장음표시 사용
651쪽
A non inseri necessario uniuersalem, Duo TA Tva primo.Vtrum C sed solum probabiliter. Ex quo se omnis actus sit circa ipsum singula- Arti. a. quitur ulterius,l cognitio univcr- re. Et videtur, non,quia actus in salis multorum non est sufficiens ca telligendi elicitur per ic est circa VH ei' eu. artis, scd bene coadiuuans,& occa- niuersale, igitur. Pro responsione latia. sonalis: nam per experientias datur supponitur primo , et lingulare &occasio inquirendi causas artis suppositum differunt ad inuicem, vetoperatio Qv Alleto sciendum, i de o- vi sum est in Logica. i Secundo lupnς d VPl perationibus poteit haberi duplex ponitur 9, duplex est actus, quida seire. s. practicuna, & speculatiuum. est tiansiens in materiam exteriore, 'Practicum eii duplex s. ordinatu ut aedificare,alius est immanens, ut ad operationem, S scire operari. intelligere,&dei ita non intelligis ire autem operam eii scire om- turdicium Arist. sed de ptimo. amnia quae requisita sunt de neces lita- nis enim actus transiens in materiare ad operationem debitae faciendi, exteriorem eii circa singulare. t Podi scire et taliter,qualiter ad opera- teli tamen alitor responderi secun tionein habendam requiritur. ii Sed dum quod haec propositio circa, p scire ordinatum ad operationem , teli dicere triplicem habitudinem,eli cognitio uniuersalis habituali- unam ad principium eis tutum so: ter direct ira operationis, qua debi cundam ipsius actus ad susceptica. v te applicata ad paricultaria operabio Tertici ipsius actus ad obiectum. Dlia debita fit aetio huiusmodi aure Si dicat habitudinem actus ad prin' applicatio non est de ratione arris, cipium essem uum, vel ad suscepti- ideo cot ingit non experto, saepe er- uum, tunc omnis actus eis circa lin rare in huiusmodi applicatione . gulare, quod adhuc debet intestigi Ex praedictis patet, quod artifex de actu intelligendi Mui producitur circa Op rationem particularem ha ab aliqua specie singulari, & recipittat uniuersalem cognitionem, & et in intellcctu lina ulari, sed si dicat circa circunilantias,tamen operatio habitudinem actus ad obiectuml,
nes per causam cognoscit,id me- non oportet omnem actum esse cir-lius scit docere,quam expertus, sed cas gulate . expertus in membris exterioribus DuBITAT v R secundo.Vtru es om habet quandam promptitudinem, ad Metaphysicum pertineat consi- tauli con& particulariter , cognoscit illud, derare omnium rerii quid dilatcs in
circa quod est operatio,& circula' singulari,S sub propriis rationibus Tici, id
stantias eorum, quae ad Operationes earum. R espondetur breuiter, T de ium.
requiruntur, ideo melius: scit ma- hoc sunt duo modi dicendi. lIDicut num conducereia , & habilior est enim aliqui, i ad metaphy licum se
in operatione sua, & certior . syt cundum 9 huiusmodi non pertinet se l. Me haec do primo articu. Quantum ad considerare omnes quid ditate, in raeli.q. s. secundum. particulari ed tantuna in uniueri a
652쪽
E li,& sub ratione entis , altra omnes aliet scientiae superiliterent, quod ei saltum, ideo dicit Philosophus intexti psapiens Omnia scit, ut contingit, quod sic glossant,ideli in uniuersali, nec oportet sapientem habere scientiam de omnibus particulari. IEt si dicatur. ad eandem scietiam pertinet conliderare superius, S insertus,ergo si Metaphy sica coliderat ens, ergo etiam considerabit omnia inferiora eius. Respondetur, quod licet ad eandem scientiam Dotineat considerare superius, de inserius,quantum ad rationem superion S,Sc passionem eius,tamen de inferiori quantum ad suas proprias rationes, & proprias passiones potest esse alia scietia a scientia superioris. Aliter tamen dicunt aliqui, ci, Me F taphysicus inquantum Metapnysicus habet considerare quid ditates
omnium rerum,&9, nullus arti sex habet ea in uel tigare, quam Me taphysicus.Dicunt enim, quod nullus artifex habet inuestigare quid-ditatem hois niti ipse. Metaphy.
