장음표시 사용
381쪽
cutus est. 8. dist. primi,& alibi tapae non valet igitur deductio, non est idem formaliter, igitur distinguitur,ut etiam ipsemet Bruti set fatetur in proposito; cum hoc tamen stat distinctio. ex natura rei de necessitate. Unde inquit Scotus in primo dist. 8. quidditas, S modus non sunt obiecta distincta forma lia apud distincte, M perfecte concipientem. Cum postremo probat propositium ex rationibus definiti, S desinitionis: patet, quod non procedit: quia ibi est identitas formalis mutua, ut communiter dicitur,licet posset esse difficultas, comparando definitionem ad definitum ex illa descriptione identitatis formalis,quam ponit Scotus a. dist. primi, par. a. quaest. I. saltem definitum est idem definitioni formaliter. An vero contra 3 Posset probabiliter dici, quod non, tenendo,quod definitio non dicat aliquam unam formalitatem resultatem ex partibus, nisi ipsum definitum ; & tunc dicere, definitione esse idem sormaliter definito, est dicere definitum esse idem formaliter sibi ipsi: unde optime dixit Scotus in quaest. IO.
uniuersat. quod definitio non numeratur a Porphyrio inter. uniuersalia: quia non habet aliquem unum modum praedicandi, imo praedicatur in quale quid : est igitur praecise ibi
distinctio ex natura rei: quomodo autem procedant rati Ones Scoti a.d.primi,q. a. de diuersitate horum conceptuum,
aliqualiter tactum est supra in explicatione textus. Potest etiam dici, quod illa diuersitas debet attendi penes principia. constitutionis intrinsecς, & pullulationis necessario concomitantis: definitio ergo,qirae est terminus imperfecte, seu diminute complexus, 3 incomplexus est alius a desinito, quod est terminus sumpliciter incomplexus ratione significati,non unius, sed plurium formaliter a definito distinctorum, licet non e conuerso: ideo definitio est medium inserendi proprium necessario pullulans de intrinseco, & formaliter constituto, in quo identificantur partes definitionis,& passio: sicut enim ex partibus definitionis est utriusque in esse naturqoriginatio, ita in esse est necessaria absque petitione consecutio. Uel dicatur, definitionem dicere formaliter ex natura rei sormalitatem aliam a definito distinctam ,& ideo
inter definitionem,& definitum est tantum identitas formalis non mutua, cum qua tamen stat distinctio mutua ex natura rei propter contradictionem inuentam.
Secunda ratio Brulis est talis. Intellectus intelligens hominem,
382쪽
minem, & Socratem , aut intelligit ipsa, ut obiecta formalia distincta, aut praecise ut idem obiectum sormale sub alio, Malio modo concipiendi: non secundo modo: quia tunc non esset maior differentia,quam concipiendo hominem, dc humanitatem, & ita non conciperet hominem, seu humanitatem magis communicabilem, quam Socratem: quia homo non est incommunicabilis, si humanitas est communicabilis, nec e conuerso ue igitur si homo, de Socrates non plus diseserunt,quam humanitas, de homo, homo non esset communicabilis, si Socrates sit incommunicabilis, nec e conuerso: si primo modo,ςum ista diuersa obiecta formalia sint duae rationes in re ex natura rei reperibiles, di non fabricatae pera ctum intellectus negotiantis, seu coparantis, sequitur, quod
inter ipsa erit distinctio formalis : nam ubicunque est alia,Malia ratio formalis, ibi est distinctio sormalis: quia alietas in diuersis rationibus formalibus arguit aliam, & aliam formalitatem,&alia,&alia formalitas arguit distinctionem sormalem : eode modo posset argui de definito, & definitione, de toto, N partibus, sicut modo argutum est desuperiori, Minferiori, Ad secunda Plac secunda ratio leuiter soluitur ex his, quae dicta sunt. ration . Concedo enim, quod maior distinctio est inter hominem,MSocratem,quam inter hominem,& humanitatem. Vlterius
concedo, quod homo distinguitur sormaliter a Socrate, MSocrateitate, & hoc ponendo distinctionem formalem, non modo accipi . formalitate, tertio modo dicta, sed iecundo
modo, ut infra magis patebit ; e conuerso vero, licet Socrateitas ab homine formaliter distinguatur, non tamen Socrates: cum distinctione igitur mutua ex natura rei inter illa stat distinctio formalis non mutua,& ita identitas formalis, licet non adaequata,neque mutua. Ad rationem ergo dico, quod intellectus intelligit hominem, S Socratem, nec praeciἷς, Vt idem obiectum formale, nec praecise ut duo Obiecta formalia mutuo: quia licet homo dicat distinctam fornialitatem a Socrate, Socrates tamen est idem formaliter homini cum infert. Vbicunque est alia, & alia ratio formalis, ibi est distinctio formalis, transeat; sed nego minorem: nam in se rius non dicit aliam rationem sol malem 1 superiori, sed ean Tertia dein, cum sit sibi idem formaliter.
