장음표시 사용
251쪽
ad primam dici potest coelum Te dextru v sinistrum c elusinodis militer propter taesumιpta ut potestates denominative denominatione trinseca Ppter relationes quae siunt subiectis uaterra habitabilitterminatiue in ipso coelo Adsecundam dico sine mutatione coeli nune unam partem inici dextramlnunc sinistram:& hoc sumendosam pro resarionibus quibus pr/thagoreis peripatetici possunt facile concordarimam pythagorici negauerunt alias differenti, Cosilia interas positionis per resipectum ad alias species motus uidelicet alterationis&auctionis dextruau pytha x stem o linittrum coelo tribuerunt respectu motus in loco tantum ad ult1mam dico et tales siue 2 Peripax α' potestates siue membralsiue resationes nulli tribui possiunt nisi quatenus mouetur saltem specie motus localis o qui a mundus ipse ut uniuersum est non mouetur nisi secundum partes Iccirco tibi tribui non polliunt:nili quatenus sibi competit motus: unde Aristoteles primo dociarat ta/Ies differentia paene motum diurnumtSecundo paenes motum uagarum stellarum: cvsicuebl uidetur has nulli inestemis propter motum Id autem quod mouetur principaliter est primu mobile:siue sit orbis stellatus apud Ptoleme ici Aristotclem:siue sit orbis nonus: qui est pu/riis:&non stellatus, nunc autem supponamus non esse nonum orbemtat nullum superiorem ultractuum stellaruminam hoc est physicum:&p stare 'Ti. st V Qui dum namus f ndo motum diurnum inccpliselaut saltem posse intelligi incepitae: is habitis dicerem reposse sumi hax sex pro membris . na erit clarammea huius orbis p aemor aut Ariestaut Libralaui ncertaut Capri nus Ham enim sent principali siena ccessi primo quia sunt inicia diuenorum temporum Tum quia Iole decurrent per placio parua Milacio fit in dicinam decurrente per Arietem efficitur aequino im uernalet per Libram efficie
cit soliticium brumale.quare hamprobatum est in nomisamonomicistin usse in ueret cest Sole decurrente per prim rarie tis partem ab Ariete nam supputat annum ptolemeus: Dcceteri astrologi anni principium fa .Ex iis arguo simian ortu Cancer uel Capricornustuet Libra uel Aries non potest Te Cancer nTCaptatim ne Ariestu dicemus:qtila motus principium uagarum tellarum est ab occasu: ieitur ovortet ut mundus carmit Sole existentem casu:quia non carpit Sol a pit moueri, sed Caepit moueri ab taxatus apud Aristotelem igitur si mundus incepit in occasu filii Iet Aries ok, consequens inomi suissia Libra:in culmine Cancer:inimo capric
carpisset moueri per successionem signorum uersius Taurum coeli ante esIe Cancrum . ou tene/hat culmen: ciuem Capricornum:qui tenebaram
sumpsit in moni harum sex istas diffferentias Peruagas resta sese habere stellam ad orbem utcor ad animalnitigimrcs est principa pri
n 'Tu qua erent in animali:sic stella in orbe:Iut cor est principale se
rurum dextri sinistriola caeterarum:&
sed secundum manifestationem sic in quolibet tabe stella est Lundum m eis:
t manifestationem:s indum ei quidem Iqua secundum stationem uerorquia in illa pista appareremonis orbis illius stes erit sinistra: ars e culminas erit anterpars huic inferna erit inro:uerticesi α- m. di deorsumi Error ilbumarat albumaser: isse conuentum omni seris cottυλissent ubi pissent moueri, sed apud Aristotelem principium mostu gestarum G, sum ''''oceasus igitur omnes fiuiscnt coniunctae in occasu Secundo patet omnes filiis ut Imri prima pane Arietis:quia si mundus caepissermon inc illet nisi libra exorienti Musi demteris curate Tatio patet o fabulosa sit
ha ou relligionem o phylosophiam destruit.Quarto patet a sabulolapsa ierint uulscrib
252쪽
horoscopum esse Caricriim:quae omnia sunt fabulose l&pumlla sed hodie ad astronomos di de his speciatim ha hactenus Tune ad rationes in princi pio:ad primam cocedo hax disterre spetici re neccloe se differentiam specificam saltem uirtualem l liue potestati m. Ad secundam paruit solutio: in coelo enim ha per unicum simplicem motum colligunturicu per unicam simplicem figuram' quia est natura superior:pertia ad tertiam Ad rationes alterius dubii ad pri/mam secus est loquide latitudine u longitudine habitacionum: cv respectu coeli d tolemaeus/enim dicit ab occasu in ortum limi longitudinem ova meridie in septentrionem sum latitudi/nem zquatenus inea longitudinis est maior linea latitudinisvit in proposito:est enim linea ha/
buationis ab occasu ad ortum partium clx XX, linealtero habitationis a meridie in septentrio
nem est partium lxiii .at respectu motus diurni secus est ut diximus Ad scelidam patet silurio quae sit pars oculi orientalis generatim clarespectu uniuerta habitationis ea enim est quae eor/responda uel correspondisset si motus caepit primae habitari sumus ortum scisse de coeteris per corresponderit iam caeteris habitationis partibus Ad tertia dicis dicet nulla pars coeli pri/us alia incipit prioritate teporis potest dici prius ne ille moueri primitate intentionis motoris:qula pris 'paliter illius motum intendit. Ad rationes tertiae quaestionis patet solutio ad duas primas, Ad tertiam uero dico deum esse in loco superor estu terrae nor ut in coelotue/rum principaliter in dextroeunde cepit cor cv spiritus motus Ad dubitationem quartam patet solutio:& ad primam dictum est culmen esse ante quatenus manifestat principium cotinuationis:& hoc satis Ad secundam similliermon enim dicitur principium altitudinis:quia sit principium lineae altiorismlhil enim est ibi altius uel longius alteroesta quia inde naturaliter altitudo debet mensurari. Ha mihi uidentur nunc, nam seripsi in libro physicorum: ok in libro domu destru sed nunc copiosius:quoniam hic locus est proprius. figura geniturae mundi apud Aristotes si mundus fulisset minis Cum
253쪽
res sint lationes 3 qua de iis sacereqone et ' quae lose absunt: dico logei nosa cc in locu spo ex eo cla accide tu quae illas accidui:cio, paucos sensum
lia mus, dicemus tamec adi de ipsis ca hinc sumeta.
