장음표시 사용
401쪽
Deo offers at sacerdos. Ecce, quo 'nam pacto rarticulari, depritiato in ea EMissa, praeter ol,lationem totius Ecclesiae, cui iis stini menal,ra, qtii clam tam
vivi, quam desuesti, sese ofirimi DUO, &funt ei sacri licitu a. quare uerisimillimum est eos etiam participes fieri sati faetionis facta per Christtina, peculiari etiam, se priuato quodam modo. Haec est Catholicae Ecclesiae doctrina,haec continetur in canone; non nefanda illa, quam nobis impingunt, nos, scilicet, pro teri Missim omi scilicet, illud sacerdotis esse sacrificium, quod aemuletur passionean Christi, per quod nouum sacriscium sacerdos nobis mereatur remissionem peccatorum. Quis hoc dicit Quis hoc sentit3 nullus prosecto sanae mentis. at displicet ei A quod in canone invocentiar sanct i. Dicunt, quod hoc est nouum commentum. vide quorsem progrediatur su- Eperbia. illud etiam impingunt Ecclesiae Catholicae, quod inuocet sanctos, vehiti alteros deos,& hoc pacto serὸ decidat in idololatriam. Vide quam iuit Ium pudorem retineat inuidia, de malevolentia. ab hoc postremo incipiam. Non ne docemur in sacris literis, Deum laudari in sinciis eius, ut in psalmo CL. Non ne multa ostendit saepius miracula in fractorum sitorum laudem. Certissimi ge grauissimi testes fiant Aligustiniis. Sc Ambrosius, cum uterque adesset Mediolani, inuentis corporibus Geruasi, de Piota ij martyrum, caecum illuminatum suis se,ut innumera alia taceam. Feclesa non colit sanctos, ut alteros Deos, sed ut Deo plenos, ut membra Christi, eorumque precibus petiti Deo adiuuari. De priori uerd, quod dicunt nouum commentum, squod memoria Martyrum fiat in canone, illud primo notandum nobis est. Sacrificium hoc, quod agitur in Missa. esse sacrificium uniuersalis Ecclesiae. cuius pars adhuc peregrinatur in terris, alia uero in Getis fruitur Deo. Vnx haec Ecclesia est,una cituitas Dei ut inquit saepius Angustinus: Cur igitur non decet in sacrificio uniuersalis Ecclesiae mentionem sacere sanctorum, sicutist mentio St uiuorum & defunctorum omnium. Quam autem vetustum sit hoc uidere poterit,qui legerit Augustinum, qui in libro vigesimo de ciuitate
Dei inquit ad haec uerbum notata: Neque enim priorum animae mortuorum separantur ab Ecclesia, quiae nunc est etiam regnum Christi. alioqui nec ad altare Dei eorum memoria fieret incommunione corporis Christi. idem dicit in libro viges mo secundo eius operis. Graeca etiam natio,nomini Lati-
nonam satis insensa non 'ne in Mis a cpmposita a Basilio, & Chrysostomo, te sanctis mentionem facit, immo pro eis dicit se sacrificium offerre. Vertim, iam longius digress stimus i negotio instituto. Cum igitur de Eucharistiae Sacramento, Se sacrificio Missae, in qua fit eius consecratio satis hactenus tractatum sit, finem faciamus huic secundo libro.