383쪽
in primo dist. a. par. a. quaest. I. declarans qualis sit differen tia formalis, vel non identitas, quae praecedit omnem actum intellectias, inquit. Dico, quod tam in rebus, quam in intellectu differentia aliqua maior manifesta est, & in illa concluditur frequenter differentia minor, quae est immanifesta; in re autem manifesta est distinctio rerum, Sc hoc dupliciter, suppositorum scilicet, S naturarum: in intellectu manifesta est differentia duplex,scilicet modorum cocipiendi, de obiectorum formalium: ex his concluditur differentia hic intenta, quae est immanifesta, quae est minima in suo ordine, hoc est, inter omnes, quae praecedunt intellectionem: haec ille :vnd e clare apparet,quod Scotus no solum sententialiter, sed etiam verba liter ponit distinctionem sormale, seu non identitatem esse minimam inter Omnes praecedentes intellectionem, nulla ergo est minor distinctio ex natura rei distinctione sot mali Item secundum ipsum Scotum probatur, quod iuperiora distinguantur formaliter a suis inferioribus, quod negant isti sequaces sui; ipse enim in dist. I 6. a. respondens ex intentione ad quaestionem, quam format ibi, scilicet utrum imago Trinitatis consistat in tribus potentiis animae rationalis realiter distinctis, sic respondet in forma. Ideo dico aliter secundum Dion 's. cap. s.de diuinis nominibus. Continentia T. Diovsvniri ua non est eorum,quae omnino sunt idem: quia illa non uniuntur, nec eorum, quae manent distincta ista distinctione, qua fuerunt distincta ante unionem, sed est eorum, quae sunt unum realiter, manent tamen distincta formaliter, siue quae sunt idem identitate reali, distincta tamen sormaliter, huius modi autem contenta sunt in duplici differentia: quia quindam sunt de natura continentis, ut quaecunque sunt superiora ad continens,verbi gratia: Ab eadem re accipitur ratio albedinis, Coloris, qualitatis sensibilis,& qualitatis,& hec sunt superiora ad hanc albedinem, de ideo omnia sunt de essentia eius: ali qua sunt contenta in aliquo unitiue,quasi inferiora: quia quasi passiones coni inentis, nec sunt res aliς ab ipso co-tinente; isto modo ens continet multas passiones, quae non sunt res aliae ab ipso ente, ut probat Arist. . Meta. tex. com. 3.dc alibi distinguuntur tamen ab inuicem formaliter,& quid-ditatiue : haec ille : patet igitur clare, quod omnia superioravnitiuE in suis inferioribus continentur, de quod ad tale continentiam vitatiuam requiritur, quod contenta a continente
384쪽
sormaliter distinguantur: unde breuiter isti Scotizantes non dicunt consornriter ad doctrinam Scoti: quia nusquam pinnit distinctionem ex natura rei distinctam contra formalem distinctionem, imo oppositum expresse ponit, sicut patet existis praeallegatis, posset etiam dici, quod distinctio formalis est minima in suo ordine hoc est, inter diuersa obiecta: quia inter diuersa obiecta nulla est minor distinctio ex natura rei, quam sormatis,'est solutio Pauli Script. in primo distin. a.
