장음표시 사용
661쪽
Corruptio potest definiri, destructio eo
positi naturatis,eodem subiecto remanente. Illud est discrimen inter generationem, recorruptionem , quod generatio formaliter spectata est actio positiva ; corruptio Vero consistit formaliter in negatione influxus, quo teSconseruabatur in suo esse. Non facile intelligitur quomodo inter se connectantur generatio unius,& corruptio alteriuS.Corruptio est naturalis formae & composito, quae corrumpuntur, si naturale sumitur pro eo quod aliquo modo est consenistaneum naturae rei.
Corruptio cum sit malum aliquod per se, & primario, non intenditur l natura. Art. I. Eadem realiter Sc identice est actio , qui producitur forma corporea ,& Vnio illius
cum materia, adeoque ipsum compositum. Ad conuersionem nonnulla requirunturωΣ. ut fiat inter duos terminos positivos. z. Vt quod conuertitur,desinat esse secundum
aliquid sui, & id in quod conuertitur , similiter incipiat esse. et . ut sit connexio , Mdependentia inter desitionem rermini a quo, & positionem termini ad quem. q. Vt . sit aliquod subiectum commune Vtrique termino, nempe eadem materia modusubstans sub forma corrupti, modo sub forma geniti. vGeneratio est realiter seu identice conuersio ,essentialiter tamen spectata non di- Cit conuersionem unius termini positivi ira alium; sed tantum mutationem a termino Privativo ad positiuum Non omnia accidentia quae praefuerunt in Ie IIuyta, necessario manent in m
662쪽
senita, nec destruuntur ; sed aliqua ex ita
Non potest fieri resolatio Vsque ad materiam primam in rei corruptione. EX CAP. V.
MIxxio ab Aristotele,definitur, mise Art. r.
cibilium alteratorum Vnio. Ad veram mixtionem requiriturae. Vera Vnio , qua ex miscibilibus interiemutuo alteratis,fiat aliquid unum per se. z. concursus miscibilium , elementorum scilicet. Vt mi1cibilia quasdam mntationes subeant, quarum vi, tertia substantia ab iis distincta producatur. Elementa non manent in mixto per suas formas substantiales. Remanent vero secundum proprias qualitates & virtutes
In permixtione qualitatum elementarium consistit eorum temperamentum , ita ut iuxta Varias eorum combinationeS, Varia insurgant temperamenta.' Cum quaelibet ex quatuor qualitatibus elementatibus possit habere octo gradus aritensionis , inde possunt tot modis com-hinari , ut plura ex earum combinatione
Duo praecipua temperamenta assignarIsolent. Temperamentum ad pondus , MEemperamentam ad iustitiam , de quibus dubium est an dentur. Mixta duplicis generis Vulgo assignan-tur. Imperfecta & perfecta. Intet mixta imperfecta numerantur Μ -ora, quo nomine significanrur impressio-ries in sublimi productes , cuiusmodi sunt fulgura , nube*,M. Vino tamen obtinuri
663쪽
ut Meteori nomine intelligantur omnia mixta imperfecta, quae siue in alta , siue in ima mundi elementaris regione Procrean
Materi a proxima ex qua fiunt Mete. 1a , duplex est, nempe vapores & extis
Locus proprius impressionum mete x logicarum est aer. In opinione tamen quae omnia quae in sublimi apparent , -- ponit inter meteora , non modo Cleme
ta ; sed & coelum potest dici illarum.
Μ eteororu quae ex vaporibus fiunt,quaedam generantur in aere, quaedam in aquam re alia in terra. In aeris vero , vel medias vel infima regione. In media producuntux nubes, pluvia , nix & grando. Nubes fiunt e multis vaporibus in altum evectis quia natiua forma se ad pristinam frigiditatem reducunt,ficque in aquam re soluuntur. Interdum tamen nubes non xesoluuntur in pluviam. Pluuia nihil aliud est quam nubes ira aquam resoluta , quae fine congelatione eadit. Ranae dc alia eiusmodi animalcula , quae interdum pluviam comitantur , possunt generari ex Varia combinatione vapo-xum & exhaIationum in aere , sicut pas. Em in terra ex fimili materia oriuntur. Nix immediate ex nube producitur . eum scilicet iam proxime disposita , ut ira, pluviam abeat, nimio frigore constringiis eur. Porro candor nivis Verus est color si,
Glando nihil aliud est quam guttae agμα.
