M. Antonii Mureti Variarum lectionum libri 15. Ad Hippolytum Estensem, cardinalem, ac principem illustrissimum

341쪽

: 6 M. ANTONII MURETI

cautionem,ne deciperemur ab hominibus improbis, oui ut amice ac libere agere videantur, in iis, quibus se amicos esse simulant, leuia quaedam, & pusilla peccata reprehendunt, ad maiora & grauiora interim conniventes: cuiusmodi fere omnes esse dicebat Regum ac potentum tenuiores amicos: neque hac in

iorem ullam esse in felicitate infelicitatem. Ac memini olim cum Tibure , cum inter prandium multa in hanc sententiam disputasset, meque postea, ut sb-lebat, in cubiculum suum seuocasset, valde gauisum esse, ut ex me aridijt, aut eadem quae ipse dixisset,aut certe valde hs consentanea a Plutarcho tradita esse eo in libr0 , quo adulatoris ab amico dis inguendi viam , ac rationem doceret. Mirifice enim amabat Plutarchum : magisque confirmabatur in sententia sita, cum intelligeret eam, tam grauis, tamque Cordati scriptoris iudicio comprobari. Verba autem quae tum protuli, haec sunt: τ Hν

pretatus essem, addidi huiusmodi praeposteros amicorum reprehens res exagitari etiam ab Horatio: qui etiam duobus exemplis ijsdem , quibus Plutarchus Vs is esset, κγυρας esu eu c ης. statimque recitaui hos . Horatii versus: Si cui

342쪽

Si cumlatus inaequali tonsire capistos i occurri, rides: sistrae bucula pexae .

I rita si best tunica: vel si toga dissidet impar, Rides. quid mea cum pugnat tentia sicum: odpetiyt, spernis: repetit quo nuper omisit:

O uat,'vitae disconuenit ordine toto: Diruit, aedificat, mutat quadrata rotundis' In nire putas lemnia me, neque rides, Hec medici credis, nec curatoris egere praetore dati: rerum tutella mearum

Cum sit, est praua sit tum stomacheris ob unguem

De te pendentis, te rupicientis amici. cumque cum huius loci collatione oblectatum vid rem . addidi tertiit e sanctissimo &disertissimoptore Iohanne Chrysostomo in oratione ,αναὸς σοῦς ἔγ- GP αντα ι . ιι τ ubi ita scribit, Nuta

λε se ἐν , ουδὲ λων προει - . Huius generis sermoniab is partem aliquam teporis prope quotidie mecum consumebat ille omnium quos unquam vidi prudentissimus,& consilij plenissimus senex: cuius aut ex celsitatem animi, aut perpetitam erga eruditos homines munificentiam ac lioeralitatem qui exsequet,&adhuc requiro,& vereor,ne semper friam a requiram. u od Epicurum merito a Flutarcho reprehensum . bellius frigide atque inepte de indere conatus sit. CAP. XVI. E p i c v n v xi dialetrices imperitum fuisse,ac putasse etiam omnem operam ludi,quq in ea cognoscen ta ac perdiscenda poneretur, ita notum est, ut cohλ-T 1 matione

343쪽

M. ANTONII MUR ET Imatione non egeat. I t . illius artis ignoriatione rite . bat in dicendo: ispeque aliquid prooare aggressiis, ea stimebat, quibus datis ac concellis, id tamen quod probare instituerat, non concluderetur. Qii e est quod cum docere vellet, mortem nihil ad nos perti

enim sequitur, si id quod dissolutula est, tensii vacat; idcirco ipsam quoque dis lutionem non sentiri. Ne que mors cst το λαλυθis, οὐ ἀυτη ἡ δια m. Meritoq. Plutarchus secudo librorum quos de Homero com posuit, imperfecto, atque praepostere, atque syllogi inici usum esse eum dixerat: non quod praetermisisset illud V χαα, ο θάναG Ο--δώλυ : quo addito, nihilo magis efficietur, quod ipse voluit: sed quod, stupiditate quadam, de crassitudine ingeni j, non pervidisset, quantum inter id quod dissoluturi, est, &ipsam dis lutionem interestet. N. u fus autem. est patronum tali prorsus cliente dignit Gellium; qui dum aliena stultitia in tegere vult, prodit suam. Tantum enim abest ab eo defendendo, ut ne intellexisse quidem videatur quid in eo reprehenderetur. Nequo enim dissicile est coni jcere, ita cum a Plutarcho reprehensum ,ut & ab eruditissimo Aristotelis interprete Alexandro Aphrodisiens repreheditur: cuius haec sent ex comm clario in primum Topicorum

τως. Neque minus ius grauiter reprehenditur ab codem

344쪽

VAR. LECT. LIB. xi.

eodem Plutarcho quod τι ἀλγ ia posuisset αντι τοδαλ- Cuius enim stuporis est, confundere id quod dolorem excipit, ac patitur, cum eo quod dolorent faciti At istas curas vociim,verborumque elegantias, ait Gellius , non modo non sectatur Epicurus, sed etiam insectatur. Nostra fanE nihil interest, quid ille aut ectetur aut insectetur. Sed qui tam saepe monuerat, diligenter videndum esse, quae Vis, 'uaeque notio unicuique oci si abieci a esset, tam negsigens esse in loquendo non debuit, 1 aliud sentiret,aliud diceret. Neque ii Epicuro esse negligenti licuit, caussa ulla est, cur aliis diligentibus este non liceat. De duabus antiquis v cibus, Tamenetsi Insuperhabere. C A P. X v II.

