장음표시 사용
591쪽
erobiu , I Salum. cap. τοὶ eodem versus Sarapidos retulerim, iiiii A interrogatus a pila monte Cypriorum rege protulit. Egyptii enim istum. Deorum maxι num dicunt, id est, Mundum. Versus
sunt riam τοίοσδε ροθειν, orav κ' εἴπω. ρονιος κοσμος κεροὶ i , γαστηρ δὲ λ ασσα. iα δέ μοι κοδες εισι , et, δ' eυαρ λ άειρε κει- , opinal τε , Ἀμπρον πιος ὐ solo sum Deus , et talis quaIem describam ego meipse. Caeli arx mi eaput est, ventrem dico mare magnum. Terra , Pedo; aures Ponuntur in aethere puro 3 . I ge splendentes oculos , dic lampada Solis.
Mutat aliquid iii illis Plutarchi : et quis non pro ingenio possit Z
Teream tacit pedes. satis apposite r sicut Chrysippus Stoleus eo ni- lem : ἀ sulcriam, ut in animali ossa. v Stob. Phys. Est enim maxime compacta et dura, sed et insimo loco, ut Pedes. Haec Stolea esse, etiam Io. Damascenus docet: Stoici, inquiens de Haeresilms), Deum statuunt animum hujus Universi , corpus ejus ipsum Un Versum t oculos vero, Solem, Limam, astra. η Sed et Manilius
Gulos, id est, stellas. Sed ut ad Laertium redeam , a quo me levia ter abduxisti t altera in illo ratio, cur Animal Mundus, quod nostra ex eo anima amisa. Quasi dicat: Quod Animam emittit, ipsum animatum est y talis Mundus. Verba Zenonis huie sentcntiae, in Empiarico r α Quod emittit semen eius quod est particeps rationis, est ipsum quoque rationis particeps : Mundus autem omittit tale semen remo Mundus rationis particeps. . Cieero etiam huc faciat IV Aend.)rre Qui Stoicus est, non magis approbabit nunc lucere, quam hunc Mundum csse sapientem, habere Mentem quae et ipsum fabricatafiit, et omnia moderetur, moveat, regat. n Vides quam asti milite hoc nostri J Nec soli tamen , ne erres. Omitto Platonicos , Aristo
592쪽
ο Mundus , primum animul ; socundum ab illo, Nomo. . Et alibi, is immortale animal is dicit. Sed iterum ad Laertii verba, Anίmam ex eo a liam. Quo nn toto' non, sed ipsa Anima, quam Totidabant. Et quae illa Zl Ignis ; quis Ignis 3 Deus. Hoc diversum a
Platonieis nostri habent; et si audita sententia, non explorata, imponat. Nam utrique Animam Mundo tribuunt, et Deum faciunt ista diverso paulum sensu. Plato Mundi animam ex Deo naiam vult r nostri, Deum ipsam csse. Illi quoque Deum, sed secundarium quemdam ; Dec primum et patrem. Pro Stoicorum mente
Varro, apud Isidorum lib. VIII) r u Varro Ignem Mundi an
mum dicit. Proinde piod in Mundo Ignis omnia gubernet , sicut animus in nobis. Quam vanissime t Qui quum est, inquit, in nobis , vivimus; quum exit, emorimur. n Augustinus, de eodem Varrone IV de Civ. eap. 3i r α Dicit idem auctor acutissimiis atque doctissimus, quod hi soli videantur ei animadvertisse, quid
esset Deus , qui crediderunt eum esse'Animam motu ne ration Minidiim gubernantem .n Vox motu non omnino disconvenit, sateor :ct verius tamen credam, Mente. Cicero, de Stoicis I Adad.) iis Mundum natura senticiate teneri, in qua Ratio perseeta insit, quae sit cadem sempiterna. Quam vim Animum esse dicunt Mundi eamdemque esse Mentem sapientiamque persectam , quam Deum dicunt. o Est igitur iis Anima, est et ejus ut 1 Gotos, Ratio, in Mundo; sicut in homine ponimus t atque ea Ratio proprie Deus. Multa super hac re, e multus . posscin et sed quod satis sit, dixi nuper,
