장음표시 사용
171쪽
teantur, Eucharisiam esse carnem Seruatoris nostri Iesu Chri- si,quaepropeccatu nobispasia ea, quam Patersua beni itate 'suscitauit. Quibus in locis vides Ignatium & Pauli de Christi doctrinam apertissime sequi; qui dum usum &administrationem insinuat, ad unam speciem panis nimirum, nulla vini facta mentione hortatur: dum vero veritatis Sacramenti per consecrationem meminit ivtrumque corpus dc sanguinem, vel etiam carnem Seruatoris producit. Atque proinde sapienter de conueni. enter admodu Christi doctrinς assentitur, qui dum veritatem carnis & sanguinis sui in Sacramento turbas edocet; utrumque,& carnem dc sanguinem nulla facta specierum mentione,coniungit: at dum modum &ra tionem sumptionis suauiter explicat, panem tantum insinuat: Ego, inquit, .m panis vita, Sosam pan G- Ioan. cnus,panis de caro, qui manducat hunc panem, vivet in aeterinum. Sic Ignatius, per praeceptorem suum Ioannem:
i doctrinae Christi factus particeps, unam tantum proponit speciem, quando de usu & sumptione loquitur: Si quis, in q ut i, non fueris intra altare faudabitur panc Dei. Framte panem, sui in medicamentum immortaru
- TtR TvLL IANus vero priscae vetustatis quasi monimentum, etsi pro suo more grauiter breuiterque, tamen non obscure,antiquum & Apostolicum sub una specie ritum communicandi, diuersis in locis, memoriae prodidit: qui certe ob breuitatem temporis ab ipsis Apostolis vitiari non potuit: Sic enim ad uxorem scri- - νυ suadet ne post obitum gentili viro nubat: Non Lib. i. . 'ραιὰ- siet maritur, qui ecreto ante omnem cibum es,d siue no utam credit esse, qui dicitur,oc.Sa cramentum corporis Christi intelligit, quod Christiam antelucano tempore
172쪽
L;s a o secundum doctrinam Apostolicam sume
satione. bant, quemadmodum alibi scribit: Simititer destitionum diebus non putant pleriquescrificiorum orationibus interuentiendum, quod patiosoluenda sit accepto corpore Domini: ergo deuotum Deo obsequium Eucharisia resoluit. an magis Deo ob. Erat ' Nynnesunnior erit tio tuas ct ad aram Dei set ris' ccepto corpore Dominiis reseruato, utrumque saluum. HLoparticipati acrificis, o executio os scis. Eodenniplamemodo, de corona militis ait: Eucharistia Sacramentum o- in tempore victus cst omnibus mandatum a Domino, etiam amtelucanis cartibus,nec de aliorum manu quam praefidentis ι-
md certe ad fractionem panis com ode reserridebet,frangentc enim & dante Episcopo siue sacerdote, panem consecratum manibus sumpturi accipiebant. L;b E. Atque hoc ipsum conuenienter explicat idem Tertullianus alio in loco; dum Christianos reprehendit, qui &Gentilium sacrificiis & Christianorum sacris interesse consueuerant: Tota die, inquit, ad hanc partem zelus Dei perorabit ingemens, Chriatianum ab idolis in Ecclesiam venire, de aduerseria illicina in domum Dei venire, attollire
ad Deum Patrem manus matres idolorum, his manibus adorare , quae foris aduersu Deum adorantur, en manus admouere corpori Domini, qua daemoniis corpora conferunt,
Priscelus semel Iudaei Chrso manus intulerunt, si quotidie
corpus eius lacessent. O manus praecidendae. En vides panem solum nominari, panem summo mane ante omnem cibum appellari, panem manibus attrectari, quod maxime fractioni panis Apostolorum conueniebat. Aduertis diuersis in locis nullam calicis, nullam vini aut alicuius liquoris speciesia vel administrari vel accipi. Vides per omnia primo ritui Apostolico Tertullianum hoc in Sacramento consentire; ut, etiamsi velis, calicis