402쪽
De Sacrumento Panitentia. C A P. I. N HOC libro aliud Sacramentorum genus aggrediendum est: nam ea, de quibus hactenus actum est, pertinent ad prosperum vitae spiritualis cursum, quo progredimur a prima baptismatis gratia, ad gratiam uberiorem, seu a spirituali generatione ad incrementum, & somentum spiritualis uitae. verum, quoniam, donec mortalem uitam agi
mus,nec adhuc peruenimus ad persectum S: firmum statum uitae spiti tua is, retrocedere possiimus facile, Se auita Dirituali decedere; iccirco ab optimo uitae Christianae institutore praestita nobis suere Sacramenta quaedam veluti C medicamenta; quibus aegritudo animi contracta ex nelli queat, Se perfecta sanitas instaurari. Duo simi huiusmodi Sacramenta, poenitentiae, in litam, Scextremae unctionis. prius de poenitentia, postmodii dicemus de extrema v etione. Poenitentiae Sacramentum veluti secunda tabula est post naufragium innocentiae illius, quam baptismatis uirtute adepti sueramus. &, ne institutum ab initio huius opusculi modum deseramus, sicuti in mortali uita, in qua i Domino peregrinamur, interdum incidimus in grauissimas aegritudines, quae certi,simam nobis essent perniciem allaturae. nisi medicamenta qDeo optimo nobis praestita fuissent, quibus mederi possemus, de opem ferre
Iahanti naturae; ita in hac spirituali uita, in qua per Christiam, & baptisma generati siimus antequam ut dixi pertaeniat ad immobile. firmum statum,
plurimae aegritudines mortiferae,nostra culpa nobis accidunt, quibus sanadis institutum suit poenitentiae Sacramentum. nam quemadmodum contra peccatum originale, quod est uitium naturae, datum nobis filii Sacramentum baptismatis nec refert.s in adulto vi bapti sinatis remittatur etiam alia quaecunque peccata, ut diximus in superiore libro . quoniam nunc loquimur de
eo, quod pe r se est, Se primum respicit baptisma ita institutum sitit Sacramentum poenitentiae ad abolitionem peccati mortalis. de ueniali uero quoniam gratiae. Se charitati non repugnat, non oportuit rationem haberi in Sacramentis instituendis. nam Sacramenta contra peccatum instituta gratiani conserunt; ideo ea peccata respiciunt, cum quibus gratia consistere non potest . uerum ex actu uoluntatis, quo in Deum sertur charitate incitata. & ei
403쪽
displicet quidquid oscere ei possit ne tota seratur in Deum, abolentur pec- Ecata venialia. qui motus voluntatis semper in nobis si, cum Dei charitas, &gratia diffunditur in cordibus nostris per spiritum Sanctum. sic igiturabo
ientur per Sacramenta peccata venialia, sed veluti per accidens, dc non primo. ut ergo redeamus, unde digressi sumus sacramentum poenitentiae institutum ad abolitionem peccati, suam habet & materiam, & formam, scuti alia Sacramenta omnia. verum alia est ratio materiae in hoc Sacramento, ab ea, qu. e inuenitur in aliis, praesertim hisce, de quibus hactenus tractauimus. nam in aliis omnisus & materia, & forma distinctae quae3am res sunt ab eo. qui Sacramentum suscipit; in Sacramento uero poenitentiae nulla est alia materia, praeterquam operationes, & actus poenitentis, qui materialis pars sunt Fhuius Sacramenti. quod si quis dixerit peccata etiam esse huius Sacramenti materiam, fatebimur utique peccata esse Sacramenti huius materiam, non eam tamen, quae si pars Sacramenti, neque eam, qtiam sanet, & sanctificet; sed eam,quam destruat,dc aboleat;non dissimili ratione,qua morbus est materia medicinae, M pharmaci. actus ergo poenitentis ad abolitionem peccatisvir materia, id est materialis pars huius Sacrament;. forma uero est absolutio, quae si i sacerdote. verum, quoniam Sacramentum est visibile smum illud, seb quo arcanum latet indiuisbile, non erit ab re si prius quo ad male..riam viruitque cxponamus, deinde quo ad sormam. quantum ad materiam pertinet, illud in primis nobis praefandum est. luamuis peccato mortali perdamus animae vitam,Deum,inquam, qui habitat ;n cordibus notas per cha Gritatem, quam tollit peccatum mortale, scuti aversio a corpore lucido lucem tollit; longe etenim est diuersa ratio charitatis, & virtutum moralium: nam hae habitus quidam animi sunt comparati actu, ideo per peccatum non tollitur virtutis habitus, at charitas veluti lumen est dependens omnino lDei bonitate. 4 qua, cum primum oculos auertinatis,amittimus diuinum lumen , diuinam vitam, ac recidimus in nostras, & nobis inferiores tenebras . sed de his satis. igitur ut dicebam, quamuis peccato mortali aboleatur animi vita, tamen quia sumus adhuc ἰn Sacramentis Ecclesiae, &Deo consecrati
