장음표시 사용
41쪽
36 Adiutores , de testes fuere inter alios PP. IosephusFerronius,& Io Macrinus: Autitudo unde globi dimissi sunt, repri sentata hic per si- . neam AB. fuit tamen Maersa: Marmoris poliri plani' si i ties C D. supra qua
ra 1 in posterioreautem, ut E F. aliquot gradibus inclinata; & ib. nea Reflexionis remeta BI. hasta certis notis in pariete di... mensa a Obliqui autem resultus Reflexio ΒΚ , & eleuatio Κ λ. supra Horizontem G Η, vidicemusin a. & experimento .i Rudimentas rimi experimenti, vide in inisscripta Tabella tria qua longitudines Reflexionum exprimuntur uncijs, seu digitis, i qualium pes Romanus antiquus continet duodecim. .
Cum D. Hadrianus Hossit eximii vir ingenii Parisiis Romam tendens me Bononiae inuisisset , & inter disceptandum. opinaretur grauia dimissa super planum durum ad horizontem prius aequi- distans,dc deinde inclinatum,aequali altitudine in reflexione eleuari supra eandem horizontalem; ego vero negarem id uniuer-cialiter
42쪽
saliter aut plerumque verum ectas voluit id in nostri Collegis atrio rustico experiri,dimissis globis ex eadem semper altitudine pedum 3I. Ego ut pote tunc pharmaco sumpto deeumbens ina' lectulo non interfili, sed pro me interfuere aliqui ex nostris praecipue P. Iosephus Ferronius,& cum D. Hadriano Illustria. Sena tor Vastauillanus.' Excellentisi. DD. Μalpiga & Montanarius& experimentum mihi in charta relatum fuit ut infra; marmotis planities adhibita fuit, dc prius hiorizonti aequidistans , deinde in clinata. Altitudo Pedum 3I.
BI. Reflexio Recta Inclinatio ABF
unciarum Pomulum ara scium siccum
8, dgnovit D.Hadrianusin Renexione obliqua, longE minus eleua- . ri hos globos supra eandem planitiem horizotalem , quam in Reflexione ad planitiem, de horizontem perpendiculari; sed di xit,se non acquie stere omnino huic experimento. Proinde decreui post valetudinem , & commoditatem maiorem deueni ad tertium experimentum accurate Quod factum est d. ἔ6.Octobris anni a 668 Sed iam D. Hadrianus Florentiam luerat , Testestamen,& Adiutores fuere aliqui ex nostris& praecipue PP. Iosephus Ferronius.& Hyacinthus Micholus,dc tres mensurae capta ut infra, obliquata planitie maioris marmoris politissimi, i ea inclinata angulo Graduum Io .post casus perpendiculare . Tertiκm
43쪽
Tertium ExperimentAm.Confirmatur i ue hoc experimento Reflexionis obli M Iineam: longiorem esse linea Renexionis orthogonalis, quia illi minus
reluctatur grauitas, quam huic , nec tantus impetus in obliqua impressus est marmori,quantus in recta .ideoque plusculum impetus impenditur in obliquam lineam. At E contratio confirmatur minorem esse eleuationem supra horizontem in Reflexione obliqua, quam in Recta , dc tandem confirmatur percussionem ex Reflexione aestimatam , non esse maiorem in casu perpendiaculari,quam in .obliquo; imo si nesciremus minorem resiste tiam grauitatis , videretur maior percussio fieri in casu obliquo, quam in recto. Inter omnes praedictos globos elegimus eburneu ut pote homogeneae materiae, dc temperamento duritiei cum grauitate mediocri aptissimum ad Reflexionem iustam, ideoque illum eundem postea dimisimus ex fomice Ecclesiae nostra: no. uae eiusque fenestella rotunda,alta pedes paulo plusquam o filiique Reflexio recta unciarum 3w proxime,sed pauimentum Ecclesiae non est marmoreum, lateritium autem minus idonea est ad repercussionem. Interea si Reflexio unciarum pr.est argu mentum altitudinis pedum I s. quos globus absoluit uno sere secundo horaiio;Vtique Reflexio inciarum 3w.est argumentum impetus acquisiti ex Altitudine pedum circiter Go. quos globus abloluit duobus proximξ secundis horariis. Et hoc ut simplicissimo dc euidentissimo experimento deinceps utemuri, Quand quidem nimis dissicile fuerit percussiones metiri ex Altitudine
Turris Asinellae, dc interuallo pedum, quos globus noster pertransi ε
44쪽
mnstat tempore Meundorum Horariorum: Sed praemitten .dae sunt aliae propositiones.
