장음표시 사용
41쪽
io A V D. TALAI EXPLIC. corum,qui rebus congruentes nominibus disserebant. Nam
quum Spe Uum seroris filium, Flato philosephiae quasi
haeredem reliquisset, duos autem praestantissimos nudio atque doctrina, A enocratem Calcedonium, ristotelem Stagiritem, qui erant cum Oeristotele Peripatetici dicti sunt, quia Istutabant inambulantes in ocio: illi autem quislatonis instituto in Academia,quod est alterum gymnasium,cortus erant sermones habere politi e loci vocabulo nometi habuerunt. deda trique Platonis ubertate completi,certam quandam disiipta ormulam composuerunt, ω eam quidem plenam ac restertam illam autem Socratiis cam dulitationem de omnibus rebus, oe nulla affirmatio ne adhibita, consuetudinem disserendi reliquerunt. Ita fracta est disserendi quodminime Socrate robabat ars quaedam philosopluae, rerum ordo, descriptio disi cinae. uae quidem eratprimo duobus,ri dixi, nominibus una . Nihil enim inter Peripateticos idam veterem cade miam disserebat. bundantia quadam in nr praestabat, ut mihi videtur quidem ristoteles sed idem fons erat ν- trisque, γ eadem rerum expetendarum, fugiendarumque
partitio. ' Se quid ago ' inquit, ausumn mus, qui haec
*os doceo ' Nam etfinon Ius miseruam, ut aiunt, tamera inepte qui uis Mineruam docet. Tum QAttticus, Tum vero, inquit perge Varro. Ualdemnis amo no Ira , atque . nostros, meque ista delectant,quum Latine dicuntur , ι
so modo. Quid me, inquam,putas, qui philosiphiam iam Messiussim, puto nostro exhibiturum' Pergamus igitur,
1 Principium huius disputationis sumitura socrate, quem cons at non solii in Academicorum parentem fuisse,seci etiam reliquorum philosophorum: hie Tuscisi. . primus a rebus oceultis auocauit philoibPhiam: nam, ut ait Cicero, ab antiqua plutos
42쪽
philosophia vi ne ad Socratem, qui Archelaum, Anaxagorae discipulum audierat , numeri motusque tractabantur, & unde Orirentur omnia, quoque recederent, studioseque ab his syderum magnitudines, interualla, curias inquirebantur , & cuncta intellia. Socrates autem prunus philosophiam deuocauit e cα lo, ec in urbibus collocauit, di in domos etiam introduxit, ta coegit de vita & mori bus, rebusque bonis & malis quaerere: quum enim animaduerteret rerum turalium scientiam non magnopere ad bene beateque vivendum prodesse, primus philosophiam denioribus induxit, quam cum in Oiscinis, tum in publicis locis profiteretur admonebat ea e se quaerenda, quae mores sormarent, quaeque ad dolia ellicas utilitates necellaria essent. Nam domi, ut, ait Homerus, ηπλόντ'
αγαθόω πιτυίω, id eli, Agitur pravumque bonumque. Uidetur tamen ii terdum de physicis diisseruisse, ut ex Socraticorum libris, maximeque Xenophontra perspici potest, apud quem de inundo, eiusque partibus , rerumque mirabili
u& varietate plerunque disiputat. 2 Socraticus autem disputandi mos minime arrogans, maximeque constans,&ad inuestigandam veritatem accommodatus fuit: Plato enim & Xenophon, qui Praeceptoris sui sermones immo ealitati consecrarunt, sic eum disputantem inducunt, ut nihil affriaret: ibphistas, quibuscum certamen instituit, modestillime refellat: cuius instituti rati nem ipse reddit: Si ex quo hominum mimem sim, quaeras, ex his me esse dicam , qui libenter refelli se patiantur: si quid aut saluim, aut ineptum dixerint: libento etiam refellant, si quid ab