장음표시 사용
351쪽
Suscipiens tetigit labiis, et ab ore remouit . x8o Quippe necem Parvo degustatums amaram Tempore, quam reduci Contemnere carne Pararet. Protinus in patuli suspensus culmine ligni , Relligione pia mutans discriminis iram , Pax crucis ipse suit, violentaque robora membrisi 85 Illustrans propriis, Poenam ventuit honore, Suppliciumque dedit signum magis esse Salutis, Ipsaque sanctificans in se tormenta meauit. Neue quis ignoret, speciem crucis esse colendam ,
mmaram mortem Dominum de9ustare, confestimque Dirus elas horribile reducia
υἰtur alto patibuli defixus in ligno. iram discriminis execrandi pia reisione
mutauit , et iabiecta crudelitate pax tiscendit in crucem , υiolentaque Eaevi
I79. Vat.a. , Parrh. labris pro Iabiis.182. Ald. Iesum patulo a um ligno I 83. Nebrissensis nota ad verbum Reia ligione est : Nisi mendum est, significat,
quod crux, olim poena , nunc mutata est In honorificam religionem . 184. Rom. , Neus violentiaque : lege violenosque. Non. robore: corrige robora. Dungatus in opere aduersus Claudium Taurinensem De cultu imagin. sacrar. tom. I 4. Biblioth. Patrum Lugd. p. 2 6. , et Ionas Aurelianensis l.2. De eodem argumento eod. tom. 24. p. 82. hunc, et sequentes undecim versus Proserunt , ut trucem colendam esse probent : sed Dungatus librum 4. carminis paschalis, Iona librum allegat pro diuersa carminis di. uidendi ratione , de qua in Prolegom. 183. Μeus eorrupte panem pro poenam . Urb. bonorem : retine bonore .i 87. Apud Ionam loc. cit. Ipseque fas et eaus minus bene. 88. colendam , non cultu religioso ,
ait Cellarius , qui soli affixo eruci Christo
Toboris instrumenta suis membris illa- strans , poenam honore vestivit, avnIDestim salute dicauit , ipsaque pius in aeromenta sanctifcans , aisnum damna tioni propositum fecit beatitudine consecratum . Vt hla nullus animo pereyrinetur ignaro , crucis Feciem cauεam --, L I A. debetur . Quid ineptius λ Quo ergo cultu
colenda est crux Doctrina catholiea de adoratione erucis tam certa est, ae tam clare a doctoribus exposita , ut tandem haereticos pudere debeat hae de re cautulari , et eandem crambem centies reco. quere. Quod enim dicimus , veneramur , colimus, adoramus crucem , cum Patribus , Conciliis , et ecclesia in officiis lituragicis loquimur et eiusmodi autem ador tionem esse respectivam , et Secundariam , nemo non agnoscit . Apage ergo ineptias heterodoxorum , qui ex huiusmodi ven rationis signis arguunt , nos adoratione absoluta , primaria , et latriae, quae soli diuinitati debetur, res inanimas colere. Extat autem apud Orientium carm. de Trianitate simile crucis elogium : Cur tamen bane seriem teneat crucis editae ma , - Monstrat adorandum tota ratione ebaia raeter ; - Quod diuisa nota est in partes quatuor extans, - Dat mundi Dominum eo-gnosei et arctangelas omnes . - Tot regis
ipse plagar ,eaeli quot crux videt oras etc.
352쪽
33a CARMEN PASCHALEQuae Dominum portauit ollans , ratione Potenti
19o Quatuor inde plagas quadrati colligit orbis. Splendidus auctoris de vertice siliget Eous ,
Occiduo sacrae lambuntUr sidere Plantae, Arcton dextra tenet, medium laeua erigit axem , Cunctaque de membris vivit natura creantis ,19 5 Et cruce comploκum Christus regit undique mUndum.
neratῖonis ostendere , Dominum meruit adoranda Portare , quatuoream Plactas orbis ex endi,prti denti debet quisque rntione colligere . Caput enim Christi distentis in crucem membris expositi axis Oilentis accepit. Occiduus autem limes plantis arrisit . Arctous
'dextra claruit , medius laeua refulsit. Cunctaque prorsus mundi substantia , creatoris corpore iucundata, crucis in Selineam rectis , Obliquisque limitihus demonstravit impletam , quam Primae tu cis ab Origine cernitiar consecuta. aeuum que milites eius sibi Destimenta divide-
Nisere corrupta sunt omnia piissimi poetae Orientii carmina . In quarto VerSuclarum mendum est , quod sic emendare
placet: Dat mundi Dominum cognoscierangulus omnis . In primo legerem Quum tamen , in ultimo Tot regit . 189. Lipsius i. I. de Cruce cap. IO. pro potenti maluit patenti. Nonnulli vulgati male interpungunt portauit ouans rationepotenti, - Quatuor. I9o. Neus colligat , quae est etiam coniectura Uonckii , et fauet Prosa et plerique tamen colligit. I9 I. Reg. a. fulgit, correctum fustet.
