Institutiones juris canonici in varios tractatus divisae auctore D. Bouix Tractatus De Parocho ubi et de vicariis parochialibus, necnon monialium, militum et xenodochiorum cappellanis

발행: 1855년

분량: 722페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

a autem vicarium idoneum in illa ecclesia constituat Episc et I us, assignata ei congrua portione ex redditibus Ecclesiae; u et partes etiam suas interponat, et omnem diligentiam adhi-α beat, ut tuto possit residere parochus. Quod si intra sex a mensus necdum sedatae Sint inimicitiae, rescribit Episcopo u ut det illi sex mensium prorogationem, repetitis omnibus,u quae in prioribus litteris continebuntur, ut sine spe ulterioris a prorogationis, quae rariSSime conceditur. Nam cum indulla a perpetua de non residendo, etiam ex justis et rationabilibusu causis, jam sublata suerint decreto capitis 2 sessionis G, ubire inimicitide sunt verisimiliter duraturae, ut conSulatur curaeu animarum, inducendus est parochus ad resignandum velu permutandum ... Et ita parochus punitur Sive culpa, sedu non Sine caum, ut notat glOSSa in caput Tua nos, de Cier. u cryrol. I ad exemplum parochi leprosi, qui ab administra-u tionis ossicio removetur, sed de bonis ecclesiae suStentatur,u ut in praedicto decreto Tua nos. nPROPOSiΤio IX'. - Servilium Discopo praestandum, non est legitima causa non residendi, nisi per duos menses a Tridenti synodo concessos. - a Nec Episcopus ait Ferraris, verbo flat

a chus, uri. 2, n. 44ὶ potest uti opera parochi in visitatiouc, re vel alio servitio suae ecclesiae, nisi pro tempore duorum a mensium a concilio Τridentino permissorum. . . Sic declaravitu Sacra Congregatio Concilii ... Item nou pote Si parochuS per u Episcopum occupari tu sui, vel eccleSiae cathedralis servilio, u ut nempe sit vicarius, visitator, Secretarius, si scalis, etc. a Sic decrevisse Sacram Congregationem Concilii reserunt

Aota. - Nec voti aut peregrinationis causa legitime abesse potest parochus ultra sibi concessum bimestre. Vide Murc-

562쪽

TRACTATUS DE PABOCHO.

Quomodo ad licitam paroelii absentiam, prarier eliuste legi limitatini requiratur, ut eausa declaretur Episcopo, isque lieentiam in seriptis eoncedat, ei interim substituatur vicarius ab Episcopo obatus.

PROPOst ΤΙΟ Ι . - Ad absentiam ultra duos menses, requiritur, praeter causam legitimum, licentia Episcopi in scriptis data.

Constat ex his Τridentinae synodi verbis : u Discedendi au-n tem licentiam, in scriptis gratisque concedendam, ultra bi a muStre tempus. DiSi ex gravi causa, non obtineant v seS-sione 23, c. l.) Constat etiam ex declaratione sacrae Congregationis Concilii supra relata S i , n. 5); ubi etiam dicitur evidentiam causae a petunda et obtinenda licentia nequaquam

PnoposiTIO ΙΡ. - Eadem Diseopi licentia requiritur, etiamsi agatur tantum de absentia per duos menses. - Colligitur ex modo relatis verbis, licentiam in scriptis comedendam; quae perpeiam contextu, generalia Sunt, nec restringuntur ad casum absentire ultra duos menses duraturae. Sed praetorea id declaravit Sacra Congregatio Concilii, ut videre est supra S l, n. 3 ct 4). Ubi notetur rejectam suisse praetensionem ParOchorum, qui contendebant Satis esse, quoad absentiam duorum mensium, si causa Episcopo declararetur, non expectata ejus licentia. Idem caeteroquin tenent doctores communiter, inter quos sic Pignatellus stomo 7, consultatione 4, n. 24ὶ : a Pa- a rOchi non possunt, ex decreto concilii sin capite i sessiore nis 23ὶ annis singulis per aliquod tempus a suis parochialia bus aheSse, nisi causa cognita, ut licentia ab Episcopo inu scriptis obtenta ... Et quamvis dictis parochis abesse liceatu per bimestre, tamen hanc aut horitatem sibi arrogare nonu possunt; Sed licentiam, ut Supra, ab Episcopo obtinere de-u bent. v Vide otiam id in variis documentis probatum a Fur- rario verbo Paroehus, art. 2, D. 22 et seq. . Diui tred by Cooste

563쪽

PARS QUINTA. 553 PROPOSITIO IΙΙ . - Etiam ad absentiam unius hebdomado requiritur praedicta hiseopi licentia. - Ita declaratum a Sacra

Congregatione Concilii vide supra I l, n. 5 . Et apud Fe

rarium verbo Paroelius. art. 2, n. 22 . Ex praemissis autem declarationibus corrigas ea, quae a non paucis canonistis et moralistis olim in contrarium Scripta sunt.

