장음표시 사용
671쪽
A nmiralia opinio quae est Seo. in pra- i lain dicitur qudd unum 'test pase Cmo sententiar viii d ilh.' quod pro foentis bene pol praedicari de mul statu illo virtute naturali propria si- titudine. 'Ad quartam patet qRidne influxu speciali Dei possimus h a sit dicendum in primo phy si . naimbere certam notitiam de veritati Parmenides ct Metilius volebant hi bus,vi in dicto libro posteriorum v i herest omnia essent unum numero fameli, in quo solutae sunt ratio- ideo contra eos arguit Atilior. ne, in oppositum sectae. Et liam de Dulli TArva secudo . Utrurn primo articulo. Quantum .ad se- in eadem re esse realiter distingua- An esse
. a. Dun et TAτva primo. Vtrum tur primo quod sic, suta efeeit ac tiens & unum conuertantur. Et ar- cidens existentiae, igitur non ellide inissetia. λη ςΠ guitur primo quod non, quia nul- cum essentia. Antecedens patet au- φ ςφ' sum diuidenseonuertitur eum di- ctoritate Avicennae dicentis quod Seo .in 3. - μ ' uisio sed . num diuidit ens: igituri esse cuilibet rei creatae accidit. S ssecundo sic, quia tune multitudo cundo sic, omne quod fuit ab alio im esset non ens,patet,quia multitudo distinguitur ab illo a quo fluit, ted actu esset aliquid unu . ITertio sicci esse fluit ab essentia: igitur. s Tertio quia ens est commune omnibus ge- sic, quandociaque aliqua sunt idem Jneribus, sed unu est de genere qua- realiter: impossibile est oppositum itatist igitur. u rio sic, quia si unius praedicari de altero, ted oppo- Dp conuerterentur, sicut ista est vera, ta situm esse aliquando praedicatur derum ens est: ita & ista tantum unum essentia: nam aliquando ista eth v est, quod tamen reprobatur ab Ari- ra,rosa non est. 'In oppositum a sto. in i .Physi.' Ad dubium resipon guitur,quia magis videtur 9, unum detur 'ens& unum conuertuntur addat aliquamentitatem supra ens, capiendo unum transcendenter, ut quam esse supra essentiam, sed una inpas,ioentis,& de quocunque prs ut visu melinon addit aliquam en- dicatur ens ita & unum. Et lic dico tiratem superens:igitur. I Pro sola quod unum no diuidit ens, sed unia tione dubii est aduertendum st, du- quod diuidit ens magis est reum plex est esse. s esse e nitum S esse quod est principium numeri. II - reale,deesse cognito visum est in I. test etiam dici, quod non eis incon- de Anima. 'Sed de esse reali dico, ueniens aliqua diuidi per passione, si diuiditur inesse essentiae Sexili di de istis unitatibus satis visum est tiae: ita st esse reale est elle essentiae in primo articulo Ad rationes. Ad vel existentiae,& ese essentiae vel exi primam patet solutio. Ad secun-istentiae esset se reale. Dico ulteriusdam dicitur i, multitudo quae prae- ess e existentiae N elle essentis sunt dicatur de numero est ens unum si- iderealiter, licet distinguantur sor cui numerus est unum de praedica- maliter sDico ulterius' esse existemento quantitatis discrete.' Adter tit&essent alicuius rei sunt et ide
672쪽
I realiter. IVnsculper essentia rei
no intelligo nis ipsam re realem: ita et Perex Isieiularcino intelligo. nilientitate,rei. ' Dicitur in ipsa exuletia accidere cuilibet 'ret creati, quia vi extra eius conceptu&no' sit accide, caprendo accsdens pro forma inhaerente rei. Ei di notater,cuilit, In n ' bet rei crevis, quia exiit etia Dei est de conceptu quid dilatauo Dei, ilia ruist Elia enim eli in mimo modo dicedi perest dea se Deus est ει ilia est per λccidens in materia contingenti, homo eis. nec Opus ad hoc ir aliqua porpositio sint in materia contingunti,s pridi 'catu dii linguatur iealiter a iubie- cto, sed susticit et pridicatsi no sit deessentia vel ptopriuilub ecti, inu.ta
et alla requirim tur, vis it sint v Ide
s N in Sumimilis. J Dictati ivllertia, t esse S. essentia nul o modo distin- gutitur, nec et ana dicitu liuere abessentia nisi capiendo illa verba metaphorice, icut dicebat anta ui p s- si inessi te a subiecto. Ad ralli nc.