Ionae loe . cit. mendose Eois. Poetae christiani deum auctorem , hoc est , rerum
omnim dominum , et conditorem passim voca ut Prudentius , Dracontius , Aut
I 2. Cellarius alicubi inuenit faecae
.pso sacrae : Sed Iacrae probum est.
rent, tunicam sortitI sunt , quis haheret , quoniam 3uta non fuerat , sed de superioribus texta Per omnia , nefariumque duxerant vectem tanti Diolare miraculi et le9ant haec schismatici profecto doctores, et sciant, quod impietates
exerceant catholicam lacerando concordiam . Si enim militibus sacrile&is , ae funestis durum Disum est Christi carpe. re De3timentiam , quale nefas admittunt, qui , ecclesiastica pace turbata , ipsum
Dominum Christum schismatibus diui. dere non quiescunt LIA.tur sidera : corrIge lambantur . I93. Rom. dextera : metri lex ex Igitdextra. In Oit. I. pro erigit aliud suit. Reg. I. Dua subrigit, et pro d. s. uua erigit et hoc lex pedia poscit : scribendum enim est cum diphthongo laeua .
I94. Arnig. Tonantis : alii eum Prosa creantis,quod Arnizenio neruosius videtur. 93. Hoc loco inserit prosa ea , quae pertinent ad versus a Io. , et a II. h. l. In Vatic. 2. videtur esse complexus : sic prius erat in Reg. I. , Ottobon. I. s Rom. , sed eorrectum est in his tribus per comis plexum . Verum elegantius ego existimo complexus . ac solent poetae christiani, quod in Iuuenco saepius notaui , unum accusativum duobus verbis apponere. Plerique retinent complexum . Cassiodorius ex Sedulio , ut puto , in pSalm. 22. v. I 8.
crueis ipsa positio talis est , ut pars eius superior caelos petat, inferior terras non
deurat, fixa infernorum ima contingat:
353쪽
. Scribitur et titulus, Hic est rex iudaeorum , Quo nillil a deitate vacet e nam 'Caelitus actum
Titulus quoque , trina linctuariam abniscatione conscriptus , habens he-hraicis literis , yraeeis , ae latinis et Hic est Rex Iudaeorum , supra Dominum Dyebatur appositus . Quae sit etiam
huius ratio sacramenti , absurdum non
videtur inquiri. Nec enim fusis a ma-9Πo mysterio , quidquid gestum Hania festatvr in Christo . Cur eryo tribus lin-
suis hic titulus las batur ascriptua,quum Plures , ac varias multitudiniam nationes nequaqtiam Hierosolymae defuis- , APOstolariam actuum munitudo teste. rur , et possit aut una interpretis ditiem
eis linoua susscere e aut Si cunctorum
et velut quibusdam braebiis extensis latitudo eius totius partes appetat mundi cPraecessit Lactantius l. 4. Instit. e 26. Ex tendit Christus in passione sus manus, orbemque dimensus est. Hieronymus in c. IylNarci rosa species erucis quid est , nisi forma quadrata mundi etc. Consule Cerindam Advers. cap. loo. Laudat etiam hos
versus Amalarius de eccles. Ossi . l. I. c. I 4.T . Ald. Titulus in ervee graece , latine , hebraice ae Plerique nostri mSS. , et alii Seribitur et titulas : me est rex &daeorum . Aldo affingit Arnizenius titulus :sic est nam rex iudaeorum . Ita quidem ediderat Aldus , sed correxit , ut in plerisque nostris . Meus titulus : quia rex est hie ludaeorum , quod non bene procedit: neque melius Alb. Scribitur et titulus super e me est rex iudeorum , aut Parrh. Ser bitur in titulis super rine est rex iudaeorrum. Obseruandum tamen , Parrhasium in annotationibus suis post Sedulium mianuisse , ita quidem legi in omnibus exemplaribus , sed eastigandum videri Seriabitur in titulor me est rex ladaeorum ,
ut reciprocus versus sit , et spondaicus Imitatione Maronis , et at torum, ne Una Π, et alteram syllasam nouo exemplo eo
ripiat in Iudaeorum . Id Cappusotus t volvit hoe oeum PIIatus exponere, Plurimarum linguarum commerciis instructam υvtyi p notitiam reddidisset y Sed
