장음표시 사용
581쪽
, &hoc Dpter multa. Primo, quia sui inissit ad rones. I Ad primam dr, C
sensus exteriores non , cognoscunt ' sensationes non tum qualitates
suos actus,& tamen illos experimur sensibiles a sentibus exterioribus,tacoenoscere. No enim solii videmus men bene a sentibus interioribus. album, sed iudicamus nos videreat Ad secunda di, lenius conuarit bum,S hoc non est nisi per sensum nis pet eundem actum, S in eodem communem,ipitur. Secundo. luia instantityi, ponit driam inter obiesensus exterior nihil cognoscit, vel cia diuersorum sensuum, unde len- iudicat in absentia sensibilis, quia sus communi, primo per unum a non ei ireseruatiuus specierum nisi ctum cognoscit unii obiectu unius in modico tempore, sed sine specie sensu &peresuina actum aliud ob nihil cognosceret,Ee tamen in absen lectu alterius senius,&virtute isto-tia sensibilium cognoscimus ipsa se rum duorum actuum format unum sibilia,igitur. Tertio,quia sensibus tertium actum virtualiter continere exterioribus clausis in somno appa noticias illoiu duoru obiectorum.
rent nobis sensibilia , S hoc non et i s Ad tertia patet satis ud ludi cedit. nisi per sensum conani unem, igitur. D I TVR iecuΠd V I xv do . si . Quarto,quia de sensibilab . diuer- sensus communis .sit Unus, ei plurnus, vel seruiensuu coponimus, & diuidi - res.' Et videtur, T sit plures, quia plutes.
inus ponendodria, iudicamus.n. t una potetia habet iam uiri unum or-
hoc albueli dulce. t Eliasius vocet panum, sed lenius communis non Deane iudicabit, si ille que videt, est habet tantum vaturn organum, quia qua vocat eu,& hocnis est nisi pseniorganum debet esse in media prolum coem, igitur. η Et siquis dicat portione qualitatum, quarum eit sucontra hoc, adi licet unus sensus ex te iceptiuus,sed organum sensus comrior non ponat illam driam, tamen, munis noeit huiusmodi, igit. I Ite bene duo sensus. R espiandet, p non, organum sensus communis debet quotunc sequeretur,a si essent duo terminare organa aliorum sentuum homines , quorum unus videret al- cxteriorum, sed non vi ubi esset si dinem,&ali nigredinem , s pos tuandum tale Oxyamim, igitur. Insent ponere driam anter albedinent, oppositii vi esse Philosophus in tex-N nigredinem,quod eli salsum: na tu Ad cuius disticultatem respondeponens driam inter aliqua, oportet tur, ' est ynus, & huc tam ex partest cognoscat illa ex omnibus iiii, pa organi, raam ex parse rei m etiam tet, quare sensus communis est pse dispositionis,qualitatiuae.' Et ad- .nendus. Primo, ad cognosce dum uerte, it organum sensuS commur sensationes sensuum exterior v. 'se nis sic je debet habere, vad eum cocundo, ad cognoscendu sensibiliata putantur omnia orga sensuum ex propria quam communia in absen- teriorum; aliter ia. miciperet actustia eorum. Tertio, ad ponendum eorum. Et aduerie, quod sensus
driam inter sensibilia diuersoru sen communis dicitur quodammodQ, plures.
582쪽
E plures,quia apprehedit illa quae alii
sensus exteriores apprehendunt, Vnde in quantum apprehendit visibile dr ella visus inquantum audibile auditus, inquantum gustabile gustus, S sic de aliis. Et aduerte, si, dicunt
aliqui, quod organum sensus communis di esse parte anteriori cerebri, ur tamen secundum Arist. quod sit in corde, quia omnia membra habent coniunctione in ad cor,& ab eo recipiunt species vitales, & sensibiles. Et ad ronem primam dr qui quid Iit de anima non concludit nisi Sensus in in sensibus exterioribus. Sed restathubi 'ε alia di cultas, quot siit lenius intei iores.Ad quam respondetur br, 93 de hocssit duae operationes, seu duo. modi dicendi. 'Unus est, is medicorum, qui dicut elle quinque sensus p interiores.s Primus est sensus communis,cuius organu est in anteriori parte cerebri,Seius actus est e gnoscere obiecta sensuum particularium,& eoi u sensationes,& cognoscere tam sensibilia communia,quapropria, tam in eorum ab lentia,qua in eorum praesentia . s Secundus est virtus in aginatiua,& eius organum est post organum sensus communis, & eius a ius est cognoscere
species rei senIibilis in absentiaeius. 'Tcitius est aestimatiua, cuius organu est in media parte cerebri,& eius actus est ilicere specie no sensatas a speciebus sensatis sub ratione boni consequendi vel mali fugiendi. Quartus est potetia memoratiua, cuius organum est in posteriori parte cerebri R eius actus reseruare spe .cies senIibili una in eorum absentia.
