장음표시 사용
641쪽
De longitu iuncis breuitate vitae dis s
tae, quam calidum S humidum,ergo frigidum &sccu sunt magis ciet vitae. IlIn oppositu est Philosophus
in textu. In quaestione crunt tres articu.Quantum ad primum.
PRIMo sciendum, P calidu,& humidum si debeant esse causae longae vitae, requirunt aliquas specificationes. I Requiritur primos calidum & humidum snt multum &satis intela. Isecudou, calidum, &humidum sint in se bene proportionata, S uon se excedentia taliter, lunu susticiat corrupere alterii. I Tertio,' humidum non sit nimis in frigidabile, sed firmum,& fit nimis fluxabile. Requirituru, etiam humidum non sit superfluum.Istis conditioni b. Obseruatis dr calidum de humidum intrinseca sunt causa longae vite,quandiu enim in aliquo corpore est humiditas & calor naturalis,ipsum vivificas, ibi est vita. I Sed reret aliquis incilio genere calcatiu & humidum sunt causst vitet Respoodetur br ci, aliud est dicere calidum&humidum si ni causae vitS,Sealiditas,& humiditas sunt ea vita: nam calidum & humidum sunt ipsum subiectum vitae,quia est ipsucorpus calidum & humidum modo corpus est ca vitae, vel animae in genet e causae materialis,quia subiective recipit animam. I Aduerte tameu, in corpore humano inuenitur aliquod calidum S humidum fluxibile,& non solidum,quod mn est subiectum animae, simpuls& spiritus. Sanguis enim non est subiectum animae spiritus vero sunt causae agetes ad coseruationem calidi tatis cordis N etia ad restaurationem, quod Cdeperditur.Sed de caliditate & humiditate in corpore humano potest dici crsunt causae animae & vitae in genere causae materialis saltem dispos titiae, quia caliditas & humiditas disponunt corpus & materiam, ad recipiendum animam. SECvNDo sciendum, a tequam calidum si causa vitae lo pq non oportet ipsu esse purὰ igneu, nec pure aereu, sed oportet ipsum esse complexionale ad mixtum, oian.corpora in inseriori mundo sunt corpora mixta. Et ν non debeat esse pure igneum patet quia tune statim corrumperetur humidum radicate, si etiam ellet purae aereum,non esset decoctiuum nutrimenti. Relinquit
ergo ' illud calidum v, eli causa l5gaeviis habeat aliquas proprietates DNnis,puta activitatem S decocti uitatem,& aliquas aeris, puta sit pinguis, debet tamen plures propriet tes ignis participare,q aeris,quia debet esse imputrescibile. quod maxi-ine conuenu .igni, debet etiam esse susticientis activitatis ad decoquendum humidum. Sinai liter dicatur de humido, quod non debet esse purae aeres, neque aqueum , sed debet esse mixtum idest debet habere aliquas proprietates aquae, dc aliquas proprietates aeris,quia debet habere lubtilitatem & facilitatem couersonis, tuae sunt proprietates aeris, debet ebene terminabile dispi, sum, debet tamen magis esse aereu, quam aqueum: Ideo mulieres sunt debilioris vitae, quam viri, licet sine huin idiores hunraditate aquea, si-
642쪽
Ovae aia i ΤER Tio sciendum, P ad vi-lonsti oti, Mici duin,quae 9nimalia sunt longio Viis' ris vitae, supponitur m animalia inthi duplici disserentia. I Quaedam
sunt multi caloris, S magni corporis, ut holes,& squi. I Alia sunt parui corporis,& parui caloris, ut mu-0ῖ,& formicae. I Secundo lupponitur,23 calor natura sortificatur a frigido exteriori, li non nimis dominetur supra calidum: natu het claudere poros, per quos non poteti exire calor extrinsecus, ted fortiscatur.
