De estherae libro et ad eum quae pertinent vaticiniis et psalmis libri tres quos scripsit Ioannes Anselmus Nickes De libro estherae cum excursu de chananaeorum scytharumque deis

61쪽

- i2 sexistimavit. Ita utrisque adoriendi hostes erant eidem . pares suscipiendi labores. subeunda aequalia pericula. eadem denique proposita salus. eadem victoria. eadem praemia. Itaque ah alia ad aliam gentem cum exercitu victore progressus . cum omnem sere Asiam superasset εὶ: Persas, quibus omnia suerant cum Medis communia. quomodo a reipublicae, quomodo a iurum. a legum

libertatisque communione potuit excludere 7 0uamobrem eos cum Medis ita adaequavit . ut nulla omnino inter utrosque relinqueretur disserentia. nisi quod rex ex illis

nasceretur . et ut inter eos necessitudo ea intercederet.

quam ex libro Estherae cognitam habemus. Ex tribus illis erat alter Cyaxaros, Phraoriis filius, qui priores r

non intelligo quomodo fieri potuerit: nisi coniunctione illa Modorum Persarumque vel conservata vel etiam confirmata. Erat tertius denique Astyages. qui a Cyaxare patre regnum imperiumque accepit. Is tantum absuit. ut de Persarum iuribus quidquam deminueret, ut filiam quam habuit unam Cambysi homini Persico nuptum daret. Cognita Persarum cum Medis ratione . quae erat tribus illis regibus, tantum profecimus. ut ASSuerum, si vel ante Delocem vel post Cyrum suisse negavimus

supra, recte iam et eo ipso, quod inter istorum uirumque est, intervallo fuisse et aut Phraorlem eum aut Lyaxarem aut Astyagem dicere possemus. Duorum trium quis suerit, iam quaerendum est.

62쪽

S. 8.

Assueras Medorum Persarumque rex quis suerit

Quoniam regem quem quaerimus necesse est ex trihus esse unum . duplex nobis est inveniendi ratio. Vna, cum ab eo numero duos ita segregamus, ut eorum neuter Assuerus iudicari possit. Quodsi nobis ex sententia su cesserit, necesse erit, qui relinquatur tertius, Assuerus habeatur. Allera est, ut ostendamus certis notis atque indiciis, ex eodem illo numero unum aliquem esse eum quem investigamus. Id si fecerimus; per se quidem Patebit. eorum neutrum qui reliqui sunt eum esse quem invenire volumus. Quoniam autem vel maxime in disputatione ingredienda videndum est ne quem in e rorem inducamur: ea adhibenda ad hanc rem diligentia est . ut rationum illarum sequamur utramque. Hanc autem quam nobis proposuimus Sive quaestionem sive argumentationem ita instituemus, ut. Cum trium regum quisque Sit cum Assuero comparandus, dicamus de i cis quatuor: de rebus gestis. de capile regni, de n minum natura, de ratione temporis. l. Primum igitur ut de rebus gestis dicamus. A

Suerus cum tertium annum regnaret, praeter Persarum Medorumque principes magnum satraparum numerum

ad convivium convocat i). Vnde perspicuum rat. Donm O Persas sub imperio eius suisse illo tempore sed multas etiam nationes alias. At vero is, qui ex tribus illis regibus primus erat. Phraortes tertio atino neque imperium in pro incias distributum neque aut populum ullum praeter Medos et Persas aut ne Persas quidem

63쪽

- sub suam tum potestatem redactos habuit. Quam remila se habere probabile est eam ob causam, quod agente alia ad aliam cum exercitu prosectus ad Assyrios non ante accessit, quam anno Vicesimo altero, qui annus eius erat supremus ij. Quamobrem Assuerus Phraortes

ille quidem fuisse haud sane potest. Ac de primo quidem eorum qui in hanc quaestionem veniunt diximus. Iam videamus de tertio, qui ab Herodoto appellatus est Astyages. Acceptis is rebus a patre contentus nihil videtur habuisse antiquius, quam ut regnum quam diu-

