Petri Velleii Gueuarae ad legem primam Digestorum libri VI ; eiusdem Ad titulum de officio Praesidis commentarij, De diffinitione Doli mali, liber singularis

121쪽

lam temperantes tunc dicimur, ais modesti Ubi vero fortitudo cedit ignauia nisi titia iustitia' permi,ab tinentiam cupiditas, sidentiam dissidentia opprimi intemperantes,crudeles,re minus modesti nominamur. Ais hoc illud eis, quod ab Academia principe dici soler, optimam esse victo riam , vise sum quis vincat et turpi um mero quiddam,etpessimum,Staseipsumcatur. Vuoniam ergo, quemadmodum dictum e t, nostrum quemlibre ad seipsum maxime affles, eodem mo-d uuli viri ad singulos, domus ad domu, vicus adiicinciuitas ad ciuitate, R esp. ad rempse habent: nunc facile intelligem',esiqui melioressunt, deteriores superauerint, recte domu,vicum,ciuitatem illa siverioreseipsa disses hoc triumpho niniuria laudari: e diuerso aute Sti e contrari t. Locare vero teperantiam in aliqua R ei bila te, sicutprudentiastamus,di cilient.Consonantia enim est,σharmonia magis, i reliqua virtus es similis Et mTlatoli. de Re mota insear harmoniae,quae diapason dicitur, motam ciuitatediffunditur,fortiores, ac debiliores, potentiores, ac 23 medios efflciens egregie consonantes. Amsit,ut

princeps legibus f istussit: ut in. l princeps. . de

122쪽

legibus,non quia ei liqua liceant ,sed uia is se

debet,qui no timore aenae,sedamore iustiti squitatem colat, Reipube curet militatem, S motati. sius etiam ; Paulo. I.a Timoth. dicitur.c.I. Lex iusto no est

posita,sed impio. ad Vala.cs. Quod si spiritu inqui ducimini, non estis sub lege: quasi dicat,iusti, religiosis homines,s iritu Gn suo

lentes ducuntur,non metu trahuntur ad ea inviti,

qua βnthonem ias Similuerque cum dicimus, a ea qua principi placent,legis habere talorem, Ut int Iisdem prisci intelligendum est, quiaprincipi placere noulicet,nisi quod lex, aut aequium per suadet,aut Autis comunis utillantis inducit. In his autem eius voluntatem tam habere tui ν, decesesi: di remotaequod ei tun iacet, legistabe etigorem. Vnde digna vox est maiestate regnantis, legibus alligatum seprincipemprofiteri,ut imperatores Theodo in Valent. Holusiopraefectopraetorio resi serunt,in i digna vox. C. de legibus.V rum ne idquide satis erit, clari 'maprae- λsfectipratorio dignita sibi, quod estimerio utersuaserit, non obriabem emuli appelland fa

123쪽

e,principali sententia esim is, et cotrama , interdictaeo, Ct sibi quo ibor liceat sedob id potaus qscrediderit princeps, eos qui ob singulare industria, explorata eorum fide,& grauitate, ad huius offirh magnit Udine adhibentur, no al1ter iudicaturos esse prosapiehtia,ac luce dignitatis suae, quam ipse foret iudicaturus,etet eo regie docer o ureli Arca

scharisiuae magi ter libesioru M.fingui. de of praes prat Nec iter sproconsul, quisuispleni

mam iurisdictione haberi, om-ms artes , qui Roma, taeiquasim igni vel tra ordine ius

ut ad ipsum pertineant si i a de o proconsi dum a fideo maius imperium ea promuci a tabeas ommbus, 'principem fui idem LC. sit inprovintempro Uulem sportet ineri hos i spraebendis

neret prouisciam, Xeni's quoque modum adbibere debet, ut ne Ae morose in totum abstineat rein qud auare modum xeniortim excia,. N am vals demt, u manu est,a nemine accipere sed passim vilissimu ;& om nia auaris simu . Et mandavi quos commetur, ne donum, velmunus ipse

125쪽

AD LEGEM: PRIMAM. D.

dicet odium,velfauor usurpet, timor eXuler, praemium, aut spectatio praemij iustitia non euertat,sed stateram gestent in manibus, Iances appendant aequo libr mine, ut in omnibus quae in causis agenda fuerint, praesertim in concipiendis sententijs,& ferendis, prae oculis habeant solum Deum. Est ergo maximumentu liceri uum temperatam Remp. nef

ou id est enim negoti, continere eos,quibusprasis, A teipse continea Certequi pecunM,voluptati,s-mmumque erum cupiat tiresini nullum periculum est, ne improbum negotiatore paulo cupidiorem publicanum compr-ere possit. Verum Imperatores,Reges,P rege te quoque itastris

Vraeo ordes, excutere Si enim delectus, nouexatat

126쪽

amicibo re, et dignitate prasiantibusfiat: sed ambitiosis,s adulatoribus,nihil mirandum est,si quouissigno, qua uispictura, quavis vecte, quouis

mancipio, quavi orma, quavis conditione pecuniae,ab integritate, continentiaque deducantur,eaquepotestate, quam ad dignitatem acceperunt,ad qua tumsturpe lucrum mantur. Sed Prius,ut

supra diximus, obandisunt,talis ne sint,qui ipsi per se habituri sint rationem dignitatis fisa, sanxieri existimationesua laboraturi, ut quantum fidei,in quocunq; fuerit illorum,tantum eius Dei,

nec amplius committatur. Deinde m e qua upra tradidimus,harmonia egregie in ciuitage comsone abhis non minori cura es 'diligentia elaboradum est,ut maximus in v epaupertati,acparsimonia honos sit, clementis,modentiaq;,s continentia amplisimus locus:otiuetero, luxus, libido,aua risi ela dantes voluptate mcul absint. Sint conmmm,moderationis,temperam, verecundia prima in ciuitatepartes . ioco autem, ludo, ac reliquis rem ionibus urbanis,ingeniosis, liberalibur,

mi illis quidem liceat , sed sicut simno, squiete,

tum maxime, cumgrauibus serjss rebus satisfecerimus. Qua de re optime imperator Diocletia-F nus

