장음표시 사용
601쪽
Vnde in primo Phyctex.c. 39.inquit Philosophus, InteII eius quaerens passionum separationem a subiecto, quςrit impossibilia excluditur etiam instantia de toto,& partibus,quia totum distinguitur realiter a partibus no obstante,quod non possit esse sine partibus, de hoc propter dependentiam esse tialem totius ad Partes, excluditur etiam in statia de relativis, quae realiter differunt,& tamen unu non potest esse sine alio: quia 1 se inuicem mutuo dependent. Secunda conditio,quae ponitur ab Auctore in litera, patet, quia nihil se ipsum producit, & ideo inter producens, Zc prinductum est semper distinctio realis. Tertia autem conditio notanter ponitur propter relationes, quae licet non sic se habeat,quod una possit esse sine alia, vel quod una sit producens, & alia producta, quia paternitas non datur sine filiatione , & destructa paternitate, destruitur filiatio, nec paternitas producit filiationem, tamen quia paternitas, & filiatio sibi opposita sun dantur in rebus realiter distinctis, scilicet in Francudo,N in Antonio ideo realiter distinguuntur. Breuiter recolligendo ex ista explicatione' habetur, φ hae tres conditiones necessario requiruntur ad hoc, quod aliqua sint idem realiter: Prima,quod non possint ab inuicem separari,&quod ista impossibilitas separationis non proueniata causa extrinseca,vel ex dependentia: Secunda, quod unum non sit producens, SI aliud productum propter patrem, dc filium in diuinis, qui ab inuicem separari no possunt,& huiusmodi inseparabilitas prouenit a causa intrinseca: quia scilicet ii abent eandem essentia diuinam numero, & tamen prineter originationem distinguuntur realiter: Tertia, qnod non sint in pluribus rebus realiter distinctis.
V X quo infero aliqua corrosiaria, primum, quod omnia
LM essentialia, oe notionalia esientiae diuinae Unica realiatate reantur, similiter odinia atredula sunt eadem realiter cum essentia, oe cum se inuicem, sto cum personis diuianis, etpersonae diuinae cum essentia diuina. Secundum com
602쪽
I, Formiat Mag. t. Sirecti Doct. Paris ar restarium, quod omnes disserentiae essentiales, m modi im
trisfeci tuto viii a reahtate reantur. Temtium corrosiarium, quod omne superius ess idem realiter
cum suo inferiori; si scas, quod distinguuntur reali-
'rer: dico,quod istae duaesiunt concedendae,homo est idem rea liter cum Soriciet somo distinguitur realiter a Sorte. Quartum corrostarium, quod illa, quae sunt in potentia obiecti-ua, non distinguuntur realiter, nessunt idem realiter, quia ad identitatem, , d tinctionem requiritur, quod utrum
que extremum sit aliquid positiuum existens. C O M M E N T. VIII.
PRO huius literς explicatione aliqua obseruanda sunt; primo obseruandum est circa primum corrollarium, quod omnia quae sunt in diuinis unica existentia absoluta existunt, Omnia qui& ideo cum habeant unicam existentiam, sunt unicareS sim' sunt indiuia gularis existens. Et si dicatur,notionali aiunt causa distinctio, in junt idenis realis; quomodo ergo sunt idem realiter in diuinis 3 di- realiter ι escendu est. quod licet inter se sint distincta realiter, & faciant fientia diu realem distinctionem propter relativorum repugnantiam, u . quia idem non potest esse generans, & genitum, tamen sunt idem essentialiter cum diuina essentia,& etiam inter se quia
bene stat , quod aliqua in diuinis sint distincta realiter, & ese sentialiter eadem : quia identitatem essentialem habent abessentia. quae est ibi unica, de infinita, & ideo propter ea sunt idem essientialiter. Secundo obseruandum pro secundi corrollarij intelligentia, quod quaecunque sunt in eodem supposito, sic quod pose sunt per se separari ab illo supposito, S existere propria exi- stentia , aut suppositum sine illis existere, illa realiter distii guuntur. Modi autem intrinseci,& differentiae essentiales cum non habeant talem existentiam, secundum quam pose sint per se existere sine supposito, aut suppositum sine ipsis,
ergo omnia dicuntur unica res.
