장음표시 사용
571쪽
Pars Secunila. de in verbo suo fidelem, quae omnia absurda iunt
Cum autem praenuntiatur malum contra aliquem sine praefinitione temporis, si quis de peccato conteratur,poenam pr nuntiatam Deus non inscret, si malum admiserit inscretillam , atque hinc manifestum sit non esse
conueniens malum praenuntiare cum temporis praefinitione , quamuis his contradicant nonnulli. Sed ne sor: ὁ meo nimium de calle recedam, diximus ex scripturis non posse sciridiem extremi iudicij. Iam quae his aduersari videntur propona mus, ac diluamus; Danielis imprimis tr. dicui tur. Et impi, agent impie neque intelligent omnesim j: porro docti inteligent O a tempure qVo ab . obae latum fuerit itae acri uiuimo positafuerit abominatio desolationis, dies tabo. beatus qui expe-ἱtat, se peruenit ad dies mille ct trecentos ct trisI:nta qu nque , & tamen scriptura solet accipere diem pro anno EZech. 3. scilicet diemproanno dabo tibi, ideo videtur quod talis num rus annorum decurrere debeat usque ad secimi onsummationem, &sic sciri possit dete minate per scripturam finis culi. Facilis est responsio . In hanc enim concurrunt DD. sententiam, quod numero isto non designentur anni,quibus duratura est e clesia, vel anni ab aduentu Christi ad Antia christum , licet plurimi ante haec tempora sontrariae fuerint opinionis, quos nunc expe-
572쪽
rientia mendacii coarguit planissimὶ quia cum sint dies mille ducenti nonaginta, &postea a Daniele addantur quadraginta quinque, Numerum complent mille trecent rum triginta quinque dierum. De quibus di-Vxς quo citur Danielis tr. Beatus qui expectat , ct perstitieet uenit ad dies mille trecentos triginta quinque, 090. M Vtrumque tempus iam completum est, cum
Ebes ' sit annus Christi i616. Interpretantur igi- tus est. tur hunc locum DD. de Antichristi praedic
2zz Q od autem dicat Daniel quod docti in-
intelliέεt telligent, Discutiendum est: quia paulo ante xςmpu. dixerat fi ngelus, hos sermones suos orectar i*φ-wj fio signatos v que ad tempti pra Iitti' i , id est, usque ad consummationem seculi, docet qui in sine mundi huius prophetiae veritatem sint intellecturi, & qui non. Siquidem impii, hostes nimirum fidei&veritatis, Deique contemptores, in sua impietate obfirmati, &sic tera sceleribus cumulantes,nihil plane intelligent, scilicet ut coeci clarissimam veritatis Iucem non videbunt. At qui diuinitus eruditi&vnctione sancti spiritus edocti fuerint, his, patescent omnia,&quae nunc latent suturarurer i mysteria,tunc ipsis patefacta innotescet. In hoc igitur huius controuersiae summa consistit,nempe,quomododolui dicantur nouissima tempora intellecturi, cum asseramus a Thus per Oracula Prophetarum,non posse determi- c p. s. nate ea praecognosci. Caeterum hoc nos scri Pulo inter alios eximit Theophilaetus,qui fa-
573쪽
Pars cum . tetur Eliam atq; Antichristum eerto mundi finem adesse indicaret; verum die Domini noita definire,quod possit vel seriorvel celerior
esse. Itaq; omnes latebit mortales. Hoc apposito exemplo illustrat B. Aug. inquit,vltima humani neris, quibus generationibus com- et , putetur incertum est: sicut obenectus,qua est usti, Ma aetas hominis. non habet determinatum tempus, secundum mensuram aliarum, cum quando, fota tantum teneat temporis, quantum reliqua omnes aetates : semper ergo verissim im erit illud
Christi elogium . De die autem issa nem .st. Et quamuis secundum Danielis vaticiniu, Asb interitu Antichristi Buxuri sint dies s.
