Petri Velleii Gueuarae ad legem primam Digestorum libri VI ; eiusdem Ad titulum de officio Praesidis commentarij, De diffinitione Doli mali, liber singularis

발행: 1569년

분량: 208페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

A D LEGEM PRIMAM. D.

Celsi authorimem Uereretur, artem esse ullam, nisiqua cognitis p tusispespectis, Us in unum exitu peritantibus,mnunquam fallentibus rebus contineatur: idque velleste Cicerone lib. I.de oratore probaret: s dum ait M. 2.artem earum rerum esse, quascimur. Sedet a Iuriscan.ίneque

leges fri legibus dicitur,neque leges, neque senatusconsulta sicritiposse, ut omnes casur,quiquandoque inciderint,comprehendantur: se Ulicere ea,qua plerunque accidunt,contineri. Et rursus intuor eo tis. Non possunt Missutianus)omnes articuli sigillatim, aut legibus, aut senatusconsultis comprehedi. Et Neratiussi. 6.

membranam rationes eorum, qua consstituuntur , inquiri oportere negat, alioqui multa ex his, qua certa siunt ubuertifatetur.Ergo minus prudenter Celsus,ius artem esse,dixisse videtur. Hi enim a Platonein Gorgia optime Acitur, no est ars dicenda ,sie eritia quadam, qua nullam habet B rationem tamquae assen,qualia natur asint.Huc nodum ex his quae in iacademia dissicimus, dupliciter explicemus. Plato in dialogo ciuili,etelis regno,artes geminas, circa omniaquaesium, consid raripraecipit. Unam istita loquar concausam,ia

142쪽

etram vero causam ipsam. Hucu Ne, sequit, rem ipsam non fabricant, Jdfabricantibus orga subministrant, eas concausas nomisamus: eas autem ipsas qua principaliter faciunt, causas appetiamus:m exempli grati qua colum usum, radium,pectinem efficim,sadia circa vestium ope

ram instrumentapraeparant,artes concausas ucupemus, ilias autem qua ventimenta curant. Nesciunt, intes causas.c Ad eundems nos: modum

quod ad rem attinet ius sum per sesiumptum, purum,sperfectum, ut a iustitia descendit, non

solum artem boni,saqui, ve artem,causam scilice quo onum, Taquum est efficientem - mus,consiste certam,perpetuami, visupra in definitio luctitia ostendimus. Indiget tem hac ars quibusdaals artibus coucausis ,sine

quibus illa exequi nonpotest,nec ad um,merciatium,et actiouem n quibus virtus ostenditur pedi uenire. Sunt autem ha: leges,consuetudines, tuta,magistratus,et iudices. Frustra enimmo esset condita, messent,qutida executionimanda et,. H. Iripost originem. .deor .iur, re tu. c. ubi periculuri praeterea.de elect.m. 6. V uos omnes, ut tempus,et occasio postulat, ita decernere,et Hatue

143쪽

AD LEGEM PRIMAM. D.

re aquissimum est: nec permanendum in z sententia conuersis risu sed quid res,quid causa fenat,quid tempus, optim erssiciendum. Incidunt namque saepe te ona, Ut e qua maximetum etidentur, commutentur anti contraria. Ac velutis medicis imminente lingvere inatione,procul

ab his quos curat, abfuturum diu se putor, dis

densique illorum memoriae, monumenta quadam agendorumprascribas ,praeter opinionem autem Ous,quamputauem reuertatur: non verebituralia illis praecipere,praeter e qua quondam si ipseras ,si qua lubriona agrotantibin adhiberi possent: nec ambo perseuerabunt inpriori oposito, Qt neque ipse mandare alia velit, nec ab agrotam te allaprater solita obseruari,quasi medica amtis propria sint illa, saluberrimastapoiarum fuerint diuersa in corpor erturbationes,'motus,diuersa adhibebuntur medicinae,u remedia: neq, aliterprq tibus in Republgubernanda ciris licebit, cum in aliqua causasententia manife- a s, adsimiliaprocedere, atque ita - dicere:

quotiensique unum, ut alterum introductum est, caetera, qua tendunt ad eandem militatem, vel

interpretatione, vel certὶ iurisdictione sempore.