27 Ex pereu ηum disserentia,qua fiunt a Gravi decidente una aliud eorpus apparenter immotum,quo ex altiore laco dimittuntur,si eatera fimi paria colligitur aut aqualis, aut maior disserentia Altitnonum, quam sit disserenia percusonum. ID iam probatum manet ex dictis seb finem numer ram expertimento ponderis eleuari;& siab finem numeri 1 . in stylo sebum perforameat sub finem numeri G.in Reflexionum lineis: & r tio uniuersalis est quia in percussione non apparet semper totus ille impetus,qui acquisitus est a grauiex altiore loco decidente . sed non minima pars eius aliorsum impenditur, dc pars diffunditur Per poros ac partes co oris percussi; pars autem refunditur in corpus, quod reflectitur; aut plurium partium lateraliter, aut . stpemEobnstentium moles impedit maiorem alioquin futuram. Percussionem. Pro nostro autem Argumento susticit nobisex , . Perimentum Globo Eburneo factum: QEia enim ex altitudisie: pedum i . reflexh resialtauit usque ad uncias sa. postea vero rei sultauitvique ad uncias 3w.etiam si nesciremus, ex qua altitudine postea dimissus fuerit,aigumentari liceret eam Altitudinem fuisse quadruplo circiter maiorem idest pedum fio. Esto huic e aoth debeatur reflexio inciarum 363. quod enim huic deficit, pensum fuit aliorsum. de defuit tries marmorea ut narraui ad finem numeri assi
m 3 quae in descensu Groiam, Moe in a*sperensoribus sola inelimatis minor incit maHrem percusonem adaqua, famnam tam .mnibus fias sectibus. 23ando autem sit validior pereum non fant eatera omnino paria, sedprato diuersitatem angulorum Inclinatio- . nis, aliqua alia diuersitas ea a , ves eanditionis intemfietur , qua. percisonis validitatem diuersificat.
HAM Propositiis primoaspectu videbitur contra Communem opinione Ballisticorum.& Mechanicorum,quibus persuasum est,& experimento comprobatum, eo validiorem esse ictum, i quo
45쪽
. :quo sit per lineam magis perplendicularptet ductam, eorpus
percutiendum , & maximum omnium ictum esse illum , qui fit per lineam perpendicularem dii minimum vero imo nullum, qui fit per lineam parallelam corpori alteria Nemo uine Bombardarius non affirmabit maximam stacturam muri fieri O bombardael iactus diligatur perpendicularitα aduersiis murum,nemo item fiber negauerit in terebrando digno,aut serro citius, dc facilius il-' iud perforari recta ac perpendiculari via ; & sic de innumerabiliabus . Hisce igitur fundamentis R. stephamis de Angelis in suis primis Considerationibus Venetiis editis anno r668. Aug. I a. pavi ro.& Ddor Alphonius Borellus in Responsione ad D. Mini chaelem Angelim Riccnim pag. 34. ad 37. ex sola diuersitato Angulorum Inclinationis affirmarunt fieri peccaesiones magis
uis non ta stantibus hanc doctrinam limitandam agnouimus . imo quia caeteris paribus experti sumus, aequalem fieri peti . , sonem ab eodem Graui ex eadem altitudine dimissis in eandem ceream planitiem, tam aequidistantem horizonti dc excipientem .ictum perpendidulariter, quam inclinatam pluribus gradibustad
ipsum,& excipientem ictum obliquum, ut narrauimus numas. - . uem ex perti sumus caeteris paribus non esse minorum , imo ma- .iorem lineam motus reflaxi dimisso eodem globo supramari-- ream planitiem melinatam hinimmigradus fio. aut in lare quam cum ex eadem altitudine dimissus est supra eandem pla-- nitiem horizonti aequidistantem , dc excipientem ictum per m. dicularem sibi,ut narrauimus anum. 26 ex quibus extrenaismo ini dis petitissione 6c reflexione.sed simplicissimis, di euidentissimis deprehendimus, diuersam inclinationem lineae per quam imprimitur, ac dirigitur impetus, quo percutiendum est alterum corpus , per se nest cainre ad maloiem, vel minorem percussi
