Institutiones juris canonici in varios tractatus divisae auctore D. Bouix Tractatus De Parocho ubi et de vicariis parochialibus, necnon monialium, militum et xenodochiorum cappellanis

발행: 1855년

분량: 722페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

c. 1, n. 4.) Ex praedicto Tridentino textu probari non posse divino jure impositam residendi obligationem, evincitur

aliunde ex eo quod certo constet, Triden linos patres noluisse controversiam dirimere; imo textum illum ex proposito ita fuisse ab ipsila concinnatum, ut eam non dirimeret. a De hac et controversia, inquit laudatus Benedictus XIV, acriter disceu piatum fuit in concilio Tridentino, ante sessionem 6, subet Paulo III; sed ea vehementius recruduit sub Pio IV, in cona ventibus habitis ante sessiones 19 et 23. . . Cumque dissidenii tes inter se Patres haudquaquam conciliari potuerint, tan- i dem deliberatum est, ut novo quidem decreto cuncti ania marum pastores ad residentiam adigerentur; nihil tamenu definiretur de jure, quo iidem continue inter Suas Oves Vera sari tenentur: quin immo ita decretum concinnandum Pa-a tres duxere, ut nihil inde alterutri sententiae detraheretur: et quae omnia narrantur a Cardinali Palavicino. . . Hanc Τridena lini mentem, cum perspectam habuerit Pius IV, in allocust tione habita ad Cardinales et Episcopos calendis maritia 1564..., agens de residentia a concilio Lateranensi sub Ina nocentio III, atque a Widentino animarum pastoribus, novisa sanctionibus injuncta, haec ad rem subdidit: Licet vero neque

a in illo, neque in isto conellio elare definitum sit, an residentiau de jure dirino esse censeatur, quoia neque etiam nos nunc eaea improviso desinire audemus. η De synodo dioecesana, l. 7, e. i. n. 3.)

Quaenam sint generatim justae mugae, ob quas rurali licite a parochia sua ab sopossunt.

PROPOSITIO I'. - L ae residendi non ita intelligenda est, ut nequeant parochi, justa interveniente causa, eintra parochiam ire,

et ad tempus abesse. - Constat ex ipsa juris ccclesiastici di P0Sitione, qua ejusmodi legitimas abessendi causas determinavit ut modo vidubimus , ol certum modum servandum

552쪽

542 TRACTATUS DE PAROCHO.

praescripsit, dum eo jure suo parochi utuntur. Nec dicatur residendi obligationem, juxta praestantissimorum canoni Starum sententiam, a jure divino dimanare; ut proinde jus ecclesiasticum non potuerit illam minuere, decernendo eam, certis intervenientibus causis, non urgere : nam in hypothesi etiam praescriptae a jure divino residentiae, non eo gensu id intelligendum est, aut fuit a dictis canonistis intellectum, quod nullo in casu possit parochus ad tempus abesse; sed ea dumtaxat residentia exigi a dicto jure censenda eSt, quae ad convenientem gregis custodiam susticiat. Cui profecto sussicienti resident i pe nequaquam repugnant nonnullae ad tempus, et justis de causis, absentiae.

PROPOSITIO IΙη. - Ut parochus singulis annis per bimestre, sive continuum, sive interruptum, abesse queat, non requiritur causa gravis, sed suspicit aequa, seu rationabilis. - Constat ex

verbis Τridentinae synodi supra relatis I l, n. i): Disredendi

autem licentiam, ultra bimestre tempus, nisi eae stravi causa, non

obtinerint. Cum prohibeat synodus ne concedatur licentia ultra bimestre, nisi eae gravi causa, aequivalenter declarat, posse hanc licentiam absque gravi causa concedi, si agatur dumtaxat de absentia per duos men Ses. Quod tamen, ad absentiam etiam duorum mensium, requiratur causa rationabilis, constat ex eo quod eadem synodus