tus luminci ibus noro agere in rata rete uariationemili sipponam influxus cultos quoqin ub hocn egim' lam Uqtentis in iuxtep cist Ari.n hie explicauit hax interiora,ficisci sola. moribu scelon quo adgnati s de corruptisi latet quo ad coeteros more de uariarsies ct hoc generatim quantu physicoc5uenit: eciatim autem e tali stella notu in tali uel ait illaetcofliguratione proficiscit in homine qui nune seditur Maetustin illo, altu modum cum allas, guratione audatiamon erat physici:sed astronomii qui hin esubalternaturideclarare . Hae ad altronomosFecundo debes scire ut recte innuit Aue riri.llic declarat quodda aequivalensit. Confiderario It qainmαhaphysica est dextaratur,a in methaphysica declaraffine ee aut in re ipsaiqua: mo melli' dintuetrio hic linis primarius di principalis aut extra re ut opus quiet finis edarius drysia rone physica. menti corpora coelestia moueri prima firmae,pse utile sineprimari larii fructionem nos tans, fi ne sedarisi Ari igit hic declarat coetu moveris nostridi aequales inaci me. tha dictu:no mi illud: a illud est spati explicatii itini nec declar nos esse fine sedarisi sed ob nos lupIurib'rivitib'moieri a morusi eoeliu cunn
254쪽
Quot fine, proruerea Alaeum finali id in b Qua ara m
:cilenerationein aut remi 'am:uerbi Nil linis medici quieta actio est conquocti honoris unem crescipia sanis ipsum denitum ex quibus uuli tria corpora coelestia numentpropter actionem' propter Iampici finem actionemrci finem rem esse subiecto idemidisterre ratione:rursiis corpor c e/
ciaeqola Aristotelisi uinto dctra possunt dii nauisam perulam commilitionis proe uis ad ultimam. altera per uiam reliautionis procedendo econtra ab ultima uis ad primam 1exemplum primit actio diuina siligitur motus coeli sintiMonis coeli senuigitur sunt elementa contrarialelemetaeontrariasu ii rg pluribus motibus mouemr emplum secundi pluribus mori
bus: optre generation contrariamropter quid elementa sunt contraria propto motus ccciii&motus ccxli propter ac tionem diuinam e Aueroos quoad uerba Aristotelis .
Eorum quodcv uorum est opus aliquod ioperis ipsius gratiam dei operatio inmortalitas em autem inesse mo/tum necesse es hiat cu coelum sit tale: est inim corpus divinum laut corpus ro
tundum ha aliquod suaptenatura sm positio Prosequor solutionem questionis:&primo syllogizat
celsit e dictis perspicuumzuult tamen repetere illud per aliud genus dcmois ut dicemusn113 Ioeleta sicdeus mouetur sempiterno motumaelum est deus igitur coelum mouetur sempiterno motu deum uero moueri sempiterno motu per unum enthymema probat: in cuius antecedaesumit tria anquit eorum quod suorum est opus aliquod:uperis ipsius gratia est hoc est pri. mumdici dixit quorum est opus aliquod ut re gram considerant ob quaxiam monstra quorunullum est opus:propterea haerion sunt propter opus:sed ut defectus naturae deinde umit Orundum ciuinquit des operatio est inmortalitas: v quia inmortalitas potest sumi pro incorruptibilitate 5 pro abstracto illius concreti quod est mortalem sit altercatio de nomine sumit Isr/. Iu inquit hvre autem est sempiterna uita:5 per hoc dat intelligere non accepit se deumfsubstantia illa seperataiqua nos deum appellam illa.n non uluit nisi per clientiam ut altricio est alba ct ideo accepit deuin pro corpore diuino:istud enim est quod uiuit c& sempiterna vita. E ii tribus infert propositumio inquit quare deo sempiternum inesse motum neceste euhoe Sylla. . Utest resolui syllostissimus hic hoc modo Quoel est gratia operis:quod est sempiterna uita uetur motu sempiterno tempore deus est gratia operisiquod est sempiterna in rut ocies est phatum igitur deus mouetur motu sempiterninoebes stire a uiuere est multitariam ut dicitur in Quit ita oen secundis de anima Iunde coelum uluit uita intelle siquia intelligiti vulta animalis: quia mo/iu uiuit uetur a se propterea uera est maior quae dixit id moueri sempiterno motu:quod uiuit sempiter/nauit ulla.n.uita potere piterna nisi sit more uel intellectus:ulta sensus Gnoso se pu
cu, diuino corpore zaddit est , corp' diuinu:tuc inserti sonem:& inqt fit ut civium plu nabeat corpus rotundumluelut ipsem corpus rotundum:quod Mammatura semper in orbem ta/ tur. erat propolitiosiue sum:quam τηγαπeuolu