173쪽
speciem ab auctore extorquere non possis , cum in iis Iocis solum administratione & usum Sacramenti coma memoret. Ita tamen,ut Sacramenti veritatem &sacrisi cij maiestatem testificetur,&eius modum ritumque sua scipiendi sub una specie aperte declaret. Hanc ipsam Saacramenti sumendi consuetudinem coetaneus Tertulli ano Origenis praeceptor, Clemens Alexandrinus ab A postolica panis fractione promanasse docet, cum ait: Eliam Eucharisiam cum quidam, ut mos es, diuiserint,perimittunt, unicuique evoculo eius partem sumere . Hic aduertis, sine calice partes Eucharistiae diuidi & distribui populo,ut quisque partem cum omni veneratione & sui
Dio NYsius Alexandrinus inter saeuas tyrannidis Decij tempestates, martyrum Christi egregius tutor, dc ipse confessis r , consuetudinem in sua Ecclesia aegrotis sub una specie Sacramentum administrandi fuisseditu cide admodum memoriae prodidit, cum Fabio scribens enarrat, quomodo Serapioni viro alioquin integerri mo, ob timore tamen supplicioru lapso,Eucharistia sub una specie panis per puerum sit deportata & tradita: iriquit Dionysius, testc Euscbio, quidam Serapion amniins -- pud nos Delissenex, qui licet magnam vitae partem integia o T incorrupte transegisset, tempore tamen persecutionis pra aem imbecillita re animi lapsius est. Husaepenumero in Eccus d
recipi supplexpo labat: sted nemo,quia idolissacri casset,
eius ρο lationi aliquando austuliauit, quin ingrauem momme σμγ' detibens, triduo deinceps mutus cst ab que sensu vixit: quarto autem die paulula releuatus nepotem adse accersit , ciasioquitur: Ghili, me detinetis roperate obsecro,o me ouus dimittite,aliquem ex presbyteris aduoca adme. Gatum . dixisset,item uomuiu luercurrit adpresbyterue noxiam
174쪽
erat. Ne fortὸ morbo vexatus, accedere ad eum non poterat: Sed tamen, quoniam a me quidem mandatum dabatur, ut, qui iam essent vita emigraturi, Sanctorum m steriora Idummodo peterent, o vel maximὸ antea, dum integra valetudine, rioasariisse erant, upplic petiuissent participes flerent, silcscum pace di- . miss/,obonasse confirmati, ex hac luce decederent ιpuero exi 'Pam quandam Eucharisiae partem dedit , praecipiens, ut eam madefactam in ossenis infunderet, quam puer scum adferens, rediit. Cui iam appropinquanti,pri quam cum eo, quo e bat,intraret aedes, Serapion denuo recuperata voce dixit : H nisi Pyramesnon potest venire presbyter,tu tamen prasea, quod tibi in mandatu dedit, cst dimitte me abire. Particulam rarari igitur puer,quam apportarat , madefactam in os senis infudit. tque ille simul atque eam pedetentimper fauces demiserat, ρ- . His ilico exiremum stiritum edidit. Haec fulius ideo ex Eusebio reseruntur, ut intelligatur panis fractionem a Christo dc Apostolis traditam, in Ecclesia inter acerbissimas etiam Christianorum aerumnas incorrupte perdurasse. Seruabatur quippe in sacrariis Eucharistia sub specie panis, migdi ei,
quemadmodum manifeste hic patet, ut fractae particu- π:
latinfirmis&peregrinis distribuerentur. Vnde apposite, pro infimparticulam quandam,ait, missam, quae non nisi pani at tribui potest, ut madefacta aliquo liquore ab ariditate, vel ipsa vel aegroti fauces vindicarentur, &sic facilius ab aegroto sumeretur. Neque vero presbyter tam accurate &sollicite puero praecepisset particulam panis irrigari madia G& imbui, si vinum pani adhibuisset. Commode enim panis vino maceratus ab infirmo,sine aliquo alio liquo- μυ--