quum de ipso Deo dissertatum' lib. I , Diss. vii . Cum Philone
elaudam, qui haec a Chaldaeis manasse ostendit, et damnat περιαπο Καο ὶ : α Chaldaei, inquit, super alios homines Astinnomiam ot
enethliacam excolentos, inscra superis, caelestia terrenis adaptare et jungere nitebantur, tanquam Musicis rationibus omnia concinero et convenire inter se aiebant, locis disjuncta, cognati one coniuncta. Iidem lipparentem hunc et sensibus subjectum Mundum suspicati sunt ei ediderunt, aut ipsum solum esse Deum, aut quae cocontinctur Universi animam. Fatum autem ot Necessitatem dei canies, ut sie dicam, et consecrantes, summa impietate vitam humanam repleverunt, docentes praeter haec quae conspic untur, nul-
593쪽
58 alam esse omnium Causam. M Sunt ipsa Stoica; qui Rationem in hae Mima Fatum et Necessitatem etiam interpretabantur. Absurda igitur, sic accepta, sed e quibus subtilissime argumentum pro Dei unitate, contra Gentiles Arnobius ducit lib. III) i is In Philosophiae memorastiles studio , universam istam molem Mundi, Animal esse unum, sapiens, rationabile, consultum, probabili asseveratione definiunt et quorum si est vera , et fixa, certa se tentia ; etiam illi continuo desinent Dii esse , quos in ejus porti nibus constituebatis. Ut enim homo unus nequit, permanente sui eo oris integritate , in homines multos scindi ; neque homines rumsus multitudinis , junctioias disserentia conservata , in unius sensus simplieitatem constari et ita si Mundus animal est unum, et unius Mentis agitatione motatur , nec in plura potest numina dissipari ;nee si ejus partieuhe Dii sunt, in unius animantis consistentiam cogi atque verti. i. Audisti; jam , tecum damnamus, etsi probabile hoc, cum Arnobio et quia certum, divinam illam vim per omnes Mundi partes ire, ut Animam , sed non Animam et et hic error, quod aeter num illud et secretum, cum perit is impurisque unionis nexu
Dirisso Mundi μά- . et secunda. Elementa quutuor esse, es ta se Atacem commutare. 1MLL igitur iis Mundus ; cujus duae magnae Partes, caelum et Terra. Varro ita dividit scite, ut opinor, ex mente et more Stoicorum. Augustinus VII De Civ. cap. 6 r . Adjungit arro Mundum dividi in duas partes , Caelum ei Τerram : et Caelum bisseriam , in aethera, et Aera ; Terram vero, in Aquam et Humum. E quibus fiunimum esse fi thera , secundum Aera , tertiam Aquam, infimam Terram. . Sunt omnino Stoica ; qui primo dividebant ΕΙ- metita in Gravia, et Levia. Levia saetunt, lanem et Aerem. Gravia , Aquam et Τerram. Leve autem esse, quod a medio suo recedat Grave, quod a edat. n Stob. Phys.) Ovidio etiam haec tributio r
Quattuor aetemus genitalia empora tirundus
594쪽
PHYSIOL. STOICOR. LIB. II. 583
Continet, ex illis duo innt onero , inoque Pondere in inserius , Tellus atque Unda, seruntur. Et totidem gravitate carent nulloque premente Alta petiunt, Aer atque aere purior Ignis.
Gara ista, nequc voces morentur, haud vulgaria Omuino usurpatione in Varrone. Nam Calum pro Aene, olim et priscis dictum t Iebraeis quidem, ur Sacra docent; Latinis , ut Varro idem alibi notat. n Caelum, inquit, dupliciter dicitur, et suppetitum illud ubi stellae ; et hoc totum , quod complexu conlinet turram n , quod est
scilicet Acr. Lueret ius lib. IV i
tutituuntur in hoc caeli, , qui dicitur Aer.