per baptisma, in nobis remanet&si non vita, semen tamen quoddam vitae spiritualis,quo excisetur animus oportet ad vitae germinationem. huius incitationis primus motor, primusque auctor est Deus,qui nisi conuerter it nos, Hviribus nostris tantum ad eum nequimus conuerti. motus autem hic animi poenitentis, cum silerit completus, pertinet ad poenit&iam animi virtutem,
sue prodeat ab habitu, uel sine habitu fiat. non enim hoc in quaestione versari volumus. incipit igitur sic motus a peccati detestatione, siue ob timorem poenae, qui seruilis est timor,sue ob peecati turpitudinem, quam lumine naturali intelligere possumus. postea sequitur motus fidei, qua credimus diuinis promissis, ut scilicet paratus si misereri ei, qui per Christum Sc eius
Sacramenta, ad eum conuersiis suerit. hinc rursus incipit peccator non tantum detestari peccatum, & poenitentiam agere,quo peccauerit; verum etia& abstinere in futurum a peccato statuit pro virili; de insit per proponit Deo
404쪽
A pro modulo suo sitissacere,adeundo sacerdotem,lium iliter confitendo pec- cata,quae fecit, Se parendo iudicio sacerdotis in satisfactione facienda, rationabili. scilicet. 5e possibili; nam si secus esset, iam no esset uoluntas ea consormis diuinae uoluntati. Qtiam satisfactionem scit per se nihili suturam, scd quonsam innititur fatisfactioni factae per Christum, cui assimilatur satis. factione hac quantulacunque; ideo etiam selici iseram, & utilem sibi putat motus hic est poenitentiae uirtutis,quae pars est iustitiae commutatiuae,illius, inquam, quae delet culpam mulcta, te poena. verum differt poena a satisfactione, quia poena nolenti infligitur, fatisfactio uero sita uolente, iuxta iudicium tamen, de arbitrium illius, in quem peccatum est. igitur imposita mill B icta a sacerdote, qui gerit Dei perisnam, quam uo'untarie peccator subire paratus est, dicitur satisfactio. hic ergo poenitentis achis est, veluti materia in
hoc, de quo agimus, poenitentiae Sacramento; quae vim habet ad remissione peccati veluti secundariam . nam prima consistit in absolutione sacerdotis, quae est huius Sacramenti forma. huius rei Sacramentum est signum sensibile,exterius achis, scilicet, poenitentis, accessus ad sacerdotem, genu flexio, peccatorum consessio,satisfactio imposita. haec omnia pertinent ad materia huius Sacramenti. absolutio sacerdotis est forma, quae habet vim, quam significant uerba prolata ad absolutionem, de remissonem peccatorum, sicuti Christus pollicitus est,cum Apostolis. & discipulis dixit, prout habetur in
Evangelio Ioannis cap. 1 o. Accipite Spiritum Sanehim,quorum remiseritis C peccata, remittuntur eis,&cpiorum retinueritis, retenta sent eis. Ex hac ergo Christi promissione, Sc potestate sacerdotibus tradita, absoluit sacerdos, postquam peccata ex ore confitentis cognouerit; seu retinet,si ita vis im suerit; fimgitur etenim ossicio iudicis. verba uer3 absolutionis enuncians prosem suntque haec necessaria ut multis uidetur; Ego te absoluo in nomine patris , te filii, & spiritus sancti. quidam uero putant, etiam si addita non suisset inuocatio trinitatis,absolutionem in illis uerbis cosistere,ie absoluo, seu ego te absoluo.magis tamen mihi placet priorum sententia,quae etiam tutior est. peccata uero ea tenemur confiteri, quae mortalia sunt; qiuamuis nonnulli Theologi addant etiam venialia,cum quispiam mortalibus caret.verum Scoti sententia mihi ualde probatur . non distemur consessionem venialium D etiam bonam esse. 5c eorum culpam dimitti ex absolutione; verum nos ex praecepto non teneri ad consessionem venialium sentimus. Absolutioni annexus est tractatus de potestate clauium, Se de clavibus, de iurisdictione, de indulgentiis, de excommunicatione, suspensone, ac de interdicto; quibus
