장음표시 사용
631쪽
dationem suturam, Pium eadem siderum turba in Capricornum e ui. enerit. . Videsne 7 apposite, nam sunt haec intiuintia, et hiemantia
item signa. Seneca tamen haud idano reiicit sibid. t u sed rationem
illam, viae in eonflagratione Stoicis placet, huc Pioque transscre tam putat. Sive animal est Mundus, sive corpus, natura gubem naute , ut arbores , ut sata ; ab initio ejus usque ad exitum, vilis piid facere, mi id piid pati dcbeat, inclusum est. Ut in semine omnis suturi hominis ratio comprehensa est, et legem barbae, et canorum , nondum natus insans habet; sie origo Mundi, non minus solem , Lunam , et vices sidcrum a uo animalium, iram quibus mutareotur terrena, continuit. Ad oecultas, et ab aetereo satales CauSas , revoeat verecundius Veriusque. Initio verborum aliquid mutavi, et Soe animia legi, non Anima, ut passim edunt e res ita vidi, nee quisliam tam stolidus, Pii Mundum Animam esse dixerit sed MundT. At illud ambigitur, sitne sentiens Corpus, an Corpus tantum. Ita pae in ipso Mundi eonditu inclusum est, quam liu vigui vivat Pae , ut in quoque animali. Sellitur, Quomodo haec Conflagratio fiat. aettiereo illo igne λ atqui innoxius est, et vitalis tantum. Respondeo, nec ab illo solo, nee sine illo. Sol et sidera calorem intendent, aer exardescet , humor absumetur, et quae Natura antea temperabat, eadem exasperabit et extra legem mittet. Vis Senecam audire Consol, ad Mare., cap. vit.)ῖ - Quum lcmpus advenerit, quo se renovaturus Mundus exstinguat, viribus ista suis se eaedent, et sidera sideribus ineurrent, et omni flagrante
materia, uno igne , laid pud nune ex disposito Iucet, ardebit. . Et statim haec sunt, nec magno molimento; quia . nihil 4Keile est Naturae, ubi in sinom sui properat. Ad originem rerum parce utitur viribus, dispensatque se incrementis salientibus ; subito ad ruinam, et toto impetu venit. Quam longo tempore opus est, ut conceptus ad puerperium perducatur insatis 3 viantis laboribus educatur, et ad lescitῖ at Miam nullo negotio solvitur Z Urbes constituit aetas , hora dissolvit. Momento si cinis, diu silva. - Sen. , Quaest. III, c. 27. pulcherrime ilicia, et capiunt me recitantem. Ergo ab Igue illud exitium , cujus indomita vis rebus est inelusa , tune educenda. Pbilo Judaeus de Immortal. Mundi) et u Stoici censent, Deum Piidem ea
632쪽
sam auctoremque generationis Mundi esse, at non interitus; sed eam quae in rebus est insita lanis potentiam, post longa temporum intervalla, omnia in se r solventem . . Deus, inquit, non est causa. Secundaria et instrumentalis r esto. Quis ergo λ Ignis inclusi rebus omnibus potentia, quae tempore se exserit et viros capit, et omnia populatur, edit, et in alimentum sui vertit. Considera: tot illa astra et caelorum orbes , ignes aut ignea; dii boni, quanto cetera et menta exsuperant i Quid in ipso mari, nonne calor et semina imnium' quid in terra, ipsis eius penetralibus, et super eam Τ Idem in acre , in animantibus , stirpibus; ubique ignis t et ille, inquit
Philo, paulatim augescens, omnia denique in se vertet. In se. optime. Ita Numenius: M Placet Stoicis omnem essentiam ac naturam in Ignem convertere , tanquam iii semen. Sed quem hune Ignem tDhercum et purum, observa. Mixtus est ille , qui vastabit; purus et a Materia paulatim reducendus ille, qui gignet denuo et so mahit. Nam Materia secernetur , ut dicemus. Et bereum dixi em eum Numenius . . Stoicis plaeet omnia evanescere et perire, pomi longis,ima spatia, omnibus in aethereum ignem resolutis . n Sed
omnia prius pereunt, omnia Z ipsi Dii minores, Genii, Animae, et quidquid est extra unum supremum Deum , id est, Iovem. Ila Seneca , solum hunc superesse facit, u et acquiescere sibi, resoluto , inquit Epist. ix , Mundo, et diis in unum confusis. . Sane in unum , in ipsum Iovem. Plutarchus Cleantliena inducit dieentem , De Com. Notion. u Lunam, et sidera et Solem perire, Jovem autem desunt in Graeco quaedam , sed is sensus est) assimilaro omnia sibi, et in ipsum se vertere . . Nam Iupiter ficilicet est, purior illo Ignis. Cicero etiam , de interitu hoe Deorum Aead. II) to Stellas omnes, terram, mare , deos esse e soro tamen ali quand 3, ut omnis hic Mundus ardore deflagret. is Sed et alius Seneca et
Caeli regia concide inius atque obitus irahel: 'Atque omnes parito Deos Perdet mors aliqua et Chaos. uere. t. It a et seq.