Tertio obseruandum est, quod si superius separaretur socundum propria existentiam ab inferiori distingueretur realiter
603쪽
titer ab ipso, sed quia superius nulla de se habet existentiam, nec existit nisi in inferiori,ideo ab inferiori non distinguitur realiter. Vnde illa propositio quaecunque sunt separabilia
ab inuicem distinguuntur realiter, debet intelligi de separabilitate eorum,quorum quodlibet,aut saltem alterum potest per se existere existentia propria r& si dicatur, quod homo existit in Platone, Socrate corrupto,dico,quod istae duae prinpositiones indefinitae, & subcontrariae sunt ambae verae. Η mo distinguitur realiter a Platone, & homo no distinguitur realiter a Platone,quia propositio est vera, prout homo existit in Socrate, & similiter secunda prout homo existit in Platone, M si arguatur, Socrates distinguitur realiter a Platone, Socrates realiter est homo, ergo homo realiter distinguitur a Platone,conclusio potest concedi, ut ly,homo,in coclusione, supponit particulariter,&indesinite. posset etiam dici, modus arguedi committit fallaciam accidentis, velut in hoc arguedi modo. Sortes per te sanatur,Sortes per se est homo, ergo homo per se sanatur, quia sicut accidit Sorti, quod sit homo, inquantum sanatur, ut patet primo Meta. ita accidit Sorti quod sit homo inquantum distinguitur a Platone.qiua distinguitur a Platone realiter per differentiam indiuiduale,& non per naturam, S formam specificam. ionario obseruandum est, quod cum ad realem distinctionem requiratur,quod utrunque extremum eorum,quς distinguuntur, sit aliquid positiuum, ita & ad realem identitatem, atque adeo quς iunt in potentia obiectiva,nec sunt idem rea. liter, nec realiter distinguuntur; quia nullam realitatem obstentiae, aut subsistentiae dicunt.
ET ex hocpatet, quo Mistinctio realis est ita,cuim ea trema habent aliam , , aliam realitatem formaliterpositivam actualis existentia, vel saltem sussistentiae,
citur notanter aliam,staliam realitatem propter subi ctum, c propriampassonem, quae non realiter distinguuntur: auia non halent, nisi unam realitatem existentiae.
604쪽
ocitur reabterpositiva, propter negationes,etpriuationes,
dicitur aflualis existentiaepropter disersarum quid litates
fecierum, quia quidditas,ut quidditas non habet existentiam'se, dicitur vel alte Hrientiae: quia in diuinis tantum est una existentia, lice ut tres subsistentia. C o M M E N T. IX.
IN hoc textu Auctor ex superius dictis colligit, quid sit distinctio realis, inquiens, quod distinctio realis est illa,cu Resιs disiuius extrema habent aliam,& aliam reali ratem Sec.ex quo di- cito quid simcto videtur sequi , quod eiusdem simpliciter ad seipsu in non sit identitas realis: quia si distinctio realis requirit extrema realitatem habetia, identitas realis cum sit ei oppossita debet
habere etiam extrema dicentia realitatem positivam, sed relatio eiusdem ad se non habet extrema , ut sic realitatem po sititiam importatia, ergo non erit identitas realis; dicendum quod eiusdem ad se non s olum est identitas realis, verum etiam sormalis ,& ex natura rei. Sed dubium est an identitas eiusdem ad se sit relatio rea' Vt identialis , M ratio dubitationix est: quia relatio realis est inter tus eiusde ad trema realiavi realiter distincta. Dinendum quod relatio ra st seu relatiotionis dicitur dupliciter, uno modo positive, Se est illa, quae realis. habet esse per actum intellectus comparativum, seu col lectivum, alio modo priuatiue .seu negative, Sc ut sic omnis relatio , quae non est complete realis, dicitur rationis, ut relatio identitatis eiusdem ad se. Nulla enim res distinguitur realiter a seipsa cum unica res non sit duo extrema realiter distincta,quς tamen requiruntur ad relationem realem, I per consequens talis identitas no est relatio realis, nec tamen est relatio rationis positiva: quia si nullus intellectus ellet, adhuc Socrates effet idem sibi ipsi, & per consequens non est fabricata per actum comparativum intellectus, est ergo talis relutio rationis priuatiue, seu negative, hoc est, non est realis, Ad relatio id est inter extrema realiter distincta. 3- reia Ad relationem enim realem, ut docet Doctor Subti in pri- tres requi modist. 3O. tria requiruntur; primum quod habe t extrema runtur condi realia, de realiter distincta desectu cuius inter rotam in hye- ti erime non