annexus est etiam tractatus de purgatorio . Verum, antequam aggrediamur
tractationem de rebus propositis, soluendae nobis sunt nonnullae dubitationes. prima pertinet ad institutionem huius sacramenti an,scilicet sit de iure diuino.& a Christo institutiim; alia de partibus huius sacrameli. an scilicet, constet ex tribus illis partibiis quae passim vulgatae sunt esse partes sacramenti poenitentiae contritione scilicet consessonet S satis histione.Quantum ad priorem quaestionem,nulli dubium, quod illi,qui putant Sacramentum poe
405쪽
nitentiae quoad materiam, εc formam. non esse de ilire diuino, contradicunt BEuan γlio. nam Ioannis cap.vigesimo est locus, que paulo stipra cita limus,
Christus insumans in sitos discipulos dixit: Accipite Spiritum metum criorumcunque remiteritis peccata,r emissa sitiat eis, & quortimcunulae retin eritis, retenta sinit eis. iccirco alij dixerunt ab lutionem. qitae est forma sa eramenti poenitentiae,csse de iure diuino, sed neque consessionem .nonie statissactionem esse de iure diuino . verum nunc eis respondetur de consessione . nam de satisfactione posterius dicemus. quo 'nam pasti, potest sicerdos singi ossicio, de potestate data sibi a Christo, nisi peccata intellexerit, neque ab alio liceat ea inquirere. aut suspicari hoc enim pertineret potius. cum licet ad forum iudicij quam ad forum conscientiae.oportet ergo ut a poeniten Tte ea intelligat, quod est eius consessio. nonnulli dicunt. Se I litherani h i serant sinae, quoὸ illis uerbis Christus non dedit sacerdotibus potestatenti l
Iem, sed tanti: m ossicium; quare putant satis esse sacerdoti fateri se recta o rem esse. is uero ossicium habet abseluendi. horum sententia clarii ες loce meridiana contradicit Euangelio Ioannis loco paulo supra citato, in ono pariter fit mentio de remissione. 8c retentione peccatoriam . item in collatione clauium Petro fit mentio apud Matthaeum.cap. I 6.Et de sellatione.& ae ligamento perspicuum est. igitur,illis uerbis sacerdotes iudices constitui, tot iudicium certum nullum afferre possunt, nisi sciuerint. 8c cosnouerint, quor isnt dimittenda Sc quorum snt retinenda peccata. Nonnulli putant necesse esse, ut is, qui uoluerit subire iudicium sacerdotis, S obtinere ab eo ab ol ita otionem ut peccata sua confiteatur. Iverum,inquiunt,ex sacris literis non omn- stat , quod hac tantum via pateat nobis aditus ad recociliationem cum Deo, 3e ad obtinendam remissionem peccatorum, sicuti de baptismate constat,nis quis renatus fiterit ex aqua, Sc spiritu sancto, Sec. Scotus in quarto sententiarum conatur ostendere ex nullo sacrae scripturae loco hoc nobis constare. tenet tamen ob auctoritatem Ecclesiae sentiendum esse consessonem altri
cillarem, inquam esse de iii re diuino. mihi certe sithtilitas, te diligentia scotati hoc loco non satis probatur. nollem iniecisset hunc scrupulum. B. Tho mas in triano sententiariim adducit locum unum, cum Christus scilicet loqueretur de his, seper quos ceciderat turris Silo,inquit nisi poenitentiam eperitis, omnes smiliter peribitis. & interpretatur aliud esse poenitere. & aliud Hpoenitentiam agere. nam agere poenitentiam pertinet ad exteriores amas, in quibus consstit Sacramenrum poenitentiae. pia certe est diui huius sententiae. Sei pijs mentibus amplectenda. verum calumniari pertinax homo faci- Ie posset, te ad alium sensiam trahere illum Iocum. iccirco his. quae sanctiss-mus hic, id doctissimus vii scripsit, pauca quaedam addam, illud praefatus,cuidd Se cuiuis perspicuum est. 5e patres nostri obseruarunt. non tantum exinstimare nos debere ea tradi in sacris literis, quae expressa sunt iis literis illis; veri ira etiam ea. quae deducuntur, 3c sequuntur ex his, quae pmditastini in litetis illi; praesertim si ustis uniuersalis Ecclesae consenserit.ad peccati abolitionem,necessariam esse in punitente contritionem, Se dolorem de admi D
406쪽