IEx quo sequitur 3 animalia magni corporis de magni caloris naturalis sunt longioris vitae in locis sesesidis,il calidis, ideo dicit Aristo. ins suis problematibus, i versus partes septentrionales reperiuntur homines sortiores & maiores , si versus partes aultrales per antiperilla sim frigus sortificat calorem naturalem; sed animalia parui caloris naturalis S parui corporis habitantia in imicis frigidis non sunt tunsioris vitae habitatibus in locis calidis, propter quod videmus multas species animalium mori in hyeme. t Et aduerte ulterius sicut reperiucur diuersa genera animalium etiam & plantarum,quaedam enim sunt breuis,
vitae non viventes per annum, ut
blada, di similia propter caliditate
corrumpentem humiditatem illa mira plan tarum,quaedam corrumpuntur,quoad parte, exteriores, tamen in radicibus manet calor naturalis, & tales sunt Linget vitae, &multis aliae diuersitates plantarum
Qin ARTO Diendum,m restat An habi talis dissicultas, utrum habitantes δως Rin regionibus calidis sint longioris vitae quam habitantes in locis frigi longiori. dis. Et arguitur primo pno, quia vitae, qua caliditas fugionis ellipsis viventibi habitan- cxvii seca,ereto corrupti l .s Inoppositu in eli philosophus in tex. I - teli ctiam probari, quia ex desectuca loris sequitur mors, & ex conseruatione caloris sequitur vita. t Pro et a solutione suppoimur, quod istud habet magis dissicultatem: na Ari.& alii doctores de ea videntur esse
contrarii, ponuntur tamen aliquae conclusiones. Prima.In regione temperata vel calida & humida homines sunt longe vi tae dummodo non sit ibi excelliis,quia tunc per regi nem non extinguitur calidum nec consumitur humidum, ideo noli
prouocatur mors, quia omnis mors
fit per extinctionem calidi vel per consti m ptionem humidia calido. IEx quo sequitu, triplex est more Moriduqusdam est per consumptioncm hv xo: pini di quaedam per extinctionem calidi. I tunc ponitur secunda propositio in regionibus calidis & liccis nomines sunt longῖ vitae per oppositum morti,, quae vocatur extinctio, quia ibi minus viget causa extin- ,
ctionis calidi scilicet sigid iaς. I Tertia propositio,in rcgioni b. stigi is est longior vita per oppositum
moltis quae dicitur,consumptio humidi, quia ibi minus viget causa consumptionis humidi puta calidi
643쪽
De longitudinem breuitate visaee a oo
Α uerte tamen ut quaedam sunt animalia pauci caloris :& illa magis vivunt in regionibus calidis, quam in aliis. IEtiam stant aliqui rare co-plexionis tales sunt cito pene
trabiles a frigido. Alii sunt sortis
complexionis S densae, & tales non sic penetrantur a frigido: Et haec de primo articulo. Quantum ad se
Art. . Duni TA TvR primo quae coplexio est longioris vi .qProcu QN ςo' ius solutione supponitur primo, Pdi ui quatuor sunt complexiones, scilicet niorein sanguinea, cholerica, flegi natica, &facit vi- melancholica. Et iste quatuor com
uςn ζm parantur quatuor elementis quo ad earum qualitates , ita quod sicut ignis est calidus, & siccus, ita complexiocholeri caeli calica, ct sicca.d s Complexio vero san uinea comparatur aeri, ita quOό scu t aer est calidus, Rhumidus, ita complexio sanguinea. I Flegmatica comparatur aquae, ideo est frigida, & humi da. I Melancholica comparatur ter-re,ideo est frigida, & scea.' Et tamen aduertendum est,' non est aliqua complexio sic calida quin participet aliquid de frigiditate', nee se humida quin participet aliquid defccitate. I supponitur secundo, flin qualibet specie vivetium duplex potest reperiri temperamentum. s. ad pondus,& iustitiam, S dr temperamentum ad pondus, quando siit tot gradus de una qualitate sicut de alia. Ised temperamentum ad iustitiam,eliquando huiusmodi qualitates secudu gradus earu sunt in opti- Via . ma P portione,ἰseu di spolitione ad exercendum opera vitae, & secundu Choc potest dari complexio temperata, tuae confisiit indebita proportione calidi,& litimidi ad debite exercedunt suas operationes.' Ex quo sequitur, i cum non sint aequales, operatione, in omnibus viventibus neque in omnibus membris, ideo non oportet esse aequalem complexionem temperatam in omnibus il ni lis, immo in uno membro requiri -
turalia complexio calidi,&humidi, quam in alio membro. 1 Et siquis