re in medio corpora quod circumtertur'
tam uo Sumpta hac Suppositione uidelicet coelum mouerur motu semestremorquaerit utrum quodli ha mundi corpii moueatur motu sempitemo:o quia hoc patet fere ad sensum uuarii minerquid non quodlibet mundi corpus motu sempiterno mouetur.& hoc facit ut ex bin Linuone procedat ad Solutionem principalis questionis: inquit quor inmr non quodlibet mundi corpus tale est hoc est motum sempiterno motus Haec est questio. Quo uero ad uerba attinet. ter bum illud quodlibet graece iquod licet intelligatur maeno integrali r nuna
255쪽
corporis quod circumferturi ueIuu centrum inmobile:dictum enim est in libro demus motuuanimalium omne quod es ruetur indigere quiescente Et quasi per hice uoluit habere hoc enthymemat caelum per o mouetur:igitur omne esIein medio mundi aliquod semper quiesces circa quod fertur ictum est in praxedenti tex u omne agens culus cst opusa liquid esse gratia Quae Auero Opzris: quaeret quispiam qliona in modo est gratia omis: innuit Auero sollitionem ubi dicit com Hii primo JOmne agens quod operis gratia agit: agit opter illud aut prima aut secunda intentio Ocirca Vtindo dicit quod omne agens: quod propter se agittagit propter aliud:& non conuertite Sol Auercis potest enim agens agere propter alius se non propter se, ut agens naturaice agit enim Elii pro/pter aliud mon propter se at agens diuinum agit propter seret proptet aliud propterea quia dι Dinum cla optimum feci hvires eget speculatione:quam secimus in libro de stibstantia orbis. Secundo ambiges quonam modo actio dei est inmortalitas. espondet Aueroes Aristotelem n dubi per inmortalitatem intelligere esse dei nam deus primo mouet propter se hoc est esse suum esse Sol Aueres, cundaria intentione propter alla.econtra agunt agentia naturalia:agunt enim primo propter alialiado propter se 1Sed Aueroes uidetur ubi contrarius:quia supra uoluit omne agensina agit Conse Pst se agere propter aliud:&non omne quod agit realiud agere propter se:nune uero aut oppo dicti Auas situm dicit enim omne agens quod agit propter aliud agere pesse licet secundaria intentione Sed hoc non est ad mentem Aristotelis hic: Aristotcles enim per inmortalitatem intelligit ul
tam dicit non primis caar Iercio non intelligit ultam intes lectualem:quia tuc per hoc Ari. non concludera caelupcrpellio moueri. sed intelligit uitam quae consiliit in moveso..ppterea
dicendum sine dubio hanc expositionem non est ad propolitum Aristotelis esseda illo quod dicit est bona dubitatio utrum agens naturale aliquo modo agat propter se uidetur enim prio Qua GH ad Φ non m authoritatem eius in principio:secundo, ratione nam ho nec quatenus uiuens agit dum Auc 'm se:q ut uiuens agito perpetuitatem species-nec quatenus animali quia ut se agit re sensu est uule ev motum quae non sunt ipse nosses actiones a faccidentia hois: nec quatenus homo: quia ut sic agit ut copulet intellectul agenti:quae copulatio dPtabinoedn contrarium . est quod Aue. ait nuncidicit enim Oeagens diuinum ageresst sel&prima intentione: voeages naturale ageres,se: sed secundario. Ampli is uiatiquodo intendit consematione sui igitur uniiquod* agit gratia fuliculta pnse Teneo secundam partem pioblematis:&dic, agens agere gratiastis uel aq'prima uel secunda intentione didistinguo de fine: nam finis est quot cucuius gratia Magleph se anus,si nem cuius gratia:agi Pp copulatione tan propter finem quo ad authoritatem Aue dico actione des dist re ab actione agentis naturalis, aetio des estgia des ut finis quo& qta cuius: iuiaucqd est in deo est deus:& hoc mo prius negauit agens naturale agere uter se.eum quo in stat agens naturale agere gratia sui cur operationem:gia sui ut finis gratia cu.
iustae operatione ut finem quo
At nulla pars huius aut omnino aut in Vmotus secundum naturam ad medium at ipsum suapicnatura in Orbem fertur 'Iuaeter motuS sempitem non esset:quippe cum nihil pinc naturam si sempiternum Iden unquod est praetcrriaturam posterius est quoes est ecundum naturam diisuper etiam id quod est praeter naturam monstruosi s est in generatione civis quod est smaraclum iam r
enim in medio quiesta' Atq; nunc quidcin hoc esse terram supponaniticum in mobilis sit:postea uero dicetur de ipso.