144쪽

Vt enim in nauigando,portum mutata velificatione assequi,stultum est eum tenere cum periculo curseum,quem coeperis ,sic cum omnibur in administranda Republicapropositum esse debeat, mi mincat iustitia, neque ullus detur iniuria locus, aquius est, salubriter pro Utilitate hominum noua mirota udistositione uum cuique tribuere,quam dum obs istam iam,s deciduam legem ad υnguem seruare intendunt, iniuria acere. tque huc restexisse arbitror Innocentium. III. cum m. c. non debet.de consang. s a est. Non debet inqui )reprehensibile iudicari, si secundum varietate temporum,statuta quandoq; varientur humana,praesertim cum Vrge S necessitas,vel euides utilitas id exposcit. quoniaipse Deus ex his, quae in veteri testamento statuerat,non nulla mutauit in nouo. Vndegli a merito a Bariolo,s ab Atys reputatur singularisin.l. I. de legitim tutorib. dum ait,quod correriti ratione legis,dicitur correcta sale de quoplura noni m. c. post translationem, de renuntiat. es Alexandri. I. col. 3. . sola. matrimonio. Sed iam iterum eandem rem alio modo cosideremus. Circa quodcunstres se artes,vientem, faciente, 3 6

145쪽

AD DEGEM PRIMAM. D

s imitantem, Flato lib. Io.de Repub. docuit. Virtutem autem,pulchritudinem, et rectitu em cuiusqueinstrumenti animalis, factionis, non ad aliud referri dicit, quam ad um, cu-gmtia quodcunque e t factum,vel genitum. Tibicene, tur ad quem mendi arspertino de aptis, ξον in ptis tibi'Ampote is qui artem intelligite nuciat,

nec fassitur. Huic tradet i, qua ad usum aptissimasiunt se efector tibiam impraestet, era quales

oportet cit. Imitatores autem evictores, opinionesolummodo,nulla Melligentia ducuntur vudeiscus quidam fere eorum ars est, non reου seria. Idem in ea re, quam declarare paramin, euemre

facile nunc quisque intesidet. Est nanque impers sumptumprout in se virtuteου, of earum usurcontrita, ars boni, qui, perpetua, immobilis, sempitem non opinionibus, staveritate,' tura constans, qua nes in ignatia, nequestem quam qui didicerim,rii fidem dederint, nunquaaberrabunt,neque aliter, quam decet laris offsores, respondebunt, is aliquando Sidemus non recte aliqui fatuere eos,qui consuluntur, notaris Otio,v ut huius artis culpa id accidere dicendum

146쪽

LIBER IIII. 3I

dum eis: sed eos,qui id statuant esse im,quod inis quum esset iudicare, non iuris numerare peritos,frd antigiatores, imposiores, simitatore absos appetiare conuenit. Similiter psi contrapatronorum dicta, s responsa aliquando iudicatur :si perpenam, uouiuris rudentia, se iudices potius improbi,s iniqui vitupenundi: sin recte, id fuit iasquod iudicatum est, illi vero non iurisperiti sed sulti homines,s ignari. oluehoc illud est, quod a Platone lib. 1 de Repub. dicitur, arti nullum e rorem inesse aulo ante dum ait, nultas artis ecco: ex eo nempe quod qui uis, dum peseca deficiente ii rus artis scienti eccas,in quo iasme no est artifex. Cuius merito quis nos sa-37cerd oles appellet. Nihilnecesse est in horu Semborum explicatione diutius nos immorari: qua autem ab antiquioribus dicuntur nihil faciunt ad rem. Baldus ait, o ponituris videtur, quod doctores non sumsacerdotes, quia sacris ordinibus nosium insigniti. Solutio, inquit ide, sacerdo aliud pirituale sic loquutir contra .aburiem pomis, s sic loquitur his . occursius ex eo iuris

professore sacerdotes dici crediti quia Acut sacerdos ius cuis tribui in dandapamitentia ta legum G s pro

147쪽

I D LEGEM PRIMA N. D.

professor in iudicando. Istiusprofecto,quantum ego sentio, recentiores, e quibus, ob id nerandos

illo urisconsultos sacerdotes dictos, firmo Tudaeus, quod omni genere literarum instructi hyatuitam, n quaestuariam iuristrudentiam emercentes,in publicum quotidi rodeuntes, Unicuis

ciuiust consulendos, antiquo in tituto praebebant: Os re1ponsa boni,s aquiplena reddebant,cand dissima tirtuti ianitia consecrati, quemadmodumsimgulis Hyssui erant consecrati sacerdotes qui defuturis, atque agendis, consulentibus r honsa darent. Roscius lib.I. memorabilium cap. I o. hac explicans verba, Quemadmodu unquid sui gulis sis consecrati enuntsacerdotes, ita iurisperiti Themisi dea, qua credita estius ,fasique luctitiam custodire:aut Dica,qua dea iud ciorum,stuprases dicta est ob id Grace,quodlites,et contentioneου dirimas. Nams eius dea diaconi, ministriiudices dicebantur,quas litium diremptores. Hotomanus in lib. de optimo genere intem pretandi, hinc, ait, Iurisconsultos iustitia sacerdotes appellarividemus, quippe qui iustitM dea oraculare ponsa consulentibus enuntiat. Sic enim