I Ad duas primas patet solutio.' Ad tertiam dicitur non eii in-
conueniens aliquid ciuod est id e realiter cum aliquo quod est tamen extra conceptum eius necari de illo, Soppositum veriti ri. D v B l T A T v ii tertio. Vtrum
si hoc pri inuin principium, in restibi id E simul le est idem simulese O non esse int
lud primu principῖheon singui mul G
iae partis difficultates. II 'rima,vxiu primu principi u sit demoni trabile. Respondetur primum principiuquo ad inhaerentiam praedicati ad subiectum non est demostrabit cunon sit dubiunti Potest tamen d mostrari primu principium quo ad alimquas condiciones conuenientes sibi, ut pura utiun si astirmata uia, vernegatis ii, culle ricii , et Itypo be - ii licum. si Potest et om demon lirari ut subuctunt,led non vico uiro, potest enim lic demonstrari, Omi e speculabile est conceptibile primit -
principium eli specu bile: Igitur. Secunda d. sticultas: Vtru in circa primu piincrpium contingat errare. Res a detur ut non quo ad vVita-.teni.&iauitatem ipsius: cuius ratio ne it, quia si quis crraret circa primu principium ad hirendo eius opposito. ipse Iimul opinaretur contradi- clom limul esse in eodem. Conting t tamen errare circa prima principia quoad proprietate, sibi attributa, .s Tertia difficultav Vrium primum principium possit aliquo modo induci ex singularibus. Respoderia T cognitio lingularium eii occasio cognitionis principioru , ideo ratio illa inductitia proprie non ςii pictatio, sed quaedam inductio, ut iacit o. 'iula quandocunque intellectus in te dipit primum piluci 'ju Meia pii. magis adhaerebit illi quam proposi i q. I. tiqni singulari inducenta. Rimetur ergo ad dubium nostrum P primu
principium eli sirio istinui , quia etinianilesiis simu . Etiam circa ipsumnian nilia Si t ei rate. ' Ad ratione; re
673쪽
E respondet Scoti quod omnis dece- per nobiliorem potentiam pol corti Gp a ,qMe retri heri, extra per sen- gi. Et hec deferundo arti Quantum sum non falsificaret primum princi ad te tum sita pium,nunquam enim aliquis len- Couctus Io responIaias. - .sus iudicaret, γ hoc fit& non fit in ad quis tum Eris S unus dicunr- eodem instanti, nunquam etiam si- nam S eandem naturam, ε hac comes & semel iudicat hoc esse albiim Eufio relinquitur proruta in textu.& nigrum,licet tamen qODdm, & etiam ex quinione Ad ratione iudicet illud quod est album re no ante politum ad omnes unavi nigrum,dato etiam ν sensus -- patet quid fit dicendum in prim. . 'ret,tamen per intelle tum tanquam articul
Rincipium dicitur. aliud quadem -- de utique aliquia
ST a est quintus liber Metaphylacer Aristotes . in quo distinguit -- multiplicia, pertinentia ad hanc scientiam. Et dicit primo , quod principium dicitur sex modis. Immo modo diratur principium,a quo incipit motus, sicut priua est principium seneratamnis.' Secundo modo dicitur principium a quo facilius incipit motu . Temo modo a quo inexistente aliquid sit,& hoc modo materia e sorma dicunturprincipiasCSc hoc modo materia di forma dicuntur cipia. Quarto modo dicitur principium id,a quo fit aliquid laquint
ra parte quanti a tua , quae est commune sundamentum aliorum, α
e modo cor dicitur esse principium animalis. Quinto modo dicitur essedincipium illud unde motus,& sic inciens dicitur esse principium. Sexto modo dicitur esse principiu illud quod primo coen scitur di per quod alia copnosibiu ,
674쪽
th consequenter ponit modoshuius nominis causa di ponit eodem modo sicut in 1. phy s. positum est, ideo illi recurren dia ira elt . I Con t equeia terponit modos elenieti, primo descri bens ipsum,dicens. Elemetum est. ex quo componitur aliquid primo. in exiliete diuisibili specie in aliam Nemεisi speciem. Et dicit, ex quo componi quid, & tur,ad differentiam compositorum, quo u Pli quae noti sunt elementa, & dieit in Q extilente,ad disserentiam causarum extrinseramna, & dicit primo, ad .differentiam illarum partium , quae non sunt per se, sed compositae ex a- 'lin,ideo materia prima verri& propriissimὸ dicitur elementum. 'Dicitur autem elemelqm duobus m di s,s. proprie,& transumptiue, primo dicitur tripliciter. I Primus mo I dus est. secundum quem litterae di- cuiatur elementa syllabarum. Secudus est secundum quem aliquid dii citur elementum non limpliciter,
. sed aliquo certo genere, ut aer & aqua dicuntur elementa mixtorum.
