Theologia patrum dogmatica, scholasticopositiva, auctore r.p. Antonio Boucat ... Tomus primus octavus Tomus septimus. De sacramentis pars tertia, in qua agitur de institutione, necessitate, materia, forma, ministro, effectibus, & usu quatuor sacramen

발행: 1737년

분량: 585페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

ro Dissertatio Tertia

sonem medullae iunci; aut per spongiam i ritur ; cito tamen servescit, & omnes oleo inicitam . III. Ad hoc requireretur j passi qualitates vincens, convertit alimen- quod vinum iolveret aquam , ct in pro- tum in se, & robustius evadit. At veropriam converteret substantiam , quod qui- vinum est quid mixtum eum aqua; hinc dein non est probabile, alias in hypothesi non cito reparat vires deperditas . quoia sicut corpus ex conversone alimenti in circa debilius permanet : . si tamen sit propriam substantiam vegetius simul , &ivalde generosum, jure merito dici potest sortius evadit, ita & in hypothesi eva- ne quidem debilitari saltem ita modice,

deret vinum, cum tamen ex appositione ut vix hoc percipiatur . ut experimento aquae, omnibus concedentibus, fiat debi- comprobatur in vino usuali Italiae, Graelius. Ergo &c. ci nomine nuncupato. Revera quidem. Responaeo negando antecedens cum uam pulta aquae in fornacem immissa enim partes vini acriores sint aquae par- non solum non extinguit ignem , quintibus, & virtualiter calidae, eo ipso quo potius augere eatenus videtur , quatenus aqua modica infunditur , solvuntur tum ignis , victo & absorpto contrario exar divisione & eollisione, tum etiam abii, r-idescit. Igitur in proposito si non dici-ptione istae guttae , non secus ac partes mus vinum ex modicissima aqua ferve- aquae in fornacem miliae , vel etiam iniscere, saltem imminui credimus. calcem, quae cito servescit, dc tumescit. - Replicabis : Quando aqua omittitur in , primam probationem dico , falsum oblatione . & Sacerdos immediate ante esse Aristotelem propugnare conversi iconlecrationem, hujusce omissionis recoris nem aquae in vinum esse impoli bilem,&ldatur, tenetur, ut Ecclesiae praecepto fa- falso citari pro isto momento ab Aucto- ciat satis , eam apponere : Sed dubioribus contrariae sententiae , quandoqui- proces non adest 1 ufficiens tempus , ut dem L. r. de generatione C. s. lectione vinum pri iisquam consecretur , aquam in I 4. apud D. Thomam, & capite io. l iis convertat, cum absque mora tuncctione 23. docet hoc esse pollibile ; si e temporis fiat consecratio . Et hoc potest enim S. . Thomas infra q. 77. art. g. rem illustrari ulteriori exemplo, scilicet Chri- explicat : Gutta aquae multo vino per-isti, qui utique juxta probabilem Patrum is mixta, transit in speciem vini, ut di. sententiam vinum consecrandum aqua is citur I. de generatioue. ἡ Ceterum & temperavit , & hoe juxta usum , immo Medicis & Chymicis , re ipsi Baronioidicam & ad sobrietatis , & temperantiae opponimus Innocentium III. Albertum exemplum : Sed non potest diei tunc adis Magnum, divum Thomam, & alios pro-isui cle tempus ut vinum converteret aquampe innumeros. appostam in se , maxime cum non sit Ad alteram probationem, nego aquam probabile Dominum modicum aquae in permixtam vino, ede ab eo separabilem icalicem in sudisse , hoc enim usui adver- sic propugnat S. Thomas in I v. distinct.isabatur. Ergo dcc. xo. in expositione litterae : eo quippe Rastomus modicissimum aquae in brevi loci dicit non aquam, sed aqueum quem-iposse converti in vinum, cum partes vidam humorem , seu vini flegma , & ut ni, di in quantitate & in qualitate plu-

verbis Chymicorum utar , caput mortuis rimum superent aquae quantitatem , &um , seu materiam quamdam crassam a proprietates : Sed dato , quod in hyp composio extrahi. thesi, in propria remaneret natura, non Ai tertiam , solutio patet ex dictis .iinde sequeretur idololatriam fieri a p Ne miremini tamen si vinum ex conver- pulo dum Eucharistiam adorat, quia m sione aquae non sortius evadat, sicut con- raliter credit aquam in vinum contingit in nutritione quae fit per conver- versam & in calice ibium Christi sang ἀ-sionem alimenti in substantiam aliti. Ra- nem adeste. tio dispuitatis in eo est , quod animal Ad exemplum Christi facilis est responis solvat cibum per calorem, qui ab eo perisio, Christus enim cuncta praenosccns,dcsmplicem emanationem profluit; hinc li- mysterium faciens , non arithmetice tiaeet paululum debilitetur calor, juxta illuditum in appositione aquae sequutus est , Philosophorum axioma Agens vendo repa- sed quod Sacramento conveniebat , s

cit.

232쪽

De Euthor isti.

eit quocirca ad mensuram justam insu-dit in calicem aquam . Quia vero non pro se tantum , sed & pro omnibus Di scipulis suis consecravit , non guttam solum aquae , sed multas absque facrificii discrimine apponere potuit , cum vinum Palaestinae alias sit generosissimum . Quidi, iura ' Cum sit omnium Dominus , vo-uit ut aqua absque mora in vinum prius Converteretur absque ipsius & vini , di

Sacramenti detrimento

SYNOPSIS PROBATIONUM.

Aqua prius conυertitur in vinum quam in Sanguinem Christi.