Vocas maasdam Latinas, quae iam ita exoleue rant, ut proph a nemine agnoscerentur, retraxit exfiiga summus, Ec cum illis veteribu s comparandus I. C. Iacobus Culacius: quas diligenter retinendas censeo, & quam plurimis testimonijs corroborandas: ne lingua fati s per se inops,nostra negligentia, atquc ii curia magis etiam pauperetur. Ex illis vocibus est trimenes, pro tametu: de qua, quoniam nonnullos adhuc dubitare video, proponam hic locos aliquot, praeter eos quos attulit Cui acius : ex quibus constetriequentem apud veteres illius usum fuisse . Plautus

Milite: Deos sperabo, teque postremo : tamenes istuc mihi acerbum est, quia hero te carendum est optimo. Cia cero in Verrem: Hoc si tuus inimicus tibi sto Oet,tamenetsi animo aequo prouincia tali set inimici iudicium graue videretur. Idem libro xii ad Atticum : ctramenetsi continuo congressurissimus incribes ad me, si quid habebis. Caesar lib. septimo De bello Gallico: tamen -

345쪽

etsi Caesar intelligebat, tamen quam mi issimepotest, I gatos appellat Aderin eodem libro: E G tamenetsi δε-xtris humeris exertis animaduertebantur. Ennius Romanus homo, tamenetsi res bene gesta est , Corde sust trepidat. Lucanus in carmine ad Pisbnem: tamenetsi bella quierunt, Non perbi virtu . Seneca libro quinto De beneficijs: Cui, tamenes malus et i, ipse quoque in simili materiagratui esse debebit. Eiusdem generis est verbum in*perhabere, pro eo quod est ne igere:cu 'ius ipse testimonia multa ex labris iuris : unum praeterea ex Appuleio protulit. Sed & Gellius cap. x I x, libri primi eo verbo usus est: Eam inquit, constat iam, considenti que non insuperhabendam intelligit. Ita enim planE, id est, non duabus vocibus sed viab iuncto verbo legitur in vetere libro Fulvij Vrsint. Appuleius quoq. libro primo De asino aureo: Hic qui meis amoribus in seperhabitis,non silum me di famat probris, verum etiamfgam instruit. Da enim habent veteres libri, non, ut editi, sebter habitis. Locos quosdam e primo Rhetoricorum e ristotelis e Platone sumptos videri.

Nou semper nominat Platonem Aristoteles, neque cum ab eo dissentit neque cum ab eo aliquid Himit, neque denique clim quid dicit, quod ad aliquem Platonis locum pertineat: sed interdum, quasi praeteriens, & aliud agens, id facit: ita ut lectorem minus attentum secile lateat. Vt libro primo De arte dicendi. cum opus, ac finem Rhetorices, ait, non in peliadendo positum esse, sed in videndo, quid in quaque re aptum sit ad persuadendum: non dubi uiri est,

346쪽

est,quin verba illa, b γουτο ποῦ- αιτης, dirigantur aduersus id quod apud Platonem ait Gorgias: et

, cum idem dicit Uri si αλαζοij, duobus verbis persecat ea quς apud Platonem in Hippia minore 61-sius, ac copiosius disputantur. Illud quoque quod paulo infra eum locum tradit, unamquamq. aliariam artium esse δύουσηπλικια , πιις κ in eo quod tra etat, ut geometriam in ijs quae magnitudinibus ac cidiuat: in numeris arithmeticen similiterque in alijs alias: manifestd shmptum est e disputatione Socratis aduersus Gorgiam. Haec notare non alienum putaui: quia P..Vichorius. qui mihi adhuc videtur selus in eos libros scripsisse, id facere omiserat . Neque sane ab uno scribi omnia aut potuerunt, aut debuerunt. .

fatis esse debet Viel orio ad gloriam, qudd ea in illis libris praestitit, quae nemo hac tempcstate alius prinstitisset.

Loci aliquot e Poenulo Plautina dati, Ur illustrati.