'Tertius est secundum quem fiunt, demonstrationes,& sic praemiise di-- cuntur elementa. Ipsum elemetum - Onsumptiue dicitur omne, quod
est paruum, indivisibile,& simplex, ad multa utile. η Consequenter
. stendit, quot modis dicitur natura dicensi natura dicitur lex modis. Primo modo dr natura nascentis quot mo generatio,sue natiuitas. I Secundo uis dieic modo dicitur id,in quo exiliente fit. id quod nascitur. I Tertio modo di- citur principium motus,& quietis,
eius, in quo eil primum, & non se- cundum accidens. I Quarto modo
dicitur de materia. I Quinto modo G
dicitur specialiter de Hrma, nullus enim actuaIiter di homo nis habeat serinam. I Sexto modo dicitur metaphorice de essentia cuiuslibet rei. 'Dicit ulterius necessarium dicitur Neeem quinque modis. I Primo modo dicitur illud,sine quo alterum non γ' - teli esse, ut respirare necessarium est animali. Secundo modo dicitur illud, sine quo alterum non potest bene cili, ut vestis necessaria est homini . s Tertio modo dicitur id quod
si per violentiam, & hoe modo in actionibus voluntariis omne necessarium est trille,& omne tale non
est increpabile. I Quarto modo qs impossibile est non esse, & hoc na
I Quinto modo dicitur necesiariugeneraliter omne illud, quod non bico tingit aliter se habere,& hoc modo aliqus propositiones dicuntur necessariae. Consequenter diuidit v-num, dicens, 'ν virum diuiditurini ivnum per se,& m vnu per accidens. IVnde aliqua dicuntur Vnum per unIus diaccidens tripliciter . s Uno modo, uisiones. quia unum accidit alteri, ut sortes di Perae&musicum. I Secundo modo,quia x xς unum accidit alicui, de quo alterudicitur, ut musicum est sortes. I Tertio, quia ambo accidunt uni tertio.
ISed aliqua dicuntur unum per se
octo modIs.s Primo,quia sunt con- tinua sue per artem siue per natura. .
ISecundo, aliqua dicuntur unum per se secundum subiectum, ita scilicet,quod habent idem subiecium, vel saltem subiectum est in eis eiusdem ratiOms, ut omnia generabilia dicuntur
675쪽
Λ dicuntur unum in materia. Tertio λ.s Consequenter dicit, quod divi Cmodo aliqua dicuntur unum secun sici cntis est sicut diuisio unius en taudum genus, siue sit secudum genus enim aliud est per se,aliud, per acci propinquum,sue remotum, ut iso- dens. Deinde d icit ipsubstitia dicit sceles,& isopleurus dictitur eadem quatuor modis. I Primo modo,dici Substiti frura. I Quarto modo, quia sunt tur substantia omne illud, quod est eiusdem ronis. J Quinto,quia eoru per se subsistens. I Secundo modoratio est in diuisibilis,quemadmodu dicitur substantia deforma,quae est sunt omnia synonyma, quae signifi- illud per quod aliquid est per se subcant idem secundum eandem ratio sistens. Tertiona udo dicitur de manem . Sexto modo,aliqua dicuntur teria subiecto illius formae. I Quatvnum in illo in quo non habent di to dicitur, quid ditas siue qa quid uilioneia vid mersae partes lineae di erat esse, id est, quod per dissinitione
cuntur unum in linea. Septimo quid ditatiuam significatur, omnes modo,aliqua dicuntur unum per at aute substantiae reductitur ad duos Eade duo tributionem ad aliquod unum , ut modos, ad uniuersales, & singula- pliciter. ex citus dicitur unus per attribu - res. Eadem autem dicuntur duplicitionem ad unum ducem. IOctauo ter,c secundum se,de secundum ae-