PRIMO: Ex Innocentio III. sancto Thoma interprete , ista opinio est omnium probabilior. Seeundo: Sic propugnat ex professo Ca

techismus Rom. p. 2. n. IS.

Tertio: Quia materia Eucharistiae essentialis est vinum de vite , immo si aqua omitteretur, sacrificium tamen foret com- pictum : sed si aqua in propria manens 1pecie transmutaretur in Christi sanguinem , jam non vinum solummodo , sed de aqua dicenda foret materia Eucharimae , quod tamen nemo sanctorum Doctorum dixit. Ergo &c.

PRIMO: Tametsi Patres dicant non di- linguendo , aquam converti in sanguinem Christi , nulli mirum videri debet , Cum tunc temporis nulla esset de praesenti capite controversa : Suffcit igitur ad veritatem locutionis Patrum , aquam converti mediate in Christi sanguinem. Secundo: Falsum est, illud quod arte evino extrahitur, esse aquam prius appositam , cum solvatur in brevi eo ipso quo vino immiscetur , eo quod liquidorum varies se facile penetrent ex superioritate unius super aliud, tum in quantitate, ira in Qualitate , sicut contingit in vino, quod in iis omnibus modicum aquae superat. Terrio : Ex his patet responso ad difficultatem emergentem, cum aqua omissa, immediate ante vini consecrationem apin i

ponitur . Ceterum fi non sit in vinum conversia, 'uia tamen hoc moraliter creditur , nullum inde inconveniens sequiis

tur suffcit enim , inquiunt Theologi ,

ad judicium prudentiale de adoranda Eucharistia moralis certitudo de contento sub speciebus.

g. II.

Irrum probabilis sit opinio eorum , qui pr/pugnant aquam non converti phoce prius in vinum

SENsos hujusce s stematis ille est ,

aquam non nisi moraliter in vinum trans. mutari, & eatenus vini nomine donari, quatenus una cum ipso facit compositum , quod a vino propter maiorem quantita tem, colorem & genero talem, aliasque praedominantes , aquae proprietatibus d res , denominatur immediate consequenter

non secus ac vinum in Christi sanguinem, ita tamen quod quaestio procedat non de aqua solitarie & secundum se spectata , sed primo de aqua reduplicative ut vino

consecrando mixta. Secundo de aqua modicissima in calice apposta ; si enim tantum aquae adellet quantum vini, jam ne que vinum ellet, neque aqua, sed ex utroque mixtum compositum coalesceret

Quibus praemissis, & explicatis , sit CONCLUSI O.

Probabilis est opinio eorum qui eontendunt m dicum aqua. vino consecrando admixta immo

diata Θρθμι in Christi sanguinem tranq-

murari .

Probatur auctoritate & ratione ia'imo ex Conciliis ..CONeILIUM TRIBURIENSE tertiam pa tem aquae apponendam statuerat: can. 9.habetur : Duae sint partes vini , teristia aquae. Sed tunc temporis sacrificium ut ratum habebatur , nec Ecclesia in Florentino ad modicissimum aquae restringendo Canonem Triburientcm , lacriticium cum tertia parte consectum , aut incompletum , aut prorsus vacuum

declaravit: Igitur fontiebat immedia e dc

physice

233쪽

ro o Dissertat io Tertia

physice aquam non secus ac vinum ea et g. injunxit Apostolis ut ea omnia se temperatum in Christi sanguinem transmu- varentur quae illis mandaverat: sic enim tari ; neque enim quis cordatus dixerit habetur. Eunres ergo , docete omnes gentes a tantam aquae partem scilicet tertiam ,ibani τηres eos in nomine Patris , Or Filii , prius in vinum eonversam fuisse , cum vi-, θ' virisus sancit , docenter eos servare omnianum non semel dc saepius ut in villis Siquacumque mandavi vobis.

pagis sit admodum debile: Nec etiam re- Ex secundo Saculo , Alexander I. in Epi i ponderi potest, quandoque dc tempore Con-istola ad omnes Orthodoxos, dc referturcilii Triburiensis multum aquae appositum capite I. de consecratione dist. 2. ait :suisse, siquidem quod ex definitione fit , Non enim debet in calice Domini, aut pro more semper propter statutum fierilis vinum solum , aut aqua sola offerri , solet . Vel ergo dicendum seret aquam is sed utrumque permixtum offeratur. Aimmediate converti in aquam quae flu- Succinit ejusdem aevi sustinus Martyr xit e Christi latere , vel transacta conse- Apologia a. sub snem his verbis : Post cratione, remanere in propria specie non is ea quam dc is , qui praeest , gratias transmutata , quas opiniones reiicit S. A egit , dc populus omnis benedixit , ii Thomas hic q. 73. art. s. primam quidem, is qui apud nos Diaconi dicuntur , ἡant quia ait sanctus Doctor in hac hypothesilis unicuique eorum qui adsunt , perci-

aqua separatim a vino posset consecra-iti piendum panem , vinum, dc aquam,ri r alteram vero propter idololatriae pe- is quae cum gratiarum actione conlecia riculum , cum populus adoret totum is ta sunt , dc ad eos qui abstine per se quod in calice continetur , in eo au- is runt atque cibus hic apud nos Euchaiatem mera adjaceret aqua cum vino con- ri llia nominatur. Diecrato. l Cerre s aqua ante conseerationem Wideminώm huic sententiae patrocinari ' transimularetur in vinum , non panem , videtur Ses . a 3. can. 2. ubi definit solius vinum Ec aquam Iustinus diceret mitti, panis Et vini species remanere, nihil igi- sed solum panem dc vinum . Eadem ratur de aqua superest . Nee mirum ; non tione A igerus apuὸ Gauste)um Epistola