petat, quae illarum complexionum id est nobilior. Respondetur, Ri commplexio temperata si fit possibile eam dari eis complexio nobilissina. IEx quo sequitur,quod non attenditur nobilitas complexionis , ex multitudine ignis vel terrae, aut alterius elementi, sed in ordine ad Dium sinem, sed in ter complexi nes laxas sanguinea est nobilior,ga in ea masis attenduntur principia, vitae,scalidum,& humidum postea cholerica,quia calor in viventibus est qualitas nobilior, quam humiditas, quia magis active se habet postea flegmatica,& melancolicae it omnium in dienissima, cum deficiat in utroque prἰncipio vi talium .s in calido,& humido. Dico tamen ulterius, i, possibile est aliquam complexionem melancholicam esse aliqua sanguinea nobiliolem, quia talis poterit magis tendere ad rem perame-tum,quam sanguinea. Et siquis in iust Id rat, quae istatum est longioris vitael Respondetur, et, nobilior est simpliciter longioris viis. I Et ad uerte, mcholerici communiter sunt nigri,
644쪽
in tali corpore,& calor est causa nigredinis, sanguinei. n. sunt rubet co
seris,ssegmatici sunt albi pri humorem dominantem in ipsis quieti albedinis, qui etiam ei causativus
frigoris, ideo mulieres communitersunt albae, quia sunt flegmaticae, mel incholici vero sunt crocei coloris. An ignis Duni TAYvκ secundo. Utrutabibi, unum dictum textus. Utrum ignis iunc sit in concavo orbis lunae sit corruptibi corrupti. iis,& si nil iter terra in centro. II Et bilis pari arguitur primo de isne, non,qui ra nceti. Π Π corrumpitur nisi a suo cotio. rrario, sed in concavo orbis lunae nohabet contrarium,& hoc de igne approximato csto. Ite, vel corrupereta octo, vel a seipso, vel ab aliquo alio elemento, non a cFlo, qui citum naF turaliter locat ipsum, nee a seipso, quia nihil corrumpit seipsum, nec ab elemento cum nullum elementuattinga t illam partem,& sti pol argui de terra, i eli in centro. In oppositum est philosophus in textu,
dicit,' inter corpora naturalia non sunt aliqua ita ad inuicem gnabilia,S corrupribilia sicut elementa. Pro solutione eit aduertendit, , nullus dubitat quin igns sit generabilis, &corruptibilis, cum habeat materia, suae est quo res potest esse, & non esse. I Sed dubium est de modo corruptionis eius,& ponitur talis propinprobabile est,et ignis in illo loco no corrumpatur,quia licet sint aliquae constellationes frigefactivae & nu-
mesactivae non velocitas motus celi est tanrae potet i ae ad c lefaciendu, si illi constellationes non haberent potestate cotra illum mos ad frige G
saciendu,& humefacienda. Ite no pollet corrumpi nili in aereaq, ignei vel terram, sed anteu in aliquod illorum oportet ipsum multu coden sari, sed ibi non picondensati cu ibi sita naturam sua lit rarior indec uplo aer ergo portet, Ii descenderet ad locu in ali cinu illorum,io in loco illo nunu corrumperet, io ponedum
est,q, ibi ignis existens eii corrupti 'ibilis alibi, quia pi descendere donee tangat sphi ra aeris,& ab illo aere pialterari,& corrumpi in aere. s Sed qualiter descedat pi dari modus puta a celo: na aliquae constellationes frigefactivae , & humefactivae piat habere suum aspectum principalia ter ad talem ignem, per quem diminuetur de caliditate, S subtilitate illius ignis, ideo illa pars ignis quoda umodo aggravata descendit naturaliter ab illo loco, & aliter ignis non grauatas ascendet ad replendum locii. t Siti diccdii est de terra, ' terra in centro exiliens est corruptibi
lis alibi.quia inq; veniet ad superficie exteriore terri, & ibi coniunget suis contrariis a quibus nata est corm mpi. I bed quo ascendet λ Rnder, in naturaliter,quia partes terridiscoopertet aqua semper alleuiantur, ideo partes terri sunt incolinuo motu . Nam terra naturaliter inclinat, ut Oes partes eius squaliteri inretingrauidue,& leuitate,u nunqsu, io aliqus partes,quae sunt in centro aliquando sunt in superficie, & ecotra. Dus I TA tua tertio. virum his scientia possit corrumpi. t Et argui tia potatur,2i non, quia omne,quod corru' conuel. bitur
645쪽
A pitur,corrumpitur Pp actionem sui modus est ad corruptione subiecti. cotrarii vel propter corruptione sub η sertius ppter corruptionem, vel