. . . . Maria, ac terras , Caelumque profundum et i
pro Aere accipit, o nam Et ber, inquit, immotus. n Plinius opemiissime r Namque et hoe Caelum appellavere majores, quod ullo nomine Aera. i. Immn Q AEthera Graeei, pro Aore, consimiliter
etiam dicunt. Omitto, in re pergamus. Quatuor igitur ista Elementa sunt, Priscpes Qualitares ita Cicero appellat I Aead. ),sivo corpora, hujus mundi. Quare Principes' quia Elemento hoc eonvenit, et definitio ejus Stoica in Laertio e . Elementum, ex quo primo fiunt, quae sunt et et in quod extremum resolvuntur. ΜFiunt, nempe his minora et multiformia corpora r alioqui ex Principiis: primis ipsa tamenta. Sed do Compositis aeeipiendum est, Elementa sunt simplicia. Quatuor ea consensu sere ponunt. Et bene Plinius di la Nest de Elementis video dies itari, quatuorea esse . . Quare sint , Platonis pulchra consideratio est, in Τimaeo. . Divini deeoris ratio posvilabat, inquit ex Maer. I in Somn. Scip. talem fieri Mundum, qui et Visum pateretur. et civin. Constabat autem neque videri aliquid posse sine Ignis boneficio, neque tangi sine solido, et solidum nihil esse sine Terra. Unde Mundi omne empus do Igni et Terra instituere fabricatori ipiens, vidit duo convenire sino medio colligante non Posse rei hoe esse optimum 'vineulum , quod et se pariter, et a se liganda devinciat. Inde Aerem et Aquam inter Ignem Terramque contexuit : et ita per omnia una et sibi eonveniens iugabilis compe-
595쪽
tentia occurrit , Elementorum diversitatem ipsa disserentiarum aequalitate consocians. n Pluscula addit, merito a te legenda, et sine alio interprete capienda. Nam et Aristoteles, quem in scholis audiimus , has Qualitatum , consentientium Semper parte altera, συζυγέοte exposuit. Et ab hoc isto ordine est, quod Ambrosius μοιχεῖα
Griecis dicta censet: u quod sibi conveniant, inquit III Hexaem. cap . 4), et concinant. n Quatuor igitur : sed an nou Seneca a tiuit, qui de tribus affirmat 7 Abbi Epist. cxvii r u Bare nempe sunt Elementa , quibus hic Mundus administratur et Aqua, Terra,
Spiritus. Omnia ista tam causa vivendi sunt, quam viae mortis. .
An excidisse et delinquere hic putamus vocem Ignis ' an pro suo quodam selisu nunc hoc dixit, et de isto inferiore mundo sentit tantum Z Nam ait, hic Mundus. Et ad rem praesentem tria haes facit, quia de spontanea morte agit et quam ab illo aethereo igne non sumas. Abi. inquit, Aqua te merge, si vitae pertaesum est; Terra conde, aut ex altiore ea dejice; Spiritum, id est, Aerem ne reciproca zhabes vias mortis. Certo ipse alibi quatuor agnoscit, et Stoici pa sim ponunt. Respondent huic numero et Elementis singulis Minitempora ,. Siquis comparet, Ver, aestas , Autumnus, Hiems r -- spondent hominis item aetates, Pueritia, Iuventus, Gravitas, Senectus. Ordo eorum , elegantibus saue versibus, in Manilio , quos , sudes, lege. Nam nobis propositum , nou omnia quae ad rem exsequi , sed quae obseura aut rara, et ad Senecae proprie lucem. Pro
eo addo , Elementa haec non pura prorsus esse , et communicare
inter se , atque etiam mutare. Ipse dicit III Quaest. io tu Omnium Elementorum alterni reeursus sunt et quidquid alteri perit, in alterum transit. Et lego, At) Natura paries suas , velutia ponderibus constitutas , examinat et ne portionum aequitate tur bata, Miuidus praeponderet. Omnia in omnibus sunt. Non tantum Aer in Ignem transit, sed nunquam sine Ιgue est. Transit Aeri' Humorem , sed nihilominus non sine Humore est. Et Aera et Aquam facit Τerra , sed non magis unquam sine Aqua est, quam sine Aere. Et ideo facilior invicem transitus est , quia illis in quae
transeundum est, jam mixta est. M Sunt verissima ; omnia mixta
suut, et partibus nou enim totis Elementa vertuntur ι mirabili
596쪽
Naturae provideotia , ut aequalitas et proportio servetur, ne Maria
tutelis Universi. Ovidius iare in parte Metamorph.) r
omnia fiunt M ipsis, et in ipsa cadunt, resolutaque hellua In liquidas rarescit aquas ; tenuatur in auras Aeraque humor habet; dempto quoque pondere mous In superos aer tenuissimus emicat nes. Inde retro redeunt, idemque retexitur ordo.