potuit prius transmutari in vinum, cum ad Episcopum Albanentem, ea non vocat transubstantiatio magnum sit miraculum, tria munera ante consecrationem , sed tania quod naturae vires in immensum excedit, tum duo, sicut transacta conlecratione ea- dc tamen in hypothesi seret quid com-idem nuncupat. mune, cum aqua vi naturalis vini agentis Ex tertio Saculo, occurrit Cyprianus Epi-ec reagentis , in ipsam ejus convertere- stola 63. his verbis : Calix Domini non tur substantiam , . hinc dc inferretur tran- is est aqua solum , vel vinum solum, nisi substantiationem panis dc vini in corpus is utrumque misceatur. O Rursus ibidem toc sanguinem Chrilli non esse miraculum, Non potest vero nobis ignosci , qui quod nedum adversus Patres , sed Ec i- is nunc a Domino instructi sumus , ut piam fidem militat. A calicem Domini cum vino mixtum is secundum quod Dominus obtulit pr

Secundo, ex Traditione. is seramus. HEx quarto SMulo , Hieronymus venit in

Fx primo Saeculo . Hanc traditionem)testimonium , quisse qui in caput i . a Christo dc ab ipso per Apostolos ad nos Marci sic loquatur: Format sanguinem utque , saltem usque ad duodecimum si iis suum in calice, vino & aqua nii, cis. culum deducere, juvat. Certum eit enim Suum addit calculum Ambrosius L. 4. de juxta Patrum placita, Christum in sacri- Sacramentis cap. 3.ficio vinum aqua temperasse , neque ta- Ex quinto Sacuis , S. Angustinus apud men Apostoli ab ipso edocti dixere aquam Ga redum jam citatum ait: Unde dc prius in vinum conversam , sed simplici- is aqua mittitur in calicem , & fit sanguis ter panem dc vinum in ejus corpus S is consecratione verbi coelestis . Ibi sanguinem transmutari , nihil vero dejaquam solum commemorat , ne aliquod aquar quod tamen non omisissent propter remaneat dubium de ejus conversione in materiae momentum . Namque Matth. Christi languinem.

234쪽

De Euthari Eae In Ilitutisne, Sc. et Op

ra omis Saculo, Damascenus L. 4. oris Augustinus in libris quatuor contra duas thodoxae fidei cap. 4. jam supra laudatus Epitiolas Pelagianorum increpat vel ipium sicut ex nono Paschasius L. de corpore Pellagium quod sitam de libero arbitrio Christi eap. 11. sententiam in pravum detorqueret ic res accedit Algerus L. r. de Sacra- tum non enim a jebat , ut tu contendis mento corporis Domini cad. x6. II. Hi L dixi liberum arbitrium extinctum , sed debertus Cenomanensis sic loquens : μ Α- tantum extenuatum I ct rutius in libris is qua in sanguinem vertitur, ut populus retractationum sua correxit de multis is qui per aquam fgnificatur , in melius placita . Sed nemo sanctorum Doctorum, , se mutatum intelligat. o Ecce ibi loqui- qui aquam non secus ac vinum in Chri tur specialiter de aqua. Suffragatur Samo- sti sanguinem converti scripserunt , suumna Episcopus Gazensis in disceptatione dicendi modum correxit. Ergo Sc. cum Hamet Sarraceno, quς habetur tomo Unum non praetereundum est , Patres 6. Bibliothecae Patrum: Nicolaus Metho- Synodi Tribariensis can. I9. rationemnensis in libro, seu oratione de Euchari- reddentes, cur plus vini quam aquae apiastia , quae habetur in eodem Bibliothecae ponendum sit in sacrificio , non dicunt Patrum tomo: Quid requiris caulain , quia aqua prius debet converti in vinum, is ait, & ordinem naturae panis transmu- quod si foret verum , certe non omissilia

,, lationis in corpus Christi , & aquae , ient , sed quia Masellas divina per vi. is vinique in sanguinem. is occ. num significata hoc exigit : Quia ma j, ior est Majestas Christi , quam fragiis

Argumenta ex Patribus dedωeIa. D litas populi. M Quae per aquam deno

tatur.

PRIMO: Ex allatis istud conficitur argumentum. Inter istos Patres quidam so- Ex rationibus Theologicis. Ium de aqua mentionem faciunt, ne quis dubitet illam in Christi sanguinem trans- PRIMA sic exponitur : A primo usque mutari : quidam nonnulli eamdem non ad duodecimum inculum nullus suit tum permanere alterunt, sed multo plures il- inter Patres, tum inter Theologos delam indiscriminatim eam cum vino in san- ista conversione congressus , quin potius guinem Domini transmutari eonclamant . ea fuit Theologorum seu tentia Patres ad quae loquendi sermula determinatur ab a- haec usque tempora propugnasse aquamliis, qui aquam solum nominant , & di- immediate converti in Christi sanguinem eunt in sanguinem Christi converti: Igi- Igitur absque sundamento duodecimo cir tur talis est priorum laculorum Patrum citer inculo quidam hanc ad invenerunt sententia. sententiam, aquam prius converti in vi- Secundo : Quando non est contradictio, num antequam in proprium Christi san- Patrum verba in sensu obvio intelligiiguinem transubstantiaretur. De hae nata debent, maxime cum eadem est apud controversia scripsit Gausredus Monachus omnes phrasis , sn minus foret errandiisancti Bernardi ad Episcopum Cardina vorta aperta , cum nullus sit Haeretic item Albanensem, ubi relatis diversis hinerum , qui verba tum Scripturae , tum inde opinionibus , illam quae propugnat Patrum in adulterinum propriumque senia aquam immediate converti in Christi sum non detraxerit: Igitur sententiae Pa-ssanguinem , Patrum priorum taculorum trum dicentium aquam converti in Chri- calculo munitam expandit , uti ipsis persi sanguinem, in sensu obvio accipiendae Omnia cohaerentem. 1 unt. Iuvat istius Monachi Epistori vessi, Terris : Si quod dubium emerssset ei G texere, ut reseruntur a Baronio ad an ea illam quaestionem , Patres sese expli- num Christi Ir 88. p. 826. & 82 . edit. cassent : sc Hieronymus exardescenteiColoniae Agrippinae r5o9. Et respondetur controversia de nomine hypostasis, quodiri eis, qui auctores, quod non astruunt a quibusdam pro natura, a quibusdam vero , , commutationem , non tamen negant, pro persona usurpabatur, super hoc san- is & proserunt testimonia de Scripturis,