nem. Sicut autem recta linea cadens supra alteram rectam luneam, fidit duos angulos hinc indeaut rectos , aut duobus rectis aeqhiales;ita sit cuspis styli a graui decidente intrusa in materiam semidulam, dc perfossilem, & hemisph rica figura deorsum rerminatam , in recto quidem casu inuenit reintentiam utrinque aequalem partium quae debent cedere locum stylo intranti; in obliquo autem casu, minor resistentia , quae in una pari inuenitur, nempe in depressa insta horizontem; compensatur maiori resistentia partium plurium superstantium, ex altera pla' ga partibus cedentibus locum st ylor ideoque aequalis utrobique
46쪽
i e se animaduertimus in casibus.in quibus obliduus ictus' ut
videtur minor,non esse caetera omninu paria; secs gut corpus per cui iens vel percussum ob figuram, obtuso ibia facto non inipri- mere impetum per viam directi iactus,nec eo puncto contactus, sed alio ut figura indicavimus sublinomnum. as. Vel certe in te rue itis materia percussa heterogene , vel pluribus ac densiori' bus partibus compacta; vel ipsa fisura corporis percussi plures partes obiectas habet Qui obliqtio,quam recto: facilius quippe perforatur lignum cuius crassities lit digiti unius,quam si versus eam plagam perforetur, in qua obsistit crassities digito uno m ior: Si porro Hem globus supra planum inclinatum dimittatur contra planum subiectum,& diuersae fuerint inclination c*, no eris idem tus, quia maiore impetu graue Ocurret per planum minus inclinatum,quam per magis inclinatum; dc sic caetera non erunt paria. Miu nec in aliis casibus diuersae percussionis ;sed praeter diuersam inclinationem reperietur ab exquisite philos νhante aliqua diuersa causa vel conditio concurrens addi uealitatem percussionis adaequast sumptae. Aliquando enin oblRlua percussio, quod in una parte percussi, compe sat in aliis corporibus reflexo tramite percunis,si ibi existant;aut prolixione sibilo compensat sonum, qui factu fuerit recta percussione.Estos unicuνδη praecipue intentus, vel obuius cogni tioni effectus percussionis consideretui ,maior sit vel appareat iapercussione rectioris, sed tamen semper pliqua disparitas ad id concurrit,praeter sp*M inclinationem. Haec si confideras ent pr*dicii Aucines,de experimentis compro bassent,non fuissent decepti ex vulgari illa doctrina Nec D. Bo-
rellus linearumabstractarum proportione ac mensura per sinus angulorum usus, puta i se demonstrasse uniuersaliter, quae demonstrata a se dictitat: Natura enim, aut ars,non semper opera. tur secundum proportiones linearum Geometrice consideratas, & certh ut supra dixi, male de nobis meritus est cum dissimulauit nostiam clausulam rc eteris paribus , toties a nobis expressam: dc attulit diuersos casus,
aut disparitatibus aliis affectos, aut sino
experimen to expresso comproe batos.
47쪽
De Zinea, quam Graue descensens in hypothesi de Telluris mota no , o Annuo a Copemico supposito describeret inspatio Mao ηορο de mensura talis linea, atque Angulorum Inclinationis, quas in desens esceret illa linea cum perpendiculari ad horiettonea Telluris.