Hetaphy. Metaphylica sit scietia speculativa, q s4ς vel practica. lino sol titione supponitur, qudd practicum,de speculatiuum non sunt differentis essentiales habitus, licet sint disserentiis accidetales intellectus. I Unde illa scientia
dicitur speculativa, quia mediate, vel immediate inclinat ad speculationem,& illa vocatur practica,'uae immediate inclinat ad praxim eliges .i , dam,vel fugiendam.' Et aduerte, Mesa hi P qitalibet scientia inclinat eliciti-8. 7. Sc. q. ue adconsiun es actus,ex quibus est
generata.s Aduerte vulterius, ν li-G icet scientia practica sit quandoque H. prolo.
circa contingens tanquam circa di- in sol . rectivum,& regulatiuum, tamen est circa necessaria tanquam circa Obie positae eiectum sicut, & scientiae speculatiuae ca finem. sicut enim scientia speculativa est necessariorum,& impossibilium aliter se habere. i ta&practica s Aduerte ulterim,q: aliqua noticia dicitur practica dupliciter. Vno modo se maliter, alio modo virtualiter.
I Formaliter adhuc dupliciter, scilicet mediate,& immediate. I Immediate sicut elliroticia conclusionis, uia immediate inclinat ad praxi inigendam, vel fugiendam,& cognoscitur hoc modo,quando talis con- clusio includit rem significatem pra xim mediate, sicut eis noticia prae- Hmissarum,quae inclinat ad praxi in mediante conclusionis noticia, ut noticia harum praemissarum, omne summe bonum eli eligendii: Deus est summe bonum, igitur. I Virtu liter eis noticia incoplexa alicuius subiecti vitualiter continentis noticiam praemissarum,Sc ipsius conclusionis practicae,cuiusmodi eli noticia ipsius Dei, ideo notestati inis propolitionis, Deus est summe bonus, eli noticia practica. Aduerte vite- ubi supti rius, i, secundum Soct. nihil, quodeIi subiectum scientiae practic pQ- teli elle subiectum scientiae speculatiuae licet illud, quod eli subiectum scietis practi cs cuiusnodi eli Deus posIit conliderari in scientia specu la sua, ut in Metaphy. sQuid autesit praxis visum eii in Logica, io ibi recuriendum. Istis suppositis rit-
653쪽
h detur ad dubisi, s Metaphysica est C o M et iis x o responsalis: si
scientia speculata ua,quia in maedia- Ens inquanti in .em est subiectu to- . a te inclinat ad speculationem elicie- tius Metaphyscet, quae conclusio redam,cuiusmodi est notitia huius, linquitur probata ex dictis in pri quod est ens est bonum. Et haec de se i mo art.& ibi patet quid fit dicedum cundo arti Quantum ad tertium siti ad rationes ante oppositum. : D a
cilis est, sic vero facilis Aguum au
i inposse, nec omnes exortes esse, sed unumqueque aliquid de natura dicere, oc. ST E est secundus lib. Metaphysic , qui diuiditur in tria capitula. 'In primo ponit hane cilis co conclutione theorica. i.consideratio de veritate: uno mo est facilis, alio' ' mo est difficilis. Probat tali signo, qa principia sunt per se nota adeo, P cognitis terminis non possumus eas dissentire: io ut ait Philos in soribus,qs det inquet na principia sunt. scut iores,&ianuae in domo, uasi-eut pianua in reamus donati,& facile est illa ianua inuenire: ita P principia habemus introitu in sciam,&