t Quintus est phantasia,euius orga Gn una est in superiori parte cerebri,&eius actus est componere, R diuid resecudum species reseruatas in memoria. I Alius est modus dicedi q,vresse Arist.& verus,puta, creti timponendus unus sensus interior. f. sesus communis,qui vocatur phatasia aestimatiua,ta imaginativa. Nullo n. modo experimur nabere tot potentias di istinctas, tu i a nullo modo experimur habere tantam diuertitate
actuum quia tanta diuersitas possit esse ab utra porentia,& quia non est ponenda pluralitas sine necessitate,
non urcile neccileia ponere tot sensus. Et squis dicat, nonne saltem
Oportet ponere memoratiua distinctam a cognitiua,qus reseruet spoclem. Respondetur is sic est ponet dum aliquid reseruatiuum specie- Hrum, sed illud no est nisi organum,
in quo conseruantur,& reseruantur species eu phantasmata. DuBIΥAΤvR tertio.Utrum An sortis sit veru in unu na, quod communiter agis
dicitur, c quod sortis imaginatio.i.
phantalia transmutat corpora, sicut corpora.
de multis legitur, i per sortem ima
ginatione trasmutauerunt corpora.
Respondetur,u, de hoc dubio forte magis esset superstitiose loqui, qua bene,& vere loqui, tame quia istud
communiter dr, dicam aliquas propositiones nihil afferendo, sed que- admodum dicunt tenentes partem ai5rmativam, sicut est Avicenna & Auirit multi alii. I Prima propones, licet Omnes an inrae humanae sint eiusde 'spei, no tamen omnes sunt squales in virtutibus.& proprietatibqm ia
583쪽
A ditenim alioue esse immersum ma caudamsicut saltus,&quandoque Cteriae aliquem multum eleuarum in illi nescitui cornu in crure licui galin materia. I cunthipropo,anima Io,& ista non sunt nisi ex mrte iri se humana quantumcunq; modicum sinatione,&extimatione. IVicu.n. eleuata in nobilibus proprietatibus Arait. octauo de Histor. Animal. θpotest transmutet re corpus extriti se- cu gallina vicerit eallum,tunc conacum mediantibus quantitatib. inter tur coit elicut galliis. Etiam liquis mediis. IEisduertes ad hoc 'aia sortiter cogitat de venere,eripitur li si potens, ad istas transmutationes bi virga, ita fialiquando semen ex- reqv iritur formatis,& fixa affectio, 'pellit. Etiam puer penitus ut plu-& s illud subiectum sit dispositu ad rimum assimilatur illi, super quem . . rtransmutationem. Requiritur etia, habuerunt sortem imaginationem, talis anima no sit passionibus sen seu extimationem in coitu. Itemtibilibus subdita. Ex quo insertur quando homo videt alium Oscitate secundum Auiccis, no quaelibet ala etiam oscitat. IF tiam pueri trahen- . . humana quantumcunq; in suis ima tes vinum de vase appetunt in inseginationibus , vel assectionibus fixa re, sed ilia non videtur fieri, nili expoteli corpus alienum modo praedi- forti imaginatione, igitur. I Et mo-cto realiter transmutare, quia non dus punendi potest esse talis: nam u Iat quaelibet est eleuata nobiliter, & a cui lumen quod est species lucis,eit B passionibus sensibilibus semota: Un productivum caloris,sic ecies al- Di de non videtur,u, corpora superiora laedinis&rubedinis exilietes in ima non possint producere virtutes no- ginatiua, sun Dductivae albedinis, biles in anima magis, i in lapidibus &coloris in subiecto disposito, pypreciolis, vel salte disponere corpo- quod patientibu , fluxum sanguinis . ira, sed videmus mirabales virtutes es prohibetur res rubea. Et hic de lecuse in lapidibus, igitur. η Potest etia do articulo. Quantum ad tertiusit. illud declarari per experientiam.vi- CON CLvs Io responsali, e Art.b. demus enim, paliquis super angu- ad qu situm. Non est ponendus lenstam trabem extensam super terram sus agens distinctus ex natura rela . secure ambulant,& in si esset super sensus possibili,quae conclusio relinprosundam aquam no sic transiret. quitur satis probata in primo arti. Dicit etiam A vice. ν quando gal s Ad lationesomnes dicitur, quod lina vincit gallum in pugna, erigi-iconcludunt pro nobis, & non con-aur quasi esset gallus,& eleuat sua mitra nos.