lecti, vel propter corruptionem age remotionem conteruantis sicut lutis co seruantis, vel eius absentiam, men remouetur, & corrumpitur ad sed nullum eli dicendunt,primo no corruptionem, vel remotionemducia suo contraris,quia scientian5ha- di,& ita solet dici l actus intelurebet contrarium,nec ad corruptione di corrumpitur ad corruptione , vel subiecti,quia subiectum scientis no remotione actus sentiendi,vel phaneth corruptibile,nec propter absen- tasiandi,tamen propter hoc non cortiam conseruantis,quia vel illud to rumpitur habitus seu scientia habiseruans ellet actus intelligendi, vel tualis,cum maneat post illos actus. obiectum, sed nullum illorum eli's Quartiis modus est quo aliquid dicendum. Primo non actus intelli corrumpitur consecutive ad corru
endi, quia post actum intelligen- ptionem dispositionis sibi naturalis,
i multo tempore magis manetha & conuenientis, vel per aduentumbitus etiam post absentiam obiecti. dispositionis di sconuenientis, sicut Inoppolitu inest experientia. Pr' scientia corrumpitur per remotione solutione dr,l aliquid dr corrumpi suarum dispositionum naturalium, dupliciter. uno modo secundu quid vel per aduentum oppossiti. serrori quando de negatur est tertiuad- 'sed certe magis eli dubium quod iacens,& non est, secundum adia- modo scientia corrumpatur per obcens,ut quando sortes desinit esse at liuionem, seu per absentiam conserbus dr sortes non est albus, vel sor- uantis quod non vξ,quia absente c5tes corrupitur albus.Alio modo sim seruante in uno die habitus no corispliciter quando de eo bene negatur rumpitui per absentiam sui conser- est secundum adiacens, ut dicendo uantis,ergo neq; in cetu .s Posset p- sortes non est sortes desinit esse. I Et babiliter Uici, ir licui actus intellige aduerte. p quatuor sunt modi,qui- d i dependet ab actu phantasiandi,&bus aliquid corrumpitur simplici- sentiendi inelle,&conseruari, ita hater. I Primus eii a suo contrario, ut bitus depin detinesse, &conseruari caliditas a frigiditate, tamen ex hoc ab habitu phantasiae, ita st, illo corrunon credo,ui omne habens contra- nlo, corrupitur habitus intellectuarium corrumpatur a suo contrario, lib. Et siquis dicat, ut non ur etiam quia multa sunt contraria, qui non quomodo corrumpatur ille habitus sunt innata agere,& pati ad inuice, pliamasi . R fidetur, i, immo, quia ut qualitates, secun albedo enim ille habitus,& etia spe, illius poten- per se non agit in nigredinem,quia tiae sunt in alquo corporeo, in contis lapis albus,& lapis niger essent ad nue mutat,& alteratur , S libi noui
inuicem approximati centum an- partes aduenit t. los mutation Seius
646쪽
E Covchvs Io responsalis . tae. Eth conclusio relinquitur pm GAtt. 3. Calidum,& humidum proportio- bata in articulis, in quibus etiam panata ad inuicem sunt causae longae vi tet quid sit dicendum ad rationes.
In Transeaturalem Arictolebs Philosophiam elaborata fragmenta. LIBER PRIMUS.
UMNES homi- nes natura scire desiderat. Qnum autem eni sensju
Θ utilitatem propter silos diliguntur, is maxime aliorum aut eaper oculos. Non enim;Dlum, ut Mamus ,sed σ nihilarere debentes, ipsum videre prae omnibus,m dicam,alidis eligimus. θαST E est primus liber Metaphysic. x Arist. qui diuiditur in pioin tu,
S partem executiatam. Prosmium diuiditur in multas par Seire ho tes. In prima, ponit hanc con-mini b. a clusionem.Omnes homines natu-naiuxa n ra scire desiderant, probata sign0,&quo quiust istis nostros diligimus noni ' solum,quia sunt nobis utiles ad Prosequendum utilia,& fugiendum nociva, sed quia ministerio ipsorum acquirimus scientias,inter quos maxime diligimus sensum visus , visu Henim diligimus non solum, ut eo mediante dirigamur ad utilia, sesquia plures rerum dissercntias nobis ostendit,cum omnia corpora colore participent. Consequenter determinat de modo generationis sciet lae praemittens tres gradus animalium. ponendo disterentiam interbi uta,& homines, dicens, si omnia animalia in hoc conueniunt, quia habent sensum taetas sed non omnia animalia , rationem habent, vehomo. I Deinde ponit gradus animalium , dicens, quod quaeda sunt animalia, quae non habent memoriam,nec auditum, sicut conchae. &ostreae s Alia vero habent memoria,sed non auditu,ut apes. I Aliarunt, quae habent memoriam ,& auditum, ut homines, Requi.
