장음표시 사용
61쪽
tatem; excedentes morbuna; id exemplo virtutum,&vitiorum animi seci, comparans sanitatem virtuti,morbos viiijs. Qua in re multa reprehendis; primum, quod dixerim, nolle me ad amussim omnia reuocare,quae ad vir ''tutes,& vitia pertinent. Vnde sic increpas.Ita ne defunctorie tractare si- buit, propter quae alios reprehendit, ac amentes facite Respodeo noluisse me ad ostentationem transcribere omnia, quae scripsit Aristoteles de moribus sed satis habui sse, parare mihi exemplum, quo propositum meum assequerer. Reprehendis deinde illam comparationem,& caput reprehesonis est, quod non comparauerim habitus habitibus; ac vi vitium com-so. A. parationis appareat, eam sic construis. Quemadmodum nullus respono dcbit, prodigalitatem,& auaritiam causas esse ametriar, sed ipsasmet ame, , trias, excessum scilicet,&defectum esse affirmabit; ita nullus caliditatem, , , & frigiditatem qualitates modum naturae excedentes causas nominabit, , intemperieued ipsas mei intemperies calidam videlicet, ac frigidam exi, istimabita Etiamsi a te constructum fuerit argumentum hoc pacto, id tamen admitto,& falsitatem in eo vllam perspici nego; imo assero me ad unguem habitus habitibus comparasse. Nam sanitatem virtuti comparaui, cum utraque symmetria sit ; morbos vitincum tam haec, quam illi sint ametriae. Si itaque sanitatem, quae symmetria est,coparaui uni ex virtutibus,veluti liberalitati,& excessum ac defectum caeloris prodigalitati,& auaritiae,quid desiderandum est in hac comparatione,cum symmetria mediocritatem,& bonam temperiem liberalita tr comparo, quae symmetria est,& excessum caloris,prodigalitati quae excessus est; defectum calo. ris auaritiae, quae &ipsa defecitus estΘat instas, non recte habitus sumpsisti; nam pro excelsu cataris intemperiem calidam; pro caloris defectu int periem frigidam sui nere dcbebas, cum caliditas excedens, aut deficiens non intemperiesin habitus, sed intemperiei,& habitus cauta sint. Respodeo me cum Galeno excessum caloris,& intemperiem calidam pro uno, di eodem habere; nec secus defectum caloris, & intemperiem frigidam. ineque id alijs argumentis & tunc,& nunc valide comprobam quae r petenda non sentiSatis enim mihi sit, meam comparaxionem recte procedere,te ipso fatente, licet tam rigide oblucterisia Propositu mihi tunc fuit demonstrare, prodigalitatem,auaritiamque, quae sunt excessus,&d sectus in erogandis pecunijs,ametrias esse,& non causas ametriarum; vade colligebam excessum pariter caliditatis, & frigiditatis ametrias esse, , , non causas ametriarum. Sic itaque scripsi in conclusione.Siquis quaerati. , , an auaritia,& prodigalitas sint ametris,aut potius causi ametriarum; r , , sponsio ex se plana,& perspicua est,utranque ex his esse ametriam; cum, , enim altera sit excessus, altera defectus, quis no vidcat cas esse ametrias,.