quod non est humana dispositione Perfectum , spiritaliter illud sentiamus imis pletum . Vera siquidem Ides , catholicaque confessis,quae designabatur in Chriadto , uniam PGPulis RSem speciali inrabo pronunciat , qui af ra creaturam do. minatur υniuersam . tam seculari cau me , quam rationa conueniens est diui nae . Primum quoniam Pilatus υel propter Caesaris metum , vel ProPter Suae
eredulitatis q) admissum , qui se regem dixerit, quorum fuerit, defatuit, ne, Pu-
nuit . Vet. I. ,Σ. , Μon. Seribitur et tituislus : Iesus rex iudaeorum . Bibl. Lugd. . Fabr. titulus : me rex est iudaeorum cCol. titulus:Hie rex iudaeoram est. Poel m. titulus : Rex hie est iudaeorum. In Scriptura codicum communiori , quam etiam tenet Beda de Metris , vltima in titulus producitur ratione aspirationis sequentis , aue etiam vi caesurae. Quinto loco spondaeus pro dactylo ponitu ἰ Uerba tituli exprimit Sedulius , quae extant apud 'Lucam . Dominicus Naria Nannius edidit eruditum Commentarium De titulo Dominicae crucis archetypo ton I. 9. Symbol. liter. Gorir. Vide etiam not. ad Iuvencum l.4. V. 666., et ad Eleg. v. IIo. , ubi sententiam Bedactde scansione huius versus minime probandam reseram , et Benedictum XIV. De beatis. l. q. pari. 2. Append. 3. I97. Alm., et nonnulli nostri mss. cnnes
multis editis Quod: melius alii cum msa Barthii, Parrh., schedis Poel m. Quo: Parrh. nil: alii nibia . Neus vacat: plerique vacet , sed in Reg. I. ex vacet laetum vacat . Rectius est vacet praesertim cum Quo . 'sp Notat Idretus erratum codicis veteris fulgi pro valgi. q) Perperam vetus eodex amissum isa. Iuretus correxit adminum , quit
354쪽
334 CARMEN PASCHALAHoe hebraea refert , hoc graeca , latinaque lingua.
Hoc docet una fides , unum ter dicere regem.
Eoo Huius in exuuiis sors mittitur, in Sacra vestis Intemerata manens , a Claristo schisma vetaret. Quin etiam insontis latere ex Vtroque cruentos Constituere viros , meritum licet omnibus vn
Non faciat cimilis quamuis sententia; namqUe
ro regni nomine desi suo , seneraliter
eum re m ruderetur evo ere, atque astiersus caesarem Praedicaregi tamquam in auum quoque rectorem decreta morte
sacrile9us extitisse . Dehine quia Rex iudaeorum Christus religiose nominatur, et omnis sentilitas idolorum cultibus -- cupata quum Christiani dogmatis meruerit sacramenta sortiri, inter Abraham
filios incipit dei populus nuncupari . Cui Iesitur promisisse, quod eum faceret ,
sicut et fecit. Omnium Sentium Patrem . Iesus eryo dictus est Rex itidaeorum aron
Gallandius rectius esse putabat admissum , quod . Idem in sine capitis coniicIebat relinquentes bonorem pro relinquentes horrorem . Periodus Vera siquidem obscura est. I99. Ter designat Ss. Trinitatem , non triplex regnum , ut Cellarius suspicatur. aoo. Poel m. Super tunicam sortiuntur. Σ Dem terus ad Rosin. l. 8. c. 8. P.8ψo. conlidit in exuuias, quod videtur prius suis. se in Vat. I.; sed bene est is exuuiis .. ΣΟΙ. Heus necaret: lege vetaret. Hi versus supra in prosa explicati sunt. ΣΟΣ. Ald. Duos latrones ad Domini latera erucifixos . et Parrh. Quum simul: alii Quin etiam . Ott.1., Vati. I., 2. , Reg. ., Ald. , Cant. , schedae Poelm. insonti: plerique insontis , sed in Reg. I. videtur
correctum per insonti. Pro scelerato cruenis tum poni, nouum non est. - 2 3. In Rom. meritum omnibus unum
deest aliquid . Similis error in Urb. meis ritumque omnibus . Barillius ex optimo codice allegat meritum non omnibus unum , quod elidit Parrhasius , et in suo cod. in-
tantum praesentium, sed etiam futuro. m , qui naturalis seminis intitilem re. linquentes horrorem , mox in oleam fecundae suauitatis unguento sancti chrismatis Inserendi perdent amoritudinem sterilis oleastri.
