Institutiones juris canonici in varios tractatus divisae auctore D. Bouix Tractatus De Parocho ubi et de vicariis parochialibus, necnon monialium, militum et xenodochiorum cappellanis

발행: 1855년

분량: 722페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

PARS TERTIA.

fuisse delictum oporteat, ut possit poena privationis plecti, sic habet Leurenius : a Bespondeo : cum sit poena gravissimau et ordinaria, ut dictum, hinc intrat criminalistarum pro-u positio, quod ad ordinarium poenam moredi non potest, nisi a confra legitime eonfessum vel convictum. Cardinalis de Liae a.

a de Beneficiis, discursu 75, n. 4. Qui tamen subdit sibi doma numero fl) quod, licet de stricto iuro, quoties agitur deu privatione beneficii jam obtenti. requiratur plena et con-u cludens probatio, et non sussciat aliquem esse dissamatum v jum id solum attendatur circa inhabilitatem . . . ad asscina quendum ; verumtamen vehemens dissa malio, ob quamu apud populum tale delictum habetur pro certo ut contina git quando adsunt indicia indubitata) facile operatur ut a judices . . . non improbabiliter dilatent arbitrium, et rigo- a rogos juris cancellos transcendant; potissimum ubi agitur u do delietis ndeo scandalosis agit ibi de defloratione monia-α iis , sive ubi intrant alia motiva prudentialia. Similia habet a diseursu T6, n. il ; ubi quod ad consulendum doliolis ota scandalis, intret maxima la Maimeὶ, ordo est ordinem non a serrare I ideoque exorbitans rigor adhibetur, in magnis a praesertim tribunalibus, tanquam tu casu exemplari, jurisu cancellos aliqualiter transcendendo. Murenius, Forum beneficiale, parte 3, quaestione 172. Binu in IV . - Ouando privatis ipso jure incurritur, et delietum est notorium, nulla opus est sententiaἰ sed ad executionem privationis immediate deveniri potest. -Τune scilicet non opus

cst, ut judex per sententium privet beneficio, cum reus jam vi ipsius legis honesicio suo privatus existat : sed nec opus est sententia deelaratoria: qua nempe judex declaret a reo patratum revera fuisse tale delictum, ac consequenter ipsum privationem incurrisse : Siquidem ex hypothesi notorium est a reo ejusmodi delictum fuisse patratum. Unde tu hoc casu susscit assignari reo terminum, ad sese excusandum quoad factum

delicti patrati; quo elapso termino potest Episcopus privationis poenam exequi. In assignando termino, poterit haec aut Diuiti do by Corale

382쪽

372 TRACTATUS DE PAROCHO.

similis formula adhiberi: Assignatur Titio octo diemum terminus, ad dicendum quare ipsius beneficium non sit vacans, ob delietum

et ibi exprimatur delicti species) ab ipso patratum, et nequeat

tanquam vacans alteri conferri.

In praxi tamen semper tutius est praemittere sententiam declaratoriam de patrato delicto; quia raro talis adest notorietas. contra quam non possit reus aliquid objicere; imo satis est eam a Deo negari, ut jam non sit talis, et debeat justificari. Vide quoad hanc quartani regulam Forum beneflemle Leurenti,

RLGuLA XL - Ouando privatio ipso jure incurritur, et det elum non est per se satis notorium, judeae pronuntiare debet, non sententiam privationis, sed sententiam declaratorium ἰ qua nempe Melaret tale delietum a benefletato fuisse patratum, ae consequenter ipsum beneficio suo privatum jam existere. - Non debet ipse

judex beneficiatum privare; siquidem ipso jure jam est beneficio suo privatus. Sed debet declarare patratum fuisse a beneficiato delictum; quia hoc, ex hypothesi, non eSt per Se plene notorium; ac proinde remanet juridico probandum et per sententiam definiendum. Vide Leureuium, loco citato,q. l66, n. 3. Nota i'. - Quando pronuntiatur ejusmodi declaratoria, beneficiatus non censendus est privatus dumtaxat a tempore pronuntiatae hujusmodi sententiae, sed a momento patrati delicti. Unde fructus interua perceptos restituere tenetur. Vide id expositum a Leurenio, Forum beneficiale, parte 3, q. l66. Atque in hoc admittendo omnino concorda ut doctores, prout adnotat laudatus Leurentus loco citato, q. 167, n. l .

