장음표시 사용
471쪽
Paraprima, prophe arum oracula, scripturas, e conlecti ras,quibus suam de mundi excidio sententiam intendit confirmare, una ratione, tanquam ariete firmissimo concutiamus,& eue
Protritum Theolostis est axioma. Theo. Dist C luiam symbolicam , vel mystuam ηρη esse μ g hi ob mentativam. Decernit etenim B. Augustii natistam.& caeteri D D. ex solo sensu litterati argumenta esse petenda. Q od ita verum est, ut
huius oppositum teste Gersone) suerit Paris, condemnatum; Vt autem penitus vis huius maximae introspiciatur, in memoriam re littera liuocanda est distinctio illa communis , sen- μ Dr suum in litteralem & spiritualem , & huius
rursus,in moralem, allegoricum & anagogi- sensuum
Hi per quatuor pedes mensae panum pro- - positionis in tabernaculo pulchre repraesentantur. Tabernaculum est ecclesia , inquar; his , Christi membra generose cum hostibus suis seliptum decertant: mensa est sacra scriptura in qua est μ μ μ propositio panum,id est,resectio animarum. Quatuor pedes sunt quatuor intellectus seu sensis: nimirum litteratis,seu historicus:cum res sicut est gesta narratur: moralis,seu tropologicus, cum ad animam & spiritum refertur:
Allegoricus,seu siguratiuus . cum de Christodi ecclesia i cs exponitur: AnagogicuS,cum de plura sen- superna vita scriptura intelligitur. hinc vul- s- Sares versiculi:
472쪽
Moralis quid agas,quo rendas anagogia. Allegoricus qsae sunt credenda, moralis, quae agenda;anagogicus, quae si eranda dece nunt: primus est fidei , secundus charitatis, tertius spes: sic v. g. Ierusalem historice v bem illam perrenam: allegorice sanctam
ecclesiam: tropologice animam et an
gogice faelicitatem aeternam designat. Sensus litteratis, & spiritualis typum gessit liber ille scriptus soris & intus: nam se Iitteralia sus litteratis exterior scriptura est, spiritualis
...i P seu mysticus interior': litteratis patentior. spiritu lis contractior: litteratis ad instar veri Dissereo li, spiritualis velatae seciei: litteratis a patria
bus vocatur corpus, caro . mulier, fund di spiritu, mentum, cortex: spiritualis, anima, spiritus,
vir, aedificii cui men, fructus arboris; liti ratis significatur verbis immediate, mysticus
mediate. Σὸ 7 Porro variis modis cognoscitur,virum sit sensus sila nec ne, sensus litteratis Deo a intentus. Primo eo osea quidem ipsa vocum naturali significatione. eur. ut cum dicit scriptura r Diliges Dominumq' Deum tuum ex toto corde tuo: quis enim in hac 'μ sententia. 5: consimilibus sensum mysticula requirat'
Secundo aliis scripturae locis. Exemplo ressat illustrior. Scio Abrahamum duos habuisse filios,& secundum sensum litteralem credo verum esse, quia sic attestatur scriptura; tamen etiam mihi certo constat , includi
473쪽
Tertid sensus litteratis etiam agnosciture clesiae auctoritate, quae s decernat locum aliquem scripturae litteraliter intelligem dum, eius sententiae standum est . cumst columna & firmamentum veritatis. Hoc clarum est in paradiso terrestri, in fictione Adae de limo terrae , in Maesormatione de costa Adae, in tentatione se pentis, quae omnia Originistae, allegoricis Gguratisque interpretationibus, peruerterunt: At ecclesia non figurath dicta, sed pro prie ad historiam accipit , unde & e clesiae auctoritate merito sunt explo
Spiritualis vero sensus . norunis unica
via deprehenditur . nempe diuini spi ritus i ii, ,e.