Quin etiam plebs feralis , et noxia
nullis animum satiata sureliciis, cruentos ex Diroque latere circa dominum Diaros eadem statuit damnatione confixos, De iniectas υulnerum plagas talium acem
haret iniuria personarum , licet meriti similitudinem non habet similitudo senis
uenit a sec. manu Arnizentus . Plerique
luet omnibus , quod displicebat Grunero
cum particula quamuis repetita v. seq. I Circo ex ed. Lips. reposuit meritum luet omnibus unam - Non faciat , similis tamen est sententia . Ita omnino habet meus codex , et alter Barthii, et in aliis editionibus sic extare, ascriptum erat in scheis dis Poelmanni . Nihilominus retinenda est lectio communis , et cum Nophensio ex. plicanda meritum licet omnibus unam oufariat similis quamuis sententia : h. e. , licet sententia quantumuis similis non sa-ciat omnibus unum , vel simile meritum . Praeterea aliquando latini particulas liret quamuis iungunt, ut Lucretius, et Cicero. 2o4. In Reg. I. similes correctum per similia , et glossa sententia - damnat. AIb.
mendose Nee faciat quamuis sim I sen intentia . Barthius ex altero eod. optimo citat Hos faciat similes, ex altero Non faciat . similis tamen est σententia . Parrh. Hos facit assimiles . Uet. I. , Mon. Hos faciat similes. Conser var. Iec t. v.praecia.
355쪽
aos Inter carnifices sancto Pendente , latrones, ' .Par est Poena trium , Sed dispar Causa duorum . Hi mando sunt quippe rei Pro Crimine multo , Huic reus est mundus , Saluatus Sanguine iusto . SuppIiciisque tamen rerum dominator in ipsis a Io Iura potestatis non perdidit e aequus utrumque Iudex namque tuens , hunc et int, hunc reprobauit , Amborum merita praecesso mamine Penrans. Unus enim, quem vita ferox nec morte reliquit , In Dominum scelerata m*uens conuicia , dictis ais Hordebat propriis, et tamquam Setiger hircus ore venenoso vitem lacerabat amoenam: AIter , adorato per verba Precantia Christo,
tentiae . Inter latronea namque iusto pendente camifera , trium Didetur esse Par Poena , sed duoriam dispar eat eausa . Illi siquidem multo pro crimine rei sunt mundo : huic UM reus est mundus , cuius saviaine liberatus eat a peccato . In illo tamen dominus patibulo constitutus , POteatatis 3uae iura non perdidit, qui de sublimis crucis examine, Delut de resali. thmao , iudex aequus υtrumque Pro ιcιens, et amborum merita diuini cordis lance perpendens, hune ele9is Iliam reliquit, non praeterita, quae luebant , facta discutiens, sed praesentes mentium diuersisates intendens. Vnus enim, a quo ferocis atrocitas instituti nec in discrimine declinauit. saeuis dominum lac rabat iniuriis , victis mordacibus exe incranduε,tamquam caPer hirautus venenosi dentis attactu primiti suauissimae
Ditis inimicus, ita loque tur illudens: Si tu es Christus , saluum te lac, et nos . Alius vers Ue meliore modestior, qvi dum suae parcit linguae, PepercisS C Η o L I A .ao6. Arnta. tribus non male pro trians: tune legi posset duobur , ut legitur in Urb. 2 8. Rom. saluandust reliqui saluatus. ao9. Vat. I. Suppliciis tamen: deest que ad rationem metri. a II. Tuens . h. e. , intuens , ut apud Virgilium , et alios. ΣΙΣ. Cant., ore. I., Alb., Parrh. , Fabr. meritum , atque ita scribi iubent se dae Poelmanni . Uerum scriptura communis merita . quae etiam in Ott. I. priux via tur suisse , retinenda est , producto a po stremo ob pν dictionis sequentis, ut nihil dicam de caesura, quae etiam id essiceret. AId. ex agmine: emenda examine . 2I3. Amtae. Vnux erat et lege cum aliis , et Prosa Maureaim. In ore.a. videtur σμia morte e sed repugnat metrum . Urb. sRom. relinquit: alii reliquit. Non male est relinquit, praesertim si imitatio sit Ui gilii libr. 6. v.444. curae non ipsa is modire relinquunt. Σr . Vrb. loquens pro mouera . 2I6. In Reg. 3- et Bibl. Lugd. mendum est vitam pso vitem . Meus mordebat, quod iam v. sup. praecessit: ceteri lacera bat: Barthius l. 34. Adv. cap. 7. Citat viarem populatin amoenam . Hirci morsum