Nota 2'. - Λn in dicto casu teneatur in conscientia beneficiatus sese bouesicio exuere flatim post patratum delictum,au vero pOSSit in ejuS p SeSsione remanere usque ad Sententiam declaratoriam, inter doetores coiitrovertitur. Quam controversiam fuse exponit Leu reuius loco citato, q. l67ὶ. Notu 3'. - Certum est, et a doctoribus unanimiter admisesum, ValidoS esse actus, quos beneficiatus ratioue sui muneris Diuitigod by Corale

383쪽

373 seu ossicii publici verbi gratia, absolutiones, si sit paroelius;

Votum electivum, si Sit canonieus, etc. , a tempore patrati delicti, usque ad sententiam declaratoriam, pergit exereere.

RRODLA VI uant univis atroae sit delietum, non censendus est beneficiatus,pso jure privatus, nisi expresse pro illo crimine leaeeeelesiastica privationem ipso jure decreverit. -Vido id probatum

a Leurento Forum beneflciale, partu 3, q. l70 . Ratio est, quia legislator pro quibusdam solummodo delictis privationem ipso jure incurrendam decrevit : pro aliis autem, licet non minus ea poena dignis, id non decrevit. Ac proinde ut beneficiatus ob posteriora his delicta, beneficio suo privetur, neceSSaria est sententia judicis, privationis poenam pronuntiantis. Nota 1'. - Verba quae indicant privationem ipso jure decerni, sunt ista : eo ipso, vel privatus Mistat, Vel aequivalentiR. Nota 2'. - In dubio an lex privet ipso jure, censenda est non privare nisi per judicis sententiam. Odia enim sunt restringenda. Nota 3'. - Quando delictum non est de iis, pro quibus legislator privationem ipso jure incurrendam decrevit, ut beneficiatus privetur, non susticit Dum condemnari do hoc delicto, verbi gratia, de homicidio : sed debet judex in sua sententia expresse dicere, Se privationem pronuntiare. Vide Murenium, loco citato, q. l75.)BEGDLA VII . - Uicurius generalis Episcopi nequit, absque speciali mandato Discopi, privationis menam instigere. - COI stat ex capite Liret de Ostiem vicarii, in s , in quo sic decemnitur : Potestatem tamen . . . aliquos a suis beneficiis ... amovendi, transferri nolumus in eumdem, nisi sibi specialiter horo commutan

384쪽

TRACTATUS DE PABOCHO.

De poena privationis oh eertas quasdam omissiouis eulpas '

Qumnio l . - De privationis mena, Ob omissam reculionem ordinum infra annum. - Qui tenetur recipero ordines infra

annum prout tenetur, verbi gratia, parochuS, qui nondum sacerdos parochiam obtinuit , Si alisque legitimo impedimoulo intra hoc intervallum non ordinetur, ipso jure beneficii suo privatur. Estque id extra omnem controversiam. Vide I curentum Forum benesiciale, parte 3, q. l85 .

QUAESTIO 2'. - De privationis Pena ob omissam clericalis

habitus gestationem. - l' Attento solo jure Tridentino, qui non deserunt vestem clericalem debent primo suspendi et a fructibus privari; tum si semel eorrepti, dentio in hoc deliquerint, etiam per privationem ostieiorum et beneflcionum hujusmodi eoerceri possint et debeant bess. 14, c. 6, de Ites . Unde juxta hoc decretum, ob omissam clericalis habitus gestationem, non incurritur ipso jure privatio : imo nec imponenda est per sententiam privationis poena, nisi jam prie e Serit correptio per suspentionem et fructuum substractionem, et delinquens

non resipuerit.

2' At vero intervcnit post Hidontinam synodum rigidior lex, constitutio nempe Cum merosanctum 5 idus januarii l 588ὶ Sixti V; qua non gestantes clericalem habitum ipso jure benesidiis suis privantur. Eam tamen constitutiouem communiter ita interpretantur doctores, ut esseclum illum privationis ipso facto non inducat, nisi cum gestatione vestis laicalis concurrant sequentia :primo, ut sat absque rationabili causa; secundo ut id contingat in locis publicis; tertio ut ex longo tempore quo beneficiatus vestem laicalum gerit, oriri possit communis opinio illum osse laicum; quarto ut id faciat ex quodam contemptu clericalis habitus, non ex joco vel amoenitatis causa. De quo vide Leu-Diuitiaco by Corale

385쪽

rentum Forum benefletate, parte 3, q. 187J. Hinc in praxi difficillimum esset probare vacationem beneficii ex solo lacto non gestati elericalis habitus.