A sis in Deum & innumeri scripti irae sunt loci, te ratio naturalis dictat clii conitradici non potest,ut in Psalmo q. Qitae dicitis in cordibiis vestris, Si in cubilibus uestris compungimini.& Ioesis cap. a. Scindite corda uestra,& non ue- stimenta uestra. Sc apud Mattaeum cap. 3. Poenitentiam agite, appropinquat enim regnum c orum.Innumeri alii sunt loci de contritione. consessio uero quod illi sit facienda, qui remissurus est peccata, praeterquam quod ratio naturalis hoc ostendit de consuetudo ciuilis docet; indignus enim venia est, qui non vult fateri se in quempiam deliquisse, sacrae etiam literae hoc testantur,ut in Psalmo 3 1.Dixi confitebor aduersum me iniustitiam meam domino, & tu remisisti impietatem peccati mei. item, ex contrario sensu dictum S est, ut in Psalmo Isso. Non declines cor meum in verba malitiae ad excusandas excusationes in peccatis. illi etiam, qui a Ioanne hapti 1abantur in poenitentiam.& non in remissonem peccatorum, confitebantur peccata sita. hoc obseritant Iudaei, te Mahometani ab ipsa natura docti . confitentur etenim Deo peccata sua, a quo sperant remissonem peccatorum. ex his absque dubio sequitur consessionem. 5c remissonem peccatorum, veluti reciproca
esse, te sibi vicissim respondentia. cum igitur Christus dederit sacerdotibus . insufflans in eos potestatem remittendi peccata, simul cum Spiritu Sancto,
nulli dubium, quin praeceperit poenitentibus,qiai egent remissone peccat rum, ut delicta sua consteantur sacerdotibus. reciproca haec etenim sunt, ut diximus. at dixeris,non ne potest Deus peccata dimittere absq; munere sa-C cerdotis potest utique, potest etiam sile baptismate gratiam conserre,& regenerationem. at dices, cur in baptismatis sacramento dixit, nisi quis rena. tus fuerit ex aqua, Sc spiritu sancto, Se c. in hoc iteris Sacramento non dixit, nisi quis sacerdoti consessus fuerit. respondeo, baptismatis Sacramentum magis necessarium esse,utpote quo etiam infantes egeant, ideo,ut diligentes omnes faceret tum pro se, tum pro insantibus, illud suisse expressius dicti min baptisivate, quam in poenitentia, tum quia, cum in baptismate utrimque expressisset, scilicet, &quod pertinet ad sacerdotes, euntes baptietate omnes gentes in nomine patris, Scst ij. εc spiritus sancti; Sc id, quod pertinet adsit tapientes baptisma, nisi quis renatus fuerit, S. c. non piitauit in poenitentia hoc repetendum; verum expressit id, quod est potissmum, & pertinet
ad sormam. illud uer3, quod reciprocum est, non ita expressit quia reciprocum est. de quia expresserat in baptismate utrunque reciprocum, ac par es. et in hoc ratio, non putauit necessario exprimendum . hanc deductionem nostram comprobat usus Ecclesiae tum Graecae, tum Latinae Aethiopicae Ma. roniticae.aliarumque nationum. quae omnes conserimtur sacerdoti peccata. ut impetrent veniam te remissionem peccatorum. est pridierea alia ratio, na
nullus in imisus Dei potest Deo reconciliars, nisi per Christum, Se fidem in
sanguine eius, ut Apostolus dicit in epistola ad Romanos, Sacramenta ue M.operantur, de efficaciam habent a passone Christi, te per fidem passionis. ideo ei, qui eget reconciliatione, opus est post baptisma hoc Sacramento. id -vero, quod adducunt ex capitulo. Cinnis utriusque sexus de poenitentia Se
407쪽
remissone quas ex eo loco habeatiar institutio consessonis; vertim nis sue- Erint omnino pertinaces, nec cari aerint sensit communi, facile intelligent eo in canone, Innocentium. 3 .non instituisse consessioncn . sed instititisse quod saltem semel uno euoque anno omnes utriusque sexus cofiterentur proprio sacerdoti .Hac explicata qtiaestione,ut potuimus,accedamus ad alteram explicandam,de partit us, scilicet poenitentiae Sacramenti. hae simi huius Sacramenti partes, scuti & cuiuslibet alterius,sorma, scilicet, S: materia,forma in ab lutione est, & haec est smplex unitas, namo; maxime seqDitur formam. altera est materia, quiae, ut si apra diximus, est amas constentis. peccata uero sint materia, ut morbus,quam expellit, S: destruit poenitentia non illius generis materia, de qua loquimur,quae est pars Sacramenti poenitentiae. ex hac sparte serὰ omnesTheologi ponunt tres esse pocnitentiae partes,c5tritionem, scilicet consessonem. Si satisfactionem. Scotus in quarto sententia rvm videtur sere reiicere satisfactionem .inquit enim poenitentem posse postquam consessus fuerit peccata, & absolutus a sacerdote, recusare