장음표시 사용
601쪽
κnni ante oculo s tuos; ranciliam dies hesterna qua praeter ijt, Quia quantumlibet huic vitae longutempus opictur, & in quantalibet annorum prolixitate vitiatur, mille anni ante oculos eius,qui moritur,tanquam praeteriens dies naputatur,& ideo quasi pro nihilo ducitur. Sed quid firmitati, h)beat hocChiliastarudognua si gi scam sequamur annorum supputationem, vel caecis, & in cyminerijs tenebris natis, licebit conspicari . Q lippe in synodo generali, in Trulle celebrata. Adt A. habetur, annos a mundo condi o usque ad Christum natu, es fluxos esse quinquies mille, quingen- Chiliasta, tos, decem & nouem,quibus si addas annos, a reparatione mundi exactos,nimirun I6 6.in- pinio. uenies non sextam tantum, sed septima etiam Chiliadem euolutione completam. Hanc sortassis computationem secutus suit B. Ambrosus, lib. . in Lucam cap. 2. quando asseruit tempore suo iam fuisse elapsos annos
sex mille, & negat sibi probari eiusmodi traditionem. Quin & D. Cyprianus in praef. tib
de exhortatione martyrum, satetur sua aetare.
sex annorum millia completa suisse , &ptu. res huic opinioni adhaesisse pro comperto
habetur. immo ut refert Suarer, Tom. a. de incar,
quaest. 2 art. 6.disp. scet. . omnes illi Chiliastae sequentes septuaginta Interprete, rbitrati sunt,Christum natum esse currente iam sexto millenario a creatione naudi, unde ipso rerum euentu inanissima esse eorum senten
602쪽
Et quamuis Graeci in his annis supputaridis inter se magnopere dissentiant, tamen comunior chronologia, quam in horologio &cyclo paschali,& alijs publicis ecclesiae indicibus obseruant, 'o8. continet annos. Romana ecclesia in martyrologio, annos secundum translationem 7o. Interpretum , a mundo
condito usque ad Christum, consignat si99. Arabes in publicis chronicis si 83. Et hi omnes numeri vanitatis Chiliastarum dogma arguunt. Beda etiam lib. de rat.temp.c. 6 . & 66.eandem traditionem libere explodi friuola ueam appellans & haereticam. Vocat haereti am,
quoad eam partem, quae est de errore Ch il iactarum, asserentium Christum a resurrecti ne cum electis mille annis regnaturum, de quibus sup. thesi Is.disseruimusfriuolain vero appellat,quoad aliam, quae tempora & annos definit, & sex annorum millia mundo duraturo adscribit. Afeias Caesarien Epistanc.26. Apoc. hac Chiilistarum etiam damnat sententiam,& dicit quod Ecclesia eam minime admittat, sed sunditus repudiet. Eandem reijcit&aspernatur D. Aug. in psal. 89. tanquam scripturae minimὸ congruentem , quae negat tempus consummationis mundi posse sciri ab Angelis,
nedum a mortalibus. Si autem certu esset sex annorum millibus mundum dumtaxat dura turum, sciri etiam aliquo modo posset, quantum temporis ad eius consummationem esset reliquum.
603쪽
Haec igitur sunt SS. PP. de Chillastarum
som mento iudicia. Cuius sundamentum sola est coniectura, non scriptura, nam damnatur ab illa: non experientia, nam si Graecae adlia reamus supputationi, illos falsos esse euentus declarauit non reuelatio,nam posito quod ais licui hoc reuelctur, nimis infirmum Vnius, aut alterius autoritas subministrat argumentum: non ratio naturalis, nam per illam sinis mundi, ut docuimus,praesciri non potest. Secundum obseruandum est Calc. partim cum prima opinione conuenire,partim ab ea discrepare. Conuenit in hoc quod utraq; opbnio mundi interitum septimo millenario a struat futurum discrepat quod ex septim' at norum millenario ann. 666.d sumat, dicit Otenim mundi finem suturum anno 6666. At prima opinio asseuerat mundum duraturum lex missibus annoru,co quod sex diebusSummus reru Cpi sex uniuersam hanc reru machi ira condiderit;Et mille annisint apud Deum quasi dies Mna, a. Petri 3. quibus euolutis siet rerum
Tertium ob eruandum est, quosdam etia midam
fuisse, qui dixerint diem ultimum suturum in
sine anni septimi millesimi, talis suit Insulis tutum in quida, te quo Aegidius Calerius,qui pro concione asserebat, tempus consummationis mu- nolumi,
di futurum in sine septimi anni millenarij, in iςφ ii nouissimo illius anno, mensem fore dicebat .