584쪽
undu m magni tuinem ,sed -- cudu ra rouem considerandum, quam babet disserentiam, circ. Silv est tertius liber de Anima, in quo Philosophus determinat de potistia intellectitia . Et diuinitur in duos tractatus. In primo, determinat de potentia rationali,& diuiditiir in duo capitula. In primo tangit quinque coclutiones. Ii Prima, considerandum et de par-
re anima , per quam anima cogno
scit,&s apri siue lit sc parabilis, siue
in separabilis a corpore. Secunda conci usim,tangit propi ietates intel- leetus. I l 'rim a , si intelligere sit sicut sentit contingit intellcctum pati aliquid ab intelligibili. sicut sensum a sentibili.' Secun da, oportet intellectum elle impossibilem. Tertia,oportet intellectum elle receptiuum specieruin Matelligibilium. Quarta, intelicetus eli in potentia ad fulcipiendum species, di nullam ex natura deber habere. Quinta, si cui sensitiuum se habet ad Lelibilia, ita itellecti uti ad itelligibilia .sexta, necesse est intellectum esse mixtu, quod ipbat, quia intelle dius omnia intelligit, ergo oportet ipsum Gina mixtum,quod probat quia si in intellectu esset aliqua propria forma, illa prohiberet, ne intelligeree formas extraneas. IEx quo habetur haec ait Auctori cioritas, intus cx i flenς prohibet ex - traneum.' Septima intellectus pos- 1 bilis non habet ali itiam determinatam naturam, sed sol si habet na turam, tu .e vocatur intellectus possibilis anime. Odiatia, mirabile eli in tellectum non misceri corpori, i. r-yano corporeo, quod probat,quia si ellet at i quod organum . tunc quale esset ipsum organum,esset ipsem tellectu ,& scposset esse calidus. Nona, intellectus possibilis est locus specierum. I sertia conclusio, apicduas disserentias intersintellechim S sensum . .Prima, impassibilitassensitivi non est similis impassibili tali intelledius, quod probat dupli. Primo ex parte sesus, quia sensus non potest sentire parua sensibilia, nec valde excellentia, sed cu intellectus intelligit valde intelligibilia,
585쪽
Ano minus intelligit infima intelligilia/Secundo probat ex partr Organi quia sensus non eli suae organo,
corporeo intellectus vero est line organo corporeo. Scdadria est,ila intellectus ibicipit omne, specle, Om
nium intelligibil tum, & dr in actu primo per ipsas, sic non eli de sensu. Dcinde ponit driam , quae eit ex parte obiecti. s Et primo ponit tale
T. co.9. iupponem. Aliud eii naagnitudo, i. individuum magnitudinis, & ma-. gnitudiuis est e , i quid ditas huius magnitudinis. Et subdit, qi hoc non est verum in omnibus, quia in Olb.
idem eii suppositum, S quidditas,
ut dicimus hanc carne, & carne elleidem .s Et per hoc ponit driam inter senium, S intellectum ex parte obiecti, quia sensus cognoscit indiuis v dunna cum conditioni b. in diuulua - tibus, sed intellectus cognoscit quid ditates abstrahendo a conditionibus indiuiduantib. I Quarta coclusiotagit duas qones. Prima, si intellectus est itan plex , S ini passibilis, N. nihil habeat commune alicui intelligibili non ur, ut patiatur ab intelligibili, cum agens,& patiens debeant habere aliquid commune. Secunda 'lo. Utrum intellectus sit intelli et bilis,&si sit,utrum sit intelligibilis, licui alia,aut aliter. I Quinta conclutio, tangit solutionem aliarum 'sinum. Et primo soluit primam, dicens, P. . trix duplex est Passio. I Quaedam e t coe priua,quae eit mediantibus qualitatib.contrariis,& tali passione non patitur intellectus.' Alia eli perse- et tua, S receptiua,&rali bene pati fur intellectus, intellectus enim ςst quodammodo omnia,quia est in po Ctentia ad suscipiendum spccies Ommuin intelligibilium, S nullam habet a natura, qa intellectus ell sicut
ida tabula,in qua nihil depictu est. I Secundo, soluit secundam qone, S dicit, lintellect'cintelligibili
sicut alia intelligibilia. Et subdit, lin his, qui uini sine materia, idem est tutellectus Squod intest igitur. Secundo subdit,s, in habetibus marei iam, unumquodq; lolii in eist i telligibile in potentia, quia inicile ctus eli potentia line materia.
