장음표시 사용
301쪽
me e rorcim Picem dolIesumi in apritudinci alio modo in actu primo modo dicitur Iuctastas: quae est aput udo ad lucem.&sic est essentiale ire primum acodrias coelo in eo quod coeluma clacceterorum ii sunt membra coeli quo modo lux no est intensibillsi nec dimissibilis nec Sol erit primo tali re orbis stellisinis. Secudo uero modo lux est maxime in sole re, incaeteri, aliqua ex paret propter dcnsitatem eariim . notabilit tame effecta ab illa solis. v hoc Aueroe ait ibiι dem cum ait omne accidens coniiciatens pluribus eluciems cicil est natum conuenire illis li/cundum magi acuminus iiivole pro ratione recipientium. Extis sequitur in animali coelico esse duo membra pri icipalia Solem uidelicet cx stelliferum coelum . Solem quid praest. tia lucis stelli sertim caelum praestantia motus:absolute tamen primum est stelliserum cxxlum. Secundutiero prolemaenam'iit stellifero coelo oblemault mcnim proprium membralem Sol erit primusimpliateri lucis ex motus excessu ut d mus Ha de questione.
Insuper etiam a ratione alienum est nullum ipsis instrumentum naturam ad inratum tribuiss :natura siquidem nihil casu facit , neq; mluum in animalia quidem
haec ipsi curae nuta , siti uero adeo praestabilia contempsisse. Sed uidetur tanlde
industria factium ea cuncta auserre quibus, sic processere ipsa missent propterea quia vipsa plurimum ab iis semouit quae instrumenta habuerunt ad motum
Expositio. Quia aliquis obicere posset stellas processivo motu terr ludeo tertio arguur hoe non conuenire bonitati naturam&inquit insuper etiam a ratione alienum est nullum ipsi, lis instrumentii naturam ad motum tribulisse: luti pedestaut scardaslatis quid genus . natura siquidem nihil
casu faciti nec mancum.Conformat. d ne aequum est animalia quidem ha Llpi natura curae
fuisse:illa animalia adeo p stabilla contempsisse.Sed uidetur tana de industria elle lacnim ea instrumenta cuncta auferre:quibus perse procedere ipsa possent:ut pedes curua genus hac itidesicet ratione quia cx ipsa coeli ianimalia plurimum ab iis caducis semovit: quae instrumenta ha/buerunt admotum.&ita quia illa coeliea animalia sunt elongata Abus clari naturaet motur studio iactum est ut non habeant instrumcnta ad morum. Ha Aristoteles.de motu stellarum. Quaestio de quaerunt utrum stellae propriis motibus mouentur.Simplicius de mente platonis uult omnra motu testas stellas moueri motu rotaesonis in propriis concauitatibus. persuasit rem hac primo quia stellae Potin tui sunt corpora naturalialiginir meruirunt aliquem motum.Secundo sunt animata di perieuitia. igitur a te ipsis mouentur ut in octauo physicce auscultationis est dictum. Tertio quia sum phoem albertille ea igitur aptissima motu l. Albertilla uero de luna opinatur cum simpliciorquia nO Potuit al/uare uniformem apparitionem illius macula' siue lactei per omnem coeli regionem taliter enim appareret in ortu aliter in meridie cvaliter in occasumin imago illa rotaret regularuercu motu Iurice c&rune simplicius ait positionem hane non esse contra Aristotelem Aristoteles enim phauit motum stestarum qui apparet ab ortu in occasum non esse rotacionem nec conue monet propterea uidetur Aristotcies probasse stestas moueri ad motum orbium per coeli regiones in5 tamen negassὰ rotationem .c ita negauit uolutionem siue eonuersionem sc stellas non m triregionarim per rotationem. I ita pollunt stare hax. Sed haec positio laci possit stare cum dictis c rationibus Aristotelis hiutnon autem cum fundamentis tuis. Aristoteles enim supra dum ca/usam pluralitatis motuum nactus est cx excoseruatione uniuersi stillis uisiis est solum duos motus tribuisse uidelicet diurnum di obliquum Nee aliquem allum cognouit Secundo Aristotestes omnem motum circularem posuit circa medium mundi.Tertio omnes rationes Aucroi de eccentricis Ne epici lissant contra hanc positionem. Propterea tenendum est peripatetice stritas moueri Soluin duobus modis iudelicet comuni motu diurno uidelicet:& proprio obliquo Sed si damus motum Octauo orbi: hunc non oportet dare alicui siclita in sua concauitate. Ad rario ne ad primam dicerem stellam non esse corpus nam tale Llitarie cv seorsum: sed est pars corpinris natura lis lacet densior pars-propterea re non competit motust nisi ratione torius , Ad se a dam per idem no enim stella est animata perse evaeorsumIsed ut pars aliculus totius primo ani maii.&propteTea sibi motus alius a toto non coenperiti Adtemum dici potest figuram non esse aptam is imisit corporis seorsum sumpti quale non est stHla . Sunt qui dicunt motorem primo dx perse stellamis meretper accidens orbem ad morum Diar.Uerum hoc eget e inside
rationemam Aristoe eles uiderer contrarium dicere sertasse enim motor primo mouet stellam primitate intenrionismo autem primitate uirtutis:quia sua utitus primo est totius est Tu ue
micteras te ad tempus ad rationem Alberullae dici potest Maculam illam cisse centralem quia
302쪽
ut dicebat Aueroes luna uidetur opaca circa centrum propterea circa partes medias centrales tu an illuminari non potest usuri circa exteriores partes illuminatur a sole hine macula centralis est:& quia id quod est in medio rei uisbilis ut docent perlpectivi undiet uidetur aequaliter m/primere ueluti patet in multis figuris depictis humanis:quae semper ex omni situ videnrurres spicere eodem modo propterea quia pupilla in earu oculis existensicollocata est in medio ideo lutiae macuila secundum eundem situm imprimit in oculum in ortu cla occasu ev culmine conm. tuta propterea secundum eundem modum apparet imago di ita non est necessitas ad unitameapparitionem ut luna regulariter rotet. Ha de questione.