Lucretius etiam , contra nostr lib. I :Quinetiam repetunt a Melo atque ignibus eius. Et primum faciunt ignem se vertere in auras Aeris, hinc imbrem gigni, terramque creari Ex imbri, retroque a terra cuncta reverti, Humorum Primum, post aera, deinde calorem :. Nec cessare hare inter e mutare, mearum caelo ad terram, de terra ad sidera mundi.
Rejicit, qua amplecti debuit, et vel sensuum testimonio fidem habere. Sane harae mutatio est, et ex mixtione generatio et in qua tamen liscrimen , et alia Agunt, alia Patiuntur. Cicero, ut Stoietis Ι Α - dem. r α Aer et Ignis movendi vim habent, atque Essiciendi rreliquae partes accipiendi, et quasi Patiendi. Aquam et Terram dico. is Paria Aristoteles t et duo Elementa superiora velut Mares sunt , et Artifices reliqua ut Foeminae , et Materiae vieem habent. . nitii etiam ita distinguebant, in Mares dico et Foeminas i sed
aliter, Et singulla dabant utrumque hunc sexum. Exempli causa , α Aera marem indicant qua ventus est; seminam , qua nebulosus et iners. Aquam virilem, Mare vocant; muliebrem, omnem aliam. Ignem masculum , qua ardet flamma ; Reminam , qua lueet innoxius tactu. Terram sortiorem, marem Vocant, saxa cautesque ; foeminaeno nen assignant huic tractabili ad culturam . . Ista Seneca sibi,
subtiliora quam veriora. III Quaest. cap. 34. Sed jam ad singula
Elementa eamus. Ipsa desinitio Stoicorum Eupra. Iingam, tenuattia t. a. A. humor asit Vide Fulgent. Mythologica, de Salumo. Lib. I.
597쪽
58GIUSTI LIPSI IDISSERTATIO XII.
De Memenso Ignis, Hoe AEthere. Stoicis Ignem sis statui r atque suum , aue in illo , Deum. Palucra est Ignis , qui io Coelo sive AEthere locum suum habet. Coeium Graecis ουραυος quia παπιν ορώwος et oculos omnium pulchritudine ad se vocat. Neque alia causa Latinis Caelum , u quod haud dubie ait Plinius) eaelati argumento diximus , ut interpretatur M. Varro. Est enim , ait Isidorus , re Stellis , velut vas , signa tum . n Et Deus superum illum Mundum pulcherrime Cicero I De Natur. Deor. signis et luminibus tanquam milis, ornavit. nIs ornatus in Varronis hisce versibus t 'Mundus, donina est maxima omnium , Quam quinque altitonae fragmine 2 a cingunt; per quam limbus plerus Bis sex signis stelli cantibus . Altus in obliquo aethere, Lunae Bigas aeceptat: Posthumi cui S plasia foetet.
