Theologia patrum dogmatica, scholasticopositiva, auctore r.p. Antonio Boucat ... Tomus primus octavus Tomus septimus. De sacramentis pars tertia, in qua agitur de institutione, necessitate, materia, forma, ministro, effectibus, & usu quatuor sacramen

발행: 1737년

분량: 585페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

De Poenitentiae In litutione , E c. si Is

se stianis omnibus, etiam ab iis Sacerdo- tibus, quibus ex ossicio incubuerit c se Iebrare, haec sancta Synodus perpetuo,, servandum esse decrevit , modo nonis desit copia Confessoris . Quod si , ne-

is cessitate urgente, Sacerdos absque previa is confestione celebraverit, qua in primum is confiteatur. ,, Igitur sacra Synodus putavit peccatum mortale per contritionem persectam votum consessionis annexum habentem remitti , sin minus licentiam faceret cum peccato graviori Eucliaristiam accipere, quod nedum absurdum, sed &suae doctrinae eo loci traditae prorsus contrarium est. Huic definitioni inhaerentes summi Pontifices S. Pius U. dc Gregorius XIII. sequentes Michaelis Bali damnarunt propolitiones . Propositio εχ. Fer eontritionem, θ cum tharitate perfecta, is cum voto suscipienda satramentum con 'mis

necelsitaris , aut martyrii sine actuali sw-priane Iaeramenti . Propositio 3I. Charitas perseeta , ct sincera , qua est ex erede puro , eonscientia bona, π με non fia , ramin Garec umenis quam in poenitentibus potes esse sine remissione yeccatorum . Prop. 32.c haritas illa qua est plenitudo legis non es

semper eon iuncta trem remissione 'eccaIorum .

Iam vero ibi Haius loquitur de cliaritate actuali, scilicet de ea quae prae requiritur ad reinis iniem peccatorum in Sacra. mento obtinendam velut dispositio . ut constit ex propositione 6 . sed haec actualis est . cum ad bacramenta suscipienda non disponamur per habitus , led potius per actus. Quid plura Loquitur Bajus de charitate qua lex , dc praecepta adimplerentur, ut patet ex pro p. 32. haec autem non est habitualis, ted actualis, cum non per habitus, sed per actus praecepta adimpleantur. Ergo dic.

essicacia contritionis scribit his verbis : Ipla certe contritio numquam illi gra- is ta scilicet Deo & accepta cile nonis potest. Nam, inquit Propheta , Goreen-

tritum humiliarum Deus non despicios .is Quin etiam statim, ut eam mentibus,, nostris concepimus, peccatorum remissionem nobis a Deo tribui alio loco, , rem peccarι mei . Atque ejus rei figu- , , ram in decem Icprosis animad vertiis mus, qui a Salvatore nostro ad Sacer ,, dotes iniis , antequam ad illos perve-- nirent, a lepra liberati sunt. Ex quo

is licet cognoscere , verae contritionis ...is eam vim cite, ut illius benescio omnium, , debitorum veniam statim a Dominois impetremus . Eν ante nuras. 22. Poenia

tentiae itaque Umnis in eo vis est , ut uos in Dei gratiam restituat , cum Coque lumina amicitia conjungat. uarto, rarisne, evua multiplici.

PRIMA : Contritio non minus est es-ficax in lege nova ac erat in Mosaica et sed in illa sanctificabat saepius absque Sacramento : Igitur idem dicendum est &in illa. Istam exhibet rationem Catecti i-imus Romanus; ibidem enim n. 29. pro bat peccata plurimum esse detestanda; quia contritione delentur : Maxime autem hortandi & monendi sunt Fideles, ut si ad Ingula mortalia crimina proprium M contritionis dolorem adhibere studeantari ita enim Faechias poenitentiam deis is scribit, cum ait : Rocogitabo ribi omnes

,, annos in amaritudine anima mea .... Sed

is di apud Ezechielein quoque scriptumis legimus: Si impias egerit paenisentiam a se omnibus pereatis suis, vita mitiu-- seeunda r Charitas , & consequenter

eontritio filios Dei adoptivos eis cit, juxta illud I. Oan. 3. ,laete qualem charita . tem dedis nιbis N er , ut filii Dei nominemur, re simus . Sed filiatio ista annexam habet Omnium reccatorum remissionem .

cum filius sit & regni haeres . quod de peccatoribus dici non potest. Ergo &c. Teνria: Qui estaritatem habet , legem adimplet, juxta illud Rom. 23. Planstudo ergo segis, ese His sis. Sed contritio persecta , qualis requiritur ad iustificationem

extra Sacramentum, persectam, & si fisti potest , ardentilliinam charitate in importat. Et probatur ex Catech. Rom. ibidemii. 27. dicente: Sed illud etiam animad- , , vertendum cst, ut quemadmodum , S.

