장음표시 사용
241쪽
Eucharistiae eonsectionem , patet ex eo quod Christus Apostolos tunc instituerit
Sacerdotes. Concilium Tridentinum Sess. 22. cap I. verbis tam claris haec explicat , ut non
relictus sit ambigendi locus; ecce verba: Christus Dominus corpus dc sanguinemo suum sub speciebus panis & vini ob- tulit Deo Patri, ac iub earumdem reis rum symbolis, Apostolis quos tuncis novi Testamenti Sacerdotes constitue. bat, ut sumerent, tradidit ; &eisdem,
is eorumque in Sacerdotio successoribus,ri ut offerrent praecepit per haec verba :,, Hoc facite in meam commemorationem,
is uti semper Ecclesia Catholim intellexit se dc docuit. A Rursus can. 3. Si quis
dixerit illis verbis : me facite in meam commemorarimem , Christum non instituisse A solos Sacerdotes , aust non ordinasse , u3 ipsi aliique Sacerdotes offerrent corpus is sanguinem suum anathema sit. Secunda : Ibi dispensatio non potest i eum habere, ubi , illa admissa , solveretur mystcrium . Atqui adhibita dispensatione pro una specie solum consecranda, solveretur mysterium , quod quidem secluso grandi sacrilegio fieri non potest , ut habetur cap. Nihil, & cap. Referimus, de consecr. dist. a. solveretur , inquam , quia jam non esset sacrificium secundum ordinem Melchisedech : jam non foret lassionis memoriale , cum vel corpus so-um patiens repraesentet panis transubstantiatus , vinum vero consecratum
tum sanguinem. Iam sacrificium incruentum non adcsset , cum in eo stum sit , quod panis separatim a vino consecretur, in quo secundum nos Thomissas tota consistit sacrificii essentia , & juxta ceteros ita inchoatur , ut non sit sacrificium . Tametsi enim Isambertus propugnet communionem esse de complemento sacrificii, certum est tamen sacrificium ante communionem extare, & oblatum suisse, cum nemo, si attente cuncta ponderet , dixerit participationem sacrificii esse ipsum sacrificium ; hinc Auctores
exigentes communionem , solum dicunt esse coni tatam, S seclusa consecratione, nullum admittunt sacrificium. Igitur non
potest admitti dispensatio pro illo momento , cum in hypothesi novae legis evacuaret sacrificium. In isto prorsus sen-
se summus Pontifex non potest dispensare de isto jure divino , ut habetur canone
SMnt quidam, & can. Contra 2 . q. 1.
Tertia : Quod est de persectione ellentiali mysterii , non potest per dispensationem tolli. Atqui consecratio panis &vini est de persectione essentiali sacrificii
Missae. Igitur consecratio unius partialis materiae numquam potest esse licita. Probatur minor: Ex rubricis quae injungunt in cassi quo Sacerdos post consecrationem panis, a poplexia corriperetur, alte rum Sacerdotem etiam non jejunium, si incoenatus deesset, consecrare Vinum . Non alio ducitur Ecclesia motivo pro isto facto, nisi ut perficiatur sacrificium , quod, seclusa altera materia , nullum seret . Hanc rationem non in uno loco subindi-gitat S. Thomas; sic loquitur hic q. 74. art. I. ad 2. Licet non in omnibus is terris nascatur triticum vel vinum, is tamen de facili ad omnes terras deis serri potest, quantum sufficit ad usumis hujus Sacramenti : nec propter des is ctum alterius est unum tantum sine alis tero consecrandum, quia non esset peris sectum Sacramentum. DRFarra : Eucharistia instituta est a Christo per modum convivii: Sed ad convivium & cibus & potus requiruntur, ita ut si unum desit, jam non esset convivium. Igitur & a pari panis & vinum sunt materia ita sacramento & sacrificio essentialis , ut si alterutra desit , Eucha
ristia non erit- convivium , adeoque non
potest in hoc fieri dispensatio , maxime cum dispensatio non tendat ad rem de jure divino institutam anni hilandam , sed solum ad usum in aliqua circumstantia temperandum ; sic a sumptione Eucharistiae dispensat Ecclesia aegrotum animam
agentem, si propter iteratos vomitus non potest decenter Sacramentum sumere.