62쪽
vel immoderantiasὸ& ideo cum comparationem illiina sic fac icdam es e concludis pro me concludis. Ergo sicuti liberalitas ostin dando medio 1 o. C. critas.& prodigalitas excessus, auaritia autem defectus, ita finitas similarium est mediocritas primarum qualitatum; inteperies calida, excessus, frigida autem defectus. Quare sicuti prodigalitas,& auari ita sunt ametris
quaedam in erogando,non autem ametriae illius causae: ita intemperies tum calida tum frigida sunt ametriae, s eu ipsam et vitia temperam eoti,no autem horum vitiorum causae. Non dixerim, te hic veritate coactum, cum veritatem nullam cognoscas, sed imprudenter esse confessum prodigalitatem,& auaritiam csse ametrias,&non causas anactriarum; cum hoc totum meum confirmet argumentum; quod aliter dissolire re non poteras,quam negando, duo liscvitia esse ametrias. Sed cluccscit & hic alia non minor imprudentia. Asseris intemperiem calidam csse c3cessu: frigidam desectum. Si qusram,cuiusnam sint excessus,& defectus;respondς
bis necessario primarum qualitatum, cum sanitatc in earum mediocritatem esse dixeris, sed rursus quinam, omnium ne sint excessus &defectus. an quarundam:Non omnium, dixeris sic enim se lucretur, in calida omnes excedere,in frigida omnes deficore; quod ne cogitationc quidem finni potest.Quarundam igitur.at quarum Θ caliditatis solius procul Uubio. Intemperies igitur calida nihil erit aliud, quam excessus caliditatis,frigida nihil aliud quam defectus caliditatis. En igitur, quomodo post tot ostentationes, imprudentissime melius pro me concludas, quam ego ipse conclusissem. Sic ingeniosissime, &opportunissime carectum disiecisti, post quod latebam. Verum cum ego eo in loco sic scripserim. Hic citra controuersiam liberalitas est symmetria, mediocritas,& aequalitas, ad quam constituendam multa concurrunt. hinc infers si m multorum me ue i. Bb. diocritate,& aequabilitate consistiti virtus,nullum certe ex ijs fuerit. Unde sequitur, cum sanitas in omnium qualitatum mediocritate consistat, nullam ex illis esse. Exijs, quae scripsi lib. 2.cap. 6.& ia. facile responderi potest. Vidimus ibi nouem esse temperaturas, unam mediocrem,s quabilemque;octo ab illa declinantes; in quaru quatuor, quae simplices sunt, una qualitas excedit; in alijs quatuor compositis, tuae. Si de mediocri, de aequabili intelligas; concedo,& cocessi semper,eam in mediocritate quatuor omnium qualitatum consistere. Si de reliquis, ac simplicibus, dico earum sanitatem non cosistere in mediocritate omnium qualitatum, sed in decenti conuenientia unius dominantis cum parte illa, cuius est tem Ieries;vnde si qualitas eminens decenter congruat naturae partis, haec estona temperios,& sanitas.In compositis vero, si duae fuerint qualitates iuste,& decenter eminentes, haec cst bona temperie , ct sanitas partis ipsius.
63쪽
In nouem vero his omnibus temperaturis morbus excitatur,etiam si una qualitas tantum a mediocritate, siue squabili,siue ad liustitiam, recedat. Et hic recessus est intemperies,&morbus; quod cum antea quoque saepe fuerit demonstratum, non est,cur hic pluribus agam. Praetermissis alijs quibusdam Vegae argumentis,uel potius argutiolis,suscipis argumenti illius patrocinium. Si qualitas excedens morbus esset, sanitas & morbus essent eiusdem speciei,& differrent solum secundu magis,&minus.Quod
cum ego confutassem ex Galeno xi.Meth.cap. I a. asserens morbum,&sanitatem esse contraria no propter intensionem,& remissionem; sed quia altera est naturalis,alter praeter naturam; magno cum fastu,& buccis im flatis refutationem hanc sic rei jcis.Quid audio ἡan qualitas secudum ma- νγ gis,& minus a se ipsa differens in cotrarijs collocata est speciebus Θ& quae sequuntur.Sed iam haec confutata sunt; neque dicimus ratione intensionis,& remissionis tunc contrarietatem prouenire,verum quia alter affectus est naturalis: alter prster naturam; atque lisc cstGaleni sententia.Vnde in primo etiam Methodi cap si quis, inquit, statuat sanitatem esse actionem naturalen ;morbum actionem