De prouidentia numinis et animi immortalitate libri duo aduersus atheos & politicos auctore Leonardo Lessio Societatis Iesu s. theologiae professore

331쪽

3o4 DE IMMORTALITATE ANIMORVM.Argumenta contra immortalitatem ani-

morum,steorum Iolutis.

, DRωvM sit; Ea anima, cuius omnis ope A A. x ratio functio dependens est ab orga-

η no comoreo, non potest consistere separarim tui anima rationalis est talis: Ergo non potest separata subsistere. M aior est Arsestotelis lib. I. de Anima cap. I. text. I 3.&: Communiter recepta est a philosophis. Ratione etiam manifesta probari potest. Cum enim esse sit propter operationem, in eo statu in quo anima non potest habere operationem , non potest etiam habere esse. Illud enim esse frustraneum esset, cum suo destitueretur fine. Deus autem & natura nihil faciunt frustra. Confirmatur, Quia illa anima, etsi nobilissima, esset instar mortui, de rei inanimae, sine notitia, sine affectu, sine gaudio, sine dolore, sine sensu, sine motu: ac proinde frustra haberet esse animae, esse viuum & vitale. Minor vero, nempe Nd omnis functio anima rationalis pendeat a corpore, probatur duobus indiciis. Primo, Quia constat functiones sensuum externorum , dc facultatis imaginatricis, a corporeo instru mento penis dere. Iraque relinquitur sola intellectus operatio , de qua possit esse dubitatio: sed ne. . que

332쪽

1 I B E R i t. i 3 1que haec absque corporis ope perfici potest. quia, ut Aristoteles inquit lib. 3. de Anima,

Eap. 8. tex. 39. Cum mens contemplatur, ne-

res est ulphantasma aliquod eontemplari.

Experientia enim Constat,no posse nos quid quam intelligere, aut aliqua de re intellectu iudicare , nisi timui eius quoddam C mulachrum corporeum animo fingamus 3c I maa ginemur r adeo, ut neque spiritalia & diuina aliter concipere possimus. Atqui hoc simulachrum formatur per phantasiam , quae a corporeo instrumento pendet. Itaque cum intellectus non possit intelligere sine opephantaliae,& phantasia non possit operari fine spiritibus,& apta cerebri dispositionei perspicuum videtur, iunctionem intellectus S corpore penaere. Secundo , Quia expe- .rientia constat interceptis spirituum animalium meatibus sui in syncope& apoplexia repente hominem omni rationis usu destia tui t quod signum est rationis usum a spiritiinbus & cerebri affectu pendere.

Respondeo, distinguendo maiorem. Du-

pliciter enim potest animae operatio pendere ab organo corporeo. Primo,per se,& im mediate. Secundo, per accidens,& mediate. Si primo modo dependeat , manifestum est,talem operationem sine eorporis admini culo praestari non posse: ac proinde eam ani-V manas

333쪽

3os DE IMMORTALITATE ANIMORvMmamcnius Omnis operatio hoc modo a eompore dependet, non posse separatam existere: tales sunt animae brutorum animantium.

Et hoc sensu vera est maior. Si vero solii m secundo modo dependear, maior est falsa: quia quod per accidens M liὶ )er aliud competit, potest tolli. Itaque cum functio intesiectus non per se de immediate a corpore pendeat, sed solum per accidens & mediate, nihil obstat quin extra corpus obiri queat. Quod autem per se non dependeat a corpore, multis indiciis manifeste deprehenditur. Primo, Functio intellectus potissimum consistit in iudica do. atqui aci iudicandum phantasia Sc sim lachrum illud corporale nullo modo iuuar. sed potius impedit, dc errandi occasionem praebet: unde intellectus phantasiae conceptionem non debet sequi, neque secundum illius modum &speciem iudicare; sed luce sua illam corrigere,ut ipsam veritatem possit attingere. Quod si tanta est vis intellectus

ut phantasiae ruditatem & errata corrigat, deliquidam veritatem longe supra phantasiae captum positam assequatur; perspicuum est eam per se secundum suam substantiam a phantasia non pendere. Secundo, Quia maxime desideramus intelligere spiritalia, quae sub phantasiam non cadunt. Term

334쪽

LIBER II. 3OItib, Quia veritatis cognitio non est ullo modo bonu corporis,sed animi tantum,& propter solius animi perfectionem expetenda. Quarto, Quia viri sancti interdum in ecstasiaci hiritalem contemplationem nullis verbis explicabilem , ac proinde nullis phantasmatibus imaginabile aut repraesentia m, euehuntur: ut exApostolo 2.ad Corinth. ra.