OBIICIES : Summus Pontifex potest de jure divino dispensare , juxta illud Christi ad Petrum Mati. 16. Ruodcumque soti υeris super remam, erit solutum is in caelis. Igitur & licentiam sacere consecrandi in unica specie : nam ab actu ad posse valet consequentia r Sed summus Pontifex non
semel in jure divino dispensa vit; & pro
242쪽
batur . Uotum obligat de jure divino , sacrificio jus divinum immediate respice- sicut & matrimonium: & tamen de voto re: nam & praeceptum , & praecepti ma- dispensat in emergentibus summus Pon jteria ac finis pertinent ad legem ι sictifex , sicut & de matrimonio rato , ta-ienim habetur Luc. 22. AccepN pane , gr metsi vinculum sit de jure divino , dc rias egis, oe fruit, is dedit eis dicens: Hovi
propter rationem Sacramenti sit indisio est corpus meum . . . Similiter is calicem pol lubile. Ergo &α quam elevatiis , dicens: me est ealix novum Relirandis distinguendo antecedens: Sum- tu amenrum is j anguine meo. Ecce matemus Pontifex potest dispentare in iure di- ria praecepti in individuo determinata . vino seeundum id quod est praeceptum Ibidem : me facite in meam commemoratio divinum, nego . secundum id quod elima-inem. Adest praeceptum positivum eodem teria praecepti, subdistinguo: si illud non modo conficiendi sacrificium , ae ipse sit ab ipso Christo in individuo determi- Christus celebraverat. natum , concedo: si sit, nego. Duo sunt Iam si de voto dc matrimonio loqua- in praecepto , videlicet ipsa lex , & le- mur , longe est dispar ratio ι non enim gis materia, puta castitas promissa, unio tollit, inquit Gonetus hic dii p. 3. art. 6. inter duas perlonas matrimonio celebra-lβ. 3. summus Ponti sex in dispensationeta. Certum ein 1 ummum Pontificem nonivoli obligationem adimplendi quod quis polle dispensare de praecepto , tametsi Deo promisit, sed fundamentum promisi enim Deus omnem Petro & tuis in Pon-ilionis quam homo actu humano sibi im-tificatu successoribus dederit solvendi po- posuerat, ob jus quod habet Papa in sub- testatem, non tamen de eo quod sibi re- ditos suos , vel etiam materiam voti sic servavit , quale est praeceptum ab ipso adimplendi immutando , & ejus loco al- suo ore pro manatum : non enim poteli teram subrogaudo . De matrimonio non facere illud quod est voto solemni castita- est dilficultas, cum enim si contractus , iis consecratum, non esse consecratum .iquasdam labit conditiones , quae si desint, Aliud vero quod sub praeceptu in cadit , non subsilit. Una inter alias haec est, ut quandoque eit determinatum in insui- matrimonium indisi. lubilitatem non co duo, qαλndoque non a si primum , non trahat, nisi sit consummatum. Hinc licet potest dispensare , quia tam praeceptum, ista ex ratione Sacramenti procedat, non quam materia praecepti , est Deo reser-idum tamen completa censetur , donec vata; si secundum, potest dispensare , sed accedat consummatio: tunc enim in diis hoc non dicitur dispensare in voto & prae- lubilitatem habet ex jure Sacramenti dc Ceyto, sed in materia , quatenus ex po- etiam naturali , cum fieret proli iniuria. tella te quam summus Pontifex habet in si matrimonium consummatum non sciret subditos, potest declarare id quod fuerat indissolubile. Sanctus Thomas cuncta haec
materia , non esse amplius materiam . explicat 1. 2. q. 28. art. I. ubi sic loquia
Quae doctrina sundatur in Concilio Tri-itur : Dispessiatio voti intelligenda est dentino his verbis Ses L 11. cap. 1. is ad modum dilpensationis , quae fit in Declarat sancta Synodus, hane potesta- is observantia alicujus legis , quia ut su-M tem perpetuo in Ecclesia fuisse, ut in is pra dictum eii , lex ponitur respicie ,, sacra rnentorum dispensatione, salvaeo- is do ad id quod est ut in pluribus b , , rum substantia, ea statueret vel mut iis mim. Sed quia eoqtingit hi jul modi in , ret, quae sulcipientium utilitati, seu i-iis aliquo casu non esse bonum , oportuitis Psoram Sacramentorum venerationi , , , per aliquem determinari in illo partiis Pro rerum , tempore & locorum varieta-iis culari casu Iegem non esse servandam . ,, te magis expedire judicaverit. is Ex qui-iis & hoc proprie est dispensare in lege .hus duo iequuntur, I. videlicet Ecclesiam si Nam dispensatio videtur importare posse dispensare in eo quod nondum est de- , quamdam commensuratam distributiointerminatum in individuo: II. nusquam ve-io nem, vel applicationem communis aliaxo in iis quae sunt pro utilitate Fidelium,iis cujus ad ea quae sub iplo continentur di quae cedunt in gloriam legis ac juris is per quem modum dicitur aliquis dis- divini. Iam ad facta deveniendum est. 4 pensare cibum familiae . Similiter a
243쪽
tuit Iegem, obligans se ad aliquid quodiis nem sacri ordinis : est autem debitum is est secundum se , & ut in pluribus M. is continentiae essentiale statui Religionis,