quoad Episcopos voluerit dum agitur de breviori eorum alta

sentia gravem causam non requirente , haberi rationem ut iuo qua eae causa stat vide S i, D. 2 ; simulque varias de residentia quoad Episcopos dispositiones, de curatis etiam inferioribus intelligendas declaraverit, exceptis iis quae specialiter quoad hos diverso modo postea determinat. Porro ab hac

necessitate sequae causae in seriores curatos synodus Dullibi declarat exemptOS. Diximus autem in thesi, per bimestre sive continuum, si e

interruptum; quia pluries quidem eodem anno absque gravi causa poterit abeMe parochus, modo ejusmodi absentiae simul junctae bimestre non excedant. Ad excedendum autem Diuili od by Cooste

553쪽

PARS QUINTA. 543 sive continuo, sive diversis vicibus hoc temporis spatium, gravis causa requiri censenda est. Sequitur ex simili dispositiove quoad Episcopos. Τempus scilicet Episcopis concessum ad abessendum sine gravi causa, idem determinatur, siseeontinurim Sit, sive interruptum seM. 23, c. l, vile textum

supra S l, n. 2 . Et nulli bi synodus aliter disponit quoad

curatos; quibus proinde applicanda venit disposilio, quoad illam continuitatis vel interruptionis eircumstantiam; cum ut dictum est) disposita quoad Episcoporum residentiam, intelligi velit synodus etiam de curatis inserioribus, in iis omni bus, pro quibus aliter expresse non disponit.

PROPOSITIO ΙΙΙ . - Interveniente stravi eausa, potest parochvs ultra duos menses licite abesse. - Constat ex iis Τride utinae synodi verbis : Diseedendi autem licentiam ultra bimestre tempus,

nisi eae gravi causu non obtineant MSs. 23, c. l). Ibi enim sequi valenter dicitur, posse eis licentiam ultra bimestre concedi, dummodo adsit gra is cauSa. PROPost Tio IV . - Ut parochus per bimestre legitime abesse possit, suspieit recreationis causa vel similis. - Nam, ex dictis, sussicit causa levis, modo tamen Sit inqua, seu rationabilis; atqui recreationis causa rationabilis est. Et idem dicendum do qualibet alia causa, quae boni viri arbitrio pro rationabili haberi potest. Esse autem hanc doctrinam a probatis auctoribus communiter receptam, vide apud Ferrarium, verbo Parochus, art. 2, D. 37. PROPOsiTIo V'. - ροι parochus legitime abesse possit ultra bimestre, requiritur christianos charitatis, vel urgentis necessitatis, vel clesiis obedientiae, vel evidentis ecelesiae aut reipublicos utilitatis musa. - Nam, ex dictis, ad absentiam ultra bimestro gravis requiritur causa : a Porro reducuntur eausae gravos au Τridentino sess. 23, c. lj ad quatuor capita, nimirum :u Christianar charitatis quo spectat causa juvandi proximum a nuxilio egentem, verbi gratia, ut odia et lites componantur ;aevi deuiis et urgentis necessitatis, praesertim communis

η verbi gratia, dum quis abest ob aeris intemperiem, ob

554쪽

544 TRACTATUS DE PAROCHO.s persecutionem irranni, ob capitales inimicitias ...ὶ; obo-u dientiae majoribus debitae sui dum versatur benesciatus in a servitio Papae vel Episcopi); evidentis ecclesiae, cui quis a praefectus est, necessitatis, vel utilitatis, ut dum abest oba prosecutionem litis Super juribus bonoficii; vel ob aliud

a negotium Ecclesiae, Verbi gratia, Vogatus ad synodum ceu clesiasticam aut imperatoriam. v Leurenius, Forum benefl- a civile, parto l, q. 3 6, n. l.) Vix autem aliqua gravis causa

excogitari potest, quae ad aliquod ex dictis capitibus non reseratur. PROpost Tio VΙ . - Iudicium de legitimitate causin, sive ad bimestris, sive ad longioris temporis absentiam, pertinet ad Discopum; ita tamen ut a recusatione detur recursus ad superiorem.