sicut in omni natura, hoc qui- dem ent aliqui hoc quidem materia Uicuique generi, Urc. Is T QD est secundum capitulit huius tractatus in quo Philoc Jeter D minat de intellectu agente, Sc possi
bili. s Et primo ponit talem conclu: 'talionem, necesseeli in anima elle .has in post..
duas potentia S.C intellectum agen- bilis.
tem,ι ps,ssibilem, quod .pbat, quia
in omni natura est aliquid, sicut materia,quod eli in potentia ad recipiedum omnia receptibilia in tali natu ra,& est etiam aliquid, quod eii tiroductivum Oilii Ium, quae producuntur in tali natura, ergo in anima oportet ponere unam potentiam receptiualia, b aliam productivam. Secundo, ponit diiseremiam illorum ad inuicem, dices, ν intellectus possibilis est, quo postibilie est omnia heri, sed intellectus age, eis, qui est potens omnia facete, quod probat per simile , quia sicut lumen facit colores exi stentes in potentia vili-biles
586쪽
Ε biles esse actu visibiles, sic intelletiis,
agens iacit intelligibilia. Tertio, ponit proprietates intellectus agentis, quae sunt quinq ue, dicens, ' intellectus agens est separabilis, impassibilis, immixtus, actu substantia, &honorabilior intellectus possibili. Istam, itimam partem probat dupliciter. I Primo,quia agens est semper honorabilius patiente. I Secundo , quia principium effectivum est honorabilius principio receptiuo cuiusmodi est intellectus possibilis. Et subdit, i, eadem est scientia secundum actum cum re scita. t Quarto, ponit disserentiam inter, virtutem cogitatiuam,&agentem dicens, ut virtus cogitativa, quq aliter dicitur aestimatiua,praecedit intellectum agentem,sic et intellectus agens prae-F supponit eam in agendo, i Finaliter dicit, ' intellectu,ages eth leparabilis, in eorruptibilis,immortalis, & ppetuus,& non remiscitur post separationem, sed vis cogi tativa, i. phantalia corrumpitur quodam interiori
An inteluctus nocter sit pure potentia
Qv A E R I T v R . Utrum intellectus noster possibilis sit pure potelia passiva. I Et arguitur primo, τsic,qui a sed in Philos .in tex. sicut te habet tensus ad sensibilia, ita intellectus ad intelligibilia, sed sensus,
est virtus pastilia,ergo ct Intellect'. Secundo sic, si intellectus esset p&tentia activa cum hoc, i, sit passiua, sequeretur,u posset inrelligere sine obiccto exteriori, quod eti salsum. Probat, quia activum,& passuum Ddebite approxiinata sine extrinseco sustici inat ad actum. Secundinprobatur, tui s queietur. quod omnes actiones,& palliones intellectus esset eiusdem speciei, cum maneret idea gens,& patienias Tertio sic, cognitio fit per assim i lationem potentiae cogniturae ad obiectum, sed illa assimilatio fit tantum per impressione similitudinis, vel speciei obiecti m potentiam, quae causatur ab obiecto de recipitur in potentia,quae ta lis potentiis est tantum receptiva. I Quarto lic si intellectus possibilis esset p- ductivus intel lectionis, sequereriir, intellectus possibilis esset intelleus agens,quod est salsum, & contra Philosophus in textu, qui ponit disserentiam inter ipsos. Quinto
sic, si intellectus possibilis esset pro hi
ductilius intellectionis,tunc sequeretur , t intellectus agens non et sed
nobilior intellectu possibili, cuius tamen oppositum dicit Philosophus
in textum. IIn oppositumarguitur, quia operationes vitales sunt effecti uc a principio intrinseco vitali, sed actus intelligendi sunt operationes vi tales,erso sunt a principio intri seco effectivo vitali, & hoc non est
nisi intellectus possibilis, igitur intellectus possibilis non est poteria pure
passiva. In quἱstione erunt tres ari. Quantum ad primum. Ρκi Mo sciendum,' pro de- Arii. I. claratione, quaestionis supponitur primo, ut habet Scot. 9, in parte intellectiva, idest in anima est aliquod ς. f. sprincipium activum reiectu interuiectionis, & illud non est voluntas,
587쪽