is num . Potest tamen contingere , quodlis per quem homo abrenuntiat saeculo . ,, in aliquo casu sit vel smpliciter ma- is totaliter Dei servitio mancipatus . quod is tum , vel inutile, vel majoris boni im- is non potest simul stare cum matrim ,, peditivum , quod est contra rationem is nio, in quo incumbit necessitas procu- ejus quod cadit sub voto , ut ex prae-iis randae uxoris, dc prolis , dc familiae , is dictis patet . Et ideo necesse est quodl, , & rerum quae ad hoc requiruntur. Unis determinetur in tali casu votum non is de Apostolus dicit i. ad Cor. 7. Qui estis esse servandum ; ec si quidem absolu-iis cum uxore, solicitus est quae sunt' munia is te determinetur aliquod votum non el- is di , quomodo placeat uxori , di diviti se servandum , dicitur esse dispensatio is lus est. Unde nomen Monachi ab uniis voti : si autem pro hoc quod ter van- ri tate sumitur per oppositum ad divisionem M dum erat , aliquid aliud imponatur , is praedictam : oc ideo in voto solemniis dicitur esse commutatio voti . Unde is Eato per professionem religionis nonis minus est votum commutare, quam iniis potest per Ecclesiam dispentari, & ra is voto dispensare . Utrumque tamen iniis tionem assignat Decretalis, quia canitasse potestate Ecclesiae eonsistit. ,, is eis annexa regulae Monachali . ,, S. Dat ον in eo solum sensu admittit disti Advenas velim, benevole Lector , D pensationem quae sit utilis , quod non sitieiorem Angelicum in isto secundo loco mali occaso , quod non impediat majus hoc statuere inter votum castitatis quod bonum: quae quidem clausulae non adsunt contrahit Subdiaconus' suscipiendo ordiis in dispensitione conlecrationis unius ma- nes, di solemne a Monacho emistiam, quod teriae Eucharistiae , cum sit admodum uti-iprimum sit dumtaxat de praecepto Feci te de conveniens duas esse in sacrificio liastico, adeoque ab Ecclesia dispensabile, species, dc hoc teste D. Thoma supra lau-iseu evacuabitur alterum vero sit de praeis dato , cedat in persectionem tum saera- cepto divino, eo quod Monachus mundo menti quod est convivium sacrum , tum renuntiet , adeoque justa de causa a cu- saerificii quod est memoriale pastionis ris Iaeculi potest dispensari. Sed quaeso , Christi, quae unicA specie non rer kn- quodnam motivum dispensandi a duabus taetur. speciebus pro sacrificio repraesentando , Rursus idem S. Doctor art. tr. incorp. unam solum retinendo Nonne necessitas,fic loquitur : Et ideo aliis videtur , nonne majestas sacrificii, nonne gloria iis quod etiam in voto solemni continen- psius Christi qui quotidie invisibiliter im is tiae pollit dispensari propter aliquam molatur in Eucharistia , exigunt ut conis is communem utilitatem seu necessita-isecratio fiat in pane simul dae vino , &is tem, ut patet in exemplo praemisso deis acriticium recte reprae lentetur, quod cia, , pacificatione terrarum ex aliquo matri-itra dubium sine utraque specie seri nonis monio contrahendo. Sed quia decret potest , , lis inductit expresse dicit , quod nec Instabis : Ab actu ad posse valet conis summus Ponti sex potest contra custo- sequentia. Atqui contigit summum Pom,, diam castitatis Monacho licentiam dare, tificem Innocentium V IlI. ut scribit Uo se ideo aliter videtur dicendum, quod ficutiliteranus Lib. 3. Geog. cap. de Saxonibus is supra dictum est, oc habetur Levit. ulr.idispensa ite cum illis ad consecrandum tania si illud quod semel sanctificatum est D itum in pane, eo quod in illis regionibus o mino, non porLst in alios usus commu- vinum absque mora acescat. Ergo Ae. is tari . Non autem potest facere aliquis Res mira negando minorem . Ad proba-ἡ Eeclesiae Praelatus, ut id quod est ian- tionem dico, fidem non est e Volaterranosi clificatum, ianctificationem amittat cet- ad bibendam , quippe qui coctraria lo- is iam in rebus inanimatis: Iuta quod ca- quaturi ait enim quod vinum in Noria se lix consecratus desinat esse consecratus, is vegia non cre sicat, ct aliunde ali orta- is si maneat integer . . . Unde videtur quodlis tum cito acesca L . is quot diana enimis per Ecclesiam ro iit dispensari In voto comprobat experientia vinum ad regionesis continentiae solemaidato ser ia: Certim cieptvnitrionalis absque ncautiodeserri, ec
244쪽
ibi saeile etiam diutius conservari. Nec abs re erit hie subnotare verius illa tempora nonnullos Sacerdotes, qui postea igni traditi sunt propter falsificata diplomata Ponti feta , ut scribit BZovius ad annum Ιες o. potuisse ibi fallam aliquam dispensationem disseminare. Disisses i Supponamus duo praecepta simul adimplenda occurrere , puta unum
de Missa audienda die Dominica, ct alterum de Missa sub utraque specie celebranda ; sed vinum de longinquo in amphora asportatum casu confracta in in-- gressit Ecclesie deficere. In hac hipothesi videtur quod dispensatio de consecrando
solo pane, ne populus transgrediatur praeceptum audiendi Missam, possit concedi, re hoe quoties similis continget casus . Ergo dcc
Respoώιε in hac hypothesii melius esse ista die omittere Missam, quia illam audire die Dominica est tantum de praece- eo Ecelesiastico , de quo Eecles a dispensare potest : ad illam enim spectat potestatem de lege dispensare, ad quam pertinet eamdem condere . Sed consecrare
in pane simul & vino praeceptum divinum injungit, quocirca ae eo non datur ab hominibus dispensatio ; qui enim dii veniat, superior est: porro quis aequabitur Deo λ Igitur nemo ab ejus lege di LPentare praeter ipsum valet , nulliui autem in Scriptura legitur Christum aut in hoc dispensasse', aut suis ministris dispensandi eoncessisse facultatem. Conrra r Neque etiam Christus legem sanxit , ut in pane & vino simul Sacerdotes consectarent . Ergo &c. Probatur
subsumptum multipliciter . Primo quidem , hoc non potest colligi ex illis Luc.