Igitur omnia in Ignem abeunt, rursumqtie ex Igne sumant. Lae tius , de Deo : u qui est incorruptibilis, et ingenitus , eonditor
633쪽
hujus Mundi, absumens in se omnem essentiam, rursumque ex se generans. n Quomodo autem idem perdat, et generet, Videamus.
Omnia jam Ignis, ut dixi , sed turbidus, materiae mixtus , et se
eulentus e tamen ignis; ideoque tenuis , et diffundit ir, et totumhoe Mundi, qui fuit, spatium occupat, immo et Vacui extra eum regionem implet. Ita Stoici tradunt , et hoc etiam fine Vacuum ponunt. Plutarchus clarissime Do Commun. Not.) r u Ignem gemen aiunt Mundi ; et post Exustionem , mutare Mundum e corpore minore , habentem jam tumoris et amplitudinis multum , .et Vacui regionem immensam occupantem , quae ipsa angusta facta sit illo augmento : mrsumque quum gignitur Mundus, sensim abire et collabi magnitudinem , subeunte scilicet, quum generatio existit, et contrahente se in seipsam Materie. n Vacuo igitur iam pleno , sit paulatim Ratione administrante) depuratio; et ii vertitur omnisses,stantia in Aerem , deinde in Humorem ex Laertio ante docui in ret tum Elementa et Mundus gignuntur. . Sed ita in Aquam omnia vertuntur, ut scire debeas excretum illum purissimum Ignem superesse , qui agat, moveat, et Materiam per se inertem animet. Philo notat, Stoicos hoe caute monuisse , u quod post Exustionem , quum novus Mundus condi debet, omnis ignis non exstin itur rsed aliquanta ejus portio manes . is Causam subdit: α Valde enim verobantur, ne omni eo interstineto , maneret materies quieta, ignava, inepta condere, quum causa motus non esset. M A qua igitur post Ignem, sed non sine reli Ino igne. Hoc est, quod κατακλυσμου sive Diauolam Firmicus vocare videtur, in verbis quae alio etiam fine supra dedi. Nam palam ait et u Eepyrosin Cataelysmus sequitur ;nulla enim re alia exustae res poterant renasei, nec ulla re alia ad pristinam faciem formamque revocari , nisi admixtiones atqucteoncretus favillarum pulvis omnium genitalium seminum collectam conciperet sereunditatem . . Non aliud equidem, vel e verbis, vel ex ratione addita colligo , quam eonversionem illam in Aquam, Cataclysmum ab eo diei r atque ita dilui pulverem, et mixtione humoris ignisque Reeundari. Satis de modo t tertium superest, Quo sne P
634쪽
Εui nee id obseurum e dietis , est enim idem ille purgandi et renovandi , qui in Diluvio suit. Tolluntur mali , et mala aut vieta i boni et innoxii creantur, et pulchra iterum ae iuvenescens facies Mundi. Plutarchus, de Stoicis De commvn. Not. r Quum mnndum isti incenderint, mali nihil usquam relinquitur, scd universum est prudens , probum , sapiens. η Seneca Quaest. III, cap. ult. ) r . Omne animal ex integro generabitur dabiturque terris homo inscius se teriun , et melioribus auspiciis natus. Sed illis quoque innoeentia non durabit, nisi dum novi sunt et cito nequitia subrepet. . Nova igitur omnia , an potius novata λ Neque enim alia facies Mundi erit, viam hujus suit: et eadem omnia, immo et homines iidem xedeunt in orbem. Cicero II De Nat. Deor.) r u Post inflammationem relinqui nihil praeter ignem , a quo rursum , ac de eo, renovatio
Mundi fieret, idemque ornatus oriretur. n Numenius apud Eus
hium e . Iterumque post Ignem Mundum constitui et perfici , qualis antea erat. . De ipsis etiam hominibus , Seneca Epist. xxxvi) rω Μors , quam pertimeseimus ne meusamus, intermittit vitam , non eripit. Veniet iterum , qui nos in lueem reponat dies, quem multi recusarent, nisi oblitos reduceret. M Vides ποὐ.tri stria, , sed alio quodam a Pythagoricis sensu. Atque has innovationes , iteratione que , aeternas iaciebant z M talibus eonversionibus, ait Numenius , periodisque ab aetemo evenientibus , indesinenter. . Atque hoe est,
quod Tatianus, vetus piusque scriptor, in iis damnat Adveri. Gentes , non ipsam Inflammationem et u Corpus aliquis Deum finiuit Z ego incorporeum. Ineo ptibilem Mundum y ego corruptiabilem. Exustionem per vices temporum advenire ' ego semel, et in universum. . Nam et Christianis proba haec sententia, sed siemodifieata.
