장음표시 사용
511쪽
mur institia Dei in ipse.J Declarat modum reconciliationis nostrae & ere ationis in Christo; N rationem innuit. Nam Deus Christum, qui non nouit peccatum secit peccatum,id est hostiam pro peccato, cui imputantur peccata eorum, pro quibus offertur; ita etiam Deus posuit in Christo iniquitatem nostram, ut ait Esaias, ut econtra nos emceremur iustitia Dei in ipso, quoniam eius iustitia facta est nostra, nobis donata. ,
I x ERAT superius se pro Christo legatione iungi.Iccirco incipit in
hoc capite obire munus suum, & eos hortatur, ne frustra gratiam Dei accipiant. Is autem frustra accipit,qui non eam accipit ad salu- stem,non benὸ ea utens, neque exercens bona opera. iccirco hortatur Corinthios ad patientiam, ad charitatem, coeterasque virtuteri ac postremo reuo- eat eos a participatione idolorum te communicatione cum infidelibus.Haec
silmma. O diuuantes autem exhortamur, ne in vacuumvatiam Dei recipiatis. J In
textu Graeco dicitur,cooperantes; & est sensus idem. Nam minister cooperatur Domino,veluti eius instrumentum; so etiam adiuuat dominum: non autem adiuuat, quia ei det aliquo pacto virtutem agendi. Nemini dantes illam regionemne et itimeretur ministerium nistrum.J Ministerium hic appellat ossi- 'cium, quo ministri silmius Dei in honis operisus; quod declarat paulo post. dicens,sed exhibeamus nos tanquam Dei ministros,&c. Inmuhapatientia, innibulationisus,in necessitatibus me. in eastitat cissicienti in longanimitate,Ged Pa Glientia coniungi debet cum omnibus quae sequuntur,vsque ad castitatem;na in prioribus omnibus opus est patientia, cui adiungitur castitas, Sc aliae virturies de quibus meminit. Longanimitas differt i patietia; quia pati Elia utimi ir in malis tolerandis; IoManimitate,in dilatione bono m.Inmmme Dei.J Eam virtutem reor intelligere,qua fiebant miracula:vel generali nomine comprehendit particulares virtutes,de quibus secerat mentionem.Sicuti ivi oti Greo. 1mtiJ Viles ignoti fiant; te celebres,cogniti. Os nostrumparet admoso Corinthi, Cor nostrum dilutatum est non angustamini in nobis;angustiamini autem inesseribus me bris. eandem autem halentes remunerationem,ssitatemini στω J Apostolus sungens ossicio suo, legatione pro Christo, erga Corinthios dilatat os suum, docendo; dilatat cor amando. Corinthij uero non recipiendo monita Aposto- HIi, Se communicando cum infidelibus angustiati erat, non capientes nec admittentes quae dicerentur. Inquit ergo angustias non esse ex parte eius docentis te monenti .sed ex parte Corintsiorum.
IE ND ET huius principium ὀ sne superioris. Nam cum dixisset nos
esse Dei templum, in quo habitat per gratiam Deus, & habitaturus sit per gloriam: iccirco iam infert, mundemus nos ab omni inquinamEto carnis & spiritus. ut simus dignit Deo habitaculii. Seipsani deinde il
512쪽
A dat; quantum gauisus sit ex aduentu Titi, qui ei retulerat eorum poenitentiam, &obedientiam,&quam amanter fuit et ab eis exceptus detractatus. dc quantopere erga eos propterea esset benὰ affectis. Hare si imma. Capite
nos neminem Idem fere est quod supra, cum dixit dilate mini &vos, ut sicilicet eius doctrinam &affectum caperent. Hoc dicit hic, capite nos. Multa mihi Macia apud s; multa mihi gloriatio pro nobis. J Ad superiora, &ad inseriora adaptari potest haec particula ; ad superiora, quoniam eos reprehendit ob magnam fiduciam, quam habet erga ipsis. Ad insta dicenda. pro his quae ei retulerat Titus ueniens ex Corintho. VUnum aemulationemprome. 3 Aemulationem hic appellat Zelotypiam. Nam 1elum habebant C B rinthij, ne alieniori animo Apostolus factis esset erga eos, ob stilprum, &c. Vi in nulli detrimentum patiamini ex nolis.J Videlicet,quoniam ex reprehensione Se monitis Pauli nihil passi essent detrimenti: quandoquidem illa eorum concepta tristitia eis profuisset ad salutem. Seddest onem, sedindignationem,
sed timorem ,sed cindictum. In omnitus exhibuistis vos incontaminatos se negotio.JHaec ad diuersa si int reserenda, & ad diuerses. Defensio ad illos pertinet, qui non deerant ossicio suo. Indignatio in illum qui perpetrauerat ficinus illud:
timor ad Deum; quia timebant Deum ultorem sceleris. Desiderium, ut satisfieret delicto. Aemulatio, ne Paulus factus esset animo alieniori: vindicta pertinet ad satisfactionem, quam secerat & subierat is, qui peccarat; adeo quod omnes exhibuerant se incontaminatos in eo negotio, id est, nonam C plius reos.Gaudeo, uoniam in omnibus em V in vobis.J Supra Apostolus ostenderat se magnam habere confidentiam in c orinthijs r quae de illis opinio, ex his quae Titus retulerat, non eum fallebat. Ideo inquit se gaudere Sc voluptatem capere, quod in omnibus considentiaim haberet in ipsis.
OSTREMA si perioris capituli verba de considentia Apostoli ini Corinthijs prooemium sunt eorum, quae illa dicturus est; adhorta- -tionis, inquam ut pro viribus & hilariter pararent Eleemo nam.
qua sanctis existentibus in Hierusalem prouideatur.ad quod faciendia prom- D pte eos prouocat ex liberalitate Macedonum, ex imitatione Christi:ad quani rem conficiendam dicit se mittere Titum,le nonullos alios discipulos; quos ut amanter excipiant,eos hortatur.Haec summa.Gι nonsolum secer edetiam et esse coepissis ex anno seperiore.J Nota apud Apostolum plus signiscare, velle, quam facere. Nam per,velle, promptitudo quaedam animi exprimitur. Ita insuperiori Epistola,quod si volens hoc fecero, merces est mihi.Cum esse lici. iiisse molunt Meprofectu enadios. J Eodem modo etiam hic accipit voluntatem, pro animi promptitudine. Confidentia multa in nobis, e pro Tito, qui Io- eius noler est, σin vobis adiutor uoratres nostri Apostoli Ecclesiarum gloria ori-μ. Figura dicedi Hebraica. re)dit causam, cur cofidat eos quos mittit amanter recipi endos. De Tito inquit, socius nosterest, de vester adiutor: reliquisiint
513쪽
sunt fratres nostri, Sc missi ab Ecclesiis; vide Luca ad hoc intimis ordinam Eab Ecclesijs dixerat. In quibus amatiter recipiendis tribu. tur etiam Enritto gloria.
V M M Α huius capituli in promptu est. Nam sensim Paulus reue titur ad eos hortandos,ut liberaliter agant in Elemo'na,quam parant mitti sanctis, qui Hieroselymis erant; ac variis inductionibus accendit eorum animos ad hoc agendum; qtiarum quaedam pertinent ad gloriam Dei; partim ad praemia maiora, quae eis deberentur, quanto magis fuerint liberales; partim ad honorem Corinthiorum, Si ad vitandum infamiam, quae in promptu sunt legentibus omnibus. Viis omnisin locupletati Fin omnem simplieitatem, operatur per nos Vatiarum achonem Deo.J Simplicitatem Apostoliis appellat, innocentiam sine auaritia:quoniam au ri duplices & mendaces esse consueuerunt.
LIAM rem incipit aggredi co rapseudoapostolos se vertiti qui sitimoris hominem Paulum reputantes, diirersis eum calumniis inse-- ciabantur.Hoc Paulus admonet terret,& undique versat. Sensis in promptu est legenti. e visens autem confido in obis J Appellat Paulus confidentiam, audaciam; quoniam per Epistolas eos reprehenderat. militiansidiae non carnalia sum; sed temta Deo ad defructionem munitionum.J Carnali, Garma sent astutiae, illecebrae, de humanaJ vis. Arma Apostoli erant potentia Deo, id est,ad Dei honorem, ueI diuinitus potentia. stmgloriatur, in Domina Ilorietur.non enim qui stipsym commendat, prolatus in Heluem Deus eommendat. JHaec est conci isto totius postremae partis huius capituli; in qua sisnificat se a Christo missum esse, potestatem sibi datam 3 Christo. Si ita ὀ Ch isto probatum esse, noni seipse. Econtra uerδ pseudoapostolos non missos a Deo in quo possint gloliari, Sc ita probari; sed a seipsis missos, clatione inquam dc auaritia sitat quos etiam gloriari innuit non in Deo. in donis a Deo sibi
datis, sed a seipsis; id est, potestate, & aliis huiusmodi a se ipsis usurpatis. C A P U T XI.
OC in capite prosequitur id, quod fuerat orditus de pseudoaposto- Hlo quonda. qui absente Paulo Corinthum venerat'. molitus erat eos auertere a simplicitate Christi. ad caeremonias Iudaicas, ut G-ijcere possumus. Na pseudoapostoli hi Iudaei erant; de gloriabant liti'ii Od nodescendissent ab Idololatris. sed a populo, qui Deu semper colitisset; alia huc huiusmodi iactabat. Apostolus in hoc capite χelans salutem Sc integritatem
Corinthiorum tanquam vi rginis desponsatae Christo, ac verens ne corrum
perentur. 4 Christi simplicitate declinantes ad Iudaicas caeremonias dicit cosi se esse insipientem, ut scilicet Iaudet seipsem. Idcirco multa de se ipse dicit ἔ quorum pars pertinet ad eius genus, pars uerd ad labores so sceptos, lepericula propter Euangelium Christi. Haec summa. viserumsi neretis, αδ in Sapiens
514쪽
A Sapiens expectat laudem alienam, non se laudat, iuxta illud,Non te laudet os
tuum, sed alienum. Aemulor vos Dei aemulatione. dest onssi enim vos uni uiro vir-
pnem castum exhibere Christo. J Sumit hic aemulationem pro Telotypia, qua non sibi, sed Christo erat licitus. Ita eo mantur sensius veφι, c excidanta simplicitate, quae est in Chri lases Jmini religio si plax est, qua per fidem
N charitatem inhaeremus Deo per Christum; & est scripta in tabulis cordis.
non in tabulis ligneis aut alieneis. Econtra Iudaicae caeremoniae de lex erat tantum exterior, multumque inuoluta de grauis, adeo ut nec Iudaei, nec eorum patres potuerint illam portare. Naim si si qui venit, abiis ChriI- pra dicat quem non praedica Emtu; aut dium Spiritum accipi iis, quem Hon accepistis; aut B alium Euangelium, quod non recepishy, recte pateremini.J Quaeri potest. Cur emgo reprehendendus is qui uenit, si eundem Christum praedicat lee. Dicimus reprehendendum te uitandum quia asbite, sub Christi praedicatione, Iudaicas caeremonias stibin serebat. Nam etsi i diritus sermone, sed non scientia. In omnibus autem manifestus sum vobis.J Locutio ipsa Pauli, ut dicit Hieron amus, ostendit eum non admodum fuisse peritum sermonis Graeci Se Latini; non tamen erat imperitus scientia; immo adeo doctiis & peritissimus; dicit autem se eis manifestium esse.herum Leo,nequis mepineres insipientem alioquin metuet ins πηtem aeeipite me.JLongὰ differt insipiens ab eo qui sciens de uolens ex causa suscipit personam insipientis. Inquit ergo Paulus. Non me putetis insipientem esse, si me laudatiero; sed date veniam, de assumite me tanquam C gerentem persenam insipientis. Secundam et uilitatem dico, quasi nos infirmi summus in hac parte. J Modus locutionis Paulinae, qui certὰ filii imperitus sermone. Haec quae hactenus dixi; quod stillinetis illos,qui extolluntur qui i vobis accipitit,qui nos in faciem caedunt; dixi, quasi ego suerim ignobilis quasi fuerim ego infirmus. Sic etenim de me illi significabant. Se uos fortasse eratis persuasi.iccirco ex causa incipio audere, incipio esse insipiens, cogori vobis. Quae tamen omnia faciebat Paulus, non ad astruendam suam gloriam ἔsed ad prosechim Euangeli j. quod praedicabat ipse missus 3 Christo. Nocte aedis in profundo maris sui.J Quando hoc contigerit Paulo, nescimus. Non tamen putauerim haec ab eo dici, quia uerὰ metit in profundo maris; sed quoniam in tali periculo constitutus in mari, cium naufragium secit. ac si se isset D in profundo maris. mericulis ex genere, periculis ex gentibus.J Pericula ex genere, sitorum scilicet Iudaeorum. qui eum persequebantur.
ACILE est cuiuis colligere summam huius capitis. Nam Apostolus coactis ut supra diximus seipsum laudare, narrat primo reuel tiones Sc uisiones,quas habuit a Deo,raptum ipsius ad tertium coerium de ad Paradisum. Haec autem dicit non siua esse, non ad se pertinere, sed ad donum Dei. In se autem se non posse gloriari, nisi in infirmitatibus suis. sue propter persecutiones, quas passus est i Diabolo in tentatione carnis, de ab hominibus aliisque externis rebus; in quibus expertus est suam infirmitatem. de uirtutem sibi a Deo praestitam. Demum narrat beneuolentiam sitam
515쪽
suam, qua prosequebatur Corinthios.Monet tit poenitentiam faciant, ne eo- Egatur veniens acerbior esse uersus eos. Ggloriari oportet, non expedit quidem. J In Graeco est, Non expedit utique gloriari.Magis mihi placet Latinus textus.na innuit se eligere id quod opus est seri, quamuis sibi non expediat'. In Graeco itero satis mancum & mutilum uidetur, si dicat, non expcdit utique gloriari. Veniam Areuelationes ovisiones meas.J De raptu Pauli ante annos quatuordecim cum hanc Epistolam scripsit,an tunc fuerit,ci m conuersus est prope Damascum,sulgore illo perstrictus,an aliis,quaerant diligetiores,nihil facit hoc ad intelligendum textum Pauli nec ad nostram aediscationem .varus es mihi stimulus carnis meae in Graeco carni meae.J Quidam putant aegritudinem quandam quam patiebatur, innuisse Apostoliam; quidam putant litudinis stim u- Flum. Rursusputatis, quod excusemus nos apudetos' coram Deo in Chriso loquimur, omnia autem propter aedificationem vestrum.J Removet obiectionem, quam sepra remouerat. Dicit itaque se non ea dixisse,ut se excusaret; ita quod sui ratione babeat: sed inquit primum se uera dicere, & Deum testatur. Postmodum di cit omnia propter aedificationem eorum se dixisse. Et lugeam multos, ex bis qui ante peccauerunt, oenon egeruntpoenitentiam sup fornicatione, σimmunditia, impudicitia quam gesserunt.J Non puto hic ab Apostolo tangi fornicarium it lum, qui habebat patris uxorenariam enim de eo dixerat, quod poemtentiam fecerat. Alios fornicarios 3c impudicos tangit, ut reor.
N hoc capite se venturum tertio Corinthum pollicetur;&propo- G testate sua se & iudicaturum Ad ulturum eos dicit: orat deinde ut couertantum cupere etenim se non posse uti potestate sua,& uideri infirmus. Hoc demum hortatur ad omne virtutis genus. An vel, ut in Graeco quoniam experimentum quaeritis eias,qui in me loquitur Chrinus, qui in votis non infirmatur, sed tens en in vobis. Nam et scrucifixus ea ex infirmitate, vivis ex virtute Dei.J Hoc est, quod supra dixerat, quod vita Christi operabatur seu essingebatur in Corinthiis. Namoenos infirmisumus in illo, sed vivemus eum eo, ex virtute Dei in iobis.J Item supra dixerat, quod mors Christi operabatur seu effingebatur in ipso: sperare tam ese victurum cum Christo,ex Virtute Dei, quam nune uidemus operari in uobis. Ne cuipiam varius Sc sibi non constans uideatur Apostolus; quomodo namq; illos reprehendit de arguit,in quibus uita Chri risti effingebatur 3 Iccirco aduertendi im alios suisse Corinthi, quos laudat, alios quos vituperat: sed cum in uniuersiam omnes compellat, attribuit illis.
N id quod est laudis. & id quod est increpationis.
516쪽
NRGUMENTUM Epistolae oblitum est omni ibus. Nam cum Galatae ab Apostolo conuersi fuissent ad Christi Euangelium, post eius inde discessum Iudaietantes quidam pseudoapostoli, in Gallatiam se cotulerunt.ac perluaserant Ecclesiis Gallatiae necessariam esse circuncisionem; aliosque ritus Iudaicos,fortasse,suaserant semandos esse. Apostolus Vehementior aliquanto,quia sic eorum morbus exigebat, reprehendit Galatas. ac primum personam suam statuit; inquit se non missim ab homine 2 quopiam.sed a Christo.eos deinde reprehendit,qudd tam cito Christi Euangelium a se praedicatum reliquerint. Postmodum narrat & priorem affectum suum erga Iudaismum, & conuersionem;& quod a Christo doctis non contulerit Euangelium cum quopiam homine; sed post triennium prosectum Hierosolymam, ac ibi fuisse cum Petro dies quindecim: aliaque in hanc sententiam. Qui dedit semetipsum pro nobis, ut eriperet nos de praesenti seculo nequamsecundum voluntatem Dei σpatris 'i.JChristus eripuit nos de praesenti oculo nequam;quia liberauit nos seruitute peccati,quo detinebamur vincti in hoc iaculo nequam. Secundum voluntatem Dei; Primariam causam salutis & liberationis nostrae, Paulus semper Deo attribuit. Miror quod sie tum esto transferimini ab eo, qui vocavit et os innutiam Christi, in aliud E-D uangelium quia non enaliud, nisi sunt aliqui, qui vos conturbant, oe volunt eonuertere Euangelium Christi.J Ex abrupto orditur χelo percitus. Ab eo qui vocavit vos in gratiam Christi; id est, a Deo. Deus enim quos praesciuit, vocavit. in aliud Euangelium, quod non est aliud vel, quod non est aliud, quoniam unum tantum est Euangelium Christi, quod nos praedicauimus. Vel, quod non est aliud; quoniam pseudoapostoli nihil af serunt noui ad Christum pertinens; sed perturbant f nceritatem Euan gelii Christi. Modo enim se adeo iaminibus an Deo J Adducit Deum in te stem; ac si diceret, coram Deo loquor, non coram hominilius: illum adhibeo testem non homines, quod reserri potest addicta, N ad dicenda.
517쪽
i dantecores metu Apsolos. Euidentius in Graeco; qui fuerunt Ahostoli g
accepisse ab homine, neque doctium ab homine Euangelium, sed lChristo.Inquitque post primum illum congressum cum Petro, post triennium conuersionis suae,annos quatuordecim permansisse,antequam secundo Hieroselymalia rei teneretur. Reversu, contulit Euangelium quod praedicabat, cum Petro, Iacobo&Ioanne; ut illos certos faceret Euangelii quod praedicabat, S eorum alictoritate confirmaret etiam alios. Nam ipse vcertus erat, utpote doctis a Christo. Addit Titum, qui gentilis erat, ab Apostolis non fuisse coactum circumcidi, ob libertatem quam adepti sumus in Christo Iesu; de qua prosequitur, & inquit; postmodum, cum esset Antioiaehiae, se restitisse Petro in faciem, qui simulatione, qua usus fuerat, cogebat gentes Iudaitare. Postmodii in uniuersum de lege loquens, te de fide in Christum:docet homines iustificari per sdem,non autem per legem. Seorsim aui in his, qui: antur esse aliquid.J Seorsum accipitur pro praecipue; ut siciliacet eorum auctoritate confirmaret gentes in Evangelio, quod praedicabat . Ne forte in vanum eurrerem, aut cucurrissem.J Hoc non est reserendum ad Apostolum; nam conscius sibi erat ueritatis Euangelij, quod praedicabat doctis a Christo sed referendum est ad eius auditores, & gentes, quas confirmatura ofuerat apostolorum auctoritas. Sed propter introductos falsos faires, quisώ- introierunt e Irare libemtem nostram,quam habemus in Chrisio tis; ut nos inste uitistem redigerent: quibus neque ad bonum cessimus si iesioni, τι meritas Euangelis permaneat apud L J Contulit Apostolus Euangelium cum Apostolis, ut gentes confirmaret, Sc argueret falses quosdam fratres, qui ut exploratores subintroierant; & ex libertate Christi uolebant gentes subi jcere seruituti lepis . his qui κMelantur esse aliquid, quales quondam fuerint, mea non inter ει Deus enim non accipit perfnam hominis.1 Obscurὸ loquitur Apostolus, taxans Petrum, ut ego reor, propter smulationem illam. de qua infra; vel innuens ignobilitatem 5e vilitatem corum, qui ignari piscatores fuerant: qua in re eis Paulus praestabat. Sed sic eorrigens inquit, Deum non accipere personam Iahominis, seu vilis, seu nobilis, seu dom, seu ignari; Ideoque nihil interesse sita hoc quod quispiam in eis reprehenderit. In faciem hi remit, quia reprehem
Illi rear, sin GraecoJ reprehensis; Sc ut reor innuit rationem Apostolus, cur non clam, seu in faciem restiterit Petro; mioniam audierat scandalirari gen tiles.&eiam reprehendere; inde palam restit t,ist scilicet ueritas esset euidentior fassi, Petro id uerum esse,quod i Paulo dicebatur. Non regentibus pecca - direxJ Quoniam sanctias putabatur, Iudinis populus et gentes itero ne quam 3c peccatores. Sesentes autem quod non iustii sica tuis homo ex ope
ribis letis; sed ex fide Iesu Chrsi: σηα in Christo credimus.J tan
518쪽
A dii in Fod Paulus occasonesumpta ex caeremoniis legis Mosii car, amplificat sermonem sumn , Sc extendit ad uniuersam legem, in qua etiam moralia praecepta continentur; iuxta ea quae dixerat detractauerat in Epistola ad Romanos, disserens nullum hominem iustificari ex operibus legis, sed ex fide Iesu Christi. Q usi linentes rustificari in Christo, inuenti semus σφ'ee scire
nunquid Christus erati minister e Passit. Si enim 'i destruxi terum reaedifico, praeuaricatorem me constituo. J Illi qui simul cum fide Christi asserebant seruandam esse Iegem Sc legalia praecepta, per eorum transgressionem peccabant ue quia non se tuabant legem, cui se subiecerant. Hoc autem non contingebat illis ex
Christo, sed ex ipsis. Nam per Christum liberati erant ab eo legis imperio , B cui tamen sponte ipsi se sibiiciebant. Ideo Christus non erat eis minister peccati, sed ipsi se peccatores subiiciebant. Ego enim perlegem legi mortuus sem, GDeo visin. J Quoniam ex vaticiniis legis & Prophetarum praedicis fuerat Christus, qui est finis legis, &per quem liberamur a seruitute legis, a Jegis maledicto; Iccirco dicit Apostolus te legi mortuum esse, ut vivat Deo per Ch ri stum N in Christo :& hoc per legem, id est, per ea quae lex dicebat,& vaticinata erat.quae subdit.pertinent,ad eandem sententiam explicandam, antea dicta.
Galatae reiiciebant, tantes se iustificari per legem; in eos inuehitur, ob nimiam charitatem, appellatque eos insens,ios&stultos rqui clam coeperint sipiritu, nunc uolunt profici carne. Supra diximus carnem Apostolum appellare legem;& qua ratione explicauimus. Multa deinde dic serit ac eadem sere quae in Epistola ad Romanos; ut astruat hominem iustificari per fidem, per quam inseritur Christo, sibi ips mortuus: ut iam non sit ipse sed Christus in quo vivit, & qui in eo uiuat. Nam promissiones factae Abrahae se in sunt semini, non seminibus; quia in uno, se non In multis, id est in Christo. In eo enim donec vivistius imperfecti se multas habentes maculas, benedicimur, iustificamur apud Deum, Se Deo placemus; non in nobis. D Interpellat nunc Christus pro nobis; quia se mediuiti opponit inter nos de Deum,ut Deus uideat nos in ipse. Cum autem tradiderit regnum Deo 3c patri,& Deus erit omnia In omnibus; tunc non interpellabit pro nobis. In pri- itio de Trinitate Augustinus pulchrὸ hoe tractat. Haec summa. e te quora Musis Christusproscriptur hinetuis crucifiam JGalatae,cum primilm fidem acceperunt ab Apostolo praedicatam adeo ei adhaeserunt, adeo imbiberunt, ut non credere sed uiderentur prospicere Christum ante eorum oculos crucifi- xum. Sis Italii estis,ut eum niritu everitis nuM ea me tonsummamini.JSemper cosummatio ex persectiori tit, am initium.Coeperant Galatae ex k,iritu ex fide; postmodum uolebat perfici per legem, per caeremonias illas, praeposterus
cui ὀ progretas , Tantapassi estissure eos , fitamen fine causa.J Laborat de pa-s s il litur
519쪽
titur sine causa, qui frustra laborat, nec assequitur sinem, ad quem institu . Eius est labor: quod omen postmodum auertiti Galatis, dicens, si tamen sine causa; ac si diceret,absit,ut sine causa passi fueritis de laboraueritis. Chrisus nos redemit de maleilicto legis; factu pro nolis mesedissim ; quia scriptum ea, maledictus omnis quipendet in ligno; ut ingenissus bened rahae fieret in Christo Iesu. J Mira commutatio, Iustitia uritata est, de nobis iuste donata est Christi Iustitia; facti omnes unus in Christo. Suscepit Christus in se maledictum nostrum, quod incurrimus Iegi subiecti, & saetias est maledictiam pro nobis. ut promissio Abrahae, id est, ut benedictio, quam Deus Abrahae promiserat, fieret in gentibus in Christo Iesu ; id est, ut gentes per fidem insertae Christo, Se in se mortuae, in illo viventes, fierent in Christo benedi- Fctio. e radiae dicti sinu promissones: σsimini eius: non dicit in seminibus quosi in multis ; sed quasiin uno, o semini tuo, qui in Christus. J Ex his verbis Apostolus adstruit, quod dixerat supra; nos, scilicet, benedicendos Se benedictos esse in Christo, & non in alio; quia dicit scriptura Abrahae, Et in semine tuo benedicentur omnes gentes; non dicit in seminibus, sed in semine, quasi in uno. Hoc unum semen est Christus. Quid igitur lex' propter transbessionem posita est, donec veniret semen, cui promiserat; ordinata per e, Melas
in manu mediatoris. J Legem postam esse propter transgressionem. Augustinus de verbis Apostoli exponit, legem datam, ut essiceremur transgressbres; ut facti transgretares, recurreremus ad Christum . sed magis conuenit his, quae sequuntur, cum dicit, lex paedagogus fuit in Christo, ideo dictum Gab Apostolo, legem positam fuisse propter transgressionem, ut, scilicet, timore poenae coerceret nos i transgressione; dc cum non generaret in nobis
amorem iustitiae, tandem nos ipsos nobis ostenderet iniustos. ideoque assimilatur paedagogo, qui continet puerum in ossicio timore poenae, donec adultus eadem faciat sponte, Sc amore decori ciuilis. Sequitur, donec ueniret semen, cui promiserat. semen hoc unum Abrahae Christus est, in quo benedicimur omnes. Ordinata per Angelos: Nonnulli interpretantur Angelos Moysem Sc Aaron, tanquam Dei nuncios. Sed mihi magis placet, ut veri Angeli intelligantur, qui apparuerunt Moysi, de ei locuti sunt in persi nam Dei. in manu mediatoris.iil est,in eius potestate, Christi inquam; quoniam'per Christum impleta est, quoad caeremonialia, Be ideo abrogata: Ξ HChristo impleta est, quoad moralia, pro nobis: eius etenim iustitia Se merita.nostra sunt. Liberauit etiam nos Christus ab eius maledicto, te ab eius potestate. Iccirco posta fuit in eius manu . . diator autem unius non est Deus autem inus enJ Mediatorem non esse unius, quidam interpretantur, quasi inter duos semper mediator st. quod quamuis si uerum, nescio quomodo sectat ad propositum. Nis fortasse velit Christum dicere mediatorem .
non tantum inter nos Sc Deum,sed inter vetus testameninm Ze nouum. Sic in Epistola ad Hebraeos: Noui testamenti mediator est. Et hoc pacto conueniret cum his quae dixerat de lege. Possumus tamen exponere,ut ea de causa Paulus addiderit haec nerba: Nam cum dixisset legem positam fuisse ita
520쪽
A manu mediatoris, ostendit contienire Christo esse mediatorem quatenus homo est, unitus Deo in unitate persona'. Lex ergo aduersus promissa Dei a sit. Si eηim data esset lex prios et vivificare,etere ex lege est iustitita. 3 ea conclusit scrinptura omnia sub peccato, ut premissio ex fide Iesu Christi daretur credentitas.J Quoniam supra dixerat promissionem & testamentum anterius, legem posteriorem non abrogasse, sed firmum manere; ut scilicet hare promissio, id est, benedictio promissa daretur credentibus in sumine, in quo promiserat se eam daturam, posset aliquis obijcere, ex hoc sequi, legem datam esse contra promissa Dei; utpote quae faceret nos praeuaricatores . & ideo non compotes pronii sortim. Hanc obiectionem remouet Apostolus, Se dicit; absit. Ac des inde prosequitur, ostendens primo legis infirmitatem, ad iustitiam in nobis
faciendam.quoniam non est data lex,quae possit vivificare animam.Sed quid utilitatis nobis lex praestat praestat hoc,quia ostendit nos peccatores,ut quoquoversium nos uerterimus, uideamus nos conchasos esse sub peccato; ut ex ea admoniti curramus ad fidem, ut scilicet credEtes phomissionis essciamur compotes Se benedicamur in Christo: de per ipsim tittam accipiamus quam lex dare non poterat. Prius uam veniret fides, seu lege custodiebamur, conclusim ea dem qua reuelanda enat. Itaque lexpaedagogus nosterfuit in Chria τι exfide iustificemur. e δε ubi venit fides, non sinuo paedagogo J Prosequitur id cpuod coeperat de lege & fide; M inquit, antequam veniret fides proIata Se praedicata per Christii m. custodiebamur sub lege, a qua timore poenae quoquomodo a C peecatis abstinebamus; conclusi in eam fidem quae reuelanda erat, per quam in Christo benediceremur, de acciperemus promissionem factam ad Abraham. Itaque concludit legem suisse paedagogiim in Christo, ut iustificemur ex fide.Cum ergo uenit fides, non sumus .am Iitis sub paedagogo. Nota tame, quod prima ea uerba,quae sit pri exposuimus, Si enim data es t lex,quae pocset vivificare uerὰ ex lege esset iustitia. Quod, cum Apostolus uideatur reddere causam dictorum stipes, scilicet qu3d lex no est aduersus promissa Dei; posset etiam alio modo exponi ab eo, quem silpra tetigimus. Nam Dei promissio fuit,quod in semine Abrahae omnes gentes erant benedicendae. Poiastea uero data fuit lex quam qui seruabat, benedicebatur: ergo uidebatur Iex esse Dei promissio cum aliqui essent benedicendi per legem Se non in semi- D ne Abrahae. Inquit Apostolus, absit ut lex sit contra promissa Dei: quia non est data lex, quae posset uiuificare, ac propterea posset semari. Sed data est lex, quae ostederet nos peccatores,ut inuitaret nos ad fidem; & per fidem in Chrisum, essemus compotes benedictionis & promissionis Dei. Omnes enim filii
Dei estisper ram, quae est in Chrino Iesu. usque ad finem capituli. Ex hoc loco clare perspici potest, quo nam pacto. secundum sententiam Apostoli, iusificemur, id est, reconciliemur Deo, essiciamur filij Det,le accipiamus spiritum Sanctum. Nam per fidem inserimur in Christum, induimus Christum, nobis mortui transformamur in ipsum, & omnes unus sumus in ipso.
3e sie sumus in semine Abrahae Se in ipse essicimur compotes benedictionis. iuxta promissionem Dei.