장음표시 사용
121쪽
A tiliorem ite materiam habent, & plerimque sicciorem. hinc fit, ut hoc odorum genus conseci ratur potius sapores amaros, stypticos, acutos, austerosqite . quam dulces aut pingues. Nam sapores illi sent magis sicci, sultatilioremque exhalationeria emittunt. Inde est, quod nullum sere animal bene olet hoc odoris genere. praeter Pardalim seu Pantheram; si uera sunt.
quae de eo animali seruntur. Contra arbores, planta'. radices,tares,rami, lachrymaeque platarum multarum Optim Eolent; scciores enim sunt: anima Ita uero humidiora magisque aquea. Inde etiam est,quod multi flores s atte
rantur, odorem emittunt: contra multa non olent, si alterantur. Qiuaedam insuper torreantur, necesse est. Item quaedam remotiora suauius olent:admon ta prope grauitis. In locis item siccis & calidis odorata nascuntur. Necnon sica pae S allia serantur iuxta odoras plantat Sc coronaria, suauius olere illas plantas agricolae asserui. Horum omnium ea est causa, quod odores acci dentia sunt corporis sccioris&subtilioris; quod miraen humiditate non careat, sed quod, cum silapte natura sit humidum, afficiatur vi caloris commiscenti i substantia partis terrestris, siccae 6c sapidae. Inde accidit, quod fores. in quonim seperficie vaporis sitbtilis est, non autem interius, bene olent statim: quod si terantur, evanescit sumus ille odorus. Is ueris, qui interius latet. vapor, & ex interioribus partibus prodit, nequaquam est odorus : ideo si terantur non olent, aut grauius olent: alijs contra, corpus id te niae vapor inquam odoriis intraneus est, parumque eius existit in superficie ;C quae terantiir opus est, si excuti debet vapor ille odoriis. Quias compressiores poros habeat, valdeque compactum sit, magis magisque conia tritione eget; & in aliquibus non nis vi ignis resbluitur Scevaporat. Item in aliis, quae latiores poros habent, simul cum puro eo vapore odoro exit terrestrior sumus parum odoriis: ideo cum purus ille rapor subtilior longius ditanditiir, terreus uero propius; iccirco remotiora melius olent: purus nanque vapor tantum sentitur: propius ueta admota halant terreum sumum immixtum vapori odorisero; ideo olent grauius. Eadem de causa loca sicca dccalida odoratiores plantas serunt, quoniam odora siccitate est vi caloris percolata. Quidam putant ob eandem causam caepas&allusata iuxta plantas odoras eas efficere odoratiores: quoniam calida sunt δε D sicca. Exiccant ergo & calefaciunt propinquum solusti; sicque odorem promouent . Aliqui uero aliam causam adserunt; inquiunt enim: Cum unumquodque 3 smili nutriatur; ideo cum caepe & allium gratiiter oleant, ab
eis trahi vaporem Sc matrimentum malὰ olidum: quo efficiatur, ut plantae odorae habeant putrius nutrimentum. ut pote purgatum extracto excremento ab allio, carpelle male olentibus. hinc etiam fit, qudd vinum caliditate sua ficile attrahat. Sedensitateςontineat Sc conseruet vaporem hunc odorum , sicileque afficitur odore rerumipropinquarum. Oleum item densitate sua de glutino conseritat odores. fiunt etiam artificio unguenta riorum olea, referentia odorem quorumcunque florum, aliarumque rerum odoratarum, prius tamen pu Sarix oleum a nimio illu laniore, &glu-
122쪽
tino pingitique . Etenim si ea fiterint in oleo nimia; prohibent oleum assci Eexternis odoribus: contumacius nanque est ad patiendum, nisi sit effectina mollius. Iris etiam, ut serunt, si incubuerit ubi est adusta materia. odorem elicit. Eius nanque vapor humidus de roridus asseetiis siccitate adustae materiae, temperamentum sortitur quandoque odori commodum. vestigia etiam leporum, si terra fuerit aliqua humiditate assecta, melius odorem continent, & produnt leporem. Aqua inepta est ad odores recipiendos extraneos; eo quod per rariorem substantiam statim diffluat vapor odorus.