22. verbis: me facite in meam commemor
xionem. Ista quippe verba innuunt quidem Sacerdotibus incumbere Eucharistiam inmemoriam passionis Domini conficere , minime vero in pane & vino simul &semper consecrare . Ista interpretatio est D. Pauli t. Cor. xx. his verbis: χικῶ scumque enim manducabitis panem hunc , is calicem ι beris, mortem Domini annuntiabit ιdonee veniat. Secundo, ipse CKristus Mat. 26. ait : Accipito comarite bibite ex ιoe omnes r & tamen his verbis praeceptum non imposivit, cum certum si non
.mnes bibere sanguinem , siquidem laici
non nisi sub specie panis Eucharistiam accipiunt. Igitur a smi Ii sufficit, saltem
necessitate premente, eum solo pane celebrare Missam . Tertio , in Missa pra sanctificatorum non nisi una species conia
secrata adest: dc tamen ista Missa quotannis die parasceves semel in Ecclesia Latina , in Graeca vero omnibus serme diebus hebdomadarum Quadrages mae , si excipias diem Sabbati & Dominicam, celebratur. Ergo Sc. Respondeo negando subsumptum . Ad primam probationem , non diis teor ista
verba : me faeire in meam eommemorari
nem , defignare Eucharistiam esse passimnis Christi repraesentationem , ut explicant Apostoli verba , di post ipsum lanctus Thomas dicens : o sacrum convu,, vium, in quo Christus sumitur , remis,, Iitur memoria passionis ejus. is Sed addo esse utique pro Sacerdoti,us praeceptum , ut in dispensabiliter in pane simul de vino eonficiant sacrificium, cum Christus ipse sic fecerit . Primario igitur illa
verba , me facite in meam commemoratis nem e continent praeceptum in utraque
specie Eucharistiam celebra di : est enim actio quam immediate praecipit, tum Eucharistia facta & passive considerata sub
utraque specie est sacriscium incruentum designans cruentum. Sic verba Chrilli in terpretatur Concilium Tridentinum supra laudatum Sess. 22. cap. I. mTune ve ro canon. 2. Si quis dixerit, inquiunt Patres , silla verbis, me facite in meam rem- memorationem , Christum non instituisse Aristolos Sacerdotes , aut non ordinasse ut est , aliique Sarardores Oferrenst eorpus π fangvia
nem suum , anathema sit . Nullibi reperies aut Patrem aliquem , aut Concilium aliquod unam speciem ab altera sejungere : quod argumentum est unam , alia omissa , non poste consecrari , se panem, relicto vino, in Missa consecra
Ad alteram probationem distinguo: Et Christus praeceptum non imposuit laicis bibere calicem; hinc si quando biberint ,
hoc ex Iicentia Ecclesiae contigit, conc do : Apostolis eorumque in Sacerdotio successoribus , nego . Manifestum est eo loci Salvatorem nostrum solos. alloqui spostolos , quos constituebat Sacerdotes quocirca dixit: Bibite ex hoc omnes . Hoc
245쪽
ipsum patet ex antecedentibus & consequentibus: Ex antecedentibus quidem ;se enim habetur Mait. 26. Co auribus auum eis , accepit Iesus panem , oe benedixis ,
ae fregit , deditque Discipulis suis , ct ait :Accipita is comedite o Hoc est erepus meum . Et accipiens calicem , gratias egis , π deditialis dicens e Bibita ex hoe omnes. His est enim sanguis meus . Ex subsequentibus vero :Non bibam amodo de hoc genimina vitis , usque in diem illum cum illud bibam vobiscum nouum is regno Parris mei. Utique ad so-jos Discipulos sermo dirigitur.
Ad tertium dico , Missam Praesanctificatorum non esse sacrificium nisi late sumptum : unde non mirum si cum una hostia consecrata celebretur. Replicabis e Communio Sacerdotis tam
Nequidem ex distensarione licitum es in una
PRIMO: Quia sacrificium in utraque
specie conficere est de iure divino : porro de jure divino non datur dispensatio, nisi Deus iple in aliqua circumstantia permiserit ; quod nulli bi legitur pro Eucharistia in una tantum specie conte
Secundo e Dispensatio divideret , immo solveret sacrificium, cum amplius no a eL set secundum ordinem Melchisedech , in pane scilicet Ac vino. πινrior Eucharistia instituta est per m est sacrificio essentialis, juxta Isambertumidum convivii: sed pane vel vino ablato, Ec quosdam alios non ignoti nominisIjam non est convivium . Igitur de hoc Theologos , qua in consecratio sub utra- non datur dispensatio; potestas enim Ecque specie . Atqui tamen Ecclesia dispen- clesiae , ait Apostolus 2. Cor. Io. est inlat a communione sub utraque specie; & l ad rationem , o non in destructionem. probatur. Qui Sacerdotes ordinantur, si-
ET REsPONSIONUΜ. PRIΜo: Non negamus Ecclesiam posse dispensare in votis , immutando vel ausis serendo materiam, sed non in jure divino, maxime si vel ipsa materia intra jusillud concludatur, ut panis & vinum pro sacrificio celebrando. Secundo r Ecclesa potest utique solvere
matrimonium ratum . sed non consummatum , ex eo quod si contractus qui quasdam subit conditiones, quae si desint, lolvitur. Sed sacrificium est quid absolutum, oc a Christo in individuo determinatum , adcoque ab hominibus prorsus mul cum Episcopo consecrant, Zc tamen non nisi sub specie panis sacrificio communicant. Ergo dcc. Respondeo negando antecedens: namque
secundum nostram Scholam Angelicam essentia Missae in sola consecratione utriusque speciei sita est , ut dicemus infra :sed hoc dato dc non concesso, falsum est
Ecclesiam dispensare a communione , quandoquidem rubricae injungunt alterum accersiri Sacerdotem , etiam non jejunum , si alterius non eli copia , ad consummandum sacrificium , quando Celebrans apoplexia Correptus non potuit
communione utriusque speciei perficere sacrificium. Ad probationem dico , Presbyteros Oidinandos , non esse primarios sa- l independens.crificii ministros, sed solum Epitcopum : Terris: Missa Praesanct iscatorum in una hinc sngula consecrationis verba non ni-iquidem sprete celebratur, sed non est fas post ipsum proferre debent, suam cos crificium proprie dictum: unde idem non
jungendo intentionem cum intentione Epi-l potest dici de illa in qua sacrificium si scopi. Unde si per impossibile omnes aut i ut inchoatur , sic perficitur in duplici
obmutescerent, aut verba proferre simu-l specie .larent, foret tamen sacrificium , dc quidem persectum, cum nihil roboris virtutisve ascipiat ab ordinandis, qui ordinante Ecclesia, sic sacrificio cooperantur, ut hac caeremonia quasi initientur ad sacri fietum se solis conficiendum. Α -
246쪽
Do forma qua Eutharisia consecratur.
