장음표시 사용
491쪽
constituto,totus contractabitur mundus, uniuersa cali ministeria lugebunt, ct candore deposito, pro restibus Iuctuosis tenebris vestientur: namsol obscvarabitur,ct luna non dabit lumensivum. Om
nes itaque creaturae commovebuntur, hominesque suo terrore consternabunt, aut prop
ter indignam pcrsecutionem sanctorum d lentes, aut super impiorum pessima opera indignantes, aut nouissimam in eis Dei iracum diam demonstrates,ut adhuc viventibus imp suaper terram i 'fernalium tenebrarum Ve- lut gustus quid m detur,ac praelibatio.
Et quia extrema tunc ac aeterna omnium: auium, piscium,brutorum,herbarum, arbo-ium atque adeo omnium creaturarum sutu-
raest destructio,desitio,&consummatio,non possunt non insolitae, prodigiosiaeque desola tiones fie i&altςrationes.Termino siquidem mundi appropinquante,quasi pauentia nuta- unt&prodigijs gemebunt elementa , non ecus atque impulsae ad casum arbores, fra- gores, motusque sui solent praemittere indu
Alia adhuc horum signorum causa sub- in, cum etenim praepotens ille,&misericors Deus, non Velit mortem peccatorum , sed magis, ut conuertantur illi & vivant, his tam multis tamque terribilibus signis , iudicium, quod ea sequetur,quam sit terribile futurum. etiam praenunciare voluit: magnitudo igitur, Walorum & multitudo generale iudicium praecedentium,sutura mala incomparabiliter
492쪽
grauiora & acerbiora adumbrauit: Praecla Greg Per crebra mala quae praeueniut, indicantur mala perpetua,quasubsequentur, quia multa de bem mala praecurrere, ut malum valeant finesne nunciare. Praemittet itaque bonitas illa diuina haec horrenda signa quae rigorem & seueritatem iudicii diuini denotant, ut dum tempus habent homines,velis equisque quod aiunt,se
praeparent &disponat, ps niteant de peccatis, seq; ipses iudicent, ne in nouissimo suo iudi-
η cio. ad mortem & poenam adiudicenti iraeter nam: Si etenim nos hoc gratiae tempore iu-
dicauerimus, non iudicabimur in tempore ri- gorosae iustitiae. Sedula igitur disquisitione,sunt haec signa perscrutanda, ut & ad bene beateque vivendum, prouoccmund ad terribile illud Delii dicturn, horredum quippe est incidere in manus Dei viue is, labore vigilanti dispona-nuir . Quae si neglexerimus, indubie nobis, quod olim ludaeis signa prioris Christi aduotus aduertere nolentibus,distia ess,obijcietur,
Mati, Io, Factovestere duitis:Serenum erit,rubicundum est enim calum. Et mane; hodie tempestas , rutilat e- nim triste criuni . faciem er1b c ali diiudicare nomyμ igna autem temporum non potestis. Vis . verum enimuero ut Vis, ac natura horum toris mu, signorum quae totius uniuersitatis ruinam .. I '' praecedent & portendent, excutiatur pensicu-
latius , non abs re fuerit paucis analogiam maioris mundi,ac minoris quem uiκIοκοσμον Graeci vocitant, percurrere . Vt enim is muru
493쪽
Pars secunda. 3ργmultis aliis, sic in signis, quae Vtriusque vastationem & interitum praenuntiabunt, par prorsus est ratio. Vt maior ille mundus realis ac materialis no aliude suam trahit originem, quam totius uniuersitatis auctore ac essectore Deo , qui quo temporis puncto ipsi placuit, mundum hunc, & quae illius ambitu continentur, sine ullis vectibus,τ sine ullis serramentis , fine
ita materia, verbo tantum ac nutu suo ex nihilo produxit , ac eundem sua prouidentia
moderatur. Sic mundus minoris iue similitudinarius,homo nimirum,qui mudo illo reali . ac materiali inclusus vitam ducit & spiritum, inon alium agnoscit audiorem,quam supremuillum cili solique opificem ac moderatorem. eQuippe, in principio ι reauit Deus caelum, ct terram, o hominem ad imaginem Osimilitudinem Dam: Non itaque ab aeterno,sed in principio
utrumque Deus architectatus est.