satisfactionem. etiam impostam ab eo, secundum rectam rationem. vera m meo iudicio hoc in loco Scoti sententia periculosa est. nam, si in ciuili republica tenemur parere iudici procedenti secundum formam iuris, etiam in foro conscientiae. eique interroganti nos etiam de delictis capitali poena planiendis Deriam respondere, & iure impositam poenam patienter serre: longe plus det cmus teneri sacerdoti satisfactionem rationabilem imponenti parere. Ciscuis reneat posse nos recusare satisfactionem impostam nobisi sacerdore, uide Gtur sateri sacerdotem non esse iudicem constitutomi Deci in soro eo. scilicet in causa, quae agitur inter nos, & Deum. quod si quiς fateretur. dissei lepos et vitare eorum sententiam,vam sipra reiecimus ut erroneam, ex rextu Euangelii Ioannis.c. 2 o. scilicet.quὀd sacerdos in absolutione fungitur munere quodam, de ossicio, sicuti in baptismate conserendo; non autem agit onscium iudicis, quo efficeretur, in consesso sngulorum peccatorum non ecset necessaria.praeterea id quod supra diximus,aetus,sci icet poenitentis completos pertinere ad iustitiam punitivam esset reiiciendum .nam si non est paramςpoenam subire pro delicto, quomodo vult satisfacere neque in satisfactione hac standum est iudicio suo, sed eius, qui tenet Iocum Dei, in quem admissa est culpa omnis. his rationibus adducor, ut sentiam longe sistorem Hesse aliorum Theologorum sententiam, qui ponunt satisfactionem esse partem poenitentiae,quae in proposito antecedit abs blutionem, praestatur autem actu post absiliitionem. nec audiendi si int illi, qui putant deleta culpa. deleri omnem poenam, de quod esscimur participes satisfactionis sectar i Christo, mai satisfecit satis, superqtie pro peccatis totius mundi 5e etiam ob dilrinam liberalitatem mouentur hi, quam non decenter putant remittere culpam, reos tamen poenae eo, adlitic detinere. verom sentiendi im est cum vni uersa Ecclesia.etiam post dimissam culpam. Deum i nobis roscere poenam, tum quia poenae sunt medicinae, ac nobis profuit, tum etiam quia oportet
consormarinos Christo in patiendo, s satisfactionis eius sumus suturi ρομticipes
408쪽
A ticipes inquit Paulus ad Romanos cap. 8. Si quidem compatimur,Vt & conglorificemur. in multis scripturae sanet e locis idem reperimus.sed apertissimus est locus in secundo Regum libro cap. I 2. De David, qui postiluam reprehensi is suit a Nathan, quod adulterium . de homicidium perpetrasset, Scgrauiter indoluisset, audiuit a Nathan, transbilit Dominus peccatum tu D. verum is, qui tibi natus est filius, morietur. His explicatis,quoniam Sacra mento huic, de quo agimus, absilutio, quae est soletna,recte intelligi non potest, nisi agamus de clauibiis, 3c de potestate clauium ac de caeteris , de quibus sit pra secimus mentionem, aggrediendus est tractatus ille. Duae sunt claues ordinis sacerdotalis, clauis, scilicet scientia seu iudicij 3ccsauis me B eendi iudicii, ligandi, scilicet, & selliendi . hae clatres conserimtur superdoti in consecratione cum ordine sacerdotali,& pertinent ad forum hominis cum Deo. clauis scientiae, S: iudici, prior est, quae non sic accipienda est, ut reseratur ad scientiam,&disciplinam, quam habent eruditi homines, qui propterea etiam recte iudicant; sed reserenda est ad potestatem iudicandi ex officio, te, ut ita dicam, ex magistratu. quem gerunt. multi sunt peritissimi Iurisconsiliti; qui ex scientia recte iudicare possunt; attamen. cum non sint iudices, non habent iudicandi potestatem. econtra multi iudices imperiti habent iudicandi potestatem, carent tamen scientia . clauis ergo haec re-C serenda ad potestatcm, non ad scientiam. attamen censendi sunt indigni
hac claue, qui ignari sunt, sicuti de iudicibus in ciuili scientia diceremus. Altera uero, quae est clauis ligandi, & soluendi pertinet ad executionem iudici j facti, qtia uel seluit, uel ligat si non soluit, si ita ei uidebitui debere fieri, uel simul seluit, 3e ligat, seluit utiquei culpa, & 2 reatu poenae a ternae; ligat ueris poenae satisfactionis, quam poenitenti imponit. verum ; quoniam sacerdos haec iacit, ut minister Dei, Se Christi, minister uerὁ est organum L.