Hactenus conclusit esse in medio coeli aliquod semperquiescens disputat nunc quid nam pol mositio. esse.&proponit illud non ille ense su ues aliqdde natura coeli:&Iνα inqrat nulla pshui'olo manere pol aut manere in medio. HocRbat duplici rone prioqagi id a gestit in medio se Prima ratio. aut iii aut celi cquamsic coetu moveret ad mediunaliter caltc qia poneret extra mediu adest destrucrit udi tu ipsum naliter terri in orbe. lnqtov. n.eclipsius mot' sim natura ad mediuutpote salteqn et extra mediu.At ipsius stiptenariira ut dictu cin orbe scis do si id qd estiti e mortuo. medio est coetu uel liqcqua:Tuc mo caelino ea sepitan' Probat qa aut oporteret duos
motus ec naturales unil naturae: utpote ipsi cauta moueri ad medium ci circa medium raut tan/
tum est sibi naturalis motus ad medium cuiae motus circularis non erit sempiternus:supponitieitur Aristoteles motum circularem esse sibi uiolentum . Si quod naturaliter quiescit in modio esset autoculum aut coeli qu&quam icti tunc hoc supposito: inscrt talem non posse esse perι
256쪽
petitum contra dicta oli hoc inquit praeterea motus lemnianus non esia quasi sic arguat si qdquiescit in medio est coelum taut cli pars:Motus quo coelum mouetur in orbem non esset ni/ suiolentustaliter duo motus ellem uni nanira spe naturales IMotus coeli est uiolentustigitur non Ppennis' inde probat duplicito consequentiam haesprimo quia nihil praeternatura est sempiterniuriis ri quod est praternaturam:polterius ei leo quod est scdm natu ex dest post aliud non inempiternilempiterno. n.nini est privstpres, coponatur syllogimus nihiliter natura est sempitcrnsi: Motus coeli est praeternatural in casti ilIcfiginirnon sempiternus Sc nulla mostruositas accidens in generatione rei naturalis est sempiterna id quod est praeter naturam a tua uiolentum est xl tau stas accidens in generatione rei naturalis agitur non potest esse 'petuum inquit insupct id quod est praetonatiira: 1ldstritositas estis generatione elus quod est nanirale& sic habet illud siescens in medio non posse esse coelii uel coeli parto. Quo uero ad uerba attinet uerbuillud latine est stupor:atu MOstruositas cuppea siet radiis: Ex e cedit vitreius .pbando illud esse terra.5 inquit necesse est igitur illud de tetiram probati sensum testimoniu:Δ inquit haec. n. in medio quiescit:&qa haec probatio es de facto illud sit terra:qauldeti irrcti t protinius dicere illud esse terra: sed poste esse alliada terra:ideo additat*ncisdem hoc esse terram supponat:cum inmobilis lita postea uero dicet de ipse diligentius evi rationem.Effigi mr scda hypothetiua aliquid quiescit in medio:igitur icrra est in rerumaturaet in medio quiescens.
At si terram esse nccessie est ratis rerum est natura,& alterum esse natura necesse est nam si sit contra tum etia, P turam quandam ipsius esse nec esse est, contrariorum
Expositio . , Tertia hypothetica est shterra est necesse est igne essemam si unum conmriu est in naturali et cesse est altersi contrariu Hic in natura quod probatio inquitia si si contrariusci natura itandam ipsius esse necesse est:quae quidem est materia cotrario saltem potestate contraria igitur Dubi oporiet esse inreM natura:qulac misit in materia' quae est una ambon saltem successive sed Sol u. oecurres nam per hoc non Obatur nisi si unu conmitum est:altem potest esse:quia materia eslib uno conreario ac sub alicro uero potestate dici pol aliter esse respectu totius mundi: ct relspectu partis mundina quicquid est possibile respecti mundiloportet ut sit saltem scdm spm zat Quae Aristo resipectu pariis msidi nori debes scire ut ex Aue colligit An.i haesi sine supposuisse gnc di ter
supponit ra cotraria' quae dem primo sulus dlata sunt ex comtietate motuum illorum,
Praeterea affirmatio priuatione, forest ceu calidum frigido sed quies atl gra ς. ue per priuationem Motu at 'cuitatis nuncupantur
' secundo ad idem arguit affirmatio priuatione prior et ceu calidus i doSed quies dicitur per
priuati ni motus: v graue per priualli trilitatis igitatriciae est prius graui cu motus quiete.