647쪽
b sVnde animalia , quae sunt in primo gradu, non sunt prudentia,cumno habeat memoria, neque disciplinabilia, cum non habeant sensus disciplinabiles.' Sed animalia secundi gradus non sunt disciplinabilia, licet bene prudentia, tu ira habeant memoriam. Sed animalia tertii tradus sunt prudentia,& disciplinabilia, cum habeant memoriam ,&Homini sensu, disciplinabiles. Deinde po-2 ὐαε nit disserentiam inter animalia bru
ta,& homines,qa anima bruta imaginationibus, dc memori;s vivunt, paria experimenti participant,homines enim viuut ratione, &artib. 'Consequenter ostendit, qualiter in hominibus sit ars, & experimentum, dicens, quod ex pluribus memoriis fit experimentum, Ut quan-B do recordor,quoc ille ignis, quem heri tetigi,exat calidus,& ille, quem tetigi, ante heri erat calidus, ex illis iudico, quod iste ignis, quem
video, est calidus, quamuis illii non tetigerim. IConsequenter ollendit qualiter in nobis generatur ars, &scientia,dicens, quod generatur in nobis ex pluribus experimentis, unde sicut ex pluribus memoriis generatur ex perimentum, ita ex plurib. experimentis generatur ars,& scientia,experientia enim artem fecit, &in experientia casum. Consequeteri ponit tres disierentias inter aris Ars r quo tem,&experientiam. I Prima, quia ab Ρς' ars eii uniuersalium,Sc experimen-
' non artifices experti certius operantur,quam artifices m experti, cuius caulain reddit, quia arti est niuer-
salium,actus autem sunt circa sin- Cpularia. I Tertia disserentia, quia artifices non experti sunt sapientiores expertis non artificibus, quod probat, ratione,& dii bus signis. s Pri- mum probaeratione simplici, quia illi sunt sapientiores , qui causam rei cognoscunt, quod illi, qui solii, quia est cognoscunt, sed artifices noexperti sunt huiusmodi, igitur. Primum signum,quia signu scientis est posse doceres, sed non experti artifices docere possitiat, igitur. Secundum senum,quia cognitio sentit tua non dicitur scientinca. s Consequenter probat illam conclutionem, speculatiui sunt sapientiores practicis o in uetores sciaruspeculati uarii paliis hent i honore,& reueretia.' Istis ossius declaratis D sic infert Philos conclusionem principaliter intentam in hoc cap. Metaphysica versatur circa primas causas,& prima principia rerum, quod probat, lula sapientia cos derat primas causas,& prima principia rero, sed scientia,quae Meta. dicitur est sapientia, ergo.
hanc quaerimus circa quales cau
sas , is circa qualia principia scientia sapientia sit, Orc.
qua philosophus ponit sex signa sapienti , Si ponit aliquas conditio- iis. nes.s Prima,quia sapiens debet scire omnia, ut contingit,idest in uniuersali,quia non specta i ad sapientem,quod habeat notitiam omniusingularium in particulari, in propria η
648쪽
E pria forma sed lassicit, , habeat in uni ersali. I Secunda est, cluod sapiens debet cognoscere dissicilia.
rertia,quod debet habere certiorem scientia aliis, ex eo, quod sapies habet notitiam ex primis, ex qbus prouenit certitudo in scientiis.