Septembrem,diem vero primam eiusde men- fragmen- fis Dominicam; horam vero diluculum illius rorum.
604쪽
diei;multo labore occupabatur in calculando, sed incerto utebatur sundamento, nepe quod
praesens seculum durare deberet septem mil-
ibus annorum,nec Vlla auctoritate. ut rati ne suum stibiliebat deliramentum , nisi hac dumtaxat coniectura nimirum septenarium numerum esse persectum, qua concludebat mundum Dua creatione septem annorum it lenarijs duraturum. At consilia cogitabat,sus . non potuit stabilire, sicq; concionibus ali lucauditores suos suspensos, elusosq; reliquit. U.ἡό Quia r um etiam confitcratione dignu est, res iti quod ad hunc sex millium annorum aetatis bus ad sit mundi numerum, quingentos alios ex auctoritate vetustissimorum I P. S. Germanus Co- stantinop. Episc. lib. de theoria rer. Eccl.ad ij-ymedi- ciat, in hunc modum scribens: Quod Pontife b. V An ip*' um, id subin 'cat futurum a lupium annorum Christi amo sexies nude imo quingentesimos re, 'T ex supputatione digitorum gnificante extet vii
lismum quingente sinum. idis Imppolitus e Noma, ct S. Di illae dicunt in libris suis de antichri filo. anno sexies millesimo quingentesimo futurura aduentum tenis Chrysostomus. Haec ille. At in operibus litorum Patrum quae e stunt, nihil eiusmodi, quale eis tribuit S Germanus, reperitur, nec proinde putamus ian- ctissimum virum fuisse mentitum,cum nullus ignoret innumera Patrum vctusta monum ta secisse naufragium.
Sed quod asseruit Pontificem in benedictione populi digitos attollere solitum,
605쪽
pars secun a. possis: putationem numeri sexies millesimi quingentesimi consormatos dis scitem habet enodationem, putamus tame ex prisco more supputandi per distitos id esse tractum: Antiqui
enim numerum sextum millelimum hoc ge- mus quo-stu digitorum indicare consueuerunt: nimirudextrae manus indice, super mediam pollicis vertebram circumducto,expressa quadamte- rivis. nus figura crucis. Quingentcsimum vero numerum in eadem dextra annulari, & minimo digit is exporrectis, medio vero seu infamipat uiam versus incuruato. Quae forma bene dictionibus Episcopinum satis accommodo tur, viderint at j. De numerorum supputati ne ex digitorum gestibus scripsierunt recentiores. Antonius Ncbrissensis 3. quinquag. ad finem, & capit. is. Coelius Rhodiginus lib. r3. lect.antiq. cap. t L ir. & Pierius Varilib. 37. Hierog. & alij. Quod ad Chiliastarum opinionem spectat SS. PP. de ea iudicia audiuimus, quid vero recentiores de eadem sentiant, discuti
Quidam nihil in hac re temere censendum ad utramuis partem existimant,sed in medio. . di potius rerum eximi ad posteritatem relinquendum quodcumque temporum successio dabit: incerta enim prorsus omnia in futurum seruariata Galatinus lib. . cap. 21. Finus lib. I .cap. ii.Sixtus libro quinto, annotatione
Alius putauit eiusmodi Patrum assertio-
606쪽
Summatione munι ,α nem esse incertam, nulla auctoritate, & ratio-rom. z. ne probatam.Nec deest qui commentum nul-
., 7. lius auctoritatis appellet. Nonnulli eo argumento reijciunt , quia si
certum esset mundum sex annorum millibus dumtaxat duraturum, computatis ab exordio