reuelatione, quae, auialijs scripturis canoni : : Gr
cis fulciatur,aut ecclesis probetur auctoritate. Cum autem & omnis veritas, & omnis scriptura siue Prophetia Spiritu sancto sit, tu . ta illud : Non voluntate humana allata est aliquando Prophetia '. sed stiritu sancto inst rati locuti sunt functi Dei homines ; quis nisi diuini spiritus amatu , sacrarum litterarum intelligentiam comprehendat Quae cum ita se habeant, nemo mirabitur . si magnus ille Dionysius dixerit
474쪽
vatio hu Theologiam mysticam non esse argumentat tu theo' uana; est enim certior sensus littera lis; at raro ihili, ' cognoscitur spiritualis; non potest autem es scax ex aliquo loco duci argumentum, nisi' sciatur sensus talisa Deo cs. intentus Potest tranen nec hoc negamus, etiam ex sensu spirituali esticax sumi argumentum, estis
quando Vt D. August. loquitur) Manifestis
sima uni testimonia, quorum lumine illustrentur obsura. Et quae haec tcstimonia nisi vol scripturae, Vel ecclesiae auctoritas' Haec si desint. nunquam eae sensu spirituat i, sirinum ad aliquod dogma stabiliendum desumetur argumentum. His consonat D. Hieronym, Nunquam, ait parabolae, ct dubia attigmatum intelligentia potest ad auctoritatem dogmatum pro
Generatim tamen loquendo,quo ad maiores partes, sieu ut loquuntur dialectici, quo ad genera singulorum, in veteri testamento sen- - ρ' ip sus my sticus; quia: Haec omnia in figuristingebant illis. At in particulis omnibus, seu, quo ad singula generum, non semper est sensus mysticus, nec ubique est allegoria requirenda;nec omnia sunt mystice exponen/a,ut bene notauit B Bonau. Et inter caetera sic ait ἡ-hi '' et scripti ra qVatuor partes, una est an quas
mystiee cundum litteram, agitur de mundanis naturis, ut φηροδεςΠ patet in desii iptione formationis mundi: Alia, in
an piolo qua agitur de processi populi aseaelitici, quod. Ω- , . 2- natur deparatiogeneris humani tertia, in qua nu-quium. dis rei tu curimuntur ea, qua pertinen adfui
475쪽
rem nostram,quantum ad dem O mores. Quarta in qua pranunitiatur nostra salutis insisterium artim nudis verbis, partim aenigmatici , ct ob uris. Et propterea scriptura his in locis vari's,non e I vi formiter exponenda. Haec D. Bonaven-
Sed quorsum haec ' cur haec uberiori filo disserimus' Vt quiuis intelligat, quam Vanu, imo nullum sit nostri Calculatoris de fine mundi praesagium; cum ςnim ex variis liguris&prophetiis nobis suum protrudero conetur A tu ε
septimum millenarium nonne ex symbolico ibiur Cai& mystico sensu, totum quod molitur effingit' Sic enim ratiocinatur. Die septimo ab ovi' mistico. nibus operibvssuu quieuit Dominus: Enoιλ homo septimus fuit tran latus: septem diebus ciuitas Iericonima obsidione cincta est, ct is de consimilibus: Igitur in septimo millenario erit mundi sinis. Item :ab origine mundi usque ad uniuersalem eluvionem decem ctseptemfluxereparua secula er-Co etiam a reparatione mundi, usque ad nouis i mundi diem,totidem parua secula decurrent. Has omnes coniecturas nor x litterati, sed spirituali sensu, ex quo efficax non ducitur argu- mentum, quis non videat extortas' Imo nec sensus spiritualis,aut mysticus ap- sensus
pellandus est iste, quem sibi somniat Calculator, sed falsus &abusuus, cum has scripturas Caleui ad id traducat, quod est praeter Dei, scripturarum auctoris,institutum ac scopu: At eius- eus. modi sensum pro mystico venditatare, nonne temeratoris, & verbi Dei violatoris est p
476쪽
ad rauli, verbis : Taceo de mei missibus, qui si forte ad -- ripturas sanctas post seculares litteras Venerint, . O sermone composito aures populi demulcerint, quicquid dixerunt hoc legem Dei putant; c sii ed gnantur quid Propheta, quid Apostoli senserint, sed adsensumsuum incongrua aptant testimonia, quasi grandest 2 non vitio symum dicendi g
nus deprauaresententias, ct ad voluntatem suam si ripturam trahere reps gnantem. Regula itaque generalis' st,non esse recedendum a verborum pyoprietate in exponendis scripturis, nisi aliquid ad hoc cogat, alioquin quid certi poterit esse .Sane si vim verbis diuinis facere fas esset , & ea contempta propria & grammatica locutione in allegorias vertere , S sensus mystico .