Rursum quemadmodum maior ille mundus a suprema bonitate sormatus est ut laboribus excolatur assiduis,& fruges ad Dei creatoris sui honore ac hominisutilitatem, serat&fundat: ita minor hic mundus eu ob sine productus est, ut purὲ ac pie se gerat,bonis opcribus toto molimine intedat, ac per eade fruct*ad gloriam creatoris sui,animaeq; sus salutem& utilitatem producat uberrimos. Praeclare B. Paulus: I ius enim umusfactura, ait, creati iT in christo Iesu , siue per Christum Iesum, in . operi in bonis, quapraeparauit Deu3 ut in illis am-
494쪽
huismus. In operibus bonis, hoc est,ad operab Da, yt habet alia versio. Ad haec in hoc conueniunt maior & mi. nor mundus quod sicut uterque Deo conditus est, sic uterque sito fine claudatur oportet ob peccatum siquidem, quo protoplasti dura ceruice reiecerunt bedientiam, interbius legibus subiiciuntur, qui si innoxii persi uerassent, per Dei omnipotentis gratiam imo mortalitatis dote inclarescerent . Nunc ver' non ipsi dumtaxat, suo a Domino Deo pra definito tempore transeunt, sed & quicquid in eis est, quod aliquando natum est, aliquando decidat.&esse desinat, cum omni decore . ornatu&pulchritudine oportet. Vnm,aitscriptura, Ecel. 3. interitus in hominis o iumento-α Dan. r. rμm, O virili ree conditio. Ob eam causam sic BIoannes: Nolite diligere mundum, neque ea. qua in mundo sunt, ctc. transit enim mundus Oomnis concupiscentia elim. Ex hoc alia etiam exurgit conuenientia ut 'enim quando hic materialis mundus, sit vitimam suam catastrophen habiturus, homina nulli potest esse exploratum; sic cuique hominum,secluso reuelationis articulo , ince tus est suus e vita dis essus. Denique ut mun- dum hunc materialem aeuo consectum & s sinis ad interitum properantem gressibus,
horrendae praecurrent emotiones , ac pertur
bationes, itaµcosmi supremum diem ligna praecedunt prognostica . His & aliis varijs congruentiis merito homo paruus
495쪽
mundus dici caepit & appellari. Sed ut propius ad ea signa quae totius uniuersi consummationem praesignificabunt accedamus, refert scriptura, ut alias insinuauimus , quod sedente Domino nostro Iesu Christo in monte olivarum aduersus templum Ierosolymitanum , Petrus, Iacobus, Ioannes, &Andreas, seorsim separatimque ad eum accesserint, ac ipsum rogarint dicentes: Domine dic nobu quando hac erunt O in
pleni & quod erit signum aduelitus tui ct con sisminatioisissecuti Prius siquidem is lis multa admiratione dignissima de sutura Ierosolymorum &tem- - ipli Salomonis longe magnificentissimi cala- mitosa subuersione praedixerat: ac subindica- rat illa deuastatione & desolatione praenun- tiari huius seculi consummationem suum- , que nouissimum ad iudicium aduenis
iiiiii. Verum ;psa increata sapientia Christus, de