colligitur. Omitto alia quae supra de vi intelligendi & appetendi deducta sunt. Dicet aliquis, Qui fit ergo, ut non possimus quidquam intelligere, niti per phantasiam corporale quoddam simulachrum rei fingamus' unde huius rei oritur nobis necessitas Respondeo, id prouenire ex praesenti animae statu , nimirum, quia est forma corporis illud actu insormans S vivificans. Sicut enim cum ipsa habet statum in corpore,quodammodo corporatur, & veluti cras sescit, ut se naturae corporali accommodet ciita omnia quae concipit, sub corporali quadam specie concipit. Modus enim operandi sequitur modum existendi. Cum vero fuerit a corpore separata, & in se ipsam, seu in apicem sui collecta, N per se substiterit, alium modum intelligendi consequetur; nec opus erit illi tale idolum formare, sicut nec

Intelligentiis,quas Angelos vocamus. Denique clim est in corpore, non potest intel-V a lectu

335쪽

3os DE IMMORTALITATE ANIMORUM mam, cuius omnis operatio hoc modo a eo

pore dependet, non posse separatam existere: tales sunt animae brutorum animantium.

Et hoc sensu vera est maior. Si vero solii m secundo modo dependear, maior est falsa: quia quod per accidens M lue dier aliud competit, potest tolli. Itaque cum functio intellectus non per se &immediate a corpore pendeat, sed solum per accidens& mediate, nihil obstat quin extra corpus obiri queat. Quod autem per se non dependeat a corpore, multis indiciis manifeste deprehenditur. Primo, Functio intellectus potissimum consistit in iudicam do. atqui ad iudicandum phantasia & si mulac hrum illud corporale nullo modo iuuat, sed potius impedit, & errandi occasionem

praebet: unde intellectus phantasiae conceptionem non debet sequi, neque secundum illius modum &speciem iudicare; sed luce sua illam corrigere,ut ipsam veritatem possit attingere. Quod .si tanta est vis intellectus

ut phantasiae ruditatem & errata corrigat,&liquidam veritatem longe supra phantasiae captum positam assequatur 1 perspicuum est eam per se secundum sitam substantiam a phantasia non pendere. Secundo, Quia maxime desideramus intelligere spiritalia, quae sub phantasiam non cadunt. Tertio,

336쪽

tib, Quia veritatis cognitio non est ullo modo bonu corporis,sed animi tantum, S propter solius animi persectionem expetenda. Quarto, Quia viri sancti interdum in ecstasi ad spiritalem contemplationem nullis verbis explicabilem , ac proinde nullis phantasmatibus imaginabile aut repraesentia m, euehuntur: ut ex Apostolo 2.ad Corinth. I a.

colligitur. Omitto alia quae supra de vi intelligendi & appetendi deducta sunt. Dicet aliquis, Qui fit ergo, ut non possi- s4mus quidquam intelligere, nisi per phantasiam corporale quoddam simulachrum rei fingamus ' unde huius rei oritur nobis necessitas ξ Respondeo, id prouenire ex prae senti animae statu, nimirum, quia est forma corporis illud actu informans S vivificans. Sicut enim cum ipsa habet statum in corpore,quodam modo corporatur, & veluti cras sescit, ut se naturae corporali accommodet alta omnia quae concipit, sub corporali quadam specie concipit. Modus enim operandi sequitur modum existendi. Cum vero fuerit a corpore separata, & in se ipsam, seu in apicem fui collecta, & per se substiterit, alium modum intelligendi consequetur, nec opus erit illi tale idolum formare, Aut nec Intelligentiis,quas Angelos vocamus. Denique cum est in corpore, non potest inteIU a . lectu

337쪽

3os DE IMMORTALITATE ANIMORUM mam, cuius Omnis operatio hoc modo a eo

pore dependet, non posse separatam existere: tales sunt animae brutorum animantium.

Et hoc sensu vera est maior. Si vero solii m secundo modo dependear, maior est falsa: quia quod per accidens M ho 1er aliud competit, potest tolli. Itaque cum functio intesiectus non per se Mimmediate a corpore pendeat, sed solum per accidens mediate, nihil obstat quin extra corpus obiri queat. Q d autem per se non dependeat a corpore, multis indiciis manifeste deprehenditur. Primo, Functio intellectus potissimum consistit in iudicam do. atqui ad iudicandum phantasia & simulachrum illud corporale nullo modo iuuat. sed potius impedit, & errandi occasionem

praebet : unde intellectus phantasiae conceptionem non debet sequi, neque secundum illius modum & speciem iudicare . sed luce sua illam corrigere,ut ipsam veritatem possit attingere. Quod si tanta est vis intellectus

ut phantasiae ruditatem Δ errata corrigat,&liquidam veritatem longe supra phantasiae captum positam assequatur, perspicuum est eam per se & secundum suam substantiam a phantasia non pendere. Secundo, Quia maxime desideramus intelligere spiritalia, quae sub phantasiam non cadunt. Teristio,