Quocirca cum ratione utilebitur profecto dc totum caeelum esse Oudin, Minaque 'ellarum Sphaera sciuidem praecaeteris figuris commodisssiima est ad eum motum qui eodem in loco sit Sic enim de uelocis lime ferti:& eundem maximel cum occupare potest Insuper tiam ad cum motum quo ultra pergitur maxime inutilis est. Est enim minime similis iis quae perseipsa apta sunt moueri quippe eum nihil habeat submis lum: nihil eminens ceu rectilinea figura Sed plurimum e corporibus:ns quae progrediuntur iri figura distat Cum igitur coelum eo motu moveri oportet qui in eodem fit loco stellas autem non perse ipsa prooedere: tu,
re prosecto utrunqυ rotundum aeditum est hoc cium pacto alterum qindemiso. uebituri alterum uero quiescet Tria promisit:substantiam stellarumlcvmotumlcv figuram explanarcideclaraula substantia e raptam 'motum'. tui figuram, lanat:ubl debes latre Aristotelem non procedere demonstrative hiet qui a latus ex declararis demonstrario habetur cum enim probatum vi nobilissimo corpori comvenire nobilissimam figura qualis est sphaerica:Iam habetur omnem stellam oleipna ricamrcute est potior pars orbis Sed hic erocedit percolores qui a fine Glent colligit nam coelo coetitit uelocissime se ri: at temper cile in eodem loco:quia scito una pars recediti alia succedit. trus per etiam tam coelo a stelle comperit non gradui uersus anteriorem partem ut coetera animalia pergunt. haec tria praxi e splucrae competunt: est enim aptissima motu ut probatum est. nec apta ut sic e loco in quo est uel circa quem mouetur recedere . est insuper poenitus inutilis progreXloni:quare arte cuiatione coelum cu quaelibet stella rotunda aditur hic est color ueritatis.& quia omnes isti colores ex iis quae proxime dixit secuntur: inquit quo circa cum ratioe ulι detur profecto c totum ciaelum esse rotundum ou una queque stellarum:& explanat colores Ire inquit sphaera siquidem praeXaeteris figurisco modiisl mailr ad eum motum: qui in eodem loco sit Plirc utilitas declaratur:quia sic cu uelocissime serrlic eundem maxime locum occupare po/test chita spiraerae sint duae utilitates. Addit tertiamd insuper etiam ad eum motum quoustra siue per partem anteriorem pergitur ut animalia gradiuntur ima xime inurilis est est enim mi. nime simili salsiquae perse ipsa apta sunt moueri cuiusmodi lint animali, quippe cu nihil ha/heat submissummiliti eminens ceu rectilinea figura Sed plurimum si haera ipsa e corporibus lis quiae progrediuntur in figura distar, nde epylogat:& inquit cum igitur coelum eo motu moueri oporteri qui in eodem sit loco stellas autem non perse ipsas:iure profecto utrum iotunduenditur. Ho enim pacto alterum quidem mouebitur uidelicet coelum: alterum uero Plistet amotu processito stella. Et potest syllogismusti Ie omne quod in stipis mouetur cvomne quod non procedit: pluericum est.coelum in se ipso mouetur:& stella non procedit.lgitur coelum clastella est phaerica, rim Arittoteles de substantiatdm morulari figura stellarum. Animaduer tes, ea quae dicit Aueroes non lint ad propositum quia nec fixas esse stellas per sphaeneas et i '
Iul nec starii habent quae Aueroes inquit.Quaerunt utrum stellae Moueantur per coelum uti miplices per aquamluel auis per aerem. Secundo utrum stellae sint animalia luel orbes ipsi. Ad pri mam questionemresbondent quidam regionem illam coelestem tile plenam etherio eorpore AMulto renuiore igne:qua ratione uolunt illud se plus rarefactibile eveondensabile sene imo A itrii an Cinellenilii neum corpus uel purius quid. ii ureostrarefactibile perlii ad et i qui siquis hvmo Messa ope orbem lunae ita uti et manum extendererintum est ei. extenderid rachisicina
Ium depellerer:quia uel resisteretmel non. Si non igim depelleret eu ita condensaret illus. Si Rς resisteret:igitur esset durum quod coelo non conuem l lac stante uolunt stestis moueri motu
303쪽
Conta animalis per therium illud conis delaribendo circa centru mundi circulos imaginarios Eoo uero non intelligo opinionem nam Artitoteles in littera distinguli utiae stelliae mouenturiale
non potestinisi uc linivrocacionisi uel reuolutionis uel procul O tu rotatione quide rqilla uidentur moueri e loco ad locum v crabortu in occasumquae uero rorant: non mutant itum:qilla si mutarent: reuolutio esset. nec reuolui postlinit quia videmus Iunam si mper constrauare faciem a parte nostri aspeeriis motu procellivo mcueri non possunt: quia omne quod mos uetur motupro Suo utitur initrumentiat natura nullum illis praebuit instrumcntum Secudo Aristotelis probauit stellas non posse moueri propriis motibus coeloqui ter quia cli una sit sipra aliamlut eclipsis doceriuna malorem cuculum describerat in eodem temporea altera. eveum imaginabile sit illastiansponi non uidentur perpetuo seruare uniformem uelocitarem. Tertio tunc coelum raresieretri condentaretur:quod est immissibiletqui, stet diuisibilet clarita corruptibile secundum quid Quarto tunc eadem stella perse moueretur motibus diuersis quia sol eodem tempore Mouetur motu diurno destri,ndo pararestum diurnum . di motu obliquo ab occasia in ortum ut docet oblematio:& hoc non est merito orbium ad quorum motum ferre . igitur petie motibus diuertis Quinto tanta motuum diuersita, quantam obseruarunt astrolo/girile non potest in stella nisi ponantur plures orbes accideret enim sepe quies medias in retrogradationi sic aliis disserentisiquas astronomi obseruariani. Adad uero quod diuui ccxιlum non resistere praementi:dico aliquid resistere possse He posilue obuid licet qualitatem G/trariamquo modo terra resistit ob clariclem.& hae resistentia coelum non resistit: quia non est
durum nec mole qualitatiue, Aut negative per hoc quia non est aptu alicae muracioni propter esse aramum cuinalterabile:&hoenvido non resistit perduriciem ista per hoc quia noest apria An eoela sit alaeus mutacloni per grinae Iaaec dicistantur ripateticus. Ad secundam questionem Almam alativis pro der aphroditas tenet eculum elle animatum:non tamen animalicui expositor noster comentit.
