장음표시 사용
81쪽
. . Patrum; qui seipsos probant, nec solum,quando Sacrae. DEis,ia mentum percipere cogitantis c d crebrius, imo quotidie,
frua-mut quin aliquoties in die seipsos probant, quando de gestis &actionibus suis, siue bonis, siue malis rationem a conscientia sua requirunt,quando commissos errores agnoscunt,dc concepta poenitudine detestantur,quando me- . liora proponunt,& sua corda semper noua Dei gratias stabilire nituntur. Vnde liquido costat, Aduersarios h cApostoli verbi male interpretari. Non enim praeceptuno bis semper obtruditur,quoties imperativi modi ver- . bum occurrit. Nouerint igitur ipsi, frequenter in sacris Scripturis, tales loqui di modos inueniri,qui tamen nec. Vimbram quidem alicuius praecepti prae se ferunt. Nam oratione Dominica, quot obsecro sunt imperati ui non Λ-ρὰν modi,Vt pote: Panem no rum quotidianum da nobis hodie rh--ς Φ DBBitte nobis debita nostra, cte. Libera nos a malo, sec. Quot M Z ruin nullus vel aliquam praecepti vim habet. His modi passim abundat Scriptura, scilicet auserere mundum crea in me Deus: Redde mihi iaritiam lutaris tui,ostirituprincipalicon mame: Converte nos Deus salutaris no- .ser,o auerte iram tuam a nobis: uerte faciem tuam a peccatis me :Deus, esto propitim mihi peccatori. Non igituri m-perandi modus semper praeceptum, sed aliquando petitionem,ut apparet locis supra citatis, nonnunquam etiam exhortationem seu admonitione significat, ut cum ait Dominus: Cavete autem ab hominibus.Itena Polite costmtare quomodo aut quid loquamini, erc. Vbi si praeceptum esset,grauiter peccarent omnes, qui cogitant,quomodo aut quid loquendum sit. Item: de, vende omnia, quae habes, da pauperibus. Frequenter cliam permissionem insinuant,vi hoc loco: Si persecuti vosserint in una ciuitate, fugite in aliam, o c. Item: Dormiuiam ct requiescite. Item: . doluite,
82쪽
soli retemplum hoc,oc. Et iterum:Godriacissuri s.Sic Q. ait Dominus spiritui malo,ut deciperet Achab mea ere, ita.Vbi nullum praeceptum, sed mera permissito si- '.. . gnificatur. Ad eundem modum,quod spectat ad presens institutum,non prscipit Apostolus Corinthiis,ut com dant & bibant necessario, sed duntaxat docet & monet, quomodo digne possint communicare. Atq; hic Apo stoli sensus euidenter tam ex praecedentibus, quam exsequentibus conuincitur, cum utrobiq; grauiter Corinthios coarguit, quod indigne communicarent. Similibus exemplis & loquendi modis abundat passim tam Σ304 x ' veteris, quam noui Testamenti Scriptura sacra: Seruus emptitius,ait Dominus,circumcidetur, c comedet phase. ' Non praecipit ut comedat phase; sed si velit edere, ut prius circumcidatur. Item: Peregrinus circumcidetur, ct Leuit. Io. tunc celebrabit.Item:Lavabit vestimentasua ct corpin aqua, Osic ingredietur in castra. Quae quidem Scripturae secra: loca nullum praeceptum, sed solam habent permissio nem, ac docent, quomodo possint ac debeant ista de center ac legitime fieri.
ASSERTIO VIII. His Apostoli merbis Omhes'in uno spiritu
, potati sumita' cassiem omnibus ad salutem. necessarium probarinon potest.
Η Apostoli verba, ne leuissimam quidem Sacramentalis calicis sui'ptionem prae se scrunt, nec quicquam iniis habent Aduersarij,quod urgere possint, nisi sorte verbum istud : Potatisῖmus. Sed nec ullum quidem in eo praesidium inucesunt 3 Quandoquidem
83쪽
Scriptura sacra frequenter hoc loquendi modo nul- lam intelligendo potationem Sacramentalem)utitur: Basson vino fornicationu stapotauit omnes gentes. Et rurisus: quasipientia sedularis potabit usum. Et iterum autem biberit ex aqua, quam ego dabo ei, ere. Ad quem modum Apostolus agit de mystica potatione, quando nimirum , cum tanquam recentes plantulae Christo pcrBaptismum insiti simus, eiusdem spiritu potamur, vel
potius rigamur, ut verbum Graecum .m ne ii μεν sonat,& Chrysostomus, Theophylactus,&Oecumeni ui ibi-dcm testantur; in qua significatione idem Apostolus hac ipsa voce superius,& aliquoties usus fuerat, quando diaceret Corinthuis: Aposiorigauit, sec. Et neque qui rigat, M. Item: ra laniat se quirigat unum ρnt. Sumitur enim,sicut illi relie probant, a diuersis herbis in eodem horto plantatis,elegans metaphora vel similitudo. Nam sicut