127쪽

D LEGEM PRIMAM. D.

trus rescripsit in. l. ica. C. de expen ludo. lib.IA dicens, Cum praesidem prouinciae impensas, quae in certaminis editione erogabantur, ad refectionem murorum transtuli ste dicas, dc quod salubriter derivatum est, non reuocabitur,& solenne certaminis specticulu,post restituta muroru fabricam, iuxta veteris cosuetudinis legem celebrabitur.Ita enim &tuteis ciuitatis,instruses muroru presidio, prouidebitur,& instaurandi agonis voluptas, confirmatis his, quae ad securitatis cautionem spectant,insecuti temporis circuitione repraesen

cuculorum a rase ii Urbi cunam pertinere dicitur, debere tamen illam distositos milites sinuo-narios habere, ad tuenda opularia quietem,sad referendum sibi quid tali agatur. Et αἱ deo Proconses legate consitapraecipitur: s iu

laudes, 'as non grauate audio, cum honori suo proumctalis id vindicent: sferias sie radum mores s consuetudinem, qua retro obtinuit, Couc das.Sandastas igitur blandimenta plebi, indu gendum

128쪽

LIBER .IIII.

gendum est aliquid popularibus ingeni': Non o

mucia nauitatem, magnitudinem animi sinxit natura, non omnω magnos homineri sexcelsos. Exorari vero, acari,misereri, signoscere ita oporter, ut resipiscendi potius consilium ci mentia, quam peccandi tribuas lenitas ansam. Siquidem nunquam ciuitas temperata erit, nisiciuium non modo assectus,s cupiditates a legiburi verum s incessus,'gestus uniuscuiusque moderetur . Adiculum enim esset,siquis auaritiam, luxuriam,temeritate alinde, quam exsordidis, luxuriosis,f perditis hominiburiis ciuitatem migrasse existinaret. Similitem sprudentia,ω-yitiam fortitudinem,s temperantia, alios quam sapietes,iustos, magnanimos, s modestos in Rep. inuexisse contenderes. Undeprudentissime apud Iuriscon kltos non solum siunt iudicia de adult Gys coercen.dereipubli desicarijs,s veneficis, ad Italiam male tis . ad i. Pompeiam depamici. defalsis. Repetundarumpeculatus,s ambitu sed et de his,qui e derint,vel deiecerin deseruo corrupto,de aleatoribus, de additio edicto, de rei bibitionibus, altrique innumeris, in quibus quaV- a cura sim non solum magna, arduaque negotia

129쪽

ΛD LEGEM PRIMAM. D.

iurissonsultis,uerum et forma, flatus,ordo,moderatio etiatus, voces, motusq; corporis, liquido con' stat Prudenti ecerte necfallor)zbi enim pauiatim sensim i, vel apud eos, qui numerus, nul innumerosunt, labi seueris disciplinam eluti diffidentes imo morassequuntur,deinde magis,magi ; LMmur, donec acipites eo peruemunt, ut Upetitusomnes contrahere,sedares,' ad of 'formam reducere, me euerissima excitata animaduersone, s diligeratia nou maleas. Denique ne diutius morer, o Respubi temperatasit, illud unum e cie dum est,ut tu magistratibus,priuatis, ciui peregrinis,omm denis ne Rei a petritus, qui hominem huc, atque illuc nupiunt, rationi

qua doce explanas quid faciendum,fugiendum, Mediam eams nequo cur u rompter temeritatem,neque propter pigritimaut ignauiamdeseran nras tranquillhatque omni animi perturbatione careant: ex quo omnis consiantia,26omisis moderatio elucebit. De fortitudine nunc sequiturm videamuris autem ea ciuisag habedasortis,atque magnamiua, qua rosalute com-mtini pericula,et labore ubi reparata est, nullos metu frangitur: sed mulcra se adpropulsanda

130쪽

. LIBER IIII. 43

iniuriam praestar: s ut cum Stoicis definiamus qua maro animo, excesienterque pro aquitate propugnat . a tem autem id e ciendi ius esse, tunc facile qui ue intelliget, cum nos qua inparte ciuitatis, s qua indugriafortitudo locanda sit, exposuerimus uod vero ad primum atti-λγns nemo est,qui ciuitatem mitimidam, Ismtem vocet, aliud quidquam reficiens, quam id quod pro i a pugnat,ac militat. endicant igitur sibi hanc parte exercitus,legiones, cohortes,turmae,phalanges,magistri equitum,tribuni militum, aliyque innumeri, quorum diuersaseunt in belli munem: quos omnes ingenti in periculis,esia ribus elatioue animi, nonpro suis commodis ,sed pro salute Rei R. strenue gnare oportet: nu laque alia re magis inflammari, quam cupiditate

miscendi. Armandi fiant autem non tantumgalia ocras,thonaci Aloricis, misentis,cetris, s umbonibus ,sed duabus potius rebus, quibus omnino fortis animus, s maximus maxime cer- . nitur. Trimas rerum externarum desticientia,

vipersuasium Abisit, nihil hominem nise quod ho

nestum,decorumque sit,aut admirari, aut optare, aut expetere oportere: nulli que nequeperturba-F 3 tionibus