qua diffiis verit ate ipsoru principioru facile est inuenire, dissicile in est luenire scie tia coclusionis, sicut difficile est m- uenire ea, q in secretis domus sontrecodita. Cosequetet ostedit cam Ddissicultatis cognitionis veritatis dices,st sorsan difficultas Puenit duobus modis,s nossessi ex parte rerum sicut dicebat Heraclitus ps instabilitate,&Gtinuuiluxu earu reru , sed et ex parte nostri intellectus, & hoc circa re hiatem multu de actu,&ρο- nitus immateriale. Quod aut difficultas P ueniat ex parte nri intellectus declarat Philos p exeptu,na si cui lint oculi Nycticoracis adlu-lme solis, ita itellectus aisnr ad ea, i sunt manifestiora nature.s.ad ys .ctissima entia sed disti cultas in visio ne luminis solis ab oculo ny cticoracis non prouenit ex parte solis eo, pquantu est de se est vili bilis, sed ruenit ex parte noctuae cuius oculi sunt multum debiles, ita etia disti cultas intelligendi res proue 'it α ροι Tertia Pars. Qq xς
654쪽
Ε te nostri intellectus. I Deinde tagit ipsum gratia nullius est igitur Mi- G
duplicem modum, quomodo unus nor patet:quia si in eis nihil est tale, homo iuuat alium ad cognosendii tune in rebus nullus esset sess. 'S veritatem. I Primo directe: ut ille, cunda eonclutio, in causis sermalib. qui sine errore trahit ad veritatis co non est processus in infinitum. Patet, gnitione verbo. vel scripto. I Alio, quia non est processus in infinitum 7odo in d irecte: sicut ille , qui salsa. in distinition ibus,crgo neque in serocetasEt subdit, i, non solum pra mis. A mecedens patet, quia praeditiastiis debemus agere,qui bene di- catorum positorii in distinitionibus, xerunt, sed etiam ἰllis,qui de verita qui priora sunt, magis sunt posterio 'te aliquid superficialiter enunciaue ra, quia si sunt neccsse est esse pri rutilicet salsasopiniones habuerint: ra ,& econtra: modo si ibi non est nam tales dederunt aliquid. ad in- prius, ibi non est posterius, cuerto quisitione veritatis, scilicet occasio S in diffinitionibus sit principis in neminueniendi veras scietias. . prius,& posterius, sequitur, quod in
T. S. Ic uo . . eis non est processus in infinitum.
pi Goada, is no ιnst nite caUα est processus in infinitum,quia tunc ' existentium,nec 3n direm , M. nihil possemus cognoscere,quia tuc Ir I s T v n est secundum capitula, scire putamus aliquid cum causas ν hehati in quo Philosophus ostendit no esse eius cognoscimus, sed infinitum s du iri iris pr*cessiim in infinitum in causis, ne cundum aditionem non potest pernitum in que secundum directum, neq; secu transri: igitur.
ram esse ex aere,& aere esse ex igne, vimVt εω, --: di in infinitum: nec in efiicientibus,, IS Tu D est tertium capitulum, ut non in possibile hominem appa- in quo Philosephusostedit quot sui I. . ,rere moueri a sole,&solem a luce,& impedimeta in inquisitione verita- - .
sc in infinitum. Deinde ostendit, eis. Res det, si principaliter sunt suod non sit processus in infinitum duo. I Primum est consetudo, nam
in cautis snalibus.& formalibus, po ut consuevimus ita volumus dici & i , i, ut nendo aliquas cuclusones. Prania, si aliqua dicuntur nobis contraria quisitio- in causis finalibus non est processus his quae consueu i mus audire no vi- ne&qsio in infinitu, quia ubicunque est alia detur verisimilia nobis sed propter 'de ad ,ῖratia cuius alia sunt , R ipsum consetudinem videntur nobis mi- pratia nullius est,ibi no est processus nil, nota,& magi, extranea. Secunan inlinitum: sed in causis finalibus dum impedimentum prouenit ex
est aliquid,gratia cuius alia s uni, de natura,quia uinda sunt,qui nihil recipiunt
655쪽
A cipiunt nisi dicatur eis permodii demonstrationis, &hoc contingit ex a serti imaginatione de intellectu mul