praeter naturam statuat, necesse est.Nonne & hic ut plurimum actiones differunt secundum magis & minus P vnde cum visio laudabilis est,est oculi sanitas; cum obtusa, & imminuta, morbus; at non sunt hae contra ris ratione intensionis,&remissionis, sed quia altera naturalis, altera praeternaturalis. Dices, nunquam Gaialenum collocasse sanitatem & morbum in actionibus, sed in affectibus. Respondeo,nunquam Galenum repugnasse huic sententiar, sed solum reprehendisse Methodicos, qui sanitatem ponebant in actionibus, morbii in affectibus. Sed repugnauerit,& semper actionem laesam inter symptomata collocauerit, in morbis nunquam, nonne statuit illo xi. Meth. cap. e i D. I a. actionem naturalem,& praeternaturalem csse contrarias8 At urges; 'qualitates patibiles indefinitas esse,&perse naturam non mutare, aut in
alteram transire speciem; sed ab habitibus determinari. Respondeo, caliditatem, de qua loquor, non esse patibilem qualitatem : sed intemperiem, di dispositionem; quae si naturalis sit,sanitas est.'; si praetcr naturam, mO bus; quae diuersae quidem sunt species,sub uno tamen genere dispositionis
contentae; quae cum antea sint explicata, obiectiones tuae omnes concis 2.A. dunt. Hoc loco satyrice,& ridicule mihi vitio vertis, quod n quos Vegae quaesierim, ac si haec argumenta sint longe a materia mihi proposita; aut de re leui,nulliusque momenti; cum tamen euidentissimu sit, ex his euerti multa & praeclara Galeni dogmata. At vix dixeras, me n suos Vegae
quaerere, qui tamen naeui non erat; cum in me verum n suum notas, quod 3 2..B lib. i. cap. .ex,pro, Post,improprie usurpaverim.Verum hoc in te naeuus non
64쪽
non est,sed turpissima ignorantis macula, cum ego locutus sim more usitatissimo philosophis omnibus tam in scribendo, quam viva voce docendo,& more potissimum Aristotelico, qui passim contraria ex contrarijs fieri asserit;ubi ex proculdubio post significativi recte annotauit Simplicius primo physic. a.Quod autem,cum dixi,dispositionem ex passione fieri post passionem intellexerim, pauca post verba id declaraui, scribes. Dispositionem esse finem,terminum motus,& tandem forma ipsam pro- uenientem post passionem; unde patet, te improprietatem tantummodo, ' cid est nsuum vellicasse.Cum aues scire, qui nam interpretes species prς- indicamentorum inter se permutari dixerint, si videbis locos, quos citasti, ut reprehenderes, id disces,& quomodo fiat ea permutatio. Disces & ex Simplicio, quem in parte praecedente produxi. Defensis tuo modo a
gumentis Vegae, redis ad cap. t a. lib. a. ubi refutatis aduersariorum argumentis, ita concludo.His confutatis, statuendum est,uerissimum esse Ga- , , leni decretum, sexdecim qualitatum excessias iam commemoratos este , , intemperies,& ex consequenti morbos,non causas morbi.Quam conclu , ,sionem falsam esie omnino assirmas;& negas sexdecim qualitates citeris 3 3. A.
antecellentes esse temperamenta,cum dicas, me ita perperam statuere, .
respondeo, me ita recte eonstituisse, idque& in prima parte iam huius Defensionis,& in a. plenius demonstrasse. Quare nihil est repetedum; sed
videndum tantummodo,quam vim habeat locus Galeni, quem citas adprobandum,excedentes qualitates non esse temperamenta. Locus est S 3 A cx 3. de Sympl.Cau. cap. I. quem cum tu Graece cites, ego Latine adscribam. Scientes quod quatuor elementorum certa quaedam icperies, quae proprietatem corporis ventriculi effecit, mutationis ciborum est causi,
tum quod plurimam in id vim calidum elementum confert, veluti ama. νnu ad causarum in cruditatibus inuentionem ducti sumus. Sane locu proferre non potuisses, qui magis nudaret multiplicem ignorantia tua. Primum si exponatur,ut tu exponis,dogma tuum destruis; dogma tuum est,excedentes qualitato non esse intemperies,& morbos, sed eoru cauissas.Qus assertio, qualitates excelletes necessario separat ab intemperie.& a morbo, cum causa efficiens ab effectu suo semper distinguatur. Hic tamen aperte asseris, calorem supereminentem csteris qualitatibus csse unam ex quatuor qualitatibus constituentibus ventriculi temperamenistum;& plus conferre,quam alias. Si igitur in constituendo ventriculi teperatnento,hςc caliditas principem partem obtinet, reliquis superemineat,neceste est; qualitas igitur superemincias,& exccllens, si non temperamentum cst,certe est pars temperamenti, aut de esientia temperamenti; non est igitur causa essiciens temperamenti; unde dogma tuum per te