usque ad rerum omnium exterminium, tame ς' ε'
dies Domini, ut scith Anselmus, semper in-
certus futurus est, quod soli Deo sit oplora- mundi. tum, utrum ad eos dies aliquid, quantumue T- f accessurum sit: in diuina siquidem potestate situm est, vel accelerare vel prorogare dies ibaos & tempus illud nouissimum.Vide quae de his s. dieb. attigimus thesi 3o. Nihilominus in aperto & consesso apud Theologos est, Sanctos, & litteris canonicis apprim instructos, ex aduentu Antichristi& Eliae, ac Prophetarum oraculis, nec non ex rerum ipsarum euidentia & testimonio
deprehensuros certoclia stare iudicium.Immo
hac Dei doctrina, & luce praemuniti menda- tempus iu
cibus Antichristi signis non decipientur, quamuis rara & inusitata & mira vidui, in quo esse
574쪽
ψύo De consummatione munetur,ij siquidem sidcm opponent scripturarii, atque huius veritatis testimonio inexpugnabili,omnes i litus praestigias tanquam nebulas, clarissima luce disicient,& pro nihilo omne
Pro Mi. tendiculas ducent: nam fra Ira iacitur rete, Ut ait sapies,aiae oculos pennatorum. At improbis eueniet quod scribit B Paulus. Ro. I. Obscuro tum est,inquit iis iens cor eorum:dicentes enim
se esse sapientesstulti facti sunt. In nouissimissi quide diebus boni ad meliora semper pro-
perabunt: mahiproficient in paenuerrantes o in errorem mittentes. Boni erunt optimi
imi : ita Apoc. ra. Qui in tus est iustificetur adhuco sanctus fui ct scetur adhuc, S de malis dicitur. Te- pM enim prope est, qui nocet noceat a huc O qiri insordibus eIt sordescat adhuc. Atque hoc illud est, quod mirabilis Propheta Daniel, de his nouissimis temporibus, in sine altissimae reuelationis ponit Et impii agent impie, neque intelligent omnes impj: IIuli ienim, ct carci cupiditate gloriae his pedicis c pientur,nec dabitur illi, futurorum cognitio,. i. Th. imo ipsi obstrepent monentibus: Non intel- ligent,quia cum dixerint pax o securita , Iunc repentinus ijssuperueniet interitus , ct non effugient. Docti intelligent, quos sic Apostolusi. They .s alloquitur, Vos autem non estis in tenebris, ut τos dies Domini tanquamfur apprehendat. Alia ob. Alia etiam hic se ingerit difficultas: nam
B.Ioannes in sua Api c. c. a. dicit. Quod nauiter
illa, per quam Ecclesia signatur, habet locum paratum a Deo Gipasiatur per tempus, O rem
575쪽
Pars Secunda. . σωρου, ct dimidium temporis: Igitur praecognosci potest quanto tempore sit ipsa ecclesia duratura. His occurrendum csi istos mille ducentos sexaginta dies, non des gnare mille ducetos sexaginta annos, quibus Ecclesia siuratura sit: Nam salsitas huius iam pare tu excurrat annus 16i6. Sed diebus istis D γ. exprimi dicunt omne tempus, quo Christus imbre suae praedicationis mundum irrigauit, ratio huius est : quia Ecclesia fundata est superfide praedicationis Christi: iuxta illud: Super
hanc petra aedificabo Ecclesiam mea. Praedicatio antem Christi,ut communiter dicitur, tanto tempore durauit, nimirum tribus annis & di-
npotes haberi certitudo nouissimorum dierum: secundum legem orinariamoquendo, per reuelationem. T N priori huius tractatus parte,contracii di disputantes, diximus plerosque Sanctorii. 1 spiritu Sancto afflatorum, extremum diem breui suturum & existimasse, & praedicasse, sic Greg. in hom. Ecce iam corda infidelium i an dei subdidit, eccetion mνndi gloriam rauit.