Q quide quies dicatur per priuatione motus:est cla :sed quod graue dicatur per priuatione le/uismon patet: sed debet supponi ut famosum: ct ut posterius probandum. Ex hoc , graue eposterius , ipse leui ct est:sequitii ipssim leue ovigne essemam si posterius est in res natura: et piau ni o us necesse est esse ic patri ria hypotetica se scire elem fide, bre a. . His rari in libro degeneratione hic qii idem ut empora mobilia ad locum . Ibi uero ut mchllia ad forma set diximus proptπea ibi sumpsit contrarietatem ones qualitates alterat ras: qcarrums ad Brima: cu uoluit igncm cecinariu aquar. hic paenesqlitates moti di uult terra. cv ignem esse maxime contraria mines grauecu leuelatc,motus sursum 5. deorsum
uero si ignis at terra est. ea quin corpora esse necesse est i quae sunt horum 2 πς media elementorum enim unumquoda contrarietatem habet ad unum quodq;:
am hoc et nunc se, natur posterius uero tentabimus ostendere.
EX sillo Quartum thym Pa siue hypotheticat igniscv terra sui: tr itermedia susurpore aer cvaqribae per eandemno P quapbauit igne esse sit rem est:*ibauit. 1gni ec si terra Qqasi unu cotrariti lcvreliquiaec nece umor simile ronc arguos insito risicialia ego illi fitraria Sod extremac media sunt cotraria igitur si extrema sunt:ctia media esse necesse est inquit at uero si ignis at/ tem est:ea quo corpora esse necesseelit quae sunt horum media:probat per sit nilem rati nor per quam probauit de intremis:& inquit a lamentorum enim unumquod* contrarietatem hahct
257쪽
bet ad unumquodq;:tam extremi ad extremumtu extremi ad messumesu etiam messit ad messium.sed quia est dubium an hax media aetententa duo sint:an unum:amplius an sint contraria paene motum uel paene qualitates ok utrum mones ambas uel poenes alteram tantum I quasi huius exculationem asserens inquit atq; I lassam nunc suppoeianiriposterius uero tentabis' ostendere ovin quarto huius o secundo de generatione,
Haec aurei cum sntipatet neccsatio merationem esse proptereas, nullum ti ' rum sempiternum esse tes paciuntur eminec agunt inter se contraria ipse: mu it c a se se corrumputuo Praeterea non est rationi cosentaneum mobile aliquod esse sempitonumicuius motus secundum naturam empiternus esse non potest at talis est horum motusSEx iis igitur patet necessario generationem esse.
Quintum enthymema siue hypothetica est extrema e media seni 'igitur necetiario generatio tapotia,
cu supte corruptio estueducit primo miliynicmal propterea quia nullum horum sempiternum esse potest paciunt ii enim evagunt inter se contraria ipsit mutui κpa se se corrumpuntur ut per definitionem contrariorum patet:quar in libro de generatione est posita praeterea secundo non est rationi consentaneum mobile aIiquod esse sempiternumcillus cmsNundum natura sempiternus te non potest at.talis est horum elementorum monis:est enim remis:qui essen; ι rest sempiternus:sed Ius circulatis ut in libro octauo physica auscultationis dictum est o di/xit non est rationi consentaneumquod graece est quia cauillator posset dicere artementa me perpaua:ovillorum motus elle finitos at nunc sumit ut probabileq, si motus non sit perpetuusmoc corpus sit perpetuum Nam susti it proposito nostronest enim alibi demostratum Ex iis colligit enthymema:& inquit ex iis patet necessario generationem c supple corruptionem cis c ita si extremach media suntanecio generatio&cor Atqui si generationem a si a Mico s
ter se te habere necessest uod quid etiam apertius in sequetibus declarabit
Sexmmentii ema est generatio&corruptio sunt igitur praeterlationem diurnam necesse est Expositio. Eleallamedico aliam aut unam aut plures:una quidem dicetiar quatenus omnes uagae stelle ab casu perculmenredeunt in octauum:pIum . Miuna per mensem l Sol Venus lovMercurii per annum fiere: cvcaeteri per se tempora.deducitent hymemaiub dcbes scire ut diciturandibro degeneratione diurnus motus est causa uniformis conseritationis elementorum; ac motus uagarum cumaxime Solis estcausa reciproceditar/mis conseruationistrux est ut nunc generentur nunc corrumpanmriinquit quippe cum luxta' tocius motus utpote diurnum a lementaria corpora mutuo simillier se se habere necesse est delia non erit nisi consormis generatio siue illonim conseruatio:c distormi, non erit Sed quia Ille est res haec brcitibus tacta:quar eget maiori oratione:inquitquod quidem etiam apertius in se quentibus ut degeneratione o comprime declarabitur Erit igitur toriis Aristotelis processsius Processi Ariad hunc modum: elum perpetuo mouetur igitur aliquid in medio mundi perpetuo quiecit stotelis. aliquid in medio mundi perpetuoquescit:igitur terra est,terra est igitur ignis est ignis o terra sunt:igitur aer cv aquatae aqua ignis di ter a sent igitur generatio cu comptio senti generarioc corruptio sunt:ieini plures iiἡ coelestes motus igimia primo ad ultimumisi coelum per . tuom mir:necelle est coelum pluribus motibus moueri .