sensim Utitur autem breui ratione quia gram animal nihil alunt HIel nisi per sensiam non enim uolue Ptia Aliac aliquid rioni siue et ion esse dicendum nis per sensumte non per omnem sensim sed ad hoe
uti nimiitum quicquam et i sue animal dicatur .sufficit tactust qui est premus Iec munia
misiis fauent Alexandro multa Aristotelis uerba:nam Aristoteles animal uult este corpus mix
im&lnstrumentalium tertio de anima. Amplius ii ldmir prabere animali Emnum diligislla inmortem Δ ullam.qliae coelo non com tunt Simplicius autem tenet coelum este dicenν' simplku di imant naticum sensimiuidellaei lacrum te uisum tu auditum. tactum quidem illiis praeberi quia cutisse se lagant: non est sis ut non sentiant. Infelix enim esset animal tam beatum idiuina corpus tangere di non sentire illud ali litum uero cPulsu quia senses sunt persectionis: nctuti lirarisi propterea magis coelo tribuendi:cum sic optimum cui nihil de esse debet:qtio deperisclione sit animalis morialis. Praeterea cum coeli hic gubernentmon est fas ham non coetnosce/re uidetur autem per intelli uim haec cognosci non poste intillectus enim singularia noeapraehendit nisi mediante tensu.qua ratione Avicenna tribuit illis uim sensitivam Interiorenvquam anpellant Imaginatiuamtqui id serie concedere cogitur simplicius.sed ham positio simplicii sta Consi re non potest:primout bene obiecit Aueroes eontra Aulcennam quia tunc coelum haberet serimis simplici serta ut oculos uel aures c id genus. tenet argumentum,quia sensis est uirtus particulari liis autem uirius particularis est organica siue instrumentarii in hoc enim Aristoteles poni dictis rentiam inter sensuinquantellectitaM.quia intes lectum nullius particulae actu ponit nec ut parat illa aliqua corporis intellectus enim potentia est sine materia.at sensus di exteriore interl/or ultrin.talia autem organa siue senseria coelo non conueniunt test enim eorpus conforme amipoemriis simit re, Secundo ut recte areult expositor ex uerbis Aristotclisicceto ex sensu nihilde melius euenit.nam ad curam rerum sublunarium susticit cognitio uniuerialis quae esse potest stes Imriam illoriimequatenus caiisa sunt. illarum admotum non est cogntrio frum per quos movemur necessaria ut auriamat Aulaena: issicit cognitio illorum uniuersalis per itellectus es en tiamiqui est eausa motus ad persectionem eorum non sunt necessarii sensus: quia qukquid coraliam per sensu coen pereti persectius pcrintellictum d P lumdltl Imoli li haec terrena ui Herent merore non nuna afficerenriar aut non reete gubernarentinon enim est las diuinitati illorum exana rerum harum cura sufficit enim uniuersale regimen .quare cum nec ne statem lPQ Auero nee urilleatem inde narit ista, mr nul Io pacto sunt sibi tribuendi . Aueroes uero tus Alexandrotent etvlos non habere de animae uirtutibus nisi intellemim appetitiime moremicv vulti Io esse animalial Tum quia habret dextrumlsinit ium&meteras positionis panes Tum quia mouentura seipssu tu proprium inaniuinibus etiam quia habctanimasci corpcra: aninia leni
304쪽
enim ex antis inadetur cv corpore contalium inole diu uero ovcoeteri astroncini non modo Polleserrues orbes aiunt ciIe animalial scd signum ueste quod est globus stellarum animal esse dicunt:um de eves lacus dictus esti quia circulus est animaliu- Aristoteles quos appellat caelos animalia e leviorphyriusleu Platonici Mibi uidetur questionem esse de nominet nas Alexander qui re propris
uos negat elle dicenda animalial nihil rem uel de uinutibus animetquas Auerces illis tribuli. Aueroes autem qui ct animalia uocat nihil plus tribuit illis:s Allaxander inbuerit: ideonuestio est denomine graSi uero nomen an isnal IS Imposuerunt asenlullit disimusiqui Σωdion animal et per sensum .coguntur aut a coelo remouere nomianimalis laut tribuere illi seri sust ut secit implicius arabeSuero qui animalis nomen tribuit a sensu luel uirtute nobiliori sen, su ut ab intellectu siue aprachensione o motu cinctum animal nuncupare cogunturriqui cogno/kl evasi mouetur igitur questio est de nomine Qua ratioe Aristoteles appellati os animas Ita nonnun a more natonico .securus nomen i non rem: plato enim cauos animalia appellatinitia sensus illis dediti ut simplicius autor est Aristoteles ita illos animalia uocatinon a re sen/sii ista a nomine tantum nominu replerum isores uocat illos uiua re animata corpora.
propterea sibi dextrum tributile motum a se pusiou alia quae ulcis ulta optima conueniunt: clahie loquendi modus est peripateticus quae uero simplicius asseritisunt platonical nec rati scoount nam sensus illi dicunt impaseetionem aliquam ilicet non nihil perfectionis ideo ab illis diuinis corporibus sent delendi tactias, quo sese sentiat non compσinqui sese per essentias emnostunt. Intellectus siquidem inferiorisoaeli intestigit per essentiam superloris i&sipetior insteiorem ut illius est ausa l& forma Ha sent peripatetice dicenda cum hoc S. Diomas sapi Mut bonus peripateticus saltu cum Al UMQ'
Patet autem dc ex iis id quini ab aliquibus dictum est latione uHelicet horum colentum stetiae coquia sonitus consona emergunt: lle quidem omne at tumide esse dictum montanam ita sese habere in ueritate Sunt enim quidam quibus uidetur necessarium esse tantorum corporum latione fieri sonum Eorum siquid accorporum latione quae apud nos sunt ncq molem habentium aequalem: noen tale motus uelocitatem:qualis in sole lunam est:lon emesatur rexterea tot multitudine tantei Magnitudine stella tanta uelocitate lationis serantur impossibbile est tali latione sonum ualde frandem non esses.