alio minus vere dictum suerit,&quibus non minus reprchendi , quam reprehendere gratum, iucundumque sit: tanto enim maius bonum esse arbitror, quanto maius eii maximo liberari malo quam alios liberare. In The.ereto autem nihil scire se dicit: Quod obstetricibus, idem qu que mihi accidit, sterilis sum. &sapientia vacuus ει quod multi mihi obiiciunt, quod unum quenque interrogo, respondeo nemini: quum nihil habeam, quod sapientcr respondere possin, vere nimis obiiciunt: cuius rei caussa esl, quia Deus me opem ferre parturientibus iubet, generare prohibuit: quamobrem ne ipse quidem tum ulla in re omnino sapiens , nec ulluna ingeni j inuentum extat, quod ex me prodierit. Qui vero mecum veriantur, primo quidem ridentur rudes, sed mea consuetudine si Deo propitio truantur mirum in modum pr sciunt, ut sibi sciliis persuadent, sed tamen eos nihil a me didicisse Saccepisse constat, verum quum multis egregiis dotibus essent instructi, ex seipsis inii nisse. Hanc ironiam Socrat s Atticus apud Ciceronem p dicat, celamque Selegantem indicat. I stemni S minime nepti hominis, ece: uidem etiam faceti, quum de sapientia disceptetur, harae sibi ipsum di trahere iuue tribuere illudentem, qui eam sibi arrogandi t apud Plat0nem Socrates in cloelum effert laudibus Protagoram, H:ppiam, Prodicum, Gorgiam, caeteros : se autem omnium rerum inscium sing . t & rudc m. Decet hoc nescio quomodo illum : nec Epicuro, qui id reprehendit,amentior. Idem Cicero,Socrates ait de se ipso detrahens in disput tione plus tribuebat his, quos volebat refellere, ita quum aliud agnosceret atque sentiret, libenter uti Iblitus est ea distimulatione, quam G ci ειρωνειαν vocant,
quam ait mani in Aphricano fuisse Fatinius, idq; propterea vitiosum in illo non putandum, quod idem fuerit in Socrate. 3 Haec quum de ieipso tam modeste diceret, Apollinis onaculo lapicntissimus omnium indicatus est. Pythias Apollinis lacei dos Chaerephonti de Socrate Percontanti hoc edidit, ut est apud Diogenem Laertium .ώθῶν ἁπαI mν Σωκς νς σοφώταlo', id est, viroru Omnium Socrates sapientii simus. quod oraculum in Mologia sua apud Platone sic in te pretatur,Solus Deus videtur esse sapiens: sed hoc responsis signis eat hominis stapientiam parui aestimandam esse,aut certe pro nihilo habenda. Socratem autenisapientem nomi nat, quali eius exemplo usus dixerit homine sapienti stimum esse, qui more Socratis iudicauerit sapientiam suam nro uihilo esse ducendam. Quam scientiae laude ac praedicatione cu prorsus sibi ipsi derogaret, sermones
43쪽
suos consumebat in hominibus ad virtutis studium cohorrandis: Socratem GLib. . de O- nim,ut ait Cicero, solitum dicere aiunt sibi persectum opus esse, si quis esset satis ratera. concitatus oratione sua ad studium percipiende coenolcendaeque virtutis. Quibus enim id elsetpersuasum, ut nihil mallent se esse quam viros bonos, his reliquam lacilem esse doctrinam. His Socraticis monitis pleni sunt Xenophontis libri, plenae Platonis de moribus & virtutibus disputationes: sed ne infinitam pene copiam exemplorum persequa locum duntaxat unum ex Clitiphone subiiciam. Clit. Equidem quum tecum essem saepenumero, Socrates,valde commotus sum, quum te dicentem audirem, mihiq; pulcherrime omnium dicere visus es, quum ad homines obiurgandi velut e tragica machina deus aliquis repente exclamares, Quo pnxcipites ruitis homines ρ nescitis quo vos rapiat impetus,nec quicquam quod deceat agitis, qui in congerendis opibus penitus estis occupati, liberorum autem quibus hae comparantur, curam habet is . nullam: nec ut eis iusterii discantii ustitiae praeceptoribus commendatis, qui iustitiam doceant, si modo doceri possit,& diligenter exerceant, si quidem astiduitate