resumi potuisset. Sed speciem panis tantum a presbytero datam,& per puerum deportatam fuisse,clarius paulo post ex Prospero simili exemplo patebit. Et nequispiam ex Sacramenti per laicos deportatione offendi
175쪽
posit, operae precium arbitror monendum csh, Ecclesiam Dei per Cocilium Rhemense eiusmodi ritum correxisse: inquit, ad notitiam nostram, quod quidam presbyteri in Iantum parvipendat diuina mysteria, is Lico vel seminasacrum Domini corpus tradant deferendum infirmis, Urquibin prohibetur,nesacrarium ingrediantur, est. CYPRIANus vero sanctimonia&martyrio clarissimus, sub iisdem temporibus plurimis ad modum scriptis testatur, apud Christianos usitatum fuisse sub alterutrari stri specie Eucharistiam suscipere, ita ut facile intelligatur
nullum praeceptum de communione sub utraque spe-
h. cie a Chrsito vel Apollo lis datum, Ecclesiam tunc pro lo M ur. fluenti Martyrum sanguine imbutam , agnouisse. Ipse enim Cyprianus docens, quam grauibus mulctis a fide vera ad idolorum cultum tempore tyrannidis lapsos, - tum maxime in Sacramenti Eucharistiae sumptione Deus castigare solitus fuerat, ita de una specie exempla refert; ut communionem sub una specie frequentem fuisset crebram, sine ulla controuersia statuere debeamus. Prae te ac tese me se, larquit, accipite quid euenerit. Parentes friefugientes, dum trepidi nimi ibi consulunt ob nutricis alimento diam paruulam reliquerunt, relictam nutrix detulit ad Magi atur. Illi ei apud idolum, quo populus co- ebat, quod carnem necdum posset edere per aetate, panem mero mixtum, quod tamen Ur i um de immolatione pereuntium supererat, tradiderunt. Recepit filiam posmoda mater. Sed factnm putati commissum tam loqui er indicare nonpotuit, quam
Mis, a Nec iste fere prim potuit nec arcere. Ignoratione igitur obre- sacrificatibus nobis eam stecum mater inferret. Sed A . . c, en puelia mixta cum sanctis,precis no ae is orationis impa- νε - tiens,nunc poratu concuti, nunc mentis Uu carpit Euabudaractari, et sit tonore cogente quibuspoterat indiciis costen-
176쪽
liam satin simporibus adhuc annis rudis anima fatebatur. Vbi
verossennibub impletis, calicem Diaconm offerre praesentibus coepit, o accipientibus cateris locus eius aduenit, faciem suam paruula instinctu diuina Maiestatis auertere, os labiis obturan- ribuspremere,calicem recusare videbatur. Persitis tame Diaconus, o relucranti licet, de Sacramento calicis infudit,lunυλquitur singultus cst vomitin iis corporeais ore violato Eucharistia permanere non potuit. Haec mani testa Cypriani nara ratio interpretatione non eget. Omnia plana & singula clare admodum notatur, sacrificium exprimitur, ministerium declaratur, usus Sacra meti indicatur, sub specie una Sacramen tu administratur,de altera specie ita penitus siletur,ut ridiculu sit de utraq; specie suspicari. Mos vetustus postulabat, ut qui manducare vel iuscipere via' tramque speciem per coditionem & ς tatem no poterant, altera tantum potirentur. Porrigitur a Diacono solenni sacro impleto puellae Eucharistia in specie tantum vini; quemadmodu abstemio sub specie tantum panis, ut sic quiri; Sacramento recreatus Deo gratias agat. Sed & dα alia psona maturioris artatis alterii animaduersionis ex Ibidem, emptu subiungit, dum ait: si vere,quae aetateprouecta, o in annis adultioribus