tum Damasum Papam consuluit o sic ,, in quibus & iidem ips, sive alibi teticeant,

235쪽

2o8 Disertatio Tertia

M ceant, sue etiam alibi vini mixti mu- is eum ci e Dbctoris auctoritatem similiter

M tationem evidentius allererant. Cypri- is tu; ib. zari. Ac proinde placeat Vestraeis anus Martyr e Calix Domini non est si dignationi, cum Dominis nostris fratriis aqua solum . vel vinum solum , nisilia bus vetiris super hoc verbo , cum opis utrumque misceatur , sciit nec corpus is portunum tempus affuerit, diligentio Domini potest esse farina sola , vel a- is collatione tractare, ut auctoritas S. R. is qu) lola, nisi utrumque fuerit adun iis Ε. definiat, quid super hoc credi d is tum , ct panis unius compage solida- is beat, vel doceri. tum. Idem Cyprianus : si quis de an- Sub Pit Baronius , hanc eligens opinio- is teccitaribus nostris, vel ignoranter, velinem quid autem rescripserit ad pe- ,, i impliciter non hoc servavit, quod Do- - titam consultationem Cardinalis Epiis minus noller facere exemplo, & magi- - scopus Albanensis, non invenimus: Sed is sterio docuit : potest simplicitati eius, is aliud rescribere non potuisse certum ,, indulgentia Domini, venia concedi; non is cst, quam quod credidit, &custodivitis potest vero nobis isnoici , qui nune aiis semper S. R. E. nimirum aquam simul ,, Domino instructi sumus. ut calicem is & vinum transubstantiari in langui- is Domini cum vino mixtum , secundum si nem Christi. Dis quod Dominus obtulit, offeramus. Hie- Altera ratio haec est : opinio probabi- , , ronymus in Marcum : Format sangui- lior, relicta minus probabili sequenda est: is nem tuum in calice, vino est aqua mix- Αtqui opinio eorum qui tenent aquam, , tis , ut alio purgemur a vitiis , ct a immediate in Christi sanguinem convertiis culpis, alio redimamur &poenis. Am-xprobabilior est quippe quae Patrum senis brosius in libro de sacramentis: Sermo- tentiis, di dictis magis consona sit. Eris ne Christi hoc conficitur lacramentum, go &e.,, quia scrmo Christi creaturam mutat, & Teditia: Sententia quae magis ,& ab is sic ex pane fit corpus Christi, euec vinum errore, & ab idololatria secedit , alia o--- cum aqua in calice mixtum fit sanguis missa, eligenda est : Atqui ista quae nuneis consecratione Verbi coelestis. Augulli- propugnatur talis est , & probatur : Alis nus de Baptismo : Unde & aqua mitti- tera quae tenet aquam prius converti in is tur in calicem , de fit sanguis consecratio- vinum non temet idololatriae viam aperit, is ne Uerbi coelestis . Palchasius Aqua cum fieri possit quandoque aquam nonis consecratur, non quod aqua permaneat, converti in vinum, puta cum vinum deis sed vertitur in sanguinem. Hildebertus bile est, & aqua omissa , immediate anis Cenomanensis : A qua in sanguinem ver- te consecrationem reponitur . tunc enimis titur ut populus , qui per aquam figu- est quaedam idololatria materialis , cumis ratur, in melius se mutatum intelligat.xpopulus fidelis adoret totum quod est ia,, Algerus t Sed licet in Mensa Domini calice. tria costituantur munera , sunt tamen aeuarta : Eodem modo ratiocinandumis duo : per quam sacrificatur , est aqua est de aqua modica in vino apposita , acti mixta prius vino, sed quando sacratur,rde grano hordeaceo inter triticum mix- is nonnisi sanguis erit , quo anima intus to : Sed nemo dixerit granum istud tari alatur. Ceterum pars adversa, auctori- metsi modicum prius converti in tritiis tktes priores utcumque permittit , di- cum quam in panem, ut propugnat ianis cecs vinum, quod aqua mixtum est, sedictus Thomas nic q. 74. art. 3. Ad. 3. non propterea aquam mutari. Testimo- Igitur a pari dicendum est modicum a- is nium Palchasii quod evidens est, eadem quae non converti in vinum . Eo quippe is pars contemnit, licet magnum ipsius B. loci quaerit sanctus Doctor utrum requi. o Papa Gregorius in libro Dialogorum ratur ad materiam hujus Sacramenti , is perhibeat testimonium sanctitati: Sicut quod sit panis triticeus, eo quod vix ino Hildebertum aiunt veris catorem su ille, veniatur farina triticea, quae alterius fruis non Ecclesiasticorum dogmatum ancm menti permixtionem non habeat : Et adis torem . De Algero dictum : Nescimus a. respondet : Si sit modica admixtio, , hominem ; ipsius tamen nullum adhuc is alterius frumenti ad multo majoremis comperi librum , ct sancti , vel cujus- is quantitatem tritiei , poterit exinde

236쪽

De Euebarilliae Institutione , Uc.

v eonsei panis , qui est materia hujusis Sacramenti. Dra rationibus physicis.