l' Certum est voluisse Τridentinam synodum riusmodi judicium ad Episcopum pertinere; siquidem decrevit no abesse posset parochus, nisi prius absentiae causam cognovisset Episcopus, et licentiam tu scriptis dedisset, prout infra ostendimus. 2' Dari tamen recursum ad superiorem, Si parochus existimet injuste sibi licentiam denegari, concluditur ex eo quod a lege ipsa fiat parocho lacultas abessendi per bimestre cum aequa causa, licet non gravi; et ultra bimestre cum gravi causa. Unde Tridentina synodus ideo licentiam Episcopi requisivit, ut Episcopus causae allegatae justitiam veri sicaret; ut prout sussicientem cana vel insulscientem existimaret, postulatam licentiam concederet vel denegaret :non autem ut, stante etiam causae justitia, dictam licentiam recusare pomet. Hinc Si revera adsit causa legitima, ct licentia denegetur, gra atur parochus. A quolibet autem gravamine ad superiorem appellari potest. Et ita intellectum et declaratum a Sacra Congregatione Concilii, constat ex decisione supra relata S l, n. 5). Ibi siquidem agebatur de casu, quo parochus exprimit causam. quam vir bonus et aequus rationabilem judicaret; quam tamen prie latus, vel fictam, Vel minus aequam reputans licen-liam donogat : et postulabatur an nihilominus parochus licito

555쪽

abesse posset. Ad quod Sacra Congregatio respondit, non

po&se; sed habere posse recursum ad superiorem.

st Si autem ait Ferraris, verbo Par hus, art. 2, n. 24ὶ paci rocho postulanti Episcopus renueret licentiam concedere a posset haberi recursus ad superiorem illius Praelati seu Epi-u Scopi; et Subsistente rationabili causa, posset idem supe-u rior compellere Praelatum inferiorem ad eam licentiam cona cedendam, prout censuit Sacra congregatio Concilii, ut

et reserunt ac tenent Fagnanus ..., ReissenStuel. . ., GareiaS...,

a et alii. η Verum est haec dici a Ferrario quoad absentiam duorum mensium, de qua ibi loquitur : sed applicanda pariter sunt in casu absentiae ultra duos menses ex causa gravi. Nam Τridentinum concilium non minus tribuit parochis absentiam ultra duos menses eae causa stravi, quam absentiam duorum mensium eae causa o qua, Seu rationabili, quamvis non graVi. PRO si Tio VII . - Ut parochus a residendo in perpetuum eximatur, non suspicit ulla causa, quantumvis gravis; nec ulla Discopi licentia : sed requireretur Apostolicae Sedis indultum, quod non solet concedi. - Constat ex eo quod Hidentina synodus sess. 6, c. 2ὶ indulta perpetua de non residendo sustulerit, per haec verba : nullique privilegia, seu indulta perpetua de non residendo, sussi agentur. In qua lege, utpote universali, ninquit dispensari ab Episcopo, sed dumtaxat a Sede Apostolica. Non tamen solent Romanae congregationes perpetuum illud indultum concedere; sed facultatem dumtaxat ad Sex menses. Quod si causa residentiam parochi impediens verbi gratia, capitales inimicitiaeὶ ultra annum perduratura praevideatur, inducitur parochus, etsi innocens, ad resignandum vel permutandum ; non autem ultra annum ipsi protrahitur abessendi licentia. De qua praxi, vide in tomo 8 Thesauri resolutionum, causam Tyburtinam, T septembris i 737; necnon Pignatolium, tomo T, consultatione 4, n. l6; Fagnanum, tu caput Ad sustplieationem, de Renuntiatione, n. 12 et 13, et in caput Clericos, de clerieis non resid. , n. 26; aliosque passim cauOnistas. 55

556쪽

TRACTATUR DR PAROCHO.