exercitationis comparanda sit. Addis etiam eos qui corpus quidem exercen animum vero negligunt,illam partem quae suapte natura Paret, iere, hanc quae impcra spemcre.Item unicuique usurn eius rei,qua nouit uti, pro te: se: ut si quis
culis, auribus, toto corpore uti nesciat, saltu, ei sit non videre,aut audire, aut alio
quouis modo corpore nonus,quam via: eademque ratio sit in artibus: ut si quis sua lyra nesciat uti,neque aliena lyra utetur: idemque valeat in caeteris in nomentis S artibus: atque huc dicendo peruenis, ut concludas, qui animo nescit uti, huic satius esse ut animus agat otium,quam ut vivat,& sui iuris in agendo sit. his tuis sermonibus,3 aliis multis,qui virtutem doceri posse confirmant, nunquam sum aduersatus: eos enim perutiles essit, & ad homines cohoitandos, S quasi e somno excitandos plurimum conferre arbitror. s Socrates summus philos
phus multos habuit diicipulos, sed imprimis Platonem sapientiae patrimonio auxit: Plato Academicos & Peripateticos haeredes suae doctrinae reliquidi qui ex e dem lamilia velut cognati,dissimilitudine tantum nominis differebanimam oui post obitum Platonis in Academia schola suburbana Athenis docuerunt, Arad mici sunt appellati,ut Speusippus Platonis ex Potona sorore nepos, qui octo annos Academiae praefuit : ut Xenocrates Agath noris filius, oriundus Calcedone Thraciae oppido: ut Polemo,Crates,Crantor,& multi alii. Quae vero in Lycio se. enim Aristotelis scholam,in qua quatuordecim annos docuit, vocabant Arist telem audierunt, d ea πατεῖν, id est, deambulando Peripatetici ex eventu dicti sunt. Ara stoteles,authore Laertio, quum a Macedonia legatus rediisset, et gilla gicitur in Lycio et Uram: ν. ubi usque ad frictionem&vnctionem deambulando cum suis discipulis philosophari solitus est. Inter hos autem δι illos diue .. sa ratio nominis erat, tuum doctrina prorsus esset eadem. 6 Nec tamen ut trique Academici & Peripatetici, ornatam & elegantem doctrinam , sic Socraticam ac vere modestam consuetudinem Platonis in philosophando retinuerunt. Platonis enim libri Socraticam dubitationem de omnibus rebus, nulla adhibita rimatione continent: Aristoteles,Theophrastus,caeteri Peripatetici & Academici libris suis descripserunsivelut κυρία δ id est, ratas & immutabili necessitate desinitas sententias, quas eorum sectatores sine ulla dubitatione sequebantur.HactenusAcademicorum descriptionem ex caussis N adiunctis adumbratam tenemus. 7 Hoc loco Varro reuocationem sui ipsius,&correctionem simulat, ne videat ineptus. id quod adiectione veteris proiicimii declara ις τω AHinia, Sus Minemam,quod in eos transferri potest qui qui si inepti sint,aut indocti,d cere tame eos cupiunt, a quibus potius doceat sunt. Cuius simile exemplum est Lib. 1. δεο in Oratoriis Ciceronis libris, Loquar, ait Carsar, ego de sacetis, & docebo sus, Giere. aiunt, Oratore, que cana Catulus nuper audisset,scenti alios aiebat es e oportere.
