장음표시 사용
171쪽
Pso Ag TII AMIDEN I. DE Ri NE DI cI Ad tussim puerorum. Cap. π V rirPlacarum moderate torrefactarum drach. iiii. seminis cucumeris simili modo
torre saeti drach. i. tragacantha drach. iij.mcllis despumati tinc. ix. consce, oclambendum praebcto: tragacantha uero uino dulcissimo antiquo madefacienda
est. Aliud Hippocratis. Vitellum oui alium ec sesami duplex pondus, ac fa/lis modicum exquisite conter mellccb adiecto lambendum dato. item pineas aselas numero xxx.amigdala excorticata triginta,&minis lini asti drachm .ii.succi si quiritiae drach. ii .mellis quod sufficit, dato ad lambendum. bene facit etiam cymi num cum melle oc ammee. Ad alui profluirium in insantibus. Cap. πIπSi infantium aluus fluat reiectis eo tempore balneis, stomachum fovemus uinoec oleo cytoniorum. quod si non sistatur,sume oenanthae cbtritissimae,acaciae, mastichae,partes aequales,quibus simul subactis partem uitellio rum que sumei adiicito, deinde stomacho dc scapulis illinito, morulum t. purpureae lanae allogato, prodest enim abscp molestia. Item aluminis scissilis drach.xv. secis uini austeri dracti .i. gallarum drach. ii. uino diluito ad congruam crassiti , 5c illine umbili/co,exterius , spongiam posca madefaciam apponito. prae cunctis tame nutrix ini Dictus ratione regenda est, cibic, boni succi exhibendi ,re potus adstringes. quod si infans quidpiam farinae simile excreuerit, meniliam tritam ex uino nigro appo nito,& alligato. Ad detentionem alui. Cap. παAT si aluus detenta fuerit glande irritetur, aut clystere ex melle solo, aut me liciato, cibisci; mel complicetur. sed ec florem arthemisiae cum oleo tritum circa umbilicum apponito, ec subducetur aluus. De pustulis quas exanthemata uocant. Cap. ππIPRaediximus tam infantes ob deprauata alimenta in diuersos morbos incide re, ita ut praeter alia multa, exanthemata quo ec ampullae quas phlyctenas uocant, humidain ulcera bubastica appellata, in corporis superficiem erumpant. e. nos igitur muriam 8c urinam quibus aliqui utuntur, ob acrimoniam recusamus,ol μ 4 ει νι i m Maiiamus potius rosanim aut lenitum decocto oc si maiori adstrictione indigue rimus, myrthi, aut malico ij. quod si maiora sint ulcera plantagine illinimus, aut inlybi speciem,quain serim uocant,cum pane,aut semento,uel polentae puluisculum, cu portulaca,aut si O,aut umbilico ueneris,aut hyostyamo, uel rosas viren tes aut sicca scit meliloto 5c palmulis decoctas applicamus, uel argenti spumam, melilotum,alumen,cu aceto ec oleo murthino aut rosa o trita,illini mirs. Aliud. ad bubastica ulcera. Recrementi plumi, amyli, partes aequales cum solani succo tritas,& adiecto rosacco inungito. Aliud optimum. Cadmiam tritam cu aqua illinito, aut cymoliam ex uino. Aliud. Spumae argenti,cerussae sing. drach. iiii. malicorii aridi minutissime triti drach. ii. succi stratiotae fluviatilis quod sufficit, . . Ubi stratiota desuetit lenticulae palustris tantunde, aut herbae qus eodem modo in , ii aquis inuenitur stratiotae similis. benefacit etiam farapiadis helhae succus,quam
Aliud. Recrementum ferri ex uino illinito, ec multum
conseret. sed oc consectio quae dialadanum dicitur aut diactithon hoc est per hora
deum,si albumine oui,aut misceo,aut myrthino oleo dii luantur, conueniunt. Ad ulcera capitis 5c ea quae actiores uocantur,quo ego utor experto. Cap. xta liSPumae argenti,cerus , sing.drach.viii. seminis ericae,thuris,singaerach. iiii .uino, di oleo raphanino excipiens utitori Aliud. Acaciae flaus drach .vi h. ladaeni drach. iiij.myrrhae drach. v. opij drach. Laqua lacusti pastillos cosicito ec utere.
172쪽
LIBER QUARTVs i samiud.Cochleam albam O testa exurito 5c applicato. Item alam tritissimam cum plantagine arida mixtam insipergito. Item balaustium siccum tritum appo ne, aut cum aqua misceris illine. Item herbam quam Alexandriae quidam lipari L monem quidam cnestron appellant, urito, cinerem , ex uino illinito. reliquis uero B μου praesidi js utere quae cum suis distinctionibus libro sexto explicantur, capite de actoribus. Ad exanthemata 5 ampullas infansium cum ruptura. Cap. ππIIICAdmiae lotae, aeris usti, re loti, acaciae, croci sing.drach. i. tragacanthae, drach. ii. tragacantham in aqua diluito,& cum hac reliqua assismito, ac pastillas coscito,& usus tempore cubenecionis succo aut seridis,aut solani, adiecto rosaceo . - illinito. ego tamen sicco senecionis aut stridis tragacantham dissoluo,re cum reliquis deinde pastillos facio.