NON una est omnium circa istud caput sententia. Disputant Τheologi de sermis panis Ac vini a Christo praescriptis; num stilicet verba omnia CanOnis pro calice consecrando sint essentialia, vel non. Majori animorum contenti ne disceptatum est de formis Graecorum , quae multas habent tum antecedentes , tum consequentes orationes; hinc non sine temeritate posuerunt aliqui Sacerdotem sola Spiritus sancti advocatione per solas preces, omissis verbis Ev ngelicis , posse consecrare. Quocirca tria circa for-niam Eucharistiae discutienda sunt. Primo quidem de forma in prima sui institutione: tum de usitatis in Ecclesia: te
tio quid sentiendum sit de advocatione Spiritus sancti.
rrum Christias usus sis verbis Evange licis ad consecrationem λ
riobaruν rationibus Theologicis.
PRIMA: Quod vel ipsum annuntiat Evangelium sic factum esse, in dubium non revocandum est . Atqui sic annuntiatur factum in Evangelio; ec probatur. Evangelistae historiam actuum Christi scribentes, expresse dicunt Christum consecrasse verbis propriis, eaque refert S. Matthaeus cap. 26. his terminis : Comantibus aurem eis , accepit Iesus panem , benedixis , ac fregit, deditque Discipulis suis , ct
ait : Accipite re comedite : hoc est eorpus meum . Et accipiens ealicem , gratias egit , Θ dadia illis dicens : Bibite ex hoc stmnes . me est enim sanguis meus novi restamenti , qui pro mustis effundetur in remissionem peccarorum. Observes velim modum loquendi esse causalem, eo quippe loci ait Christus : Comedite: Hoc est eorpus meum I hoc est, eomedite, quia est corpus meum. Similiter dc pro calice: Bibite ex hoe omnes: Hic est enim sanguis meus . Audis particu-
tam causalem , enim , clare admodum exprimi, dc motivum sumptionis calicis. Christum sic designare: His es enim sanguis mens. Observes etiam voces, ais, dc dicens, quae annuntiant verborum prolationem pro forma. Mirum est quod his tam clare ab ipso Salvatore explanatis , nonnulli posuerint Christum non verbis , sed per suam excellentiae potentiam transmutasse dona . Potuit quidem non uti verbis . sed quod ea ad consecrationem de facto adhibuerit, conclamat S Matthaeus,
conclamat S. Marcus , conclamat dc S
S. Thomas Commenti in Matth. explicans ista verba, probat auctoritate Αmbrosii de Augustini Christum ipsis suis
verbis panem corpus, Vinum vero sanguinem tuum secille. Ambrosius, ait ibi S. Thomas , de Sacramentis lib. 4. C. 4. v Iste autem panis is ante Verba sacramentorum , panis estis usitatus; ubi accesserit consecratio, deis pane fit caro Christi. Consecratio auri tem quibus verbis est , dc quibus seris monibus , nisi Domini Iesu λ Si enimis tanta vis est In ejus sermone, ut inciis perent esse quae non erant , quanto is magis operatorius est , ut sint quae is erant, dc in aliud commutentur ρ ...is Augustinus de verb. Domini. Sicut eriso go per Spiritum sanctum vera caro sineis coitu creatur, ita & per eumdem se
is stantia panis Ac vini in idem corpusis Christi dc sanguinem consecratur ; dcis ideo quia verbo Domini fit praedicta
si consecratio, subditur, Benedixit. omne instituit S. Thomas auctoritate Ambrosii suffultus comparationem, quod sicut verbo Dei cuncta creata sunt, sic de Christus suo verbo, seu suis verbis transia mutaverit dona; tum suam opinionem illustrat altera comparatione a S. Augustino deprompta , scilicet quod sicut per Spiritum sanctum Verbum unitum est humanitati , sic di consecratio facta est a Salvatore, ejus verbis operantibus. Igitur Christus protulit verba , quando augu-gustissimum altaris Sacramentum instituit. Altera rario: Ex traditisne constat Chri-ssium usum suisse verbis , ut conficeret
Eucharistiam. Ergo &c. Probatur antecedens: Sic propugnat Tertullianus Lib. 4.
247쪽
eontra Marcionem cap. 4. ubi loquens de Christo ait: Acceptum panem & diis stributum Discipulis , corpus suum il-
is tum fecit, hoc est corpus meum di
Subscribis Damascenus Lib. x ε. de fide cap. 'rs. Sicut, inquit, Deus dicendo , fiat lux , secit lucem , ita dicendo , hoc Respondeo negando consequentiam; non enim benedictio erat practica, sed totum
ptar paratio ad consecrationem , quam Christus tribuit solum subsequentibus verbis . me es erepus meum, hic es calix san
Instabis: Christus nonnisi postquam dedit panem re vinum Eucharisticum su- est eorpus meum , & hic est sanguis i menda, protulit haec verba . Hoc est cor
,, meus, perfecit hoc Sacramentum. is Cereres Patres in testimonium adducere
supersedeo, cum usus Ecclesiae& pollessio sit Euch1ristiam verbis Christi in sua priori institutione consectam fuisse. Tertia sic procedit : Non est contradictio admittenda in institutione Eucharistiae : sed si excludantur verba Christi , apparebit, quod absit dicere , in verbis Domini contradictio; & probatur. Mati.