PRIMA : Impossibile in aquam prius

converti in vinum . Igitur dicendum est aquam remanere , adeoque immediate converti in Christi sanguinem . Probatur antecedens : Transubstantiatio est miraculum maximum , quia excedit naturae

vires : sed in hypothesi foret quid naturale , quod est contra Concilium Tridentinum , sicque Eucharistiae Mysterium ex parte solveretur. Ergo dic. Probatur minor . A qua juxta priorem opinionem in substantiam vini agentis transii rez. Em go &c. Secunda : Substantia mixta non agit in aliam substantiam nec alteram ex virtute prae dominante in se convertit : Et hoc propter multa. Primo quidem, quia mixtio nihil aliud est quam motus perturbatus partium insensibilium , sicque substantia alteri mixta remanet secundum partes suas iensi les, de in priori statu; nee est mutatio nisi accidentalis . Secundo, mixtio liquidorum tit lotum per juxta positionem partium, quae promiscue hinc

inde diversum habent situm , dc locum

occupant , namque ex robore unius , solum sequitur ejus partes modo sursum, modo a latere , prout est impetus, partes alterius liquidi infirmioris pellere aut praecipitando iub se , aut propellendo a

tergo ad latus, sicut piscis inter natandum Partes aquae circumstantes modo sub se, Et infra, modo ante se , ut ubicumque, locum quem occupabant , corpori occur-xenti cedant . Ee uno verbo istud concludam ratiocinium ἔ mixtio aquae cum vinci est anterpositio partium aquae intra paties vini, unde vinum debilitatur, quia licet aqua vini activitatem non tollat , eatenus tamen impedit , quatenus vini

substantiam disgregat , seu dispergit ; vis

enim cujuslibet agentis dispersa minuitur, iuxta illud adagium : Fortior est virtus uianitis, quam dispersa : Si vero aqua vinum fieret, dubi procul vinum sortius evade-xet, ut patet in nutritione, quae fit per conversionem klimenti in substantiam ali-

Tertia : Illud intercedit inter viventia dc mixta mere corporea ab omni vita etiam vegetante privata, discrimen , quod illa crescunt per intus susceptionem, con

sumpto cibo qui periit , dc nihil sui praeter materiam primam remanet , ita ut totum cedat in nutritionem, & augmentum viventis, ista vero nonnisi per juxta

partium dispositionem; hinc liquida mixta manent in se quod sunt , dc ambo pariter augentur per communicationem par tium. Sicut enim partes Vini, aquae par

tes hinc inde transmeantes , majorem quam antea occupant locum propter dispersionem mixti partium , quae non ita aliis partibus cedunt locum quin proprium retineant, ita iv partes aquae, vini paristibus commixtae . sin minus non esset commixtio , sed nutritio , quod nemo sensatus dixerit. Ergo Sc. Ceterum coriapora simplicia , qualis est aqua, non nutriunt , ut multi doctissimi contendunt , illa innixi ratione, quod non possunt immediate converti in mixta. Quarta s Aqua modica vino respersa in calice remanet e Igitur immediate in Christi sanguinem conver itur , namque vinum uiuale aqua temperatum est vera Eucharistiae materia . inqbit divus Th inas hic q. 74. art. 6. dc convertitur in Christi sanguinem. Probatur antecedens.

Illa aqua potest a vino separari ut propugnat Maignanus noster , Conincti , dc alii complures Physici : Atqui experientia constat aquam a vino separari posse; quod enim id quod extrahitur , non sit merum vini flegma , p tet ex eo quod vinum remaneat semper debilitatum, hoc

autem non contingit , cum humor illeaqueus a vino puro extrahitur, quod a

gumentum est, id quod e vino lymphato extrahitur, non esse merum vini Regma, sed aquam puram Tum quia major illius humoris aquei copia extrahitur a vino aqua temperato, quam ex vino puro dc mero .

2uid plura adjiciam λ Liquida alia praeter aquam absque negotio extrahuntur

ab aliis liquidis , quidni igitur & aqua

posset a vino separari. Hoc ipsum docet Aristoteles cap. s. Lib. r. de generatione text. 34. ubi docet id quod solum nutritur , augeri , in mixtis vero utrumque augeri. oc exemplum vini aqua temperatio affert,

237쪽

affert, quae quidem aqua juxta ipsum, in

vinum non convertitur, sin minus solum inum augeretur , cum e contra & aquam mixtam simul augeri constet, adeoque & ab invicem posse separari . Ex Graeco ejus textus Latine sic redditur Quaeret vero aliquis, & quid sit quocaugetur . . . . veluti quando misces vinum aquae : similiter enim majus utrumque fit , an quia hujus quidem mixti manet substantia , illius vero

non, videlicet substantia vini : cum 'cillic quod praevalet, dicitur sive nominatur in ipsa mixtura , videlicet quocvinum sit , nam totum mixtum etficitis operationem vini, non autem aquae . ,,

SOLVINTUR OBIECTIONES. OBII cIEs primo : Concilium Tridentinum Sess. 33. ait materiam Eucliaristiae esse panem , vinum , nulla facta mentione de aqua : Igitur aqua non est materia hujusce Sacramenti : adeoque non convertitur in Christi sanguinem , cum ex eodem sola materia adaequata transubstantietur in corpus, dc sanguinem Christi. Respondea distinguendo antecedens: Tridentinum nullam facit mentionem de aqua explicitam , Concedo : implicitam nego . Loquitur enim de vino usuali adeoque & consequenter aqua temperato, sicut apud homines mos inolevit , vinum usuale aqua temper re, quod innuit Eucharistiae figura , quae legitur Sapientiae s. his verbis : Comedite panem meum , is bibite vinum, quod miscui vobis. Instabis: Atqui Synodus sacra eliminat aquam. Ergo &c. Probatur subsumptum.