iam ruinis eius crebrescentibus, turici, diem appro pinquare denunciat, ct tamen superba mens n iura non vult θοnte dimittore, quod quotidie pe ' dit inrita. Haec ille . sic D. Bernar. Vincen-
576쪽
q.;su, a. tius & alii. Nec hoc damnan/um est, cum ad timorem incutiendum,& perituri mundi co temptum cordibus hominum ingeneradum, non asserendo, aut praecise tempus deterna, nando. seri compertum sit. Asteruimus etiam reuelationes priuatis hominibus factas pssse per modum comminationis interpretari: & fidem nostram non fulciri priuatis reuelationibus,sed iis dum tax at,quas sacri auctores, Culicet Prophetae, A p stoli, Euangelistae, vel scriptis prodiderunt, vel verbo posteritati commendarunt,abundε superius comprobauimus. Et quia Calculator, quo maximo potest studio in id incumbit, ut persuadeat hanc reuelationem de die nouissimo suturam; nos vires se habeat aliquot pronuntiatis elucidabimus Prius tamen obseruandum est tria hic de reuelatione posse inquiri, & exactius exam, nari r nimirum an ex reuelatione possit sciri dies iudiciji vel an ex reuelatione sit scitus, an denique reuelatione expediat sciri. Primum igitur sit pronuntiatum: Dies iudici, potest sciri ex reuelatione. Primo, quia non
Reuelare repugnat scirimam Deus habet exadlam,& Poxest De mnibus modis insallibilem certitudinem illi-
iis diei,in quo iudicaturus est vivos & mort os, & pure dies ille ex eius arbitrio dependet at id q od nouit Deus,reuelare potest, potest igitur & hunc diem reuelare. Et confirmatur, qxtia maius est Deum cog
noscere,quam id quod ipse nouit. Et tamen
577쪽
Pars secun . MOpotest seipsum reuelare,ut cognoscatur, ergo a sortiori poterit reuelare ea, quae ipse altit
dine sui intellectus&arbitrij. inter quet est dies
iudicij, ab aeterno praedefiniuit. Nec solus pa- Reuelare ter. sed etiam filius: si enim Nemo nouit Patre nisesbus,ct cui voluerit lius reuelare, dubi it no diem tu.
est ii id expediret, quin diem iudicij posset & -
ipse reuelare. Secundum pronuntiatum secundum lege se undsi Dei ordinariam, & seclusa Dei potentia abso. i ς Dei
terminate dies consummationis saeculi: quia 4, nec in veteri, nec in nouo testamcto alicui se ih : ἡ ctam esse verisimiliter asseritur. ImmoChru uetatio-stus ipse dicitur nescire disi illii,sc. ut revelet. μ Quod in veteri testamento non sustrix iis iis .. . icta haec reuelatio, Probatur, quia quando i ii m io Deus aliqua reuelat, ea seruis suis denunciat, Sic Amos Propheta . Non faciet Dominus ver- .agre 'bum nisi reveletsecretu ad Propheta. suos seruos: Ampi, Nulli autem Prophetarum facta cst haec reuelatio, quod unius excellentissimi,& secretoru coelestium scientissimi Prophetae, nimirum Danielis exemplum, plus satis conuincit. Quantae vero sanctitatis & Sapientiae is su- erit,declarat Deus per Ezechielem bis Vorbi o,. .is, Cap. 14. Si fuerint tres viri, Noe,Daniel O Iob, sanctito
tu medio populi istius, ipsi tu titia sua liberabunt xumas suas; lios autemo sitia suas non liberabis, ' sed terra desolabitur. Quibus verbis simul exaggeravit Deus impietatem Iudaeoru, & fan-cii atam axi fratia , qui Daniel apud ipsum η'
578쪽
- poltcbat: ea namque est illorum verborum sententia r Tanta est Iudaeorum impietas, usque adeo illis insensus& iratus sum, ut e iam si Daniel alioquin mihi charissimus, vel
pro filio suo, qui esset in isto populo mihi
iupplicaret, non essem tamen eum exauditurus. Cur autem isti tres pricipue nominentur, 'vide Hier.& Aug. mer ρη m De sapientia ctiam Danielis luculentiss-il m/ρ mum Dei apud eundem Ezechielem extat te Aufia uina nium; increpans enim Deus arrogan-Hal. az. tiam Tyri principis, 'de sua sapientia stipei bE Eilib α. gloriantis, dixit ei: Fcce apte ior es Daniele,' ' omne seretum non est abs onditi in a : eo quo tis declarauit Daniciem suisse eo tempore su ' '' - plintissimum mortalium .eique Deum secre ta sua patefacere solitu. Vtrum vero ei dete minatum suturi temporis iudicii reuelarit tempus, scriptura sit euidentissimum. D-- ' Daniel quae post Antichristi persecutior εeuenient,sciendi cupiditatein census,iusta Angelii correptione percutitur . Ego audiui, ait Daniel, non intellexi, quia licet intelligeret
veritatem in generali, & in speciali quantum
ad multa, non tamen quantum ad omnes ci Nonoe, cum stantias & conditiones determinatas rerum nec enim de suturis veritas Prophetis reuela-
atri tur, nisi prout secundum diuinam ordinatio.