definito sui aduentus&mundi cosummationis tempore ni his eis respondit, nec illud ipsis praesignificandum duxit, sed dixit serior Dodie autem illa vel hora nemo scit, ctc. Signa tamen quae circa ultimum eius aduentum & si culi consummationem sunt euentur recenis
suit, usque praenunciauit. Aduentum itaque Christi ad iudicium,
quod omnium sormidabilium erit formida- bilissimum,varia signa, ac commotiones te Iibiles antecedent, quarum quaedam porteni dent,
496쪽
oo De consumetatione mundi dent,& mox suturum iudicium denunciabur Caeterum quae sint ista signa, discerni non s cile potest: iselenim lignis Christo commemoratis , ne quis ex ijs certitudinem diei Muti io nouissimi praesumeret. subiecit: Oportet haes rised nondum statim finis. Et verba Chri iii quibus usus est, in respinsione ad Apostolos,de cosium matione secuti
inquirentes tali sunt sententiarum ordinedis posita. ut possint urbis Ierosolymitanae,&o bis totius euersioni quadrare. Vnde sit ut in horum signorum expositione, prorsus inter se distentiat DD. ut satis in confutatione ec dae theseos Calculatoris ostensum est . Sunt
ergo ligna instantis & imminentis nouissimi totius uniuersitatis diei, ut signa sunt prognostica quib' hominis dies supremus in propinquo esse deprehenditur de quibus,summatim , a nobis dictum est thesi proxima. 6ω ἡε Porro haec de his signis comperta esse vib.. - ,'' dentur. Primum pauca omnino esse ius advNbeimui. bis excidium,& gentem Iudaeorum pertinet, atque ea sigillatim expressa apud Luca ex illo
loco:cum autem videritis circumdari ab exercitulerusalem, tunc scitote, quia appropinquauit desolatio eius ctc. Vsque ad illa verba Et Ierusalem calcabitur agentibus, doneo impleantur tempora nationum. Nam quae proximi consequuntur:
Et erunt signa in sole, & luna,& stellis, & interris pressora gentium prae confusione soniatus maris 'fluctuu,&c. manifestisti me de cω summatione seculi sunt dicta, sicut &ab ecclesia proponuntur. E
497쪽
- Exceptis ergo illis paucis caetera omnia, quae tum in hoc. tum in caeteris Euangelistis leguntur,aut de solo mundi fine intelligenda sunt; aut communia sunt utrique calamitati speciali illi,& huic generali, multo qua magis de orbis quam de urbis interitu interpretanda sunt. Et quia haec quae commemorauu inius luculentissime de Ierosolymitana calamitate pronunciata esse conuincuntur, cum iam cornpleta sint,nostri non sunt instituti,si- cui nec ea , quae intra quadraginta plus munus annos transadia esse , ante scilicet urbis serosolymitanae subuersionem, dignon
Secundum est fgna illa a Christo praesig- sienanis cata ad triplicem temporis differentiam se M.'
pertinere, quorum multa in i plo briitianae diffeiElita
ecclesiae decursu completa sunt,c'mpleturq; quotidie: Nonnulla ad tempora nouissimati An ichristum spectant , quibus peraetis, certissime affuturus est magnus ille dies Do- mini. Reliqua ad ipsum mundi finem pertinent,&aduentum Domini,quo vitios iudic turus est & mortuos.