- Bernardo teste, nullus suis, & modus ejusdem Prophetae verba illa declarant: i is cliaritati s rael cribitur, modus enim in-Dixi, eo tebor ad UMm me inristitiam δε quit ille , diligendi Deum , cst ipsum meam Domino , ty tu remisi ii ι lata- diligere siue modo, ita peccati detestationi

442쪽

416 Disertatis Quarta

,, tioni nullus modus definitur . si Pergit Christus, sed potius sanatam declaravit

ibidem Sit praeterea non solum maxi- & confirmavit., , ma, sed vehementissima ... Etenim in is Deuteronomio scriptum est: Cum quasi sieris ι om num Deum tuum , inυenies D eum: Si tamen toto cordo quasieris, Oe roseis ra tribulatisne anima tua. ,

Huarra : Charitas facit amicos Dei , vel potius ipsa est amicitia hominis cum Deo, juxta illud Prov. c. g. Ego diligenres me disso. Et illud sancti Ambrosi Epist. 7. ad Simplicianum: M Libertas liberum

se facit hominem , charitaS amicum Dei. Sed contritio perfecta charitatum importat; jamvero implicat aliquem esse amicum simul & inimicum , quod tamen contingeret , si contritio peccatum non remitteret. igitur citra moram contritio , de qua loquimur , abstergit peccatum . Ista ratio utique est Catech. Rom. ibi. dcm n. 3 o. his verbis : Neque tamen ,, hac in re desperent Fideles de summa se Dei bonitate & clementia i is enim, is cum nostrae salutis cupidissimus sit , is nullam moram ad tribuendam nobis,, veniam interponit, sed peccatorem pa- ,, terna charitate complectitur . simulatiaque ille se collegerit , S universeis peccata sua detestatus, &c. is

Somuntur Discultares. BIICIES : Lucae cap. 7. haec leguntur: Remittuntur ei peccata must , quoniam dilexis mnitum. Igitur non eodem instanti, quo est dilectici vel contritio , datur peccatorum remissio ; cum postea Chri-llus mulieri dixerit, o emittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit multum: Sicque contritio eo ipso quo elicitur non ha-bct annexam peccatorum remissionem.

Respondeo distinguendo consequens : Et verba Christi ad Magdalenam directa ,

erant solum veniae vi contritionis obtentae declarativa, concedo: ipsus remissionis causae, nego. Eo enim ipso quo mulier dilexit, absque mora justificata est . Haec Christi locutio poteth illustrari

exemplo mulieris quae a profluvio sanguinis fide viva in Christu in , S charitate sermata jamjam fuerat sanata : Sic enim habetur Marc. s. Epo sana a plaga sua , quibus verbis eam non curavit Instabis: Prius est diligere Deum quam justificari: Igitur contritio persecta ex se

non importat remissionem peccatorum . Probatur antecedens ex illis Scripturae verbis loan. I 4. Si quis diligis me , serma. nem metim servabit , o Pater meus diliget eum , θ - eum tentemus: Sed tunc tauia turn peccata dimittuntur , cum ad nos veniunt tres sanctissimae Trinitatis Personae; veniunt vero cum eas amando at

trahimus ; hinc scriptum est , i. Ioannis

4. Deus charitas Ut , e, qui manet in se charitare, in Deo manet, o Deus in eo: n

ritate naturae diligere Deum , quam justificari, concedo: prius est tempore, ne gn: Eo ipso momento quo quis yexst stediligit Deum , suorum obtinet peccat rum remissionem. Ceterum ista verba ad eum veniemus, non sunt roserenda ad justificationem, sed ad gloriam aeternam , telle S. Augustino Tract. 73. in Ioan. Ea est autem glorificationis oeconomia , ut quis ad vitam perveniat aeternam : Primo oportet ut diligat Deum , tum ut mandata servet , postremo diligetur a

Deo, dilectione illa persecta quae beatitudinem confert. Non abs re erit verba

sancti Praetulis tcsere : Ad hoc dixit. o dii gam eum, ad quod te quitur , is mania is festabo ei mei'ti. ι . Diligam & inani sese stabo, id est, ad hoc olligam, ut ma- ni sestem . Nunc enim ad hoc dilexit , is ut credamus , ct mandatum fidei teri neamus: tunc ad hoc diligit, ut videa- is mus, ct ipsa visione mercedem fideiis capiamus. Quia di nos nunc diligimusis credendo quod non videmus: Tunc auri tem diligemus videndo quod credimus. is Uetabis: D. Paulus a Christo constitutus fuerat vas electionis , propter sua in animi demissionem, cum dixit : Domine, quid me vis faceνe, quod pronantiare ni npotuit nisi ex motivo amoris perfecti . Atqui tamen dixit ei Ananias Act. 22.

Et nune quia moraris i Exurge, Ust baptizere, Cr ablue peccata tua invocato nomine ita litis . Ergo dcc.

Respondeo distinguendo minorem : Abiae peccara tua , hoc est Anainias ita ju -xit Saulo Raptilinum ut Christo imo c-

443쪽

De Poenitentiae Institutione , UE ir

poraretur , concedo e ut justificaretur , aliquando tantum contritionem justifica- nego : Debuit bapti Eari propter duo. . re, illud verum est , cum sola contritio Primo quidem ex eo quod prior eius de persecta justificet extra Sacramentum. peccati; contritio includeret votum Ba- Dices: Si contritio perfecte delet pec piis mi& legis Christi observandae. Secun- cata, inutile evadit sacramentum Poenido, quia nomen dare Militiae Christianae tentiae: fallum consequens : Ergo & an . debebat, quod fit per Baptismum, qui oti tecedens . Neque vero in hac hypothesi, omnium Sacramentorum janua , sic- necesse erit Sacerdotem aliquo peccatoque justilicatio sacrum praelusit lava- mortali detentum, illud Confestario, an crum . tequam divina celebret mysteria , depo-I Ales . D. Augustinus Trach. 33. in nere contrarium tamen sacra Synodus Ioan . sie habet : Quantumcumque Ca- Trid. praecipit. Ergo dic. is techumenus proficiat , adhuc sarcinam Remnueo ad primum, Sacramentum sic se iniquitatis suae portat. Non illi dimit- ut cercius , iic oc facilius ramedium ea is titur , nisi cum venerit ad Bapti- tenus este , quatenus amor imperfectus is simum. se Igitur a pari peccata poli Ba- cum sacramento ad justiti cationem sussi ptilinum commissa non remittuntur, an- cit. contritio autem perlecta dissicillime tequam adultus perveniat ad Pamitentiae habetur, quae & insuper debet includere Sacramentum . Ergo dcc. votum Sacramenti ut justificet : Ad le- Rehondeo distinguendo antecedens: Non cundum dico, Concilium injunxisὸ ideo dimittitur Catechumeno nisi per Bapti- Sacerdotibus ut peccata deponerent pro- sinum , eo quod raro persectam habeat pter dignitatem Eucharistiae , quae exigit