664쪽
l radentis , in quam nubes soluta est D
de frigore aeris circumstantis addensam
Sunt quaedam alia meteora, quae Item ex Vapore in infima aeris regione producuntur, nempe caligo, ros, pruina , mel aemanna, de quibus in textu. In nubibus formantur voragines,seu hiatuS , coronae, Virgae , paretia, paraselina, Irides, aliaeque eiusmodi impressiones, quae communiter Iucidae appellantur. Vorago fit quando serena nocte nubes ritea medium valde addensata , & circae' , . extremitates rarior , M ab astris , quibus . directe subiicitur, illustrata , apparet nobis i in modum cuiusdam prosanditatis. Corona fit quando nubes inter nos & sole, aut lunam directe constituta , & aequaliter addensata a radiis in eam directe cadentibus , penetrari non potest.. Virgae fiunt quando nubes alias densiores , aliaS rariores partes habens , a radiis solaribus varios refert colores,ita ut quia radii sunt multi, & in longum Versus textam protensi , Virgarum referant similitu
Paraelium est,quando imago solis Ita Imprimitur nubi ad latus illius constitutae, veduo soles existere Videantur. , Iris est arcus multicolor in nube rorida, seu proxime disposita , ut in aquam soluatur, ex certo aspectu soliS apearens. Glacies nihil est aliud , quam aqua Ve-- Φhementi frigore congelata, quae faelle calore soluitur. Congelatio autem illa non
fit a solo frigore ; sed ex aqua quae admixtas liaben . teuera cisalationea a vehe.
665쪽
menti frigore cogitur in glaciem. Non differt glacies a grandine quoactsubstantiam , sed tantum quoad figuram. Chrystallus iuxta nonnullos est quaedam glacies ex aqua confecta I sed quς nec calore solui, nec aquis innatare facile possit: iuxta alios distinguitur specie a glacie , dc habet mimam mixti perfecti. Maiora saltem flumina, & plerumque alia ex mari oriuntur. Qui anquam negari non possit, quin aliqui fluuij α fomes ex aquis pluuialibus generentur. Verisimilius loquuntur qui aestum maria
Α qua maris salsa est, quia sal liquatum illi permixtum est sal autem illud oritur ex variis exhalationibus aquae permixtis , M. calore solis adustis. Art. 6 Impressiones ex terrestribus exhalationibus ortae sunt in duplici differentia. Aliae lucidae & ignitae, aliae neque lucidae , ne que ignita . Impressiones lucidae & ignitae, aliae producuntur in suprema aeris legione, nempe fax, trabs, Gramis,clypeus ardenS , aliaque eiusmodi: alia in media, nempe draco volans, praester , stella cadens , discurrensae volans. In suprema autem constituitur Cometa ab iis qui sentiunt eum in coelo non generari, Vel saltem non in cCelo tan
1riplex est Cometa; comatus,caudaturi
In media i lcm aeris resione producit fulgur, quod distinguitur a fulmine ibidem
In infima generantur ignia fatuus xignia
666쪽
lambens,Castor & Pollux, & Helena . . Valde probabile est ventum interdum in Nnihil aliud esse quam aerem commotum, Citisque materiam posse esse exhalationem Calidam 3c siccam, non autem solam ; sed simul cum vaporibus aqueis & aere. Motus venti a praedictarum rerum rarefactione & condensatione Utcunque causari potest: ad quem etiam valde conducit earumdem leuitas. Non autem hinc solum Petenda causa commotionis Ventorum qui magno impetu volvuntur;sed recurrendum est ad occultos astrorum influx ,tanquam ad causam proximam & efficacem a qua eiusmodi effectus oriatur. Quatuor praecipui Venti assignantur communiter , quibus & alij plerique tanquam collaterales adiunguntur. Alij praeterea venti distinguuntur iuxta diuersitatem locorum e quibus oriuntur. Causa terrae motus est exhalatio in terrae visceribus inclusa quae foras exire conten-HenS,terram concutit. Terra autem inter-ctum etiam concutitur ab ignibus subte xaneiS.
EX CAP. VI.MIxtum dicitur perfectum ad diffe- Art. I.