PROPOSITIO IV . - Ouoad absentiam ultra biduum et eum hebdomadam, an de jure eoni muni necessaria sit Discopi licentia videtur licite controverti posse. - Etenim tunc non requiri

dictam licentiam sustineri potest ex sequentibus rationibus :i' certum est principium, parum pro nihilo reputandum esse; et admittunt doctores multi, per modicum tempus a parochia sine licentia Episeopi discedere posse parochos, prout videre est apud sanctum Ligorium lib. 5, dub. l. ari. 4, n. 123ὶ; sed dicta absentia pro modica habenda est, nec Saltem Potest contrarium probari; ergo. 2' Dictam absentiam Pro modica esse reputandam sequi videtur ex his Τridentinae synodi

verbis : Ouoniam autem qui aliquantisper tantum absunt, ein v terum canonum sententia non videntur abesse, quia statim reversuri sunt, sacrosancta synodus vult illud absentiae spatium . . . nullo modo debere duos, aut ad summum tres menses excedere sem. 23.

c. l). 3' Nec deest huic sententiae plurium doctorum auctoritas : a Barbosa ..., Beissensiues... et alii inquit Ferrarius dinet cent POMe parochum sine licentia Episcopi, ex causa sibin legitima vim, abesse per sex aut septem dies; dummodo u interim idoneum vicarium, in illo episcopatu admissum. Prou administratione sacramentorum relinquat; ita siculi fate-u tur Barbosa) declarante consuetudine universali. η Ferrarius, verbo Parochus, art. 2, n. 34. Pro contraria sententia adduci potest deeretum eoncilii

provincialis Romani, sub Benedicto XIII habiti tit. l T. c. 6ὶ quo prohibentur Parochi, ne ultra biduum, absque obtenta Episcopi vel ejus generalis vicarii licentia, e parochia discedant. Neque enim ita statuissent dictae synodi patres, si a Sentia citra hebdomadam restricta pro modico ac nihilo esse

564쪽

TRACTATUS DE PAROCHO.

habenda. Quibus stantibus momentis, haec ego adnotabo: Primo, suppono quaestionem a Sacris Congregationibus nondum fuisse docisam : alioquin, si qua' interveniSSent declar tioncs quas prorsus ignoro Sse ut hae pro norma sumendae. Secundo, ubi nihil de hac re jure particulari dioecesis stat mtum est, et viget consuetudo licentiam tu dicto casu non petendi, uou videntur inquietandi parochi hanc Seque utes consuetudinem : modo tamen aliquem sibi substituant qui , Oecurrente necemitate, Sacramenta parochianis administrent; et dummodo etiam dictae absentiae laeque uter non recurrant ;quia alioquiu parvitalem materiae certe excederent. Tertio, ubi vero non constat de consuetudine licentiam indicto casu omittendi, nec adest Episcopi statutum illam poetendam decernens, parochis vehementer suaderem, ut illum petere non omittant; quamvis non auderem, Si secus agant, de aliquo cos peccato arguere. Diximus autem in theia, de jure communi; quia ubi dioecesano statuto petenda tu dicto casu praecipitur Episcopi licentia, dubium non est, quin peti et obtineri debeat, ut probamus infra. PROPOSITIO - Ouoad absentium bidui, vel biduo brevi rem, non videtur de jure communi necessaria licentia Episcopi. - Id tanquam communiter receptum tradit Ferrarius verbo Parochra, art. 2, u. 33ὶ in hunc modum : u Ubi autem uouu adsit talis coustitutio Episcopi l , potest parochus, ex K cauin quae sibi legitima videatur, per unum aut alterum K diem abesse sine licentia ordinarii; dummodo interim ido- et neum vicarium ab Ordinario approbatum reIi uat : comu munis. Sic enim docet universalis recepta consuetudo, quae et est optima legum interpres. Nec immerito; quoniam qui ali-u quantisper tantum absunt , eae veterum canonum sententia non si videntur ab se, quia statim reuersuri sunt; uti loquitur idema met ipsum concilium Tridentivum, citato sessionis 23 ca- pite l. v

lin Nempe pMeipiens, ut in hoc etiam insu petatur lieenitu.