605쪽
In Formalit. Mag. Ant. Sirecti Do A. Paris a δ' mnum potest esse sine alto, vel quod unum ess producens, . aliud productum, vel quae sinit in pluribus rebus realiter distinctis, my dixi disiunEliue: quia ad inferendum di tin tionem reale susscit habere aliquam istarum com ditionum. prima pars probatur per DoZt. insecundo dist. r. quaest. s. nihils idem realiter A, sine quo A potest esse rea Iiter fine contradictione: quia aliter idem simul esset, mnon esset quod videtur esse oppos itum primi principi, , ex quo principio videtur statim concludi diuersitin entium: quia si de aliquibus duobus contradictoria dicantur, eodem modo quo dicuntur de eis, mi lentur esse non idem , r ita scontradidiona esse, εν non esse, dicantur de eis, etidentur esse non idem, in esse,siue non idem ens. Et confirmatur
ratio: quia si i iam proposionem, Isi unt distincta rea-
Iiter, quorum xnumpotes manere sine altero, negaretpro- rerum; non videtur relinqui,mndepossit distinἷtio entium probari. Diceret enim proteruus, quod non tantum plures naturae mi substantia, oe accidentia communia sunt
eadem, sed quod Sortes, Flato, vel Sortes, es lapis non disserunt realiter. Et si argum contra, Sortes potest esse non existente Platone, ergo non distinguuntur realia ter, negabitur tibi consequentia; quia proteruus negabit tiabi propositionem,cui inniteris, qua negata perit tota doctrina Philosophi septimo Top. c. r. st a. qua docet, quodproblema faciliter destruitu= per contradictionem inuentam, sed di inter construitur . Si autem negetur propositio
issa, non midetur posse destrui: quia si non destruitur per
contradiditonem, neque per aliquam aliam oppositionem aut saltem nonfaciliter.
606쪽
LIcet haec litera sex his, quae diximus supra in explicatione
non indigeat, aliqua tamen circa eam obseruabo.
Primo obseruandum est, quod ideo inquit Auctor, quod tres conditiones iste disiunctive requiruntur ad realem distinctionem: quia facilius est destruere,quam construere, M ideo plura requiruntur ad identitatem realem, quam ad realem distinctionem . Tres itaque conditiones copulative requiruntur ad ide litatem realem, S 'una sine altera non sufficit, sed ad disti
ctionem realem una tantum sufficit. ι
Subiectum Secundo obseruandum est, quod non est verum id quod vim eri cau- communiter ab aliquibus dicitur, scilicet quod subiectu sits producti- causa producens Propriam passionem: quia non posset eua napasonis. di,quin distingueretur realiter a subiecto, nec fit fatis dicendo, quod non est causa Physica, quae agit permotu, &trant- mutationem, sed tantum Meth a physica quia quomodocumque esset causa distingueretur realiter,cum omne produce ut inquit hic Auth. in litera in distinguatur realiter a produ'cto, & sic dicatur quod Doch. Subt. in uniuersalibus, oc alibi freque ter inquit,quod est causa propris passionis, dico quod Doeh. in uniuersalibus loquitur de pallione extrinseca, Mi efficientia proprie dicta: vel dicatur , quod non loquitur de efficientia propriE , sed de emanatione simpliciter nece sta' ria: passio enim proprie non causatur, sed egreditur, ebullit. emanat, seu pullulat ex principijs subiecti. Loquitur ergo de efficientia extensiue sumpta, hoc est, acci piedo magis a stractu implicite in minus abstracto explicite cum qua ema natione necessaria stat identitas realis, licet non cu propria extrinseca causalitate. Visis Vso Tertio obseruandum est, quod quando dicit Auth. quod, contradictio concludit diuertitatem entium, hoc habet ve-tiopsitatem ritatem de desinitione, secus est de accidente, hoc est dictu: et otiinoia si de aliquibus duobus verificantur contradictoria in desino 3 tione, illa sunt distincta realiter, exempli gratia, si de homine dicitur, quod est animal rationale, Si de Asino quod non est animal rationale, homo, S asinus distinguuntur realiter, sed non in accidente, ut si de intellectu dicitur quod intelligit,
607쪽
git,&de voluntate,quod non intelligit, non propterea intellectus,'& voluntas distinguuntur realiter: quia intelligere est accidens .