De nonnullis causis in particulari expenditur an parochum a residentia excusent.

PROPOsITIO I . - Consuetudo non residredi, etiam immemorabilis, a residentia non eae usat. - Na In hujusmodi consuetudinem decreti sui executioni obstare non posse deesernit Tridentina synodus; et de hac ipsa consuetudine etiam im-m morabili loque )s, addit quin potius eorruptela censenda est Sem. 23, c. l). Porro consuetudo, quam jus semel intrinsece malam seu corruptelam declaravit, nunquam potest contra legem legitime praescribere.

PROPORiΤIO II . - Causa perflaiendi sua juris sacri vel theologia' studia, a tempore Tridentime synodi parochum non excusata residentia. - Certum cst jure an liquo, ante Tridentinam

synodum vigento vi nempe capilis 2, de Privilegiis, in B; ea pilis Liret, de Proebendis; capitis Cum eae eo, de Elect., in s ;ut aliorum , potuisse parochos, Studiorum causa, abeMe Usque

ad septennium, cx consensu et licentia Episcopi. Vide Barbosam, de inlicio parochi, c. 8, n. 27.ὶ 2' Remansisse post Tridentinam cliam synodum jus illud sive privilegium, sustinuerunt non pauci doctores, qui post dictam synodum scripsere; inter quos Luman et Pirrhing. Vide Leu reuium, Forum beneficiate, parte t. q. 380, n. 2. 3' Sed dicendum ejusmodi antiquo juri fuisse a Tridentina

synodo derogatum. Etenim primo, si attente perpendantur Τridentina decreta, satis aperte derogatio haec reperietur. Prohibuit nimirum sancta synodus, ne ultra duos menS Sabessendi licentiam concederet Episcopus, nisi eae stravi causa. Jam Vero, etsi antea stravis fuerit studendi causa, non tamen post stabili lum a dicta synodo concursum quoad parochialium ccclesiarum collationem. Si quidem, juxta hanc concursus disciplinam, supponitur parochos esse idoneos et jam studuisso,

557쪽

PARS QUIITA. 547a a suis ecclesiis. η Barbosa, loco citato.ὶ At secundo, oisi Τridon lina verba controversiae locum aliquatenus reliqui soni, jamdudum tamen, ob multiplices et constantes hac de re Sacrae Congregationis Concilii declarationes omnis evanuit dulii. tandi ratio. Ita ut hodie pro certo tenendum sit, studiorum causam nequaquam Sussicere, ut ab Episcopo debeat aut possit paroeliis concedi facultas non residendi. a Congregaliost Concilii, ait Giraldus, pluries itaeensuit, et praesertim 1 octinu bris l594. n Barbosa, de inlicio par hi, eum notis Gi-raldi, cap. 8, n. 27. J A reserendis ejusmodi declarationibus abstinemus, eo quod passim apud auctores Occurrant, nee

ulla jam supersit quoad quaestionem hanc dissicultas.

PROPOSITIO IΙΙ . - Nee ex usatur a residentiti parochus ex eo quoia theologiam in civitate doceat, etiam relicto idoneo visurio, et etiamsi non adsit alius ad dorendum idoneus. - Ex jure antiquon residentia excusabat haec etiam doeundi causa; et num huic docentium privilegio derogaverit Tridentina Unodus, suit pariter aliquando disputatum. Sed et jamdudum, per Sacrae Congregationis Concilii declarationes, omnis sublata est dubitalio. Vide inter alios, communiter conclusionem nostram trudentes, Barbosam, loco citato, n. 28, cum subjecta ibidem Giraldi nola; necnon Ferrarium, verbo Parochus, i ri. 2,n. 26. PROPosITIO IV . - Aeris intemperies, etiam juncto morbo, pa- ehum a residentia non eaecusat: est tamen causa susticiens mombus cum aeris inclementia, ut Episcopus ultra duos menses abe

sendi lisentiam eoneedat. - Constat ex Sacrae Congregationis

declarationibus supra relatis S l, n. 6, 7 et 83. Idem tradit

Ferraris, verbo Parochus, art. 2, n. 28. PROPOSITIO V . - A ec senilis oetas, nec adversa Caletudo parochum eaecusat a personali residentia. - Id declaravit Sacra Congregatio Concilii sui de supra I i, n. 9ὶ, et tradunt

communiter doctores. PROPORITIO VI'. - Parvus parochianorum Numerus, etiamsi tres dumtaxat remaneant, paroehum a residentis non excusant. Diqiti eo by Corale