mundi annis ad praesentem usque diem, lciri etiam posset quantum temporis, ad eius consummat nem esset reliquum. Soto in .dist. 63. q. a. art. a. Mart.lib. 3. Hypotyp. cap. I. Pererius lib. i.in Genesim. hiij eam sententiam , tametsi non Vnde-quaq; certam, at ut probabile amplectuntur: Bellar minus lib. 3 de Rom. Pont. cap. I. sic de ea loquitur: Optima, inquit, ent moderatio Diui Augustiniqui hanc sententiam probabilem putavit, ct eam, ut probabilem secutus est, libro ao. de ciuit.Dei ca.7. Neque hinc sequitur nos scire tempus ultima diei, dicimus enim probabile esse mundum non durat rum ultra sex millia annorum,non autem dicimus id esse certum.Haec ille. Genebrardus vero lib. I. chro. pag. a. scsuam profert de hac re sententiam: De nitam ergo ct minutam annorum circunscriptionem rei,
ciamus, pronunciatum autem Rabbim Eliae , vm-tier se rerum intelligamus: nam non carebitsuo eventu ingener praesertim cum apud nos idem tradiderunt Lactantius ct alib. Equidem uniuersim ac generaliter sex
annorum millibus concludi totam mundivitam, quamuis res sit incerta, tamen auctoritatem tantorum Patrum hoc ipsum prodentiu
607쪽
Pars secunda. Pspullus cordatus ac pius inter damnatas sententias ausit & hanc quoque reiicere, sed rem
totam integi E sacrato ecclesiae iudicio rese uabit: haec enim religiosa cogitatio animum eius subeat oportet, sacratissimos Ecclesiae Proceres &magna lumina,ad eam operation εastruendam non sine magnis rationibus acces sissemam neque ex eorundem assertione ullo modo sequitur posse a nobis certo sciri annum undanae consummationis: quamuis enim generale quoddam tempus seculi durationis constituamus, nimirurn sex mille annos, tamen in particulari sigillatimquenescimus explorato quot anni iam elapsi sint, ab orbe co-dito ad prssentem diem ac proinde minus e iam cognoscimus quot adhuc supersint ad finem usque rerum. Siquidem annorum ratio ab orbe creato incerta est ac ineXplorata , Ut abundi superius docuimus. Et sane in probabilissimis recentiorum supputationibus animaduertere licet discrimen centum, j eo amplius annorum. Et quis certo nouit nisi tantuprobabiliter aliquem esse verum & exactum calculum His ita praefatis ac constitutis nostram antithesm stabiliamus. Sive in ingressum, siue progressum,aut etiam egressum & finem anni septimi millesimi mundi interitum determia nate transferas & extendas, incompertum prorsus est quaddo numerus ille sex millium anti orum praec sὸ & definite, aut alius, quem-
608쪽
Xeris annorum numerus complebitur. Stat Gnim vera ac firma illa Christi sententia, A D. . Non est vestrum no se tempora vel momenta, que Paterposuit insua potestate. Sed quis docere audeat, vel scire praesumat, quod supremus ille magister, nec amantissimos docuit disseipulos, nec illi unquam docere ausi fuerunt'Hinc vas illud electionis B. Paulus, sic suos Thessalonicenses assabatur: De temporibus se momentis vo
s opus scribam vobis, ipsi enim diligenter itis,
quia dies Domini sicut in nocte, ita veniet. t. Thes sal. s. Ac si dicat euidentius: superuacaneum e l,& plane inutile,re turrectionis & rerum f- nis velle tempora & momenta cognoscere, quae nec Apostolis ipsis interrogantibus rete-Σerit Dominus. B. Chrysostomus homilia nona in illa verba Apo1toli, inter alia dicit tam incertum esse tempus consummationis mundi , quantum unicuique incertus est dies