Hanc ob rem antiquiores putarunt odorem esse exhalationem quandam.
Non tamen exhalatio est, sed est sensibile accidens inhaerens exhalationi. Neque necesse est, si odor sentiri debeat ut exhalatio tangat odoris sensem, Folsamim inquam, ut arbitrati supt antiqui, sed spiritali specie multiplicatur odor i vapore odoro per aerem medium seu aquam pro cuiuscunque odoris vi, sicque sensim assciunt. Nam olfactis non est tactus quidam ut stus; ideo medio extrinseco eget, ut sentiat, licet non tam magno, ut Visus auditus 've. Hoc odoris genus, quod bruta uel non sentiunt, uel non
aduertunt, quodque diximus in sicciori materia existere . quam prius, quod saporem alimenti sequitur; si non nutrit, ut Pythagorici putarunt. accommodadiim tamen est sanitati, bonaeque valetudini humani cerebri; ut pote quod aliquanto magis declinat ad frigidum Schumidum. Siccitate ergo de caliditate mediocri huius generis odorum temperatur Se melius se habet. Odorum species singulae, quia innom irritae Se incognitae nobis G sint, non possunt certo numero comprehendi. Id tantum dixisse repet ijsseque nobis sufficiat, odores illos dilutos, esse rudimenta quaedam odoris persecti, sicut sapor insipidus saporum aliorum persectorum rudimentum de materia est. Odores Deris putridos Se tetros voluti corruptiones iacdam esse; nis si qua res natura silapte putrem odorem habeant, ut cimices. Nec etiam omnia, quae oriunturex putridis rebus, tetrum odorem
habent, ut Itingi nati Θ stercore, non tamen propterea male olidi sunt. Miscentiar arte hominum odores,ut sapores; plurimique medij humano artificio sunt ex elementis, id est odoribiis natura constantibus. de his unguentariorum negocium est: scuti coqui artifices sunt condiendorum miscen- domi miliae saporum .iHi ueia odores persecti . qui natura constant, ha- Hhent & ipsi species contrarias, ut sapores. mediasque; verum nobis ignotae innominamque fiant, eo quod prauὰ olfaciat homo. iccirco satis hucusque de odoribus dictiam uideri det,et . sequitur ut agamus de colore. Coloris natura longius distati qualitatibus primis. quim saporis odorisque
species. Non enim color per se efficitur ex admixtione qualitatum primarum, ut sapor 3c odor; sed si fiat ex eotum mixtione color, per accidens non per se essicietur. Per se uer3 coloris natura sequitur admixtionem luminis in ea natura, quae est luminis recentiva. huiusmodi ver3 natura
est diaphanum. Itaque color nihil aliud est, quim extremum Ad termi nus diaphani eius, quod est lumine affectium. Extremum uero in diaphra .