558쪽

548 TRACTATUS DE PABOCHO.

- Ita communiter doctores; et decisum a Sacra Congregn-

PROPOSITIO ΥΙΙ'. - Periculum contrahendoe pestis in parochia yrassantis, par hum non liberat ab onere residendi, etiamsi alii adsint idonei, qui vices ejus suppleant. - α Sanctus Carolus

a Borrominus ... dubium hoc ad Congregationem Concilii d a sitiendum detulit : Dum scilicet residere teneretur, quia curae praeerat animarum, quamvis urgeret periculum coua trahendi postem, et ex illa occumbendi. Responsum autemu fuit residendi obligationem vel tum vigere, eaque Obstringia non modo parochos, sed et Episcopos; quemadmodum vide-u re est in rescriptis mensis octobris et decembris anni 1576, a relatis apud Famanum in caput Cleris , n. 37 et seq., dea clericis non resta.); quibus pontificia quoque Gregorii XIIa accessit approbatio. Unde post hujusmodi rescripta, si vos resolutiones, aditus locuSque amplius relinqui non potesta corum doctorum opinioni, qui assirmarunt et docuerunt,

a licere ei, qui animarum curam exercet, a residentiae locou abscedere, modo sacerdotem idoneum adin Veniat, qui, neu cedente Episcopi licentia, vices ejus adimpleat. v Benedictus XIV, de Synodo dioeeesum, libro i3, cap. l9, n. 2.ὶ Videoliam Ferrarium, Verbo Parochus, art. 2, n. 29. PnoposiTio ΥΙΙΙ . - Ob inimicitias ipsi parocho personales,lieite potest paroelius e parochia ausust re e licentiam autem pem

petuam non residendi nequit Episcopus ei hanc ob causam eo edere. - Probatur 1' pars. - a Doctores omnes conveniunt,

a non posse utique parochum a parochiali sua ecclesia ausua gere, plebemque Sibi commiSSam relinquere, sed animamu pro ovibus ponere obstringi, Si tam contra ipsum quam conii tra eanadem plebem gravis oborta sit inimicitia et persecu- tio, ita ut omnibus commune impendat vitae discrimen, neca alii reperiantur, qui tuto possint gregi assistere, ejusque spi-u rituali saluti invigilare . . . AEque tamen communiter receu plum est, graVes inimicitias a Solo parocho cum Barone loci,a aut cum ipSomet populo ... contractas, justam ci praestare Diuili od by Cooste

559쪽

PARS QUINTA.

a causam a residentia abeedendi, constituto vicario, qui abu Ordinario approbatus, ea meliori qua fieri potest ratioticu spirituali animarum saluti occurrat ... v Iu Thesauro resolutionum, lomo 8, in causa Tyburtina, T septembris 173T, I S e saneta.) Ad quod firmandum ibidem adducuntur plures auctores et textus juris. Probatur 2 pars. - Nimirum non posse in dicto casu, sicut nec in ullo alio, concedi ab Episcopo perpetuam licentiam non residendi, et interea fructus percipiendi. - Nam certum est a Tridentina synodo sem. 6, c. 2) sublata omnino fulisse indulla perpetua de non residendo : Fullique privilegia seu Multa perpetua de non residendo, aut de tructibus in absentia peremiendis, Auli rassentur. Quae lex, cum universalis sit, excludit potestatem Episcopi aliter statuendi quoad subditos suos.