Oula senus ex motu proficiscit ut in libro de anima est explicatum post tractatum de stellam Expolirio motui restat disputare ans liae suis lationibus nos efficiant. Nam sunt qui dicunt illas ex emcere Gnosi cu harmonicos .ueluti pythagorei lat. uulgus putant ut angelis cytharis e cantis heati coram deo auriimant Mouebantur autem pythagores loco aminore:&argumento a causa ipsius ibni loco quidem minore:quia videmus corpora quae hic adsint moli parua celetitate et sonos aedere:quanto magis illa quae curiolo magnitudine Iim excellunt.Argumento, cito a causa ipsius nil nam sonus e motu impetuo proficiscini accedente ad illius magnitudυnem ev corporum molelcv motuum celeritate.Modo stella cu multitudine i maxime illae octa/uis de mole l& celeritate nimis ualent:quae res docet in eis enici senum cx ualde grandem . Haec pythagorei latcbuulgus.
Hau autem cum supposuerint/c insuper uelocitates ex interuallis rationes con. thntuum habere:harmonicam effici uocem stellarum conuersone persuadent
Iis autem suppositis addimi nos coeli dignum sonu Ex sitso
acutum uelocitate atq; sortitudine motus efficii grauem uero tarditate alui imbeccillitate Medium autem ratione media in uelocitate c&tarditate forcitudine alet imbeccillitate, Amplius Musici dicunt proportionem Gnoram consistere in proportione inter grauem cumulum senos.quihus,c suaserunt coelicum cantum esse harmonicummam in coelicis motibus reperitur proportio Motuum in uelocitare cvtarditatelauippe cum aliud ueloci taliud tardiustaliud mediocriter seraturic in certa celeritate unum aliud excellit pro ratione interuallorum quae inter se ha/bent Sed per ham dicebamus consistere proportionem in acutio& grauitates oras quare uox illorum harmonica est Sic igitur uidentes uelocitates proportionari proportione interuallarus unius ab altero dixerunt num effici harmovicum.
305쪽
Verum eum sne ratione uideretur nos senum hunc non audiret causam rei huius ablulerunt senuin hunc continuo esse cum timur-ut non sit ad contrarium sile tium manis stum uocis emirari silentii diiudicationem uicissitudine sieti dicunt.
Qua re ut Malleatoribus ob consuetudinem uidetur inter esse nihil:se homini bs
solucrunt problerna uidelicet quam ob causam sonos illos non percit, musteu dixerit m hoc euenire excGnata afluetudinelueluti malleatoribus accidit. Nam cum sonus ille nobi nimia at nun alitentium illi contrarium percepimus: cv inde diiudicare non possumus inter I um ela
Hoc autem ut pHus dixi mus lepide quidem in musice dictum est Impossibile
autem est ita stae habere . Non enim Glum nihil nos audire absurdum est: cuius causam soluendi assumpserunt: ed etiam nihil pati sine sensu .Exuperantes siqiudem senivi inanimatorum corporum moles collidunt ceu tonitrui lapides dissi pant atq; ualidissima corpora Quod si tanta serutur corpora:& senus sonum ex collit pro ratione qua magnitudo quae fertur magnitudinem quae sertur exum rat:hue profectum senum illorum perueni re=aiqi illius ingentis uiolcntie huc robur attingere necessiatium est at nol audimus nos nec uiolenti quit in corpora quae hiesint:paciuntur hac ratione quia stellae non senant,
Resellit postlonem: tam di si illam lepide cv colorate esse dictum uellii ubi debes scire ex parte sensilis res duoeillluirtutem perficiendi sens,lum:siquidem sensile sit tale actilla quale sensorium potestam , deliniendit ostendendi ipsum si nimis exuperauerit irim quidem et te non potet line secunda' bene autem se Ga sine prima:sensile enim bene potest sensori u lcdere cusnimis increucridicvsi non sentiaturinam agens naturale patra sufficienter plicatum fi in bonadit tantia necti rio agit .licet non percipiatur eius actio. Ex hoc arguitur licet seni coelici propter consuetudinem non perciperenturicum sint agentes naturaliter in auditorium c auditorium aptum est pati ab il lisie sint in debita distantia igitur necessario auditorium ostendit. huius signum stlquia audit ilia multomin id agunt ut tonitrua, propterea addita, si tanta scru.tur corpora: Iubnus sonum excellit pro ratione qua magnitudo quae semir magnitudinc quaereretur emperat. Sonus enim paruae magnitudini cum parua uelocitate Motetae paruus est: m, gnat uero magnus lauta est:& senus panii corporis ut lapidis qui per tonitruum ducitur permoni ad nos cudedit auditoriumlhuc prosccto sonum illorum peruenire a ca illius ingentis uiolcitie robur huc attingere necesse est:dcstruit consequens culmuit, neu audimus nos neu uior
Ienti qui quam corpora quae hic fiant paciuntur hac ratione quia stella non sonant igitur opposol Themist sinum antecedentis uidelicet stilae non sonant consequentia uero patuli quia sint illa magnitudine 5 celeritate exuperantia lapidem tonitrii Respondet Themistius propythagoreis uotcs nos illorum non ledere, inimi quam habent ad nos intercapedine. Contra obicit Auero es e supponit Magnitudinem illorem esse multo maioris spatii a sit ab illis ad nos irercapedo Tunc argilli magnitudo est maior pario:ipim sonus illius potest pertransire siparius minus ea, Secundo magnitudo minor spatio ut illa lapidis tonitrui dissipat zigit magnitudo maior' i patio multo magis dissilpabit. Fortasse respondebis sonos ab stellis inici: non ab orbibus modo stellessint patinet, quo fit ut non peruentat ad nos illarum onus.COtra obicit I supponit trix primu non nullas stellas esse maiores tota terra:secundum eas moueri petie cv uelocius in maior orbec tardius in minore.Tertium est illas non posse moeter per et nisi scindendo orbes Ex iis seq/tur earum se, num aditas uenire parum magnitudine illarumipartim uelocitatet partim fractio ne do diis pol persuaderi de stellis octaui orbis .quae lint magnitudinelcvuclocitaterct naeticine ualdidae Jmio ab illis ad nos mictitur calor igitur e senus uenet consequentia: quia calor est materialior Ibno, Sonus sipiritalis res cures spiritales longius multiplicantur ut in io de anima est dictum. Hetaec Meroes contra Themistium.