A neque sensus, igitur illud erit intellectus, vel aliquid intrita seeum ipsi. intellectui, puta species intelligibilis. Se cudo supponitur, 3 ad actualem intellectionem causam una concurrit aliquid i plius anime intellectius,& obiectum aliquo modo presens, vel in aliquo representate. Sed dubium eth quot illorum debet poni per se actinum respectu intellectionis, utrum potentia tantum, vel obiectum tantum. I Ad hoc respondet Scotus,' nullum illorum eli totaliter causa intellectionis. Primo modo non potest esse potentia,quia experimur,23 quando aliquod obiectum eli praesens intellectui,s, de eo habemus notitiam quam prius non habebamus, sed hoc non esset nisi intellectus haberet aliquam activita B tena. Et lobiectunt non sit causa totalis pate quia intellectiones,lo perationes potentiarum dicuntur actiones immanentes, suod tamenno nes let si obiectum esset talis causa, sed essent trans tes. Et ex hoc sequitur falsitas illorum qui tenendi
intellectus pure palliue se habet ad intellectionem. I Tertio supponit, et, obiectum in se praesens, v ct in sua specie, di intellectus integrat unam totalem causam ipsius intellectionis, ita quod intellectio,qua intellectus nolier intelligit Petrum, causatur ab ipso Petro presente in se, vel
sua specie,&ab ipse intellectu. I Et aduerte, quod obiectum esse in se Iraesens non eis aliud quam ipsum
abere verum esse in di itantia sussicienti ad causandum intellectione,
sed ipsum esse prssens in sua specie
non est aliud i quam 'speciem cius intelligibilem esse in intellectu, ita quod quando ipsius obiecti species intelligibitis mi in intellectu, tunc obiectum dicitur esse, praesens in
sua specie . S E c v N D O sciendum, P circa dicta incidit talis disti cultas quomodo ista duo pura intellectus, &obiectum constituunt virum principium. lino cuius solutione supponit Scor. 9, causae concurrentes ad
unum estinum sunt quandoq; eiusdem rationis, & ordinis, ut sunt p ures homines tralaentes nauem, qua-doque sunt alterius rationis, di ordinis,d: hoc dupliciter.Uno modo u-do imiterior habet virtutem suam a priore, euius inodi sunt sol, & pater in generatione hominis, quandoq; miterior non habet virtutem suam a priore, nec dependet ab ea in habedo suam virtutem, sed tantum depedet ab ea in agendo secundum sua virtute, ita r superior principalius agit,& in serior minus principaliter agit. Exemptu forte pollet elle depre.& matre in generatione prolis. Ariit.enim 6. de Ammalibus expresse habet,quod mater active se liabet in generatione prolis,non tame lic, quod ipsa irrater habeat virtutem suam activam a patre,nec in habendo ipsam ab iplo dependet, s. d dependet ab iplo in agendo, Sic dicitur agere minus principes iter. I Ad propositum ergo dicendum eli de intellectu obiecto,quod non cO. urrunt primo inodo puta, sicut causet eiusdem rationis,quia virtus unius posset tantum augeri, quod se solo PON
588쪽
E posset causare intellectionem, quod est falsum s Nec secundo mo , quia
intellectus non habet virtutem sua activam ab Obiccto,nec econuerso. Rndettir,ergo quod tertio modo cocurrunt ad producendum intellectionem,sed quod illorum principa.: lius concurrat an obiectum, vel intellectus .Respondetur per duas propolitiones.s Prima.ob: ectum, & potentia sunt duae causae principales concurrentes ad causandum intellectionem, sic quod neutrum corum
susticit. l Secunda propositio, inter illa duo principalior causaeli intellectus, quia ubi causa uniuersalior, & minus uniuersalis simul concurrunt ad aliquem effectum,causa v niuersalior est principalior, sed intellectus eli causa magis uniuersalis: nas liuellectus eli illimitatus ad omnes, actus omnium specierum, & oium ii,telligibilium, non autem obiectu, quia est determinatum ad una spe