Ad melicerida ulcus. Cap. π π IIII SPumae argenti,baccarum lauri partes aequales, cum aceto &oleo mixtas illinito, quod saepistime expertum cli. T Ttabaa ι - 11 nigro oc sapa illinito. Item cochleam usiam 5c tritam ano exeimii prius lato applica,& sanabis. Item ostreoru testas crudas tritas oc subtilissimo cribro excusefas appone.item myrthi baccas uirides cum uino tritas applicato:aqtia uero fabrorum lotiones stant, in qua serrum extingunt. ego uero muria tepida assidue utor,
Ad procidentem sedem. Cap. αππuae spongilis uocatur assidue sedem abstergito, & acaciam ex uino
Myrtum siccam tritam apponito,aut ligustrum cum rosis. Ad umbilici tumores. Cap. ππVI I in TVmescunt aute infantium umbilici plurimum ue extenduntur aut propter eiulatum,aut percussionem,aut compressionem: in his igitur ammi contrita ιγ - limbilico illinito. Item Othonae herbae ramenta apponuto tribus*diebus alligato, b deinde exoluens idem iterum repetito. Critonis,ad puerorum umbilicos suacun ,
que causa emineant. Resing pini drach.xvi. aluminis scis litis drach. x. mellis drae. H. alumen tritum super carbonibus cum melle us* ad probam eonsistentiam de . coquito, deinde resinam solutam iniice assiduec, agitato, quod ubi confeceris, ex medicamento superlato panno quod platysima uocant, quantusat est extendito, re applicato, singulis diebus permutando, ac super plat male plantaginis folia sed praecipue hederae apponito. Aliud.Lupinos amaros,asini ungulam ustam, laterculum totam simul terito,apponito Ec illigato.quod si potentiorum adsit necessitas, utere his,quae ad ramices inguinum suo loco dicentur.
Ad hispidos infantes. . Cap. ππVrii ACrassioribus pluribus fuliginosis , ex mentis a quibus pili generantur,
hispidiores infantes sunt: caritas igitur exutito,ietito, 5c depilandu locum confricato. Aliud.Resinam aqua elixato 6c puerum lauato inde caricarii usta rum cinere & sabarum satina lauiter detergito, Item farinae labaru, cimoli phronitri albi,testarum ostreorum sing. partes aequales tetito ec pro smegmate utitor. Quando ablactandi infantes. Cap. παιπ santes lacte nutrire oportet quousQ membra firmentur: ubi solidum corpus I fuerit,cibi exhibendi sunt inius inquam delicatiores,cum aqua mulis,aut uino mulso,aut etiam uino dulci, aut lacte indeo quoq; sorbilia .infantes enim man cindi ignis saliua replent,quaecun* mandere oporteat.potandum uero dabis di
173쪽
lutum uinum. at ubi iam puer solidiore cibum affatim ingeret,quod citia illummum mensem plerunq; euenit, tunc paulatim sensimi ab uberibus desuescat. ν - s ablactatus in morbum inciderit, ad lac rursus reducatur, deinde ubi morbus de sierit,recreandum corpusculum,ec ita denuo ablactandum. Ratio uictus in ablactasis infantibus, reliquis deinceps aetatibus. Cap. πππABlactati infantes relaxandi, 5c alacriter exercedi, di cibi leuiores bonii, sueci exhibendi sunt, corpus tamen temperatu uim copia abstinere oportet. uinu enim in calidis 5c humidis temperaturis uaporibus caput replet. neq; etiam huiuscemodi pueros a stigida potione omnino inhibendos puto, imb inter epu landum,horis mecipue calidioribus sinendos,ut Optima utantur aqua. i de a soptimo anno ad literas ducendi, praecaeptoribus , humanis,& mansuetis tradendi: a qitariodecimo uero uso ad vigesima quintu annu in disciplinis oc philosioph rum rationibus congrue exercendi, prohibendi* interim a uenereis, ana plioris buini usus contrahendus, maioraq; iam exercitia concedenda: aetate uigentibus animi pariter ac corporis ratio in uisma obseruanda est,exercitia qualiacunm suo rint proportione minuenda, subtrahendum* e cibis tanquam habitu iam ad frigi. ' ditatem vergente . illa uero maxima notio qua optima corporis striictura digno sci possit: in hac enim sola mensuram natura inuenit, rum omnium quaecunque aguntur,ita ut siue exerceantur, siue fricentur, siue quidpiam aliud agant, homi nes tunc primo pigrescant,cu exquisite suerint exercitati. simili modo , cibis pitibus p abstinebunt, cum ingesserint quantum corpori alendo sufficiat, nihil am/i plius minusue appetentes. non est igitur uerendum,ut uel plus aequo laboret,uel erapuletur homo talis temperaturae: ipse enim sibi ipsi ita dictante natura tuendae sanitatis regulam inuenit, praesertim si a teneris animi instituta recte se habeant: multi enim malis moribus educati,intemperantia,ec licentia ducti,honas cortum lpunt naturas: sicut rursus nonnulli uitioso corpore nati, prudentiori uita opportu lnisl exercitiis multa resecerunt quae natura deliquerat. exercitiorum uero meo lsuram 5c utendi modum in praecedenti libro explicauimus. Victus ratio in senibus. Cap. ΣππINT Aturalis senectus est frigida 5c sicca corporis temperatura,annorum multi l tudine eueniens defluente enim paulatim cum natiuo calor corporea sub stantia,& instrumentis iam plus a quo siccioribus redditis, actus peiores fiui. prae terea oc magis sine carne & gracilius seipso evadit animal. ubi uero amplior ad huc sit exiccatio, iam no sine carne tantum sed & rugosum efficitur, & impotens membrorum, ec in motionibus sallax.qui igitur dispositione e xacte nouerit Q scilicet siccitas adest cum frigiditate, bonus erit seniorum medicus, noscet enim eos calidis oc humidis reficiendos esse, qualia sunt dulcium aquarii calida balnea,lau/dabilis uini potus, εc quicunque cibi calfacere humeriares: possunt, frictionest,