Ibidem canone a. anathematizat eos om

nes qui negaverint , facta consecratione, non remanere corpus, & sanguinem Chri

sti sub speciebus panis , ct vini : Sed si

intellexisset aqua converti in Christi sanguinem a utique dixisset sanguinem remanere sub specicbus aquae. Ergo &c. Respondeo distinguendo minorem : Et denominatio a majori , & principaliori parte sumitur , concedo : a minori , nego . Cum aqua si modicissima , quasi pro nihilo reputatur ἰ quia vero etiam solum vinum juxta colorem apparet , satius fuit denominare compoutum ab eo

Dissertatio Tertia

quod in illo in majori copia est, scilicet

a vino : maxime cum scopus Concilii sit eo loci perstringere Lutheranos qui impanationem admittunt quocirca comm

morare dumtaxat species & panis , &vini, aequum duxit , ut Haeterodoxi in-.telligerent nec vini , nec panis substantiam ibi remanere. In es : Concilium ibidem canone 3.

definit Christum sub singulis utriusque speciei partibus, separatione facta , integre permanere : sed corpus Christi non poteil dici remanere sub specie aquae, in

casu quo a vino separaretur : Igitur non est verum dicere juxta mentem Concilii aquam converti immediate in Christi sanguinem : nam si hoc esset, utique sanguis remaneret sub speciebus aquae, cum remaneat ex Tridentino sub specie substantiae quae in ipsum conversa est. Ecce verba Concilii : Si quis negaveris in v. sacramento Eucharistia ob unaquaque specie ,

er sub singulis eui qua speciei partibus , s

paratione Deia , rorum Chrisum continari ;anathema sit.

Respondeo distinguendo majorem: Concilium dicit Christum permanere sub speciebus partium quae totaliter in se remanent, concedo. Sub specie alicujus quod fuisset in pane, vel in vino appositum,

subdistinguo ; modo istud perseveret in

alterutra substantia cum qua commixtR fuit, concedo : si ab ipsa separetur , nego. Farina panis triticei quandoque admixtum habet modicum farinae grani

hordeacei, vel etiam siliginosi , scut &vinum habet aquam modicam qua tem p ratum est : tametsi autem farina hordeacea solitarie sumpta non sit sufficiens materia consecrationis panis, bene tamen ut Cominmixta farinae copiosae tritici: Non absimili modo aqua secundum se non est materia sucficiens consecrationis vini , bene vero ut ipsi vino abundantiori commixta: sic Consequenter & species hordeacm commixtς cum speciebus farinae triticeae , continent corpus Christi , nutquam vero abstractae, nam in hac hypothesi solveretur compositum mixti, nec ibi aliud adesset praeter panis species : Idem proportionaliter dicendum de speciebus aquae : si enim a vi

no consecrato non extrahantur, certe cum

vino Christi sanguinem complectuntur :ccus e contra . Ita Cardinalis de Lugo

238쪽

De Eucharistiae

hic disputatione 4. de Sacramento Euchaiaristiae , num. 64. his verbis : Habemusis exemplum aptum ad hoc declarandumis in hoc ipso Sacramento : nam materia se illius est etiam panis triticeus: &quiis dem si massa fieret ex solo furture , is non esset materia consecrationis ; quia ,, ille non est panis humanus , sed alius is diversus ad canes, vel equos alendos : si tamen panis fiat ex farina communi ,, non defaecata a sursu re , erit materia ,, consecrationis, non solum quoad partes,, farinae purioris, sed quoad omnes paris tes; quia, licet in eo composito aliquae is sint partes , quae seorsum non possentis consecrari, scilicet illae quae pertinentis ad sursu res ; sed tamen compositumis ex utrisque partibus , nempe ex adipe,, frumenti, & ex sursum , est vere, &,, Proprie panis , & constat ex utraquem Parte , tamquam ex intrinsece iplumis constituente in ratione talis panis ; &is ideo totum illud compositum polIet adae

,, quate consecrari.-.. Uides exemplum si-

is mile in omnibus et Nam sicut eli panis is defaecatus & panis deterior ; sed tamenis uterque est panis simpliciter: ita est riti num purum , & vinum mixtum , sed ,, tamen utrumque est vinum simpliciter; ri & sicut furfures seorsim non sunt maia ,, teria, sunt tamen partialite , quatenus

M componunt panem vulgarem cum fari- ,, na pura ita aqua seorsim non est materia; est tamen partialiter , quatenus