Insuper etiam de horum caula patebiissimul atq iis rationibus quas diximus astipulabitu'.q, ucrae sint dubium siquidem quod ta compulit pythagorios dicere la
306쪽
tone corporum seri concentum nobis argumentum erit quaenam postum tur ea sonum in rcussonemq faciunt At quae in eo quod fertur infixa sunt:aut in
Sm arguitem dioer Expositio. msiuerum uast dictum et Jmlla nec pes mouenturi nee eniciunt letum . damus altipulabitur 'erae sintiquasi dicat id quod diximus de stellis mouennur ad motum orbiumlerit nobis manisella causa:o non faciunt sonum ouecontra quia non inaciunt sonumterit uerificallide stellisci, non persedlcere stella sonaretest nobis argumentum:arguebant enim illas sonos et alla scandunt lum per mouendo igitur si ita est cum nos probauisus ipsas non moueri per se coelum fin/dendo habebimus ip n cere sonum,sumaturigimransitio Id: d mmicul&1κM moueturio ictum facit tia enim est malari hagorico. rum At telli non pers mouenturinec ictum agunt:utruit probatum igitur stitilla non apunt L num maior est pythagoricorum:&piratione Ivla videmus partes infixas nauleio non e kere onum nec navim ipsam: quando influulo mouetur.& hoc quia non stangit aqua. Et eoo cresdo 'Elas non senare per nihil melius probari potest a perdimuuideliciet quia non Perse mouenmri nec sti unt quicquam in suis motibiis
Licebit aureia,c per easdem rationes absurdum esse dicere si tantae nauis Malus 3ppis aut manuni fertur non pro bbaliud quod se bile est.
emest. At id quid inTaliud mora raut ratione sua aut pro quanto desinur ab alio:im sibile est
sai tinnuinimmox perse Percussionem agendo.ld uero quod continuo oveoniimelle aziz
num impossibile est. Oviradici non potest stellas facere debilem sonum: quia noentur ad mo tum artus:quia siue perseisue per aliud moueaturi ne quod senat:oportet erum aliquem essς ζ rei, est pre tuo vera. Ubi debemus e sistis Vqu et
Quare dicendum hic est:s stellarum corpora sue in aeris sue in i m amplitudine uniuersim suse seruntur: ut omnes iunosonum inmensum efficiant necessarium e t qui quidem huc peruenesat:& hac offendat corpora Sed cum hoc uenfre non conamus. neq; animantis motu nec uiolento ulla stellarum serret ζ oua si de futuris prouident natura. Nam si hoc modo no sese haberet illarum motus: nihil profecto circa huc locum essetc quod simili modo sese haberet. Stellas i itur rotundas ci te: perse ipsas non moueri sitis diximus.
Epylogat nunerarionem cupotest sic componi si stellaeserantur in aeris reolones imA, --εExpositio.
caelo esse de nanira m necesse est ut in hunc nos sum mundum sinum mei, . zzz
pervcniario hac incndat corpora Sed cum hoc euenire non cernamus. pini re anima 4
n oldo stritarum se uri hoc ut addit recte fecit nanim quasi se in o i
307쪽
mmisset quod simili modo sese haberet: Immo comimmetur levtilla stabile esset rob motum
re senum ualidum stellarum.Hax de substantia motu chrigura stellarum animaduerte ex uer Q Auero bis Mercis colligi tres musas quare stellae non mouentur perseu sed admotum orbium prima Om tri ex pane materiae:quia i non sunt aptae moueri aliquo moria amincla cis riuacrulamator agit secundum dispositionem sublecti:propterea talem motum no sibi tribuit . Tertia finalis ut Dubitari hax animalia saluarentur.Destructentur enim sono tractivo illarum Dubitatur quia uidet Aristoteles facere hac convcrsium consequentiam uidelica si stellae per se mouerennirest um ess cerent.igitur si stestae senum non esticiunt stellae non mouentur perse . Modo hoc non uidetur uerum quia ut dicit Thcmistius nec prima secunda consinuentia ualet Prima quidem non e qapollunt quaedam perse moueri o sonum non efficere' ut orbes ipsi: hi enim pers mouentur evtamen Gnum non efficiunt. Secutida uero minime quin orbes non inaciunt numtobraim moSesu Amo uennir perse re ita illa conuerso econtrario nulla uidetur. Haec est dubitatio Aueroesi podet consequentiam ualae maccidens di de materiarquiasbium in stellis ex eo quia simi magnari Utica Fucloees. Sed his Iblutio Auctois non Iusticit:quia stat ppositum utriusta consequentis ciuniitrochantecedente:stat enim esse quadam magna ut orbes post moueri cu senum non inlccte: cu stat aliqua magni num non esticocicu perse moueri ut orbesiculta adhuc stat ratio Themi Proprii tu stil. thopterea dici potestiquod non sic arguit Aristoteles ut Au es di Themistius sumunt. dati Aristotele, si stellae pres moueritur in ine uelagrici num esticoent quare cum Gnum non efficiandi igitur non post mouentur in aere uel igne:& hoc modo cauillus Phemistii nullus evQd deus ha responsio Auctois non est ad propositum. Ex iis quae dixit Aristoteles sumitur deum habm rer
pularia rum .puldentiam:ut dicit Alex cu hoc est uerum ut in lib.destructio destructio disputauimus Circa dicta Circa dicta emergit prima dubitatio utrum stellae suis motibus est iant Antas. Securulo datoq.qoes Multa: EfficGenti utrum sentirenriir Tretio quonam modo potest reduci in bonum pythagoricato. Prima o an Tertia ut nim omnia quae sint in coelo sint substantiecirca prima Platore Pythagorei cu multi stella causat octaeqvoratores ut Cic &MacrobiuslevsimpIicius uiactur uelle coelos suis motibus cipro num pontonibus inicere sonum fi harmonicum:unde ut Macrobius narrat illic nouem sunt muta pro numero nouem orbium nouem syrenes ut plato ait Signum assem cicero ex delectatione qua anima habet in cantu: hoc enim est quia meminit Musicae oaelestis ubi ipsa siclit. Huic utilιgus maxime hocilaedem Angelos caneret cusenareicile. eorum beatinidinem harmoniam.