Quarto obseruandum est,quod si fieret tale problema, an homo sit penitus idem quod risibile, facile destruitur, hoc est, ostenditur, quod non sit penitus idem per contradicti
nem inuentam; nam contradictoria non verificantur de eodem , at risibile ex natura rei est proprietas hominis, ergo si homo est pςnitus idem, quod risibile, homo erat proprietas hominis, & ex altera parte cum homo sit proprietatis subiectum,non erit proprietas,& sic per contradictionem inuen- tam faciliter destruitur, S improbatur problema,& iste modus est facilior omni alio ad destruendum. Vnde Commentator inquit in a. cap. 7. Top. de uniueria' comment. Iiter expedit destruere loca eiusdem,& alius ex rebus praedicatis de uno quoque illorum, quouis modo fuerit praedicatio, & res, quae de illis praedicantur, si fuerint differentes secundum aliquem locorum non sunt unum rerum enim, que
sunt unar,quicquid praedicatur de una illarum,oportet quod praedicetur de altera, dc de rebus,de quibus praedicatur una illarum, expedit quod praedicetur altera. Haec Comment. Quinto obseruandum est ex Doct. Subt. in a. d. quest.2. Res una ab
quod nihil potest concludi esse distinctum ab alio, nisi vel alia quom
propter separationem actualem, vel potentiale, vel propter do concludi proportionem istorum ad aliqua alia, quorum alterum est tur disicta.
ab alio separabile, hoc est dictu, si aliqua sunt distincta realiter, vel actu separantur, idest, separata sunt, ut Socrates, &Plato, vel quia separari pollunt, ut Socrates, & sua albedo, vel quia sunt similia aliquibus, quς possimi separari, ut Aethiops , de sua nigredo: nam licet nigredo ab Aethiope se- , Nparari non possit,tamen quia habet proportionem ad nigre- dinem existentem in pariete, quae potest a pariete separari, .is ideo nigredo ab Aethiope realiter distinguitur . 'Item si vellem probare,quod Circulus Jc aes realiter distinguuntur, probarem hoc modo: sicut se habet Triangulus ad lignum, ita Circulus ad aes. Sed Triangulus potest separari d. a ligno, ergo & Circulus ab aere,nam esto quod Circulus no posset separari ab aere, ab eo tamen concluditur realiter dis stingui ex hoc, quod similiter se habet ad aes, sicut Triangulus ad lignum. Sed hoc notabili stante,videtur statim tequi, Oo a quod
608쪽
quod Auct.Scot.contradicat: qu i a Scot. dicit quod nihil p Ptest concludi esse distinctum realiter, nisi propter tres praedictas conditiones, quarum tantum una ponitur ab Auctore, imo Auctor ponit duas conditiones, quarum non meminit Scot. ergo vel unus est superfluus, vel alter diminutus, veIuterque defecit. Dico quod Auct. de Scot. optime conciliari possunt: nam primam conditionem uterque posuit, scilicet quando separantur vel possunt separari, duas autem conditiones alias, Tollitur con quas posuit auctorii Doct. Subt. ambas est complexus in vitit dictio in- ma conditione, quando dixit, veI sunt similia aliquibus rea Vr rure et liter distinctis, per hoc i ntelligit producens, productum νε A quae sunt proportionalia realiter distinctis, de ista est secumda conditio quam ponit Auctor &per eadem verba intellexit vltimam conditionem Auchims,istam videlicet,vel sunt in aliquibus rebus realiter distinctis.
Ex quo infero, quod totum .istinguitur realiter afuispatiib- loquendo de toto essentiali, integrali ,
C O M M E N T. XI. PRO intelligentia huius Iiterae obseruadum est quod hoc
corollarium, quoad totum essentiale debet intelligi, F rum essen totum e tantiale distinguitur realiter a suis partibus distin-riste distin- ctione reali non mutua: quia licet partes distinguantiar rea guttur rii' liter a toto, cum possint per sevi simul existere sine entitate tor a Dis totius. Totum tamen non distinguitur a partibus, nisi te Fortibδε di' minatione, hoc est pro quanto totum terminat distinctiones ictique realem, quae est subiective in partibus, quod quomodo ha οηρ 'μι- beat intelligi dictum est 1 nobis supra in praecedenti artic. Mescetur etiam infra Articulo ultimo, p. 2. . . Hoc autem corollarium confirmatur ex Aristot. Nam utotum nil aliud esset, quam tuae partes simul iumptae, tunc mixtum ex quatuor elementis, nil aliud esset,quam quatuor
609쪽
in Formalit. Id .ant. Sirecti Doct. Paris as r
aementa simul sumpta,& sic non haberet aliquam formam super additam formis elementorum per quam esset hoc aliquid, M unum ens,quod est contra Arist. in fine primi de ge
clam me .co. ubi dicit quod caro non est terra.& ignis exquibus componitur, sed aliquid aliud additum, & eandem tem tentiam habet primo de Anima com. 7. S primo de generi
ratione 3 . N I. Metaphyi. c. I a. nec valet dicere ad hoc, sicut quidam dicunt, quod elementa non sunt partes mixti quia quaelibet pars mixti, mixta est: nam clementa secundu
Auer. sormaliter sui in mixto,& sunt partes materiales cius. Praeterea Comment. 3.de Anima Comment. s. inititutione.