356쪽
Saucia deiectus flectebat lumina, tantum Θ. . Lumina , nain geminas arcebant 1 incula PaImas iusto Quem Dominus , ceu Pastor ouem' deserta Per arua Colligit errantem , secumque: adducere gaudet In campos, paradise , tuos , ubi flore perenni Gramineus: blanditur ager , nemorumqUe voluPtas -- uiguis nutritur aquis , interque henigne
N poenae supplicio , dominum r) vectis
precantibus alloquitur , defectens lumina , tantum libera quae serebat, in terram, quoniam tenti vulnerum nexus ab humilitatis ossicio volentes inclinari paI- mas s) arcebant. Nam Postquam so etiam , qui iam desociari meruerat . iusti sermonis increpatione reda Uuit, suaeque , culpam Protem statis agnouit, dominum 'sic precabatur et Memor esto mei , dum 'veneris in regnum tuum. Quem pius ἱllieo dominus , νt errantem Per auiac ι ...; s C Η cvItem eneeare a multis proditum est. r) Lacuna hie erat' in veteri eodice ;nimirum sic habebat , ae Domini verbis alloquitur . In plerisque vulga tis supplicis ae dominum verbis preeau tibus alloquitur . Gallandius omisit ac , quod obesse sensui videtur . λχ I9 Idss. quidam apud Barilitum, Reg.
I. Pro d. S. , Rom. , et nonnulli vulgati Libera : plerique nostri cum Alm ., Parrh. Lamina ex Virgilio l. 2. Aen. U. 4o . Adeaelum tendens ardentia lumina frustra r- Lumina : nam teneras arcebant vincula palmas . Conser Prudentium Per. S. V. 233. Cellarius sequitur , et codici Cant. tribuit Lumina . Grun erus in cod. Cant. inuenit Libera , et id praetulit, quia sic legitur in Prosa . Verum repetitio elegans verbi Virgiliani , ut versui valde accommodata est, ita in Prosa per explicationem libera opportune exposita est et niSi suspicari etiam velimus , in Prosam me nisdum irrepsisse , ac legendum . ut in carmine, lumina, tantum lumina , libera. In vina
deSerta pastor Ouem , cum gratulatisne recollisens , allocutus est dicens r Amen
dico tibi, hodie mecum eris in Paradiso . O mirabilis , et divina promissio lparadisum se dicit intrare, qui properambae ad inferna desceiadere, quatenus edo ceret . nullum tempus existere , quo do minus non sit Dbique praesens . Vt enim . latronis animum iam beati mortis foris in idiae vacuaret, non tantum t inquit,
Hodie mecum eris in paradiso, υhi flore perpetuo blanda per afros ridet amoe-LIA.
la variant etiam mss., et editi : sed reistinere praestat cum plerisque vincula ratione eiusdem imitationis Uirgilianae . Quod enim Cellarius cum Alm. praesert vulnera , quod miseri crucibus clauis assi xi essent, non funibus alligati, hoc nihili est enam rursus Sedulius ait V. 3 3. Post vincla reueis , . s) Deprauatus sic erat vetus codex inrietinari pa mescebant. Nam postquam otium quae iam desociare meruerant. Id edicinam attulit Iuretus . Infra Gallandius coni ieiebat staradisum secum dicit pro paradisum se dieit. Sed sortasse auctor se pro eum aut pro seipsum posuit. t in Videtur aliquid deesse , ut Non tauri tum , inquit , Meminero tui, sed hodie ete. Ita Gallandius suspicatur . 224. wophensius coniicit interque bea. te - Conspicuos , vel interque malignus, scilicet serpens . Refragantur vetera omnia exemplaria : neque male est benigne , siue intelligas habitare benigne , sive hortos benigne conspicuos . . '
357쪽
225 Conspicuos pomis non deficientibus hortos