nonne cuiuis uniuersam scripturam eludendi, ipsamque deprauandi daretur occasio Quod autem omnes illae scripturae, quas ad id quod sibi imaginatur Calculator com probandum , prorsus infirmae sint ac ineptae, hactenus ostendimus quam euidentii si me, & eas hoc , quod iam proserimus
Theologorum axiomate, penitus subuertismus. nam quod in hoc negotio & controue si a caput est , crepet licet, nunquam scri turis nunquam sacrorum conciliorum, Sanctorum Patrum , aut Sanctissimae s
dis Romanae auctoritate, hunc sensum,
477쪽
Pars primae. quem sibi fingit , ιb auctore script
rae intentum , aut praestitutum edoc bit. Decude
Frustra igitur annos ait B. Augustinu )ιι i,
qui huic seculo remanent computare ac definire conamur, cum hoc scire non esse nostrum , ex ore Feritatn audiamus, quos tamen alij quadringetos, alij etiam mille ab ascenone Domini usque ad v, rimum eius aduentum complari posse dixerint; quemadmodum autem qtusque eorum a truat vianionem suam longum est demonstrare, o non necessarium, coniecturis quippe utuntur humanis. non ab eis certum aliquid de scriptura canonica auctoritate profertur. Ita B. Aug.
HANC CALCVL. PRAES igitionem esse temerariam. Ex omnibus quae hactenus a nobis dictast
sunt, cuiuis, si modo vera loquatur, compertissimum sit, hoc Calculatoris pro sagium temerarium esse , erroneum , ae scandalosum. Temerarium quidem, qui et enim nulla , vel auctoritate , vel ratione dita M. firma motus, aliquid asserit, aut scribitin considerate , merito eiusmodi . ut insulsum , Ut temerarium, proclamamus . Et qui diem aut annum , aut etiam seculum mundo perituro definit, an non magnoi
meritatis periculo . quod penitus ignorat,
docere conatur φ Nam quemadmodum quicumque hactenus ea do re pronunciara
478쪽
istos quoque,vel falli, vel sallere nullo modo dubitandum est , qui de posteritate nostr' calculum adhibent. Videntes enim esse vq-lunt,& caeci sunt. Prophetias plures, figuras, scripturas, rationes, ad argumentum suum pei suadendum congerit noster Calculator, sed sine deieci ii, I
479쪽
parsprima. audent; sed qua eos poena multandos decer- neret bonus pontifex, qui de ijs, quae non ex humana voluntate,sed ex diuina penitus de- pendent,des ire praesumunt ' An non int leranda temeritas est, eius rei praesigitionem usurpare, quam ita inclusam diuinitus Pater insua positit potestate, Vt neque angelis, neque Apostolis, neque purae creaturae hactenu4 V0- luerit esse reuelatatam Quod igitur imprudenter ac temerὸ Calculator euomuit, retractet; non tantae impudentiae falce veritatem illam demetat, quam Christus ipse, quam docta,& veneranda antiquita quam Apostoli ac Euangelistae, quam deniq; Doctorum carius sacratisiimus post ritati, quasi per manus tradiderunt, & omnibus notam atque perspicuam esse voluerunt. Et quae hac veritas,nimirum quod De die illa aut hora nemo sciat,
nem esse erronesim. AN non erroneam quoque dixerim illud commentum, quo manifestistim dfalsa effutiuntur ' Errare teste Aug. est appro-hare f)l a pro veris,aut improbare vera pr alsis
aut habPre incerta pro certis, ast certa pro incertis,ctc. Item errare est a via recta recedere,
omnis siquidem falsa assertio recedit a rectitudine veritat hinc falsa assertio in rebus fidei error dicitur.
480쪽
dispiciendum est. Docet scriptura venturum Antichristum,docet& mundum finem habratiarum,caeterum quo secuto,quo anno, quo die haec debeant obtingere sublidet, haec non determinat; quin potius ea omnibus incognita protestatur. Vnus hic Calculator, quando haec sutura sint d finire audet pronunciare . Protrita est Diui Hieronymi seir. his vi. tentia : Quicu/nque scripturam aliter inter ad pretatur quamsicu prirm sancti efflagitat, b
reticiu appellatur. Nisiis Vcrum cum nomen haereseos odiosum haereseo. sit, &graue, ac Christianis auribus inuisum, edi sum. nono temere alicui adscribendum , nec Onim est alia durior , aut acerbior, quam Christiano possis inferre contumelia quam si eum haereticum appelles. Vnde non ausim nostrum Calculatorem in haereticorum albii referre,quod si tamen pertinacia huic errori. quae in rebus fidei contra rijs, haeresin parit, annecteretur,qua se apologia ab haereseos sub
picione posset purgarci Quod si Antichristi aduentum . ac G
nale iudicium ad timorem hominiblis inc tiendum , & mundi perituri contemptum propinquum esse ex scripturis,& coniecturis diceret, sacilis ess t veniae locus i Sed quia& asserit, ac ipsum extremi iudicii annum determinate concludit,quis hoc serat ' quis non amoti eum cerebri esse dicat 8 Asserere