modo, aliquid dicitur unum, quia cilens. Eadem secundum accidens est perfectiam, ut domus dicitur una dicuntur tripliciter, sicut unum per B quado est persecta. Deinde ponit accidens. Eadein secundum se dicu Dduas sprietates unius. I Prima est, tur sicut unum secundum se. IC unum est principium numeri. sequenter ponit modos huiusquod i Secunda est, unum,ut sic est in- est diuersum,dicens, diuersa dicu H. . diuisibile.Deinde super addit qua- tur eorum species sunt plurium, aut tuor modos in Logica positos, dices nulla, aut ratio substantiae est altero di viatim dicitur quatuor modis, sci & peneraliter diuersum dicitur cylicet unum numero, specie,genere', positis modis, auibus dicitur idem.& aualogia. Prima dicuntur, unu s Disterentia vero dicuntur qu*cunnumero,quorum materia cst una, que diuersa sunt idem, idestuus sue capiendo materiam pro disserentia conuenientia in aliquo. Secundo indiuiduali, ut alias visum est. Sed modo illa dicuntur dria quorum geilla sunt unum specieis quorum est nus est diuersum. Tettio modo illaunum genus.Illa, vero sunt unum se dicunt diuersa, auarum genera sunt cundum analogiam, quae dicunt eu contraria. 'Quarto modo dria di-dem modum prs dicandi in quid, re cuntur quaecunque habent diuersi- spectu suorum inferiorum. Dein- tatem in substantia.
de dicit, in quaecunque sunt Vnum , ν - - . I
sunt unum genere,& non emnuese ita habeant causam sui este. t Argui raEh.q. -
676쪽
E tur primo, p non, quia omne habes causam,circunscripta illa causa potest non else, sed necellaria non piit esse, igitur.Secundo lic,M necessaria habeant causam vel hoc esset ex se, ' i vel ex ex alto,non ex se, quia tunc es' sent necessaria omitialia. circunscripto, si autem e i necellarium ab alio non eii necet sarium illo circunsci lito. Tertio sic, Oe causatum possibie fuit eausari ,ergo omne causatum aliquam possibit i tatem iesudit, sed aliqua possibilitas repugnah necesurio, igitur. Quarto sic. serminus pro tili e seductus eii aliquo ino pollerior ter imino producente,ergo si necellaria habeant causam :n aliquo priori poternnt non esse. Quinto sic, Omne productum,vel causatum eli dependens, sed pecessarium non est depen F desositur.In Oppolitum eli philosophus in text.In que ilione erunt tres
Art. . PRIMO scaedum, 'conseque iter dicit Ariit de modis oppositorii, dicens, u Opposita diculur quatuor OPPosi a modis. s.contraria, contradictoria, . relativa,& priuataue opposita.Et di- cit rcontraria dicii tur sepic in mo-CQRu dis. timc quia non possunt ei side μ' . adelIe, R disserum genere, ut corru prione,& incorruptione . 'Secudo, i quia habent maximam differentia, et iubeode genere. Tertio modo,qa- maxime differunt in eodem susce-- ptibili. ' Quarto modo, quia maxime disserunt sub eadem potestate. Quinto mo, dicuntur contraria quorum est maxima disserentia liue
. 2 ι secundum speciem siue secundum nis i genus .Sexto modo dicuntur contra
riorum.Septimo dicuntur c5rraria,
quia bent aliqua talia, vel suscepti bilia, vesaeti up, vespassiua, ves agmtia,ut habitu',6c priuationeri. Dem dedit linguit hoc noluen diuersum e specie dic cias, i, aliqua dicuntur diu ei sa specie, i r sub codem generes une, α unu m non continetur sub ali0.Secundo modo quJ eontinetur sub diuertis ide: tibus ranu Tertio modo 'cunq; coimetur i ubdi fierent ni contrar: is ei de generi. Quarto modo dicuntur dria I pectet, specie, vicinit, i. speciali stimi. Quinto modo dicuntur quaecunci, ex lautia in eadem substantia dii x Π jβ ri uti
habent. Assignat consequenter phirtosoph. modos prioris,& posterioris di dicit pruno p ratio priori, conii- usiit in hoc, quod est elle .ppinquius