Ideo igitur coiann r etsi nostra quoque Terra, et os rum regis. Caelum sed comparatione , et respectu inferorum. Ut in Virgilio t
ri salsa ad eaetnm mittunt insomnia manes. ,
Niun is si eut Dii nobis bit merobius , ita nos defunctis superi his mur Μ r quibus nostra regio , velut Caelum. Idem AEther Graeeo , παρα - οι tis , ab Q re, et quia igne constat, ut nostri r etsi M stoteles παρὰ το ἀεὶ Θεis , quia ραγα- -- - α currus, mandi dierum. Nam ipse Ignem scilicet a Caelo spemit, Pavid ex quinta quadam natura constituit; et sub eo demum Ignem locat. Res notae Scriptis eius , neque Plutarchum pro ucro balineo, qui II De Ha eit. cap. II) Aristotelem statuere' caelum facit u e quinto Corpore Igne, e calidi et frigidi mixtione. η Corrupta aut satia ista , nec sic profreto Aristoteles. Omitto quae habemus, et exstant. Atticus etiam apud Eusebium, inter dimidia Platonis et hujus reserit u Illo
598쪽
stoteles nihil participare cum eo. At nostri, ut dixi, 'in Platone , caelum et astra ignea t et cmarium hoc Elementum ibi loeant. Quid , eum Platone λ ante eum Beraelitus , a quo nostros hausisse vidi apud Tullium Cotta III De Natur. Deor. r α Sed omnia vestri Si olei , Balbe, solent ad igneam vim referre, Heraclitum , ut
opinor , sequentes. n Sed quocumque auctore , sententia certa estu quartam partem Mundi Tinorem et ipsam tota natura foecu dam esse , et caeteris naturis omnibus salutarem impertire et vitalem calorem . . Idem II Nat.) Nam superum hunc Ignem, quem illi u purum, lucidum , tenuem, mobilem i, constituoliant; miseeri omnibus' volebant, ct vitam , vegetationem , aut conservationem dare. Denique hunc esse . Mundi animam, is hune Deum t illum dico in ii aethere ardorem tenuem, nullaque admisit e concretum . . Itaque describitur iis r a Caelum extrema circumsurentia , in quo sedem habet quidquid est divinum. - Ibid. I mori. in Zenone.)Εt quanquam omnis ea pars talis, , tamen supera ejus magis e et
Cleanthes in Tullio, I De Nat. Deor.) r a quum ipsum Mundum
esse Deum dieit, tum ultimum et altissimum atque undique circumfusum et extremum, omnia cingentem utque complexum ard
rem , qui Ether nominatur, certissimum Deum judicat. - Quod Scipio etiam ita , doctore scit et Panaetio , stoicissans apud Cicer nem In Somn.) : α Orbis caelestis ultimus , qui reliquos complecti tur, Summus ipse Deus, arcens et continens caeteros. v Quae talia Macrobius tamen ad Platonis dogmata trahit, Cicerone haud usquequaque volente. Ut Enim a Terra gradatim tenuiora omnia et puriora fiunt Aqua , Aer, Ignis r ita in ipso Igno illi gradus , et summa ejus pars purissima eoque maxime divina , et Bationis illius incorporalis sedes. Hanc Pythagorae etiam montem adseribit Tho philus , Antiochenus Antistes et u Pythagoras , inquit lib. III ad Autolycuiu) , magno labore ima et summa perserutatus, extremam naturam , Deum autumat. Μ Qui tamen sublimius pavio rectiusque locutus mihi legitur, in Clemente r u Deus, inquit In Protreptim , unus ; et is non ut quidam suspieantur, extra Mundum , in
ipso totus, in toto circulo inspiretor atque arbiter omnis gonerati nis , temperies universorum'; qui semper est opifex suarum Pol
599쪽
statum et operiun omnium, in caelo lumen , ct omnium pater, Mens et animatio totius circuli, omnium motio. . Sed alia , quae ad Stois cum hune sensum , sulea , quum de Deo , nobis diein lib. I, Di fieri. vrix . De Caelo porro exsequamur e eui et Epieurus a toeam substantiam is attribuite et Plinius , u Ignium elementum , inquit, summum, inde tot stellarum eollueentium illi oeuli. . A quo Igne videtur Stoicis petita causa orbicularis illius motus , quo caelum assidue rotatur. Nam α quum omnia ait Zeno apud Stobaeum ad
medium totius serantur e etiam corpora quae gravitatem non habent , ut Aerem et Ignem ad medium ferri , circaque ejus ambitum consistere. . Credo eum dicere et qua possint, ferri ad medium rei quanquam natura attollantur, consistore tamςn circa ambitum , atque inde quasi imputum capere ad medium redeundi ; sed natura volante , moveri assiduo , nec deprimi, nee attolli. Et si ab Anima etiam Mundi peti ratio potest, cuius vita et aeternitas in motu est rnec potest motus esse aetemus, ni Si iste, qui continuatione per petui in so reditus agiIatur. .