que enim memoriae Prodiderunt aut bellum eum contra populos finitimos gessisse . aut protulisse imperium finesque eius usquam reddidisse latiores. Assuerus contra et terram omnem continentem et insulas. quae sunt in Persarum mari positae. imperio suo adiunxit eisque imperavit vectigalia δὶ . Quoniam igitur id lem inter eos discrimen est . quod inter hominem militarem et regem Pacis amantem: ne Astyages quidem et Assuerus eidem esse inter se et pares ullo modo Possunt. Detractis duobus et remotis . reliquus est unus. quem Herodotum secuti Cyaxarem vocare consuevimus. Hic. vera si usi sumus ratiocinatione, non potest esse aliusquam Assuerus. Et profecto idem ipse . ubi primum regnum obtinet. Chaldaeos, ut Patrem ulcisceretur. ad ritur, devincit, compellitque ad urbem Ninum, quae urbs tum erat munitissima. Ouam, dum Omnibus eum copiis obsidet et in expugnandi spem venit. adversa quadam et subita re, cogitur relinquere 3 . Haec res

64쪽

quamquam minus feliciter ei accidit. lamen Assyriis ani quam ad urbem confugerent susis superatisque, ipso illo anno tertio prorsus in eumdem locum eademque in iura successit, quae antea in Asia obtinuerant illi. Quae quum ita se haberent, Cyaxa res et multarum iam tum Provinciarum imperium assecutus est, et de victoria iuro suo gloriari ac dimidiam anni partem ducibus militibusque ad quietem, ad laetitiam. ad convivium dare poluit i). Omnino autem Cyaxarem hominem magnanimum bellicosum et eum suisse . quem insignem libri Estherae seriptor Assuerum suum fecit. pluribus ex rebus perspicitur, et quod multa ad rem militarem invenit nova λὶ . et quod maiori hus suis. teste Herodoto,

longe erat sortior j, et quod multa ac diutina bella gessit - . Quamquam . haec quidem hoc loco verbis quam

potuimus paucissimis explicavimus, lamen satis, ut a bitror . significavimus. eamdem prorsus in Assuero suisse

et in Cyaxare belli gerendi cupiditatem . eamdem in

utrumque cadere hellicam fortunam, eamdem denique rei militaris gloriam. Itaque nomine eos inter se. non re disserre iuste nobis videmur iudicare. Ac de rebus gestis diximus: iam de loco quaeramus. 2. Homines. quo loco consederunt, inhaerere eo et quasi radices agere solent. Quare agri quos columus.

65쪽

- 46 hortos in quibus amhulamus. domus in quibus sumus. quasi corporis nostri quaedam videntur esse Partes. Ilainque si homines diverso in domicilio suisse acceperimus. eos omnino inter se disserre iudicabimus, nec id minus certe quam si eorum alius alio fuerit tempore. Itaque certum quoddam ad hanc rem argumentum ducere ex eo loco poterimus. quo ei de quibus dicimus reges suum quisque solium imperiumque constituerunt. Primum igitur Assuerum usque ad annum duod cimum sedom habuisse Susis. ex historia Estherae s

cile intelligitur. Νam quidquid de illa exponitur. id

factum est in urbe Persarum. Illuc tertio anno principes omnes et satrapae ad convivium convenerunt. Illie investigavit Mardochaeus spadonum coniurationem.

Illic anno septimo mense decimo primum Esthera ad regem est deducta. Illic mense primo anni duodecimi r gem adivit Aman. Illinc paucis post diebus nuntii cum regis decreto in provincias omnes dimittuntur. Illic Esthera utrumque ad se et regem et Amanem invitat. Illinc monselertio iterum dantur in Omnes regiones litterae. Illic denique rex adsuit mense duodecimo, cum quod per nuntium acceperat, intersectos ibi hostes Iudaeorum septingentos. cum regina statim communicaret ij. Quibus rebus exploratum etiam illud est, remansisse semper Assuerum Susis neque pro anni tempore aliam in urbem migrare umquam consuevisse. Ille igitur rex, quoniam quo tempore vacabat Susis adsuit. ex tribus quos demonstravimus non Potest alius esse quisquam nisi eadem in urbe qui domicilium suum collocavit. Iam vero Phraorios inde a pueris quoad contra Assyrios Prosectus est, non Susis in Persarum finibus sed