secundae quaestionis principalis dicit, quod ex intellectu, d intelligibili fit verius unum, quam ex materia, dc forma ; ω reddens huius causam subdit; quod enim coponitur ex eis, non est aliquod tertium,aliud ab eis, sicut est ex ali js composi is ex materia, M sorma; ecce quod vult expresse compositum dicere tertiam entitatem distinctam a partibus, etiam simul sumptis: Amplius Commentator S. Metaph. comen. 6. in fine comenti dicit quod in compositis, est natura addita, naturae componentium, scilicet illud, quod fit ex compositione, S hoc idem habet 7. Metaph. commentia 27. ubi icribit,quod generatum componitur ex materia,S forma S est
aliud ab eis, ecce quod dicit quod est aliud.' Sed hic oritur magna dubitatio: nam videtur quod oppinsitum habeat Commen. multis in locis,& primo I. Phys.co-ment. II. circa finem: ubi habet quod totum non est aliud Digresso de quam aggregatio partium, & haec sunt verba eius. Etsermo toto essentia positus isti non exprimitur,propter suam famositatem de si an disti est quod omnis pars, est alia a toto, & totum nil aliud est; gratur 4 quam congregatio partium, ergo totu est aliud a se, de istud partibus I sophisma est compositionis, de diuisionis, quod unaquaeque cusso partium dicitur cile aliud a toto, sed oes in simul, non pos- - sunt dici esse aliud a toto. Amplius 7. diuinorum CommCr. zo. ubi loquitur specialiter de toto essentiali, S: de partibus quia primo phys. locutus cst uniuersaliter de toto,& partim . bus )inquit, quod totum nihil aliud est quaimpartes, dc hac - . sim verba eius, Socrates nihil aliud est,quam animalitas8c . rationalitas, de infra ibidem Commentario V. dicit quod in indiuiduo non est nisi materia, S forma ex quibus com . . Oo 3 ponitur.
610쪽
tum bis riam considerari potest, scilicet Physicὸ ct Meta
ponitur,& Philosophus 2. de anima tex.c. Io. dicit quod pinpilla visusque oculus est, sic anima, de corpus animal. Dissolutio huius dissicultatis licet sit dissicilis iustinendo opinionem Commentatoris, non est tamen impossibilis, da primo dicunt aliqui quod quando Comentator ponitide Iitatem inter totum, dc partes,non loquitur de toto essentiali, de partibus eius; sed comparat solum partes integrales acttotum integratum ab illis partibus, de de istis partibus est v rum,quod non distinguuntur realiter a toto. Sed haec responsio nulla est: nam quid dicent ad secunda aut horitate, ubi expresse loquitur de toto, S partibus essentialibus; manifestum est enim,quod Socrates est quodda to tum essentiale,& animalitas, de rationalitas sunt partes essentiales, sed istae per Comment. non distinguuntur a Socrate mergo, responsio nulla,nisi forte diceretur,quod Comment
tor T. diuinorum loquitur de toto definibill,quod est totum Metaphysicum de non de toto Physico, de ementiali,quia bene concedit totum Phyl. essentiale distingui a partibus,licet neget de toto Metaphysico definibili. Et ideo dicunt alii, quod totum potest considerari dupliciter, uno modo naturaliter, dc Physice, alio modin Metaphysice, dc loquendo de toto,dc partibus Physice, totum non est aliud a partibus, de sc locutus est Commentator de toto primo Phycsed loquedo Metaphysice, dicunt, quod partes distinguuntur a toto:
nam cum totum secundum Comment. non includat materiam quidditatiue, δί tamquam suae quidditatis partem cum materia non siit quidditas , nec pars quidditatis secundum Com. P.Meta. rex. c. y . partes simul sumptae distinguuntue
a toto secundum esse quidditatiuum per ipsam materiam , quia totum in tali esse quidditatiuo importat tantum sorma quae est tota rei quiddixas,sed haec responsio sietat praecedens otest molestari,deficit namque sicut prima: quia non respo et ad secundam, in qua authoritate Metaphysice loquitur ,& non Physic absurdum est enim dicere quod Comme. Ddiuinorum loquatur physice de toto, de partibus. Aliter edigodi luo dissicultatem, unica responsione, dc dico, quod Comment. loquitur constitutive, dc integratiue,ut sit sensus partes simul sumptae non fiant aliud a toto, hoc est, partes simul sumptae integrant, dc constituunt totum , dc nihil aliud constituit totum,quam ipsae partesue de primo enim pala est,