65쪽
D s fatiscere incipit. Scribis deinde. Hunc calorem Galenus temperamen xi tum nec dixit,nec sensit unquam. Respondeo; licet id a Galeno negetur; ato tamen necessario assii mari. Cum enim temperamentum dicas qualitat in osse ortam ex omnibus, & inter eas caliditatem principem partem obtinc re.& supra qualitates alias eminer ab hac qualitate temperam tum denominari necesse est, sic statuete aleno ipso primo Daemper. cap. 8.Qui cum duo gelacra contrariorum constituisset,alterum calidita, , tis & frigiditatis; alterum humiditatis,& siccitatis; subdit , siquidem ni . . dium plane sit in utroque contrariorum genere, ita ut non magis sit cali- , , dum, quam frigidum;aut humidum, quam siccum; eucraton id, siue tem- , , pc ratum omnino dicetur. Sin alterum contrariorum superet,siue in alim, . ra oppositione, siue in utraque id sit,non etiam dicetur eucrato n. Ac si . , calidum magis sit, quam frigidum, quod magis est, id appellabitur. Idem, , statuendum de sicco,&humido. Hinc sequetur, temperamentum ventriculi esse,& dici calidum. Respondebis; Fateor & ego temperamentum vutriculi calidum dici nego tamen caliditatem temperamentum dici ; Respondeo iterum,mihi satis esse, quod fatearis, temperamentum ventricu. li dici calidum: tiam cum fatearis etiam, caliditatem plus caeteris qualitatibus conferre ad temperamentum,& principem partem obtinere; fateris caliditatem illam esse de essentia,& partem temperamenti: non ergovst ciliciens causa temperamenti;atque hoc pacto more tuo produxisti hunc locum potius contra te, quain contra me.Quod ut assequereris, neti in hoc a te ipso degenerares, hunc Galeni locum,ut alios omnes perperam exposuisti; atque hoc inde euenit,quia verborum illorum proposita non attigisti: nam si attigisses, cognouisses, eum locum nec positioni tuae fauere,nec mee. Putas tu,sententiam Galeni esse, caliditatem, quae supra alias qualitatcs eminet.plus csteris conferre ad ventriculi temperamentum; id tamen repugnat verbis,& sensui Galent; verus enim &perspicuus sensus est, calidum elementum maximam vim ad hoc afferre, hoc est ad alterationem ciborum.Vnde calidum illud non pertinet ad solum tem peramentum proprium corporis ipsius vetriculi,sed ad alias partes etia, que concurrunt ad constituendum ventriculum,& ad csteras etiam, quae ventriculum ambiunt,imo verb & ad calorem etiam extrinsecum. Qui locus ut intelligatur,sciendum est de Galeni sententia id quod latius in libris nostris explicauimus partes omnes similares ex quatuor clementis esse compositas,& ex eorum temperie diuersa, earum diuersitatem exori, , ri. Vnde 8. Meth.cap. t . sic scribit.Quod simplicium, ac primarum partiu, , , quas Aristoteles similares vocat natura ex calido,frigido, humido, & sic , , cu inter se mistis consteti. uno volumine ostendimus; in quo de elemcntis secundum
66쪽
lacundum Hippocratem disputauimus. od vero exeo, 'lisc calidis r , .st illa frigidior,vel humidior,vel siccio vel simul horum aliquibus copu . . Iatis affecta simplices,ac prima inter se particulae differant, id in lib. De . .
I emperamentis est assertum. Ex his apertum est partes ex proprijs tu , . peramentis inter se esse differentes;&partium actiones a temperamentis prodire, ab eisque discrimina sumere;Vnde 7. Meth.cap. 3.sic ait.Quonia ,sunaquaeque animalis particula propriam actionem edit, quae tantum ab aliarum actionibus differt, quantu ipse particula ab alijs, quae illas edunt, , , est diuersa, differt autem ab alijs particulaqusque eo, P calidior,vel fri- , ,
gidior,vel siccior,vel humidior sit,aut' binis horum quibuslibet sit affecta qui tueri actionem vult,hic temperamentum earum custodiat, opor , ,