Nunc autem tantum paret quam ob causam plura snt corpora orbicularia gene μ' rationcm cnim necesse est esset generationem:sis ignem necesse est est xhucam alia:*d terram necesseestes 19, hanc:si manere aliquid semper necesse est; 'anere aliquid semper:si moueri aliquid semper neces le est
E logado nuc quasi mellum couertit' primus Bit eccis p ad effectu; hic at resolutorie ab Expositio. eliceti sempj cam 'debes stire apud pipateticos de estphare plures mot'circulares ciet plura corpora circularia etano.n ideorbis pol moueri moti diuersis pnea loco uni' utit altero is nuc aut in patet qua ob camiIura sint corpora obicularia:& affert amr cv im monem n. nec est ec:ultrio, gnonem:*ok igne nece est cede ultrici huc aret alia intermedia si obterram necelle est esse ultra re hanc si manere aliquid in medio totius mucli sempo necesse est obesint
258쪽
Quae Auero esu foe modo colorat rationem Aristinesti, in generatione di corruptione duo laura
isimu Auer cito:alio tempore rerum corruptio perpetuitas uero quia talis ordo nund descit Semper enim post generationem est corruptio .c post comptionem generati , hinc tuli necessitas ut coelum Secundum pluribus moueretur motibusuit per ipsum motum locius vides lare diurnum continuus alus portuus ordo eruceretur per motum uagarum stellarum atqiablis econtra ordo inter generationeatet corruptionem emergeretnaeundo notat corpora Mema moueri propte generationemo corruptionem pluribus moti si non tana propter finem primum:sed an propter finem secvidum duia ut dictum est omne agoenobile aret diuinum si agit propter selinit propter allud gambitario in sua persestio est in arulendo alteri:quod ust, i communicati sciscina dicta Aristotclis dubitatuerat extum nam Aristoeeles sextili enthymema: est,hax enim consequentia non ualetiquia stat contraria esset&non inulae apti ari Ihaeterea in naturalibus bene ualet, posteriori ad prius ut domus est igitur lapidies di ligna non autem econtra .ut secundo physicorum dictum est' re non ualet ignis o terra Met media sunt igitur Solis Auercis Veneratio est. Hane dubitationem bluit Aueroesi dvsi recte percepi innuit duas solutiones irrticiam mi Pri est Φ licet Aristotcles faciat illud enthymema uidelicet oelementa sunt: igitur generatio eursu a tamen intentio fuit dicere ueneratio est proptericlementa non ualet contacium arguo os ii re ab uno ad alimum:quae Glutio est ad hominem at*ue turiet, licet in naturalibus uniue saliter non ualeat ab effectu ad cauum: cv econtra ut de domo dictum est incassu tamen nostro ualet ovsie de speciali causa contingit oppositum in oppolitum nam ualet conue sim generatio est:igitur a lementa sunt rcv econtrari lementa sunt igitur gene/tio est.Sed non declarat quo nam modo ualcatllamim quidam alunt ualere illud seplendo ales
P Πii menta esk aproximata at*dibile aplicata.Sed melius dicerem et Aristotcles probauit genera tionem esse pol sibilem si a lementiliant contraria per hoc quia pessent inter se agere cupari sed qlia quicquid in mundo est posibile:debet reperiri in aliquo indiuiduo de sino:aliter mundus
essetamoeristus:propterea sufficit probare celementa posse generaristula statim sequitur rege/nerationem cucorruptionem Nitilla uerba tamen ait Auer siquae sim ualde obseura:sed ex DP Ἀqo uni litha solutiones collegi:siti ius sapis:sequar te:& laudo: amant iuniores quo nam mo/do ualeat coelum moueturi igitur necesse est terram quiestero uidetur enimn non ualeat quis
sol ibςyxit' id esse prioris non requiritur este rei posterioris potest enim prius absolui a posteriori Albertula ovomnes uolunt hanc siue consequentiam lsiue enthymema ualcie grana materuae .cu non graria tarmacio ut peripatetice loquar per accidens e non per se per se quidem non ualet qui nc nualet in omni consimili: d quonam modo per accidens siue gratia materiae: albo illa exponit illam ualcle propter generationem t. corruptionem hoc pacto coelum moueruri igitur gene/ratiock corruptio est generatio cucor ruptio euhigitur terra quie mi animalia in illa cupiante
conti' enerentur.Sed haee positio exprese contradicit Aristotesse omni impositoribus: cum i/m Auctorqui dicit illam consequenriam ualere propter illud quod declaratum est in libro de
caiisamomum animalium Mellaei quia omne quod mouetur indiget quisente . d inde uia diuisionis concludit illudenset nam per terra serstere concludit generationem di corruptionem esset o sic non debet concludi terram quiestere meteenmtionem ovc-uptionem esse arguit enim Aristoteles a primo ad ultimum dic primo Inut terram quiescere:&postea esse generationem propterea uidetur esse dicendum cum Aue.