matutinae cum oleo moderate factae,ambulationesci. ec gestationes non molesiae, semper tamen uitium ratione habita. Q enim modica est inter senes diuersitas
seniores autem *pe N parum alendi sunt nam si paululum quidpiam mensuram tia,qualia senibus conueniunt,& post lotionem,ad prandium ducendi sunt:&primo offerenda quae uentrem molliunt ueluti heia,aut malua,deinde saxatiles marini ue pisces. pransi breuem quietem super strato captabunt, deinde modice deambulabunt,tiespere coenantes ab edendis piscibus abstinchut eligenti, optimi suc/ci cibos
174쪽
LIBER Q VARTVS hi 1σ3ci cibos,& qui no facile corrumpantur, qualis auis est in simplici iure cocta. uiua
senibus dato propria caliditate excellens,quale est substantia tenue,colore rubeu, aut fulvum. id unum uini genus senibus eligendum, quod Ac uniuersa membra calefaciat, ec per urinas sanguinis serum expurget. quaecunt uero uina satia, aut salua, etiam crassa sunt sanguinem gignunt, egregie , corpus alunt. ideo talia interdum quoq; senibus conserunt, eo uidelicet tempore, quando nihil est in v nis serosum,oc praeterea ampliori alimento indigeant.plerumue tamen uina uti nam mouentia senibus competunt, ob aquosa excrementa quibus iugiter a meant migra uero adstringentia ec cratia cum plurimum morentur in stomacho se/nibus maxime infesta sunt.quod si dulce expetiuerint,exhibeto post balneum,qd dulce simul oc flauum sit. his autem, qui uel calculos rensi suspectos habeant, uel podagrae aut morbo articulati subiaceant,uini mulsi usum non negauerim, adi j iendo ad morbum quidem articularem,& podagram petroselinum, ad calculosos vero talonicam quae cestros, de sarriphagos uocatur. illud animaduertere opor tet, cibos omnes oc potus crastioris lentim succi senibus maxime infestos este, ut chondrusAaseus,oua assa, cochleae, ibi,iungi,lentes,& Ostreorum caro, ac reli qua quae in libro secundo docuimus,ubi de cibis crassi succi ageretur. . si quis necessitate coactus in hoc epularum genus inciderit,assumat confestim medicamentum quod diacalametatu appellatur, aut diatrionpepereon:qitae si desuerint, piper album tritum ait exquisiuissime cribratum cibaris admisceat, potum cp eodem condiat, alii uni tunc temporis tuto comedat: exoluta obstructione, subducta que aluo,theriace antidotus,aut mithridatica,quaepiam lue alia earum que ex aromatibus conficiuntur exhibenda est: deinde seriatim ad calidam 5c humidam uoctus rationem quam praediximus, procedendum, praebenda V aestate quidem an te cibum maturae oc suauissimae ficus recentes, liteme uero caricae, nisi dispositio aliqua dextriim praesertim hypochonditum infestaverit. at quoniam serosa ec platuitosa excrementa in senum corporibus aggregantur,singulis diebus urina pro
uocanda est,non quidem medicamentosis rebus, sed apij dccocto,melle 5c uino utinam ciente, re aluus optimo oleo subducenda,quod praecipue conseret,si ante cibum bibatur. olera etiam prae reliquis ciba ius cum oleo & garo sunt ost. renda. eandem alui subductionem arida pruna non dat ascena, sed hispana praestabunt, quae in melicrato meraciori prius madefacere, duinde decoquere oportet: sed reoliuae albs muria consectet concedi possunt. quod si ulte ius detineatur aluus, mercurialis decocta aut enicus cum ptisana,vel resina terebinthina ad unius regis nu Θ cis,duarumq; interdum 5c trium magnitudinem exhibeatur: neque enim aluum tantum absque molestia molliet sed uiscera quocp pulmonem ac renes deterget. eius Osis in uncia statuitur. est oc ad idem efficax tale medicamentu: caricas praepingues exemptis corticibus in mortario terito, decimamq; partem medullae cni ei adi cito, uel pro uitium ratione plures, aut pauciores portiones: quae ubi recte commixta suerint, dato ad caricarum duarum aut trium magnitudinem. id enim unum prae cunctis maxime obseruari oportet, ut quoties purgantia medicamen is exhibemus,semper citra terminum consistamus: nam saepe effrenem purgationem exolinio consequitur, praeterquam quod aluus eo magis deinceps sistetur,
quo magis exinanita fuerit. quod si sistatur, oleum solum calefactum inucito, ita enim durae seces madescent ubricitasci, in ductu comparabitur,atm obiter senile
corpus mollescet,quod tanquam arefactum corium obduruerat. De uictus ratione eorum qui in ocio degunt. Cap. πππli π TItam octo transigentes spectare oportet an consueuerint priori uita exerce
. V ii, inremotis exercitationibus tantum lauati. sunt enim quidam qui talem Q Φ uiuendi .