Ingemit antiquima serpens liabitare colonUm. Ambo igitur varium diuerso calle latrones Aggressi facinus violentum grande Patrarunt. Infernas adit ille fores , adit iste supernas, 23o Ille profunda seviens Penetrauit cim stra gehennae,
Abstulit iste suis caelorum regna raPinis . Interea horrendae sita ito VCncre tenebrae, Et totum tenuere polum, Inaestisqiae nigrantem Exequiis teκere diem , Sol
nstas , et irriguis υoluptas fontibus enutrita , Pulchrosque molliter per hortos infusa , totum grata suavitate laetificat, interque beatos frondibus ramos , nc nul Iis vltra pomorum decipientibus insidiis serpens insemtiit ille tartareus , antiquum sine lapsu de9ere iam coloniam . Ambo is itur Dariis eurrentes motibus latrones , iter diuersi callis intia sint , ac locis remotiorious imminentes, discretam
Σ23. Hie rursus Kophensius coni Icit δε- cipientibus pro deficientibus : quae coni ctura eleganti acumine valde se Arniet nio probabat: nimirum quia in caeli paradiso poma non decipient, ut in paradiso terrestri . Scriptura communis den tat perennem copiam fructuum . In Reg. I. aliud prius fuit. Propterea veram crediderim coniecturam Mophensii , quum Prosa non pomorum iugem ubertatem indicet , sed insidias decipientes excludat. 226. Nebrissensis suspicatus fuerat antiquus serpens ex Apocalypsi cap. Ia. V. 9. Draco ille magnus , serpens astiquus , qui vocatur diabolus . Revera in meo codice est antiquus serpens:erat id etiam in Rom. , sed in hoc correctum est per antiquum. 228. Tria epitheta uni substantivo ac commodata , varium violentum granae .
autem idem accusativus facinus pro nube Comscos
factis Diolentiam perpetrarunt. Ille fores
inferni intrauit , iste stipernas irrupit. Ille ealismi profundae submeratis , clau-εtra Penetrauit gehennae. Iste lumen clarae lucis ingrediens , caelorum regna diaripuit .
Interea subito totus est obscuratus mundus,tenebris repentinae caecitatis ρο- Pressus , ac maesta nebularum mole perinfusus funereas dies celebrauit exeqtitar .
viroque verbo aggressi , patrarunt. Alii interpungunt facinus , violentum grande patrarunt , nimirum patrarunt violentiam grandem , vel aliquid valde violentum. Alii Aggressi facinus violentum, grande patra, runt , videlicet patrarunt aliquid grande , rem grandem . Planior est sententia , ut nos exponimus : Ambo diuerso calle aggressi sunt , et patrarunt facinus Varium , violentum , grande . Neque Obstat prosa. 23O. Cant. , Ald. , et quidam alii vulgati petens : alii sequens , cuius glossa est in codice Bur manni petens. 23 I. Vs. Barthii scribit Austulit. Σ32. Ald. Solem obseuratum in plenia
iunio praeter naturam . Poel m. Tenebrae . di Uet. I. horrendi : corrige horrendae . . a 34. Meus tenuere diem , Rom. traxere diem : lege texere diem, quod pulchre
358쪽
et 35 Abscondens radios , tetro Velatus amictu, Delituit, tristemque infecit Iuctibus orbem .
Hunc elementa sibi meruerunt cernere Vultrim ,
Auxiliis orbata patris , Iaetata Per Ortum, Maena per occasum. Nam lux ut tempore fulsit ago Nascentis Domini, sic, hoc moriente , recessit,
Sed sol radiis remotus absconditis , te. ruerunt elementa sortisi, vi cuius ortu tra velatus palla, delituit, Orbemque lu- laetata sunt, tristarentur occasu . Sicut Gihus alienae noctis infecit. Talem εὼ enim, domino nascente, lux Claruit, ita, quidem Uultum patris orbata εolatiis me. morsente, discessit. Tunc stella per diem
233. Iuvencus I. 4. U. I 49. Abscondet furuis rutilos umbris radios sol. Variant in M. , et editi: nonnulli
Dilituit, plerique melius Delituit. Pro in- feeit schedae Poetna. impleuit, Ald. , Reg.