tuti Sciendum est praeterea, ter partes similarescenseri etiam substa , , tiam viscerum omnium perse consideratam:declarat id Galenus primo De Fac.Nad cap. 6.his verbis. E st sane huius generis&quae propria iecino , ,ris est caro,nec minus quae lienis,& renum ac pulmonis,& cordis.Iam ce , ,rebri ipsius proprium corpus,ventriculi,& bulae,& intestinorum,& uteri
sensibile elementum est,praeterea similare, simplexque, ac compositionis , , expers Sinanque cx singulis eorum instrumentorum venas, neruos,& , , arterias exemeris, reliquum corpus, quatenus sesu animaduertere licet, x,
simplex, elementareque est. Caeterum si qua eiusmodi organorum ex ge i, minis constant tunicis,quae dissimiles inter se sint utraqucta me simplex; i, horum ipsae tunicae elementa sunt,ueluti ventris, gule, intestinorum, & ar ν , teriarum His annotatis , facile patet sensus verborum Galeni a te , , descriptorum . Cum enim propria ventriculi actio sit ciborum mutatio , haec ab eius temperie celebratur εὐ eius vero tanquam similaris temperies sumenda est. At ex loco nunc producto, cum duae tunicae exemptis uenis, neruis,& arterijs sint verum, &similare corpus uenitriculi, harum teperies est, quae cibum mutat. Ad hoc autem, id est ad mutationem ciborum celebrandam, maximam uim affert calidum elemea . tum, inquit Gallanus; qui locus non est capiendus de nativo tantii ventriculi temperamento, sed de calore influete a venis,& arterijs,& multo magis de calore partium adiacentium, inter quas tanquam lebes ad ignem ventriculus iacet; nam a dextris est iecur, a sinistris lien; superne cor, & , transuersum septum,&leuatum,&assidue motum ; his etiam pilius ome , , tum, quod praedicta tegit. His omnibus ingentem quandam ciborum,qui , . in ventriculum sunt deuorati, alterationem fieri credas, ait Galenus 3., De Fac.Naticapia 7. Confert ad hanc actionem etia calor extrinsecus rorum admotarum ventriculo, ut docent Ar. . Meteon. 36.dc Galenus PMeth.Vnicuique iam patere potest, calidum elementu conferre ventriculo,
67쪽
eulo ad mutatione ciborum, non ad eius constitu edum temperam enui,
ut inepte exponis. Vnde etiam patet, eum locum necate esse, nec a me.
Nihil igitur probas eorum, quae probare tibi proposueras. Duo vero I ci. quos ego produci, alterum ex. 8. Meth. alterum ex 7. positionem tuam destruunt,& meam fulciunt; ex illis enim patet, qualitates excedentes esse partium similarium temperaturas; per illas, partes inter se differre; ab illis partium actiones emanare. Vnde cu admonet, qui velit partiu actiones tueri, debere eum earum temperamenta custodire, indicat qualitassi excessus temperamenta esse. Sed si vel leuiter etiam cosiderasses, quae scribuntur aGaleno paulo post locum a te tam opportune nunc citatum,& tam eleganter expositum , inuenisses, quae somnia tua dis spassent. Cudisquirat ibi Galenus causas symptomatu in prima,secuda, & tertia .cococtione proueni citu sed proponamus nos symptomata primae tatu, & ea potissimum, quaeissa vetriculi facultate proueniunt si propter exu., perantem calorem ventriculi concoctio male celebretur, cibos protinus, , corrumpi ait corruptela qus nidorem referat; sitiunt immodice , febrici,; tantq; interdum tenui,paruaque hectica febri; si uero frigore immodico, , cruditas excitetur, nec febri, nec siti assiguntur; & ciborum qia alitates in ,, ructibus,& uomitibus percipi uti Haec& alia multa ibi symptomata recenset;quorum causas cum in libris illis quaerat, & symptomatum causae snt morbi, patet alterius ex infelicibus cococtionibus causam esse immodicum calorem; alterius immodicu frigus.Immodicus igitur calor,& immodicu frigus sunt intemperies,&morbi; nec licet extorquere Galenum asserendo, immodicum calorem,& immodicum frigus esse morborum,&intemperierum causas, quia non quaerit morborum causas, sed symptomatum: quare corrumpitis nouis istis vestris positionibus totam disciplinam etiam sex eorum pulcherrimorum librorum; nam per