175쪽
xs AETII A Mi DENI DE RE MEDIc Auiuendi morem facile serunt, ita ut si corpus transpirabile habuerint, nunq; pro pterea aegrotent.qui profecto ad aliam consuetudinem nullo pacto sunt traducendi, sicuti ne* ullus quispiam qui statuto sibi cerio uiuendi genere quamplurimo tempore sanus permanico t. si uero aliquis assidue aegrotare soleat, causa in ipso c5sideranda est,nunquid ob plenitudinem,an ob deprauatos succos male habeat. si ob plenitudine aegrotare uideatur, intendemus in tota tuendae simitatis ratione ut humores habeat moderatos: at si ob deprauatos succos male affici c5sueuerit,
studendum ut optimi humores generentur. plenitudine uero quidam congerunt, cum ea quae e corpore excernunt, pauciora sunt his quae assumunt. seruanda ergo proportio erit, eorum, quae comeduntur ac bibuntur, ad ea quae educuntur. pro I
portio dignoscetur perspecta utrorumq; quantitate,oblatorum inquam re excre torum . qui enim in praecedenti uita statim ante exercitia balneum ingredi consueuerant, his moderata frictio adhibenda est, leuistb deambulatio imperanda. qui uero ante balneum exerceri soliti fuerant,sicut consuetum eorum exercitium qua dantenus adaugebimus, ita ab eoru cibis quidpiam in quantitate di qualitate au κ . κ .seremusaec ad mediocritatem ducemus: qualitatem intelligo sicut porcinatu car bre, a nium,hae enim boni succi copiam uelocissime congerunt.ad olera igitur transeun
es . o dum oc pisces,& a s, quaecun* multi nutrimenti non fuerint. ad cos autem qui uitiosos aggregant succos, non una intensio est,quando nec una sit malorum sic i dcorum forma.quidam enim eos frigidiores mamsci: pituitosos colligunt, quidam disio calidiores biliosiores*,alij magis melancholicos.fugiendum igitur quodcunm ciborum potionum , genus, quod peculiarem singuli cuiusq; humorem generare facile possit. de his autem exacte dictum est eo secundi libri loco, ubi de cibis boni
mali l succi tractatumus, ubi pariter egimus de attenuantibus eduliis, quae utilia sunt his qui audiam humorem aggregare consueuertit.qui crastus quidem ac sei indus semper existit, non tamen uiscidus semper. in his omnibus commune prae sidium uentris subductio,& praesertim quibuscunciscun* aluus natura durior silico, mune etiam est ueneris moderatus usus. De macie inducenda Cap. π π π III NImiam carnis molem quae corpus onerauefit,auferre ec tabefacere oportet: cum uero , calidiori temperatura gracilitaς comparetur,ad eam obesos ho mines dirigemus, quos ad mediocritate ducturi sumus: quod quidem ualidis ex ercitiis, cibisci; attenuantibus ec medicamentis acrioribus & animi anxietatibus fieri constat. Attenuans quidem uictus ratio iam nota est: medicamenta uero ad id efficacia sunt ueluti rutae semen, praesertim agrestis simul cum corymbis, aristolochia rotunda,centauriu minus, gentiam, polium ec quaecun in ualidius urinam ciere possunt, quemadmodum petroselinum .unumquodq; enim istorum, & pri uatim dc csi alijs mixtum uniuersos humores attenuat. idem potest sal ab exustis biperis,theriaca uero praeter attenuationem etiam discutit. oleum praeterea illini tur in qua sylvestris cucumeris, aliticae, gentianae, panaceae, aristolochiae radices
aut postum uel centauriu decocta sint. cibi in no statim post balnea offerendi sum, sed prius adhibenda quies ec aliquod ex consuetis negociis obeundum, ruriscli ad Silneum ducendi, balneum ii eligendum quod discutiendi uires habeat seu naturales, seu mixtione floris salis in marina aqua comparatas. deinde edulia molis quidem multae, pauci uero nutrimenti exhibenda, ut corpus repleri quide mo
st,sed parum ali.talia sunt olera,& panes sordidiores caeteram huiusmodi quae In libro secundo docuimus.uinu eligatur colore album, substantia tenue,quod ne ante cibum,neq; multum bibatur: alimenti uero quantitatem minorem esse oportet quam exercitii ratio requirat. Ad idem ista frictio cum asperiore strigile uel
176쪽
LIBER A R τ V s ἐσς eum nitro Fc modico sale efficacissima est.illud aduertendum plurimo quidem iu/tro in balneis maciem induci, pauco uero corpus ad trahendum nutrimentum vitari facit 5c ad pinguedinem abolendam longa insolatio nec minus hoc medicamentum potum mitifice attenuata petroselini unc.iiij.piperis unc.ῆ. anisi unc. i. y potest urinam ciere,&aluum ducere.