123쪽
A no interminato esse non potest. Qtio etenim pacto poterit esse quispiam
terminus interminatae rei color autem terminus est. diaphani ergo te minati terminus per se est color. Attamen quamuis diaphanum omne corpus sit, corporisque terminus sit superficies: color utique superficies non erit, sed est in stiperficie. Aliud enim est extremum corporis, quatenus quantum corpus est, de aliud extremum corporis diaphani, quatenus
diaphanum est: extremum tamen diaphanum est in superficie corporis. Color igitur est in siperficie . non autem est stiperficies. Diaphanum uerAnullum terminum habet, nisi quatenus opacum est. illud enim diaphanum. quod opacitate omnino caret, silapte natura terminum non habet, sed est B M lumini Sevi sui peruium . Admixtio igitur luminis cum diaphano corpore scilicet luminis receptiuo opacitatem habente in extremo illius corporis colorem efficit. Nam natura diaphani non aequὰ est in corporibus omnibus, quae sint eius naturae capAcia. verum in quibusdam persectius inest; in alijs imperfectius. in diaphanis interminatis persectius, quae etiam, cum extremum nullum habeant quo risias nitatur, colorem sui natura nullum habent ; sed undique penitusque sint lumine illustrata, ut aer perlucidus. Nonnulla, quae imperfectius sunt diaphana, ac propterea aIiquo pacto opaca, filiamine perfundantur, quamuis visui peruia sint, ob opacitatem tamen extremum habent; in quo visus quoquo modo figi potest:videnturque colore aliquo affecta. Vitrum, aquarum complures huius ordinis C sinit in quibus deprehenditur aliqua si cies coloris . aliauerὁ diapham, id est, luminis receptiua, Sca lumine assecta multam habent opacitatem; ideoque sent impervia visui, statimque in extrema eorum superficie visiis figitur. haec tantum colorata itidentur, Zenon diapham. Ex his perspicuὰ sequitur colorem fieri ex admixtione luminis cum opaco: coloremque esse, ut Aristoteles inquit, extremum Saphani terminati. Quamobrem Auenrice arbitratus est coloris naturam &speciern non differre ὀ natura luminis .ideoque colorem & lumen putauit esse eiusdem speciei; nihilque aliud colorem esse, nisi extremum luminis: huic addidit colores in tenebris nihil esse acri, sed tantum esse in potentia, id est, inchoatione quadam; quos postmodum perficeret praesentia luminis illius, quod expelleret tene-D bras. Ratione uero hae dichim fuisse Auen Pace verisimile est; quoniam
nonanimaduertit in corporibus coloratis intrinsecus aliquid luminis esse. Verum censuit omne extrinsecus accedere i praesentia corporis lucidi. Auerrois in secundo libro de anima, acuta ratione refellit hanc sententiam Auenrices. Nam inquit, color est motivus diaphani secundum actum, id est eius diaphani, quod actu est diaphanum. Achis autem diaphani lumen est. Sequitur ergo quod diaphanum, quatenus lumen halbet, sit per se mobile a calore. Sed omne susceptiuum, receptiliumque per se alicuius naturae, caret natura &specie rei quam recipit. Ergo color, qui per se motivus est diaphani, quatenus est lumine illustratum . non est eiusdem speciei cum lumine. Pulchra sane de essicax ratio. Praeterea Auen Pace aegre causam, reddere
124쪽
reddere posset, cur est quod magni im lumen omiscat lumen minus, adeo Equod praesente re ualde lucida, vix aegreque percipiamus rem minus lucidam. Inde fit, ut ilicerni lumen vix appareat sub lumine selis: stellae quoque interdiu non uidentur ola candem causam; calorem uero magnum lumen non offuscat, sed illustrat de euidentius apparere facit: si color nihil aliud est, quam lumen debile in extremo diaphani existens. Coloris ergo natura alia est a natura luminis: M licet originem, formamqtae habeat alumine, degenerat tamen a luminis specie in speciem lumine inseriorem