Obiectu T s κ τ 1 o sciendum, P circa die lauriri in x incidunt aliquae paruet disticultelligere, x te 'IQuarum prima est, quarescum n- eit, quod postquam obiectum , est tellectus. causa intellectionis, sicut itellectus, quare non dicitur ita bene intellige iudi re, sicut intellectus. Respondet Sco. '' quod ro huius est, quia intellectus non dicitur inteligere ratione, qua causat intellectionem, quia si Deus causaret illam intellectionem, non tamen diceretur intelligere illa intellectione, sed dicitur intelligere intellectu,quia recipit i ellectionem, quam non recipit obiectum,
ideo dicit Philosophus, quod intelli
pere est quodam pati, quia intelle' actum intelligere non esi, nisi ipsum
recipere intellectione. Secunda dis An intes-scultas,an intellectus agens,& pos- ἰςctus a- sibilis sint dii ae potentiae animε rea liter distinctae. Et videtur, q Od possibili, sic,quia dicit philosephus in textu, dii tinguici, intellectus ages est nobilior intel tu lectu possibili, i, no eet si eentide canihil sit nobilius seipso. In oppositu arguit i si eli poneda pluralitas sine neces litate ex primo Physic. sed noeli necessitas ponendi illas potentias esse realiter distinctas, cum idepossit elle principi uiri recepti uum, S productitium respectu eiusdem. Ideo respondetur breuiter ad disficultatem, quod intellectus agenS, S intellectus possibilis non ditiinguuntur realiter, quDd patet, quiano possunt abin uicena separari, nec Haliqua alia via apparet, Fa a pol coneludi distinctio realis inter ipsa, io non distinguuntur realiter, licet bene serinaliter. IEt ad ionem dicitur primo, et intellectus agens est nobilior intellectu possibili secundum. quid,& no simpli. IDr secundo, Ῥidem distinctu a seipso sormaliter potest bene esse nobilius seipso. IEt .
ad probationem Arist. in qua dr, si omne agcias eit nobilius passe. Respondetur, i talis propositio est mediata, & dependet a duab. aliis .pp siti ovibus. J Prima, quod agens sit causa talis fornaae,quam producit. ISecuda, illa sorina sit nobilior, quam passum, in quo illa forma recipitur,&si una illarum propolitionum sit salsa, tunc non eis concedoda talis propositio.
589쪽
An intelle dissicultas,an intellectus agens, vel 3 g ς' possibilis lit causa intellectionis. Ad
di quam respondetur breuiter,i intel
e; inteli. lectus agens cum phantasmate cauctionis. sat paetialiter speciem intelligibile
in intellectu ressibili,& nihil aliud Deir. IVn de iplo intellectu agente
dicitur,ν transfert de ordine in ordinem, idest de ordine sensibiliu in ordinem intelligibili una, idest iacit illa, quae prius erant sensibilia actu intelligibilia, producendo speciem. I Dicitur etiam, ipse intellectus agens iacit uniuersalitate in rebus, scilicet producit speciem intelligibilem representantem rem sub .ppria eius ratione, & non sub conditionibus indiuiduantibus. Dicitur et lintellectus agens est, qui est potens B omnia facere, idest productivus partialiter specierum intelligibiliu omnium rerum sensibilium, ideo omnes auctoritates,quae videntur ponere intellectum agetem agere, debet
semper intelligi respectu speciei intelligibilis. Sed intellectus possibilis recipit primo specie intelligibilem & cuipsa partialiter producit intellectionem quam recipit. Et existis patet, et, intellectus agens nulla intellectione producit, neque alivrecipit,neque etiam speciem intellisibilem. l Sequitur etiam, si intellectus agens post separationem animae a corpore nullum actu habebit, quia tunc species intelligibiles non causabuntur in intellectu possibili mediante phalasmate,quia tuc nul- tuerit philasma, sed i mediate cau-
. tabum ab intellectu sEt siquis a
guat cotra ista,no est poneda 'plura- Clitas sine necessitate, ergo no est ρο- nedus i intellectus ages aliquo modi ilinctus cotra intellectu possibile,
sta intellectus possibilis cu phata iam a te potest producere speciem intelligibilem in seipso, scut producit intellectionem in seipso 'R se. q. s. spondet Scot. quod non est smiles, quo u quia potentia operativa non est productiva sui obiecti, licet sit activa sui actus circa, obiectu, ideo non
est simile si intellectus possibilis