tingit p pdiuturnia studium haberenienti alio uado nihil, nisi demonfretur ex eplariter, lii volui auctoritate alicuius poets, ct alicuius a unctoris, alii volui ola inquirere P certitudine. Ex his inseri conueuiente modii in inquisitione veri tatis, &est,si oportet primo erudiri quomodo alioua sint recipi eda. circa quod ponit duo documera. Primum est quod absurdum est simul quaerere scietitiam,& modum sciendi. Secundum, P certa demonstratio non est in omnibus expectanda quia in non habentibus materiam no fiunt B demonstrationes per eam, quia in talibus non est naturalis modus demonstrandi, quia sorsan omnis res naturalis materiam habet. Di ulrau cognoscendi rem unde. v AE R I T v R utrum dissicultas cognoscendi res sit ex parte cognoscentis, vel ex parte rerum c Seo .li x. gnoscibilium .' Arguitur primo coΜetaph. rra presupposuit , cognitio veritatis' a. no eisnobis possibilis: igitur. Anteced cns patet,quia alteratio non potcotingere circa intellactum .ergo notat mutari de potentia ignorantiae in scientia. Secundo, nullii verum
scitur sine causa, sed impossibile est
nobis scire causa, veritati S, cu prima causa a nobis non possit coxnosci Tertio sic, prebando is disticultas eii ex parte rerum, qua Vnum-rae sunt ires, quae de se sunt potetiales, ut materia prima: igitur. Quarroiic Ibando, p dissicultas no lit ex parte nostri intellectus, quia sicut se habet materia summe disposita ad susceptionem forniae; ita intellectus sumine dispositus ad intellectione rei, sed materia summe disposita nohabet dissicultate recipiedi forma:
igitur nec intellectus.Quinto sic P- - , bando,u, dissicultas no Sueniat ex parte excellentiae intellectus, qa dicit in secudo de anima,s sens dissert ab intellectu,qa sentus corrupitur ab excellenti sensibili, sed intellectus no corrupitur ab excelleti intelligibili, immo perficitur, igitur. sin oppositu eli Philosophus in textu.In quaestione erunt tres articuli. DQuantum ad primum. PRIMO sciendum, 'dissicul- Art. I. tas intelligendi res pol intelligi dupliciter. η Pro quo est aduertedum,s omnis res naturaliter est moliua tendi intellectus ad notitia sui. s Quaeda plieitet. enim sun t moti uae ad notitia excelletiore aliis,& hoc stam gradus susentitatis; scut omnis ignis est causativus caloris: maior in maioris,&minor minoris: io pol dupliciterintelligi illam prouenire ex parte rei. ' Vno mo q uan tu ad grad us cognitionis et i ue persectos,& tae .pprie loquedo ibi no est dissicultas,sed magis impossibilitas,quae scocedatur, dissicultas coceditur,l prouenit in parte rei. Alio modo pol intelligi, uidissicultas qtiaeeli in cognitione copetente sibi secundu gradum suae in x CntI-
656쪽
entitatis,& tune dicitur, si prouenit ex parte nostri intellectus. 'Unde, Pres non intestigatur tantum quatum est intelligibilis, prouenit exl arte nostri intellectus , quod autentelligatur sub nobiliori gradu coHe ph, gnition is,quam alia, hoc prouenit
ημ' ex parte rei. Sycvu Do sciendu , P circa An pti pstulit huius lib. incidit ma piiti una dissicultas. Vtrum prima princicipia sint pia complexa, videlicet de quolibet maturali - eli amrmatio, vel negatio sin t natu--ihici liter nobis cognita,cum no cogno. . ' scantur,neque per inuentionem neque per doctrinam. ' Pro ..utione Hipponitur, P omnis no a intellectiva saltem incoplexa, di essentialis Ortu habet a sen su.qSecundo supponitur,' aliquid esse naturaliter cognitu montelligi dupliciter. Uno modo quia notitia eius inest nobis a principio natiuitatis,& non pollea. acquisita, Ssic non est intelligcdu,