nimatum, ac organum vim non habet, nisi quatenus mouetur ab auctore,
de causa superiori; utique si sacerdos non nitens diuinis legibus, Sc ratione siluerit quempiam. non tamen propterea se lutus erit, in foro conscientiae, inquam, eo quod subtraxerit sei regula siperiori, cuius est organum. ex his etiam apparet sigillum consessonis, quod in nullo casu potest frangi; nam Deus peccata tegit, quae peccator confitetur; ideo debent tegi, id non pan D dii Sacerdote; qui etiam iurare posset se nihil eorum scire, cum ea audi rit , non ut homo, sed ut uel Deus, uel ut minister Dei, ut tegantur peccata, non ut pandantur. Duae hae claues pertinent ad ordinem; verum actus, de usus harum clauium, indiget praeter ordinem etiam iurisdictione. non enim sacerdos potest absoluere, praeterquam subiectum sibi, non alienum. is ueri sibiei his ei est . in quem iurisiictionem habet . in casii tamen necessitatis quilibet sacerdos potest confitentem absoluere, etiam non subditum, quia eo in casu efficitur sibi subditus; neque opus est, ut itertim confiteatur proprio sacerdoti,quia etiam sacramentaliter, ut ita dicam est absolutus. hoc uerὁ non contingeret, si laico confiteretur . nam, cum laicus non posset sacramentaliter eum absoluere, quamuis Deo satisfiat illa consessione, si pericli-I i tatus
409쪽
tatus is fuerit, attamen si euaserit periculum, debet secerdoti confiteri. hare Ade elauibus ordinis. Sequitur, ut de iurisdictione dicamus, & de clauibus iurisdictionis, quae utique secundae quaedam sunt claues. nam potestas ordinis est in sero hominis ad Deum; ideo, primae,de praecipuar claues sent illae,quibus reseratur, Se clauditur aditus hominis ad Deum. iurisdictionis uero potestis pertinet ad spirituale forum, quod est hominis ad Ecclesiam. iccirco claues hae sent secundariae. potestas ordinis Ξ Deo est, de quilii, et sacerdos cuiuis alteri par est, non unus seperior, alter instrior in sacerdotio; nec Papa maiorem vim habet in consecrando corpus Christi, quam minimus sacerdos, similiter absoluendo in foro conscientiae, nisi in castius reseruatis,quod pertinet ad iurisilictionem, ut infra dicemus. at in iuris lictione magna est Fimparitas, ut ex Euangelio colligi potest; nam meo iudicio potestas ordinis remittendi , 5c retinendi peccata data potissimum suit post resurrectionem omnibus discipulis simul, non uni prae altero. dixit enim Iesias postqvana insumauerat in eos,ut narratur apud Ioannem cap.2o. Accipite Spiritum Sanctum quorumcunque remiseritis peccata, remittetur eis, S quoriimcunque retinueritis, retenta sunt eis. similiter omnibus dixit in consecratione cor .
potis. Sesanguinis siti: Haec facite in mei commemorationem; omnibus simul, non uni prat aliis. potestas uero iurisdictionis meo iudicio potissimum data suit in collatione clauium apud Matthanam cap. 16. Quae primum data
sitit Petro, deinde aliis discipulis omnibus. postquam data si ierit Petro. dixit etenim Petro post grauia uerba , Dabo tibi claues regni coelorum, dec. dixit Gpostea discipulis omnibus , Quaecunque ligaueritis seper terram, S c. apud Matthaeum cap. I 8. Infra, ubi ex antecedentibus perspicud potest colligi locutum sullse praecipue Dominum de potestate iii risdictionis; inquit enim clare supra, si Ecclesiam non audierit, si tibi sciit Ethnicus, 5e Publicanus, quod vim habet excommunicationis; postea statim subdit, Amen dico uo-
his, quaecunque alligaileritis super terram, erunt alligata etiam in coelis, de quaecunque solueritis sper terram, erunt soluta Sc in coelis .Ecce quam perspicuὁ ex contextu locutionis RPparci, praecipue locutum hic fuisse Chri-