635쪽
christianos etiam hujus sementia. sed diosia, esse: stem uisureos, et Heraeiatum ante omnes: neque omnes tamen Stoicos. Cua IsTIANIs, inquam, qui inflammandum, renovandumque mi dum agnoscunt, vel Divo Petro praeeunte. u Caeli, inquit Εp. Ii , cap. 33, qui nunc sunt, et terra, igni reservati in diem judicii. Iterumque t u Caeli magno impetu transibunt, elementa calore sol ventur ; tbrra autem, et quae in ipsa sunt opera, exurentur. . Quod autem de Calis, transsee modo dixit e mox tamen manifesto etiam igne solvit et purgat. α Caeli, inquit, ardentes solventur e n etsi desuperioribus ea lis, sunt inter Theologos filii controvertant. Sed jam
olim, ut invidiosum, objieitur Christianis in Minutio Felice , quod
is caelo et astris interitum denuntiarent. . Respondet Octavius, jampridein Philosophos hoe fecisse; et a Stoicis, inquit, constans opini oest, quod consumpto humore Mundus hie omnis ignescet. Et Epicureis do elementorum conflagratione, et Mundi ruina eadem ipsa sententia est. Ubi tamen, quod ait re Constantem Stoicis opini nem , - temperandum , et ad plures reserendum est; nam suemutetiam, inter sectae principes qui abnegarent. Philo Judaeus r ω Boethus , et Posidonius, et Panaetius, viri in Stoicis dogmatis primarii, tanquam a numine correpti , relictis Exustionibus , ad divinius dogma de immortalitate Mundi transfugerunt. Dicitur et Diogenes, quum iuvenis esset, subscripsisse istis. n Quatuor ipse nominat, qui dissenserint e licet quintum ex Numenio addi. α Hoc dogma inquit, do Exustione primi ct antiquissimi ejus sectar tenuerunt, Zeno , Cleanthes , Cli sippus : et hujus tamen discipulum , ac scholae successorem, Zenoncm' aiunt dubitasse de Universorum hae eonflagratione. is Quod autoni in Philone de Psnatio crat, ctiam
in Cieerone II De Nat. Dcor. r u Eventurimi nostri Stoici) pu-iant id , de quo Pan rtium addubitare dicebant, ut ad extremum
636쪽
omnis Mundius ignoseeret . . Itemque Stobaeo et a Panaetius pri Init,iliorem consci, certo Ribi magis Probalam , aeternitatem mundi quam ejus in ignem commutationem. Idem in Laertio G co, etsi aliter et contrairio ab interprole versum. Erat autem in Minutio supra , etiam Epicureis hunc sensum esse ; quod verum est et et Pulant Mundog singido iii iti iis sunt ut animal quoddam esse, et variis rationibus interiro. Sed discrimen Eliam Pon bant, Plane eum Stoieis, etsi aliis verbis Summum intcrire, Summiam summarum , manere a ternan . Id est, δια ὀσαησtis, sive Mit Iidum liuiae Iabi, at non κοσαου, Sive principia rerum , Atomos Di Inane. Noe discrimen sermonis in Lucretio aliquoties occurrit, nec salis intenγretibus ol servatum. Do interitu autem , Lucretius lib. II i
file igiliis magni quoque circiun moenia Muruli Expugnata dabunt labem , putresque ruinas.
Et ex professo libro quinto poeta id probat. Ante autem omnes istos , Neraclitus id docuit e re Unum esse Mundum , eumque ex igne factum et rursus in ignem vertendum post aliquot periodos . idque per vices, in omne aevum ita futurum.. Iinori. in Herael. Sunt germana Stoi ea , et ipsi auctorem illum sibi inseribant. Finivi, nisi placet annotare, quosdam Christianorum nimis elIam hie suisse Stoicos et assiduam hanc exustionem renovationemque approbasse Origenos inter eos , qui, ut ait Hieronymus Epist. Lx , α Mundos esse innumerabiles asserebat, non juxta Epicurum uno tempori plurimos, et sui similes; sed post alterius Mundi finem alterius esse principium. Et ante hunc nostrum , alium fuisse, aliumque e uisve lalia Basilius etiam alibi ei objeetat HomiL IV Nexaeni.).