Pi Aristote. Sed Aristoteles noluit labesta latet colores:omnia enim innarurali phylosephia uult este pro/prie dictale non composite.& tenet orbes quidem in moribus proportionem seruare: non auteRo Aristo noram.Et uidetur mihi res Aristotelis in duabus propositionibus consistat. Primast orbes sunt alterius naturae ab a lementis hoc est ab igne &4σe.Secuda nihil bnum emcree potest ni si in aere uel igne hoe est nis ictum in oe uel igne fecerit Ex his sequitur nec orbes sonaret nec stet las.quda regio illa suprarma non est igne uel aere plena:Sed corpore alterius naturae ab aelo mentis uit dicit prima propcsitio. cum secundam nihil sonum efficit in iliaere uel ignem percuciat.Quare cum stelle uel orbes aerem uel ignem non percuciant:lure non bnant .Haec demonstratio illis stantibus sed an illae stent: in toto hoc libro est disputatum caetera ureo Aristotelis
o is an si rariones ualent propositis illis propositionibus.De secunda questioe Albatilla ait posse desent
nc stellae distellas ovorbes sonum emcree:c, non peruenire ad aures nostras:&hoc quia a propinquus s 'audit corporibus coelestibus non tremit:qua ratione species illius seni non pol pre plum ad nos mulPci Albarii. tiplicari:orbes enim non mouent aerem motu tremulo. Sed hax euasio friuola est quia lic in Condutatio. multiplicatione reali ipsius soni necessarius sit motus tremulus aeris non tamen in multiplica/rione intentionali ut declarat Aristoteles.In secundo de anima. Potest telluris virealiter multiplicari per totam regionem coelestem: c, dcindepcr nostram intentionalita.Setundo si cogie ponoee sonum resem in regione caelesti lcogitur poncte ibi fractionem aerificulta totam illam Euasio simpl. regionem plenam acidi vita tremulum ibi motum.Simplicius uero alites adit uult enim primo Gnosillos non esse audiriles a nobis propictimproportionem sensdrii nostri ad illos: non enim omne senserium mouetur ab omni sensili sui generis, fatorium enim humanus multos
percipit odorest quos canes non 'cipiunticanes aurem multos quos nos percipere non possu/mus. hoc enim est quia illi odores sunt olfatorio nostro prc portionati alitu essatorio canu3. Secundo ait illos non cile dissipatium sci sic ellii lat conseruatiuos,ueluti sunt motus &Reflcar c5 Ilumen coeli qua ratione Ocnit ut si nonatidianturm dissipent.Contra possitionem simpliciitra umplici obicit ex tor:primo quia non omnia coelestia sunt persevitiat nam nil igitur pati ratione sonus, Soeundo intestictus est omnium fitellictilium . igitur omnium sensilium sensus.
308쪽
um senssus. Tertio tunc natura seci Iet aliquod sensici quod a nullo sensi sinu et :5 ita oclosum lut deducit Aueroesio meth comv.Quarto accidaticola cadoriar percipiuntur igitur Δ propria sis pateti quia percipiunt motus magnitudo ct figura cudio consequciatia uero declarate quia a dentia propria percipi piat mediantibus cJibus il de anima re ira sonitae sint ppria siue cola accidentia semper percipi poterunt.' argvcbat Aueroes calori lcitis pcrcipitii tactu ligitur sinus . nam sonus multiplicat se in maiore distantiis tactile, i laec contra simpIlcium pro Dcsensio. defensione simplicii uno modo dici posscet illos sonos non cile auditiles ab auditu corruptibili. Solum autem ab audituriciorum:quia civi apud simplietum habent auditum iussum e tactu. Secudo dici potet magis peripathetice ubi debes scire simplicium telle nos illos posse sentiti rimo a pythagora suille auditos.Sed non inquavis disipolitione. auditorium enim cum materiale
sit inui in materialitatem aliquam nanciscatur: non potet flor. Os Illos c estes percipae. reditur
autem immaterialis Da silentio turpium auditi lium:signum autem quia omnes religiones praecipiunt silentiu in quorcligiosi testant eaudiuise uoces angelicas:quas audire non potuillcnti nisi purum habuissent auditorium latientiet ab auditilibus corporiis c turpibus. Tuc ad rationes dico ad primu q, fulgor corrupit oculiquatenus recipitur in regione hac inferna in qua nacistitur ulna corruptiuam Sonus aut ille hanc sertiri non potest quia sese sntentionaliter multiplicabit. Addi. concedo aliquem sensiim elle illorum nil auditum purificatum,c sic non datur aliqd auditi te quod non percipitur ab aliquo auditu. Additi patet lutio .illa enim accidentiarprra sunt audititia non tamen ab Oi auditu: spurificato Ad. v. patet diutici ille icausatur in hac nostra regione motu re attritione cuialexione radiorum:quo modo non potcst senus multiplicari:&sic potcst simplicius defendi.de tertio dici potestic reduci ad sim peripateticum q py EVo opini thagoras per harmonia coelestem uoluit proportionem uelocitatum in motibiis II hoc quia Oia Pythago hie cv illic per vquivocatione diculur. Liuius aut color esse porcstlquia harmonii nora duo di,
cit .videlicet qualitatem auditilem: o proportionem uelocitatum motuum .c tunc dicerct Py/thagoras uoluisse ilIiccsselonos quoad materiem:hoc est quo ad uelocitatum proportionem:
non autem quoad formam hoc est quo ad qualitatem audirilem ex hoc modo py thagoras rcc te sentiti sorte dixit illa sub illo coIore ad suadendum auditores in bonum .de uuarto simplici' An accideria uidetur uelle quae cunq; sunt in coeloicile substatias nihilq; in illis accidero Amplius omnia di in emi sint ei per uiuocationem Nam quae sunt in his accidentia unillis sunt uirtutes ci quoniam seni substantis sus non percipiunt nisi accidentia: ideo uoluit sensus non percipere illa ut propria obiecta: dicit o simpli enim nos percipere non magnitudines illorum ino moti l non figuras nec stellas ipsas:sed quaedam quae ad illa construuntur ut fulgores: cv id genus Sed huic obicit quidam primo quia Ari Replicaestoteles secundo de anima ponit diaphanum esse comunem coelo evagni atq; acri.Secundo Magnitudines&sigurae sint rationes abstractae amatcria igitur illis cultis comunes. Temo si motus magnitudo cu stella non uiderentur omnis specillatio astronomica periret Quarto imperfectum non est substantia persecti:at motus est impcrscctus quid igit non substantia cccli.Quinto.Tunc idem in Gle esset figura ex lumen. Sed haec non cogunt contra simplicium tibi dcbes inre simplicium cu Alexa Edrum omnia coeli accidentia uoluisse esse propria ac sientialia ut etiam Aueroe dixit eX hoc quia carent matcria, contra sunt accidcnil aliorum quae accidunt ab
extrinseco propter materiam his.Simplicius igitii uult coelorum accidenuatio esse dicenda accidentia ab accidendo erit,insecus: sed elle substantias hoc est propria cu essentiali, ideo a qui/uoce illis c diis compctunt se, per idem uult illa non percipi sensu paenitus sed cum aliquo di scursu cu hoc modo intelligendo opinioncsimplicii: rationes illius non ualent. Hax de sonis.