,, cum Vino puro componit vinum vulgais re, & mixtum: & sicut farina est mate- . ria necessaria ex institutione Christi, furia is fures vero non sunt necessarii , possunt ,, tamen partialiter consecrari, si misceanis tur cum farina pura; ita vinum est ma- ,, teria necessaria, aqua vero licet non sitis necessaria, potest tamen partialiter conis secrari, si misceatur cum vino puro. MHanc solutionem subindigitat S. Thomas hic q. 74. art. I. ad 3. his verbis : Si vero sit magna permixtio , Puta e si aequo, vel quasi, talis permixtio spes, ciem mutat . Unde panis exinde consectus non erit debita materia hubus

is Sacrament . is

meri : Sub modica vini parte remaneret sanguis Christi: Igitur a pari, si aqua immediate converteretur in languinem Chri-

si , utique in bypothesi sanguis Christi

: rc maneret sub speciebus aquae solitarie

sumpte. Respondeo negando paritatem ' vinum

enim est per te primo, & necessario materia Eucharistiae, aqua vero non nisi ut mixta , inde fit solas aquae consecratae species non continere sanguinem Christi, si aqua separetur. Insipes : Supposito quod aqua immediate convertatur in Chri ili sanguinem, erit quoque materia necessaria Eucharistiae :Igitur par est utrobique ratio. Respondas distinguendo : Si adesset praeceptum divinum de aqua immiscenda , coneedo : si ibium Ecclesiasticum, nego. Christus quidem usus est aqua in Mysterio : Sed praeceptum pro ea assumenda non emisit, cum ex Conciliis & tu minis Pontificibus non nisi ex praecepto Ecclesiae apponatur r hinc Christus aqua temperavit vinum consecrandum , potius ad iobrietatem, Zc significandain populi cum Ecclesia, & semetipso unionem , quam i ad necellitatem , cum , illa omissa , fieret optime sacrificium : hinc potest dici de isto momento , quod ipse Christus de

lotione pedum eliatus est soan. I 3. Exemplum enim dedi vobis , dicebat Dilcipulis. ut quemadmodram ego feci vobis , ita Cr vos facibula a Rositabis: Catechismus Roman. p. 2. n. et g. dicit aquam modicissimam apponendam esse , quia prius in vinum converti debet: sed haec ratio non ponderaret, ut

modicissima in calicem infunderetur , nam pollet tertia pars saltem juxta statutum Concilii Triburiensis apponi, si aqua immediate convorteretur in Christi sanguinem, sicque & absque sundamento Florentinum correxisset Triburiense Respondeo auctorem Catechismi in hoc adhaesisse sententiae quorumdam Theologorum quia vero ejus dictum definitionis non obtinet rationem , absque dogmatis dispendio quisque potest isti iub- scribere opinioni , quippe quae , nedum gravissimorum etiam Theologorum suffragio innixa si, verum etiam ex eo quod in sententiam priorum saeculorum Patrum colli metis a probationem nego , indifferens esse modicissimam aquam apponere , quia si major adhiberetur copia in periculum v niret , ait Honorius il l. lacrificium ,

239쪽

et i a Disertutis Tertia

quandoquidem posset solvi vinum, s plu- dem, vinum aqua modica temperatururimum aquae infunderetur tunc enim remanet semper vinum usuale; hinc ve- non vinum , sed mixtum & unum ter- rum est dicere solum vinum esse tacite-tium ex vino simul dc aqua conflueret . riam saltem necessariam sacrifieii. Abstrahendo igitur ab illa scholae contro Ad tertium distinguo : Si aqua seret versia , quod aqua immediate , vel me- materia principalis partialis calleis, si- diate convertatur in sanguinem , statue-ianificaret Chri ili languinem, concedo: si runt Synodi modicillimum aquae esse ap- solum concomitans , ev ratione vini paris Ponendum. tem calicis subeat, nego. Α qua est quid pones II. Innocentius III. consultus abiunum dumtaxat moraliter eum vino: Izi-

Archiepiscopo Lugdunensi luper hac qua itur non ipsa, sed vinum, Christi sanruistione , respondit probabilius esse aquam nem subindigitat, ct significat. prius in vinum converti : sed standum Ad quartum dico. posse diei ad solu est summi Pontificis definitioni : Ergo tionem istius difficultatis , species aquae

die. in momento separationis a composio sa- Respondeo distinguen : Et summus cramentali corrumpi , di quemdam hu- Pontifex loquutus est ut Doctor particu - morem aqueum languinem Christi non laris , relinquendo arbitrio , ut ad libi continentem produci , cujus dispositionestum Scholastici alterutram opinionem pro- praecederent in quantitate specierum vini pugnarent, concedo: Et loquutus est exta qua temperati consecrati, ex quibus educat nedra tamquam de fide definiens, ne-icerentur species aquae , eo non absimit, po: quandoquidem quaestio erat solum de modo quo vermes, aut pulveres Juxta S. disciplina , ct scholastica , nec eo loci o- Thomam ex speciebus panis consecrat, pinionem istam damnavit , & sic distim corruptis educuntur vi agentis naturalis, cta minore, nego consequentiam. cujus dispositiones ait , praecesserunt in Instabis . Hac posita opinione, aquas iquantitate. Ia posset consecrari, ut significaret unionem populi cum Ecclesia. II. Duplex re- SYNOPSIS PROBATIONUM. quireretur consecratio , altera pro vino, altera pro aqua, sicut duplex est pro con- Probabilis est opinio qua propugnat aquam secratione panis di vini. III. Aqua signi- immediate eonveνri in Christi san-ficaret sanguinem Christi si in illum im- guinem.