. repleuit. Prosa tuetur infecit. Post hunc verbum Reg. F., Ald. , Fabr. addunt hos
tres Tota sibi oppositum fratrem quod Delia haberet , - Quum suberat terris , super ille in eulmine eaeli, - Impia perpetuam timuerunt secula nociem . Nonnulli pro super ille exhibent supera ille . Plerique
editi omittunt hos versus , etiam Parrha sius , cui salso eos imputat Arnizenius. Nss. nostri omnes , aut sere omnes eos
ignorant : nam codo Reg. f., ut alibi dixi , descriptus ex editione Aldi videtur. Desunt etiam in Ang. codice, et in Albanio . In ms. Barthii deerant duo primi versus , aderat tertius , qui eκ Virgilio depromptus est Georg. l. I. v. 468. Impiaque aeternam timuerunt secula noctem . Barthius i. 34. Advers. c. 7. duos primos versus non esse Sedulii ait , immo contra sententiam esse 2 non enim naturalibus causis hanc relipsin tribuit Sedulius . Verum hi versus , cuiuscumque tandem sint, naturales causas ab eclipsi exeludunt: non enim sol desieit in plenilunio , et quum' luna subest terris, ac solem sibi oppositum habet, sed quum inter solem, et terram ponitur . Eo igitur magis secula impia perpetuam noctem timerunt,
quia eclipsis solis in plenilunio contigit.
Nebrissensis , qui eos versus legit , ad verba suberat terris sic exponit: Quia si tunc plena erat luna, videlicet die I 4. mensis , necesse quoque suit, solem hora diei sexta
esse in culmine caeli, et lunam in anguinto noctis inediae . minime vero puto , eos versus Sedulii esse , non solum quia am Ss., et Prosa absunt , sed etiam quia Sedulius non solet sabulosa nomina usur. pare . De tertio vel sit Impia dubitat Arnt-zenius in Miscellan. cap. I 6., et suspicatur , inserendum esse post hunc versum
236. Delituit .a 7. Cod. Barthii, schedae Poelm . me tuerunt , quam scripturam defendit Bariathius . In Prosa est meruerunt: ita etiam in plerisque mss. , sed in oti. I., et in Reg. I. aliud prius fuerat scriptum . In Reg. 2., et Ott. a. merebant, vel maerebant, sed in Reg. 2. aliud fuit. Fortasse Sedulius voluit maeruerunt, quod sit trisyllabum per
synaeresin: hoc exprimit supra verbum tristemque , et mox Maesta per occasum . Priscianus l. 8. ait , in usu non esse praeteritum maerui a maereo, maeres : Sed non
valde id morari nos deberet in Sedulio .
Interea sequamur eodicem Barthii metuerunt , non tamen eius interpretationem , metuerunt cernere vultum Gristi morientis , sed potius vultum, seu faciem orbis , eclipsi , et luctibus tristis. 238. Vet. I. laetaque corrige laetata. In Reg. I. ex laeta factum laetata .
359쪽
Non absens mansura diu, sed mystica signans Per Spatiram Secreta suum; Piippe ut tribus horis Caeca tenebrosi latuerunt sidera caeli, Sic Dominus clausi triduo tulit antra sepulcri . 245 Nec tellus sine cIade fuit, quae talia cernens Funditus intremuit, dubioque in fine supremum
Expatiit natura modum, ne cogeret omnem Sui II inus apex inferna petens Succumbere molem, Auctoremque Sequens Per tartara mundus es iret.
25o Sed pietas immensa vagas properabat ad VI aras ,
Perdita restimens , non consistentia Perde HS .
Lit, modo nec in nocte comparuit. Sed quamquam caelo , terraque flvitiuum lumen abscessit, non tamen diuintius in hac remotione permansit Per ψsa temporis interualla suspensi , magno DLlum couuenire mysterio. Nam sicut tribus horis mundi facies tenebris oppreSSasvhiacuit, ita dominum triduo clausumttimuli sepultura contexit . Nec tellus si ne clade tunc astitit , omnihus contre
244. Urb.atra sepulcri,quod serri poteat. 24s. Aldus Terrae motum horrendum fuisse in morte Domini. Meus Terra tremuit . di Schedae Poel m. Non tellus : me lius Nee tellus . Uarius usus huius phrasis sine elade obseruari potest in Indice verborum Dracontii . 2 7. Barthius malebat obitum pro modum : obstant veteres libri . Modus supremus est finis ultimus, seu terminus mensurae . In prosa est termino dubio . 2 O. Vat. I. male traiicit, prius Perdira , tum Sed pietas . Phrasi poetica umbras vagas vocat de iunctorum animas .