nuod mouetur indiget quiescariovila uidetur deductio fundari super duobus: quorum primum est omne quod mouctur indiget quictente: cundum uero est tale quiestens per uiam diuisio/nis nihil aliud posse esse nisi terram quod retulit probandum ad temptis . Sed huic expositioninem iere Q. mirrit albertilla' primo quia illa authoritas non est ad propositum nam Aristotcles loquitur his ilici tum in motu animalium m 'rtalium. Secundo lildctu sussicere interra non moueatur moria coeli cum quo stabit ipsam posse Moueri aliquo mini Temo torulus moueturi tamen nulι Defenso. Ium habet corpus quietans: circa quod mouerur . Sed hae sunt fiuolae replice: prima qui
dem nam Aristo rie pensatim sumit omne quod mouetur indime quiestentet tam in animas Iibus mortalibus .amclestibus ius signum est:quia declaram hoc: mcludit omnes deos omnes*deas nult mo miluere posse uniuersam te .c, hocpiato:qaccelu necessario mouet. laureo uanqest nihil aliud Ari okexpositores uolui Qqestat pqere opposita morial coeli naterra cotinuo forsitan mouet.Tercia aut:ila orbillus ille liue occllus: lvem epiculum uocant
259쪽
non est corpus naturale quo uero modo sine eo laluari possunt apparentia: alibi dicemus . Sed tunc einergit questio non parua circa hax:dictum est enim illud enthymema cile necessarium, ubi. cetin.
quia omne quod mouetur etiam coelum ut mouetur indiget quiescentet utrum in genere a lacu lyria serius cautariterquo nam modolindiget Respondent non nulli Diccntes Nonim coeli esse cotsiderabilem ut primus est omnium motuum: c ut circularis . propterea uolunt Motum ccc li egere quie cente terra ex ea parte qua circularis est: non autem ex ea parte qua est primus motus EX enim parte qua primus eme nullo depcndcci sed ex ea parte qua circularis Et licet Confutatio. haxibi uideatur apparens:tamen ad huc est dubia ut prius luidelicet quonam modo cu propter quid circularis indiget quiescente. 5 in quo genere caulae Ioannes aliter dicit in Blutione argu Sol Ioannis mentit 5 aliter in solutione corporis questionisan solutione arcu menti uult id quod moucturnon egere quiescente in aliquo genere causae sed consecutive atu concomitatiue: ceu Libicctum indiga Ppria pallionerno enim illa indiget ut caelia: led utcsicomitat lito at consectu luest sine quo esse non potcst: cv licet multis modis uideatur duere: tamen omnes modi reductatur adhuc eli bene considaes. Sed ha solutio stare non potest: primo quia principale di consequens apud omnes in eodem subiecto fiunt aut alterum alteri accidit:ueluti i exemplo suo homo obrisibile. Secundo quiescentri ponitur in desinit lone motus circularis igitur id quod mouetur circularister in aliquo genere cause indiget quiescente propterea uidetur mihi: cile dicendum coctumqa sol propria
mouetur eme quiescente trifariam ut loconit materia:& ut so a. ut loco quidem: quia ut dicit Aueroes Quarto physicorum com xliii.&.xlv locus coeli moti est centrum quiescens. Secunι dout material non in qua uel exqua:sed ut materia circa quam Tretto ut serma. quia in deuntitione lassibet quod mouetur:ponitur quiecens: nam omne illud moueri dicitur: quod respe era quiescentis alicuius aliter sese habet nunc a prius: ecce quod ponitur: uel intelligitur indisinitione motus. Ex iis patet aliter motum animalium mortalium egere quiescente aliqiro claaliter motum caelitanimalia enim mortalia ad sui motum egent quiescente cY ut firmamento linquo instrumenta motiua firmoeretv ut requisitum ad rationem atq; desinitionem motus cxxlum Nero Blum eget qui Gente ut requisito addcfinitionem motus . Tunc patet ad rationem quae fictat in prin ipio questi h Qiucrunt. Secundo utrum haec consequentia calum sempiter no motu muctu rugitur mouetur pluribus motibus: teneat per ordinem a primo ad ultimum. albertilla uult hanc consequentiam tenere a primo ad ultimum quomodo intomediae tenent sol albertille sed intermediae tenent gratia materia :ideo redvxc ualcia primo ad ultimum gratia matel lix, ces dicitur intermediae non tenent nisi per diuersa media: ncedit respondendo esse illam bonausi intermediae sunt bonaeiquantumcun* per uaria media probentur Et licet nec questio sitie Consi. ripatetica: necablutio:tamen dico a therili iam non es le nunc locutum ut bonum logicum logici enim eam consequentiam diciint ualere a primo ad ultimum quando consequens in pri