26. Christus ait : Bibite ex hoe omnes: His es enim sanguis meus . Si istis verbis vi pus meum, hic es sanguis meus . Igitur independenter ab istis verbis jam dona erant tranίinutata , quandoquidem Apostolivere corpus & sanguinem Christi sumpsere. Probatur antecedens : Marci I . sic habetur : Et accepto calice , gratias vens dedit eis, et biberunt ex illo omnes , ex ristillis , his es sanguiι meus noυi Tesame ori , qui pro multis sundetur. Ergo &C. Respondeo primo , opponendo textum Ma thaei , qui nonnisi consecrationem per haec verba , Hoc est eorpus meum , factam re
num non fecit suum sanguinem, ista par- l seri, cui assentitur Traditio Patrum; sinticula enim causalis nihil significabit. Ra- l minus Eucharistia fieret independenter atio enim sumptionis a particula subindi- verbis Evangelicis uti superfluis , quod gitata ea est, quia dicendo, Hic es sanguis citra dubium implicat. meus , de facto vinum conversum est in sanguinem . Si vero verba Christi nihil secere, ut quidam autumant , jam nihil factum est per verba Christi , immo vinum in se remansit, maxime cum Christus eo loci non dicat se velle sanguinem ibi adesse per suam potentiam , quod tamen sgnificasset , si res ita gesta
fuisset , ut non relinqueretur ambigendi locus; testator enim moriens, secundum Summi stas , clare semper suam aperit
OBII cIss : Concilium Tridentinum Sess. I 3. cap. I. sic loquitur quotquot
se in vera Christi Ecclesia fuerunt , qui de hoc sanctissimo Sacramento disserue- runt , aperti sti me professi sunt hoe
is tam admirabile Sacramentum in ulti- ma caena Redemptorem nostrum insti
is tuisse; cum post panis vinique benedi- lis ictionem , se suum ipsius corpus illis D praebere, ac iuum sanguinem disertis is ac perspicuis verbis testatus est. Igitur ut primum facta est benedictio, jam erant corpuὲ & sanguis Christi independenter a verbis subsequentibus. Respondeo secunia : Et verba S. Marci eumdem prae se serunt sensum, ac verba .B. Matthael, concedo : & non prae se ferunt, nego . S. Evangelista suum ipse prodit sensum , addendo his est sanguis meus'. ad quid enim illa subjungeret, nisi
ut doceret Lectorem per ista verba independenter ab ordine verborum , Vinum fieri Christi sanguinem Gliatio est D. '1 homae hic q. 78. art. 1. . ad x. ubi dicit quod : Christus maniis seste ea proferens consecraverit: dc ideo M alii dixerunt quod Evangelistae non sem-
,, per eumdem ordinem in recitando ser- , , VaVerunt, quo res sunt gestae , ut pa-
,, tet ex Augustino in libro de consensais Evangelistarum : Unde intelligendum ,, est ordinem rei gestae, sic exprimi poto se: Accipiens panem benedixit , dicens , is hoc est corpus meum , dc deinde ste-M git, & dedit Discipulis suis: Sed idemo lenius haberi potest , etiam verbis Eri Vangelicis non mutatis: Nam hoc par- ticipium , dicens , i concomitantismis quamdam importat verborum prolatO- rum Rd ea quae praecedunt: Non autem oportet quod haec concomitantia intel-
, , ligatur solum respee u ultimi verbi pro- , , lati, quasi Christus tunc ista verba pro
248쪽
la tulerit, quando dedit Discipulis suis:
o Sed potest intelligi concomitantia reis spectu totius praecedentis, ut sit sensus, ., dum benediceret, frangeret , & daret ,, Discipulis suis , haec verba dixit : Ac-
cipite dcc. DReplicabis di Innocentius III. L. 4. de Mysterio Altaris c. 6. ex professo docet Christum non per verba , 'sed ratione potentiae excellentiae conlecrasse : Ergo dcc. Respondιο distinguendo: Et sic loquutus est ut Doctor particularis; nondum enim erat inauguratus suminus Pontifex quando hunc scripsit librum, concedo: & l mutus est ex cathedra , nego . Re vera quidem , si ratione potentiae excellentiae Christus consecrasset, non protulisset verba Evangelica : nec ois tribuisset consecrandi efficaciam. Respondeo seeunia r Et Innocentius loquutus est opinative, concedo: assertive, nego : Sic respondet D. Thomas ibidem; Telata enim opinione Innocentii, & aliorum qui tenent Christum non consecrE-
is verbis Evangelicis , ait: Sed contras, hoc expresse sunt verba Evangelii , in b, quibus dicitur , quod Christus benedis, xit , quae quidem benedictio aliquibu ,, verbis facta est . Unde praedicta verbaes, Innocentii sunt opinative magis dictae,
Christus iasias est verbis saeram consecran do Eucharissia . PRIMO Hoc ipsum patet ex Evange Ilo. Matth. 26. habetur: Ace pira is comeia dira hoe est corpus meum, ρος. Secundo i Idem ex Traditione liquet :Sic enim propugnat Tertullianus Libr. 4. Contra Marcion. c. 4. Sic Ambrosius L. 4. de Sacr. cap. 4. Sic Damascenus L. I 4, deside cap. II. D. Thomas Comment. in. cap. 26. Matth.