Mimperseetiorem. Sic tepor coelestis emcit interdum calorem Hementarem, qui est infra naturam illius tepbris. in obscuro autem de in tenebris colores aeui sunt, non potentia; quia res coloratae componuntur ex elementis, Fin quibus ex se natura lumen eminde igne exploratum est omnibus. Quid de aere Sc de aqua statuendum, infit dicemus. Color igitur est extremum diaphani terminati, non tamen lumen est, nisi participatione qua dam 5e derivatione i lumine: sed species de natura qu. edam est degenerans a luminis persectione. Duplicis ueris generis est color. Nam quidam colores simi sectindum apparentiam taniam, id est, qui nobis uideantur inesse rebus, non tamen infini. Nonnulli ueris persectam speciem habent in rebus; Se uere, non ex oculorum illecebra res assectae sunt illis coia Ioribu . Primi gerieris colores illi simi, quibus vis iis eluditur. Nam quo niam color est extremum diaphani terminati ; contingit interdum, ut dia-phanum re uera interminatum sit,appropterea re nullum tem inum habeati, Gae ideo nullum cssio rem. color etenim extremum est Sc terminus. Nobisti ero ob accidensi aliquod diaphanum illud uidebitur terminum habere. seu quὰd deficiat vis iis , ninne ultra certum terminum extendi queat, sed in eo figatur: siue ob aliam quandam causam. Tunc utique nobis apparetineo diaphano certus.quidem dialor, releus inquam, aut purpureus pro
qualitate scilicet diaph mi; qui tamen reuera n n est. Nihil enim resert quantum ad apparentiam pertimii an sit in eo diaphano opacitas, ac pro pterea mixtio luminis cum opaeo & terni imis diaphani; an re uera non sit, sed nobis ob accidens aliquod esse uideatur. colores igitur huius ordinis esse apparent. cum tamEn non siit; pendentque ex lumine extrinsecus influente in diaphanum illud, de uariam speciem praebent propinquiς re- is motis e oblique ερ recte spectantibus. iEa de cavsa coelum uidetur caeri lium, itemque colles oc montes, si distent multum a nobis, praesesemini color caeruleum, interdumque cyaneum. deficiente ei lim usu ob spatium longinquum aer opacior uidetur; iter que terminum quendam Diastri, in quo figitur visias, admixtiolae illa hi minis cum opaco colorem caeruleum refert, seu 'U' ineum; si maior opacitas inesse apparebit. Hoc e go coloris genus secundum apparentiam, dc pha liasam qitandam est, non fiscindum existentiam. Id enim, quod existit; lumen est, non color : cluditur tamen ob casuisiis, quas diximus, causi xl decolorem putat se uidete . Nam species luminis deficiens colorem resere. Quandoque etiam uidetur
125쪽
a detur diaphanum infici alieno colore; cum scilicet illustratur Iumine, quod
restangitiir a re quapiam illustri colore colorata. Sic quandoque cubiculum apparet viride aut rubeum, si vitrea senestra fuerit viridis ea ruleiis coloris; per quam intra thalamum radij transmittuntur . sic ὀ nobis res citrinae uidentur, si oculus infestiis fuerit colore eitrino. Aliud coloris est genus secundum existentiam; quoniam scilicet reuera plurima corpora siti natura sent assecta colore quopiam. Nam, cilm componantur ex rebus lumen habentibus, quo tota assciuntur, proculdubio diaphana sunt, id est susceptiua luminis: sed cum sint impervia visui, terminata item sint, non autem interminata. Sunt ergo suapte natura diaphana terminata; ideo-B que sita etiam natura eorum corporum diaphanum terminum habebit.
Sed, ut Opri definiuimus colorem, nihil aliud est color, nisi terminus