sum de potestate, quae pertinet ad iurisdictionem, quae potissimum, & primum data est Petro; magno illo molimine tierborum; postmodum data fuit Apostolis omnibus. nec te moueat quorundam acumen, qui inquiunt tunc Hnon filisse datam hanc potestatem, sed promissuma Christo, quod daturus eis esset. nam non inquit, do tibi cinaes, sed dabo: hoc etenim potius subtiliter dicitur, quam uere. etenim futtirum illud resertur ad ustim clauium Sc potestatis, qua Christo vivente uti non poterat, neque est usus. est etiam alius locus perspicuus in Evangelio secundu Ioanem c.vltimo. ubi post resurrectionem cum Dominus Petrum ter rogasset, an amaret ipsum prae aliis, ac ter Petrus respondisset, ter quoque ei subdidit Pasce oves meas, pasce agnos meos,
quae pastoris cura omnem iurisdictionem continet, id, quod fgillatim intilenti facile natere potest.de doctrina etiam fidei quod i Petro ad alios deduci, ac veluti derivari deberet, est locus expressias apud Lucam cap. 2 2. Satha-
410쪽
A rias expetitiit, ut cribraret vos, sed ego rogatii pro te Petre, ut non deficiat fides tua, & tu aliquando conuersiis confirma fratres tuos . diuersa est ergo haec iurisdictionis potestas 3 potestate ordinis sacerdotalis. haec posteriorcstd Cliristo. d. omnes sacerdotes in ea sunt pares; sic Episcopi omnes sunt pares, quoad actiones hierarchicas. sed de his insta dicemus, cum tractabimus de Sacramento ordinis . at potestas iurisdictionis tota, quantulacunque est,in Pontifice Romano collocata est, reliqui omnes sunt ab ipse, eiu1que potestatis participes.vnde Cyprianus antiquissimus, S praestantissimus auctor, S martyr dicit,unum tantum esse Episcopatum,cui participes sunt singuli Episcopi . haec uero potestas committi potest etiam non sacerdotibus. ad hanen pertinet Excommunicatio,interdidium, Suspensio, Depositio,Irregularitas,&Infamia, de quibus pauca quaedam perstringemus rotiora, quae satis sint ad peritiam Episcopi. Excommunicatio definitur a Theologis, esse separatio i communione fidelitim, quo ad sitffragia, & fructus . nam pro excommunicatis non orat Ecclesia, non dico, quod si in gratia Dei fiterint,non snt participes honorum omnium operum, quae in Ecclesia fiunt, sicuti quodvis membri ina vitium corporis influentiam recipit ab aliis membris,ac vicissm reddit; iuxta id, quod dicitur in Psalmo II 8. Particeps ego sum omnium ti mentium te; non hoc dico; sed cum Ecclesia publica orat pro fidelibus omnibus , excommunicati excommianicatione maiori non includuntur in his, pro quibus orat Ecclesia. ideo in hac excomunicat ionis definitione dicitur. C quoad suffragia.additur,quoad fructus,id est, Sacramenta.quia excommunicatis Sacramenta non siint ad in inistranda. neq; fideles debent conuersari csi excomunicatis, praetemiram in quibusdam casibus, quos si vellem sigillatim
recensere,longius,qu.im institutum opusculum exigit oratio nostra vagaretur. est praeterea excommunicatio minor quae est imperfecta excommunicatio,qua quispiam tantum arcetur a commianione Sc participatione Sacramelorum, non autem i communione fidelium,iaeque a sitffragiis. ab excommunicatione maiori,quae poena est ualde gratiis, absiluere potest iudex,qui eam intulit,sue eo stiperior non tamen is sit perior qui est stiperior quoad appellationem tantum ut Archiepiscopus Episcopo su perior est.qudd si non ab homine suerit lata excommunicationis sententia, sed i iure, in eo, scilicet, ca- D se in quo lex praecipi t eum,qui quippiam peccauerit confestim ipso ficto excommunicationem incurrere, potest absolui i proprio Episcopo, nis Pontifex sibi absoli itionem resertiauerit. huius generis excommunicatio cum sit poena, non culpa, Sc grauissima poena, non debet infligi, nisi pro culpa, & ea quidem graui. unde non debet inferri nis pro peccato mortali,& eo quidem graui. hic notandum . quod licet ab Ecclesia poena non possi inferri nisi uiuentibus. iii sunt in Ecclesia militanti nihilominus in causa haereseos exco- municari solent etiam mortui. & eorum ossa effodi i sacro coemeterio . non quod illi tunc exc5 municari incipiant,sed quod timc manifestum sit eos si isse excomunicatos. Schaec poena medicina est non eorum haereticorii m. sed aliorum, qui dedecus eorum uidentes abstinent magis il crimine haereseos.