338쪽

LIBER II. 3OItib, Quia veritatis cognitio non est ullo mo do bonu corporis,sed animi tantum,& propter solius animi persectionem expetenda. Quarto, Quia viri sancti interdum in ecstasi ad spiritalem contemplationem nullis veris bis explicabilem , ac proinde nullis phantasmatibus imaginabile aut repraesentia . m, euehuntur: ut exApostolo 2.ad Corinth. I a.

colligitur. Omitto alia quae supra de vi intelligendi & appetendi deducta sunt. Dicet aliquis, Qui sit ergo, ut non possi- y4mus quidquam intelligere, niti per phantasiam corporale quoddam simulachrum rei fingamus' unde huius rei oritur nobis necessitas ξ Respondeo, id prouenire ex prae senti animae statu, nimirum, quia est sorma corporis illud actu informans & vivificans. Sicut enim cum ipse habet statum in corpore,quodam modo corporatur, & veluti cras sescit, ut se naturae corporali accommodet ciita omnia quae concipit, sub corporali quadam specie concipit. Modus enim operandi sequitur modum existendi. Cum vero fuerit a corpore separata, & in se ipsam, seu in apicem sui collecta,'per se substiterit, alium modum intelligendi consequetur, nec opus erit illi tale idolum formare, Aut nec

Intelligentiis,quas Angelos vocamus. Denique cum est in corpore, non potest intel-

339쪽

3os DE IMMORTALITATE ANIMORUM mam,cuius omnis operatio hoc modo a eorpore dependet, non posse separatam existere: tales sunt animae brutorum animantium. Et hoc sensu vera est maior.

Si vero solii m secundo modo dependear, maior est falsa: quia quod per accidens M

li; ,er aliud competit, potest tolli. Itaque cum functio intellectus non per se doimmediate a corpore pendeat, sed solum per accidens & mediate, nihil obstat quin extra corpus obiri queat. Quod autem per se non dependeat a corpore, multis indiciis manifeste deprehenditur. Primo, Functio intellectus potissimum consistit in iudicam do. atqui aci iudicandum phantasia Sc simulachrum illud corporale nullo modo iuua sed potius impedit,&errandi occasionem praebet: unde intellectus phantasiae conceaptionem non debet sequi, neque secundum illius modum 3c speciem iudicare; sed luce sua illam corrigere,ut ipsam veritatem possit attingere. Quod .si tanta est vis intellectus ut phantasiae ruditatem 5 errata corrigat, deliquidam veritatem longe supra phantasiae captum positam assequatur: perspicuum est eam per se N secundum suam substantiam a phantasia non pendere. Secundo, Quia maxime desideramus intelligere spiritalia, quae sub phantasiam non cadunt. Ter.

340쪽

LIBER II. 3OTtib, Quia veritatis cognitio non est ullo modo bonu corporis, sed animi tantum,& propter solius animi perfectionem expetenda. Quarto, Quia viri sancti interdum in ecstasiaci spiritalem contemplationem nullis verbis explicabilem , ac proinde nullis phantasmatibus imaginabile aut reprίesentia m, euehuntur: ut ex Apostolo 2.ad Corinth. I a.

colligitur. Omitto alia quae supra de vi intelligendi & appetendi deducta sunt. Dicet aliquis, Qui sit ergo, ut non possi- 14mus quidquam intelligere, niti per phantasiam corporale quoddam simulachrum rei fingamus ' unde huius rei oritur nobis necessitas ξ Respondeo, id prouenire ex prae senti animae statu; nimirum, quia est forma corporis illud actu informans-vivificans. Sicut enim cum ipsa habet statum in corpore,quodammodo corporatur, & veluti crasse sescit, ut se naturae corporali accommodet ciita omnia quae concipit, sub corporali quadam specie concipit. Modus enim operandi sequitur modum existendi. Cum vero fuerit a corpore separata, & in se ipsam, seu in apicem sui collecta, & per se substiterit, alium modum intelligendi consequetur, nec opus erit illi tale idolum formare, Aut nec

Intelligentiis,quas Angelos vocamus. Deni- que cum est in corpore, non potest intel-V a . lectu