Ad tertiam Ad hanc rationem, quae tagit bonam dissicultatem, potest rationem. dici conformiter ad ea, quae scribit Doct. Subt. in a.q.quolib. ad finem,& in 7. dist. primi, & in primo Report. dist. 26. q. 2.& dist. 3 3 . q. a.& super 7. Meta.q. Io. quod implicite in distimctione formali distinctio ex natura rei intelligitur, & ideo unius nomine aliam intellexit ; licet una non sit sormaliter alia. Vel dicatur, quod proprietas, de qua ibi loquitur Dinctor, tantum ex natura rei ab essentia distinguitur: quia non est formalitas proprie loquendo, licet e conuerso, essentia distinguatur formaliter ab ipsa, hoc tamen non assero. Potest adhuc dici, quod Doctor, qui primus est ausus ita profunda illam non identitatem in diuinis inuestigare,moderat E locu 'i tus est propter simplicitatem diuinam saluandam,dc propter Aduersarios huiusmodi distinctionem abhorrentes, ideo dicit ipsam esse minimam, sicut ibi non audet eam distincti nem appellare,sed tantum non identitatem: excessive enim loquuntur aliquando Doctores propter Aduersarios, Vt no tanter habet in a. dist. 3 3. soluendo primum principale, qua est solutio D.Bonaventurae. Posset etiam dici, quod ponit tu perlativum pro positivo, sicut plerumque contingit e cotra. Vel sorte loquitur de his,quae sic se habent praeter opus iniebiectus,quod sunt per se,& seorsum conceptibilia,quae dicun
tur recte praecedere omnem actum intellectus, S rectum, dc reflexum, absolutum, & collativum, quorum unum non est
de ratione formali alterius, neque modus essendi ipsius, sic verum dicit ibi de essentia, & relatione; ea vero, quae di stinguuntur solum ex natura rei, non sic se habent. Quod praeterea addit de distinctione formali superioris ab inferiori, conceditur, nec militat contra nos; negamus tamen in
serius formaliter distingui a s uperiori, & ideo licet superius,& inferius mutuo distinguantur ex natura rei ι superius ta
385쪽
inen, S inserius non distinguuntur sormaliter mutuo, &ita cum identitate formali non mutua stat distinctio mutua ex
Quarto principaliter arguit Bruliser ex dictis sormali Zan- Quarta riserium sic: nam dicunt ipsi, quod distinctio formalis est illa, tio. quae est inter aliqua duo, quorum unum non includit aliud in primo modo dicendi per se, sed si ista descriptio est sufficiens, sequitur, quod superius, & inserius, definitio, & demnitum, quidditas,& modus formaliter distinguuntur,& non solum ex natura rei: patet, quia inserius, superius, totum, M partes, definitio, & definitum, quidditas,& modus sic se habent, quod unum illorum in primo modo dicendi per se
non includit: nam superius inserius minime includit,nec d finitio definitum, nec partes totum includunt: quia propinsitiones per se non conuertuntur,ut docet Aristoteles primo Poster. c. de statu principiorum; Si de modo, &quidditate patet . Et si dicatur, quod licet superius non includat inferius, neque definitio definitum, neque partes totum, e con uerso tamen in serius includit suum superius, Λ definitum definitionem, & totum suas partes in primo modo dicendi per se. Hoc nihil valet: quia per hoc concluderetur, quod in serius definitum, de totum essent idem formaliter cum sinperiori, definitione, de partibus, S eadem ratione concluderetur, quod superius, definitio, & partes formaliter ab imferiori definito, S toto distinguerentur: quia in causis praecisis si affirmatio est causa affirmationis, 5c negatio negationis per Philosophum primo Posteriorum, tex. comin. 3O. Ad hanc rationem dico,quod nihil contra nos militat: quia Ad quarta iam ex dictis patet solutio eius copiose concedo enim supe' rationem rius distingui sormaliter ab inseriori, & partes 1 toto, ted de definitione, S definito dicatur, sicut in 1 olutione primae rationis dictum est: de quidditate autem, & modo, dico,quod sunt non idem formaliter, cum modus non dicat sormalita- . ia item distinctam,& ideo non distinguuntur, nec sunt idem sormaliter positive, cuius ulterior declaratio patebit insequen- .
tibus, de sic patet ad dissicultatem secundam.