consitura,sacrificantibus nobis latenter obrepsit,non cibust ladium sumens,o velut quae a venena Diaba inter fauces et pectus admittens,angi etaoma exaestuam te conclud smo ac it,erpressuram notam persequutionis, sed delictisu passa palpitas ct tremens concidit. Hic vides haes, lapsam,tempore sacrificij sub specie tantum vini sanguinem ad sui interitum sumpsisse. ete aut deinde subnectit,ad speciem panis p tinent, ut intelligamus co tepore nunc sub illa,nuc sub ista,nunc sub utraq; specie libere Ibidem. Eucharistiam administratam fuisse. Cum, inquit, dum auasea in qua Dominisanctumsit, manibus indignis
177쪽
uniasset aperiret , igne inde surgente deterrita en, ne auderet attingere. Proculdubio speciem panis non vini manibus coirectare conabatur,quam ex templo ut libcrum fuit teste Tertulliano) domum deportarat. Hoc ipsum sequenti exemplo planius declaratur. Et inquito ipsi maculatusscrificio a sacerdote celebrato . partem cum ederis ausin ea latenter accipere, sanctum Domini edere o contrectare no potuit,cinerem ferre apertis manibus inuenit.' Nee quenquam hic tanti stuporis esse arbitror, qui speciem vini edi, contrectari, manibus e templo ad conseruandum deportari posse contra morem antiquum dicat; Nec commode,nec ullo modo fieri poterat, ut specie vini in manibus gestaretur,&domi ad breue tempus in parua quantitate conseruaretur. Sed quomodo curiosii e templo in manibus ad theatra,&intes ludicram hominum multitudinem, speciem vini deportassent'
Scribit enim: festinans a lectaculum dimissia,ct adhuc
gerens secum, ut assolet, Eucharistiam, inter corpora obsigna meretricum tulit, plus damnationis meratus dejectaculi το-luptate . Difficile profecto erat inter laruatorum hominum monstra calices vel cyphos sinc aliqua effusione comportare. Cuiusmodi certe sacrilegi j suspicionem' vel stagi iij occasionem nunquam Cyprianus tacuisset, si, sanguinem Christi ad spectacula cum periculo effun-
dendi, leuiter comportassent. Sed, ut omnem scrupum ex animis eripiam,&maximae luci lucem maiorem a Lfera; Quid est quod Cyprianus multis in locis, tum maxime ex Cosilio Aphricanς Ecclesiς,1 Cornclio Romano Pontificc consensum petens, Martyribus, hoc est, iis qui ex lapsu reuersi per poenitentiam ad supplicia& cruciatus pro nomine Christi raptari debeant, sanguinem ministrandum csse diserte contendat ξ Anne aperte d
178쪽
cet, sum sub una vel utraque specie Sacramentum su- mendi,fuisse eo tempore liberrimu 3 Quid est,qubd tan- Communi topere poculum Domini Martyribus tribuendum urget, nulla panis facta mentione, nisi ut posteritati testa-- tum faceret , Christianos pro libertate nunc sub specie panis nunc sub specie vini,nunc sub utraq; Eucharistiam sumpsisse Nam ex consueto rerum effectu fidei nostrae adiuta infirmitas sensibili augmento edocta est, visibilibus Sacramentis inesse vita aeternae effectum;&non tam corporali,qu1m spirituali transitione Christo nos uniri. Ipse enim & panis,& caro,& sanguis, idem cibus, &substantia, & vita factus est Ecclesiae suae. Proinde quacunque sub specie vel panis, veI vini, Ecclesia permittente, sumpseris;& carne,&sanguine; & cibo,&su stantia,& vita ipsa Christo abunde terefocillari non du- bites.
ASSERTIO ILCommunio sub unasterie ab Imperio G pantini Magni ad Iustiniani imperatoris tempora; per fuit a quibusda Christianu usurpata , ita ut communio sub v-tras nullo modo sub ratione pracepti a Llouerit.