Quomodo macresecti renutriendi. Cap. XXX rari nava Acies interdum contingit ob totius corporis intemperiem frigiditate ae sie
LVIcitate excedentem . interdum et distribuendi uel nutriendi uis,aut utraq; . Duil affecta,& languida sit: sed quacunq; causa euenerit,edulia boni succi, aues exercitationes, molles i frictiones sunt adhibendae, ac prorsus omnia his aduer tantia,quae supra de pinguibus diximus. pixetia aliquot diebus illinenda, id enim praesid a genus summe ad distributione,nutrition cit facit, multos .l: graciles ui dere est, ob picem illitam pinguesectos, eos tamen praecipue, quibus distribuen di uis imbecillis fuerat. nutriendi etiam facultatem iuuat, quae non propria imbe cillitate sed nutrimenti ad ipsam delati paucitate non alat.quod si icii in i laventur, ante lotionem usi ad ruborem fricandi sunt: lotis deinceps mollior stidito adhisbenda est ne curim adstringendo densore durioremq: reddamus.hi uero qui de
' colorati sunt, neq; nutriuntur,ira excitandi,aim animi affectus commouendi. Quomodo quis extenuatum membrum emendet. Cap. αππVVBi uero in quibusdam membris plurima macies ob diuturnam quiete eue nerit, uel ob ligandi modum quo in fracturis uti consuevimus, robur mem bro restituere oportet, sanguinisq: abundantiam attrahere,ac sti 'ionibus uti mo deratis .ec congruis motibus membrum excrecre. temperatach calidae aquae aspersione fouere, quae omnia post cibum peragenda sunt,quous* membrum cum rvi re intumuerit. tunc statim ab aspersione cessandum .utendum etiam picatis m
dicamentis de quibus in precedenti libro meminimus.ubi uero frigiditatis sensius attenuatum membrum obsederit, syndone fricare oportet, ec medicamento cali do uti, thapsiam ij uel cum melle uel in cerato apponere. De las studinibus quae ob exercitia uel peregrina; ones eueniunt. Cap. XXXVII A ssitudinu primae ac simplices differentiae tres: quaedam enim ulceris, quae dam tensionis, qua dam inflammationis sensum inseri, ac praeter has quam quom ob nimiam musculorum siccitatem contingens, quam nomine abuterues lassitudinem appellant,quae tamen proprie no Iasinudo sed ariditas est. De lassitudine ulceris sensum inserente. Cap. ππα VIII Assitudo igitur ulceris sensum afferens ob tenuia acria mordacia* excremeta cotingit: nem enim hic plenitudo est quae laedat sed humorum acrimonia, . quod in ualidioribus exercitiis, robustissmisin motionibus duobus modis contingit. uel enim crassora excrementa funduntur,attenuanturq;, nem Omnia excerni possunt: uel partes carnis & adipis nimio motu colliquescunt. hi ergo liquores cutenues acresin sint, cessario carnem cutimc, stimulant,ac tanquam ulcerant, ut horrorem interdum rigorem inducant, quando nimis acres simul ec multi sue ruat. tumor tame in dolentibus membris,nequaquam uisu deprehenditur.contin git hoc laissitudinis genus praxipue ijs qui depraualis siiccis excrementisin redundant post recentes etiam cruditates corripit eo qui uel minus mercetur,uel pitrasquo morantur in sole. sed Sc abis cruditate in corpore boni succi euenire potest,
si immoderato exercitio defatiget . in his cutis apparet densa ec horrida, obsidet
177쪽
AETH AMIDENI DE RE NEDIc Adolor uelut ulceris interdum cutim tantum, interdum 5c carnes ipsas. cilinuo dospositioni opposita est, per halitum enim digerenda sunt excrementa, dc assecius cessabit. digerentur uero multa suauim frictione cum dulcissimo oleo quod nihil adstrictionis habeat, quale sabinum est. inimicissimum his omphacinum. Primo igitur die abundanti oleo θc multa frictione utendum, Q huculm lassitud: ni, sen sus non incesserit.Secundo autem cum iam aduenerit, moderato exercitio oc congrua frictione amouendus est, plurimis ad id simul ministris adhibitis, ne proxi/mae subinde partes frigescant,ec ut citius discutiantur excrementa . consiue uit las studo ista ad quartam usin diem plerun* extendi. quarta igitur lauemur, oc soli in cibo nutriantur, sicut praecedentibus diebus cibi contractiores humidiores ocminime uiscosi sunt offerendi,balneum , non excedat in caliditate temperamen tum .relaxare enim oc discutere corpus intendimus. De lassitudine tensionis sensum inserente. Cap. XXXV IrLAssitudo tensionem inferens excrementum quidem ratione dignum nam bris annexum n5 habet, sed musculi neruiw ob uehementes extensiones afficiuntur, quas exercitia inuexere. in his enim contingit rectas musculorum sibras defatigari extendi* ut prope ad conuulsione deueniant. id Iassitudinis genus prscipue invadit homines,qui boni succi sunt, no quidem ualidis exercitiis defessos, imo magis remissis, redditi lassos