seu extremum diaphani terminati. Erunt ergo natura Ze secundum exta stentiam huiusmiai res coloratae. Species ueta coloris innumerae sunt rattamen ad septem quasdam illustriores rediguntur, reserunturque omnese Album scilicet Flavumque, Caeruleum, Viride, Purpureum, Puniceum, Croceum Luteum ve, Nigrum Fuscumque. Horum colorum extremae species contrariaeque sunt album 8c nigrum, quibus amnes sunt sescum M sauum: Flauum scilieet albo, ic fit scum nigro . Album in colorum genere se habet ut habitus; nigrum ut priuatio. ideo cum Iumen sit forma coloris, i quo scilicet coloris natura per degenerationem quandam descen C dat, in albo est plurimum luminis, pertinetque album ad lumen: in nigro exiguum luminis est, plurimumque opaci; pertinetque nigrum ad tenebras. Qua de re tenebrae ubicunque fuerint, nigricare uidentur. Non tamen propterea putandum est nigri coloris naturam esse priuationem omnem Iuminis, tenebrasque ipsas. Nam nullus visu percipit neque quil mmagnae sint tenebrae, neque quali figura praeditae sint. At niger color de vim magnus sit, percipitur,lc cuius si figurae, quotusque numero etiam sit. Ideo ergo visit percipiuntur tenebrae, quia visiam non mouent, non
autem quoniam siti specie visiim afficiant. Sic silentium auditu, Se inspidum gustu percipitur. At nigrum siti specie visium mouet; ideo nigrarum
rerum&figura&numerus percipitur visu. Niger tamen eolor, quia per- D tinet ad priuationem, fit veluti per luminis extinctionem quandam in opa co. contri color albus fit per praesentiam Iuminis Stillustrationem opaci. Nigri ueta speciem referunt Zetenebrae, quoniam visum non mouent, Zepercipiuntur ut priuatio, Beres opaca, in quibus lumen ossa scatum est, Se tenebricosum effectum ob opacitatem; ac propterea extrinsecum lumen, ab eo ad visum non reflectitur. Ea etiam, in quibus parum est luminis, eiusque exiguum reflectitur ad visum, nigricare uidentur, ut umbrae omnes de umbrosa loca in his etenim lumen est.sed exiguum Sc opacitate obrutum refrangitur ad visum. Fuscae item res eiusdem ordinis esse uidentur. Duo tarc extrema sent, de contraria eoloni in genera; quae lata amplaque
126쪽
sunt pro diuerso gradit opacitatis luminisqtie illitis veluti extincti in nigro, Euel etiam copia &quantitate ita minosi corporis existentis in albo corpore. nanque opacitatis intensio remissio e , eii isdemque amplitudo aut exiguitas coloris nigri modos euariant. contra in calore albo copia uel in tensio vigentis luminis, aut contra paucitas remissio e . seu copia paucitasque opaci lumine illo illustrati, varios longeque diuersos faciunt albe dinis modos. Aristote les in opusculo de coloribus, quod eius nomini in scriptum ad nos peruenit, attribuit colorem album aeri,aquae, itemque ter . mi ignem ueia & solem flauum facit. Nigrum uer3 colorem attribuit aquae aut aqueo vapori, cum siccescit, vel vi ignis, uel etiam sensim vi sicciat terantis&exiccantis. Vnde in mutatione quadam aquae ad siccitatem co- FIorem nigrum consistere dicit. hinc fieri praedicat, quod in puteis parietes, qui sub aqua sunt, nigredinem contrahunt. Hinc simus lignorum humido rumater est; carbonesque atri sent firmo scilicet illo crassiori& aqueo in
tincti. Qui.si exurantur, consumpto Vapore eo nigro resoluit in cinerem, redeunt ad albedinem; qiuamuis cinis aliquid adhuc retineat illius tincturae, ae propterea sit pallidus. Quae si omnino vi ignis consumpta fiterit, ut in calace, tunc conspicitur purus nitor N candor. Hanc summi philosophi sentenatiam s improbare auderem, iure haberi possem audacissmus. Afferam tamen dubitationes eas, quae me ali anto acrius Vrgent; easque, quas potero, soluam; alias uero peritioribus seluendas relinquam. Id quod primum Aristoteles dicit, aerem scilicet εc aquam esse coloris candidi siti natura; Gnon uidetur admodum exploratum esse. Nam si aer de aqua sui natura sunt alba corpora; ergo etiam sui natura luminosa sunt corpora: qui nanque fieri potest, ut sit color quispiam ac praesertim albus, sine lumine immis sine copia luminis Quod s duo ea elementa ingenitum lumen haberent; nimirum non essent diaphana in potentia, alterius scilicet indiga luminis; sed siti natura essent achidiaphana. luimen enim est actus diaphani, cui tamen rei sensus contradicit. Quilibet enim facile experitur amotis luminibus