uos non exponet Galenus primas,& propinquas symptomatum causas, sed causas causarum: sicuti etiam liber de Cau. Morb.non erit de causis morborum,sed de causis causarum; cum enim causas exponit intemperiei calidς,frigide, humidae,& siccae; si lis morbi non sint,sed morborum causae; causas exponet non morborum; sed causarum. Vnde & in lib. de Morb. Differenti js, non eorum differentias sed causas explicabit.Quare nusquam de morbis agetur. An haec sint monstra, ipse videris. Sed ex locis iamidictis patet iam qualitates eminentes esse temperamenta partium; es veras actionum ab illis prodeuntium causas. Si vero plus iusto emineant,esse intemperies praeter naturam,morbos,& causas laesarum actionum. Quare seu C. stra repetis excessum hunc qualitatum non laedere primo actiones,&cudicas,dispositiones actionum este causas,hoc admitto,& assero excessus
68쪽
qualitatum istarum dispositiones esse; quod multis rationibus,' authoritatibus antea quoque demonstratum est. Verum cum hic dicas a quali statibus excellentibus actiones primo non is di , sed a dispositionibus,&intemperaturis, quas qualitates illae pepererunt; valde cito eorum cs oblitus, quae ante paulo te haesitantem reddiderunt, cum cnim passim statuas dispositiones quietis, non motus esse causas, dissicile tibi erat inuenire, quomodo proportiones illae tus , quas intemperies,& dispositiones vocas, actiones primo impedirent. Sic enim dispositiones motus esidi causae. Si vero fateris, qualitates excedentes id moliri, eo incommodo urge baris, quod non morbi,sed causae id primo faccrent. Quare multis pro- .positis quaestionibus te a dissicultatibus illis surripuisti : sed cum
haec plene a me fuerint explicata , ad alia transeamus. Urgebam lib. a. cap. ra. Argenterium , & alios turpissimi huius dogmatis au thores, quod non haberent, quibus nominibus morbos partium simὶ Iarium uocarent;& quod eorum appellatio a causis csset dc sumenda. Res , , pondes ad primum. Futile est quod assers. An non intemperios vocamus 3 3. D. calidas,frigidas, humidas, siccas, &c. Hac rcsponsione nihil inconside- , , ratius esse potest. Nam cum demonstratum lit, Galenum scin perperintemperiem calidam, frigidam, humidam, & siccam intelligere excessum caloris, frigoris, humiditatis, siccitatis,& hunccxcessum est e moi bu ,hunc excelsum ledere actiones: ab hoc excellia sumi indicationes cui adi; si nouus aliquis scriptor his nominibus aliud intelligere uelit, quam excessum 'illum,quanta orietur cofusio in Galeni disciplina Θnisi speret Galeni disciplinam esse interituram, & suam in eius locum successuram . Cautius egerunt Argeterius,& Vegnquorum alter appellat morbos hosce mombos ex excessit primarum qualitatum orientes; alter intemperiem per caliditatem, per frigiditatem &c. Sed & haedurae sunt appellationes, nec paruam inueherent confusionem in Galeni lectione tauquam comodo loquentis, quia neque unquam ita sensit. Ad secundum respodes nullam secuturam perturbationem,si morbi causarum nomine appelletur, cum Galenus etiam ipse multos morbos a causis appellet,& appellari doceata. Meth. Resp'deo, quod maxima sequeretur perturbatio; nam sic omnes morbi similarium,& organicarum partium essent appellandi . At quae naIerturbatio erit haecisi eadem nomina apud Galenum morbum significaunt, apud te morbi causam e Quae obij cis ad appellationes, quas easdem esse pronuncio lib. r.cap. 9.& i t. ad satietatem iam confutata sunt. At cia 4 asseris me symmetrum cum symmetria leuiter cofundere, quid ob ij cias, non intelligo: nisi velis, cum dico qualitatem calidam & humidam esse carni symmetram, me symmetru cum symmetria confundere,at hic nulla
69쪽
est confusio sed idem diuerso loquendi modo significatur; nam clicere
possumus etiam carnem cum calida est & humida ut decet, eam symm triam temperaturae obtinere; & non minus symmetram temperaturam obtinereia
Ouarta contra digressionem Erasti in qua multi eius
mores notautur, quorum praecipuus est,quod
omnia genera tomatum dispositiones esse constituat.
