장음표시 사용
191쪽
balli commsi inites in animaci ps similes subsequen .ar actus :modb pariter, eadem corporis noststitutio permaneat: quod addo,nκitaretur haec constitutio , commo rum occasione excitabantur antc ioneρ gratae, possent esse occas, R , m , & vice versa; sictu patqi , J , occasiolia ejusdem objectilensationes, modo gratae', modbmolestae , prout vel firma valetudine fruimur, vel febri laboramus. Ex hac passa am generalium explicatione , facile colligitur , cur objecta quaedam sensilia , nunquam antea visa, primo tamen aspectu, vel placeant , vel displiceant: quia scilicet similia sunt iis, qui placuerunt, aut displicuerunt.. Amoris variae sunt species, quarum praecipuae sunt desiderium, gaudium , spes Adesper: tio. De sic erium , seu concupiscentia , est Drotus appetitus sensitivi, versus bonum
192쪽
memoriam 'commotio, derata sit haec passio , exercitio inservire possit, nos ita gereres , ut sive sit spes illius boni ior dendi, sive nulla nobis affulgeat , attendamus bonum illud sensile, finem nostrum ultimum , no sata si e posse , absque illius p Uilei- quippe consideratione , voluntati Div Iia a. promptius A facilius subjiciemur.
Gaudium , ut hic accipitur , aliter voluptas , describi solet morus appetitus sensitivi , versus oblectum sensile praesens, judicatum ut nobis hic & nunc bonina . . Clarius describi potest , complacentia in possessione boni sen silis. Ut moderata sit haec passio ,& exercitio
virtutum inservire Valeat , sequentia rC-quiruntur. Primum , ut id quod delectat, ad Deum reserri possit; alioqui consensi is huic delecta ioni datus , verum est peccatum. Secundum, ut volup sas, quae Per-
193쪽
cipitur , nec usui libertatis officiat ;animam in suis functionibus pera Tertium , ut bonum illud sensile notum conveniat constitutioni praesenporis nostri, sed etiam ut futurae n
spes , ut passio, describi potest.
appetitus seu sitivi, versus bonum abiens, quod arduum quidem & dsed tamen obtentu pombile judica in moderata sit haec passio, delsubordinata spei futurae felicitatis unde cavendum imprimis , ne phujus objectum judicetur summum bc Desperatio, ut est passio , deseribi itest , motus appetitus sensitivi versus otjectum sensile, iudicatum quidem ut nobis bonum , sed obtentu impossibile.
Ut moderata sit haec passio , considerandum est, bonorum omnium sensilium vationem, non esse malum m
alia esse bona insensilia, lodigetiora bono illo sensili, quod juctentu impossibile. Praecipuae species odii, sunt
stitia, audacia, timor & ;ra. Fuga , est mortis appetitus sequem objecta sensilia absentia et ranquam nobis noxia: quod teX eo, quod antea nos male
194쪽
MORALIs nilia sint iis, a quibus fuimus malὶaec passio virtutis exercitio possite, paulatim comparare debemus, , aon respuendi quae nHcent , prosequendi quae placent. sia , cst motus appetitus sensitivi, i circa objectum sensile praesens,
3derata sit haec passio , nihil non
in est , ut gravem vitemus animi rem , diuturnumque languorem :Praestes, I'. confuge ad amicum, . . mblevet. 2 Reflecte in rerum narum vicissitudinem. 3'. Miserias,as pateris, confer cum aliis gravioribus uas alii patiuntur. 4'. Revoca in me- Ioriam peccata tua praeterita , propter
mat miseriis illis forsan asticeris. 3'. deni. Attende ad summam Dei providen- et per hunc statum te probat,n in fornace. , est motus appetitus sensitivi,
um nobis imminens , vitabile/ t cum magna disticultate. ita sit haec passio , licitas tan- umere debemus, ut' malumatus appetitus sensitivi, aversantis;
195쪽
santis objecta sensilia , qive judi antur caulae malorum es miseriarum , quibus . 'cimur. Homines irati, triplicis generis istinguntur, acuti , infensi & acerbi. Acuti dicuntur , qui facile irascuntμr , de
facile sedantur. Infensi dicuntur, qui nunquam sedantur , nisi post extremam vindictam : holum ira uocatur furor. Acerbi Vocantur , qui diu permanent irati, sed ita tamen ut tandem sedentur. Ubi nota bis , duas posteriores irae species esse inordinatas & proinde malas. Praecipuae causae occasionales irae, sunt. offensio & contemptus nostri; hinc facillirascuntur , qui putant se a multis contemni , ut pauperes, senes, aegii, &c. Haec passo nascitur quoque ex eo , quod judicemus , nos ab aliis non satis aestimari: ob quam causam 'facile Irascuntur mulieres & superbi. Ut haec passio virtutis cxercitio possit inservire, debet esse absque impat:& legitimo nixa mbtivo.