565쪽

55 Posuimus autem in hac etiam thesi verba luee, de jure com--ni: quia staute praecepto Episcopi, certo remanet peteudae licentiae necessitas, ut statim dicetur.

PRoposITIO VI . - Certum est posse Episeopum prohibere, ne ultra biduum absint par hi, absque licentia prius obtenta.

α Valet cuim ait Ferrarius, verbo Puroctus, art. 2, II. 3lὶu constitutio Episcopi, ne par hi possint abesse ultra duosa dies sine licentia, ut declaravit Sacra Congregatio cone illi α apud Garciam, de Beneficiis, parte 9, cap. 2, u. 23, in pri-κ ma declaratione . . . Quin imo potest Episcopus prohibere u par his Sub poena pecuniaria, quae tamen dimidiam partem a fructuum) non excedat, ne ultra biduum ab ecclesia suau pomini abesse. Non tamen ut prohibere potest sub poenaa excommunicationis latae sententiae: sic declaravit Sacra cona gregatio Concilii, testibus Garcia..., BarbOSa... v Vide etiam Fugnauum, in caput Relatum, de Clericis non residentibus, n 22. Nulla est ratio cur pro valida censenda non sit episcopalis constitutio, absentiam ultra biduum, non obtenta licentia, prohibens. Etsi enim foret praeter jus commune, non tamen est contra. Quam autem utilis aliquando esse possit, satis innuit Romani concilii, sub Benedicto XΙΙΙ habiti, auctoritas, tu quo ejusmodi prohibitio sancita est litulo l7, cap. 6),

addita poena subtractionis fruetuum juxta tempus absentiae. Rota i . - Valeret constitutio Episcopi, qua unius etiam diei absentiam, absque obleuta licentia, prohiberet; modo tamen non necessarium foret ad civitatem episcopalem reeudirere, sed designaret Episcopus aliquem vicarium soraneum, qui sacile adiri posset et licentiam eo edere. Hanc enim fuisse Sacrae Congregationis Concilii sententiam, testatur Fa-gnanus in caput Relatum, de Clericis non resia. , n. 23ὶ, his verbis : et uuiu etiam cum Episcopus Brixiensis esset oditurusn constitutiouem, prohibentem ne quispium curatus abesset a et sua ecclesia, etiam unum diem, sine ejus licentia, sub poe-

et ius pecuuiariis; et parochi ejus dioecesis dubitassent, an id et Episcopo liceret cum, ex concilio, capite i seMiovis 23,

566쪽

556 TRACTATUS DE PAROCHO.u qui paulisper abest a sua ecclesia non videtur abesse); Sa- et era Congregatio censuit, non posse declarari tale statutuma esse contra concilium, quod videtur Velle, ne Paulum pOS-u sit abesse rector absque licentia Episcopi, etiam per unum et diem: exspectandum tamen ut Episcopus edat constitutio- a nem; quae si erit cum aliquo temperamento, poterit permitti; et sin minus, Sacra Congregatio curabit addi, ut alicui ex vica-u riis foraneis detur facultas concedendi talem licentiam . . Nota 2 . - Sanctus Ligorius Videtur tenere, corio validam sore Episcopi constitutionem, qua prohiberet quamlibet a sentiam uno etiam die breviorem : u Bene poterit Episcopus et inquit prohibere, ne par hi omnino discedant a suis ecclea si is n libro b, cap. 2, dub. i. ari. 4, n. 23 circa sinem . Dicendo omnino, absentiam etiam unius horae includit. Mihi vero invalida potius videretur episcopalis prohibitio quoad absentiam 1 ino die breviorem : imo et quoad absentiam unius integri diei, nisi apponeretur temperamentum a Fagnano supra indicatum. Nimio scilicet onere, ex tali prohibitionc gravari parochos, absque sussicienti ratione, merito sustineri

PROPOSITIO VΙΙ . - Debet Discopo declarari causa; neexus it ipsi direre causam esse gravem, et hoc juramento Armare. - Constat ex his Tridentinae synodi Verbis, causa prius per hiscopum cognita et probata. Constat insuper ex relata declaratione Sacrae Congregationis Concilii supra S l, n. 5ὶ, ubi ci

sus iste expresse deciditur.