tiae 2 to nem expedit: circumstantias ergo quasdamu utiles. singulares, Vel ut personarum, locorum, temporum, nominum & negotiorum ignorabat,
quibus ignotis, rerum explicata & persecta
579쪽
cognitio non potest haberi. sequitur. Et dixi, Domine mi quid erit post haec ' Quia aniel erat vir dc sideriorum, excrestebat, iusqua deceret ipsius curio stas, scire cupi bat tempus consummationis seculi, resurre- ctionis mortuorum & generalis iudicii unde dicit: Quid erit post haec' Si quidem tempus persecutionis Antichristi, & generalis Christianorum dispersonis, de quo tempore paulo ante locutus est Angelus, subsequitur sinis, &renouatio mundi, resurrectio omnium,ac g nerale iudicium, at quid responsi accepit' nait, Angelus, vade, Daniet quia Aausi unt,signatis sermones usique ad praemitum tempus. Reprimit Angelus ardentiorcm sciendi, Retundi-
qua inflammabatur Daniel, cupiditatem, & i. o.
sensus horum verborum est. Vade Daniel, id elis. est,secundum quosdam, Viam uniuertae carnis ingredieris, nec quae scire postulas tibi reserabuntur; vel secundum alios, vade Daniel, de desine plura sciscitari super hac visione, neque enim plura nunc a me docendus es, acc
vult Deus te,que nunc audisti,ea dilucidius. dc explicatius scriptis prodere, di legendc post ris tradere; sed vult Deus ea esse obscura , de incomprehensibilia,quoad msorerim euentu patefacta& comprobata,sub finem mundi per se innotescant. Ecce vir tantus Daniel suo sciendi desid, rio frustratur , etiam roganti earum rerum, quas scire peroptabat,scientia denegatur; Linos miselli homunciones super terram, ignO-
580쪽
rantiae nebulis obuoluti, reptantes, calculis nostris, ipsis, quod aiunt, numeris Prthagorici obscurioribus, sutura nedum pervestigare, sed praenuntiare audebimus' qui poterit,aat Sapbens Eccl. 7. iudicare, quo post eum futurum fit volvat & reuoluat,qui voluerit, sacras ac prophanas historias, liqminum res gestas cons lat, Archiva, aetates, tempora sub calculum reuocet,quicquid collegerit, vanum erit, obscurum, ac penitus incertum. Ita Dominus per Prophetam Isaiam, cap. s. Non cogitationes mea cogitariones restra, ait Dominus: Quia scut exultantur ιaeli a terra , H exaltatae sunt ris mea a viis vestris, ct cogitatiρnes mea a cogitati nibin ve Iris.
Sed coecutit, qui ex Angeli verbis Dani
Iem alloquentis, cur Dominus Deus de vi buersa mundi excisione hominem celare velit,
rationem non perspicit, ait enim: Ouia clausi sunt signatisferniones. 1 ad pro nitum tempui. Et in Isaia lignatum librum legimus, que qui
aperire molitur, maiora viribus audet: Si esse uim dissicile, ut cum Sapiente cap.9. loquar, a finiamus, qκε in terra sunt, ct quae inpros' ictu sunt inuenimus cum labore, qua in caelis sunt, qui inuest gabit' Veritas ct arcanumsummi Dei, ut . Lact. lib. i. diu.instit.ait quifecit ommion met, .acproprijs senisibus non potest comprehendi, alio. quin nihil inter Deum hominem1 di taret, fico sita; ct dis' itiones illius maiestatis aeterna, cogitatio a sequeretur humana.