9 C Upponimus hie Graue aliquod, videlieet Globum argillai ceum unciarum g.vel eburneum semiuncialem, dimisimper aerem nostratem ex altitudine pedum Romanorum is . eos consecisse tempore unius secundi horarii, perpendiculo breuissimo dimensi , eundemque ex ahitudine pedum μ. dimissum peruenisse ad pauimentum absolutis exacte duobus secundis - horariis , idem quem omnino cbseruaturum oculum constiturum supra terram; si Tellus , ut vult Copemicus, mouereturium diurno circa sui centrum motu; tum Annuo circa Solem.
Esto hypothesis talis descensus sit improbabilis , & contra
finem naturalem Grauium, ut postea docebimus .
Supponimus praeterea hunc descensum futurum in eodemphysich plano parauleii Bononiensis, in quo secimus experimenta; quia, intra duo secunda horaria non deviaret abhoc plano plusquam unciam pedis , ut ostendimus lib.s. Alma gesti Noui cap. Ig. num. . stiam
48쪽
Si Grainia eum Terra e mo motu moverentW, ct descendendo designerent in Mundi patis eireuli peripberram a Gallias descriptam 1 descenderent per illam uniformiter, salua in primis duobus , imo qua . tuor secundis byarlys proportione debita si 'adratu temptaum n
ao TN Dialogis Galilaei de Mundi Sy- ς C
ut stem. pag. Italicae Is g. ex centro Α.Telluris,per Turris verticem C.in- ' 4. secundis horariis conficiendas avertice Turris, vi diurnae vertiginis eique similis arcus B K describitur conficiendus a pede Turris B. diuis que alterutro quadrifariam ducuntur ex A. per puncta diuisionum rectae
secta deinde tota Α Q bifariam in L. describitur interuallo E C. semicirculus C Κ A. terminatus in Terrae cen Turri BC. componit totam A C. His descriptis ; quia Λ C. semidiameις , 6 nua descriptus est arcus CL duplus est Semidiametri EC. qua descriptus est arcus CX. per s. theorema lib. 2. Collectionum Pappi, adeo arcus C I. duplus est ad Analogum arcum C Κ, de dimidium C a duplum dimi dii CT. de quarta pars idest arcus CF. duplo quartae CS. Angulus autem CEΚ subtendens arcum C Κ. duplus est Anguli C AI. subtendentis arcum CI. ergo arcus Cl. est dimidium arcus illius, qui similis est arcui CK, ideoque aequales sunt interse arcus CI.& arcus CK. &simit iter arcus CF. arcui CS. M areus C G. arcui C T. aequales sunt, sed non similes, quia si CF. sit secundorum 13. erit C S. secundorum 3o. &c. Hinc tamen sequitur arcus a Graui descriptos in circumserentia .esse intersese aequales,& vnisbrmes,nempe arcum CS. arem ΝΥ 8r arcum ST. arcui T V. Sc hunc arcui VK.sicut interse sunt teruallo Λ C. describitur Arcus C I. quatuor temporibus aequalibus puta
49쪽
r i Ostendendum iam est fieri polli, ut in descensu Grauium aliquorum primis duobus, aut quatuor secundis horariis, spatia pertransita sint sicut quadrata temporum: quod facile ostenditur: Nam ex modo dictis, Arcus CS. primo secundo horario pertransitus est secundorum 3 o. & complementum eius S Κ A.