QuasTio 3'. - De privationis poena Ob omissum residentium.

- Hanc quaestionem suse expendimus infra sparto b, ca

De pipiis privationis ob varia delicta commissionis.

QUAESTIO l . - De privatione ob apprehensam possessionem beneflcii ante expeditionem litterarum. - a Si quis beneficii au Papa sibi collati possessionem apprehendat ante expediti inti nem litterarum, eo ipSO Vacat ipso jure bono sietum hoca obtentum : imo et reliqua, si quae habeat; juxta constituti a nem Iulii III, die 27 maii l 5b3. v Leureuius, Forum benefletale, parte 3, q. l93. QUAESTIo 2'.-De Privatione Ob factam violentiam in astyrehendenda possessione beneflcii. - Si quis habens titulum alieujus beneficii violenter propria auctoritate illud occupet, hoche ficio ipso jure privatur. ConStat ex capite Eum qui, de Praebendis, in 6. QuUTIO 3 . - De Privatione Ob litferarum Apostolicarum falsistrationem. - Qui id delictum patravit, non tantum excommunicationem, Sed et privationem sui beneficii, si quod habet, ipso jure incurrit; juxta caput Ad falsarium, de CriminRfalsi. QUAEMIO 4'. - De privatione ob malam promotionem ad Ordines. - Malo promoti ad ordines verbi gratia, promoli per saltum, vel absque titulo, vel absque dimissoriis, vel ante legitimam aetatem, vel extra statuta tempora) sunt ipso laeto suspensi. Quod si praeterea in receptis Ordinibus ministrare praemmant, non solum irregulares, Sed et suis beneficiis ipso jure privati existunt, per eonstitutionem Sanctum et salutare Sixti V. datam nonis januarii 1558. Diqiitreo by Corale

386쪽

TRACTATUR DE PAROCHO.QURsΤio 5 . - De privatione ob alienationem rerum reelesin

seu beneflcii. - Qui bona ecclesiae seu beneficii sui, extra e sus a jure permissos, alienat abSque Sedis Apostolicae consenSu, ipso jure heneficio illo privatus existit. Vide Murenium tDrum beneflciale, partu 3, q. 199ὶ

QUAESTIO 6'. - De privatione ob simoniam. - Simonia mentalis non inducit privationem beneficii ipso jure : bene vero simonia realis, considentialis, et mixta. Quod vide fuso traditum a Leuronio Forum bene tale, parte 3, q. 200 et seq.).QuAEsTIO T'. - De privatione ob insordescentiam in excommunicatione. - Certum est per solam excommunicationem

non incurri privationem beneficiorum obtentorum; sed e communicatus fit tantum inhabilis ad Ohtinenda nova benescia. Vido Leurenium, loco cit., q. 204.32' Insordescentia in excommunicatione per annum et ultra non inducit privationem ipso jure. v Nulli hi cnim reperia tur in jure textus dicens insordescentem privatum benefi-α ciis : et insordescentia Solum operatur, quod insordeseensu habeatur pro confesso Vel eonvicto de crimine aut causa, de re qua accusabatur. v Leuronius, citata quaestione, D. 2.)3' re Potest tamen excommunicatus, ob insordescentiam n privari beneficiis; ex ratione, ut in privatione non consire doretur causa excommunicationis, sed novum delictum exa perseverantia et pertinacia, nimirum contemptus interprea tativus clavium Petri. n Leureuius, ibid. . n. 3.) Et ita doctores communiter.