Pno siTio VIII . - Sive ad absentiam duorum mensium, sive ad longiorem, si necessitas ita urgeat, ut non patiatur morame eteniam licentis, omitti quidem licentia poterit; sed debebit quamprimum certior Episcopus steri. - Constat ex declaratione

Sacrae Congregationis Concilii relata supra S l, n. 5 . Et ita

tenent doctorcs communiter, inter quos sic Ferraris verbo Par hus, art. 2, n. 25ὶ : a Occurrente tamen causa aliqua a gravi et necessaria subito abcedendi, quae tantam celerita-a lem requirat, ut non patiatur dilationem, seu sit periculum Diuitiam by Cooste

567쪽

PARS QUINTA.

u in mora petendi et exspectandi licentiam, tune parochus, et relicto idoneo vicario, discedere poterit absque pMhabita a licentia ordinarii, quia necessitas non habet legem satque ibia eitat Ferraris plures juris textus) : ita tamen, ut hujusmodiu Parochus quam primum poterit, teneatur certiorare ordiua- a rium de tali suo discessu atque necessitate urgente, ut is dea causa cognoscat, et licentiam concedat, nisi sit brevi reve a Surus. Et sic declarasse Sacram Congregationem Concilii

u referunt Garcias..., BarbOSa... nDe qua doctrina lacilo patet ratio. Quod nempe possit indicto casu discedere parochus ante petitam et obtentam licentiam, Sequitur ex generali principio, legem ecclesiasticam cum grati incommodo non obligare. Quod autem certior quamprimum fieri debeat Episcopus, sequitur ex eo quod lex Tridentina, praecipiens ut ordinario declaretur causa, nequaquam cessare censenda sit, quando ante discessum epurochia non impleta est; sed adhuc remanere explenda; id nimirum exigente legis fine, qui totus et idem remanet; siquidem, postquam etiam discessit parochus, plurimi interest ut causam Episcopus cognoscat, et vicarium substitutum approbet.

PROPOSITIO IX'. - Praeter causam legitimam, et scriptam Episeopi lirentiam, de quibus supra, requiritur ut substituatur idoneus vicarius ab Episcopo approbatus, cum mereesse congrua.

- Id expresse decrevit Τride utina synodus his verbis: a uuaim si documque eos, caum prius per Episcopum cognita et pro- a bata, abesse contigerit, Iicarium idoneum, ab ipso Oma divario approbandum, cum debita mercedis assignationea relinquant f seM. 23, c. lj. Nota. - Cum, ex praemimis, ad legitimam absentiam simul concurrere debeant justitia causae et Episcopi licentia, si altera ex his conditionibus desit, licitus non crit parochidiscessus. Nec justitiam causae, Si sorte desit, supplere potest Episcopi licentia; quia universali lege quam tollere nequit Ephscopus prohibetur discessus absque causa legitima. Unde,

568쪽

TRACTATUS DE PAUCIIO.

verbi gratia, si conscius sit parochus de insufficientia causa , tutus in conscientia non erit, quamvis Episcopus ex nimia bonitate discedendi licentiam concesserit. In dubio tamen de causae justitia, judicio Episcopi eam approbantis tuto stare poterit.

Quomodo lex restilenili intelligenda sit quoad modum.

PROPOsITIO I'. - Leae residendi intelligenda est de residentia, non materiali dumtaXat, sed hormali: id est, de laboriosa, non de otiosa. - a Advertendum hic est, ut quis residentiae legem et impleat, quam Tridentinum concilium ac Summi Pontifices a tantopere commendant atque praecipiunt, haudquaquam a Salis esse, si corpore solum intersit, in desidia tamen veria fetur, vel tantum leviora munera sibi desumat, reliqua vero et ministris committat. Residentiam quippe non cum inertia, et sed cum laboribus conjungendam esse Tridentina synodusa jubet, ut a patribus Aquileiensis concilii, anno 1595 coacti.

u recte perpenditur : Ouod de residentia a sacro Tridentino c-a ellio, et Summorum Pontificium constitutionibus cautum est, hoea non est intelligendum, ut praesentia assideant, nihil proete reuu astant: cum eae sacris canonibus residentia sit a stipienda in eum a sensum, ut sit laboriosa, non otiosa. Quidquid sit de ea quae-u stione, utrum poena restituendi fructus in eos, qui longe a a suis sedibus morantur, constituta) illos quoque par hosu complectatur, qui semesentia solum assident, nullaque causau impediti otio marcescunt cum eos nonnulli ab eadem poena a liberos existimont); illud tamen certum est, desides dii a modi parochos lethali crimini obnoxios esse, et a praesidea pro culpae gravitate plectendos. η Benedictus XIV, institutione l7, n. 6.