Actenus putaui te ira incitatum inconsiderate aduersus me disputasse.Quid vero te impulerit ad hanc digressionem viginti fere paginarum inscribendam,diuinare nopossum, cum erroribus huiusmodi scateat, qui prorsus rationi & sensibus omnibus repugnent;vt vix credi pol sit a celebri medico, & philosopho haec fuisse scripta. Statueram lib. t. cap. 2 p. ex tribus symptomatum generibus unum latum dispositiones esse idque ex duobus Galeni locis confirmaueram ; Nons B. possum itaque animo concipere cur neges Galenum hac de re lectorem monere.Profecto si duos illos locos vidisses,ut par erat, nec deliramenta illa nec quae ab illis oritatur, protulis es; cu ibi apertissime vitiosum corporis colorem dispositionem esse statuat, actiones vero issas, excreta &rctenta dispositiones esse neget.Sed aut nota vidisti, aut non percepisti, sicuti etiam Galenum no percepisti, cum putasti eum lib.de Di CSympti scribente omnem affectum praeter naturam esse morbii,vel causam mom Aν bi,vel morbi symptoma,tria genera symptomatum complecti, cum ipse& in eodem capite,& in sequenti,& alibi distinguat de quo genere symptomatum intelligat; quanquam sine ulla distinctione per se id planum est,cum hoc genus symptomatum solum sit,& vocetur dispositio a Galeno 2. illo Meth. cap. 3.reliqua nec sint,nec vocentur unquam. Cum vero ascris reliqua duo symptomatum genera magis complecti Galenum cumagis principaliter,& proprie symptomata nominentur,procederet argumentum i tertium genus symptomatis esset dispositio, quatenus est symptoma sed hoc falsum est: dispositio cnim cst, quia de genere permanentium est,sic docente Galeno locis antea citatis.Unde a. Meth. cap. 3. , , sic scribit. Ac sanitas quidem,& morbus, & quaecunque symptomatum,
70쪽
causarumque affectus vel habitus sunt, ex permanetium costantium qu numero sunt.Foedus itaque color,symptoma quidem est, quia morbum '
consequitur; affectus vero, vel dispositio, noniqui a morbum sequitur, scd quia de genere est permanetium: qua ratione distinguitur a reliquis ducibus symptomatum generibus.Cum addis haec symptomata non vocari dispositiones, quia vere sint dispo fitiones, & natura dispositionis partici pent; sed quia a morbo pendent,qui dispositio est, longe a Galeni mentc
aberras. Dispositiones enim vocantur, quia vere sunt dispositiones, & degenere permanentium, ut indicant verba nunc citata, & quae superius diximus. Et sane hoc symptomatum genus,& reliqua duo, sy mplomata vocantur, quia a morbo pend cnt, sed inter ipsa sunt differentiae, quς ea inter sedistinguunt. Haec enim sunt dispositioncs,alia sunt actioncs laesar, alia in excretionibus&excretionum dolentionibus continentur ; atque ita inter se differunt; quae discrimina de medio tollis, ut sicuti totam disciplinam de temperamentis,& de morbis dc struis, ita ctiam disciplinam de symptomatis depraues. Ac ut plenius eam corrumpas, nitoris de n csrare dispositionem, id est permanentem qualitatem, esto cita in in duobus alijs generibus symptomatum, a quibus eam Galenus sustulit. Sed non argumentum solum, quo id probas, titubat,ucrum verba cliam, ex quibus compositum est, quae prima perpendamus. Exemplum est excretiody 'senterica,vel alia quaelibet actio laesa. Sicuti symptomata, quae disposi tiones sunt,cum reliquis symptomatis hactenus co fudisti;nunc duo etiareliqua inter se confundis; his enim verbis indicas, excretioncm dysentericam esse actionem laesam. At ubi hoc didicisti P Scribit Galenus lib. de Diff. Symplomatum cap. vltimo excreta,& retenta consequi quandoque actiones issas,sed inter symptomata issarum actionum nunquam ea reposuit. Cum subdis si comparetur cum fluxu alui simplici, vel di arrhoea, , , si illud vel vim habet disiungendi, scirem libenter discrimen interfluxum alui simplicem,& di arrho eam; si exponendi, no ne Latina Graecis, hoc cst perspicua obscuris exponis, atque interpretaris At hi sint neui; nunc totius rei impetiginem extergamus. Scribis considerari dispositione, , , di qualitatem hanc non in sela fluxione, quoad est fluxio, scd in eius for- , , ma, quatenus talis qusdam fluxio est a tali causa, locoque proueniens. , , Apicula sane es solers,& industria, que in diuersa loca volat, ut varios
flores delibet; nam&quicquid hic ais a Scheghio tuo De Causa Cotineti decerpsisti sed quod tu obscurius, ipse clarius ita scribit. Excretiody-
senterica est diathesis intestinorum proueniens ab exulceratione corun - dem, qua deijciuntur sanguinea qusdam interdum cum ramentis. Quare
te no amplius apicuis coparabo,ied muscs illi aures, qus huc atque illuc H a volitat,