44쪽
' Fuit ergo iam a Platanei acceptaphilosephandi ratio triplex. tana, δε vita moribus: altera L natura m robus occultu tertia, e disserendo, quidverum,mquid salsum. quid rectum in orationetrauumve, quidconsentiens, quid repugnet iudicando. ' ta rimamiartem iliam bone vivenssi a natura petebant, ei parendum essessicebant,
nes vlla alia in re,nisiis natura quaerendum esse illud Am
mum bonum,quo omnia referrentur. ' Gonstituebanis emtremum esse rerum expetendarum, o finem bonorum, a Iestum esse omnia e natura, animo, corpore,m vita.' corporis autem alia ponebant esse in toto,alia in partibus. Valetudinem,uires,pulchritudinem in toto inpartibus autem sensus integros, c praestantiam aliquam partium*gularem,ut inpedibuου celeritatem,vim in manibus, claritarem in voce, in lingua etiam explanatam vocum expresso nem. nimi autem quae essent ad comprehendendam ingen, virtutem idonea, eas ab lys in naturam oe mores di
uidebantur. Naturae celeritatem addiscendum,m memo
riam dabantiquorum utruns mentis esset proprium m ingeni': morum aut putabant ilia esse, quasiconsuetudinem, quam partim exercitationis assiduitate partim ratione formabunt, in quibus erat philosophia in o. in qua quod inchoatum est, nes perfictum,progresio quaedam ad virtutem appellatur: quo autem absilutum , idest Virtus, qua Vesectio naturae,omniami rerum,quas in animispo
nunt, una res optima. ergo haec animorum. y taliae autem ra
sia enim erat tertium) adiuncta esse dicebant, quae ad vim
tutis usum valerent. Lam virtus animi bonis oe corporis cernitur tu quibusam,quae non tam naturae, quam beata viatae a iunctastunt. Hominem esse , censebant, quasipartem
45쪽
quandam ciuitatis oe uniuersi generis humani, eumque esse coniunctum cum hominibiu humana quadam societate. . crisummo quidem atque naturali bono sic agunt: caetera autempertinere ad id putant, aut adagendum,aut ad tuendum,u diuitias,ut opes,ut gloriam, vigratiam. seu tripartita ab ,s in utitur ratio bonorum. Atque haec illaesunt
tria genera, quae putamplerique Peripateticos Acer is quidem non salso. Est enim haec partitis illorum: illuά-- prudenter, si alios esse cina emicos, qui tum qpestarentur
alias Peripateticos arbitrantur. Ommunis haec ratio, v-
trisis bis bonorum'is videbatur, adipisci quae essent inpri
ma natura, quaes ina per sese expetenda, aut omnia, aut
maxima. Ea unt autem maxima,quae in i o animo,at
que in ipsa xirtute *ersantur. ' Itaque Omnis illa antiqua philosephioensitis una virtute esse positam beatam vitam
nec tamen bearissimam, nisia iungerentur,oe' corporis, caetera quae Apra dictasint, ad virtutis usum idonea. Ex
hac δε criptione, agendi quoque aliquid in vita, oe ossic, 1-
nias initium reperiebatur, quod erat in conseruaraone ea rum rerum,quas natura praescriberet. Hinc gignebatursu. Eh- ta defigiae, oluptatums contemptio ex quo laborum,dolo
rumus Ueptio multorum, magnorumi recti honestii caul
sa,m earum rerum,quae erant congruentes cum descriptione naturae. Uni amicitia exilebat, oe iustitia, atque aequitas. Haec γ voluptatibus, oe multis vitae com
modis anteponebantur. Haec quidem fuit apud eos morum inuitutis, m eius artis, quamprimampsuit, formocia am
r Philosophiae tripartita diuisio propterea Platoni a tribuitur, quδd dialogos ripserit partim mora es, ut Alcibiadem, lenonem, Lachetem, Cha natale Π, litabros de Expublica dc legibus: Parum nauires in Laeum : Parum dialecticos,
46쪽