386쪽
E Si autem modin intrinsecu ecundum Scotum in pria
m ent. dist. 8. qui additus alteri non variat rationem formalem confli tuti ser i um, nec eli remotus
ab ilis , id est, qui de se nullam formalitatem dicit: modus enim intrinsecus est inconceptibilis perfer quia non conciapitur nisi cum illo, cuius est modus a m dicunt aliqui, quod
dicitur modus intrinsecus ex eo: quia non intrat rationem
formalem illius, cuius est modus intrinsecus, nec debet' prie comedi, quod distinguatur a tali re formaliter.
DRo intelligentia huius definitionis modi intrinseci sunt I aliqua obseruanda: Primo notandum est, quod Paulus Scriptor in primo sent. dist. a. quaest. a. sic modum intrins Modis, im cum definit. Modus intrinsecus est, qui dicit gradum reo inisse ι ζd lem, Vel si non est ens reale, naturalem eius, cuius est, &c μ stendum intellectus cum eo, cuius est, non facit duas formalitates,sed P LScrip. praecise Vnum modum addit priori quidditati, & intellecto illo cuius est, necessario cointelligitur, si persecta cognoscatur, non extra genus, sed in genere quid litatiuae cogniti s i nis, ut quando distincte cognosco quid est homo, absq; omni alia cognitione euideter scio ipsum esse finitum, ita quod illa finitas non est nisi illius entitatis terminus, id est, homo est tantum centum graduum persectionis, quae persectio ni hil aliud est ex natura rei, nisi ipse homo. Miau, se iis sςcunsis Obseruandum est, quod modus intrinsecus p stetis ad tria tria comparari: primo ad id cui aduenit,& sic clarumcopararip non variat rationem eius formalem : secundo potest comparari ad id, cui aduenit, quod etiam contrahit, Mut sic, nec etiam variat rationem sol malem eius, quod con trahit , & in hoc conuenit modus cum differentia: quia nec Verzmodus etiam differentia variat rationem formalem eius, quod con- inre curva trabit Nertio potest comparari ad constitutum per ipsum, devi
387쪽
es ut sic, est dissicultas. An variet rationem sorinalem con riet ratio; estituti: Communiter enim Scotistae tenent,quod quando di, formale ιμ-citur, quod gradus intrinsecus est, qui adueniens, vel disce- Ltitutiper
dens are, non variat rationem eius formalem, quod hoc suu .
non intelligitur respectu illius cui aduenit, sed constituti: quia alias sequeretur, quod gradus intrinsecus non differreta differentia formali: quia non est dubium, quod differentia
essentialis adueniens generi, non variat rationem eiu S rationale enim non variat rationem formalem animalis, sed bene . ad variat rationem sormalem constituti per ipsam: gradus itaq, intrinsecus, nec illius cui aduenit, nec illius,quod contrahit, nec etiam constituti per i psum, variat rationem formalem, ita sentiunt Franciscus de Mayr. in primo dist. S. quaest. s. ar Amyronis. tic. 2. & dist. o. quaest. I. art. I. dc Antonius Tromb. hic, & dei Tromben Vallonis,&etiam Tataretus in8. distin. I. quaest. 3. In iOlu SVallonis. tione tertii principalis. Tataretus. Oppositum tamen tenent Fran. Lychetus 8. dist. I.quςst. . Lyciatus.