i P prima principia sint nobis natu-
. . raliter primo cognita. Nam anima . talaia nostra a principio sus creationis est
tanu tabula, in qua nihil depictum est, depingibilis tamen est virtutibus,& scientiis. Alio modo potestitelligi P a natura mest nobis quε-dam virtus seu potentia, quae assentit illis principiis cognitis terminis, ct sc dico, , principia sunt nobis bene naturaliter cognita, &u, a natura
inest nobis quaedam potestas, per u m inclinamur naturaliter ad asentiendum primis principiis cognitis terminis. TER Tio sciendum, quod in aliqua latentia totali non est quaerendum unum principium incom- Gplexum tantum,neque duo sed di- Seo.lib.rim,u, in qualibet scientia totali sunt tot principia quot sunt conclusiones demon strabiles in illa scientiae nam si sint duae conciusiones dissi
rentes termino vel terminis, etiam
oportet prsmissas esse alias. IAduerte ulterius,quod multiplicia possunt esse principia, quaeda sunt i demonstrabilia accepta per intellectum, qus scilicet cognoscuntur cognatis terminis. Qusdam sunt in- demonstrabilia accepta per sensum, ut quod iste ignis est calidus, qus
.dam accepta ex pluribus memoris ut quia ego memoro quod rimequem ego heri etetigi erat calidus, S etiam quem ante heri erat calidus, infero, quod ignis quem nonteusi est culidus. Quadam sunt
qui in scrutu r ex pluribus ex perimotis, seu notiti s experimetalibus, udex plui ibus memoriis insero, ' ille ignisest calidus,& 9 ille est calidus: tune virtute intellectus infero, Pomnis ignis est calidus. Similiter, si omne reubatharum eii sanatiust cholerae ,& w om ne, quod fit, fit ex
aliquo,& q, omne miritum est cor' - . . di , mptibile,& multa talia principia co l1M 'cedutur in Philosophia.' Et adue te,s, talia dictitur principia,no quiam nosi tur cognitis terna inis,led quia omnino sunt in demonstrabilia,quia non possunt pi obari pe r aliquam rationem formalem.
Qv AR ao sciedii, quod alia est disti culta ,an intellectus noller pro statu isto tri,siit ite licet e si dilitates δ' i ii subita tiaru separatarit,i. ipsa, subita hoe natu
657쪽
A tias separatas. Pro euius solutione sibilis, quia nos intelligimus,& ter- Cistellige- supponit, ν duplex est cognitio in- minos,& propones. I Alio modo ca qui tellectiva, s. persecta,& impersecta. pitur pr assensu, quo assent mus Ph βμ' in Persecta est,qua attingitur obie- potitioni vere,& sic adhuc apprehentita: y' ctum sub persecta tonesus cogno- so veritaris est nobis possibilis.1co .li. ut scibilitatis, hoc est per se propria,& 'Sed dubium est,utrum assensius ve μῖς- q distincta. I Alia est impersecta, qua malis cum certitudine sit nobis polattingitur obiectum per accides, vel sibilis. I Pro cuius solutione suppoin aliquo conceptu communi, & co nitur,' ad certitudinem assensus rei suis. Item duplex est cognitio per qui ricii r firmitas veritatis,& firmi- secta, seu distincta, sim mediata, & tas alsensus. ' Vnde firmitas verit mediata. Immediata est quando tis est sit proponullo modo pol sal- obiectu non mediante alio obiecto sificari, ut ista Deus est. IVel qn. n5 intelli ritur,itast ad istam excludi pol salsificari stante communi cursu
tur medium cognitum, non autem naturae, ut ignis est calidus, coelum t '.