Quae & completa sunt&quodie complen- ι tur, sunt persecutiones Tyrannorum, passio- hesque Martyrum . Secundo Haereticorum falsa dogmata, atque L hismata . Tertio sunt temporales calamitates ob belli, & mundi
aerumnas. Quario sunt elementorum , ac creaturae irrationalis prodigia, ac perturbationes , haec enim omnia uborrime affluxisse
498쪽
& totum terrarum orbem,Vel deuastasse, vel perterruisse historicorum monumenta pro
De Tyrannorum quidem persecutione *Α - illud: Trudent vos in tribulationem, ct occi dent vos. 9 eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. Et tunc scanda Labuntur multi, ct inuicem tradent, se odio habebuntinuicem. Et Lucas apertius: Antehac omnia, inquit, injciet vobis manu udi , ct persequentur, tradentes tu Synagogas. 9 custodias, r=ahentes ad Reges ct praefides propter nomen meum . Et paulo post: Trademini autem a parentibus ct fratribus, ct cognatis, O amicis ct morte ui cient ex vobis. Quae omnia in primitiua ecclesia plusquam euudenter in Apostolis& Martyribus innumeris impleta sunt,ac magis in sutura persecutione Antichristiana complebuntur; De liaeresibus sunt illa Christi verba: Vid te ne quis vos seducat, multi enim venient innomine meo, dicentes: Egosunu Christus, ct mu tos seducent. Et hoc rursias repetit: Et mulii Pseudopropheta surgent , ct seducent multos. , Suis nimirum falsis,& peruersis dogmatibus. cuiusmodi omni aetate oppugnata, &conflictata est mater ecclesia. immo nascente ipsa statim surrexerunt, & e lacunis in sernalibus
eruperunt Pseudodoctores; de quibus RA Cap. i. pos . sua Apocalypsi. Et his nostris, turbu- ροι. . lentissimis temporibus de fumo putei exeunt locusta in terram, quibus data est potestat, sic thabein potestat surpiones perra. Eine 'cunt
499쪽
ecunt 'icium animis peltiferum opinionum suarum virus assaiar, &ab eccle- siae communione abducunt &dissociant. Hi perditi sunt, ac nefarij homines, quos imperita multitudo , quasi nuper caelo delapsos ac noui Euangelii doctores sequitur. At mis os hos saciamu . De bellis & tumultibus gentium,quae mainxime post tempora Christiana Ecclesamin- festarunt haec Christus praedixit. Audituri estis praelia ct opiniones praeliorum: OUurgerenimgens ingentem,ct regnum in regnum. De quarto deinde signo cilicet elemento rura ac irrationalis creatur perturbatione est illud: Et erunt pestilentiae, ct fames, o magni terrae motus per loca, ct terrores de caelo, Osigna
Haec igitur signa & sunt exhibita, & ex hubentur,&sunt exhibenda usque ad totius via Nuersi interitum. Primum quidem in Iudaea &Ιerosolyma, quae Christus dixit completa vi- demus. Deinde in ipso Romano imperio, de
ecclesia, quamuis quatuor illa concurrerint, tamen diuersis aetatibus nunc clarius&inten- . sitis, nunc obscurius,&remissius emicuerunt. Caetera vero regna, Necclesias eadem & expertas esse, & experiri quotidie certum est, de indubitatum . . At omnia haec signa inclinante tam mu- do,&ad occasum vergente, in ipso nimirum extremo ecclesiae agone ingrauescent magis
atque magis, ut supra de signis Antichristum
500쪽
antecedentibus disputantes docuimus, & so lito vehementius, ac crudelius homines exagitabunt.
Et quamuis haec signa non sint proprie a Iesu Christo proposita tanquam nouissimi temporis signa, sed tanquam ea quae remota sunt, & quae longo interuallo ipsam mundi
consummationem antecedent, nec ex propinquo mundi interitum indicabunt. Vnde iis enarratis adiunxit Christus: Videte ne tur- hemini,oportet enim haec fer sed nondum est 'in Quod de ill s quatuor aeque dici, de Tyrannis inquam de haeresibus,de bellis, de tempe stitibus,ex Matthaeo,Marco &Luca facile potest aduerti. Q iam uis dico res ita se habeat , nihilominus tamen ubi horum signorum abundantia , multitudo, frequentia excreuerit, ' & supra modum inualuerit,ac percrebuerit,etiam inter signa proxime suturam mundi ruinam, praenunciantia , ut superius designis aduentum Anti hristi praecurrentibus tr ctantes,prΞmonuimus,merito poterunt con-
Hoc apposita similitudine illustratur: Vt
enim homo sui paruus mundus appellatur, duplicia sui ex hoc nequam sicculo, transitu , habet signa,quorum nonnulla transitum remouuspi scedunt, nonnulla ipsum concomitantur transitu, & excessum e vita , ita & de magno mundo philosophandum.