in corpore quaestionis, ubi inquit, quod licet gradus indiuibdualis non variet rationem formalem constituti per ipsum, gradus tamen specificus variat rationem sormalem eius ; δίhaec sunt eius verba. Gradus intrinsecus aduenit quidditati, in ec variat rationem formalem eius; ut patet de intensione albedinis ut octo, quae adueniens sibi, non variat rationem i. eius formalem ; secus est degrada specifico, qui adueniens γ .i quidditati specificae, variat rationem formalem eius, ut si gra mi dividus specificus adueniret homini iam homo non effet, ted .esset alia species. V gerius etiam in eodem loco videtur opinionem istam declinare, inquit enim Doctor videtur hi loqui de modo intrinseco ex parte contracti,sicut de existentia ex parte naturae, cui sic accidit existere, de de infinito rospectu entis: inquit enim,infinitas namque non destruit mr- maliter rationem eius, cui additur, id est,ipsius contracti ted sol sitan aliud est respectu constituti, quod bene considerasth c Vigerius. Hanc opinionem apertissime defendit Bargius Bargius. 8. dist. I. quaest. 3. quam hac ratione probat . Sit constitutum
per intellectum, & infinitatem aliquid, quod dicatur b, ita quod sit b, hoc totum intellectus infinitus, certum est, quod per appositionem infinitatis constituitur b, M per eius remotionem destruitur, ergo variat ipsum: ideo dicit,quod communiter Scoti sunt in errore in hoc,&subdit, quod nec
388쪽
Petit cuilibet indiuiduo illius naturae hocq; individuum non Potest nec intuitiuE, nec abstractive persecte cognosci, quin ille gradus inelligatur, sed bene species albedinis sine illo gradu cognosci potest: ex quibus infertur quod cum quidditas non possit cognosci,nec etiam abstracti vh, non intellecto modo intrinseco specifico, multo minus modus intrinsecus Potest concipi sine eo, cuius est modus, cli ab eo distinctam Iormalitatem non dicat: Tenendo ergo hanc viam, possiet dici, quod licet modus intrinsecus insequens indiuiduu,non variet ratione constituti per ipsum, tamen modus insequens naturam specificam, bene variat rationem constituti, & hoc non negat Scotus, sed dicit,quod non variat rationem illius, cui additur. Et ad illud ,quod dicitur,quod tunc non esset diseserentia inter modum intrinsecum, & disserentiam. Posset dici,quod inter ea, disserentia est in hoc, quod differentia sic variat rationem constituti, quod facit aliam quidditatem a quidditate eius, cui additur, contrahendo ipsum ad inserio
rem quidditatem: modus autem intrinsecus non variat rationem sorinalem eius, cuius est, constituendo inferiorem quidditatem, cum modus non dicat quidditatem; α haec rosponsio elicitur a Paulo Scriptore in primo dist. I 3. quaest. I. in corpore quaestionis dicto a S. ubi definiens modum intrinsecum inquit: Modus intrinsecus est ille , qui additus alteri, id est ei, cuius est modus, non variat rationem eius forma- Iem, id est,non facit aliam quidditatem, nec destruendo priorem, nec contrahendo ad inferius,sed est precise modus eius inseparabilis omni modo ab illa quidditate. Tamen quia opinio Auctoris,& Trombetae est communior apud Scotistas teneatur prior via. Et ad rationem Bargi j dicitur, quod aliud est constituere, aliud est variare,& ideo bene verum est,quod per additionem gradus ad quidditatem constituitur ementia, non tame variatur ratio sormalis, cum variare rationem
formalem sit proprium formalitati, & per remotionem destruitur constitutum,sed non variatur ratio formatis,cu mindus intrinsecus sormalitatem haud dicat. Vel dicitur, quod . aliud est variare rationem aliud est variare rationem sormalem ; modus intrinsecus ultima rationem constitutivam variat, sed non rationem formalem, cum modus non sit so malitas, sed est ratio modalis, & ideo licet variet modaliter, C tra Lynon tamen formaliter, dc quod aliqui dicunt, quod modus es et O. .
389쪽
primo diuersus ab omni qui vi tate.