exterisque rebus lucentibus, aerem si immopere fieri tenebricosum a nee minus aquam, nullo prorsius apparente luminis vestigio. Contra uerὁ adstruere Aristotelis sententiam vidhtur id, quod experientia nos docet; aerem scilicet aut aquam seu vaporem aquei im, si denso ra secta suerint, con- Hii 3 reserre colorem candidum, ut perspicuum est in niue de pruina. Quis enim diceret nitiis pminaeque candorem esse i corpores igneo incluso cum Ux8c pruina cogantur per expressionem corporis calidi, in eisque summa sentiatur esse frigiditas Iccirco quantum pertinet ad hanc quaestionem. fortasse non inepte dicere possemus in aere de aqua quoddam lumen esse inchoatum e potiusque in aere quam in aqua, utpote qui magis accedat ad persectionem ignis quam aqua: non tamen adeo magnum est, ut perse-ehim sit Iumen, achisque diaphani esse queat; sed hate natura in aquale aere inchoationem tantum Iuminis facit, id est, diaphancitatem, ut ita dicam,
127쪽
A eam; qi inchoatio quaedam est gesti luminis. Etenim almis N poten. tia pertinet ad idem genus. Cum ergo aer Scaquauiaphana sint corpora natura sui quandam halient luminis inchoationem i 'ua caret terra. Haec iterδ perspiauitas illorima corporum ab extrinseca libre perficit . sicuti ergo i is ob sui naritatem non lucet, densatus autem. de eoactus inium mlacere incipit , de lumen emittere: ita aer aqueii ire, vapor ι cui an habeant inchoationem quandam nati irae luminis, non autenrpersectionem aliquam ut ignis; cum rara suntIi neque Iucem emittunt, nequς colori peruia si intrin quo deficiunt ab igne , qtii sui natura addit diaphanus est At comvinimaque eorum corporum, aer inquam B achiari, densatum fuerit; non equin dem lucet, aut lumen emitti , quod facit Unis: sed ob perspicuitatem. id
est, naturam luminis inchoatamesilaumturcolorata'mcolore, qui ad narituram luminis maxinia accedit, candi e inquam Se albedine. Haec nota
incommode mihi uidenturi dici posse siper hac quaestione o Altera uero mihi longe difficilior uidetur esse in eo, quod Aristoteleg statuit terram stinatura esse candidam, & colarem nigrum fieri mutatione aquae, sitrvaporis aquei in siccitatem. Nam si cottar sit ultimum diaphani terminati ς terrae uerὰ natura maxime remota se d perspicuitate ob sui opacitatem εο densitatem; quonam pacto poterit terrae naturae artribui coloris. qui in se ornnilina maxime lumen contineat, albedo scilicet & eandor Θ Item sub- oritur alia quaestio'. quaratione fieri possit , ut aqua siccescens emciatur a-ς tra. Nam si terrae natura candida est; ignis item flavus, uel lucidus, S: spleniadens; in illa mutatione . qua aqua tendit ad naturam terrae, sue mutetur vi ignis, siue vi sicci alterantis aquam, cum agens omne faciat passim sib. smile; nescio ego perspicere i quonam fiat nigredo illa, cum&terra natura sit candida, & ignis plusquam candidus; splendet enim. equidem ingenue fateor quaestiones has mihi dissicillimas uideri, adeo ut in dubium mihi reuocent non iudicium Aristotelis, sed auctorem operis illius tine scioque anTalia nomen Aristotelis adscriptum fuerit . Quare peritiores me, siluent has quaestionesia Ego uero potius sentirem. si libera mihi daretur