maestantαeden sint cunda:&conimums secundae est antecedens in tertia: cvsie usu adulti, mum hoc autem fieri non potest per diuersa media' quia inter unum antecedens re consequenserunt plura adhuc consequentia ckantecedentia propterea si liceat ad huic descenderet dicerem Propria Τhanc non esse consequentiam a primo ad ultimumMed esse tot enthymemata quot factix sunt probationesi sunt enim sex siue enthymematat siue hypotheticae auer eam abiuneta :quar propriis tenent mediis: reductae tamen ad modum consequentiae primo ad ultimum id tu polles dubitare de intermediis enthymematibus:quar quia pro magna parte dcclarabunt postea nucsit dictum in tantum.Tertio posset quaeri de actione coeli in nccrchi sublunares generati me lil. γparriculatim: quae res est nostrum propositum trankendens:& in libro destilictio destructionupro ea ciate saris disputata: propterea nunc qum obreuibus utrum cestante motu coeli cessene grnσationeN&motus c, uniuersalito omnia sublunaria Alexanda inter peripateticos mini in Alexan. mus tenet incessantemc ccxli:adhuc cita are palpatetici. Aristo dicit illa non agere cupati ordinateamo conting quando ota cica cctuerti in gncrcth in inordinationem agendi.pro hac positio arguit alberrilla primo quia coelum agit in nos triplici instrumento motu lumine leu influentiar igitur cessante motu adhuc prelumem clainmientiam agree posset. Secundo cessante motu coeli adhuc salia ha en uolun atem culensum .icum pol Icnt moueri. P treca arguit Alexandre ipse ceslante inum coeli adhuc elementa remanent:quia si non remanerent: redigerentur in nihilhquod omnes poteruit physicos , Si re/manerent cum adhuc habeant contrarias qualitates igitur agercnt cv patrem: Praeterea elerare mixta sint cinna i m spem igῆ cessiste motu cccli adhuc cita remana ct meos ure aget de
pati possent:cosequata tenet:quia aeternus sim speciem corrumpi noso quouis alio corrupto,
260쪽
Postio quo Oimam uero terent telisante moru---mmm a b mental&mixta lovis posse agererethaim a litam etiam ordinato intcrsecim mixta quam trulationem nonnu Otheo scriptasede
stente lo:adlvic coelum eliciti conseruat rem locatam: l Itur adhuc conseruaret sublunares res secundo quiescente cccio ad
Saturni lenem sibi pxtinum in directo constitutum inaIem at hiementa fiagida re uesr ct perpetua cali .lorum obtriodorum hinc inde conuerso:quantum enim ars ipsi.
zzaecreaecret ex pane una tantum Saturnus stigidonis Quarto sol posset aquam in apo
tartibu mundi simul nam ubi sol eis presens:erit aestas:ub absens brumambi medius sim
metis nullum est granum arenarum in terra quod proprium in coelo non obtinet idus suscitas adesi incrementaresdgltur tale conseruabile stippositum suo sideri poterit per illud conservari.
Septimo quiestente ipso Mo stelliae Baptenam Trairnus stigoris:& mctera caere tam sermarum.Materia edim esset inrclubiectum
tDouc aptiomihumimd iceret de--est stellaici motu Desb Arist. per quiet inicit ceterae similiti esse is cum motu lauet calidis:une motu per lumen fauebit
tume xli esse primum motuum:& ineptimo non possunt postcriora esse propterea incrunt. AIstotelem istae ipsum non cile primum secundum causalitatem ruelut nauclerus praxe dit omnes nauis ministros:sed eminentia cu persectione:quomodo aurum est primum metallor Sumamum rum oescut auro ablato possun-m nisSumamum nam hae cessante motu caeli, lemcta agere re pari corrumpi o generari:uerum Aleri dixit hac neri Consu. nordinate alii uero astinant haec fieri cum ordine aliquo. Sed contra hanc politionem arguo Primo quia in omni genereoportet dare unu quia sunt in illo etenere sedcmnes motus unius generis .igimr omnium motuum unus eli primus: cui est causa omnium alioriam:hunc Aristotcles uoluit esse motum coeli.igitur illa, inante oesmotus rerum cessabunt quonam ille est mensura & causa Secundo omnis motus hic sublunaris est in te ore:sed cellante prim motu cessari ius apud peripateticis est enim tempus aut pri/mu Ius aut illius prima assectio-lgit cessabit omnis motus Tertio arguit Simplicius au .ci inferiores aloe sublunares ut incitur saeundo degeneratione sunt instrumentaria: at mate/ riales respectu uirtutum coelestium Sed instrumentum non mouet nisi motum 'gitur cellantem Thomae motu caeli quo mouentur elementa:ipsa non movebunt propter hac Thomas noster in Q. ιtitione huius his cum inrctione S motus cor votum sublunarium diloquimr generatim de omnibus moribus horum sublunarium utrum uero remaneant substantiae clementorum hic non determinumerum in disputationibus theolasticis tenentcessante primo motu aelementa remanere o quo ad substantias io, quo ad quali tare licet non quo ad amoneso passionestokprosterea concludit nullum mixtum remanere in illa motius e s sationesnec quo ad actiones nec quo ad substantias:preter hominestqui quoad actiones persectiorest v quo ad substantias praestabiliores remanebunt . utrum ego hoc alterat ut ca holicus:aut ut peripateticusmon satis habemus: ne enim bluit rationes physicorum cum Urincimiis non remotis a phylosophia. credendum tamen est ipsum esse locutum ui theolo Propriam ou equom questiones sint theoloeticae. De hac igitur questione mo loquemur ut cimtetici a suppo leinde ut catholici: uantum ad primum debes ire apud peri teticos coelum non mile agere luminet nec iniquentia si illa daretur de quo alias nisi per motum per lumen ruidem quia motus stellam adducit ad partem equa distabat: unde Aristoteles in libro de pei. auone : quit eculum ruere motu obliquoiquia motus iste stellam abducit c adducit quae est generansnpraeterea ut dicetur in hoc secundo stella motus uelocitatet ipsum aerem conterens ac Siregans i ta est calorem per inauentiam uero:quia motus adducit stestam:quam ducendo contigurat istam