consequens indiuiduuna non variat rationem constituti, sed bene modus specificus, hoc est minus benEdrctum quiana dias cor tequens esse indiuiduale, ut est intensio. x remissio, videlicet illi gradus sunt sorinali tates quia terminat motum alterationis: quod non facerent, nisi essent formalitates, Schoc clarius patet in gradibus caliditatis,& ideo non sunt proprie modi intrinseci, de quibus hic est sermo, cum sint qui Iditates: gradus enim caliditatis est quidditatiue caliditas, sicut gradus albedinis, S tamen eadem albedo non sit plures quidditates, videatur Doctor Subtilis in primo sent. dist. I7. de intensione claritatis, & Ioannes Canonicus s. Physicorum quaestione 3. Tertio Obseruandum est principaliter quod modus intrinsecus est primo diuersus ab omni quidditate, ita quod non est quidditas, nec pertinens ad quidditatem alicuius, quod declaratur: quia dato Opposito huius,sequeretur,quod quic quid constitueretur in aliquo esse per ipsum modum,constitueretur in esse formali,& quidditativo, dc ita cum in eadem albedine indiuiduali sint plia res gradus intrinseci, qui sunt modi intrinseci eius, quot essent gradus, tot essent sormalia constituta per ipsos gradus ;&cum secundum veritatem inter quoscunque gradus assignatos possint esse infiniti gradus cum gradus sint persectio quanta, de diuisibilis: quia acquisibilis permotum sequeretur,quod inter quoscunque duos gradus possent esse infinita esse formalia, & quidditativa, qtest expresse falsum: Et confirmatur: quia certum est, quod albedo ut tria, de albedo ut quatuor, habent eandem definitionem , de sunt eiusdem rationis formalis, ergo gradus ipsi non constitu ut in aliquo esse quid litatiuo ciuerso: h e Trinbeta hic,& bene, praeter hoc,quod dicit gradus albedinis modos intrinsecos albedinis esse: hoc enim patet esse falsum, cum quilibet gradus albedinis dicat formalitatem; cum terimnet motum , Sc albedinem ipsam quidditatiue includat Gradus enim secundum quem fit intensio in sotina, sic demnitur ab Antonio And. in quaest.vltima lib. 6. principiorum,& 8. Meta. quaest. 6. Gradus est portio persectionalis sormae specificae extra eius conceptum quidditatiuum, formam specificam infra su uni conceptum essentialiter includens, incli
sta realiter sid est vere intra conceptum indiuidui vagi vage, de lignati signa e ; quam definitionem habet etiam Ioan.C.
390쪽
In Formalit. Mag. sit. Sirecti Doct. Paris i s
est elicitive Francisci de Mayr. in primo dist. 13. quaestione a. Mur . Item modus intrinsecus est inseparabilis a re, cuius est modus, at quilibet gradus albedinis realiter ab albedine distinguitur, ut apertistiuid docet Franciscus ubi supra, & Bargius Ri mi.
dist. I . I.quaest. . ergo gradus albedinis non est modus eius.
Et si dicatur, si gradus albedinis sunt quid litates, & formalitates, ergo tot erunt in eadem albedine sormalia constituta
per ipsos gradus, quot sunt gradus. & ita inter duos gradus possent et se infinita esse formalia, & quidditativa. Dico, Pnon sequitur: quia quando forma, cum hoc,quod est forma, est pars alterius sermς,&quasi partialis, non dicitur esse so ma simpliciter, nisi desinat esse pars ; quilibet autem gradus,
cum hoc, quod est forma, est etiam pars alterius formae. Praeterea omnes gradus insorma sunt unum unitate contuenuitatis, ic ideo in eadem albedine sunt multae albedines partiales, non tamen multae simpliciter,sed est tantum una tota-
Iis, de ideo solum una simpliciter . . Quarto obseruandum est, quod quidditas, Sc formalitas coiadisi cuius est modus intrinsecus, non est de quidditate ipsius mo- misi di,neque e contra: primum patet ex dictis: quia si quidditas Lis non e Itest de ratione formali, & essentia gradus, cuicunque adueni- de quiddit ret iste gradus , constitueret inesse quidditativo, & ita non te modi mrollat alicui aduenire, vel discedere ab illo, sine deperditio- trinseci. ne esse quidditatiui, ex quo in suo conceptu includeret quis ditatem, quod est euidenter falsum: Secundum probatur: MN. quia nullum posterius est de essentia prioris, sed gradus in- trinsecus est quid litate posterior, igitur gradus non est deessentia rei: de confirmatur ue quia res definitur secundumi definitione quidditativa, prout abstrahit ab omni gradu, igi- tur gradus non est de conceptu sorinali illius, cuius est. Sed contra secundum dictum in hoc obseruandum est, C C: scribit Paulus Scriptor in primo dist. 3. quaest. dicto si .ubi in- tu iquit: Modus intrinsecus est positive in primo modo dicen- pi di per se, cum eo cuius est: ideo dicitur intrinsecus modus quid litatis, quasi intra quid litatem constitutus,&haec est mens Scoti: nam ubique dicit, quod quςlibet res finita ex ra-
tione sua formali sit finita: similiter, quaelibet res infinita ex 'ratione sua formali sit infinita, nec potest intelligi quasi sit effectus quidditatis: quia ubique negat, quod sit accidens, vel Z a realiter