at tori. Sunt auton octo modi prDris Trimo modo dr.prius secundum locum. cundo modo secundu ti's. Tertio mo secundu motum,& tunc
illud eit prius,quod est Ppinquius
termino ad quem.' Quarto mododr prius si a potestatent , ut ille, qui ex cedit alios in potes late dr prius. Quinto inodo dr prius secudum ordinem ad aliquod prima. i Sexto modo dr prius secundum cognitiorem,suevum doctrinae. Septimo dicuntur priora, tuae lunt passiones subiectorum priorum. I Octauo dicuntur priora secudum naturam, &substantiam,qui contingunt esse sine aliis,& alia non sine i pii , potentia Sacv Noo sciendum , c di pota n- sequeter Philosophus ponit modos tu modo
677쪽
A potentiae. sunt tres. I primus ino 'Item sitoi um per accidens fidat C
lv l. primo modo dici tui potentia sunt quat purepcr accde potentia activa, auqest principi u sicum,asa per alterum . v p 'motus,veI mutationis in altero in- & motus, motus elὶ quantus per terquantum alterum,& tali, aliqua do minum 1 ς Vpμεῖς Mod νει eis extra passum,xt ars aediscatitia. T E RI' /ς' ' At quoi l Secundo modo di potentia pass- quenter philosophus ponitin0di , oua quae est principio trais utidi ab tecti,inii sunt quinq;. si 'O
altero in tuantu altei v. Tertio mo dr perscetum extra,l non eli ac Ἀ- di depotetia restitiua,S inde eli, pere aliqui diu, tu eius pars , ν ipsqno possunt resiliere dicimus im- dr persectum cui nihil deeit pars eius. ISccundo mo dr pili V,
cui nulla dispo qualitativa deficit, sin cri dicimus alique studente este plecte studiosu 'Tertio mo di pisciuo, attingit ad virtutem , vel propria
potentes. Consequeter ponit tres modos potentis. I Primo modo drpotens secundum potentiam activa. Secundo secudum potentiam palsiuam. 'Tertio secundum potetiam
resistiuam. Sed impotentia di duo periectione eius. ' Quarto modo ali bus modis.Vno modo priuatiue,& quid drysectu, pertinet ad finc msie eit carentia potentiae in subiecto propraxi , S ille modus transfertur nato. cundo dicitur impotetia per ad malam lignificationei luia diciu oppositum ad potentiam. I Sili im- mus aliquem oe nos corruptis. opo ilibit e dr d upi ici ter. I Pr i mo mo, ' Quinto aliquid dr persectum stata caret potentia . ' Secundo mo het aliquid horti q dicta sun t.vel uadi cuius oppositum est necessariu,& est signum, vel eflectum aliquorum sic impossibile conuenit proponi b. eorum,qui citcta sunt. Praeterea di- Sed possibile di trib. modis. Primo cit,3 terminus dr mi uem modis.' illud cui' cotrariu no est necessariu . 'Primo modo dr vltim urei IM- Secudo mo illud,* est veru'Ter crndo dicitur, ultra quod non cotintio mo illud,s eii cotin ecter verti. git aliquid accipere. Tertio modo Coseque ter ponit modis uti,& eius aliquid dicitur,m quo sunt omnes distinitione, dices,situm eis, relidi xes terminatae. ' Quarto modo druisibile in ea o insunt,quo u singu serma magnitudinis , ut figura.
Μagnitu lunatu est esse aliquid4 Dein- 'Quinto modo drfnu:ad quem
di nn ipe de dicit,u, duae sunt spes eius. s. mul tendit motus.' Sexto modo dicit axi qμψ titudo.& maenitudo magnitudinis quo motus incipit esse. ' Septimo tres sunt spes. Clinea superficies, & modo dξ finis, gratia cuius aliquid corinis. I Item utorum quida sunt sit Octauo modo dici tur subitanuta secundum se alia secundum ac tia.i.forma subliatialis. Nono mo di dens. IItem quatorum persect- do dicitur ternrinus, quod quid erat dam sunt essentialiter quanta, alia esse, i. dissinitio quid ditativa. Secu Seeud Rut palliones,ut breue, & longum. dum autem dicitur quinq: modis.