H Politicum, Parmenidem, Sophistam: qua partitione, quamuis non omnem Philosophandi materiam complectente, Peripatetici tamen & Academici, & Stoici contenti suerunt. Nam quum viderent, ait Cicero, nos ita esse natos, vita communiter ad virtutes apti essemus, quae nodie illustresque sunt, Iullitiam dico,temperantiam, caeterasque generis eiusdem, quae omnes similes artium reliquarum materia tantum ad meliorem partem, &tractatione disserunt, easque virtutes viderent nos magnificentius appetere,&ardentiu habere etiam insitam quandam,vel potius innatam cupiditatem scientiae, natosque e Ise ad congregationem hominum, &ad societatem, communitatemque generis humani, eaque in maximis ingeniis maxime illucere, totam philosophi ain tres in parteis diuiserunt: quam partitionem a Zenone retentam esse videmus. 1 Ac prima phil
sophiae pars,que est de vita & moribus,docet quid sit summum homin: s bonum, quo reserantur omnia,quae sunt ad beatam vitam necessaria: ut enim in vita S lactis,sic in doctrina bene vivendi propositum aliquid esse oportet, cuius gratia visacienda se dicenda atque explicanda sint omnia. 3 Summun ta lue num definitione & partitione declaratur : quae duo praecipua sunt in explicandis a tium institutis instrumenta. Quod autem Graeci τελγ nominant,Cicero summum bonum,& vltimum, & extremum, & finem dicit: interdum beat talem tabeatitudinem: saepe etiam beatam vitam: his enim nominibus quum eadem n tio subiecta sit, promiscue& indifferenter xiitur. Paucis autem hoc loco finem bonorum ex Academicorum sententia definit. leptum esse ea, quae sunt secundum naturam: quem pluribus verbis in disputarione defin: bus explanat, sed mumduntaxat locum ascribam. Suinus, inquit, homines, ex animo conitamus& corpore, quae sunt eiusdem modi, nosque opinet, ut prima naturalis appetitatio postulat, haec delisere constituereque ex his finem illum sumini boni atque ultimi,quem l prima illa vera sunt ita constitui necet se est,scilicet earum rerum, quae sunt secundum naturam, quam plurima εἰ quam maxima adipisci. Hunc agitur finem tenuerunt, quodque ego pluribus verbis, illi breuius secundum n
iuram viuere. 4 Partitio autem beatae vitae, quae secundo loco adhibetur, ex caussis efficientibus constat,quae sunt bona corporis, animi & tortunae,eaque nobis ab Aristotelis authoritate repetenda est: In actione xartutis,ait, aram vitam
esse putamus: sed tamen bonis externis indiget: vix enim potest, ac ne vix quidem,res magnaes &honestas agere is, cui nullae opes, nullae suppetunt copiae,quupleraque vesanai coriim studio,vel diuitiis,vel publica auilioritate, non fec1sa que instrumentis efficiantur: etsi nonnulla desuerint hominibus,ut nobilitas i-bem,pulchritudo, magnam labem vitae soleant aspergerem neque enim plane be tus est, qui in deformitate corporis, aut ignobilitate generis,aut solitudine & ombitate liberorum vitam degit:ac minus etiam fortasse beatus,cui liberi sint icet rati ac perditi, aut cuius amici viri boni ex hac vita migrarint quare ad bene M teque vivendum fortunae commoda necessaria videntur esse: Ideoque permulti facile sunt adducti, ut ex h:s alii beatam vitam, prosperam fortunam,sii virtutem esse crederent. s Haec Aristoteles de cauilis beatam vitam efficientibus, quarum primum senus ad commoda corporis pertinet,id lite duas in parte, uiuulitur: ex bonis enim corpor s quaedam sunt uniuersa, quaedam propria partium sinsularum. Ex illis est bona valetudo,quae in optimo tocius corporis statu cernitur: G pulchritudo, quae sit ex apta figura membroru cum coloris quadam suauitate, eam inter se omnes partes lepore quoda con enti sit: & robur,quod in neruorum firmitate & constantia consistit, unde bellicae sortitudinis laudes pleri inq; ducuntur. Quae pro ria sunt singularsi partium, aliquod similiter pondus asseriit beatae vitae,ut in sensbus integritas,quum omnes sani , alentesq; sunt: in pedibus celerita qualis olim in stadiodromis lau labatur: in manibus ad comprehendendum vis,quae in Milone Crotonia e pluri nasi valuisse dicit: in voce claritas, quit ea perspicu E percipitur auribus: .ia linsua explanata voca tinpressio, qu si ea sonos vocis