optio terram sui natura esse maximὸ tenebrosam Sc carentem lumine ν aepropterea nobis referre colorem maxime atrum; qui potius ob lumen ex trinsecum refractum i superficie terrae rationem habet coloris, vim ex natura terrae. Ea nanque potius dicenda esset tenebricosa quim nigraia Ve-xum ob id quod lumen diaphani, in quo terra uidetur, pertingit & qu dammodo admiscetur opacae illi superficiei: ideo colorem ainim iacit. Nec me moueret ratio de calce & cinere adducta. Nam reor in utraque plurimum esse vis igneae, ac propterea luminis; quam ob causam calx candida
est. cinis sebalbidus, in quo minus sit ignis quim in calce. His constit
iis actedamus ad colores alios, eorumque naturam explicandam. Niger rimus ergo est color terrae: aqua etiam aqueusque vapor, si sccestat pro
pinquior me fiat naturae terrae. nigrescit, Eo quod siccitate opacior fiat
128쪽
aquar ea tamen nigredo minor est, quim nigredoterrea, quia inibi minor Equoque opacitas est. Albedo uerὀ propinqua est lumini, licet latissim E pa teat, mulios ae sub se modos contineat. quod si maiori fuerit lumine illita strata, seia splendet; sed proculdubio mitescit. Vt igitur ordiamur, colo rum medioriam pravus caeruleus est. Fit hic color ab opaco admodum raro dedi sanoa remissiori quodam lumine illustrator Hinc est, quὀdde coelum videtur ex nile iam 3d mare'. Nam opacum id ex quo fit caeruleum , propinquum est illi nigro . quod diximus esse in Vmlira; minus tamen Serea missius . Quod si opacum fuerit densius priore, magisque nigrescat, que admodum aqua cum siccescit fit nigra, admixtiamque fuerit nigro opaco veilli aqueo lumen medioere, fit color viridis; citius plurimi sunt modi. Ob phanc caiisam omnes plantae simi coloris viridis; quoniam nutriuntur humore aqueo radiis selys exictato illisque admixto. Quod si carnileus color fiat magis opacus, aut in quodita nixto eo ore si maior opacitav im in caetuleo, lumenquet tensus quam in caeruleo & viridi, magisque densiim fuerit: esscitur color purpureus . Quod si opaco densiori deterrestri mixta fiterit magna copia luminis intensolisque gradus, fit color puniceus: indicio sunt camones. ii nivrrimi sunt; accensi tamen efficiuntur coloris punicei. viridis color si siccescat vertitur in litteum: inde videiarmis stumenta, paleas. Donde hue cum arescunt flauescere, ac fieri coloiaris Iulei: licet noninulla, in quibus mai r est humoris copia, antequam fiant coloris lute; . rutinant. haec In summa est horum colorum natura; quoa Grum quilibet amplissmus est: multosque sub se modos continet pro temperatura opaci &luminis; quon1m sngulos enumerare neque est instituti nostri, neque setopossibile. Tum seiat si quis inritebiti ir colores plantariam virides omnes, innumeros tamen colores sonina serὸ infinitos. Modo
etiam temperamenti in singulis selius dei est nosse Sc facere. Praeclare Plato in Tim eo; qiii haec cinqu*t sacere quaerit, ignorat quid intersi inter
deum&hominem. ille nanque de nouit mensuras omnium S temperat;
mrsiisque facilὸ di talii iti homo neque praestate hoc potest opere ipse; neque nosse. Huiusinodi est colorum natura. Verum non semper species cuiusque coloris oculis nostris offertur talis, uitalis sua natura est; sed lumen diantiani. quo medio videntur colores Scillustrantur, plurimum facit Had cuiusque coloris apparentiam: hinc fit quod multa, quae interdiu apparent viridia noctu caeriit ei seu purpurei coloris esse videntur.Item lumen ip- sim saepenumero asscitur colore diathani; per quod peruenit ad colorem. qui uidetur; scutie color dupliciter inscitur. Nam qualitate luminis, quo illustratur, asscitur; Maduentitio illo colore, quo lumen assechim est. hine fit quisd raia tales nobis appareant colores, quales re uera sunt. Euenit illud etiam quandoque ut in reqitaniam multi propinquique sint tu ri,qui aliquo colore tincti insectique sunt: ideoqtie tota ea res videatur esse illius coloris. quo tincti sunt pori; cum tamen ea res interius natura sui altu colore habeat.