66쪽

- 47 Eebatanis habitabat i). Νam cum regiam arcem magnificam ac munitissimam haberet a Deloce conditam a). ipse civium tecta muris turribusque sepire coepit δ). Quo opere persecto. bellum Assyriis ausus est inferre. Sed illorum rex Νabuchodonosor hunc ipsum fugavit atque

que tradidit 4 . Iam autem Astyages Medorum quidem Persarumque imperium tenuit. neque tamen Ecbatanis neque Susis sedem suam sed Babylone constituit. Ouam quidem n vam rem et inauditam in hoc libro satis est significasse: declarare et demonstrare in alio con ahimur. Quoniam igitur regnum suum Phraortes Ecbatanis. Astyages Babylone collocavit, horum neuter gerere regis eius personam Potuit . quem Susis suisse diximus. Itaque ad Cyaxarem res Omnis videtur redire.

0uid vero iam admirabile . quid tam incredibile est. quam cyaxarem illum et arcem Ecbalanorum et urbem reliquisse imperiumque suum in Persarum fines tran tulisse γ qui ex Medis orius, qui Phraorte patre natus, qui Medorum rex semper est et appellatus et existimalus. Sed haec res quamvis videatur ad credendum dissicilis. multa tamen emciunt, ut nihil prorsus possit habere dubitationis. Νam Persis et Medis eiusdem inter se conditionis vinculo iunctis, sive horum sive illorum

67쪽

- 48 in sinibus erat rex, utrobique apud suos esse videbatur. Itaque dummodo habuit, cur ab Ecbatanis patrum urbe discederet: non erat verendum, ne id si saceret vel alteris illis alteros anteponere videretur vel illorum animos ulla ratione offenderet. Sed iustissimam eius rei causam. quam Praeclare nobiscum actum est, ut habeamus cognitam p Cγaxares enim, ubi reipublicae praeesse coepit, ad hanc rem primum studium Operamque omnem contulit, ut ab Assyriis patris mortem vindicaret. Quapropter exercitum quam potuit maximum git. hostes petivit superavit inclusit. Qua victoria parta . dies statim agere triumpales constituit. Quoniam autem Ecbatana a Νahuchodonosore vastata ad illud tempus et magnam partem eversa iacebant: nonne praestitit.

sedem regni Susis collocare. quam triumphum illum ad restitutam Medorum urbem disserre militesque per triennium bello defessos magis etiam defatigare 7 Acquod de Cyaxare coniectura assecuti sumus, id ipsum videmus de Assuero vel significatum vel expositum esse ab eo. qui de Esthera librum scripsit. Ad verbum enimis ita: Diebus illis. cum assedit Assuerus rex in solis regni sui. quod quidem erat in urbe Susis. tertio anno imperii sui ν) etc. His verhis . cum accuratior altera temporis significatio: tertio anno imperii sui ad priorem: diebus illis vel accedat vel pertineat, hoc utrumque Binparet , et usque ad tertium annum Assuerum versatum

in bello domi in sella regia non fuisse, et tum demum, cum Asiae imperium altero vel terIio anno ab Assyriis

recuperasset, ad solium maiestatemque regiam asce

disse. idque non Ecbatanis sed secisse Susis. Haec igitur teneamus quum significatione verborum Hebraicorum

68쪽

i9 commoti . tum auctoritate Graecorum, qui ita interpretati sunt: Diebus illis. cum ad sellam regiam elatus est Assuerus rex in urbe Susis. tertio anno et c. seu niam igitur hoc vere licet dicere, Cyaxarem. Cum te lium annum regnaret. Ecbatanis etiam lum vastalis, imperium detulisse Susa: cum occurritur eis, qui Assuerum. quod illa in urbe suisset. idcirco Persarum non Medorum regem suisse statuerunt, tum vero etiam illud comprohatur. quod voluimus, nominibus istis unam suhesso eamdemque Personam. Sed de nominibus ipsis iam videamus.