Non ergo dubitari potest, quin Sedii lius
Christi descensum ad inferos elare astruat. Nebrissensis ait, umbras vocari vagas, quia poetae fingebant, animas per inferos vagari . Rectius puto , animas dici vagas , mens fundamentis, quae talis sentiebat admitti , mundique rata υenisse iam s. nem , dubio pependit natura sub termiano , ne summus εcilicet apex ad inferna descendens, Omnem Protinus molem secvm iugiter inclinaret in mortem , at isque propriam comitatu3 auctorem praeis
ceps in chaos mundus assueret. Sed illa pietas divinitatis immensa properabat clementer ad tartara , quo Perdita reStL
quasi vagantes, et errantes a patria caelesti : quod innuit v. seq. Perdita restituens. 2s I. Reg. ., Vrb., taeus , ROm ., Alb., Ald. nec pro non . Arnizenius Parrhasio tribuere videtur restituens, sed non consistensia , quod pessimum dicit: et reuera obstat lex metri . At Parrhasius leui diserimine a ceteris exhibet restituens, sed non eonstantia perdem , h. e. , non Perindens constantia , siue consistentia . Cellaiarius , et inopkensius hallucinati sunt, putantes , Sedulii mentem esse , perdens non consistentia, l .e. , crimina , ea , quae a deo non instituta , aut creata sunt. Aliud hie agit sedulius : Expauit natura , ne munisdus periret . Reponit Sedulius t hristus ad tartara properabat, non Ut mundum , et ea , quae consistebant, perderet, sed ut restitueret perdita .
360쪽
NDlIa tamen tanti metuerunt signa pericIi , Qui dominum figere cruci, quin insuper haustum Quum peteret sitiens , unus de plebe nefandatis 5 Peniculo insusum calamo porrexit acetUm. Mameteribus populis in deteriora volutis Conueniens liquor ille siait: nam dulcia vina
Siciat in horrendum dum conuertiantUr acetum ,
A mensis proiecta iacent: ita tempore Priscost 6 o Gens accepta deo, Π Unc est odiosa Pr ago. Ergo ubi cuncta boni completa est passio Christi,
tueret, non Instituta GPexaeret. duumque
talia cernerent euenire Pericula , qui dominum ligno crucis cisfixerant, nequaquam expauerunt. O signa tot praesentis metus inaudita Prodigia . Quin insu. Per quum Potum Sitiens postularet, Unus de plebe saeuissima Spongiam calamo nexu t, et acetum eius ori porrexit . Ο quam Iudaeorum menti nequissimae Ii.
quor fuit ille conueniens i qui deterioras C Η232. Neus Areto potatur . Ald. Acetum porrectum sitienti Domino. I Uat. l. timuerunt: adii metuerunt , quo spectant menda in Rom. meruerunt, et in meo co- .dice mutuerunt. 233. Reg. I. r recte factum quis.
233. Nonnulli scribunt Penni lo : alii
Peniculo .a 6. Plerique nostri mss. scribunt Matris etaeribus . Nonnulli Manueribus, aut Maneeribus, aut Manseribus, aut Mameribus , aut Mamseribus. In Uulgata Deuter. c. 23. v. a. scribitur Mam e , retenta voce hebraea , quae nothum significat. Non ingredietur Mamvr , hoc est, de scorto natus, in e lesiam Domini . Venantius Fortunatus I. I. carm. q. V.73. usurpauit agmina manetera . Canonistae seminae prostitutae filios maneteres vocant: Maneteribus scoris tum , sed moecha nothis dedit ortum .
Vt seges ab spica , sic spurius ea ab ami-
fdelitatis , Mana eres vj sunt υocati: εicut Dina suauia, quum fuerint in acetum triste coriuersa , cunctis a mensa
rum populis repulsa iactantur, ita gens ista feralis,et impia,quae Priscis te oribus des placuerat, nunc odibilis , ac
in eryo beatae dominus Omnia passionis impleuit, animam protinMS uam LI A.
ea . - Dant naturales , quae nobis sust speciales .
v) Vetus eodex reserebat metirer pro Manderes, et tangens ista pro ita gens ista. Supra sorte legendum expauerunt ob signaete. , et a mensarum poculis pro populis . 238. Plerique mss. , atque editi quum :Reg. I., et alii dum . oti. I. conuertantur, sed correctum conuertuntur . 239. Arniz. mensa pro mensis . Parrh. sic pro ita . Reg. I. sic, d. S. ita . 26o. Rom., Urb., Oti. I.,Parrh., exosa oceteri odiosa : etiam in Ott. I. sorte prius suit odiosa . 26 i. meus Expirauit. Ald. Iesum exispirasse, et multa Sanctorum corpora re. suscitasse . - De epitheto boni , quo Christus per excellentiam insignitur , videri potest Theophilus Raynaudus i. a. Sect. I. cap. ., quod nouo titulo inscripsit,