possit causare sua intellectionem , lpossit causare specie intelligibilem. Et siquis adhuc arguat, intellectus asens dξ esse activus respectu Om-nlum,quorum intellectus possibilis est receptiuus, modo dicit Philosophus in textu,o, intellectus ages estri pol omnia facere, sicut intelleus possibilis est, quo possibile est Momnia fieri. I Respondetur, ' intellectus agens dicitur omnia sacere', supple intelligibilia: nam cum phantasmate causat speciem intelligibilem,per quam res dicitur actu intelligibilis, S per quam res dicitur inpotentia propinqua intelligibilis, &respectu illius intellectus possibilis
est receptiuus, sed intellectus agens non facit omnia actu intellecta, sed i
intellectus possibilis, ideo itellectus
agens non est actus respectu huius, quod est facere omnia actu intellecta. Et haec de primo micu. Quantuad secundum. D v v I T A T v a primo.Vtrum
ad habed si notitia actuale sit POΠ Αnis Elueda spes intelligibilis 'Et aret itur specim ei primo,*non,quia quaelibet species ligibiles. Pars Tertia. Mna in-
590쪽
inteligibilis si esset i intellectu, esset
ut forma naturaliter agens ad intellectionem, sed multae possunt esse tales species in intellectu; ergo omnes illae agerent ad intellectiones, sibi correspondentes; Vel si una ageret,& tamen secundinia eam non esset intellectio, sequeretur. quod nunquam secundum ea posset esse intellectio , quia causa'naturalitera sens, quando agit, agit secundum ultimum suae potentiae , ergo cito non posset habere effectum Ilium, neque post. s Item omnis species impressa ab obiecto repraesentat illud sub illaroneri qua imprimitur ab eo, sed imprimitur ab eo, ut singulare est, u ia actio est singularis, ergo speeie impressa a quocunque, no F test representare uniuersale. In Oppolitu arguitur, quia stat intellectu esse in potentia propinqua ad aliud intelligendia, qui tamen prius erat in potentia ellentiali S remota ad illud intellige dum: ergo hoc est per aliam mutatione,&non obiecti qain obiecto est tantum telatio rati nis: erso ipsius intellectus, ita talis mutatio non videtur cile, nil, ad aliquam serma in intellectu, quae est
prior illa actuali intellectione, & illud non eli nisi species intelligibilis, igitur. il Sed sorte dices, st, hoc non est propter aliquid exiliens in intellectu, sed est propter phantasma
quod remansit, a quo causatur talis
intellectio. Contra illud arguitur, quia intellectus potest cine in potetia
propinqua alicuius, cuius non eliphantasma, igitur non erit a phantasmate. Antecedens probatur, nam
intellectus post intellectione suoru Gadium,S volitionis suaru est in potentia propinqua ad illos intelligendo,& tamen ipsoru in non sunt phatasmata,cum nullo modo lint sensibilia. Ilicspondetur ergo addubiusecundum mentem Moti ad tertia scoparte distinctionis per aliquas m sitiones.' i'rima .ppositio,ad actualem notitiam abi tractivam, requiritur species intelligibilis tanu partiali, causa illius intellectionis, qui quidem species intelligibilis manet
in intellectu possibili post actualem
intellectionem. Secunda propositio,iata est differentia inter speciem intelligibilem,& habitum, quia habitus, tu i generatur ex frequeti reiteratione a tuu no representat ob rectum,licet bene inclinet ad conlinii Hles actus, ex quibus generatur, sedit ista species intelligibilis est representat tua , & limilitudo ipsius obiecti: Tertia propositio, licet jecies in-t iligibilis lit spiritualis, vel acci- .dens spirituale, tamen representatrem corporale, S hoc non est inconueniens. Et ad rone . Ad primam respondetur negando consequentia, unde euiuscunque speciei singulare it iis mouet sensunt, eius phantasmata esta cacius imprimitur, &sortius mouet intellectu,& quoad
istu primum actum non est in potestate nostra, quin intelligamus. Et cli dicitur ulterius, vel ipsa species, potest na ouere ad intellectione, vel no.Dieo, litod potest, sed si alia species Grtius mouisi i la impeditur, potest tamen postea per imperium volutatis imperantis mouere ad cogni-