Concilium Magnum Nicaenum tempore Constantini celeberrimum, sapienter modum rationemq; corporis Domini religiose custodiendi tradidit, cum grauiter vetuit,ne Diaconi, qui sacrificandi potestatemno haberent, yllo tempore corpus Christi sacerdotibus X minb
179쪽
ministrarent. Peruenit, inquiunt sacerrimi illi Patres,
snctum concilium,quod in locis quibusda ct ciuitatibus ,presi
byteris Sacramenta Diaconi porrigant. Hoc nes regula,neque
consuetudo tradidit, τι hi qui osserendiscrisicy non habentρο- restatem, b is qui osserunt, corpuου Chrsiporrigant. Sedo Agud
innotuit, quod quidam Draconielia ante Episcopum Sacramen- raseumant. Haec ergo omnia amputentur. Ex his Concilij v crabis illud sequatur oportet,corpus Chiisti diligentissime fuisse sub una specie conseruatu. Etenim cum nulla sanguinis fiat mentio,diaconiq; partim presbyteris tunc noofferentibus ministrabant,partim absentibus sacerdotibus ipsi proferebant &edebant,certo constat altera tantum speciem & conseruatam, et extra sacrificium ministratam fuisse. Quod idipsum ex Matisconensii II. Conacilio paulo post pa te bit,quod alta. Reliquias coseruataVu ris tradendas vino assero debere. Vnde Concilium Nicaenum apposite dicit corpus Domini a Diaconisededum esse, nulla potus sanguinis mentione facta. OPTAT vs Mileuitanus,acerrimus Donatisti cor nn sacri regiorum vindex, manifeste declarat, sola speciem panis in Aphrica, ex traditione proculdubio Apostolica, ad usus infirmorum & peregrinorum asscruari solitam esse. Ait enim: Obstim es, quod paulo ante dixisti, Ecclesiaminam columbam Christi in Canticis Canticorum dictam: Si una eaapud vos Ecclesia. una eis columba i quid eni, quod dicere voluisti, numerm maior eis columbarum ' Et quod vobis leue videtur cinus immane commissum eo, ut omnia'crosancta supra memorati vesti Epsopi violarent. Iusserunt δε- charisium canibus fundi: non esigno diuini iudicri P am sedem canes accens rabie ipsos Dominossuos,quasi latronesiam cti corporis reos, dente vindice, tanquam ignotoso inimicos, laniarunt. Neque vero hic vidco, quomodo speciem
180쪽
vini canibus sacrilegi illi Donatistae, ut nunc Caluin istae corpus Domini conculcant, canibus proiicere potuerint; una canes natura a vino abhorr ni, & porrectum pocillum dente ferino stomachantes fugiant. Panis species proculdubio vindex consuetis eorundem alimentis fuit, quem cum vorar ut in rabiem versi sunt. Hoc ipsum Optatus clarius & dilucidius declarat, cum ait; Eosdem sacrilegos Donatistas tum fregisse&rasisse altaria, tum calices cOfregisse,&in massΘs in foedum & turpem quaestum reduxi sth. Ergo egisse vos orasi e constat aliaria,
hoc tamen immane facinus gemmatum eis,ca regista etiam calices, Christi sanguinis portatores: Gorum species reuoca- sis in massis,mercem nefarias nundinis procurantes, ad quam nec emptores eligereta voluistis sacrilegi, dum inconsideratὸ mendid D. Pasii etiam esu comburi manu vestras , quia bus ante. nos eo em calices tractabatis. Eam rem tamen pasism mendi minuis. Emerunt forsitan in τμου δειοs sordidae
mulieres: emerunt pagani , facturi vas, in quibus incenderent idoli vis. Oscelus nefarium t Oscisin inauditum lsore Deo, quod idolis praestes, subduceret Christo, quod pro- sciat sacrilegis. Vides hic tantum calices fractos& vendi tos, non autem sanguinem susum fuisse , quod cer- maiori execratione Optatus detestatus fuisset. Si etiam sacrilegium in vendendis calicibus notatum fu- it; immanitas flagitij in effundendo sanguine admissi fuisset. Ex quo illud clarissime patet, hostias siue pa-aiis species asseruatas fuisse, easdemque prostigato su- rore canibus ex sacrario effusas, calices vero sanguine vacuos,fractos & sacrilegE venditos fuisse. Hac itaque utinam Optati verborum grauitate & iusta animaduersione Sacramentarij se castigatos esse animaduerterent; ut sic tantis sacrilegiis, dum sanctum canibus&: T a viam