De ordie uero ipsarum quo nam modo unaquei dissipositast: ut quaedam sint pia 'orcs iqucdam posteriores: &quonam modo se se habet interuallisae iis quae in
astrologia dicuntur: contemplemur dicitur enim ibi sussicienter.
Agressurus Ari de ordine stellam aleti situ:hac in parte pinicti argumenru ad dicendat evinqt Expositio . de ordine uero ipsa α quonamo unaquem plant mota silerit uti graeco legis uel disposita fuerit reuerbus inat: ita ut quaeda sint priorestquaeda posteriores hoc est ut aliquint suptores aliqua: inseriores:&quo nam mo sese hiat in interuallis:hoc est quata intercapedine altera ab altera di 1 auerit: Ex iis quae in astrologia dicuntur contemplemur.dr. ibi susticienter.Cuius cam assienat simplicius:quia haec depraehendi non prat per principia natis pliis: sed per proportiones
blagnittidinum:quae ad mathematicum spectant.urianaximader primo pertur Magnitudines
s et lilia adinvenit te. Pythagoras ordinem stellarum:& coniunctiones sella FIunae hyparchus
309쪽
etiam methapontinus di post ipsum ptolemaeus multo diligentilistha eqv plura adinvenerunt. Quae Auero Debes scire ut Aucroes innuit astronomiam cutiaturalem distare inconsiderando stellas . πυcom lxvii mo quia in ogus in talibus questionibus assignat psiim quia est tantum naturalis autem τὸ sim propici quid Secundo quia astrologus omnia illa considerat in ordine ad quantitares mo/tuum aut distantiarum aut lituum naturalis autem absolute ut mouentur tantum: c sic habet di Terentia:primo uero meth com.UX uidetur Aue idem dicere., Accidit aurem pro ratione quae est in interuallis: Morus ficti singularum:ut alii sint uelociores:alii tardiores. Nam cum supponatur ultimam coeli circulationem simplicem atq; uelocissimam esse coeteras uero tardlares atq; plures quippe cum unaqueque suo in orbe coelo contrasertur: Equum iam erit cam quae proxima est simplici ptimaeq; conuersiones:plurimo in rempore suum orbem peragrare cam uero quae longissime abest In minimo coeterarum uero semper eam quae est propia
quiora maiore cana quae est remosior: in minore proxima namqr maxime exupcyratur remotissima autem initame omniuna ob distantiam at media pro ratione di stantie iam ueluti etiam mathematici ostendunt.
D pQuxiψ Ptoposita intentione nune accedit ad rem:& primo proponit ueritatem questionis:secundo Mplanat quid uelit dicere:Tertio probat quod proposuit de primo inquit accidit aut pro ratione quae est in interuallis motus fieri singularum stellarum.est igitur ucritas questiois qualis est proportio distantiarum stellarum a prima phara ovi centroi talis est motuum illarum in uelocitate Expono quid dico sphaera prima mouet simplici motu cuti locissimo ab ortu in occasum
utera omnes econtra ab occasu in ortum serunturi hoc modo ut quae est primae 'Iimae proxi/ma proprio motu tardisssime mouetur ut saturnus singulis XXX.annis quae ab eadem est remotissima:uelocissimelut luna singulo mensoquar autem in media distantiat mediis temporibus. Inuquit nam cum sup natur ultimam caeli circidationem simplicem a tua iactocillimam esse simpplicem quidem:qula regularissima est uelocissimam uerorquia xxilii .horis coeteras uero tardiores at plures culi quoad earum mori,s tardiores quidem Rula omnes excediit spatium di/el: plures: non Blum quo ad diuerses planetas:sed etiam unus planeta pluribus motibus moticitur, quippe cum una quin suo in Orbe coelo uidelicet primo contrafertur ex iis concludit quid uoluit ipse dicere dum dixit motuum uelocitates esse pro ratioe interuallorum: ck inquit aequuestiam eam quae proxima est simplici primaeetidationi siue primae convcrsioni plurimo in rem νpore suum orbem peragrare:eam uero quae longissime abest: in minimo caeterarum ueros neam quae est propiquior in maiore eam quae est remotior in minore.Haec in expositio eius: quuoluit dicere.Talem expolitionem siue ueritatem persuadet e ut mihi uidet supponit duo:quorum primum est orbes inferos propter raptum quo mouentur ab ortu in occasum xxiiii horis timpediri suis in propriis motibus hoc patet pro tanto quia propriiscllarum motus:aut sunt co/trarii motus diurno:aut adue si saltem .sm est ea quae impediunt a proprio motu propriam operatione quanto magis prope sunt impedimentu magis tardantillum quanto ucro remotiora: tato accelerandi quasi minus impedita:Ex iis soluit problema,3 propter quid aliqua stestae tardius:aliquae uel lius: aliquae inediocriter serunt,patet solb: nam quae proximae sunt: tardius mouentaquia uis impeditiua in illis maxime uigetlpa propinquatione qua remotissimae: tardissimetria ipsa impeditiua uis minus impedi/.quae at in medio:erunt mediocriter celeresippim Ouae Aucto dimentu mediocre Et in hoc apparet error Avertas:qui uoluit intelligere Aristotelem de moeom. Iviii diurno quo omnes mouenmr es enim hunc uoluit Aristoteles intelligere dum dixit