678쪽
E s uno modo dicitur secundum, illud ,quod est species, & forma rei. Secundo modo dicitur de subiecto alicuius formae. ut homo est colo ratum secundum superficiem. Terii lici modo dicitur d e causa est ciente. I auario inodo de causa finali. Quinto modo significat ponem, v t secundum, quod cipit, lecudum quod vadit.Persedicitur quinq; morra te, dis. I Primus est quando dimnitio quid ditativa praedicatur de dissinitio, vel de aliquo eius supposito. Secundus est quando pars distinitionis praedicat de divinito. Tertius est, quando praedicatum inest subiecto primo tanquam nassio eius. Quartus est,quod per se inest, ct non per causam aliquam . ut homo per se ins homo. I Quinto capitur pro solitarie, ut homo per se. Qv ARTO sciendum,'conseruenter dicit Arist. i, positio accipitupliciter. I Vno modo pro ordinero habi. partium inter se. Secundo pro or- tu priua dine partium ad locum . I Habitustioraiso dicitur quatuor modis. I Primo, ut ' ubii δέ io habentis, S habiti, mouen-eucid . ris S moti. Secudo modo dicitur habitudo media inter continens, Scontento, vestem,& vellitum .sTertio modo dicitur dispositio secundum qua aliquis se habet bene, vel male. I Quarto modo pro parte talis dispositionis, quia virtus partiudicitur habit .s Similiter passio tribus modis dicitur. Primo modo pro qualitatib. secundum quas fiunt: alterationi, corporum. I Secundo' alteratione, quae sit secundum huiusni odi.qualitates. I Tertio modo
P alteratione tristi, & notitia. Quar Glo modo pro magna calamitate . Privatio dicitur septem modis. Privatio.
Primo dicitur carentia alicuius dispositionis in aliquo. I Secundo modo dicitur carentia dispositionis in aliquo,quae nata est inuenire in ali
quo sui generis,uel sus speciei. J Ter
tio modo pro carentia dispositionis, quae nata est habi ri ab eo pro tempore pro quo nata est habere. Quarto modo dicitur priuatio ablat o alicuius rei per violentiam. Quinto modo dicitur habete, aliquam dispositionem, sed turpe. I Sexto m do priuatio dicitur, habere paru de
aliqua dispositione. ' Septimo dici
tin dissicultate haberi. l Habere dr Haber quatuor modis. I Uno modo habere est alterum secundum imperium ducete, ut febris habet hominem. tas Secundo dicitur habere sermam sibi inherentem. Tertio scut continens habet contentum. I Quarto,Pprohibet ipsum moueri,ut columna habet podiis lupra positum. Ex alio
autem dicitur tot modis quot modis dicitur habetur. Ex alio diei ξ l ..tur sex modi s Primo aliquid dicitur ex alio tanquam ex materia siue propinqua sue remota.WSecundo tanquam ex agente Tertio sicut
pars eii in toto, vel sicut totum est in partibus. I Quarto species ex genere,& differetia. Qinto modo, quia eli ex aliqua parte eius, ut puer dresse ex r)atre& matre. lsexta,quia est poli illud ,ut ex mane fit meridies. Et haec de pri mo art.&c. DuBITATVR primo, quot sunt modi totius,&partis.' Ad P Arti. a. dicitura
679쪽
A dicitur, quod pars dicitur quinque
Quot ut modis. ' Primo dicitur de parte alimia di quota,quae aliquotiens si impia memii, iurat totum. Secundo dicitur dor' '' parte quantitativa. t Tertio dicitur de parie subiectiva. j Quarto de materia, & forma respectu compositi. Quinto de parte dissinitionis, ut
sunt genus,&disterentia. Totum
dicitur duobos modis.' Primo , qa est persectum. Secundo, quod habet partes, & ille modus diuiditurin. totum quod sub se multa continet, & totum integrale quod ex suis partibus componitur. I Deinde ponit d isterentiam inter totum, & omne dicens, utimur isto termino tot tum in illis, quae habent nartes, quarum diuersitas situs substantialiter, diuersiscat ipsum , ut dicimus totan domus,sed utimur isto termino omne,quando illud quod liabet partes quarum diuersitas in situ non diuersificat ipsum , ut dicimus omnis aqua.
D v v I T A T v a secundo,quot Quot aut sunt conditiones Colobom . Pro conditio- solutione est aduertendum,quod cones colo' lobom,ut communiter dicitur est ilh0 lud,quod est diminutum in aliquo membro, & sui decem conditiones requisitae ad hoc, et aliquid sit c olo n. Prima oportet, p colobon sit quantum. I Secun sa, quod lit partibiles in multas partes. Tertia,' a . liqua pars ab eo ablata lit minor eo. I Quartam remaneat eiusdem speciei post ablationem partis.Quintas, sit totum heterogeneia. s Sexta,u tale tota iaciat com positionem .s Septima,s pars ablata non sit de prin
cipalioribus .s Octaua, 'st continuum. Ex quo sequitur,u, harm nia non est colobon.' Nona,' pars ablata si exterioribus,& non de interioribus. Decima est,u, illa pars non sit nata regenerari .sConsequerer ponit modos seneris,& sunt sinque.' Primo dicitur collectio eoru, quae ad inuice generatur sub aliqua specie. Seclido dicitur illud,a quo multi descendunt, ut pater. Tertio pro subiecto res eiu passionum.