4' Num ad pronuntiandam privationem sussciat insordescentia per annum, an Vero requiratur in sordescentia per triennium, disputant doctores, pro et contra nonnullos juris textus adducentos. Vide Leurenium, loco citato.) Sed in praxi evanescit dissicultas : nam certum cst, ex Tridentino decreto seM. 25, c. 3ὶ, POMe Episcopum procedere contra insordescentem tanquam suspectum de hoeresi, si obdurato animo per annum insorduerit. Aliunde extra contrOVersiam est suspectum

387쪽

PARA TERTIA.

scopus. post elapsum unum insordescentiae annum, Mnescio excommunicatum clericum privare, si non ob solam insordescentiam quod disputaturi, saltem ex eo quod suspectus de haeresi evaserit. Qua Tio 8'.-De privatione ob insordescentiam in suspensione. - 1' Per solam suspensionem clericus non est privatus beneficiis ante suspensionem obtentis. 2' A benesciis autem, quae ipsi jam suspenso collata sunt, removendus est; siquidem nequit beneficium suspenso valide coiiserri. 3' Ob insordescentiam in suspensione, potest suSPenSus privari benescio, sicut in casu insordescentiae in excommunicatione. Vide Murenium, Forum benefletale, parte 3, q. 205.ὶ QUAESTIO 9'. - De privatione ob irregularitatem. - l ' Ιrregularitas inhabilem reddit clericum ab Ohtinenda beneficia. 2' Non tamen eum privat ipso jure beneficio anto irregularitatem obtent O.

3' Sed apta esse potest ut judex ad privationem procedati o poenae. Cardinalis de Luca, de Benefletis, discursu 75. n. it.) Si nempe clericus irregularis evaserit ob delictum privatione dignum, per sententiam privari poterit. Vide Murenium, loco citato, q. 208.)QUAESTIO lin. - De privatio M ob homieidium, v lnerationem et percussio m. - i ' Homicidium, quando non concurrunt certae quaedam circumstantiae, mox enumerandae , non indu

cit privationem ipso jure: sed Episcopus, potest, imo ot debet privationem propter ejusmodi flagitium pronuntiare. Constat capite cum non ab homine, de Iudiciis. 2' Homicidium cum qualitate assassinii, inducit privationem ipso jure. Constat capite l, de Homisidio, in s. Dicuntur autem in jure assamini, tum pretio conducentes, tum pretio eondueti ad occidendum aliquem. Vide Murenium, Forum benefletale, parte 3, q. 2l0.ὶ3' Privatus ipso jure existit occidens vel percutiens Cardinatum : item occidens vel percutiens Episcopum : item occi-Di0jitreo by Corale

388쪽

378 TRACTATUS DE PABOCHO.

dens rectorem vel beneficiatuin illius ecclesia , in qua homicida suum habet beneficium. 4' Abstrahendo a qualitate dictarum personarum, Per Mio, ulneratio et mutilatio non inducunt ipso jure privationem. Vide Murculum, citato loco, q. 209.

eu EGIO ii '. - De privatione ob procurationem abortus.

Clericus qui horrcndum illud scelus patraret, procul dubio beneficiis suis ipso jure privatus existeret; prout constat ex

constitutione hac de re lata a Sixto V, quarto calendas u vembris 1588. Supervacaneum est lectorem praemonere, i sanda haec scelera ob theoricam dumtaxat legum ecclesiasti-mrum e Volutionem commemorari, non autem absit) quod Supponatur iis se reos unquam facere clericos; qui ut bene notum ost) toti mundo angelici status sui integritate prael mcent, et tanquam Sal terrae, ad servandum immune a talibusnagitiis ciet erum humanum genus constituti sunt.

QUMSTIO 12'. - De privatione ob infandum so mim crimen.

- Non tantum privatus ipso jure existeret clericus tanti na-gitii reus, sed foret degradationi reali obnoxius et traditioni Sieculari brachio. Constat ex constitutione Horrendum sancti Pii V, tertio calendas septembris l568. Et notetur essectum habere hanc constitutionem etiam in foro interno seu occulto, Saltem quoad privationem executionis ossicii, et inhabilitatem seu irregularitatem tu effectu; de quo vide communem doctorum sententiam apud Leuronius Forum benefletale, parte 3,

Nota. - De altero contra naturam flagitio, et praecedentis etiam pravitatem superante, nihil expresse jus statuit; unde privationem beneficii ipso jure non induceret; sed deberet

privatio per Sententiam pronuntiari. Quaenio 13 . - Oualiter ob sacrilegum eum moniali facinus

locus detur privationi Z - u Respondet Cardinalis de Lucau de Beneflciis, discursu T4, n. 3) quod inter alias poenaS in-α nictas contra hujusmodi sacrilegos stupratores monialium,u videatur ista poena privatiouis beneficiorum imposita, vel