Tertio: Ratio suffragatur. ChristusDominus sacram instituendo Eucharistiam , suum Testamentum faciebat hinc claredi citra ambiguitatem loquebatur L Sed verba Christi ut sonant , Eucharistiam conficiunt. Igitur Christus Dominus instituendo Eucharistiam verbis usus est.
PRIMO : Τametsi Concilium Τ ridentinum dicat Christum post benedictionem , suum corpus benedictione facta , dedisse
Discipulis , non inde sequitur non adhibuisse verba, quibus panis in . suum tran- substantiaretur corpus , cum Matthaeus hoc ipsum reserat, dicens : Benedixit, ac regis , deditque Discipulis Dis , ct ait: Accipita θ eomediter hoc es corpus meum. Secundo : Neque vero aliquod facessit negotium textus S. Marci , qui , inverso ordine, sic resert consecrationem: Accepto
calice gratias agens dedit ais, biberunt ex illo omnes, σ air illis, hic es sanguis meus.
Verba quippe priora , supponunt posteriora ; quia vero Matthaeus qui primus ex Evangelistis scripsit , ordinem sentenistiarum apposuerat, de hoc ideo non cu
Tertior Non diffitemur Innocentium III.. propugnasso Christum conlecrando abstinuisse a verbis; sed loquutus est ut The logus particularis , dc ut ait D. Thomas: hic q. 78. art. I. ad i. solum opinative.
Utrum ista forma, Hoc est corpus meum , Hic est sanguis meus, suffulant ad
Eucharbtiam conficiendam 'SUPPONO Listas sermas esse convenientes , quia ait S. Thomas hic qu. 78. art. a. Christus dum Eucharistiam insti init, usus est eis, ut habetur Matth. 26. . utraque , sicut exigid signum practicu mi facit quod significat. Suppono R. verba, laudata, pertinere assiem ntiam formae Eucharistiae , dc de hoc
ultro conveniunt Theologi orthodoxi; sed utrum subsequentia, quae leguntur in ca none disputant inter se : Gonetus hiet
disp. 7. art. a. u. I. 2. 3. cum qui fida Hiis affirmativam putem tene . Sed conse
249쪽
Ista verba , me est eorpus meum , Hie est sanguis meus , totam sermae essentiam
. si sunt a Christo in individuo determinata , absque addito accipienda sunt ,& ut sonant : Atqui forma utraque , Panis scilicet & vini a Christo determinata& data est in solis istis verbis , Noe eseorpus meum : Hic est sanguis meus . Ergo dcc. Probatur minor ex tribus Evangelistis qui de utraque forma scripserunt . Matthaei 26. habetur : Accepit Iejus panemo benedixis , ae fregit , dedisque Discipulis suis , ct ais acii te comedite : HOC EST
CORPUS MEUM. . Et accipiens calicem , gra
tias egit , er dedit illis disens : bibita ex Loeomnes : HIC EST ENIΜ SANGUIS MEUS novi Testamenti , qui pro mώstis UsAndetur in remissionem peccatorum. Apud S. Marcum cap. 34. haec leguntur: Et man eamdus iliis , accepit Iesus panem ,
ἐν Mnedicens fregis , is dedit eis , ct ais ,
sumite: Hoc EST c RPUS MEUM . Et accepto calice, gratias agens dedit eis: U' biberunt ex illo omnes , o ait illis , HIC EST SANGUIS MEUS novi Testamenti , qui pro multis est Metuν. S. Lucas capit. 22. sic scribit: Et acrepto pane gratias egit is fregit, o dedit eis , diacens : HOC EOT CORPUS HEU Μ, quod promula datur : hoe facite in Leam eommemorationem . Imilito ἐν ealicem , postquam coena vis, dicens: HIC EST CALIX NOVUM TESTAΜENTUM IN SANGUINE NEM , qui ἴνo vobis fundetur . Multa iunt in his ponderanda. Primo quidem verba qua&-uanis
substantiationem operantur; deinde vero antecesentia , tum & consequentia : certe ista antecedentia apud Matthaeum: Accepit Iesus panam is benedixit ac fregit , δε-ditque Disipulis suis , ET AEir , accipise er c
medite accipiens calicem, aserias egit :dedit illis , dicens , bibita ex hoc omnes,
di si mitia apud alios Evangelistas sunt so
iam & ad Eucharistiae conficiendae sumisptionem praeparationes , nec quidquam in se practicum important. Iam vero si de subsequentibus sermo sit, ne minimum quidem Eucharistiae sacramentum conficiunt , sed factum supponunt , ut sensus obvius dicit . Apud Matthaeum pro forisma panis nihil prorius conjungitur cum
illa; haec vero Verba, novi Toramenti qui pro multis effundetur in remissionem peccato
νum s sermam calicis subsequuntur . Quis autem cordatus dixerit ista verba confi-eere Eucharistiam, cum supponant factam, nec niti effectus mirabiles lubsequendos significent . Superest igitur illa sola verba : me est corpus meum , hic es sanguis meus, esse serinam essentialem , cum per ea sola transubstantiatio fiat. Conjirmatur: Quae sunt essentialia reserunt omnes Evangelistae: Sed verba quae notant fructum ex Eucharistia percipiendum non omnes reserunt . Matthaeus
enim & Marcus fructum solius languinis effundendi commemorant , sed nihil de effectibus corporis dicunt , quos tamen non omistant si verba fructum percipiendum signiscantia , forent de essentia . Solus Lucas aid in periona Christi ; mes erepus meum quod pro vobis datur: Cum tamen omnes verba transubstantiationem conficientia adamussim reserant. Ru fusi Si verba subsequentia intra e sentiae limites concluderentur , non liciἀtum foret aliquid aut detrahere, aut ipsis addere : Atqui tamen quaedam in antia quis Liturgiis aut detrahuntur , aut mi lcentur. Et probatur: In Liturgia S. Iacobi fratris Domini haec habentur. Lmatis oculis in earum , aspexis ad te Deus Pariter, π grarias mens benedixit, sanet ca υis,