mediate converteretur . IV. In hypothes etiam quod aqua conlecrata a vj no sepa- PRIMO: Hoc insertur ex can. I9. Conis

raretur, non pollet dici quid esset; num- cilii Triburiensis declarantis tertiam pa quid enim rediret in pristinam aquae sit item aquae imponendam esse calici . Icistantiam λ Numquid corpus Christi con-iqua definitione duo sunt attendenda , tineret Numquid , si solae aquae species primo sacrificium tunc temporis vere fieis eductae remanerent , per se subsisterent iri, adeoque di veram substantiarum con-Sed haec omnia implicant contradictio- versionem: Alterum est quod tertia pars nem: Ergo dic. aquae calici apposita , non possit converti Respondeo ad primum, aquam solam non in vinum propter angustiam temporis i posse consecrari , quia praeceptum divi- ter oblationem seu offertorium, di internum positum est, dc non praeteribit; vi- consecrationem , intercedentis , maxime num per se primo esse partialem Eucha-isi vinum sit debile : Superest igitur aristiae materiam , quocirca hane non ha- quam immediate converta In Chrilli laniabet rationem aqua, nisi ut est unum mo- guinem. raliter cum vino, & ipsi per contiguit , Secunda : Patres simpliciter dc absqualem physice conjuncta . addito asserunt aquam converti in Chri- Respondea negando utique secundum ;'sti sanguinem; in primis S. Augustinus de eum enim aqua non sit per se di solita- Baptismo Tom. 6. Bib. PP. apud Gause rie sumpta, sed solum ut vino conjunctaidum qui ait aquam mitti in calicem, &seu mixta, materia Eucharistiae, non spe. in Christi sanguinem converti. eiali indiget conlecratione. Roucra qui-M: Tortis: Impossibilis est conversio unius

240쪽

De Euchari liae Institutisne , e c. a I I

- - Ι- cis Saeerdos possit licite in una tantummodo specie conficere sacrificium . Paris siquidi in alium , quia liquida non con vertunt alimenta in suam substantiam , ut viventia, nec crescunt nisi per juxta positionem quod potest illustrari vel ipso ignis exemplo , qui ne quidem lignum in suam convertit substantiam, sed sua activitate ejus ita dividit partes, ut in cinerem eas reducat.

ET RESPONSIONUM.tem assirmativam propugnant aliqui negativam

Sacerdos non potest licite , etiam accedente summi Pontificis praetensia dispensatione , in una tantum partiali male ria sacriscium couficere. PRIMO e Innocentius III. alteram opinionem probabiliorem existimat , sed ut Doctor particularis r non enim suam ad Episcopum Lugdunensem epistolam ad

totam, per modum constitutionis direxit Ecclesiam , immo nec praesentem ut erroneam abjecit. Secundo : Neque vero neqamus auctorem Catechismi Concilii Tridentini alteri subscribere opinioni, sed in hoc quaestionem non fatis di lcu ju : non desunt quippe Theolosi celeberrimi, ut Algerus , Baronius , Gaufredas , qui suum illi ut Patrum lententie magis affini addant

calculum. Tenio : Nec ullum faeessit negotium uod species aquae e vino consecrato e-uctae non continerent corpus Christi , quandoquidem aqua non est secundum se

materia Eucharistiae , sed ut mixta, &consequenter ejus species Chrilli sanguinem Continere non valent , nisi ut 1π- ciebus vini sunt conjunctae Ac unitae.

Irrum ex dispensarisne summἰ Pontifieis, una materia partiali omissa, altera possit conserari CERTUR EIΤ consecrationem unius solum materiae partialis non posse citra peccatum & licite, alia praetermissa, neri. Neque minus veritati consonum est unam, alia relicta, posse consecrari; consecratio quippe Panis non pendet a consecratione vini, cum ista consequatur ad panis conversionem in corpus Christi, & non una sit utriusque materiae consecratio , quae

quidem diversia est pro diversa materia . Quaestio igitur inter Theologos est, num ex dispensatione saltem summi Pontifi-

sucar Theol. Tom. VII. Probatur rationibus Theologicis. PRIMA sic exponitur : Summus Ponistisex non potest dispensare de jure divino, ut propugnat S. Thomas Q. a. q. 88. art. II. v. g. in voto solemni religionis ,

dc citat pro isto momento unum juris canonici Decretum et sic habet ille canon ,

Sunt quidam & alii permulti r tametsi enim illud possit explicari , in capitibus

quae aliquam prae se terunt ambiguitatem, non tamen quando textus ita apertus

est , ut illum trahere a sensu obvio ad alterum , manifestam implicet contradictionem . Atqui est de jure divino &panem & vinum simul consecrare . Igitur nullus Sacerdos , etiam supposita praetensa summi Pontificis dispensatione , in una solum specie licite consecrare potest. Probatur minor in qua est difficultas . I. Christus est Sacerdos non se cundum vicem Aaron , sed potius Melchisedech , ut habetur Psal. ros. & Heb. 6. Melchisedech autem panem dc vinum obtulit, ut legitur Genes a 4. Igitur Sacerdos qui nomine Christi . & ut ejus minister agit , non potest consecrare in una specie , alia omissa e sin minus , vel isse Christus defraudaretur , qui sic coninsecravit, & vult semper per Sacerdotis ministerium ita consecrare , juxta ii, lud Ioan. r. His est qui baprietat . II. Ius illud repetitur a prima institutiones certum est autem Christum in pane simul& vino consecrasse, ut scriptum legimus

Mati. 26. Marc. I 4. & Luc. Q. Igitur est

de jure divino sic consecrare . IIL Christus voluit , immo dc praecepit sacrificium istud fie confici : me facite, inquit

Luc. 22. in meam commemorationem . quod

enim illud praeceptum speseet solamo a Eucha-

SEARCH

MENU NAVIGATION