47쪽
distinctos&pressos cisscit.in his omnibus Academici putant es quam vim inesse ad beate vivendunt: & si quid in corpore peccat uiri fuerit aut motio, aut disio sone&deprauat one aliqua, aut motu statuve deformi, aut imbecill:tate Pa
cium non cite omnibus nulneris absollatum scisicem, in quo tale vitium reperiatur: nec tamen eiusnodi bona tantam auctoritatem habere, et cum animi virtutibus, quae praecipuam vim habent ad conti ituendum summum bonum comparanda sint. 6 De quibus nobis deinceps dicendum est principio a definitione
virtutis sumpto, quae recta mentis assectio nomi natur,ei us actiones praeclaras &laudabiles iniciens: virtutis autem genera duo veteres philosbphi notauerunt, unum naturale S ingeneratum,alterum morale & voluntarium. Animi, inquit Cicer plures sunt virtutes,sed duo genera prima: unum earum quae ingenerantur suapte natura, appellanturque non voluntariae:alterum earum,quae in voluntare posim magis proprio nomine appellari solent,quaru est cxcellens in animorum laude praestantia. Prioris generis est docilitias, & memoria, quae sere omnia appellantur uno ingeni j nomi ne, easque virtutes qui habent, ingeniosi x ocantur. Alterum autem genus est inaῆnarum,uer umque virtutum, quas volunt rias appellamus: ut prudentiam, fortitudinem, temperantiam, iustitiam,screti 'uas eiusdem generis. Hoc autem secundum senti, Peripatetici bifariam diuidunt, xt quaedam virtutes sint actionis: ut sortitudo, liberalitas, magnificentia, mani uetudo animi, modestia, temperantia, comitas, veritas, affabilitas, iustita a. quaedam sunt cogn: tionis: vi intelligentia, sci entia, sapaentia, ars & prudentia, bc in utrisque tum διαθεσι ritum ἔξιν considerant. nam quum quis in rectis ani-
, mi studiis sese exercet,i iq; sacere perseuerat, haec allectio & progresilio δα σις:quum vero natur arteia exercitatione multa cc firm .itus est,tum ἐροις, siue habi
natura. 7 Atque ita de duabus caussis, luc principes sunt ad beatam vitam, dis serunt bonis corporis, & bonis animi: quibus tertiam caussam adiuuantem ad-rungunt Prosperam fortunam: et opes, diuitia gloriam, potentiam,nobilitatem, gratiam, quae ex populari hominum opinione ad finem bonorum referri solent: tantum enim sortunae vulgus tribuit, ut eam non sol iman bonis & rebus expe-- tendis numeret, sed etiam reginam bonorum,vel potius deam quandam constituat. 8 Quamobrem omnis illa antiqua philosophia sensit in una virtute posicap. 8. lib. . tam esse beatam vitam,quam definit Aristoteles actionem perfectae virtutis, re in W.ta persecta, nec tamen beatissimam, nisi reliqua duo bonorum genera adiungantur , quae sunt partim instrumenta, pariam Ornamentavri tis. nam , ut ait