stetis, O dedit Diycipulis suis sanctis θ Αρο-
nes , me est corpus meum , quod pro vobis, is pro mAhis frangitur is datur in remissonem
peccarorum σ vitam Mernam. Sacerdos: Siἀmilirer etiam σ calicem postquam canaverunx , misens vino π aqua , π grasias agens benedixis , sancto Ur , π deuir iisdem Apostolis
sanctis , dicens et Accas ite , bibιte ex eo omnes . Hic es Ianguis meus a flamenti novi, qui pro vobis , σ pro multis Fidelibus clunditur , is datur in remisionem peceatorum, O vitam a- ternam . UDI , quario , in toto Scripturae
Ium quaedam ad operationem miraculo- έ contextu reyeries tormas tot terminis
250쪽
eompositas , tot adornatas explicationibus, tot modis, effectus Eucharistiae designantes sed in uno omnes adunantur, quod verba transubstantiationis invariabiliter exprimant f argumentum sene , sola verba in conclusione laudata esse sermis essentialia. Secunia, idem probatur ex Linregiis. HABEMUs ex istis antiquis monumen iis Traditionem Apostolicam, pro formis Eucharistiae: Sed ex omnibus liquet sola ilia verba: Hoe est eorpus meum e Hic est. sanguis meus, elle formis essentialia: Ergo dcc. Ad probandam minorem lassicit per ordinem singulas Liturgiarum se
Prima est ea quae S. Iacobi fratris Domini nomen prae se fert , cujus verba
Altera nomine D. Petri insignitur, &in priorem collimat; haec autem habet :Panem accepit super manus suas ab omni maeula immunes, θ Qυυaυit eum, o aspectu visibili , rum etiam insensioili benedictione , dignatus est, o benedixit eum, sanctificavit eum , is fregit deditque Discipulis , osolis suis, dicens e Moeria hac viari vobis sint , σ quandocumque comedetis sudad modum alimerui, eredite is terrum habere , quod hoc es corpus meum quod promisis is pro multis frangitur , π datur ad
expiationem deliciorum , remisonem peccarorum , is vitam aleream .... Similiteν θeaticem postquam eaenaυerunt , miscuit vino
ct aqua , o benedixit eum , sancti avit , o aedis Discipulis suis Apostolis , dicens et
Aeeipite , bibite ex eo omnes : his est sanguis novi res amenti qui pro vobis er pro multis e ιιnditur is datur in veniam delictorum , remissionem peccatorum , , vitam ateria
In Liturgia quae inscribitur , Liturgia sancti Joannis Evangelisa , habetur a me es corpus meum , quod pro vobis , is pro omnibus in me credentibus frangitur , o diliditur in expiationem delictorum , re musonem peccarorum , is vitam futuram in Iacula . . . . Hic es ealis sanguinis Uri , novi Testamenti , accipite , bibita ex eo omnes : se essunditur pro visa mundi , ad expiarionem delictorum, remissionem pec-
eatorum omnibus in me credenribus in saeu- saculorum.
Liturgia S. Marci Evangelistae , hanc habet' formam pro pane quidem : Hoc scorpus meum , accipite , manducare ad remissionem petrarorum vesrorum is omnium Fidelium verorum ad vitam aternam . Procalice vero : Hic est sanguis meus Tes menti novi, accipite , bibite ex eo omnes , ad remissionem peccatorum vestrorum, θ omnium Fidelium verorum ad visam arernum.
Liturgia quae duodecim Apostolorum
nomine celebratur utramque formam sic a Duntiat. me es eorpus m/um , qu- pro vobis is pro multis frangitur , θ' datur in remisonem peccarorum , ct vitam ater nam .... Hoc es Testamentum novum in meo sanguine , qui pro vobis is pro multis effunditur ad expiationem deliciorum.
S. stus in sua Liturgia formas istis
verbis refert. Hoc es nemo corpus meum, quod pro vobis is pro multis frangitur , dividitur ad expiarionem delictorum , is re misonem peccatorum , ad visam uernam ... Hic nempe es calix fanguinis mei novi Te stamenti, qui pro vobis, is pro multis effunditur is datur ad expiationem deliatorum , T remissionem pescarorum , dedit nobis ad
Liturgia S. Clementis Papae haec cons crationis verba complectitur : Accipite o
manducare ex eo, quia me es corpus meum,
quod pro vobis frangitur is datur , ad veniam omnium Fidelium plurimorum pro quiabus immolatur , is dividitur , ad propiti rionem deliciorum, remissionem peccatorum , ervisam Mernam . Hic es sanguis meus , qui eo νmar Sacramentum mortis mea et qui pro viais estiunditur , is pro mustis datur, is diυidituν ad propitiarionem delictorum , remisonem perearorum σ visam arer
Liturgia S. Dionysii, Athenarum Episcopi, hanc habet utriusque Materiae con
secrationem: Accipite ετ manducare ex eo pane, ct credite , quod corpus meum es , itilud ipsum quod pro vobis ἐν pro multis fra gitur et datur , ad expiationem desi urum , remssionem Decmorum , ex vitam uernam . . Bibite ex eo omnes , et eredita qωod hic est sanguis meus Testamenti novi, qui pro vobis ex pro multis essunditur ex datur, ad expiaιio nem delictorum , remissionam pecoatorum , e