NOTA l . - Circa quaestionem, num possit tunc Episcopus licentiam non residendi ad tempus concedere, an vero sit ad Sedem Apostolicam recurrendum . - Αntequam in nonnulla documenta,

mox subjicienda, offendissem, dubium mihi non erat, quin pοMet Episcopus, ex dicta causa inimicitiarum, licentiam non residendi parocho ad tempus concedere. Sic nempe arguebam :certum cst a Tridentina s3 nodo generatim Episcopis tribui potestatem absentias ejusmodi, ultra bimestre etiam, ea gravi causa permittendi seM. 23, c. l). Urgens autem necemitas extra parochiam, ob capitales inimicitias, commorandi, gravibus proculdubio causis annumeranda est; ut adeo ad hunc casum dicta Episcopi potestas extendi merito censeatur. A vero huic conclusioni obstare videntur sequentes, quae mihi occurrerunt, auctoritates : Ad quaestionem, et an ob capitalesu inimicitias Ordinarius dare possit parocho licentiam non re-u sidendi, n sic habet Leuronius in suo Foro benestetuli, parte i q. 385ὶ : a Bespondet negative Pax-Iordanus; idque, ut ait, a cx declaratione Sacrae Congregationiis Episcoporum : sed si recurrendum ad ipsam Sacram Congregationem; quae nonii Soleat concedere ultra sex menses, ad effectum interim re-u signandi vel permutandi: quidquid alias concedere hac in

560쪽

550 TRACTATUS DE PAROCHO.u parte potuisse Episcopos doceat Zerola... Bonagina ...u Ibi videtur agi de licentia ad tempus, et dicitur non posse ubΕpiscopo concedi. a Quando inimicitiae ait Barbosa, de micio parochi, c. 8, u u. 32ὶ absque parochi culpa contracta suerant, Episcopi dis- a penSare Solebant ut per annum in alio viciniori et tutioria loco mauere possit parochus); et crescentibus inimicitiis, et dabatur alius annus; dummodo semper tu par hiali expenu Sis purochi maneret idoneus vicarius. n Ad quae Verba Barbosae, Sic adnotat Giraldus : a Licentia abessendi propter inimbet citias concedi debet, non ab Episcopo, sed a Congregatioue a Concilii, ut eadem respondit mense decembri l 589 in

et Faventina : Pro teatu inimiciliarum minime eacuSandos esseu parochos , nisi obtinuerint litteras a Congregatione Concilii pu quar ubi petitae fuerint, dabuntur juata formam. nPiguatellius stomo T, consultatione 4 u. 16ὶ refert a Sacra Congregatione Episcoporum et Regularium uegotiis prae Sita,

die T januarii 1578, Ariminensi Episcopo. Visitatori Apostolico, rescriptum suisse tu hunc modum : I curati, solio pretestod inimiciata, non ponno assentaru d alia cura con iste a deliris vo; ma devom domandaria al Ponte sice, o alia Congrest aione : la qual suole molio bene esaminare te circontan . . . E quando pure si concede, si ba per breve tempo.

His in medium adductis, quid tenendum Sit, doctioribus

coucludendum relinquo. NOTA 2'. - Circa prazim Sacrae Congregationis Coneilii, quando ad ipsam in dicto casu inimicitiarum recurritur. - Eam

sic describit Faguan tu caput Clericos, de Clericis non residentibus, n. 25ὶ : et Sacra Congregatio Coucilii . . . tu his casibus a consuevit dare litteras ad Episcopum, ut, si verae sint et u graves inimicitiae quae narrantur, et absque parochi culpa K et antequam ecclesiam obtinuit, exortae, Super quibus Epi-u Scopi conscientia oneratur, dilationem ei det, ut in alio tua tiori ac viciniori loco manere possit; durantibus dumtaxata inimicitiis; dum tamen uon ultra sex menses durent. Iuterea

SEARCH

MENU NAVIGATION