Quarto pro materia communi eorum,qua ad inuicem habent continuam transitionem. IQiunto dicitur,quod ponitur in distinitione qdditativa.s Sed diuersa genere dicuntur dupliciter. I Uno modo secundum genus naturale,quod est materia. I Alio modo secundum Renus logicum, quia continentur sub di- uel sis generibus.
modis dicitur salsum. I Ad diibiurespondei,' quatuor modis. Primo dicitur salsum in propositionibus. Secundo modo dicitur falsum de re salsa.Cintingit autem rem dupliciter else salsam. I Uno modo, quia non est .s Secundo mo, y licet sit, notamen apparet talis qualis est, ut descriptio umbrosia apparet esse homo,& non est .s Tertio modo dicitur salsum de dissinitionibus. Contingit tamen dissinitionem dupliciter esse salsam. Primo quia apparet distinitio,& nullius est dissinitio. Alio modo dicitur dissinitio talia non simpliciter .sed respectu illius, cuius assi-pnatur,ut si dissinitio hominis assignetur equo Ex qno inferi,u, dissi uitio Modi, fle
680쪽
g DICENDUM aut utrum τ ρε-7- unius aut diuersa scientiae denose 'μς tu is in mashematicalibus, oc
p in ἰν ; huius libri, qui dii iiditur in duo ea
quod . di pitula, In primo dicit l, principiuquale- simplicite rimum eii hic propositio, impossibile est idem simul esse,& non ede. I Deinde subdit unius
S eiusdem scientieeli conliderare, desubitantia S de primis principiis scilicet ad metaphysicam probat, a ad illam scientiam pertinet conliderare prima princi pia, quae uniuersaliter determinat de omnibus emibus,mu, prima principia sunt Omnibus entibus communia, sed metaphysica est huiusmodi, igitur ad ipsam pertinet determinare de primis i F principiis. I Deinde ponit tres condiciones principii limpliciter pruni. I Prima. primum principium sim-pi iciter primum cilcirca quod impostibile est mentiri,quia tale principium eii, notissimum , ergo circa ipsun non continsit deceptio. jSecunda conditio,ς tale principium non sit conditio inal , si eu, veritas, eius non depen dea t ex alto praesupposit Probat, quia illud no oportet esse condit Onale quod oportet quemlibet intelligetem habere, sed primum principium eli huiusmodi, igitur. Ierm conditio eis, quia noticia talis principii quasi per naturam cognoscendi cognoscitur: nam cognoscitur cognitis terminis.sFiualiter dicit,'tale principium eli,' impossibile eit idem si in ut ense& non esse. I Dicit tamen phil sopli' aliquos erasse cirea illud pran Gcipium, quidam enim dicebant ipsunon essἰ firmissimum, alii volebant ipsum demonstrare, & illi opin bantur, quod contraria possint simul verificari.
ut diximus idicebam continge di inde.
I s T v D eii secundum capitulinito eoruin quo Arist. incipit disputare con- olum qui tra negantes huiusmodi, primum hinoi pii principium . Et primo narrat duos D'M P in errores. 'Primus est negantium ip
sum ore, licet non mente, eo P ne
sciebat soluere quasdam rationes in disputationibus. ISecundus, error est Volentium ipsum demonstrare, contra quos dicit Aristo.' tale non
est demonstrabile III Consequenter
disputat contra negantes primum principium septem rationibus.
Prima, necesse est hominem esse animal bipes,quia haec eius est diffinitio,ergo impossibile est ipsum no esse animal bipe hergo non est possibile idem sint ut rein non esse.' Se
cunda ratio,si contradictoria ellent vera sequeretur si nulla essem praedicata quidditativa, consequens est . . . salsum, igitur.Assumptum patet,qa mpi aedicatione quid ditativa subiectum N praedicatum dicuntumdem. significate. Iertia ratio, ii contradicti ria essent vera sequeretur quod essent xnum idem S s, neutra cotradictoriarum cset vera. Primuin conueniens probat,quia li homo