rentiam imperfecti, quod nonnisi accidentario distinguitur ab elemento , cum essentialem illius formam ha-Deat. Perfectum Vero dicitur, quod cum qualitates elementares certo modo attem Peratas habeat icaret tamen formis substan. tialibus elementorum,& per propriam , a specialem formam constituitur. Eiusmo-
667쪽
di autem mixtorum variae sunt species φtam animatae , quam inanimatae , inter quas praecipue Mineralia a Philosophis numerari solent. Forma Mineralium, non est anima ; non enim intrinsece nutriuntur i ut crescunt , aut simile vitaliter gene
Locus praecipuus in quo mineralia producuntur , est terra ἱ interdum tamen ali qua in aere Fenerantur : longe tamen me lius & facilius in terrae gremio , quam in aere generantur. Pleraque mineralia in aqui1 genera
In multis fluminibus , fontibus, puteisique , auri ramenta reperiuntur. Verum lprobabile est aurum in eiusmodi aquis non produci,sed in venis terrae proximis productum , fluxu aquarum illuc deuehi, R in i
n. 2. Terra ut est aliqua qualitas media insignita , siue coire , siue odore , fiue sapore, potest definiri, corpus fossile quod irinrigatum ab humido mollescit in lutum, auctoque humore redditur liquidum. Duplex assignatur terra mineralis. Simplex dc composita. Simplex dicitur quaecum nullo alio fossili commixta est. Composita, quae aliud quoddam fossile intra se cohibet. Simplex variis modis distinguitur. Ratione coloris , odoris 3c saporis. Terra composita est triplex, vel metallica , vel lapidosa , vel succosa. SuccuS concretus est corpus fossile, quoa :humido irrigatum,non emollescit primops , - statim eliquat . '
668쪽
Lapis est corpus durum,quod liquesce- Art. re quidem non potest; sed istari & conteri. Tres lapidum species placent, nempe vulgares , pretiosi , medij: vulgares vel sunt porosi , vel solidi . Lapidum pretiosorum innumerae sunt species. Lapides quoque medij sunt quam plurimi, & vulgo diuiduntur in eos qui in corporibus animalium procreantur , & illos qui extra
Causa emetens primaria metallorum inter agentia creata est sol , aliaque astra , quae influxu suo non modo metalla , sed etiam lapides pretiosos in terrae visceribus producunt. Astra influunt qnalitatem aliquam asproductionem metallorum. Metallorum genera,esij plura, alij pauciora enumerant.
EX LIB. III. CAP. I. ANima ex Aristotele definitur actus Arn
primus corporis organici potentia vitam habentis. Praedicta definitio est essentialis,& eoninuenit Uniuoce omni animae. Anima praeterea definitur ab Aristotele, id quo Viuimus, sentimus , movemur, &
Illud est discrimen inter rem in anima tam & animatam e quod illa dicitur constare ex materia 3c forma,haec Vero ex corpore & anima. Formae partiales in corpore Viventis ad
Anima rationalis , cum fit spiritualis
ti immortalis , est omnino independens
669쪽
a corpore , & a nemine dubitatur quin sie
immortalis. Animae vero plantarum κbrutorum nonnisi in corpore existere possunt.
Anima rationalis est indivisibilis , & lex corpus informat,ut tota sit in toto corpore, & tota in qualibet illius parte. Animae insectorum, & aliorum anim Iium imperfectorum sunt diuisibiles. Non placet sententia eorum qui admi tunt in brutis animas entitatiue indivisibiles. Id enim vix sustineri potest,quin fimul admittatur eas esse spirituales. Anima per varias corporis partes reali ter est diffusa. In aliqua tamen parte spe cialius residet, quia illius operationes in a gis in ea vigent. Dubium non est quin partes praecipuaesquae spectant ad primariam corporis con stitutionem , ut caput,cor, brachia , cruras& similes , sint animatae. Quatuor humores, spiritus vitales, Manimales , Don sunt animati. Dentes videntur animati ; non tamen Ungues aut pili. Semen & lac , sevus & adeps non Vb
Anima recte diuiditur , in vegetantem sentientem , & rationalem. Plures animae non sunt simul , nee laccessive in eodem vivente.
EX CAP. II. PRobabilius est animas vitales ab anima realiter distingui. Potentiae vitales producuntur ab animma per quandam resultantiam seu emana tionem eo modo quo frigua emanat a fot'ma alluae.
670쪽
Ex potentiis animet aliae sunt spirituales, ut intellectus , & voluntas; aliς corporeς .ut visus & auditus. Priores 1unt subiectivae in anima rationati ; posteriores vero resident in corpore, quia exercentur per organum materiale M
Potentiae vitales speciscantur & distinguuntur per ordinem ad achus, & obiecta, vel melius , per actus & obiecta. Per actum vitalem intelligitur actus vitae, secundarius a primo elicitus, cuiusmodi sunt vegetare , sentire , & intelligere. Quilibet actus vitalis dicitur intrinsece actio aliqua. Ex probabiliori sententia per actum Vitalem producitur aliquis terminus. Actus vitalis , formaliter ut vitalis, non potest a solo Deo produci; certum tamen videtur actus quosdam vitales , quoad terminum quem producunt, posse a Deo sine influxu potentiae perfici. Capi non potest qui fieri queat ut visio Producatur sine visu , intellectio sine inteΙ- Iecha , appetitio sine appetitu , &c. Probabile est animam influere immediate ad actus Vitales,simul cum potentiis VitalibuS,
EX CAP. III. QV mni negent aliqui, existere antia
mam quandam Vegetatiuam, Oppo situm tamen docetur communiter at Philosophis, qui Uno ore probant diuisionem animae, in Uegetatiuam, sensitivant, α rationalem. Art. q.