AEtheris pr--Erasinum Solem ossieri : regem siderum : et esse. Mundana arima πεμ iκου. De Luna additam. UNiisasE de Igne, sive Caeso, satis dictum ; de simis, quae in eo, stellisque breviter videamus. Et in primis de duobus quae emianent , et caput inter cetera essemni, Sole ac Gna r siquid de iis Sini ei seorsim ab aliis dicunt. Solem Latini appellant, ab excet Ientia , et u quia tantam claritudinem solus obtinuit Μ Macrob. I Sat. cap. I r et Graeci ἡλιου quasi δ, hos litterae abiectione, quod ab eadem elaritate sit omnibus manifestus et conspicuus. Stoici dem l . Esse Solem purissimum ignem, et majorem terra et sed et orbiculari figura, iuxta eum Mundo; ignem quidem esse , quoniam omnia, quae Ignis, praestat. Majorem terra, quia omnem eam illustrat, sed et ipsum caelum. Μ Αit primo, Ignem esse e sed quod genus Tetigi alitea, et magis e Zenone explicemus , qui et Soloni , Et astra. α artificialis ignis esse Μ scrdiit. u Duo enim genera Ignis . Unum
600쪽
artis expers, et convertens in se omne alimentum t alterum arti e tale, quod auget res eι conservat, sicut in plantis conspieitur et animalibus. Noe antem Natura est, et Anima. Atque eius Ignis
essentiam astrorum esse. - Stob. Phys. Vides hune Ignem t Frustra igitur eenset et timet Aristoteles I Meteor. cap. 3) r α Si inter valla stellarum plena igne essen ipsi orbes et eo ora earum ex igne, jam pridem quodque aliorum Elementorum absumptum
evanuisset. . Pone metum; neque intervalla omnia Ignem, sed ignea dicimus t et a tali jam deseripto servatore igne; quem Ars fram Zeno dicit, et alio Verbo, sensu consimili, γοερ- passim alii r intimetra pnoeditum; non brutum illum et exsensum. Ignem igitur Solem eensent i et inerepat Seneca III De Benes. e. 31),u qui saxum aliquod, aut fortuitorum ignium globum, et quidvis potius quam Deum appellant. . Ubi de Saxo. ad Anaxagoram per tinet: sive et ad Demoeritum, qui item dixit a serrum vel saxum eandens. . De Fortuas NMO. ad Epicurum; qui tamen non purum ignem statuit; sed aeterrenum sartum esse, pumicis aut spongiae instar, ab igne per foramina aceensum. i. Est igitur nostris aliisque Ignis aut Igneus et non Aristoteli, qui etiam calorem ab eo tollit. Damnat Ambmsius, et ad nostros inclinat IIoaem. II, e. 3):α Tantum autem inest illis Philosophis talibus) impugnandae ver latis studium, ut Solem ipsum negent calidae naturae esse, eo quod albus sit, non rubicundus aut rutilus in speciem ignis . . Etsi hareet ratia satis fortasse exsequitur, et riduant hodio in Seholis. At
debat Laertius, is Μriorem terra esse . . Et nunc consentiunt astriserum consulti, faciuntque α. centies sexagies sexies . maiorem. Sinne I Quaest. Nat. cap. 3ὶ et u Solem, quem toto orbe terrarum maiorem probat ratio, acies nostra sic contraxit, ut sapiontes virit Epicurei) pedalem esse contenderint. u. Quod veteres tamen nostri Doctores haud ita assimant. Damascinus e M Sol a quibusdam di
eitur inultis partibus terra major, a sanctis autem Patribus ei par. i, Quibus Anaximander olim eonsenserit, asserens α Solem terra Doti minorem esse. . M argumetitum in Laertio magnitudinis, mi u terram illustret, atque etiam Melum. - Quomodo caelum Z nam deterra liqueti Credo, quod vel det stellis aliis lumen, vel augeat