sensisse H mibi quidem dubium videri no potest,

148쪽

tametsi longe aliter Uerba ipsius ab eruditi is qui sique Ῥulgo istesilantur Sic autem e Ceudums interpungendum esse locum exi timo. Ius est a iustitia appellatum na ut eleganterCelsus defini ius est ars boni&arqui)cuius merto nos quis sacerdotes appellet, Vt vox, usus non ad ius,sed ad iustitia deae semen referatur. Cumsatis conster non artis alicuiuae, sed deo sacerdotes disconsueuisse. Horum ego interpretum explicationem verbis iurisconsulti egregie conuenire,vel exhis quasequuntur, mihi libens persuadeo, sunt, Iustitiam namq; colimus, boni, dc aequi notitiam profitemur, aequum ab iniquo separates, licitum ab illicito discernetes. V Uerba sicut definitione iuris, de quiωγl 33ris intelligui ummmmmitigate.c dego,quo poststire modo,no video. Primu quia aequitas aut amplior, et augustior eps ius,vel cotra. Si amgustior est aquila iure, qMeripotest, ut ius aquitatis ars recte dicamnquadoquide aequitagius corrigis,em edar, et interpretatur: couenientiusmodiceretur, aequitate iuris artem esse. Si Cero aequitas sub iure,tangspecie ubgenere cotinetur.ACca

wt i diffinitione iuris se usquariquide imorali

149쪽

AD LEGEM PRIMAM. D.

tersumptum,s rigorem, est aquitatem continu seueritatisique non minus, quam facilitatis artem ius esse, dicere oporteres. Deindesim Salomonios, Connanoplacu, quitas scripto contineri non uu est e, ei

tuto duponitur,nome aequitatis amittit, vocaturhim legitimum, deridendus certe est D consu tus , qui earum rerum esse artem tuae dixerit, qua nulli iure continentur. Auod si dixerint iuris cabia menale esse, cuius petis, aequitatem, atque im legit m Salomonius ais Connanus agi-gnam. in hac sententia triplex latu morbus. Trymm,quod de ea re, quam iniincersam fatentur, artem dicant esse. Secundus, quod Him λου gen

Atiliterseumptum,hic diffiniri as met, atque illud

dum continerespecies dicant, turpitem latisinunt iurisconsultum, dum ex duabus generis partibuae, unam volunt in definitionepraeteritum. Tertiussi quo fateri modo cogeremur, ex hisduabus iuris partibus, am tantum intellexisse Celsum, desicripto certo iure , non de aequitate hic agi dicendis esses .cum paulo postidem Vlpiam Aa artes huius artis s de initionis deueniens , huius dicis

studi, duas spepositionerieubsicum,2 priuatum,

quibus

150쪽

quibus omnia iura Mina N humana, scripta nonscripta continentur. Sed nolo hac in re diutius se molestus. Hoc meum hac in re iudicium neminem sequi cogo,ni robauerit: squoddam aliud 6 kum,vel alterius cum piamquod misimilius

ri Ῥideatur, Iter is ,per me libenter assentior. Neque enim quicquam tam mordicus asseuero, maxime cum ipsumverum tam in occulto lateat,

quin iudicem aliud alias mihi posse Oderi. Jam Syquid sit licitum ab illicito discernere, uno verbo monstremus,ut deinceps ad reliqua Seniamus. Id egregie tendis,mplenaque omnia, Ciceronem, in oratione pro Lucio Cornelio Passo exist-o,dis inquit: quid ait accusator fecisse Pompeium, quod ei facere non licueris,quo rauius est, quamst id factum ab eo dicerer, quod non oportuisset. Est enim aliquid quod non oporteat,etiamsi licer. Vuicquid ro non lice etiam uou oportis. Haec iste: quasi diceret iasolummodo nobis licere, quod

decore, derat simode te, cominenter, temperanterquepos in Si quicquam sit huic talium vim tinum choro contrarium, id Assiritum esse, quod si illicitum, inutile omnino esse exiritimandum illud notandum est,quod ait, Iustitiam namque co-F ue limus,

SEARCH

MENU NAVIGATION