Siere Apostolorum fuisset, diem praesci
re Vltimum,non celasset eos Christu prsseratim cum blande eos consolans dicat Ioan . I . Omnia quaeculis audiui a Patre meo Ota feci pa- bis. Si omnia nota fecit, cur diem hunc extremum eos latere voluit' nimirum, quia non evpediebat diem illum scirent. obiectio . Explicat Calculator: Non decebat, inquit, Lu k- Violos hoc ire, sed Prophetas; quae enim sutura sunt, Sanctorum Prophetarum oraculis cognoscuntur,qui priusquam fierent ea , q iae futura erant,voluntate diuina hominibus lo-
609쪽
Pars Secunda. scuti sint; & omni admiratione plenum csset, si
ea Deus, quae praedici volui ad hominum se-sus penitus non posse peruenire coiistituit. Sic olim Hesychius Augustino obij ciebat. Sed respondet Augustinus epist. D. ad c Resposio undem: Quanto, inquit, maiore admiratione 6-Sin plenum est, s ea qira Propheta sunt locuti hominibus,hac spostoli velfunt scire prohibiti,vel dicere'
quomodo autem Prophetae ista, de quibus agitur tempora, ocentes non inteligerentur ab Apostolis, si intelliuntur a nobis' aut si eos Apostoli intellexerunt ictum temporumen aram prophetantes, quo modo non docerent, quod intellexerunt, quando
per eorum praeconium, ct ipsi Propheta innotesicebant, qui eos suis libris ista docuerunt ' Eti eb per quas literas ea ipsa didicerant, per easdem poterata j quos in his generibus dis ere,in quibus spostoli auctoritatempropheticam commendabant. Vnde credibilius est hoc Deum noluisse sciri,vel praedicari,quod videbat non νtiliter disci. Et epist 7o. ad eundem: Non dicit Christus diem ct horam, quamuis diem ct horam scriptura pro tempore pe ponant sed tempora: Non est re- nrum,ait, scire tempora: Tempora ergὸ computa re, hoc ονῖς ut sciamus, quando missis huius seculi,vel a ventus Domini, nihil mihi aliud videtur, quam scire veste, quod ipse Chri tus ait. neminem scire posse. Praesertim cum tempus indisserenter, nunc pro magno accipiatur, nunc pro paruo tempore
610쪽
ANTI THESIS OCTAVA. n futura mundi consummatio in septimo annorum mi enario , ob
Caleuiat. Icit Calculator finem mundi sutui ' o septimo annorum millenario: Ouia, perfectio- in quit. numerus sit enarius 2 denarius siuniper- D septena id si innumero septimo decimo erit noui chisma rerum omnium exterminium. Verum scire pervelim quid causae sit, cur potius autum et suturam rerum euersionem in septima chiliade, quam in decima,cum d narius numerus non sit persectione septena rio inserior' Si, ut ipse vult, ab omnium reruprimordio ad Christum usque quinq; anninrum millia interfluxerunt,cur non & pari ratione tot annorum millibus a reparatione se neris humani ad consummationem usque,
mundum posse durare quis dixerit'
Aetas Vl. Scimus equidem quando inceperit ultima
xima mu- seculi aetas, at quando sua claudetur periodo,
s duta ' mortalium nulli compertum est; nam, ut alitura, ne, as meminimus, sicut hominis senectus intera uta est dum quantitate maior est omnibus alijs aetatibus simul sumptis, ita plane ultima seculi aetas duratione maior csse potest alijs aetatibus simul sumptis, hoc est, ut plusquam quinque millibus annorum duret. Adhaec si in septimo annorum millenario