Gratior . pulchro veniens in corpore viri drii at. Illa igitur complent vitam beatissimam: sed ita, i sine illis possit beata vita exi stere. Sunt enim accessiones quaedam, &caussae adiuuantes extrinseclis assumptae, quae si adsint, clariorem & illustriorem laudem virtutis efficiunt: sin autem a sint,non propterea virtutis auuroritatem deprimunt .sed tamen quia sunt secundum iraturam, sine illis summum bonum , ndique persectum & absolutum esse non potest quod ita desinitura veteribus plutosophis,, t sit secretis omnibus m lis cumulata omnium, aut quam plurimorum bonorum complexio. Esse autem gradus scolicitatis Aristotele, existim aliquum ait virtutein, si ab aliis bonis seiungatur,antemnendam quidem esse omnibus sin coniungatur,pluris esse cum minimo bono coniunctam, quam separatim: ut quo plura quis habeat, quae in cor pore magni aestimantur, eo si beatior: sic enim disputat , commodis corporis &fortunae non modo Hrum bonum adiuuari, sed etiam illustriorem &splendidiorem apud suos erici. 9 Ex hac descriptione summi boni certa genera ossici rum nascuntur, fuga desiliae, voluptatisque contemptio. est enim ut desidia, sie voluptas
48쪽
voluptas contra naturam hominis: &vt naturesis animi magnitudo in periculis& laboribus,sic temperantia in praeterniittendis voluptati , cernitur. Hinc eritiam charitas gener.s humani, iustatiaque Omnis manavit, c. rterae ive virtutes: uae maxime sunt congruentes cum descriptione naturae. In summa quatuorontes officiorum commonstrantur: aut enun honesium in perspicientia veri,iqIertiaque versatur: aut in hominum societate tuenda, tribuendoq; suum cuique, Ee rerum contractarum fide: aut in animi excellenti' atque inuicti magnitudine ac robore: aut omnium quae fiunt, quaeq; dicuntur,ordine dc modo, in quo inest modestia & temperantia. Atque haec Academicorum & Peripateticorum communis institutio de moribus fuit.' De natura autem Uenim sequebatusta dicebant,xtram diuiderent in res duas Ἐt altera est esciens, alteru
autem quasi huic se praebens, jeficeretur aliquid. In eo, quod esticeret, vim eo censebant . in eo autem quod ficere
tur,materiam quandam: in utroque tamen utrunquem
que enim materiam inam cohaerere potuisse, sinusta vi contineretur,nes vinis ne aliqua materia Nihil est enim quod non alicubi es cogatur. ' Sed quod ex Vtros, id iam comput, oe qua qualitatem quanaam nominabant. Dabitis enim Ir Ei,,ut in rebus inusitatis, quod Craeci si aciunt,
a quibus haec iam diu tractantur, Namur versu interdum inaud tis Nos vero,inquit Atticus. Quinetiam Craecis licebit utare, quum voles site Latina forte deficient. Senesne facisse lenitar ut Latine loquar, nis in huiuscemodi ver bu,ν hil phiam, aut rhetoricam,autphocam, ut dialecticam appellem,quibus,ut ais multis,con uetudo iam uti tur pro Latinis. Qualitates igitur appellaui,quas etτοατηπις Graeci vocant: quod Esem apud Cyraecos non est vulgi veri
bu Obilo horum,atque i in multis. Dialecticorum quos edanust unipublica suis utuntur. Et id quoque
commune omnIum fere est artium. . ut enim noua uni rerum nouam acienda nomina, aut ex alijs transferem
ta. Quod si Graeci faciunt,qui in js rebus tot ia cula versantur,quanto id magis nobis concedenta est, qui haec nunc
49쪽
AVD. TALAEI EXPLICprimum tractare conamur' Tu vero, inquam, reo bene etiam meriturus mihi videris de tuis ciuibus seos non mo-ῶ copia rerum auxeris, ut effecisti sil etiam verborum. udebimus ergo, inquit,nouu verbis uti te authonesi necesse est. ' Earum igitur qualitatumsent a principes, alia ex js ortae Principessunt unius modi s simplices. M in autem ortae variaestat, quasi multiformes. Itas aer q*os timur enim pro Latino) ignis Ο aqua, terra, prima sunt. Ex in autem ortae animatium formae, earumi rerum, Pae gignunture terra. Ergo illa initia, oe, t e CFraeco veratam, Elementa δcuntur: e quibus aer ignis mouendi
vim ha etin es tendi: reliquae partes accipiendi, m fuasi