Graduum 179. minutorum 30. & secundorum 3o. cuius sinus duplicatus, seu chorda AS. est partium I99999999 7.qualium tota chorda. Λ C. sit aO, O,COO OCO. ideoque F S. partium t
lium ue a.deinde arcus CT.est secundorum 6o. seu minuti unius, dc complementum T Κ Λ. Graduum i79. minutorumque 3 p. cuius chorda AT. talium partium Is99999s788. ideoque GT. partium aia. Porro arcus CV. qui est sesquiminuti , complementum V Κ A, est Grad. 379. minut. fg. secund. 3o. huiusque chorda est partium 19999999sa . ideoque V Η. partium 4 γ. Denique Arcus CK. est duum minutorum, & complementum ΑΚ Grad I 9.min. 8.cuius chorda est I9999999Is .idemu IK.partium 848. Interualla
16tim: quos ex residuis chordae to talis collegimus ut videre est in 77 9 adiecto laterculo:ergo potest de scensus aliquorum Grauium fieri in principio per circularem lineam a Galilaeo descriptam,salua proportione reperta inter spatia pertransita , & quadrata temporum. Hac methodo usi , ut ad hominem argumentaremur contra Galilaeum, qui abstracte locutus erat,non descendendo ad ullum casum particularem ; -- simus occasionem remotam P. Stephano de Angelis existimam. di,etiam in casu globi ex Asinellae Turris vertice dimissi, qui primis quatuor secundis horariis consecit ordinatin, pedes I . 6C. IIS. a O. globum hunc descendisse per circularem lineam Galilaei,quod minime expressimus, & in Astronomia Resormata lineam illam deseruimus. Non oportebat ergo doctrinam illam , quae generaliter, scabstracth sumpta vera est.& ut mox docebo. possibilis, applicare ad casum , in quo non verificatur sicut fecit pag. 39. nempe ad casum, in quo globus noster ex rostris i ta 'crioribiis Asinellae Turris dimissus confecit primo secundo hos i-rio pedes i s . dc in fine duorum secundorum pedes 6o. &c la O cnim experimento usi sumus ad comprobandam proporti raritar
50쪽
. Otiorum decursorum talem, qualis est inter quadrata tempOrum , non autem ad comproiandam viam circularem Sed dimittamus hanc litem, quae nihil fere facit ad nostra Argumenta contra Systema Copernicanum.
Gratila aliqua in hypothes diurni motus Terra possent drysendete ι prioribus secundis horari sper lineam circularem a Galilaeo dem Uriami salua proportione inter spatia pertransita apparenter, et 1adrata Temporum sue dimitterentur ex tanta altitudine quanta est
Turris Asineta siue non. 3z TAmenim pro praecedenti propositione ostensum est posse It coniungi haec duo ni nurum, ut Graue descendar per iuream circularem a Galilaeo designatam, & interim salua sit proportio
spatiorum cum quadratis temporum, si videlicet internalia decuria Ordinatim init FS. partium 13.& GT. zD. dic. Hoc autem non abstracte tantum considerabile est,staphysich possibile tribuS modis: ncmpe obleuitatem Globi di ex altitudine Asi-nellae, ve Iob longe maiorem altitudinem, ex qua alius grauior Globus dimitteretur; vel denique si semidiameter Terrae diuinitus augeretur.
aerimδ enim a sumpta ex Geographiae ReBrmatae lib. 3. Cap. 33. Telluris semidiametro pedum Romanorum ars 67 68 & ex lib. 6. altitudine rostrorum superiorum Asnellae Turris supra superficiem Hadciatici Maris pedum 4sci. euadit in praecedenti figura , tota AC. 23 36793 8. pedum. Fiat ergo ut A F. partium 2O,COO COO O . ad eandem AF, pedum a 3 3ο7938. ita FS. pa tium s 3 ad i S. pedum O. IA. si Globus aliquis adeo parum grauis sir,x t primo secundo horario,iiran pertranseat suo ap-- parenti nobis descensu plusquam vigesimam partem Romani. pedis, seu paulo plusquam semiunciam;erit FS. partium 3 3. qualium AC. sit ao,oco ooo, o. Rursus si fiat ut A G pari.
ad GT pedum O. ;όα esset GT. spatium quadruplo maius spatio FS.S sic salua esset proportio pratalicta.
Secundo varietur iam altitudo,eligaturque globus,qui primo secundo horario petranseat unum pedem Romanum, & in sine duo Iam secundorum pedes .fiatq; ut FS. partium 33 ad FS pedis I. ita AF partimnao, o,o , o . ad eande AF. pedu 377q 38 si . - quibus