129쪽
A hine est quod itidemus nonnullos lapides atri coloris trahere Iineas candidas, eo quod eorum pori tincti sunt atro colore si imi d quo concomis aestIapis. εἰ postea coactione lapidis perminiitissimos illos poros expressus:
quamobrem)ater uidetur: esse lapis; cum tamen sui natura de interius sit candi diri et Iseptot consiplaitur ; cum comminutis pons in linea protracti, partes tamdm&ramenta lapidis sunt. Contri alia tincturami flaui co loris uidenti it esset: cum tamen minim e particillae, ex quibus emistit x sunt, colorem atrum habeant. Non dissimili ratione. ea, quae arte ii Muna itur, ingrediente ac sub te colore intra poros propinquos adeo geste in plicitos. ut interitalia non persentiaram .etinetiiram capiunt; quae in mul-n iis adeo esttenax. ut dilui non queant. Ham colortim genera, innumeraeque species attificioὰ pictoritas temperantur&commiscentiir; interdum alii aliis euidentioribus superponunturia adeo ut infinitos seia faciant colonini modos . Natura quoque in animalium Villis, in plantiv, earumque frui Η-hus 3e floribus ita commiscet & digeris, ut omnes praestantiori ingenio praeditos summa admiratio raptit ouectatio te non mediocris; cilm solertiam naturae in illis contemplantur: Videtur autem natura tum materia uaria, tum digestione diuersa in efficiendis tot coloribus. Sed color villorum in animalibus plerunque sequitur naturam coriam pellis: nam pleriinque fiunt pili intra poros cutis. In fruetibus uerd defloribus plantarum multum faciunt solis radij, qui admixu coloribus plantarum pro copia ScC qualitate nutrimenti, Mnatura plantarum pulcherrimos Varios lire colores effingunt. Hinc est quod plerimqtie in animalibus colores virides, pii-nicei, lutei, innumerique alij conspiciuntur; qui passim simi in solijs, frumbus, Ac floribus plantarum. Quod si quod aues, ut pauones, columbae, galli hisce coloribus sit ni pictae, cum plumae ex cute exeunt, utique eis non
sint infeste coloribus, sed postea illustratae radiis selis 3c lumine aeris. quem imbibunt, quae idoneam naturam habent coloribus illis pinguntur. Sed de coloribus plantarum 8c animalium sigillatim tractare non est instituti huius a nobis operis; sed ad eam philosephiae partem pertinet, quae tractat de animalibus Se plantis. Nobis hactenus dixisse sit satis; scliue Deo bene iuuante ad calcem instituti ὀ nobis operis peruenimus. Nam Sc
D de elementis, quatenus mundum constituunt, itemque quatenus mixta conficiunt. tractationem peregimus: itemque de eorum mixtione. 3c qualitatibus mixtionem facientibus: necnon de qualitatibus mixtionem consequentibus; quibus uel apta uel inepta sint mixta ad passionem quampiam recipiendam. Adiunximus breuem tractatum de complexionibus , quae
mixtionem sequimitur, quibus tum agunt, tum etiam patiuntur mixta corpora. Postremo tractauimus de saporibus, odoribus, de coloribus; quae communia quaedam accidentia sint mixtortim serὰ omnium: Ze quibus mixta immutare sensiis possunt; ubi constitit pressitque gradum nostriim hoc opusculum: quemadmodum in fronte statim lectoribus proposuerat.
130쪽
supra haec sunt naturae de propria accidentia mistorum corporum sonio ' Egeneorum; ac deinde natura plantarum & animalium: quorum corpora oris ganica sunt. Horum formationis de figurationis causa si erat vires calidi stigidi humidi & sicci, mixtionemque et ementorum: sed naturae artifici vique generativae in attribuenda. Haec omnia contemplatur philoso phia; ex hisque ad vim coelestium corporum 3c mentium illa mouenatium ; indeque subvehitur ad primam rerum omnium causam. Quaesnunquam satis dignὰ, prout de hominum' generemerita est , Iaudari poterit diuina haec scientia, quae homines euehit ad deorum immortalium coma mercium quoddam, Scia supremi summique lumi cognitionem. Quod . tota natura appetit: cuiusque' praestantiam di excellentiam expri di meret, Sc imitari conatiir pro viribus sibi tributiς. Cui iii semper agendae sunt gratiae . ω laudes decantandae pro itai i l inesses,ili eius bonitate 5c innumeris bonis natu- e . rarae hominum p stiti . quorum praestantis