aliqlias stellas tardius: aliquas uelocius ferri: hoc enim est contra expositionem eius quod proposuit:&contra rationem quam allignat Aristotcles ut patre intelligenti et, propterea ipse cogitur e onere modo quo nos expoluimus.Secundo patet non esse necessimum solem esse inrne diate silpra lunamsi exponatur:ut nos diximus:quia bl proprio motu tardius scitur uenere di Mercurio licet motu medio sit semper eoru coniunctio: ut in magna compositione docuit pro lanuviis. Verum de hoc postea dicemus. Sed quia Auero exposuit Ari uelle Blem esse taediatu supra Ium: Phocipeaesa credit Ble moueri ceter ivuenere & mercurioicia res Illude situ stellas sit contra astronomos:ppra incusat Art.& uult dictum Ari. ii 3'. qualis est proportio distantiae
a primo talis estu locitatu in nrtis motibusIno esse uete pse nusi de extremi ur te de laturma
310쪽
ima de mediis uero uult esse dinu accideraliteri* moueant mediis uelocitatibus:quia no ora
'impropora edulantiam qim 'flammuaestio unum quasi mediu inter luna alaturnum non .ide unis,
ine sed istorme: c hac rone saturnus tardissime mouebitur:qa primo proximus. Iuna uel illi merua remotallima: Medium quod est agregatum ex cineris:mediocriter hare Aue in defenso/neluae e ostionis ad mentem Art.Sed an hax uera sint: statim diemus.Sed circa I eo Arist. Dubl. inquiti currit non parua Dubli ila ex uerbis Ari uidetur sequi in motibus loriim este con/trarietatem c uiolentiam ait, nsaturnum tardissime moueri:quia est proximus uiolentantit&quia magis in illo p ualet uis primi mobilis. Iuna tardissime:qain illa minime praeualet. lpis uidetur uiolentia in illis Soluit Aue Alexan ovsupponunt duor quorum primum est moeo ses Alexan. res ordinari dinem orbium ita di ero. moeor euperi or propterea motoriaturni petiectior est motore lune.Secutidum est oes mo/tores naturaliter appetere assimilari primo quantum possunt:quia propter hoc mouent. Ex iis lolu mr questio: 'ri per magis praeualere in proximos in extremo intelligit manis p ua/Iere in ut limilitudinB cuderis&Per minus pra ualere .intelligit minus praeualere vim simili/mdinis desiderii:ppea sequimrsarumum tardius moueri:quia moto saturni in uicinior primo
moria in desiderio est illismm tardissunus tuerit quia minus tendit ad contrarium ut igitur seruaret motor sitiirιn similitudinem delideri ad primum:rctardavit motum tui illius tarditate apropinquet primo
quantum pol Contra uero quanto est magis remotus:tanto in desiderio min' similis est primo 'sic in motu min'similis quareves tabit.Sed hic obicit Thomaslexsmpli lusiquia Aii ab obiectiones
lute posivit maius corpus uelocius moueri proprio motu: a moueat corpus minus: quia in ma Thome ore quanto maior est uirtus Secundo proximum sumo uidetur ecte magis tale sed saturnus est proximus Cimo. igitur debet esse uelocillimus. Tertio motor saturni est aliis persectior let mo/De uelocius. uarto non uidetur ordinis consequentia seruari:quia non uidetur medios move ri medio motu Quinto proportio distantiae planetan ad primum mohsseckad canim est unυ ormis:&non proponio uelocitatu Adhax dici potuimu is mensio ale. cus est loqui de in planetas:&secus de circulatione illon . Secundo Q aliter est loquen&Jde his motibus ut nates sent: cti ut uolutari ari Per primo in DdRendu igitur ad primui Oriendum Laturnus uelocius mouerimon in uelocius circuere: nes n. aliud sumit uelocitas mo
tum te celerior non at circulatione M. iiii clav dicendum ordinem consequenti debui elemari quatenus nagi motu moverent non at seruatus fuit: quatenus mouentioliintario motu. Iaae pro Ale icipiat.Sed cura haec desim sella est dubiu: Aue n.credens olem moueri Desoci De situ soli, Pprio motu: uin ea uenus ut mercurius cogebat uno mo ponere lemipra lunam. In allarnuone defendit Ari. fingendo Ari intelligere per medium oci planetas exceptis saturno cuiusna:qui sunt extremi.Sunt i mripho qui ad mentem Ari. uesunt Elem esse suora luna e metcurium c uenerem:& tiptolemaeum cum Arist sentire Sed intur mihi Aue primo errare de motibus. nam uenus cumercurius uelocius mouent suis propriis motibus ipso te licet motibymediis semper sit media ueneris ovisaeuii a 3 Blis colunctio ut astronomi obseruariit. Secundo errat:qa Ars expresse in lib.demudopon ordinem planctarumlsiolem luxta lunam collo. cauli. Amplius insta nitimans dissicillima supponit sole oti Iuna esse .pxima:aliter no no ha/heret Iocum ut uidebit com Ix.de ueritate igitur m quo ad tres primosi non est dubi si illos rite lupra ole hoc minui saturnus sit primus:fecundus iupuere Tertius mars de cateris an in sub sole an supra:ptolemaeus utuarius: nain. in magna: copositionis siectionet asserit latoicuuisse discernere an supra sole uelsubsile sint:qa non ualet non abstodunt lem igitur sent supra uallat illos nuna diametrari inter Diem cunostros oculosvieluti videmus in luna:qua tam mise coit te non semper obseurat Gl .dixit ptolemaus stat illos nuna diametrari inter solem, IsrU:quod in lige apud protervos qui uelint driendere oppositurqa sm ueritate it se in eoes lib.secti .iumstesita Olbus uenere oviser risi cocurrere si Liciniade linea.dipta albertilla ovalli plurescas assignat areno eclipsint soleta c si sint sub siler hocin .esti aiut nitia sunt nimis Iucidi: modo lum interpositum interocillos ct Iument non eclipsat illud tali aiuntelle preorum diaphanitatem tAlii ex paruitare corporis:ali assignantiam ex distantia a tia Utes conum umbriae no perungere ad media aeris regland Quicadis de re:tandoptolemin