dispo- uti OneS non sint, cum per illas corpus quodammodo se habeatὸ hinc patet,cum corpus caliditate praeter naturam assicitur, frigiditate, humiditate,& siccitate, eas & qualitates esse,& dispositiones, cum certum sit, per eas corpus disponi,& quale appellari. Praeter hunc locum rationibus etiam Aristotelis fulcitum, si totum euoluas Galenum, nusqua inuenies, eum qualitates istas nimium excedentes alibi quam inter morbos, & in- rem peries collocare.Id facit lib. De Diis Morb. cap. .& in lib. De CaucMorb. totis quatuor primis capitibus, ut taceam totum septimum Methoii, in quo tradit curationem morborum partium similarium, in qua indicationes curandi semper sumit a qualitatibus istis excedentibus. Ex his pater, quam inaniter conatus sis Galenum in tuam sententia trahero. In Aristotile vero maius mihi onus impendct, cum ex alteratione calidorum, frigidorum, humidorum,& siccorum gigni,& corrumpi habitus costituat, quare nec dispositiones, nec habitus, nec morbi, nec sanitates eisdpossunt,sed potius habituum sanitatis,& morbi causs; quod ex Simplicio planius comprobatur sic exponente. Deinceps causam reddit, ob quam , , alterari videntur, quae in virtutibus,&viiijs corporis immutantur, & in ,, quit, eas quibusdam alteratis gigni,& corrumpi necesse esse inam sanitas , .nt, quibusdam corporis partibus calefactis, de refrigeratis, id est alteratis;', , atqui nec alteratio est sanitas nec sanitas alteratio, sed symmetria altera , , torum, in qua finitas subsistit &spectatur, alterationi illi succedit. eadem , , ratio in robore,& pulchritudine. Nam si haec quibus iam alteratis succe- , , dunt, quomodo dixeris, quae succedunt, id est postea fiunt, dc nondum , , sunt,alterari)Cum quod ad sanitatem mutatur, non propterea altUretur, , , sed mutetur potius, propterea quod alteratur; nam si sanum esse, esset ca- , , lidum vel frigidum esse, mutatio ad sanitatem alteratio esset. Sed quia sa , .nitas horum nihil est in horum vero symmetria esse suum obtinet, patet, , i