De Tem re aduratis; quid et quam breoe, aut nihil, sis: tenendum uti uer, et arserendum. ΠABEs pleraque, mi Auditor, quae communiter ad Mundum: nam ad minora aut partita non inius. Tria tamen etiam eonsiderari inco solent, Mores, Locus, Te m. In duobus prioribus vix est, aut
637쪽
leviter, ut Stoiei ab aliis discedani t et siquid tale, ad Seneeam nihil taeero comperior, quem his Dissertationibus illustramus. De Te ore dica. , quod tamen originem habet ex Motu. Varro IV do 1 ing. Lat.) r a Status et Motus duo. Quod stat aut agitatur, Corpus; ubi agitatur, DRus; dum agitatur, Τempus; quod est in agitatu, Actio . . Et singulorum dat exempla et a Cursor, Stadium, Hora, Cursio. is Itaque plerique omnes qui Tempus definiunt, a Motu
explieant, et hunc includunt; ut Aristoteles et u Mensuram esse m tus , et numerum secundum prius et posterius . . Ut Stoici nostri, quibus est διασαμα του-κiυψεως ; quod Varro verbatim
reddidit V do Ling. Lat.), - Ιntervallum mundi motus. v Is autem motus ab Solis et Lunae cursu maxime innotuit, divisimusque in paries t ideo ait idem Varro) u ab eodem tenore temporato, Tempus dictum. Utramque hanc tamen finitionem, Aristotelis dico et Stoicorum, Plutarchus , carpit an cavillatur , in Quaestionibus Pla-lonicis r quin haec ab M accidente tantum est, inquit, essentiam et vim temporis non promit . u Itaque Platoni magis adhaeret, qui ai
esse imaginem; si quidem tenipus movetur, et perennitas fixa et immola est natura . u Et est, ut Plutarchus vult, κ Τempus, non euit eumque molus assectus aut accidens; sed causa, vis principium omnia eontinentis symmotriae et ordinis, qua Universi animata natura movetur et aut potius , motio illa, et ordo, et symmetria, Τempus dicitur. α Probat igitur Pythagorae dictum interrogati, TE MAος; η κόσμου respondentis r u Quid Tempus y mutidi an ma. is Ista et Phara Plutarchus, in tempore tibi videnda r nostri are et natura mogis abstrahunt, et circa cam duntaxat ponunt. Itaque Chrysippus etiam defintcbat Stob. Phys. r u mensuram cole ritatis et tarditalis . o Quae definitiones sensum nostrum de Tempore magis exprimunt, quam ipsum. Immo vero non nisi in nostra diatione et ratiocinatione quidam illud ponebant, quaerebantque et An revera Tempus esset y Apud Senecam Epist. Lxxxviii) t u De Tempore uno Vide quam multa quaerantur. Primum an per se sit aliquid Τdeinde, an aliquid ante Tempus sit, si Τempus cum mundo coepityDuiliZ
638쪽
An et ante mundum, quia suerit aliquid, fuerit et Τempns7 , En primam quaesitionem , An per se sit Τempust Quod Epicurus negabat , asserebatque u accidentium aecidens esse, n ut scribit Empiricus r et ipse Epicurus e ae Tempus non est quaerendum sicut nec cetera quae in Subjecto quaerimus, reserentes ea ad anticipationes, quasdam a nobis ipsis visas. n De qnorum tamen vero seusu, idem Empiricus aliquid volenti dieet. At Stoici esse, et quidem in per se intelligi. is Τamen idem M incorporeum esse et sicut Inane, et L cum . n Empiricus, itemque Laertius et in Esse et Tempus ineorporeum . . Et de Incorporeo, alii consentiant: in Essentia vel Exi
tentia Τemporis, aliquid etiam nostri mutant. Nam videntur nullum Tempus statinere ait Plutaretius de Commun. Not. quum Chrysippus , u Praeteritum et suturum non exulere , sed substitisse ουχ- .' ὐεν κλα ); solum existere o minia , instans sivse praesens. Ac id ipsum mox facit et distribuit, partim pro sens, partim prateritum et ita nihil quod exsistat, relinquit. n Τalia Plutarchus t ipsa verba et veri se sus in Stobceanis exstant. is Sicut Inane infinitum est, ita et Τempus Omne utrimqtie esse. Nam et praeteritum et suturum fine carere et praesens autem nullum integrum tempus esse. Quum enim continua in infinitum secentur, impus quoque sectionem eamdem recipere. Igitur nullum , secundum persectionem, tempus praesens ess , sed late et crassiore