patiendi, quam dico oe terram. ' Quintum genus, e quo essent astra, mentesvis lares, eorumi qMatuor, quaesi pra dixi,ά imile Hloteles quoddam est rebatur. Sed ΝΠHamputat omnibus sine v a 'ecie, ais carentem Om ni ista qualitate satiamus enim tractando Utatim hoc verbum, tritiun materiam quandam, ex qua omnia expres atque essectasint, quae tota omnia acciperepossint, omni
budi modis mutare, ais ex omniparte, αι etiam interire
non in nihilum,si in suaspartes, quae in ite secari ais di
uidipsint, quiι sit nihil omnino in rem natura minimu, quodaeuidi nequeat. Quae aute moueatur,omnia interuallis moueri, quae interualla itein ite diuidi possint. Et quuita moueatur ista vis,qua qualitate esse dicimus ,σ sui sic ultro citro versetur, m materiam sim totapenitus commutariputat, γ ita esci quae appetrant qualia, ' e quibuι
in omna natura cohaerente, O continuata tu omnibus sisis
50쪽
r N C I C. A C A D. F R A G. 3 quae insint in eo,quae natura entiente teneantur, in qua ratisperfecta infit,quaesit ea sesempiterna. Nihil enim valentius es e a quo intereat.' Quam vim animiι dicut esse mungi,eandemi esse mentem, sapientiamque perfectam quem Teum aEpellat, omniam1 rem, quaesiunt ei subiectae, quasi
prudentiam quandam procurante coelestia maxime, inde in terris ea quae pertinent ad homines quam interdum eandem necestatem appellant, a uia nihil aliterpsis, ars ab
ea consiturum sit, inter quassatalem immutabilem continuationem orginissempiterni. Nonnunqua quidem ean-
ά fortunam,quo aspiciat multa improuisa haec, nec opLnata nobis, propter obscuritate ignorationemi caussarum.
i Dansit Varro a philosophia morali ad explicationem naturae, qua alii esse ciead. I. a censent vim quandam sine ratione cientem motus in corporibus necessarios:alii Vat.deor. vim Darticipem rationis, atq; ordin:s tanqua via progredientem, declarantemq; quid cuiusq; rei caussa erici ahquid sequaturi cuius solertiam nulla Σrs,nulla manus,nenio artifex consequi positi imitando. Sunt autem qui omnia naturae n mi ne appellent,ri Epicurus. Hanc vim quae per se motus ericit, Academici duas in species dispertiunt,materiam, ex qua,&somnam, Per quam res Omnes gignuntur,& fiunt: e quibus illa patiendi, haec essiciendi vim in se continet: nam quum materia vasa sit, a formis cohibetur: quum iners, impellitur, quit rudis in m tur. 1 Sed quod ex utroq; constat, id iam naturale corpus est: Graecas πωοτης appellatur,Latine qualitas redditum sed quia vocabulum hac in re nouu & ina ditum est,ad excusationem huius nourtatis Varro digrestiunculam interposuit, in qua disputat his, qui res nouas tractan esse concedenduna,vt aliquando vocabulis inus talis utantumcuiusmodi libertatis veniam Cicero etiam libi dari postu et ibid.
IM.Quod quidem it,neirio mediocriter doctus mirabitur, copians in omnia te,curus usus vulgaris communisq; no sit, multam novitate nominu esse, uum constritantur earum rerum vocabula uae in quaq; arte versentur.Itaq;&dies
ctici Sphysici,verbis utunt bis,quae ipsi scientiae nota sunt:Geometrae vero,Musici,Grammatici etiam,more quodam loquuntur suo. Item ips, Rhetorum artes, quae sunt totae forenses atq; populares, verbis tamen in dicendo quasi priuatis tuntur ac suis:idq; argumentum comparatione in morum concludit. Quod si in ea lingua,quam plerique uberiorem putant, concessum a Graecia est, in Ioctissi mi homines de rebus non Deruulgatis, inusitatis verbis uterentur, quanto id vel nobis mag:s est concedendum, qui ea nunc primum audemus attingere Duos autem modos statuit novandorum nomium, virum fingendi quod non fuerat, alterum ex alia lingua transferendi. De primo Horatius,
In verbi, etiam tenuis cautus perendis,
rixem egre e. notum si callida verbam Reddiderit miliare nouam fortὸ necesse G.