PROPOsITIO IP. - Sufeienter formalis seu laboriosa erasenda est residentia parochi, si par hialium muniorum partem notabi- Diqiti eo by Corale

569쪽

lem per seipsum e leat; quamvis multa visariis adjutoribus eae quenda relinquat. - a Parochus non satisfacit praecepto resi-u dentiae, suaeque conscientiae, si resideat quidem personaliter u in parochiali, sed totam curam relinquat cappellano, nulla a per seipsum munia parochialia obeundo. . . Parochi enimu cogendi sunt ad subeunda per seipsos, et non per substitu- i tos, ea munia ad quae tenentur. Tolerandi autem, ut pers substitutos suppleant in illis tantum casibus, in quibusu ex premis verbis canonum et decretorum concilii, permissumu est eis, ut per vicarios coalutores possint ossicio suo u sungi. Sic censuit Sacra Congregatio concilii in una nullius,4 3 julii 159 l . . . Unde in capite ratirpandae 30 de Proebendis

a expresse Sic statuitur : Oui vero parochialem habet ecelesiam, K non per vicarium cappellanum sive cooperatorem , sed peπu seipsum illi deserviat, in ordine, quem ipsius erelesin' cura r

a quirit. Vide Monacellum, pario 2, litulo l6, formula 2,st n. 2. Potest tamen parochus pro meliori cura animarum,u atque ossiciorum parochialium exstentione, et aliquali suasi quiete, unum vel plures cooperatores habere, et ipsi, scua ipsis relinquere munera magis ardua, ut ire dc nocte ad inu firmos, peragere divina ossicia in ecclesiis filialibus distana tibus, consessiones multas audire, et hujusmodi : dummodon simul ipsemet parochus, cessante justo impedimento, nil quaa etiam munia pastoralia, praesertim principaliora, personast liter praestare non intermittat; et quando nominalim oea- a tur a parochianis, ad ipsos, praesertim infirmos, ire nona recuset. . . Docet quct hoc recepta consuetudo, quae est opti-u ma legum interpres. η Ferrariis, Verbo Par hus, art. 2,n. 18 et seq. Vide insuper Fagnanum in caput ratirpandie, de Pre bendis,n. 4 , qui casus a jure expressos, in quibus vicariorum opera parochis uti licet, sic indicat : a Quales sunt sessione 5, ωα pite 2, versu ηrchipresb/yteri; sessione 6, capite 2, in fine ;u sessione 2 l, capite 4, in principio; sessione 23, capit c l,

570쪽

560 TRACTATUS DE PAROCHO. et sessione 24, versu Proeterea eadem; et eadem Sestione, caii pite 4. v

sdem casus descriptos vide apud Zamboni sparte I verbo Parochus, S 2, n. 2, et nota l0 ; qui ibidem memorat Sacrae Congregationis Concilii declarationem in nullius, 30 juliil 59lὶ praesenti conclusioni nostrae conSOnantem.

Quomodo intestigenda sit lex residendi quoad locum.

PROPOSITIO I'. - Εst regula generalis, teneri par hum habitare intra parochioe limites. - Ιta tenent doctores communiter;

inter quos sic Leu reuius : a Parochi Vicariique curali, in irare ipsius parochiae limites habitare debent, ita ut etiam in ca-c sibus repentinis adesse possint suis, et hi illos convenire a commode u Forum benesiciale, parte t. q. 37 l). Vide etiam Cardinalem de Luca ad Tridentilium, discursu si, n. lij. Et concluditur a sortiori ex sequentibus propositionibus. Posita est autem regula tanquam steneralis, ob exceptiones de quibus infra. PROPOSITIO II . - Est pariter regula steneralis, debere parochum habitare in domo parochiali, si adsit. - Hanc regulam Sic exponit Fagnan in caput Eaetirpandre, de Proebendis, n. l2ὶ:ο Extenditur tertio lex residendi) ut nec sussciat parochumu ubi libet residere infra limites parochile, sed oporteat eumu habitare in aedibus parochialibus, ut saepe suit solutum. Etu in specie, cum multi rectores parochialium ecclesiarum inu dioecesi Eborensi, tametsi proprias pedes parochiales hab a rent, vel Saltem percommode poMent alias conducere intra a limites parochiae, tamen aut extra parochiam, aut extra praeci dietas aedes inhabitarciit; et Episcopus quaesivisset quid agenu dum; Sacra Congregatio censuit parochos teneri habitare in a domo ecclesiae parochialis : ac si domum non habeant, de-u bere aliquam conducere, saltem in ira limites par hia . v Diuii tred by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION