장음표시 사용
601쪽
mini Focentes molseptuagesimo quarto. conii enere centum de septuagiri . At Patres. HancΥsidorus totam collegit. damnata fuit in hac h nodo ha resis Theodori, se Macari j Antiocheni Episcopi qui prope sentientes cum Eutychete posuere in Christo domino nostio unam tantum fuisse voluntatem, εe unam operationem. unde etiam nomen habuere Monothelitarum .
huic haeres sauit Honorius Episcopus Romanus, ut Graeci auctores perhibent . ideoque reor nomen huius Honorij non suisse descriptum in Cataloso Pontificum. Hi omnes eorumque sectatores a s nodo damnati sunt. Hi patres tunc tempore,videlicet Costantini nullum canone ediderunt; itaque milium canonem habemus statutum neque i quinta, neque a sexta 'nodo. velum paucos post annos defuncto Constantino, cum Instinianus silius in FImperium Iuccessisset, illi serὸ ijde patres iterum conuenere Constantinopoli.ediderimique centum 6c duos canonest quos appellare consueuit Gratianus.& alii Canones sextae *nodi. Nonnulli hanc synodum appellant quasi φiae satisfecerit quintae, se sextae 8 nodis: in quibus nulli silerunt editi canones . in primo huius synodi capite repetuntur sex priorum s Tiodor una Decreta contra haereses,quaedamnatae in eis fuerant.in secundo uero capite, recepit.&approbauit prouincialia quaedam Concilia, ὰ quibus plurima accepi uniuersalis Ecclesia necnon monumenta nonullorum sanctorum, qui eat 'actauerint, quae a nobis credenda sunt. illud notandum. quod in fine huius capitis uidetur approbari Concilium illud vetiistissmum Asticanti celebratum sub Cypriano martyre,in quo patres illi habentes 1elum Dei non tam ἴ G secundum scientiam ut inquit Paulus, statuerunt rebaptirandos omnes eos, qui ab haereticis baptiχati.ad Ecclesam catholi am ueniebSt. quod certe erroneum esse nullus est Christianus qui ambigat, s quidem ab horteticis baptidiati fuerunt secundum sormam Ecclesiae catholicae. Uerum patres hi in seriata'synodo seritare uolentes ut reor, quantaim fieri poterat Ecclesiae unitat ei P. mentionem secere de hoc Concilio,non aspere improbantes,sed veluti excusantes errorem. dixere in hoc loco statutum illud Concilij Africani fuisse se- tundum morem, qui in ea gente in luerat. Est praeterea canon prohil, ens Episcopum , postquam ad Episcopatum eue his fuerit, habitare cum uxore,s habuerit,quauis asserat,se abstinenter uiuere,ne det offendiculum,& stan datum . prohibuit etia haec synodus. ne accedetes ad sacros ordines cogantur H ollieeri abstinentia s propriis uxoribus, quem more sertiari dicit a Romana Ecclesia. quod est intelligendii Orientali Ecclesar praeceptum . quae nunqlia recepit Romana hanc sanctimonia. id ex eo colligitur,quod paulo post praecipit synodus in Ecclesis Barbaris, clericos non habitare simul cum uxoribus ob scandalum quod de Episcopis in uniuersum prius praeceperat. item praecipit, ne seluatur ieiunium quinta seria maioris Hebdomadae, quod quidam soluebant,ut Iudaicum Pascha imitarentur.inuenitur quoque in hac synodosuisse sedes Patriarcharum pro dignitate cuiusqtie ordine collocatas, prima Romana secunda Constantinopolitana tertia Alexandrina quarta HierosΛ- limitana. de Antiochena nulla mentio. Notandum etia in cotrahendis ma-
602쪽
A trimoniis prohibitos fuisse quoseam gradus secisidae assinitatis,ne scilicet pater & filius duceret matrem, S: filiam,item duas sorores. sic neque duos fratres matrem,& filiam,duasque sorores.mos hic nunc abolitus est habitaque est ratio tantum primae amnitatis, non feci inda ,aut tertiae. illud quoque non praetereundum, in quinquagesimo quinto capite horum Canonum, prohibitum fuisse more Romanae Ecclesiae in ieiunio sabbati, utpote, quod antiqui patres etiam prohibuerint. Hoc nunquam receptum sitit ab Ecclesia Romana, neque auctoritate Pontificum Romanorum sancitum. pari quoque ratione non sitit receptum, quod tota hebdomada paschatis esset celebris, dedicata psalmodiae in templis. omnes ludi alii, & spectaclita his diebus mini-B me possent celebrari. prohibetur item,ne,ili si necessaria eausa cogat, quispiat inquat propriam Ecclesiam tribiis dominicis, anathematis poena iniuncta. Diste hunc antiquissmii &optimum morem alibi etiam legimus. quis non Iaudet Canonem alium, quoprohibetur , ne quis pingat tabulam, aut quippiam tale fingat, imaginibus. quibus excitari possi turpitudinis libido, sub
poena excommunicationis ὸ Nostris uero temporibus, iit omitta priuatas de publicas aedes, templa Dei optimi.& sanctorum monumenta, altaria etiam ornare putamus huiusmodi picturis, dc statuis; quod certe abusus est magnus. in ultimo Canone, in quo agitur in constituendis poenitentijs non tantum habendam esse rationem delicti, sed etiam conditicinis personae,contritionis, See. posset ratio elici de consessonis sacramencor quamuis pertinax C referre etiam Canonem eum ualeret ad poenitentias publicas.sed mos vetustissimus totius Graeciae omnibus aliis argumentis huius ordinis antecellit
Hactenus de canonibus sextae synodi. collegit Ysidorus Romanast synodos tertiam, quartam, quintam, de sextam. in quibus nihil memoratu dignum comperi. desunt prima, Sc secunda. primam suisse reor sub Damase Pontifi-' ce, tempore Theodosii senioris,& Constantinopolitanae primae synodi contra Macedonium celebratae. in qua idem error filii damnatus. Nos stiperius de hac synodo mentione secimus ex Tripartita historia. sab Innocentio ter tio Romae in Laterano magna filii si nodus celebrata: in qua suere Constantinopolitanus Ze Hiero lymorum Patriarchae Metropolitae mini.Episcopi quadrigenti. innumeri Canones facti sunt in hac 'nodo ut patet in DecreD talibus. ac abolitus Canon de assinitatibus secudi,& tertii generis. Se a septimo consanguinitatis gradu ad quartum redacta prohibitio de matrimoniis contrahendis.Haec de Romanis,quamuis haec fuerit posterior his,de quibus sumus achiri. Sequitur septima synodus OEcum enica. Haec suit celebrata in Nicea ciuitate Bithyniae ubi prima uniuersalis illustris illa,&eelcbris coacta sitit siti, Costantino, de Irene matre anno Domini septingetesimo nonagesimo tertio,ic sub Adriano primo Potisce Romano cuius nomine duo interfuere,Petrus Cardinalis Se Abbas sanctae Sabba .conuertere tercentum se sexaginta sex Patres. in hac synodo damnati simi impiagnatores sanctarii imaginum, quos Christianocategoros appellarunt.&praeter alia adductus Athanasi, libellus, qui extat de in agine Christi, quae Belyti relicta i Christiano ia
603쪽
dommquam conduxit Iudaeus, ibique tum d Iudaeis itariis tormentis illii Io Eretur in hanc Christi imaginem .coepit ex ea sanguis fluere in maxima copia; multiscis miraculis, ic insigimbus eius sanguinis tactu a Deo factis innumeri Iudaei scelus palam satentes Christianam pietatem amplexi sitiit. sanguis hic diuisus fuit inter Christianas omnes Ecclesias.Nos Venetiis in teplo D.Marci vase ex crystallo consecto habemus huiu, sanguinis portionem, N.inaxi
ima veneratione colimus. Beatus clia Thomas inentione facit huius sanguinis in tertia parte Summae. Edidit haec synodus viginti duo Canones; in qui biis nil propemodi im coperi eximiit, nisi,quis notaret morem,eum seponclidi in Episcopatu omnia haereticorum monumenta. Na cauetur. .s, nodo lux omnia monumenta impugnatorum imaginum, seu Christianoc tegororum Pol, omnibus sub poena anathem uis traderentur, ut possnt in Episcopatu cia aliis deliramentis haereticorum collocari. Ite sublata reliquiars iactorum al, haereti is sunt templis restitutae t cautumque ne ullum teplum c6secrareturalis alie sane orii in reliquiis Post hanc septuaginta quinque annis sitit octaua synodus OEclimenica Constantinopoli sub Imperatore Constantinopolis Basilio . Se Adriano secundo Pontisce, anno domini octingentesmo sexag simo Octauo. nulla Haeresis in caiisa fuit ut hoc C6cilium cogeretur, sed sic Iiis Michaelis Imperatoris, cui Baslius successit. M ambitio Photij. Na cum
sub Michaele Imperatore, cui successi Basilius,sedem stantinopolitana triteneret Ignatius vir sanctissmus auunculus Impersorii a usu ς dimissa v-xore,qita habebat,ntiriam ducere in uxorem . Hoc facinore cognito Ignatius G admonuit auunculum Imperatoris sceleris, quod in se admiserat, simulque praecepit ut relicta nuru, uec incestis nuptiis,priorem uxotem ad se adcerseret. recusauit ille.quamobrem suit ala Ignatio ex comunicatus.Is non poenitentiatam magni sceleris, sed ira percitus, persuasit Imperatori, ut puliis lanatio, Photii im tunc Patriarcham Constantinopolis saceret obsecutus est Imperator atiunculo. scque per scelus potitus est Photitis sede Costantinopolitana. Nicolaus primitis Pontifex Maximus cum hoc resciuisset,Photitim exc6municauit. Hic surore percitus cum nulla alia ratione de causam si iam tueri, MPonti se ulcisci posset coepit dicere Pontificem Romanum, de Romanam Ecclesam esse haereticias, de exc5municatos, quoniam in symbolo addidis sent spiritum Sanctii ἀ slio procedere contra statuta antiquorum Concilio- Hrum indemia seditio maxima inter Graecos,& Latinos,quae Graeciam miseram tandem perdidit. si iccessit Michaeli Baslius, & Nicolao primo Adrianus secundus. is tres Cardinales naisit Constantinopolim, coacta itie swodo
Photitim a sede expillit te Ignatium restituit.Non )estitit Photius ὀ maledicetia,&quantum potuit,souit seditione inter Latinos, Si Graecos. Haec ochaiatia synodus miliu canonem insignem edidit. Gratianus sexagesma tertia distin.capitulo Adrianust in primo de hac meminit, ac dicit statutum suisse in hac fmodo, ne quis laicus in electione Episcoporia in ius haberet, nec interesset, ni suocatus, tuncque humiliter susciperet, quae clerus statuisset. Post hanc octauam sinodum, seditionem inter Latinos, de Graecos, cuius auctor, sult
604쪽
A siit Photius, ut diximus, quamuis sopita potius luim extirusta fuit aliquotannis, nihilominus Constantinopolitant Imperatores, de Graeca natio aegre serentes nostrariam rerum amplificationem, suarum lue imminutione. pro temporis occasione excitarunt:ac rursus prout expedire suae rei uidebant f
darunt. in 6.Decretalium lib. cap. I. legitur siti, Gregorio decimo in Concilio Lugdunensi,quo Palaeologus Imperator venerat, couenisse inter Graecos,& Latino, ibique Decretum de processione Spiritus Sane i. postmodsi iteruexcitata est seditio adeo ut usque ad tepora Eugenii quarti Potificis, S Ioannis Palaeologi Graecorum Imperatoris deducta fuerit: siil, quibus coacta fuith nodus OEcum enica. Verti ante hanc synodum seb Eugenio celebrata sitit B synodus Constantiensis tempore magni schismatis' quo tres Pontifices erant Benedictis, Gregorius, te Ioannes vigesimus tertius.opera Sigismundi Imperatoris,qui multum laboris se industriae impedit ut schisma illud tolleretur,suit coacta synodus Constatiae, in qua depositis Pontificibus,qui fuerunt eleta per seditione Cardinalium quamuis Gregorius,5c Ioannes vigesimus tertius prius renunciassent suis ituribus electus fuit Martinus Columna vir egregius,5c pius. post Costanti ense Cocilium.ut siemaretur Decretude congregatione Conciliorum indictum suit Concilium,quod fuit Basileae coaetiam, nostea uero ab Eugenio Ferraria translatum, liti eode tepore vocatis ad OEcumenicum Cocilium Graecis Ferrariae 'nodum indixit. Venit ex Constantinopoli Imperator Palaeologus ac Patriarcha Cons antinopolis, coacta θ no C do,ob multa inc6moda lepes Aex Ferraria Florentiam translata fuit, ibique post diutinas disputationes tande conuenere Graeci ac Latini. Armeni quoq; in ea 'nodo ad unitatem catholicae Ecclesiae siti, Romano Pontifice venere. magnaque omnium laetitia *nodus dimissa fuit,creatique Cardinales Bessa rion Nicenus Episcopus, & Ruthenus Graeci homines. quoriim prior ualde illustris Se doctrina, Sc probitate. attamen post Imperatoris reditum in Graecia Marcus Ephesinus Episcopus alter Photius Concilio rebellis non desistit calumniari Cocilium, simulque Nicenum Cardinalem,Sc Ruthenum: quod ambitione corrupti rem Graeciae & religionis Latinis prodidissent. sicq; ite rum exarsit seditio apud plerosque Graecos. quae t adem Graecia misera perdidit. Post hac θ nodum Florentina nonam OEcumenica temporibus nostris D sub Iulio,& Leone Pontificibus suit 'nodus Lateranenss:cui quonia sanetitas tua intersuit nihil mihi est amplius dicendum.Hae beatissimo Pater Demillustres jnodi, quarum summam ut pomi literis mandandam duxi, tibique
legendam trado. Tu pro tua humanitate,si no rem,ossicium tamen, Scanimi nostri propensionem laeto animo accipito. Nam tum persenae,qua abs te honestatus sui, osscium esse arbitratus sum his temporibus, iam indicto per te Concilio haec colligere atq; otii nostri fructu tibi in maximis,de frequentissimis negotiis occupatissimo reuerenter offerre:tum pro tuis erga me meritis
putaui maxime debere a me praestari,ut salte testimoni ii quod pia animi grati haberes, quandoquide certo scio nihil unqua i me his δgnu rependi post se. Vale in Domino,qtii diu te nobis, ac Ecclesiae sitae incolumen semeti
605쪽
, M si immopere cupiam adeo lue clipiam. ut nihil prilis ac potius habeam quam rem tibi gratam facere, ac studia tua promouere, ciliantum postlim; id quod a me proximis literis enixe pet ijsti, praestare conabor; a paucis horis hisce, quas mihi a publicis negotiis si irripui, ad te per scribam, sed paucis omnino verbis, quae mihi dicenda uidentit r. super articulis seu stiaestionibus Lutheranoriim , de quibus in Conuentu Augi: stae habito, cum Caesare actum est; ac ne te pluribus mo
Primus articulus, in quo Lutherus se plurimum iactat, hie est.homine iustificari ex fide, non ex operibus. Hac in re scias velim iustificationem Ghominis apud Claristianos nihil aliud esse quam fieri participem diti iriae iustitiae, quae scilicet homini silapte natura non conuenit, sed ei tribuitur ecdii lina liberalitate ac l)onitate ; qua iustities homo supra hominis statum eleuatur, ac fit particeps & consors ditiinae naturae, ut inquit B. Petrus, quod maxima de pretiosa nobis promissa donauit, ut per haec efficiamini
diuinae consortes naturae. Ci m ergo iustificatione hac notiam quandamnaturam, de nouum quoddam esse acquiramus diuinum , participatione vi adam, ii oua etiam natiuitate indigemus . Natiuitate etenim animalia ac uiuentia naturam, ac esse suum acquirunt. Ac quoniam hoc esse spirituale est, non animale ac sensbile: ideo natiuitas haec non est sensibilis, sed spiritualis; .quod exactissmὸ Christus Dominus in Evangelio Nic Hdemo legis Mosaicae perito declarauit dicens, Nisi quis renatus fuerit ex aqua Sc spiritu Sancto, non potest introire in regnum coelorum. Quam natiuitatem cum Nicodemus putaret esse Cardinalem, neque intelligeret, quid nam dicium esset a Domino, subdit Christus per comparationem spiritus seu venti qui flat. 3e non uidetur unde ueniat, aut quonadat. eiusmodi esse eum, qui natus est ex Spiritu Sancto. Paucis ergis concludamus, nihil aliud esse iustificationem hanc nisi spiritualem generationem . . per quam efficimur consortes diuinae naturae, & in filios Dei adoptamur Haec iustificatio seu haec generatio manifestum est,quὀd non si ex operibus. id est, quod ex operibus stris mereamur adoptari in filios Dei, antequam .
606쪽
A regenerati simus; hoc ratione probatur: nullius opera possitiit ocedere naturae limites, illius inquam, quae est eorum operum principium. Sed ante
regenerationem operum nostrorum principium est natura hominis ex peccato,etiam depratiata. Iccirco operibus nostris,quantumuis i,onis nunquam haec excellentia veluti merces debebitur,ut excedamus hominem, ac eleuemur ad diuinae naturae participationem. Hoc igitur pacto uerissimum est, &maxime consentaneum religioni Christianae, nullum ex operibus propriis ius iscari. Verum formaliter iustificamur idest,esscimur diuini per gratiam. quae est quaedam spiriti talis qualitas inanimam a Deo optimo infiisa, ac participatio quaedam est diuinae naturae, scuti virtutes morales sunt persecti B nes partis sensitiuae quibus pars sensitiva attollitur sit pra se ac fit particeps rationis. Sicuti ciso temperatus temperantia est temperatus. Sc liberalis liberalitate liberalis, sic iustificatus hac gratia, te hac animi persectione, forma liter iustiscatus est. Verum quoniam ut perhibent Philosophi. ratioque iraturalis sita let) amis non fit nisi in patiente disposto; dispositio animae ad
hanc gratiam suscipiendam, per quam renascimur, est sdes, qua tendimus in Christum Se in Deum: fidem hic appello non habitum atque virtutem intelli: his, sed amam, quo intellectius a Deo mouetur, ut in eum credat, Sc quem mist Iesum Christum. Hic ergo i redulitatis motus, quo Deus animam mouet ad Christum, de ad se Deum, disipositio illa est qua tendimus ad iustificatiotiem. Hoc docemur in sacris literis, nam in Evangelio inquit Ioan C nes, dedit eis potestatem filios Dei seri, his qui credunt in nomine eius, qui non ex sanguinibus, sed Deo nati sunt. Idem dicit Paulus in Epist.ad Romanos: hoc ergo pacto iustificamur per sdem. Sed cpioniam fides Sc credulitas
haec non est ea tantum, qua credimus Deum esse, de qua credimus uera esse.
quae dicit Deus; haec etenim est etiam in Daemoniblis, ac perditissimis hominibus , sed est ea credulitas, qua in Deum tendimus, ab hac autem necesse est bona opera prouenire. Ideo hac ratione de hoc sensii possumus dicere. hominem iustificari ex operibus, non autem ex sela fide. Non propterea
quidem quod operibus nostris mereamur iustificari, hoc etenim silpra est improbatum, sed quoniam fides illa, quae est sine operibi is non est fides, quaterdimus in Deum; de qua disponimur ad gratiam recipiendam, Se iccirco D mortua est, ut inquit Iacobus Apostolus: de hoe sensu dicit idem Apostolus
in ebdem loco,quod Abraham Iustificatus ex operibus, quia obtulit Isaac filium in holocaustum. non autem ex sela fide. quod tamen Paulus negare uideturin Epistola ad Romanos: csim tamen non hoc neget in eo sensit in quo dictam est a Iacobo, sed in illo sensit, quem supra improbaui mus, quoniam ex operibus nostris mereri non possumus gratiam ac iustificationem. Haec satis de ptima Lutheri quaestione.
Secui dus Lutheranorum articulus est, de bonis operibus, quae sacienda esse perhibent, ut destruamus corpus peccati, quod contraximus ex Adam, non tamen ualere inquiunt ad id, ut mereamur perea Delicitatem ac vitam beatam, aeternamque consequi. Haec Lutherant. Positionis huius priorem
607쪽
- parteira approbandam esse censeo. Nam ex operibus bonis, eorumque con- Esiletudine virtutes comparamus, quibus perturbationes' inferioris animae Prtis sedantur omnesque aegritudines furantur, quod pertinet ad animi puriscationem, ut purificato ab omni labe animo pura mente possimus attin
sere purum, quod dicit Plato in locis pluribus. Idem etiam assi atPaulus Apostolus. Secundam uerd partem se discutiendam esse reor, opera nostrahona ae laudabilia duplicia esse, ea inquam, quae gratiam de ii istificationem .praecedunt,&ea qtiae fiunt ab homine. Iam renato pergratiam Dei,S: in filiu. Dei adoptato; prioribus operibus nequaquam nos posse mereri beatam vi- am nullus es'. qui ambigere queat; quia eorum operiim quantumuis bonorum principium est natura hominis, quae etiam adhuc est per peccatum de- Fprauata. Iccirco eis neutiquam deberi potest bonum illud Mea vita, quae
Deo optimo maximo conuenit per naturam, ac in infinitum excedit naturae humanae limites. Si ueris accipiantur bona opera, qtiae seqiiuntur gratiam ac
adoptionem in filios Dei: sc dicendum iudico, liuiusnodi opera considerari posse, prout sint ab animo hominis eiusque viribus, ac etiam prout fianta gratia ac vi rtutibus diuinis gratiam consequentibus priori modo sempta eadem ratione quam silpri attuli. perspicuum est opera non eiusmodi esse illius diuinae vitae meritoria. quia non possunt excedere naturae humanae limites. Quod si illa opera considerentur prout sunt a gratia ac ab esse diuino per gratiam nobis dato, atque a virtuti sus diuinitus in animam nostram insess, recte dici potest, ea opera beatae vitae esse meritoria, quod ratione probatur. GNam unaquaeque natura suum bonum attIngit propriis actionibus 5e operihus . Natura ergo diuina nobis per gratiam tributa sitis actionibus & operibus attinget bonum diuinum, stelicitatem inquam ac uitam aeternam. Prout ergo opera bona sint a gratia 5e ab esse diuino, cuius facti sit mus participes ex diuina liberalitate se bonitate, attingunt bonum ac stolicitatem diuinam,oliod nihil aliud esset, quam eis meritd deberi uitam aetemam 5e diuinae sinlicitatis participationem. Nam in Evangelio secudum Matthaeum Christus Adolescenti respondit: Si vis vitam ingredi, rua mandata, qtiasi diceret ser hiatione mandatorum vitam aeternam deberi. Item in eodem Euangelo
postquam in monte praecipiens Apostolis multa, quae seruari atque operari debetent,concludit, ac perorat hoc Epilogo, qui intellexerit quae praecep , ac ea seceAt, adsimilabo eum viro capienti, qui arctificauit domi im sua super petram; qui non secoit, adsimilabo eum viro, qui aedificauit domum sperarenam. Item in Evangelio secundum Matthaeum. esim diem suprein iudi- cij describit, inquit beatis, qtiod ueniant benedicti in regnum eis paratuni ante saecula reddit deinde rationem adducens opera, quae operati suissent ex charitate. Item in eodem Euangelio praecipit Christus nos ad Coenam inuitare non debere diuites, sed pauperes, eisque benefacere, ὀ quibus vicissim nihil sperare possumus,ut sat nobis retributio in resurremone iustorum. Ite
in Evangelio dicit, qui accipit discipulum in nomine discipuli habebit me xedem discipul6 merces uerd, ut inquit Paulus, est secundum debitum, non
608쪽
λ ieciuidum gratiam; in Evangelio, Metia, vestra copiis est in
eoelis. Paulus etiam dicit, nonii ni cenamentinaes , fidimn constria malit, in reliquum reposta est mihi corona iiis itim, quali, retriliet mih I dominus iustus iudex: Ecce iaciti certati it cereament, ilium fideliter. dicit sibi repositam corona iustitiae, scaelicitatem scilicet aeternam: quam instri iudeY
Dominus, id est secundum iustitiam ipsi red sititius qliod ide. est die sdiceret ex merito fidelis certaminis.Qtiat enim dantur ex gratia ni,n traduntur seciuidum iustitiam sententia Paul. Item inPsalmn Frsecundum uritatem manuum meam retribuet mihi, quia custodi iii, ymmini. Item alio
'etiam Psalmo inquit, Semel loquutus est Dei is Euo haec alidi ii, q ita pote h sta; Dei est Se tua Ddmine miser; cordia, qui itu dilo vnimique iuxta opetii sita. Ecce tetributio datur operibit '.7Lorigὸ plures aliός locos adducere possem. ex sacris liter s. sed ne te asscisin taeri , lixesint fatis. Tereius Lucteranorum articulus est de peccato ofI mst Inquiunt enim illi ex Luthe ranis.qui imelius sentitant,quod peccatum 6r;giniis, in quo omnes iusti mucest esse sine timore Dei, sile lege ad malum procliti eς. adeo ut non possinu ς Iona opera, neque quippiam boni sacere; sed omnia quae facimus, peccata sunt, legemque tum Mosaicam. tum etiam naturae es: nobis a Deo datam,
ut peream cognoscamus aegritudinem nostia, ac propterea recurramus ad
gratia Dei quam non operibus, sed ses consequi possumus. H. e Lutherant; hi inquam,qui melius senti init Lutheranorid. Haec sententia si paucis in ve C bis corrigatur Se secundum rectum sensim intelligatus non est repudianda, quod ut remus intelligatur pauca quaedam praefab Ieccatum originis nihil aliud est quim carentia Iustitiae. & gratiae Dei; quam optimus Delis de derat Adam esus pie natis, Zc prognatis omnibus, qui cum ex inol, edientia
peccasset tum sibi, nim etiam posteris ab eo nascituris maximum attulit de trimentum.Na de gratia Dei priliatus reus famis est aeternae mortis,ex amissa iustitia illa, quam ex Dei liberalitate acceperat, ex qua vires omnes inferiores animi ad nutum rationi parebant, corpusque immortale poterar ab antiasta sustentari ; posteri uet3 eius ex gratiae prἱuatione vitae aeternae compotes esse non poterant,ex priuatione uero iustitiae iiim corpus omnino morti obnoxium sortiti sunt,tdm etiam depratiationem in viribus animi,qtiae ad vitia peccataque procliues, nec rationi obsequentes, animum semper ad deteri ra trahunt, qui licet cogi non possit, infirmus tamen ac aeger ex carentia gratiae facile in malum deducitur.Hunc igitur animi desectium,quem contraximus ex origine Adam appellare soliti simi Christiani peccatum non morta- Ie aut veniale ea namque peccata amis quidam sunt praui illius cui imputa ri solenti, sed dixerunt peccatum originis,id est,desectum animi eu, quem deseri fimus qui nobis inest imputaturque, eo quod prognati sumus, ac veluti soboles quaeda inhaeremus primo parenti, qui opere eo, aetiique inobedientiae peccauit. Haec breuis est descriptio peccati originis cuius rei exempla in ciuili hac nostra societate euidentissima comperiri possimi. Donetur qui Dpiam aduena vir non nostri ordinis, cui iure, Nex genere ius patricij ordinis
609쪽
non conuenit, liberalitate Senatus nostri Ciuitate hac Veneta, Sciure patri- Γcio, haec donatio idque Ius, tum ad eum,tum etiam ad prognatos eius pertinet . Hic si postquam fiterit hoc iure donatus, quippiam moliatur in Rempublicam ac donato iure priuetur, in exiliumque mittatur. certὸ detrimentum hoc ad posteros eius peritentet qui eis nihil in nos peccauerint ips, sed quodsi,holes snt radicis, ut dicam, illius, qui in nos peccauit. Haec satis sint pro descriptione peccati originis. . Desectus hic animi, maxim) tuer0 depratiatio virium animae, eiusque ad malit ira procliuitas in sacris literis praecipuὸ a Palilo Apostolo peccatum s Jet appellari iuxta illud in Epistola adHomanos: Iam non ego facio illud, sed inhabitans in me peccatuna; scuti etiam hostia quae pro peccatis offerri so- FIitae sunt in lege Moys, pece ta appellantur in sacris literis, ut apud Oseam prophetam, Sacerdotes comedent peccata populi, id est, hostias oblatas pro peccatis,& Paulus Apostolias loquens de Christo; qui oblatus est pro peccatis populi inquit Dei is secit ipsum peccatu id est,hostiam pro peccatis oblatam .His,quae de peccato originis sentienda sunt,ex sacris literis,ut reor, non dissicile accommodari possunt ea,quae Lutherani dicunt. Nam, si in his, quae de peccato originis dicunt, censeant actum quempiam nostrum esse peccatuoriginis falluntur,adhuc etiam falluntur,s post baptisma se sceptum,quamuis sanati non simiis, a deprauatione visum animae inseriorum. & a procli alitate ad malum, propterea rios adhuc esse obnoxios peccato originis, ac il- Iliis reos arbitrentur; Nam habita gratia tar baptisma. seu laiiacrum regene- Grationis, uel n*iit Paulus, non amplius sumus peccato obnoxii, quia per Christum deletum est. Sed s uolunt peccatum appellare poenam peccati, quae relicta est in inferiori parte animi, uerum dicent, ac iuxta Pauli sententiam, ut supra dixi, qui etiam appellat corpus peccati, quod nobis si immo sudio ac diligenti opera mortiscandum est. Garuero addunt de operibus nostris', quoὸ non quimus bona opera facere dcc. mox a nobis dicetur, cilm de libero arbitrio agemus. Qilamis Lutheranorum articulus est, de libero arsit io, non uidi ego librum Lutheri. Quem inscripsi, ut accepi, de seruo arbitrio. Verum quae ex nonnullis intellexi, ac collegi ex opusculo Erasmi, qui Lutheri sententiam consulare conatur, ac tueri arbitrii libertatem, cum Lutherus ex nonnullis II sacrae scripturae locis collegisset, nos sne diuina ope nihil posse boni agere, neque cogitare, neque velle, conspiceretque Pelagianos haereticos habitos. qui sne Dei ope putariint propter arbitrii libertatem nos posse bona opera facere, in eam sententiam incidisse uidetur, ut auferat i nobis arbitrii libertatem, adeo, ut si credimus Erasmo, & ego recte recolo, quae legi, de bona Mna ala opera nostra redigat in Deum auctorem, dicatque Deum optimum, de sua bona in nobis praemio adficere, sitaque mala in nobis ulcisci. Haec Lutheri positio adeo aduersitur rationi naturali, & factis literis, ut nihil magis absonum inueniri possit. Quis etenim sanae mentis diceret Deum esse atr- rem malorum nostrorum operum Malum namque quod est'poena, a Deo
610쪽
A Deo est, qui est iustus; hiuiusmodi malum poenae scilicet facere. bonum est
facere, quia est opus iustitiae. At mali, quod peccatum est, licere Deum auctorem certὸ est hominis dementis; Aduersatur hoc naturali rationi. Namcdm natura cuiusque rei sit principium actionis, quam ea res agit, conuenit naturae propriae cuiusque actio. Deus autem bonus est per natiiram, nec habet bonitatem aduentitiam. Iccirco non potest esse auctor mali operis.per se inquam. Item, cum peccatum ea ratione si peccatum,quia deficiat iccirco non habet per se causam e scientem, ut inquit Augustinus: sed habet causam deficientem. Iccirco reserti debet ad causam, in qua est desectis, non autem ad primam causam supra omnem cogitationem indelectabilem. Pars etiam
B altera quam tangit, quod ideo in nobis non est liberum arbitrium, quia sne ope diuina nihil possumus boni facere, non satis i Luthero intelligi uir. Ided
paucis hanc totam rem comprehendam, ut quisque intelligat libertatem amhitrii non oscere diui me gratiar, neque opem Dei nobis praestitam libero arbitrio quippiam officere.Animaduertendum est primo illud Deum supremum no esse causam determinati cuiusdam generis, scilicet necessariam autes ingentem, naturalem lae, aut cuiuspiam alterius modi, qualem cogitatio humana assequi potest,sed esse supremam omnium causam; quae moderetur&temperet pro cuiusque natura, tum causas necessarias, tum contingentes, necnon naturales &uoluntarias liberas, S: non liberae: Hanc primae cauis excelletiam iniuersitatem omnium complectentem nequaquam possumus C mente concipere,quia nihil mens nostra cadere potest quod non sit cuiuspiadeterminatae naturae. men esse elusinodi supremam causam,ratione naturali de sacrae scripturae auctoritatibus facilὸ probare possemus, quas omittone te assciam taedio. Non enim puto a quopiam hoc negatum iri. liberum ceris arbitrium nihil aliud est, nisi de eligendis iudicium liberum ac optio libera:quar non ex impressione Armae conceptae procedit, sed ex consultati ne Sc iudicio mentis nostrae, quae excellentia ided menti nostrae tributa est. quia mens no est i natura addicta cuipiam particulari bono, ae certi cuiuspiasene is, quemadmodum addictae sunt vires sensitium sed uniuersali bono. qnatura addicta fuit.Ideo secundum impressionem sermae particularis alicuius boni non conuincitur, ut in illud feratur, sed conserre cum alio bono il-1D hid potest, Fc quatenus bonum est eligere, quatenus etiam particulare bonum in quo necesse est esse alterius boni desectiam, reijcere. Liberum ergo natura ipsa mens nostra iudicium habuit, liberamque optionem. Non tamen propterea nisi peccet, dc deficiat, poterit quantumuis liber velle, opta- ire, eligere, ac operari praeter vim primae causae, ὀ qua omnes aliae pro sita cu--iusque natura mouentur & temperantur. His hactenus discussis, dicendum est, opera nostra, quae liberὰ agimus, uel eiusmodi esse, quod meritoria snt itae aeternae sepremaeque scelicitatis, uel esse humana tantum, te haec duplicia, bona inquam seu mala opera; i secundo hoc membro ordiemur. Opera nostra mala a libero arbitrio sunt,& quatenus sunt mala,sunt tantum nostra,