insigniter tardos,oc ad flectendos artus dissici Ies. horrorem tamen no inducit ueluti lassitudo ulceris sensum asserens, quamuis in hac non minus quam in ulcerante oc arida lassitudine corpu* contrahatur, cali diu sin quam postulet natura,tangentibus offeratur. curatio extensorum membrorum relaxatio est. conuenit igitur frictio suavis, quae cum dulcillimo oleo tepido Eat, ocium in omnino oc quies adhibenda est, oc balnea temperatissima mediocre caliditatem non excedentia: plurimach in calido lauacro mora trahenda, ita ut uel his singulis diebus lauari mirum in modum conserat.lotos uero, antequam indu antur, inungere oportet:& si sudauerint,detergendi, rursus , inungendi sunt.ps
stridie ubi a lecto surrexerint, detersis sordibus ecaluo subducta, oleo subtepido iterum inungendi erunt ec suauiter fricandi, parcusi cibus offerendus, qui boni succi non sine lentore suerit. De inflammante θc ad ossa attingente lassitudine. Cap. πππINI Otia sane lassitudo est in qua membra ueluti infringi inflammarii, uidetur. solet laaec euenire ubi in motionibus uehementissimis musculi excalfacti ad se attrahut soluta excrementa: soluc, id Iassitudinis genus musculos eleuat, supra id quod naturae conuenit,ut inflammationi assimi ictur affectus: propterea si tanρgantur dolent, calidiores. apparent,magis tamen dolent, si admotum cogantur. quod si in profundo ad chordas usq; oc neruos affectio insederit, ostocopos,id est, ossium lassitudo appellatur, quae plerun* accidit his, qui exercitiis non allucue
. rint. curatio ueluti reliqua inflammata tres intentiones habet, excrementorum
eductionem, extensi membri remissionem, ec accensi restigerationem. suauca ergo frictiones cum oleo dulci de tepido, copiosal temperatarum aquarum bal nea id lassitudinis genus sanare possunt:& si balneorum aqua paulo tepidior suo rit,magis conseret.plurimum quom ocium, unctiones assiduae,cibi boni succi, paccioresin ac nihil lentoris habentes adhibeantur. De lassitudine quae ob siccitatem maciem cy contingit. Cap. N LA Lia uero quarta affectio est lassitudini similis,cu tamen lassitudo non sit,ueluti quae nem ulcerantis nem tendentis neq; inflammantis speciem gerat, imb ne* horrorem,nem dolorem, nem pigras motiones asserat, sicut lassitudines lacere consueueruli sed macies tantum simul cum ariditate acquiratur. hec igitur animos
178쪽
LIBER Q V A R. T V s i στanimosos plurimis p exercitationibus deditos praecipue uexare selehqtia' plus
aequo exercitati perpera deinceps recurantur: ita enim discutiuntur excrementa,ec relaxantur intenue paries,oc nihil aliud in corpore praeter ariditate relinquitur, quae nimia motione comparata est. ergo additione repletioneq; eius quod exina
nitum suit, dispositionem corrigi oportet: id aute fieri neqilitis ritas cutis per manserit. cogenda igitur densanda stipanda* cutis est. cogit adstringit o ec gelseda oc seruens adua a gelida tamen nericlitatur homo ne ob nimium exercitium rara ec uacua existente cuti, consertim penetret frigus infestum: a feruida sine ullo periculo tuta densitas cuti acquiritur, imbibenti obiter quidpiam impress caloris. aqua ergo seruentior eligenda est, a qua deinceps in frigidam rc pcnte transilire oportet: ita enim cum calore robur persister, minus . interca paticiis per halitum olitetur,at ad carnes cutimc, nutrimentum recipiet, quo lionum utilius haud facile inuenies.cauendum tamen ne in rigida multum morctiir, alioqui utilitas a seruida lotione comparata delebitur. hoc igi tur modo lotus cibum liquidum,bo/nicii succi capiet,deinde pauca simul lenta, oc molli tinctione recurabitur, calida rurius lauabitur idem pluribus diebus repetendo. De lasssitudine ob concubitum. Cap. XLIVSum ueneris immoderatum uiritim imbecillitas cosequi solet, ac praecipue
in debilioribus natura corporibus nimia enim motione rarcscit cutis, pluri
madi per halitum inanitio fit,propterea siccitas imo 5 Hoditas quandocp succo
St. nam parta raritate calidu evaporat, οἱ innata humiditas a plurimo sidore era
hauritur. adhibenda igitur sunt quae cutim adstringat, ec firment,e quibus est etiam moderatum exercitium,Sc aqiis feruidae ingressi is, ocium. 8c uberes somni, cibi , multitudinc parciores, qualitate humidiores, re temperate calidi, ut simul Sc laudabilis calor acquiratur,oc siccitas lassitudinis corrigatur. De spontanea lasstitudine Cap. XLIII lximus de lailitudinibus quae post exercitia 5 peregrinationes eueniunt,