Quarta,τ ille est sapiens, qui in
qualibet scientia assignat, causam
quisti. Quinta, illa scientia est sapientia, iu; diligibilis est proptet sedi no propter aliud sed sapientia indiligibilis propter se igitur. ηSexta sapientia debet esse dignior,& principalior scientia famulante. Deinde proportionabiliter ad sex conditiones sapientis ponit sex conclusiones. Prima, ad metaphy sicum pertinet omnia scire in uniuersali, ruta ad scientiana maxime uniuerialem F pertinet omnia scire uniuersali, sed metaphysica est huiusmodi, igitur. Secuda conclusio, ad metapnysicuspectat considerare dissiciliora. Tertia conclusio, metaphysica inter omnes scientias est certissima, quia illa scientia est certissima quae est maxime considerativa primoruscibilium, sed Metaph. est huiusmodi,igitii r. 'Quarta Metapli. est maxinie determinatiua caulatu, quia illa est maxime determinatiua causarum,quae maxime considerat cas,
sed Metaph. est hinnsmodi, igitur. Quinta, Mel. inter Omnes scientias est magis eligibilis cust persectior,& gratia sui,& ppter scire.WSexta, Meta.est principalissima scientiarii, cuius est ordinare , & non ordinariri,persuadere,& non persuaderi, qdproba liquia illa scientia est principalissima, quς cognoscit cuius causi csint arenda singula, sed Metaph. est
huiusmodi,quia coliderat finem totius uniuerti. vero non activa τε sine ri
mines, M. I s et v D E s T secundum capitulum, in quo Philosophus ostendit qualis sit ist a scientia poncndo aliquas cones usiones. I Prima scientia Metaphysica est scientia speculativa,&non practica, quia illa scientia, in qua quaeritur scire propter se est scientia speculativa, sed Meta .est lauru salo di, igitur. η Secunda cocluso.Metaphysica non est inuenta propter aliquam necessitatem vite extrinsecam,quod probat a signo , qa H omnes sere artes qiil sum ordinatae ad voluptatem viis, ta inuenis sunt adiuuandum scien tias speculati uas. 'Tertia inter omnes scientias sola
Meta. est libera, quod probat, quia illud est liberum, quod est gratia suimet, de non alterius. Meta. est huiusmodi, igitur. Maior patet quia homo dicitur liber qui est ca sui ipsius& non alterius. Minore probat, quiah cscia cum si nobilimma , ad nullam sciam resert. t Ex quo insericorollariq, 9 ipsa iuste putatur no esse humana po. ISecundo inseri,st ille non est vir dignus, neq, habet aiani virile, sui non eligit hane sciam,qalicet ab ho te non possit pes secte possideri, pt tamen homo per studium,& exercitium habere aliqua parte.
IVnde dixerunt aliqui intiqui , FDeus Disiti
649쪽
Deus inuidci hominibus quia no- Par Mo sciendum, pro respO Cluit eis dare hane scientiam, ne pati sione ad titulum questionis suppo- Art. ficarentur ei. Cotra hos dicit Phi nenda sunt aliqua pister ista quSpo losophus, si diuinum ens non est na sita sunt in Logica,& Physica de ei
tum inuidere: ni inuidia est passio te. I Primum, i, ens dicit conceptis dieii doloris.Quarta coclusio, Metaphy. communem Deo,& creatur , ita est omni u lciarum nobil:ssima, sia Deus,& creatura conueniunt in ali est maxime diuina, quia Deus main quo conceptu quidditativo.in quid xime habet eam etiam ipsa maxime pridicante de ipsis, sed non conue- eit de maximis diuinis obiectis. niunt in aliqua realitate, cum Deus V m mens 'quantum en usiubieetum n o
QVAERI Tua . Utrum ensinquantum ens lit subiectum Metado intelligende sunt dri realitates,
cum talis conceptus non sit communis Deo, dc creat uiri communitate Seo. in I. reali, sed solum communitate ratio xli. 8-q a.
physicae. Arguitur primo, si, non, ni f. t Et siquis quirat. Utrum talis , quia subiectum huius scietiqdebet conceptus sit conceptus prmas inten ' esse diffinibile, sed ens non est disti- tionis,vel secundS.Respondeo, r tani bile, igitur. Secundo sic, ens non lis conceprus non solum si ab intelli bet conceptum priorem, & notio lectu, sed causatur ab illis rebus,' arena, per quem de eo possint. demon quibus abstrahitur, ideo non eis se- Dilrari passiones, igitur. Tertio fic, cunda intentio, quia non causatur iussi t scientis subiectum debet peractum collatiuum nostri intelle habere passiones de ipso demonstra ctus. Et squis iterum petat. Vt iubiles, ens non est huiusinodi, quia ille con prus sit intellectio, vel ali- passio est extra essentia subiecti,& qua res cognita. D: co, cri eli res cone tra,sed ens est deessentia cuiusli cepta, unperfecte tamen,quia debibet entis. 'Quarto sic dicit Come. litas nostri intellectus non potesti Deus eli subiectum in hac scietia la persecte intelligere, ideo in conceergo non ens in tantum ens, ubi di- ptu quodam communi intelligi ii seo . kbicit, si, scientia speculatur ens in Ia. Dico ulterius, quod en, in- supta. quantum ens, sed nulla et tabilia, quantu ens, ut ly inquantum te igitur. I Quinto, hqc scientia dici- netur specilicativo est subiectum tur sapicntia, ut patet in textu, sed ad quatum totius Metaphysic , &sapientia est cognitio rerum diuina sic male dicit Commentator Deum .rum altissimarum,& cum Deus sit esse subiectum in Meta phy sica. datores diuinissima, Saltissima, sequi- , enim quod Metaphysicus considetur, ' em t sub lectum huius scientis. ret de Deo,& de intelligentiis, non'In oppossitum est philolophus in tamen considerat de eo, ut de subietex. In qui itione erunt tre, art. Qua oto, sed tanquam de petiectiori contum ad primum. tento sub subiecto. SM
650쪽
E s E c v K n o sc endum,' ipsus ta, ideo no potest demostrari a prio GEntis pas entis duplices sunt passiones, quae- ri, nec sibi similes. I Secunda dissi- seo. in s.