3. Omnis humana ratio eam semper legem secuta est . ut tam rebus quam personis suum cuique nomen

poneret. Quam ob causam diverso nomine nisi diversa persona signari non potest. Quod si autem nomina A suerus ramortes Astyages audierimus, quantam Senti mus inter illa discrepantiam. lantam statim iudicabimus inter personas esse disserentiam. Sed de hac re, ut a hitror, accuratius dispulandum est. Illud igitur nomen Phraortis, quod usurpare Graeci coeperunt, in libris sacris quod sciam nusquam inve nitur. Sed quem nos secuti istos dicere Phraortem consuevimus, eum scriptor libri Iudithae vetere illo Amphaxadis nomine appellavit. Quod quidem ita esse, alio in libro est a nobis expositum. Quem igitur scriptores sacri dicebant Arphaxadem, eumdem certe non nominabant Assuerum. Arphaxades igitur et Assuerus. qui

diversis vocati sunt nominibus. re vera et Persona non possunt non differre. Νeque vero exstat apud Hebraeos alterum nomen

Astyages. Est quidem in Danielis cum Beele certamine:

69쪽

- 50 sed eius rei apud Graecos tantum memoria est ). Quodsi autem eius . cui apud Herodotum Astyagi nomen est.

litteris sacris mentionem ullam esse usquam negem.

mentiar. Νeque enim Postquam diu multumque hac de re cogitavi, assentire Possum eis, qui Astyagis nomen putarunt unius et supremi quidem Medorum regis esse proprium. Quoniam enim et Dei es. Cuius quidem nomen Herodoti testimonio exploratum est. ah Abydeno Astyages. ab interprete Armenio Asdahages λὶ vocatus est. el Cyaxares, qui eodem leste Herodoto ita nominabatur. a Xenophonte δὶ item Astyages est appellatus: quid veri est similius. quam non nomen Medorum regum istud quidem esse sed cognomen p Quod quidem unde sumptum esse potest nisi a Primo regis praecipuoque apud Medos

munere 2 Dei em vero notum est Principio non regem fuisse vel lyrannum sed iudicem ). Neque eos, qui antiquarum rerum non nimis periti sunt. velim ignorare. multos fuisse apud Hebraeos Phoenicesque civitatis gubernatores, qui iudices se maluerint quam reges appellari. Atqui magnus est etiam imperatorum numerus. qui severitatem regis nomine iudicis temperare volu

rint. Veluti apud Assyrios Tiglath, qui in Phulis locum

successit, sese vocari voluit Phu assar δ) h. e. iudex

2 Synceil. Chron. p. Ilo. et Euseb. Chron. Arm. Edt. Ang. Maip. 25. edt. I. B. Aucher I. p. 54.

3 Xenoph. Cyrop. l, 6, 2. 4ὶ Herodi. l. 96. M. 5 Ad explieandum Caldaieum illud 'ΣN, assar. prolieiscendum est a ,N ari, iudeae dei, quod nomen a Chaldaeis conversum est ita vaeae Balthia. Coniunetum est eum Chaldaico N . vel quod idem est N , , vel nae π , nae oz II . Hebraicum adiurare eoram iudice . in iudicii discrimine

70쪽

h. e. itidex Salmanis. Ennomis. Nabonis. Balthis. Bais sis, Nergelis. Itaque Astyages vel Asdahages, si propositam Iitteram re dempserimus, nihil aliud esse statuo quam Hurro iudex, quod verbum eamdem ad usit tum illud quam v v ad rationem habet. Sed hoc utut est, qui Astyagis apud Herodotum commmen habet is Dareus a Daniele dicitur δὶ . Quam remo curam sane et ignotam vel patefacere vel illustrare, ah hoc loco alienum puto. Νequo igitur Arphaxades. quem Phraortem Graeci . neque Dareus, quem Astyagem nuncuparunt, Assuerus haberi ullo modo potest. Quare hoc unum reliquum est, ut iddem esse Assueri nomen dicamus et cyaxaris. Quod quidem existimari ali-lor certis de caussis non potest.

Primum quia Dareus filius suisse Assueri ε), Astyages araris δὶ traditur. Si enim. id quod supra significavimus, idem est Dareus et Astyages: patrem necesse est unum habuerit et eumdem. Habuit autem eum, qui a Graecis Cyaxares, Assuerus ah Hebraeis appellatus est. Ergo ut eadem Assueri et Cyaxaris persona. sic iddem

est nomen.

Deinde vero Ithro ei, qui de Tobia est inscriptus. hoc apud Graecos additum videmus. qui Ninum vel rem Assyriorum orbem funditus everserit. hunc suisse