nunc de spontaneis tractabim us, quae abici; uehementi motione colingunt. tales enim morbos portendunt, ut Hippocrati Muoq; uideaur. spontanea , inquit, lassitudines morbos denunciant, suntq; harum pariter disterentiae tres, quae ulce ris,quae tensionis,quae inflammationis sensum aifferant. De spontanea lassitudine quae uideris sensium assere. Cap. XLIIIS Pontanea igitur lassitudo ulceris sensum asserens ob acrium, subulium, calidorum* humorii malitiam sensim inuectam generatur, ita ut erodantur stirnu lentur pungantur di partes, quae sentiunt. ac donec quide succus is malus in uenis sanguini mixtus suetit, tantisper uirtute sanguinis iii eius latet: ubi uero ad car/nes cutiinq; desertur,& mora impingitur, ulceris albediu Ac sensum inducit, tuc potissmum membra imbecillitas obsidet,ubi ad motum se conserant. considerandum ergo in his, utrum in cuti an sub proxima came, an uero in sanguine intra uenarum concauitates, malus succus recludatur. habebis singulorum indicia ex irinis, cx cutis mordicatione, ex sudoribus.quando enim in urinis humorum malitia appareat 5c morsionis sensus cutim inseitet 5c sudores emanent gustu θύ c lore extranei, constat deprauatos succos no tantum in uenis cum sanguine,sed incuti quom 5c musculis contineri. ubi ergo malorum succorum subobscuras notiones deprehenderis ieiunium homini tota die imperandum,quies re somni persuadendi: deinde uespere pingui aliquo ungendus, re aqua calida temperatissima lauandus,cibus boni succi, ix sorbitiones parce exhibenda nem tamen uinii prωhibebimus. uino enim haud facile quidpiam conseras, quod zmile semico nos hi mores conficiat,ac sudores, utinast, prouocet, de somnum conciliet. his remediis
179쪽
iss AETII AMIDENI DE RE MEDIc Asi affectus desierit paulatim homo ad consueta ducendus est: at si sequenti nocte
proximal die perseueret, aut etiam augeatur, iam sortiora prcsidia spectare oportet. in his enim ualida existente uirtute duorum alterum facienda, aut uena secanda, aut purgatio exhibenda, utrum eligas distinctionibus quas infra docebo per pendendum .Quod si uirtus imbecillis sit,a sectione uens omnino abstinenda ourgatio uero uel parca,uel nulla admouenda cit. at si cum uirtutis robore sanguinis . . e. multitudo assuerit,uenam secato, aut solitas excretiones, si quae sorte delenis sint . prouocato, ueluti haemorrhoides,aut in mulieribus mensi's. sola uero existente humorum malitia, abstu sanguinis multitudine, ad congruam exuberantium humorum purgationem deueniendu: quando P enim aut amara bilis aut nigra, aut platuita salsa,aut acida,aut serosae humiditates in sestant. si ergo ociosius degerit ho/mo, cibosin crassioris succi ingesserit hieme praesertim magis pituitosus aggregahitur succus. at si in laboribus cibis in acrioribus in aestate uersatus sit, bilis amara cogeritur:authimno uero oc opsoniis eiusdem generis di diuturnis laboribus suocus melancholicus comparabituriindicia singulorum sumenda a corporis colore, ab egestionibus, urinis,sudoribus, siti, ciborum desiderio. ubi ergo sanguis domi/netur,& uires adsint,venam secabis ubi malus succus,eum cogrue purgabis post uenae sectionem, aut purgationem, patiens nutriendus est eduliis boni succi, quae aliqua detergendi ui polleant, nessi lentorem aut crassitiem habeant, aut plurimi sint nutrimenti,qualis potissimum ptisana est: balneis etiam temperatissimis utendum,& unctione ec frictione moderata, relictua , uiuendi ratio & diligentia talis adhibenda, qualem in lassitudine ab exercitiis praediximus.at si inutilis quide lammis modicus fuerit,humores uero crudi permulsi cum uirtute imbecilla,nem ue na secanda,nel purgandum,nel exercendum, sed nem omnino mouendum ieque lauandum: nam uenae sectio utilem quidem sanguinem educit, uitiosum autem qui in magnis hepatis uenis N in mestraicis collectus est, in corpus uniuer sum trahit purgatio autem tormina re morsiones,& uehemens animi deliquium inducit,praeterquam quod nihil ratione dignit euacuat.omnes enim crudi lium i ras Ilii in ec stri uiditate nieri ac motu difficiles sunt. ita ut ian uerra lapa angustias obstruant, per quas euacuandus in purgationisus humor ad uentre de ferri oportet propterea neq; ipsi excernunt,nel alijs transeudi potestate permit/tunt. hac eade causa neo exercere neq; Omnino mouere neq; lauare oportet om
nes em huiuscemodi motiones in totu corpus humores deuehul, oc angustos meatus obturat.ergo huiusmodi homines in octo seruadi sunt cibici ,& potus,& medicinae exhibendae, quae humorii crassitie ab et insigni calore attenuent, atq; incadant nam humores plus aequo calefacti in corpus conserctim promeant, dandulillis oxymeli sed ptisana praecipue interdum etiam meliciatum si qui enim alii to/lerant, isti potissimum tenuem uictus rationem ob insistentem crudorum humo rum multitudinem tolerabunt. at quoniam hypochondrium his omnibus attolli