si oe quo dam sunt unitae, seu simplices, viv- cultas. Vtrum alterum extremum dέ. a.'.I
es 444 d. ΠMm, νζrum,S bonum. IAlis sunt possi idemonstrari per aliud. Dico,
ori dEm6 pisiunctae,ut necessarium,vel contin in extremum nobilius potest idemostant M. sensactus vel potentia,creatum vel urari per extremum ignobilius, increatum,causa vel eflectus, &que ut illa ensest inlinitum potest debet illarum conuertitur cum ente'. monstrari pςr ens finitum saltem a Sco. in I. Aduerte tamen, quod nulla pas- polleriori.
dist ' so entis unita ei demonstrabilis de T Εκτio sciedum', 9, proma S peximente a priori,quia tunc oporteret tu tori declaratione supponitur, τ ex . δ' duPlilam demon lirari distinitionem sub perientia potest capi dupliciter.iUno 'lecti, sed ens non habet distinitione modo pro omiti noticia sensitiva, si
cum habeat conceptionem simplici- uepraesupponat aliam siue no. Alio ter simplicem, igitur.' Nec valet di modo pro noticia prouenienteia excere, iuna passio entis immediate multis memoriis cosimilium prius demonstretur per aliam,&9, una in sensatorum . quae de consimili consielli in mediat ius,quam alia,sicut di militer iudicatur,& hoc alias visucunt aliqui, unum immediatius e t in logica.' Secundo supponitur, in ei l en ti,quam aliae passiones,&lli ' ars capitur dupliciter Uno modo, aliae per ipsam possit ni demonstra- ut dis linguitur contra scientiam, di ri; hoc enim videtur esse contra o- sic non capitur hic. Alio modo capit
ς i , tum,ubi dicit,' talis ordo passonu tarpe pro notitia adhesiua proponis M.tibb. non Videtur esse probabilis,sed qd- uniuersalis.Istis suppolitis ponuturdam ficticium. I Nec oportet dice- aliquae propones.' Prima, ad trabe mre, r passiones entia demonstrent, dum artem suppleptrinuentionem de ente per conceptum ipsius entis, neccsse habuisse primo experi metu. ut dicunt aliqui frivoli Scotirantes; Secunda propo,notitia experimenam conceptus entis non eli aliud, talis non est totalis causa noticis coquam ipsa entitas coynita, & tunc plexe,si ueca immediata,neque sim esset petitio principit. Et ex istis se pliciter necessaria,licet sit utilis,&quitur, , non omnis scientia habe- occasionalis, licet in sit simplicitertur per demoliti rationem. ISe liti- necellaria ad notitiam complexam, tur secundor Metaphysica est scien Shoc etiam capiendo experientialia,quae habetur de propositionibus pro quacunque notacia sensitiva. iminediatis. I Sed rellant duae par- ηTertia propo,ad scientiam propo-DObi uae disicultates. Prima, virum ta& nis uniuersalis non requiritur appresones disiuncis possint demonstra- hensio Oiuni singularium, sed sustiri de ente a priora.s sinitu, vel infini cit inducere in multis, &-no appatu . Dico, i, ista propsi, omne ensest reat in stantia. Ex quo sequitur,lsuitum, vel infinitum est imi taedia- cognitio experimentalis multorum non