A p v n Plautum in Poenulo ita coem Milphione seruo Agorastocles adolescens colloquitur: . Qid nunc mihi or auctor no hisὶ af i L. υ me

verberes,

O que auctionem licias. nam impimissime Tibi quidem hercle tendere hasce aedis licet. Quid iam Z Mi L. maiorem parte minore

habitas mea.

e c. Super δε ictu verbis. ' Sed

347쪽

3or M. ANTONII MURE TrSed Turnebus h veteri, ut ipse ait, membrana unali litteram addit, legitque hoc modo: . 1

larem partem minore habitas mea. inique hanc sententiam csse dicit. Tibi licet impune hasce aedes vendere in auctione: maior enim pars tua est, minor mea: ut accestiuncula mea impedire venditione,legemq. mancipij non possit, que declaratio, si vera est, primum de Turnebi sententia nouum ius ciuile recipiendum erit, ut quarum aedium maior pars alicuius est, ei, etiam inuito eo, cuius est pars minor, eas totas aedes vendere liceat. Sed hoc ius nisi obstet Turnebi auctoritas, vialde controueri u m suturum est: de vix, aut ne vix quidem illius sententia

obtinebit. Sed & aliud nobis multo absurdius deu randum erit. Quomodo enim aedes domini i&serui communes esse possunt Z aut qui sui dominus non est, is partis aedium dominus est χρ An cani partem di cetur habere in peculio' At non ne dominus & serui, dc peculij dominus estὶ An qui facile pronuntiant,facile etiam nosque ipsi ridiculd facimus, dum in declaratione tam ridicula confutanda tam multi sumus 3 legendum enim plane est, maiorem partem in ore habit is meo. hac sententia. Licet tibi has ardes impune vendere; ut quibus tibi iam opus non sit: ita enim sepe mihi contundis os pugnis, & calcibus, ut, non in aedibus, sed in ore me0 maiore temporis partem habitare videaris . in eadem autem fabula, ubi legitur:

res serias

Omnis extolla ex hoc die in alium diem. Profectost Zos habeam decretum esu mihi: una littera mutata, legendum, Habere autem dies festos pro feta,ita dictum est, ut,sin via rusimniss

348쪽

vAn. LECT. Lia. Yr. 363smnio habeda. ut,apud hunc ipsunt, o BO:ut apud iuris auectores, pro herede, pro domino,no possessore: fapud Appuleium ; neque pro amico, neque pro Philo, pisos iurum. Et cum air, se res omnes serias cxtollere in alium diem, procul dubio respexit ad illud vetus die una, tali αυραν τα et Aciae. Sed & in eadem fabula, in Agorastoclis λαγνωρίου deprauati sunt hi versus:se Ontende. Ut inspiciam. iam aperi, audi, ais ades. AG. Zfipatrue lue. POE.ei tum ero Agorastocles. Legendiqtie hoc modo: . Ende, ut inspiciam. aperi. AG. vide. eccum. ad . Afi patrue siue . Po e. ct tu flueto Agorastocles. Sed in illo vel su, qui in extrema tabula legitur, iniuriarum multo inducistiui est, qui vulgatam scripturam mutare conantur, nimis ingeniosi sunt. Induci est: δί de hoc verbo consulendus est Eucheus in commetarijs linguae G ciccae.

Chia oenis excubare dixit.

NEdit i NEM esse opinor,duntaxat graecarum de

liciarum quin peregrini, & transmarini saporis aliquid sentiat in his Horati j versibus: Et cantu tremulo tota Cupidinem Lentum sollicitas. Iste virentis,

, pulchris excubat ingenis. Ego quidem quoties illum tremulum Lyces cantum cogito, videre mihi videor libidinosam illam &anum, quae apud Aristophanem , cerussa, purpurissis fluentibus buccis, cantare se ait,yt virum

aliquem sibi conciliet:

349쪽

o ANTONII MURETI.

Iaminus quae sequuntur, Graeca planὸ omnia. non in eo modo quod virentem Chiam dicit, id est, χλυ- ραν esse: sed multo etiam magis, quod Amorem ait in pulchris illius genis excubare. Sumpsit autem hoc e grauissi mo poeta Sophocle, apud quem ita

Antigona canit c orus: L Ν

Hoc certe quidam, si viveret, aut sibi subreptum esse, aut sibi alicubi in via excidisse diceret.

350쪽

M. ANTONII MURE Ti

' I. C. AC CI VIS R.

VARIARUM LECTIONVM

LIBER LVO DECIMUS. Emendati Ioci aliquot e libro primo Senecae De benefici .

CAP. I.

T emptoris & venditoris , locatoris& conductoris permutata esse inter se aliquot in iure ciuili locis nomina docuit princeps & nostrae &superi ris memoriae iurisconsiliorum Cularius, ita notasse mihi videor quodam Apud Senecam loco creditore pro debitore positum esse. Ita enim vulgo legitur,lib. primo De benefici s: Hemo beneficia in Cilendario scribiti nec auartu exactor ad horam diem creditorem appellat. Vbi, nisi me fallit animus, legendum est, debitorem. Ne l. hoc, quan do c rudioribus nauatur opera, monere omiserim, non id dicere Senecam, ab avaro exactore non appellari debitorem ad horam dc diem, quod manifesto falsum estet: sed eum qui beneficium dat, non sacere item ut auari exactores olent, qui quod crediderunt, id sibi ad horam & diem sellii volunt. Similis ergo locus est illi Horatiano: Nec excitatur clasco miles truci. non enim negat militem classico excitari; sed eum , qui rus suum colit, negat ita excitari classico ut milites selent. Sic in epistola ad Pisenes: TVec verbum verbo curabit reddere sim Interpres. negat enirn bo V num