tur intumescit ,& facile quodcum obtuleris spiritu opplet, praestat cibariis pati lutum piperis precipue longi adiicere,& medicamentum Sospoliticon exhibere. porro utilissimum oxymeli est,quod ex melle tantum Sc optimo aceto conficitur, ut sint mellis quidem despumati paries duae, aceti uero pars una,paulo* plus,aut minus.omnino enim satius est, ut non nostro sed eorum qui sumpturi sunt, gusta
temperies iudicetur. 29 denim ilicundum est turae idem Diniliarissimum .ec
hac ratione utilissimum:cotra infestissimum, quicquid ingratius sumitur. consertiisdem apo meli praesertim quod in acorem transierit ubi autem quadant enus hornores attenuati sint, etiam uinum subtile 5c album moderate exhibendum, ec in
apoinclite, aut Oxymeliae hyssispus aut puleium decoquendu, obsoni j sib utenda
180쪽
stis uehementi calore attenuantibus,ueluti eappari&,o melite,aut oleo 5c aceto condita.at ubi omnia bene habere exacte dignoueris, tunc ad cosuetam uictus rationem paulatim ducendi sunt, moderata* exercitia ec lationes, unctiones c, imperandae. praestantissimu uero unguentum illud est, quod acopon dielatas hoc est ex abiete appellant, re quod di aegiru hoc est E populo nigra, quorum conse citones inter acopa enumerabimus. conuenit etiam illis oleum chamaemalinum, anethinum 5c irxhyeme sampsucinum.sampsucus autem in diplomate di coquenda est. simili modo ec libanotis confert, de si haec desuerit, cucumeris agrestis, aut altheae,aut uius altis, aut Mis radices in oleo decoquantur,uelicinenter enim dis cutiunt. De spontanea lassitudine extensiva. Cap. XLlta I Ensionis lassitudo sipontanea cum absque exercitiis aliaue motione contige I rit humorum multitudinem indicat, qui nimia copia solida animalis mem bra, sed praecipue musiculorum fibras extendunt. ulceris sensus in hae lassitudinensi percipitur,nel partis cuius iam tumor tactu aut uisu deprehenditur, sed grauitas tantu cum extensione infestat, quoniam in corpore solus sanguis abundat. optimum ergo praesidium est e cubito aut malleolo sanguinem mittere, deinde toro corpore exinanito ad remissionem tensarum partium pergere oportet, adhibi/tis unctionibus,molli bictione,quiete octo, balneis temperatis, cibis immordacishus no omnino abstcrsione carentitus, qualis piisana elt,apomeli,5 huit ismodi: ut summatim dicam, eadem utendum curatione, quam in lallitudine tensionis ab exercitiis docuimus. De spontanea lassitudirie inflammationis sensum inserente. Cap. π LU flammationis lassitudo quando absim motione aliqua sponte euenerit ob do 1loris uehementiam, di ob insignem in ammatarum partium ardorem, mustu los in tumorem attollens, nondum duorum trium 'ue dierum spacio sed ne horis quidem tribus tolerat,quin repente ardentisssima febris superii eniat nisi sanguinis missione preveniatur.calidiis mus enim est harum lassitudinum sanguis ideo om --- pe qui ab eis occupantur copiosissime detrahendus est, praecipue cum ni S
is prope qui an cis Occupantur copio illime iacIranciaia S II, Praecipue cumiq; ipsorum febriant. no igitur tardare nem parce detrahere oportet,sed prouusq; ad animi deliquium euacuare, nisi sorte maius quodpiam impediuerit:
tutius tamen codem die iterare,ita ut primo citra animi deliquium inanitio fiat,secundo iam animi deliquium uerendu non est.qui uero hoc uitio detenti uenae coctioni pepercerint, uel sponte uel aliquo euentu sanguinem ei jciendo bona certe fortuna ad salutem indigent,secus enim non reualescunt. si igitiir caput ac collum dolores magis obsederint,vena quae humeralis uocatur secanda est: sin contra thota dorsum,Sc lumbi doleant, interiorem uenam incidito, si totum aequaliter cor/pus mediam. At si post uenae sectionem febrisperseueret, curatio adhibenda est. quam libro de febribus explicabimus: si absi febre sint, prima die post sanguinis
missionem pii sanae cremorem,aut alicae dato,aim idem in secunda efficies. Q si in tertia quom sine febre permanserint, iam tuto ad balneum duces plurimoch oleo inunges, post balneum tame cibum adhuc parcissimum offeres, iieluti lactucam: quae si de ierit,eucurbitam,aut chondrum, alicae uel ptisanae more decoctum, authetam, aut maluam, aut attriplicem praebebisa piscibus uero saxatiles, & Onistri ι νώ in albo iure probe elixarum.utimur quom potu aqus,calidae inquam non frigidς Post tertiam rebus se comode habentibus, modico iam uino subtili ec albo potio aspergenda est, reliqua pro ratione reparanda uictu calido boni , succi utendo