Timor, est mqtus appetitus ortus ex eo , quod objectum cetur ut malum imminens &Ut moderata sit haec par esse sic affecti, ut parienter L quid secundum ordinem p Vinae, nobis accidere potest Tomus
196쪽
ὲ is MORALI s. manos : atqui pastiones , non sunt actu τὸ humani, iit ex ipso nomine patet; ergo dcc. Et certe , qtiae possunt ii discriminatim inservire virtutum & vitiorum exercitio , de se neque bona sunt, neque mala
moraliter et atqui passiones sic se habent;
.' sint quidem inservire vitiorum exer-c io , ut omnes fatentur: deinde possunt in servire virtutum exercitio. Nam rbi
Fratia, ira potest in servire fortitudini; imo Christus ipse motus est ira , conir vendentes in Templo. Paritet , amor inservire potest charitatis exercitio ; tristitia ..& odium variis: virtutibus CG istianis et, proindeque, &c. i coobemones. - objicies. it. Concupiscentia, est: pas so : atqui de se mala est, quia de se producit peccatum , ut legitur in Scriptura
Nego minorem. Concupiscentia quis dem inordinata , seu prout versatur circa
objecta illicita , de te mala est 1, sed concupiscentia praecisὸ , ut cst passio , se a
prout est impii lsus verssis objectum bo- inum , non est de se mala ; alioqui, liceret appetere cibum. Ubi igitur conc - piscentia dicitur in Scriptura Sacra, .mmyariens, agitur ibi. de concupisceruta
197쪽
M o R A L 1' S. ' Issinordinata. Scilicet uias invaluit, ut con- eupiscentiae nomine, intelligeretur non passio universim, sed amor immoderatus bonorum sensilii im. Instabis. Quod est oceuso peccatiri. δε se malum est : atqui concupiscentia , vel generatim sumpta , est occasio peccati ;. CUO, &c. . , ' Distinguo major ver se sit occasio peccati, con do. Si per ac, ide is tantum, nego. Illud dicitur occasio per se peccati, quod nunquam inservire potest virtutummor. 'ium exercitio. Illud autem est occas per accidens phaecati, quod indiscriminatim est occasio , vel actus boni, vel
mali. Revera , &c. 'Gojicies. Σ'. Vindicta est passio de se mala; ergo quaedam passio, de se mala
Distinguo antecedens. Vindicta specusce sumpta, seu habita ratione objecti
determinati, transeat. Vindicta praecise , ut passio, nego. Scilicet vindicta, ut passio praecise , de se indisserens est , ut versetur circa objecta, aut licita , aut illicita. Hinc licitum est', in nosmetipsos vindicare injuriam per peccata nostra, Deo illatam , poenitentiam scilicet agendo. Dixi putem , transeat : quia Principibus licitum est ,
vindicare injurias subditis suis iIlatas
198쪽
MORA Lis 187 ab omnibus passio hibus , v itis. Tum quia , posito rerum c Jeo constituto, status ille fi quia status ille vocarc. Ipa
pejor esset ipsis passionibus, et imi le-
De natura se num 1 o passionum.
Appetitus sensitivus , ad ovem pertinent passiones, duplex vulgo distinguitur, concuoiscens & aversans. Nimirum cum objecta sensilia duplicem habeant ad corpus nostrum habitudinem, convenientiae scilicet & disconvenientiae ; ideo occas 'ne 'mpressionum , quae excitantur inali lina , appetitus sensitivus modo concupit ens'& modo aversans, vocari potest :concupiscen s versetur circa objecta
sensilia , quae judicentur convenientia saversans autem, si judicentur disconvenientia: hinc duplex universim distinguitur passio, amor & odium. Nora porro , pastiones spectari posse , vel prout sunt impressiones, aut gratae, aut molestae in animabus nostris, occasione objectorum sensilium excitatae ; vel pro actibus animae nostrae, qui has impressiones subsequuntur : verbi gratia , amor sumitur, vel pro impressione grata, occu
199쪽
objecta, V e balli commilmiles in anima similes stibi eique n..Ir actus . modo pariter, eadem corporis noststitutio permaneat: quod addo,n, itaretur haec constitutio , commoqu rum occasione excitabantur an
6 iones gratae, possent esse occasi. aIrim ; & vice versa; sicut pat, occasionia eius ieni objectinoi ἰs Lensationes, modo gratae , modbmolestae, prout vel firma valetudine fruimur, vel febri laboramus.
Ex hac passi um generalium explicatio ite , facile colligitur , cur objecta quaedam sensilia , nunquam antea visa, primo tamen aspectu, vel placeant , vel displiceant: quia scilicet similia sunt iis, qui placuerunt, aut displicuerunt.. Amoris variae sunt species, quarum prae- .cipuae sunt desiderium , gaudium , spes de desperatio. Desioprium , seu concupiscentia , est motus appetitus sensitivi, versus bonum
200쪽
M ' o di A L I Icipitur , nec usui libertatis ossiciat, animam in suis fune ionibus pera Tertium , ut bonum illud sensile notum conveniat constitutioni praesenporis nostri, sed etiam ut futurae n
Spes , ut passio, describi potest.
appetitus sensitivi, versus bonum abiens, quod arduum quidem & dsed tamen obtentu pombile judica in moderata sit haec passio, delsubordinata spei futurae felicitatis unde cavendum imprimis , ne shujus objectum judicetur summum bc Desperatio, ut est passio , deseribi itest , motus appetitus sensitivi versus otjectum sensile, iudicatum quidem ut nobis bonum , sed obtentu impossibile. Ut moderata sit haec passio , considerandum est, bonorum omnium sensilium
alia esse bona insensilia , lodigetiora bono illo sensili, quod juctentu impossibile. Praecipuae species odii, sunt
stitia , audacia, timor & Ira. Fuga , est motus appetitus sequem objecta sensilia absentia :ranquam nobis noxia: quod tex eo, quod antea nos male