contritionem, concedo : si haberet, ne- illam securitatem quae habetur per Sacra-go. Quandoque contingit , ut Catechu . mentum, certitudinem vero tantam da-meni ante Raptismum perfecte doleant re non potest actus contritionis, eo quod

de peccatis, ct tunc justificantur . Quia magis dubitandi sit locus de ejus sinceri

tamen contritio Baptismi votum inclu- tate.

dit, debitor est legi. & ut stet de sus. eipiendo Baptismate promissioni, & ut SYNOPSIS PROBATIONUM.

ab omni reatu poenae solvatur . quod fit lpotii imum Baptismi estieatia, in quo qui- Contritio perfecta asstergit emniadem sensu β. Augustinus ait , Catechu- pateat a. me num eo usque peccatorum sarcinam portare donee bapti Zetur. PRIMO: II. Reg. I a. ut primum Da - re es o, : Coae ilium I ridentinum Sess. vid pς nitens dixit : Facta ιι Domina : Na 6. cap. 6. declarat eos qui se praeparant than Propheta dixit ei : Dominus qtiequa ad Bapti 'mum . incipere diligere Deum re stulit peccat tim tuum. Rursus Luc. 7. tamquam omnis iustitiae sontem , & ta- Magdalenae rinitenti dicitur : Remittun-men de illis ibidem dicitur, quod post il- fur ei peccata multa, quoniam dilexit muniam dispositonem consequantur justifica- tum. tionem , quae habetur per Baptismum . decumo : Idem docent SS. Patres , s. Igitur fretit Concilium per dilectionem Cypri Serm. s. de lam Basilius orat. 4.DEi reccata non deleri. Confirmatur Sest . de Poen. Gregorius Magnus Homil. 33. I cap. 4 babetur contrith nem aliquan- His accedunt Concilia, in primis Trido hominem Deo reconciliare; si aciqua. - dentinum Sess. 34. cap. 4. do: Ergo non semper: Ergo occ. Ter io: Ratio haec Theologica suadet. Robo , eo d 'inrueodo: diuitentes post Contri periecta est vera ad Deum eo

illam solum dis iosicionem justificantur ; versio, immo & unio cum illo per amo- eo quod talis dilesto sit impersecta, con rem amicitiae , quandoquidem penitens cedo : si foret perfecta, nego. Quod au- dolet de peccatis propter Deum summetem non cen . at Concilium dilectionem dilectum. illam est e persectam ex CO claret , quia de illis dicit eos dumtaxat incipere Deum diligere, simi liter dum pronuntiM . Liscar. Theol. Tem. m. D d S Y-

444쪽

sYNOPSIS OBIECTIONUM,

PRi Mo: Tametsi prius sit prioritateanturae Deum diligere quam justificari ,

non tamen prioritate tempori . Secundes. Ne miremini, si Ananias prς- ceperit Paulo vere pς nitenti ut baptizaretur , cum ejus contritio ipsum Baptismatis votum includeret, dc nomen Cnristianae Militiae dire ei necesse foret, quod nonnis per Baptismi susceptionem fieri poterat: Igitur ante Baptismum jam Saulus suerat efficacia contritionis justifica

tus a

Tertio : Neque vero aliquod facessit Megotium , cum Concilium Tridentinum injungit Catechumenis adultis de peccaeis dolere , & postea baptizari ; dolor enim de peccatis ut dispositio ad Baptismum rite suscipiendum requiritur: Utinam perfectus adsit , tune enim ipso facto impium justificii : sed modo Baptismatis votum complectatur.

t o medicinam Poenitentiae propositam ege,,. peccantibus . , ,

Terris, ex D. Thoma: hic enim quaest.24. art. 4. ad I. sic loquitur: De jure,, naturali est, quod aliquis reniteat dε is malis quae fecit, quantum ad hoc quod is doleat se secisse, dc doloris remedium is quaerat per aliquem modum , dc quod is etiam aliqua doloris signa ostendat; sicis ut Ac Nini vitae fecerunt. ,, arro ratione : Attento solo jure naturali , eo non absimili modo tenemur injuriam alicui illatam resarcire , sicut desideramus, ut quis pro injuria nobis i sit a faciat satis, iuxta illud innatum adagium : Quod vis tibi per alium fieri, is etiam facias ei. Sed peccator injuriam Deo inser: modus autem eam re parandi legitimus, citra dubium, est contritio: Ergo S PUNCTUM RU ARTU M. Quale sit praeceptum Contritionis , dc quandonam obliget 'CONCLUSIO PRIMA. Contritio praeeipitur primo , a jure naturali : secundo dc a Divino. Pr batur eam pracipi iure Naturali. P R I M o ex divo Augustino , qui Lib. de duabus animabus c. 14. sc habet : Vox est etiam illa naturae : neminem is stultum rei hujus notitia deseruit: hoe is nobis nisi penitus instum esset, perirmis must potest aliquis dicere, non te pec- ω care; non autem sibi est e si peccaveritis poenitendum , nulla barbaries dicereri audebit. D sectindo , ex sancto Hieronymo . Iste autem Comment. in eap. 7. Eccl. ad haec verba, ne impie agas multum, Ita scribit .

v Si juxta eos qui de Physicis disputant, ,, novit hyrundo pullos de succo oculareis chelidoniae , Ac dictamum capreae appe-M tunt Vulneratae : cur nos ignoremus Probatur So rura saera , is serione Contriationem rure divino commendari.

PRIM : Scriptura sacra proponit nobis poenitentiam iisdem loquendi modis, quibus solet Baptismi, dc Eucharistiae praeceis

pia, nam Luc. i 3. dicitur : Nisi pgniten iam egeritis . omn s simul peribitis . Similiter de Eucharistia haec legunthr Ioad.

c. 6. Nisi manducaυeritis earnem Filii hominis oe. Α t. C. 4. Poenitentiam agite , erbaptitetur unuseruiisue vostrum: Sed illa testimonia indicant Baptismi , & Euchariis stiae sumptionem praeeipi a Deo : Igitur idem dicendum est de Pς nitentia.

onfirmaruν: Illud specialiter praecipitur, propter cujus omissionem homines a Deo reprehenduntur in Sacris Scripturis, eccujus omissio voluntaria inducit novum , dc speciale peccatum: Atqui peccatores arguit Scriptura eo quod non agant pς- nitentiam ; sic enim Rom. a. legitur :

νeυelarionis lupi iudicii Dei : Similiter v Iuniaria omissio , novum est peccatum . quod vocant Patres peccatum impenitentiae: Ergo dcc. Secundo , ratione D. Dhomae 3. P. q. 84. art. s. ad a. quae sic efformatur. Recta ratio dictat ex triplici catate nobis incumbere de peccato poenitere . Priamo quidem ex lege justitiae , ut sati sicu-

445쪽

De Poenitentiae .

Iacimus quantum possumus pro in juxta Deo illata : Secundo ex lege chari- atis erga Deum , qua tenemur illum a.

mare super omnia , ac detestari quidquid illi displicet, ut ipsi reconciliemur: Tertio ex lege amoris proprii boni , qua sa- Iuti nostrς eonsulere debemus. Prima Otaligatio fluit ex vi praecepti Poenitentiae , aliae vero ex preceptis spei & charitatis, id est, amoris Boni nostri lupernaturalis. uitur omnes qui peccato lethali constrin. guntur , ad contritionem eliciendam tenentur. Sic loquitur S. Thomas r Diis cendum, quod ex quo aliquis peccatum is incurrit , charitas , fides & milericor. is dia non liberant hominem a peccatori sine poenitentia . Requirit enim chariis tas , quod homo doleat de offensa in is amicum commissa , & quod amico ho-o mo studeat satisfacere . Requirit elisis iam ipsa fides , ut per virtutem Pas. ,, sonis Christi, quae in Sacramentis Edis clesiae operatur , quaerat justificari ais peccatis . requirit etiam & ipsa miseri ricordia ordinata , ut homo subveniat,. poenitendo suae miseriae , quam peris peccatum incurrit : Secundum illud ,, Proverb. 14. Miseros facit populos pe ,, catum. Viae Eccles. 3o. dicitur: Muis serere animae tuae placens Deo. is CONCLvSIO SECUNDA . praeceptum eliciendae Contritionis non obligat statim ae peccatum fuit commistum. Probatur must plici ratione. PRIMA sare esti Praecepta affirmatiis a , Obligant tantum certis temporibns , ct positis quibusdam circumstantiis : Α, qui praeceptum de contritione est assiomativum; ubicumque enim Deus in Scritura sacra loquitur de AEnitentia, utitur terminis praeceptivis , ct imperantibus Iraecepta autem negativa fiunt per prO- ibitionem ipso facto, & in qualibet tem Poris mora executioni mandandam : Ergo dici Secunda : SI teneretur homo statim ac peccavit ad contritionem , alicubi extaret illa obligatio: sed nulli bi extat . Ecclesia quippe semel dumtaxat in anno imis

perat fidelibus , ut ad sacramentum Poeis nitentiae accedant. Ergo &c Teνtia. Si homo statim ut peccavit te. neretur ad conterendum , vel ob damisnum Deo illatum, veI quia inde aliquod emolumentum Deo eveniret . neutrum dici potest r non primum quia damnum illud non est reale, nee aliquis peccatorauleri vere, & proprie a Deo , sicut il- le qui abripit bona aliena : non utique secundum , quandos uidem Deus omnia possidet,& nihil a suis recipit creaturis ale enim Apostoluν Rom. II. prior dedi/ illi , νerribueruν ei colliges tamen teneri hominem ad conisterendum: I. In Articulo mortis. IL Quando imminet ingens morsis periculum v. g. in certamine . III. Cum praevidet nullum sese Sacerdotem. IV. Si ita circumdatur tentationibus , ut arbitretur te alio modo, eas non posse propelleres iungenim urget praeceptum, ibi quippe adest in dilatione remedii certum vitae anima perdendae periculum

OBIICIES contra primam conclus OMM Imps nitentia finalis non oppouitur ina, cepto .contritionis et Igitur non datur prς-ceptum de contritione , alias praeceptum illus opponeretur hujusmodi peccaelo. Probatur Antecedens: Impenitentia qus opponitur Poenitentiae di Contritioni non est speciale peccatum, sed dumtaxat quγdam circa antia peccati illius in quo permanet praevaricator. Sic docet S. Tho

Respondeo negando Antecedens. Ad probationem distinguo, Impenitentia generalis nou opponitur Poenitentiae & contritioni, transeat; opponitur enim saltem inis directe contritioni: Imroenitentia sorma lis , nego . Duplex dii linguitur impς nitentia , una generalis di late sumpta , quae elli nuda in peccato permanentia absintrahendo a voluntate diutius & se in per in peccato permanendi, altera formalis, que

annexam habeῖ voluntatem a peccato nusquam recedendi. Prior est solum quaedam peccati commissi circumstantia; Posterior

vero importat nolitionem perpetuam

non conterendi & ista specialem consuo d a tuis

446쪽

Dissertatis Quarta

tuit peccati speciem quae impaenitentia vocatur . Solutio est D. Thomae ibidem his verbis: Ex parte vero peccati duo

sunt , quae hominem a peccato retra. here possunt , quorum unum est inordinatio, & turpitudo actus, cujus consideratio inducere solet in homine poenitentiam de peccato commisso. Et contra hoc ponitur impe nitentia, non quidem eo modo , quo dicit permanentiam in peccato usque ad mortem, scut supra impς nitentia accipiebatur; sic enim non esset speciale peccatum, ted quaedam peccati circumstantia , sed accipi. tur hic impς nitentia , secundum quod

importat propositum non poenitendi . Rursus in 4. Dist. 43. q. I. art. 3. ad

3. ait: Sicut persevcrantia dicitur du

pliciter : Uno modo est virtus specialis , pro ut dicit propositum perseverandi in bono incepto usque ad finem. dc alio modo est circumstantia aliarum virtutum usque ad mortem. Ita etiam impcenitentia secundum quod dicit propositum non penitendi, est species peccati in Spiritum Sanctum, secundum au-uem quod dicit permanentiam in pec- ato usque ad mortem , negando peccati poenitentiam, sic est accidens , dc., circumstantia aliorum peccatorum. DInstabis: Gratia habitualis est necessaria necessitate medii ad 1alutem, non tamen necessitate praecepti : Igitur a pari idem de contritione dicendum est. Respondeo negando consequentiam , dc paritatem . Ratio discriminis est , quod non detur praeceptum de habitibus supernaturalibus, quippe qui immediate insundantur a Deo , bene vero de actibus , quia ab hominibus elici debent.

Gebis: Praeceptum datur tantum de eo

quod est in potestate hominis: Sed actus paersectae contritionis non est in potestate hominis, cum contritio sine gratia Dei non possit elici : Ergo &c. Respondeo distinguendo minorem : Actus contritionis non est in potestate hominis in se relicti , concedo : a gratia adjuti , nego. Citra dubium est hominem se solo . etiam dici potest , ilia verba, veniam tibi

sne gratiae adjutorio , ut non semel definitum est in Conciliis Asticanis contra Deum non deficere in necessariis, iuxta iulud egregium Concilii Trid. Sess. 6. c. 1 r. cstatum : Deus impossibilia non su

is bet, sed jubendo monet oc facere quod is possis , dc petere quod non possis , &

is adjuvat ut possis. ,, Repones : Si praeciperetur contritio , maxime a jure naturali : sed hoc salsum est i Et probatur . Omnia praecepta naturalia continentur in praeceptis Decalogi : sed in ei, ne levis quidem fiL-mentio de praecepto contritionis . Ergo Sc. Respondeo negando minorem. Ad probationem distinguo minorem : Nulla fit mentio explicita contritionis in praeceptis Decalogi, concedo e nulla virtualis dc implicita nego ; Eatenus enim continetur in primo praecepto , quatenus e nobis injungitur Deum colere sicut oportet , di consequenter dolere de iniuria ipsi per peccatum facta, alias cultus nouforet perfectus. pones contra secundam conclusionem: Ecclesiallici cap. s. dicitur : Non νardes converti ad Dominum , ty ne disseras da die in diem : Rursus Apocalyps cap. a. γουε

paenitentiam , prima opera fac , sin autem veniam xibi cito , ET moυebo candela rum doloco suo , nis poenitentiam egeris . Huic D. Augustinus insurgit in eos qui remittunt poenitentiam usque ad mortis tempus sic enim habet Serm. 37. de tempore 2 Poenitentia quae ab infirmo petitur , is infirma est quae autem a morient se petitur, timeo ne & ipla moriatur. is Igitur non est licitum procrastinare poenitentiam.

Respondeo ad primum distinguendo : Et verba Ecclesiastici important necestitatem

conversionis in genere , concedo: ct designant modum , circumstantiam temporis , dc accelerationem eius , nego . E.

loci Eccletiasticus quidem dat consilium

diutius non procrastinandi pς nitentiam , minime vero praeccptum , ita ut qui letlialiter peccaret , novum committeret peccatum, nisi cito citius Ec abique mora de culpa commista amare doleret. Eadem

est ad locum Apocalypseos responsio. Uel Pelagianos : sed utique verissimum est evo, tutelligenda esse de summo dc supino ad terviendum Deum torpore , qui quidem est ad peccatum mortale proxima,

, ne dicam, ultima disjpositio; quod noα

levius

447쪽

De Poenitentiae I

levius indieant priora ista verba r Habeo

adversum te, quod . rhatem tuam primam liquisti. Memis esto itaquδ unda excideris :Et age paenitentiam circ.

Eadem respondemus ad auctoritatem divi Augustini. Quia vero homines proni sunt ab adolescentia ad malum , sae pius de probis moribus instituendis non stant promissionibus ; hinc usus obtinuit apud Patres consilium dare , ut poenitentiam salutarem non procrastinent, ne malum jam commissum serpat in pejus. Instabis : Si homo non conteratur statim post peccatum commissum, ipso facto Iethaliter peceat : Ergo &c. Probatur antecedens. Velle statum peccati mort lis est mortaliter mecare : Sed qui non dolet, ut primum peccavit, vult statum peccati mortalis, quippe qui nolit adhibere remedium per se necessarium, ne praeceps in novum ruat peccatum. Ergo dcc. Respondeo negando antecedens . Ad probationem nego minorem . effectus enim ex omistione sequens non censetur vi tua liter, oc interpretativa voluntarius ,

nisi ille qui potest, & tenetur . non faciat quod in se est. Et vero vel ipse Deus potis est per suam omnipotentiam absolutam impedire peccata : quia tamen ad hoc con tenetur, ideo citra blasphemiam aulius potest ei imputare malum culpae . Ex quo sequitur hominem , ne quidem velle virtualiter peccatum , ex hoc praecise quod, commista peccato, absque mora de

eo non conteratur, Cum Praeceptum contritionis, ut pote assirinxtivum, non statim Ac illico obliget. urenti: Lex justitiae obligat ad restituendam absque mora rem alteri surto ablatam . immo Ac ad reiarciendum damnum proxiino illatum: sed a sortiori , quilibet tenetur citra moram Deo pro peccato commilso, contritionis ope , satissaeere. Ergo &C. RU'-do negando consequentiam , &aritatem . Ratio discriminis est, quia o mo cui bona fuerunt subrepta, patitur damnum; hine sur tenetur stati m reddere quod abstulit; Deus vero non patitur injuriam in bonis tuis utilibus: Igitur ex

dilatione contritionis nul um ei nocumentum advenIt.

Insis. ,: Si quis alterius tamam per de- reactionem violaverit, tenetur statim da-

mnum reparare: Igitur & a pari, iterum dieam, immo a sortiori tenetur reiarcire injuriam Deo illatam per peccatum: quod quidem recte fit per veram ct persectam

contritionem, qua peccator , relictis diis alienis, scilicet creaturis, ex corde Crea. tori famulatur. Respondeo distinguendo antecedens: Te netur si dericulum sit , ac grave incommodum statim sequeretur , concedo : Si non esset, nego. Similiter distinguo conis sequens: Si ex peccato hominis sequatur

scandalum, dc seue Deus, sic& Religio

ex contemptu aliorum detrimentum patiatur, concedo: sn minus , nego . Peraecidens hujusmodi reparatio evadit in quibusdam circumstantiis necessaria , sed non fluit ex praecepto quo quis astringa intur statim ut peccavit, actum contri

tionis efformare.

rivistis: Ubi primum homo graviter

vulneratus est, tenetur citra moram quaerere remedium : Pari igitur de cons miliratione, eo ipso tempore quo anima i thali peccato saueiata est, debet tontriationis remedium adhibere, maxime cum plus sit quam corpus.

Respondos distimuendo Anteredem quando vita ex ili lxtione remedii venit

in periculum tenetur absque mora adhi- bere remedium, concedo e secus , nego .

simili modo distinguendum est cons quens; eadem enim est ratio quantum ad hoc de salute mentis , ac de salute corporis; solutio est divi Thomae, qui sest. 6. art. s. sic respondet. Ad secundumis dicendum, quod non est de necessita. is te salutis corporalis, ut statim medie us,, quaeratur, nisi quando necessitas cura-- tionis incumbit, dc similiter est demo si bo spirituali. DRolicabis: Privatus gratia habituali non

potest diu omnia peccata vitare ; hinc te netur gratiam absque mora requirere, ne in alia prolabatur peccata i squidem teste divo Gregorio Homilia o. in Eze ehielem: Peccatum quod per AEniten- , , t iam non deletur , suo pondere trahit ,, ad aliud. Sed non alio medio quam contritione gratia sanctificans advocatur. Ergo &C. Reis a eo distinguendo majorerer Privatus gratia sancti scante tenetur illam percontaitionem advocare tempore indete

448쪽

θα α Dissertatis

minato , concedo e determinato , subdistinguo : si urgeant nimis tentationum impetus, dc adiit vitae periculum , concedo: sin minus, nego. Experientia non semel comprobatum est, eum qui ex fragilitate graviter peccavit , abitinere ad tempus auxilio gratiae suis cientis ab e dem peccato, nec cito itius iterum pec

care.

Repones: Tenetur homo sestivis diebus actum contritionis elicere , cum cunctis incumbat cultum Deo debitum adimplendi obligatio; sed posset contingere homi nem peccato mortali jam detentum, ipso sesti tempore de novo lethaliter peccare , in quo casu praecepto contritionis non satisfaceret. Igitur ne veniat in periculum hujusmodi omissionis, debet, ut primum peccavit , de culpa conteri. Probatur major : Uel in ipsa lege veteri praeceptum contritionis festivis diebus obligabat; sic enim habetur Levit. 23. Sabbatum

requietionis est, ct angeris animas vestras tΛ sortiori Christianus debet sestivis di

busi de peccatis dolere. Respondeo negando absolute majorem ;cum enim festivitas consistat incessatione ab opere servili, Ac in exhibendis operibus religionis, hoc, o milia contritione, praestare potest peccator: Ad probationem

dico, illud tςstimonium intelligendum ei-ie non de contritione interna, sed de afflictione externa , scilicet de abstinentia a ludo , a nugis dc crassis voluptatibus, ad quod Zc tenentur festivis diebus Chrisiani, sicut Iudaei; sic dc ceterum Scri-

.pturae textus exponi potest de solo festo Expiationis, quod semel in anno contingebat juxta verba antecedentia: Mense δε- primo , inquit, Moses, decima die mensis assueris animas vestras, nullumque opus faeie

ris , sive indigena , sive adυena qui peregria

mantur inter vos, ta hac die expiario erit -- pri, atque mundatio, ab omnibus pectaris vestris , coram Domiso mundabimini ; dabbatiam

enim dcc. Ultro fatemur contritionem cliciendam esse , cum peccata expiare quisquis teneatur: sed praeceptum ea expiandi non obligat pro semper. Instabis: Festorum celebratio reducitur

ad virtutem Religionis: Sed quod pertinet ad illam virtutem non potest seri nisex motivo charitatis , charitas vero supponit actum iam tritionis: Igitur diebus

Quarta

sestiris ad illum actum tenemur. Constris matur: Festorum sanctificatio, non aliud est quam Dei cultus : sed nemo Deum colit nisi cum diligat: ita Augustinus in Ps. 77. Hoc Colitur, inquis, quod diis ligitur . A Demum sanctificatio festi potissimum sita est in spirituali requie rSed quies illa ab amore Dei causatur: Igitur saltem in die festo peccator tene

tur ad actum contritionis : Ergo &c. Respondeo I. controversiam praesentem

non moveri praecise de diebus festivis , sed de die, hora dc tempore , quo quis

peccat mortaliter; &quaeritur num cito citius sub pqna novi peccati committendi, teneatur de peccato patrato conteri Respondeo II. negando minorem moti. vum enim contritionis non debet confundi cum motivo charitatis; quandoquidem objectum ejus diversum est. Ad confirmationem facilis est responsio; sic enim distinguitur: Nemo Deum colit,

nisi eum diligat ut vitam mereatur aeternam, concedo: ut faciat satis praecepto, duo unusquisque tenetur Deum colere are illi obsequi , subdistinguo : ad melius& persectius, concedo: absolute , nego .Latum est igitur discrimen inter officium. 6c ossicii remunerationem aeternam . Ucquis reddat Deo id quod ei debet, sufficit ei munia religionis externa exhibere, interioremque mentis applicatissem eis

adjungere; sed necesse non est absolute,

ut si in gratia, nisi ut coronam gloriae percipiat. Ceterum non diffitemur praeceptum contritionis diebus sestivis non

nihil urgere , dc in solemnioribus requiri . Uzebis: FideIes diebus sestivis debent adeste Sacrificio altaris: Atqui ad hoc pie

adimplendum requiritur status gratiae . per contritionem dc amorem habendae et

Et probatus. Deus rejicit sacrificia eorum qui sunt in peccato lethali, sed quisque Christianus tenetur offerre Deo sacrificia spiritualia, ut autem illa acceptet Deus , debet ille prius actum contritio nis elicere; hinc sanctus Hieronymus in

haec verba Scripturae Isa. r. laeensum ab minario est mihi ι Neomeniam , Θ Dὰbarum , π festivitates alias nuL feram s iniquisunx caerus vestri, ait : Umnis convenis tus qui non offert hostias spiritua. . les, nec audit illud quod in quinquas

is simo

449쪽

De paenitentiae Iustititione sci

simo Psalmo eanitur : Saerificium Deo.is Spiritus e tribularus , eis contritum , , ,, humiliatum Deus non despicies, abominais

A bilis Deo. Respondeo distinguendo i Et inde sequitur. ad meritum requiri, ut adstans itero ut in statu gratiae lanctificantis concedo: ad executionem praecepti sibi injuncti , ut ei violatio non imputetur, nego. Ut adimpleat praeceptum , sussicit ut adstet, oretque mente cc ore, quibus dispositionibus iatis facit praecepto ; immo sic fle- it Deum , pronumque eum reddit, ad hoc ut ei condonee peccata ; quare Pu-hlicanus orando obtinuit remissionem Totorum , quam dc peccator obdien- Ecclesiae , Deumque deprecando impetrat .

Persisses di Atqui requiritur contritio charitate Armata , ut reddatur cultus Deo debitus; dc probatur . Praeceptum missae audiendae obligat in die festo Sed huic sacrificio addendum est a quolibet fideli sacrifici uin cordis eontribulati ; sin minus nihil Missa proderit peccatori ei adllanti. Ergo Sc. Respondeo negando subsumptum. Ad probationem dili inguo minorum : Sacrificio Missae addendum est facrificium spiritus contriuulati dispositive, concedo: contribulati periecie libdistinguo. Ad maiorem

periecti em , concedo: absolute, ita ut peccet de novo peccator si contritionem omnibus numeris ablolutam non eliciae, peccator credere , audire Mulam cum devotione, ut te se ad iustificationem disponat : dc hoc suffcit ut praeceptum audiendi Missam adimpleat . Variae, ultro lateor, sunt circa istud m mentum sententiae una quorumdam recentiorum , qui autumant Christianum peccato mortali detentum, in novum ruere, si audiat Missam , nisi prius vel deinponat in eonsessione' peccatum ut ab eo abiolvatur , vel saltem per se te de illo coni Cratur : altera , & communior, im-di veracior , hoc non esse necesse , ted iusticere, ut ablque affectu actuali ad Peccatum audiat sacrum ; de huic assem tendam est. li

Contritio macipitur ex iure nam si diuino. Non tamen ist primam lom missum est necarum morrais.

Prima pars patet. Quia inquit D. Th mas hic q. 8. art. 7. ad r. De jureis naturali est, quod aliquis peniteat de ,, malis quae fecit, quantum ad hoc quod is doleat se fecisse: Et doloris remedium is quaerat per aliquem modum , de quod ,, etiam aliqua signa doloris ostendae, si is, ut & Nini vitae fecerunt is Si vero sermo sit de jure divino, passim in sacris Scripturis injungitur impiis Pς nitentia .

maxime Luc. 13.

Astera pars, Videtieet quod praeceptum' contritionis non obliget statim atque com millum est peccatum , omnes docent Theologi , ista innixi ratione, quod prae ceptum assirmativum , quale est illud de quo mOVetur Controverita , non obliget pro semper.

SYNOPSIs DIFFICULTATUM

ET RES POSIONUM. PRIMO di Impoenitentia snalis adaequale sumpta, dc ut includit firmum in peccando propositum numquam a malo recedendi , opponitur praecepto contritionis , cum sit de jure naturali de divino a peccato tandem aliquando rec dere a Secundor Praecipitur quidem in genere peccatori, ut citra moram ad Deum coninvertatur , sed hoc est consillam, non lex eum Ecclesa fidelis voluntatum Christi interpres praecipat solum semet in anno, sub poena centurae, deponere confestasio'

peccata.

Tertio: verum quidem est furem tene ei ablatum absque mora restituere , quia damnum physicum proximo intulit di sed peccatum non nisi morale diducit. Si tamen adsit vitae periculum peccator nos debet procrastinare eontritionem ; scuo nee in solemnioribus Mylietiorum sestis tune enim cultus specialissimus Deo deabetur , qui lane secluso de peccatis do lore , non exhiberetur.

450쪽

Ia quo differat Contritio ab Attritione

Piacira Theologorum. THEOL OGI circa istud momentum in varias abiere opiniones . Scotus autumat

contritionem in eo distingui ab attritione , quod sit dolor isto intensior, & diu tius perduret; sed illa opinio ia hoc claudi eat , quod ut infra ostensuri sumus , specie inter se differant ἔ majus autem ,ec minus non divertificant speciem. Aia putant in eo contritionem ab attritione secernendam esse , quod actus contritionis informetur gratia , auritio autem sit absque gratia habituali; sed incassum affertur istud discrimen, cum non semel contingat attritionem conjungi cum Poenitentiae Sacramento, & sic informari gratia. Arbitramuν quidam contritionem odio habere peccata mortalia, super omnia mala; attritionem vero non super omnia maiala : ast illa sententia non potest propugnari . quia contritio potest habere dumtaxat pro objecto peccatum veniale , quod homo odio habebit super omnia: Igitur tunc objectum contritionis non erit summum malum : Igitur per hoc non satis ab attritione distinguitur. Otinantur alii, inter utrumque dolorem

illud esse discrimen , quod contritio saltem virtualiter sdi se extendat ad omnia, peccata, eaque odio habeat stiper omnia; contra vero, a junt, attritionem non sese extendere ad omnia: verum nec illa opinio est amplectenda ir in eo enim non distinguuntur actus , quod debet esse eis commune : sed uterquo dolor debet habere pro fine odium omnium peccato. eum, quandoquidem poenitens non potest detestari unum peccatum sine alio : nec enim unum sine alio remittitur ea etiam est muneris ea odio habere super om

nia.

Morinus ex Congregatione oratorii Gallicani , ct pol ipsum Ideninus , ejuidum

Congregationis alumnus nullum statuunt discrimen essentiale inter charitatem πειι ectam , di imperiecta in docent quippe

, Quarta

utriusque objectum esse Deum In se dilatctum . & non nisi per gradus inter se differre ; ita quod amor ille ut parsectus qui est intensillimus , ille vero imperio

ius , qui non est adeo intensius. Demum Quietistae, ita constituunt spe cificum charitatis motivum in ordine is Deum , ut excludant omnen respectum ad nos ἔ ne quidem ad nostram beatituis dinem aeternam. His positis sit CONCLUSIO. Distinctio specifica contritionis persee ς ab imperfecta, quae vocatur attritio, petitur a principiis de motivis specie diversis.

Probatuν rationa TMologica Scripturarum, o Patrum auctoritato sus . fust .

ILLA differunt Inter se specifice, quoin rum principia & motiva sunt specie diis versa: Λtqui principia & motiva contritionis & attritionis sunt specie diversa :Et Probatur . Quae a diverta fluunt viris tute, & quorum munia non eadem sunt, habent principia & motiva prorsus diverissa: Atqui contritio & attritio sunt hujusmodi; cum amor in utroque actu conclusus . talis sit. Et probatur: Prior actus, videlicet contritionis persectae promanata charitate; habet enim Deum immediais te pro objecto. di in ipso quatenus tumis me amabili , ultimate quiesciis secundus vero di manat a spe, ideo enim eum diligimus , qui λ ab eo speramus , & recipi mus bona lupernaturalia : atqui virtutes illae sunt divellae, & illi modi Deum at tingendi inter se discrepant . Probatur minor quoad singulas partes.

Charitas pcrsecta a spe , specie dustinguitur. Probatur auctoritata ον Ratione. PRIMO, ex Scriptura sacra. Duplicem hane virtutem dii linguit ab invicem divus Paulus I. Cor. c. I 3. his verbis : Nunc autem manent , Ades , sper, er charisas .

tria has , masor autem horum es ebaritas .

Contitanatur Charitas habet , quod ho-'minem

SEARCH

MENU NAVIGATION