medium quod sit ro cognosced cu mouetur, sed firmitas assensus est ψ -iusmodi est species intelligibilis. o assentimus proponi sine formis Sed mediata est quido obiectum aine de opposito. Et hoe contingitivitat ante aliq uo alio obiecto cogno tripliciter. Vno mo ex voluntate Iiscitur,cuiusmodi est noticia conesu ne apparentia aliqua naturali, que -
η sonis,quae. Habetur mediantibus p ad modu assentimus articulis fidei ra missis cognitis. I Hoe supposito re- in quibus non est aliqua apparentia spondetur ad difficultatem, qudd naturalis. s Secundo modo py si r- , intellectus pro statu isto non potest quas apparentias naturales,& rones habere cognitionem persectam de aliquas. 'Tertio modo prouenit ' sub statiis separatis, licet bene cogni euidentia,& est duplex euidentia,t. tionem imperfectam . I Et haec de simplex siue absoluta, Sc secundum primo articulo. Quantum ad so- quid de quibus satis visum est alias.. cundum. Visum est etiam quomodo potest Dun ITA TvR primo.Vtrum aliqua propo dies euidens euidentiaveritatis apprehensio rerum sit pos- intrinseca, ct euidentia extrinseca, δ' Pp qisibilis,quod non est aliud quaerere di omnibus istis modis apprehensi tirati ea nisi utrum apprehensio proponis ve veritatis,ideli propositionis veri est tu sit pos rae sit possibilis. s Pro cuius solutio nobis possibilis. . sibilis. ne est aduertedum,s apprehensio, DuηiTAT vst secundo. Vt An substvel comprehenso propositionis v substantiae separati sint a nobis quid ζ rq potest multis modis sumi. I Uno ditate cognoscibiles. s Et vide ur, stii eo modo pro formatione propositionis quod non, quia ut habetur in textu gnolcibis vere in mente,& se est possibilis. sicut se habet oculus nycticoracis ira. Alio modo,ut idem est, 'intelle ad lumen solis, ita intellectus no-
658쪽
Ε in natura, sed nullire oculus nycticoracis potest intueri soletii, igitur neque intellectus noller substantias separatas.WPro solutione supponit, P duplex est cognitio.s simplex, &coplex apsupponit simplicem, &noeconuerti. Constat enim v multi philosophi antiqui multas noticias complexas habuerunt de Deo, quare, & simplices. Ideo ad videndum: ualemniniciam de Deo habere posumus,elladuertendum, quod ali
quid potest cognosci quid ditatiue
tripliciter. I Uno modo. quia intuesc. I . q. mur illud in seipso. I Secundo in
Isi' 'u' do,quia habemus propriam specie,
a . q. Vni Vel proprium conceptum represenisca rh. ad latiuum eius naturaliter. ITertio
quaest di modo, quia habemus de eo conce-- δ d is plus complexos, vel simplices, vel x compolitos non absolutos, sed con
notatium, primus modus no est nobis possibilis, neque secundus pro satu isto, quia tunc in hac vita possemus esset rati. I De tertio sit pri-n a conesulio, prima causa est cognoscibilis in aliquo conceptu com posito proprio patet,quia posIumus aliquem coceptum de Deo proprium componere ex conceptibus simplicibus abstractis ab aliis rebus,& illum
attribueremti particulariter aec pio, ut ens necessarium esse ens summe bonum, ens infinitum, & sedet aliis. Isecuda conclusio, prima causa eii co noscibilis in aliquo conce. . . Plu simplici connotativo sibi pro-
- prio, patet, quia aliquis est conce- plus connotativus, cui correspondet ista vox creativum, & est propria Deo. I Unde aduerte , quod de illo conceptu con notativo dicut G . aliqui, quod non est naturaliter significans, sed ad placitum , sicut &quodlibet signum vocale,qula con- ceptus naturaliter significans praeci
se istam rem signis cat pro qua potest supponere. Ex his patet, pri sc.in .doma causa eli cognoscibilis quidditatiue per conceptus quidditati uos ab aliis rebus abstractos, Squicquid Deus sit dictum est de prima causa etiam di nominaineatur de aliis lubitantiis separatis. bilis. IAd rationem dicitur,qnod illaco paratio intelligitur denotici zintuitiua,& non de noticia, que fit per coceptus proprios siue simplices, siue
compolitos non absolutos,sed con-
Dun i TA TvR tertio. Utrum in causis essentialiteri subordinatis,
sit procederem infinitum. IEt vide H