modo ita diei. Sed et solum praesens tempus existere ὐπαρ- χειυὶ , preteritum et sutuarum subsistere quidem ὀρεστάνα)., sed non existere , nisi ut predicatum aliquod existere dicitur, merum accidens r sicut Ambulare mihi adest, et existit , quum ambulo;
iacente autem et sedente, non existit. . Primum ait, ii Instatum omne tempus utrimque esse. . Quod ita quidcm cum aliis verit, et est in Graeco, εἰς εκατερα ς sertasse tameia verius, ad ali utrum reddas et id est, anto sut post infinitum esse. Exempli causa, Pro teritum , anteriore parte tale est; Futurum, postCriore et M utrumque tamen ut recte Posidonius) Praesenti siti lur. v Quod autem
de ipso Praesenti est, u perfecte non existere : v haud vane; nam revera est in assiduo fluxu, et a constat ex prielerito aliquo et
suturo ut idem Posidonius , sed eum discrimino Nunc, quod ta-
639쪽
men instar puncti est et Illud autem quod Nunc dicimus, large,
et laxe, non stricte et absolute inlcilio . . Haec vera sunt, Ot extra calumniam , probo accDpta et neque diversa valde Aristoteles tradit
IV Phys., cap. io et Ii . Noster etiam Seneca de Brevit. Vii.
cap. Io et Pries iis tPmpus brevissimum est, udeo ut quibusdam nullum videatur. In eursu enim semper est, fluit et Priecipitatur rati te dosinit esse, quam venit. ,, Ox istius :
Ipsa quoque assiduo labuntur tempora motu, Non secus ac numen; neque enim consistere numen , Νee levis hora Potest.
Ita vere aliquis dixerit, non aliud esse tempus, quam Nunc suos. Altera ipiaestio in Seneca, . An aliquid ante tempusῖ . Ita , sed id
appellatur AE m. Τempus autem non nisi cum motu incipit, eoque digesto ac ordinato. Nam et ante Mundum erat motus in materia, sed indeterminatus et confusus. Ergo Τempus, cum caelo. Atque ex hac distinctione etiam tertiae quaestionis solutio prompta ost : in
qua quaeritur, o Quia aliquid fuit, an et Tempus fuerit λ n Negamus, tibi sola Principia sunt, Τempus Esse. Materiae hoc non convenit: Deo autem Et ornitas convcnit et u Quod enim ait Damasconus iis quae Tempori subjecta sunt est Τempus, id a leritis illis est Eviam . . Arguto etiam Tertullianus I Advers. Mare., eap. 8 t re Non habet Τempus Eternitas, omne enim Tempus ipsa est . . Sed, mi Auditor, quid argutamur Z quid quaerimus, sit, necne sit; et dum quaerimus, patimur Habiὶ O thesaurum, non ultra roperiendum i Fluit assidue . et nobis emuit: quod unum avariter habere det eamus; et nulla merco aut pretio permutare. Illic otio, illic alea, illic conviviolo perdimus et et quantum in valetudine, aut somno 3 Deus bone, quum recogito : undeeim lustra sui, quinque ex illis vixi t et quod vixi ubi est y u Infinita est velocitas temporis, quae magis apparet respicientibus. - Sen. , Epist. XLIx.ὶ Modo in Iscano puer lusisse videor, modo Bruxellae primas scholas adiisse, modo Athi, Coloniae,
Romae egisse et Pt a Batavis quam recens nasemoria est Z vi Punctum
est quod vivimus Μ Sen. , Epist. LX lx r sed hoc punctum specioquadam longioris temporis divisimus, et Pueritiam, Adolescentiam, Iuventilloin, Scia lutcm socimus; licii , ubi ista , ct quam in brevi
640쪽
PHYSIOL. STOICO R. LIB. II. 6as
sunt λ Abierunt prima , et tunc denique computamus , et damnum laxamus, quum abierunt. Ah, vel tarde, non enim sero, incipiamus aestimare et amare, re cujus unius honesta avaritia est . . De Brevit. Vii. cap. 3 . Et illius brevitas, et nostra fragilitas nobis currat : bene ponamus, hoc quidque datur, re nec tune vivere incipiamus, quum desinendum est. - Ibid. cap. 4.3
Currit mortalibus aevum, Nee nasei his Posse datur. Si Lius.