389쪽

a juxta canonem Si qua monacharum 27, q. i. Remittit insua per ad Farinacium, de Delictis carnis, q. l46 n. 26. v Lewrenius, loco cit., q. 2i4. Nota. - Iterum praemonemus haec et sequentia horrenda scelera ideo a nobis recenseri, ut jus circa privationis poenam determinetur quoad casus omnes, et si quoad praxim chimericos . Caeterum absit, et avertat Deus, ullum unquam clericum in ejusmodi pravitatis abyssum ruere et demergi.

De privatione ob eoncubinatum, et ob simplicem fornicationem.

Hic solvenda venit duplex intricatissima quaestio : l' num possit Episcopus privationis poenam Pronuntiare ob fornicationem simplicem, id est, quae per iterationem non transiit in concubinatum; 2' num saltem propter notorium concubinatum, quando nempe constat, non tantum de frequentatione suspecta, Sed etiam de multiplici fornicationis actu, possit statim Episcopus ad privationem procedere; an Vero teneatur prius monitiones et poenam Suspensionis experiri, et tu his sistere, si delinquens resipiscat. Nemo non idet quam gravis sit utraque haec quaestio. Si cuim de jure communi non posset Episeopus ad privationem devenire propter unicam forvicationem, sed tantum suspendere, sequeretur, verbi gratia, parochum de hoc facinoro notorie reum et juridice etiam convictum, non posse tamen beneficio suo privari : posset dumtaxat ad tempus suspendi a sacris et ab ossicio, et interea poni ejus loco xicarius seu oeconomus : sed ipse parochus titulum suum retineret, aliquando etiam, peracta poenitentia, ad ossicii exercitium restituendus. Porro quod parochus, quem soria, carium exstitisse notorium est, non omnino deponatur, imo in administratione parochiae P0st temporaneam SuspenSiouem rcstituatur, uou videtur ordinarie sieri posse absque iugenti Diuitiam by Cooste

390쪽

TRACTATUS DE PAROCHO.

simo populi christiani scandalo, et religionis detrimento. Αfortiori id dicendum, si notoriolatis publicae laret eum, non semel, sed pluries dictum facinus patrasse; seu, quod idem

est. eum non Simplicem sornicatorem, sed concubinam csse. Hinc quaestionem illam omni cura expendendam du

l. Pramittitur synopsia historica eirea poenas qua variis temporibus in elerieos ineontinentea a jura statuta' reperiuntur.

u Vetus legum poena contra clericos incontinentes, fornis carios, aut concubinarios erat perpetua depositio, seu au clero dejectio, tam Justinianeo jure sancita lege Saeris ea. et nonibus, codicis, de Episc. et eler. οῦ novella G, cap. 5 ct 9;κ et novella i28ὶ, quam sacris eanonibus comprobata, atque

a ad dimidium usque duodecimi speculi usu recepta; ut dea primis sex sp eulis testatur divus Grogorius Magnus sopi-κ stola 26, ad Ianuarium Episcopum Calaritanum, libro 3 epi-α Stolarum); de saeculo vero septimo Martinus I epistola adu Amandum Trajectensem Episcopum, tomo 6 Conciliomum, a ultima editione, pag. 383ὶ; de octavo et nono Nicolaus Iu in decreto, titulo de Presbyt.); de saeculo tandem deci-α mo, undecimo, duodecimo, Alexander II et Innocentius Ilu dist. 28, can. 9; dist. 8l, can. 6, l0, ll, 16, l7, 18a et 29).u Postea, a tempore nem po Alexandri III, qui pontificatumu sustinuit ab anno I 159 ad I 18l, temporato rigore deposia tionis, seu dejectionis a clero, hic ordo servari coepit, Videa licet, ut ad certum tempus suspenderentur tam ab osticio a quam a beneficio respective : augente vero malitia seu conii tumacia, post trinam monitionem a communione quoque a fidelium, donec resipiscerent, arcerentur capite 2 usqueu ad 6, tituli de Cohabitatione clericorum et mulierum . Diqiligod by Go le

SEARCH

MENU NAVIGATION