tur, quod sic. Dicitent in Philoso- Anphus. 8. Physico. motum nunquam incepi illa, & primo de generatione inoldinaesse infinitas generationes, & quae- tis sit P libet habet proprium efficiens, igiis cedere intur. I Pro solutione supponitur, in insin, v. causarum quaedam sunt essentialiter subordinate, & quaedam λςςi se in t a dentalite quaedam per se,& quae- , 'idam per accidens. Causae per λ erim.M. sunt, quae secudum suam propriam naturam,& non secundum aliquod 'accidens causant, ut aedificator per se dificat .sSed causa per accidens eis, quae non secendum propriam naturam , sed secundum aliquod accidens dicitur causareia, ut mu cus est causa per accidens domus. Caulae autem essentialiter subordinate dicuntu si quarum secunda
659쪽
A inquantum eausa dependet a prima, ita quod non agit nisi in virtute primae, ideo causae essentialiter subordinatae necessario requiruntur ad causanduim. Sed causae accidentaliter subordinatae sunt quarum secunda non dependet a prima inquantum causa licet dependeat in esse, sicut patet de filio & patre, potest enim filius operari momtuo patre, ideo caularum accidentaliter subordinatarum non requiritur similitudo in causando. I Secundo supponitur m multae solent assignari d fierentiae inter causas essentialiter subordinatas ,& accidentaliter. I Prima, in musis esentialiter subordinatis secunda in causando dependet a prima, sed non acciden taliter. Secunda,quia in causis es-B sentialiter subordinatis est causalitas alterius rationis,& ordinis,quia superior est persectior , no autem in accidental iter ordinatis. Tertia, quia omnes causae essentialiter su ordinatae necessario concurrunt ad producendum essectum, sed non in Molib. 2. accidentaliter suaordinatis. Istis sup
' positis di primo,s, impossibileeli esp ' se processiim in infinitum in causis
essentialiter ordinatis, quia tunc in
ipsis non inueniretur potentia neq; C secunda caula,quod tamen eli falsum.Dicitur secundo,quod in causis acciden tali ter ordinatis potest erse processus in infinitum, quod quidem in infinitum solum est in pote-tia, quia non requiritur simultas illarum causarum, ideo ibi non est actu multitudo infinita . Et per ii
soluitur ratio .sacta ante oppos tum. Ethee de secundo art. Q antum ad tertium lita CONCLvs Io responsa lis: mi. t.
dista cultas cognoscendi res noδ est ex parte rerum sed ex parte nostii intellectus ad sensum datum in primo articulo. Ad rationes ante oppositum. I Ad primam dicitur negando antecedes, & ad probationem di citur,quod ad cognitionem verit iis procedimus per motu rationi , DR non per motum physicalem.' Ad secudam dicitur si, intellectus bene alteratur alteratione perfectiva, ted non corruptiua. I Ad tertia
patet solutio. I Ad quarta di,u, be
ne probat, I intellectus noster est receptiuus omnium intellectionum
rerum,non autem probat, sit productivus. I Ad quintam patet solutio in primo articulo.
660쪽
de quibus dubitare primu oportet, hec autem sunt quacuna,seipsis abrer susceperunt quidam θαST E est tertius liber Metaphysicae Aristot lis, in quo determinat de conside ratione veritatis inodo disputativo. I Et primo ponit hane eonclusione volenti inqrere veritatem necesse est prius pdubitare,q, probat tribus renib.s Prima, illud est praemittendum ad cognitione veritatis ex cuius solutio- me hetur mani sellatio veritatis, sed xxpmissione dubitabiliu hetur manifestatio veritatis, quia qui bn dubitat, bene inuestigat,& qui bene in uestigat bene iuenit,ergo dubitatio est v tit is ad copii itionem veritatis. ISMaro, illud est valde utile adeognitionem veritatis per quod scitur vinculum mentis,sed praemissio dubitationis est limoi. I sertia ratio, illud est utile ad inquisitionem veribratis pe r quod datur via peruenien
An inquirenti cognitionem veritatis conueniar primum talitare. Qv A E R I T v R. Vtrum inquirendi cognitionem veritatis necesse
sit primum dubitare.' Arguitur primo'non quia notitia conclusionis de qua est scia lassicienter acquirit per principia demostrativa, ergo ad inquirendum scientiam veritatis, non est necessaria dubitatio, necnecesse est inquirenti dubitareia. ISecundo lic,in mathematicis nulli sui dubitationes , & in de ipsis acquirit seia. ITertio,sic dubitatio se helut quodda vinculumentis,ergo magis impedit cognitionem veritatis, situ uet. Quarto sic, imperfectionis est in intellectu habete dubitiationes, de aliquo,ergo homo non videturis re ad in quisitionem veritatis into se, Deus habet summam iam de omnibus rebus, & in in ipso nulla requiritur dubitatio, igitur. s In oppositum est philos
plius in tex.In quaestione erunt tresart. Qnantum ad primum.
Par Mo sci edum,m in hoc ter Arx ritio mutet philosophus plures difh-