illae,quamuis diuerta sint,vna tamen aquarigatur,ut radices agant, confirmentur de crescant; sic vos in Christo complantati, peracrum Baptisma, licet plures ac diuersissimi, uno tamen Christi spiritu potamur, siue rigamur, quo m ora spiritu ac gratiae paulatim incrementa sumamus. Hari: ergi, mystica spiritus rigatio ad Sacramentalem calicis haustum non pertinet,sicut ex eodem Apostoli textu manifeste intelligitur. Cum enimescis mei: Etenim in io stiritu omnes nos in unum corpinia-ptieatifimus,sive Iudaei, Legentius uestrui uebberi, mox addit: Et omnes in uno stiri potati sumus. Atq; ut intelligatur non de Sacramentali calicis, sed de mystico spiritus potu sermone fieri,quo nimirum nouellae plantulς, . per sacrum Baptisma Christo recEns insitae,potatur, seu rigantur, ut crescant: Prosequitur, Apostolus eundem
mysticum sensum explicans, quomodo perillu spiritus
84쪽
potum,licet diuersa membsa simus,in unum tamen compus coalescamus. eo tu Christi spiritu vivamus. Qiyod ' si nihilominus Aduersarii colendant,Apostolum de ca- ML . licis haustu locutum esse,quaeritur ab eis, Qui sint isti o- μα mnes uno spiritu potati Z In tesne volunt eo numero . , comprehensos esse an exclusos. Si comprehensos volui, probent,necessum est,eos ex calice tuc bibisse sin exclu-sbs putant, quomodo sumus uno spiritu omnes potati Quod si contendunt solos adultos intelligedos esse,ru susquaeritur: Vnde hoc illi probent, cum haec eoru opinionec Scripturς sacrς,nec Ecclesiς Catholicae,nec OG - thodoxis Patribus, nec rationi sit consentanea,& manu seste repugnat Apostolo Paulo,qui verbis prςcedetibus:
Leonia. Omnes in unum corpus Christi baptiet artisumus, earadem v cem,omney,etiam ad infantes extendit,ut hinc certo cinstaret posteriora parte: Omnes unos trisupotati sumus, etia i t infantes esse comprehensos. Et quamuis permitter mus Aduersariis,Apostolum esse locutum de Sacrame- .. tali calicis haustu, quo panis etiam per synechdochen intelligatur,ut quida m eorum philosophari let: Non tamen hinc illi probarent, ex Christi praecepto primos fideles calicis haustum sumpsisse,vel etiam eoru post .i: i IOS ad eundem diuino praecepto teneri. Nam illi multa secerunt, quae nullam praecepti vim habent,nec post ros ad imitandum obligant, sicut de Corinthiis paulis post declarabitur. Vnde nec sub rationepraecepti aPa io referri manifeste videmus. .
Exemplo Christimis P Christiani nesadi mrisAspeciei communionem obeantur.
85쪽
ARgumentis hoc in loco se destitutos esse decla
rant Aduersarij, quando circa calicis usum exem- plum Christi nobis obiiciunt: quasi vero, quaecunque Christus cumApostolis egit,eaquilibet Christianus imi tari mox exemplo Christi sit obligatus. Qinmuis enim, ut recte dixit quidam: Omnis Christi actio nostrastissm- stem iactio, & ipsemet Christusexemplum suum nobis Proposuit,dum ait: Exemplum dedi vobis, ut quemadmodum ego Iomii. feci, ovos faciatis: rioni tamen exemplum Christi vim habet obligandi, nisi tantum in iis, ad quae , vel per Ecclesiam suam qualia sunt Sacramentalia,aut Adia phora, quae nonnunquam praecipiuntur, aut prohibentur)vel per semetipsum immediate nos ipse voluit obligare, ut sunt articuli fidei, essentialia, ut vocant, Sacra--υ .mentorum praecepta moralia,desiderium salutis&stu- .dium virtutum, in quibus nos sui requirit imitatores, dum ait: Discite a me quia mitissum o humilis corde . Et Mattia itiiterum: Esotepefm,sicut Pater vestir corosi erfectinea. s.
Item: Toste iugum meumsuper vos. Et at sibi Si quis vult -- 11. 1
ni reponi me,abneget semetipsum, o rοLat crucem seum ορ-
quatur me Demq; Exemplum dedi vobis, ut quemad odum ego feci,ita et vos faciatis. Q sensu quoq; dixi t Apostolus: Chrissupassu eupro nobi vobisrelinquens exemplum, GA LPe: quamini vestim eius. Vertantamen praeter haec sunt aliatam spiritualia, quὶ m&media quaedam opera, quae Α- diaphora diculur,&a Domino facta sunt,sed nos ad imitandum non obligant. Creavit ille namq; coelum & tetaram, patrauit frequeter magna& stupeda miracula,quae nobis non incumbunt imitanda. Er,quae praesentis instituti sunt, ultima coenam ipse cum solis Apostolis transe- Lud sit in magnoiccenaculo, idq; die Iouisvespcri,post irpica Ioan is, agni Paschalis coenam,&in pane azymo,praemissa pedu Iotio-
86쪽
Iotione; quae quidem omnia, & pleraque similia, clim'nec Christus imitanda nobis praeceperit, nec Ecclesia Dei iudicauerit retinenda,nec Aduersarij retineant, sed nec obseruatu necessaria recte putent; quid ergo mi rum,si circasmiles ritus & caerimonias, squalis est ritus sub utraque apecie communicandi) licet Clitisius etiam laicis porrexisset;nihil illius tamen cxemplo nos obligari credamue Cui quidem Orthodoxae ac salutari doctrinae, si non acquiescent Aduersarij, reddant ergo rationem,cur ipsi met non haec omnia, tanquam Christi praecepta, seruent, quae Christus in ultima coena circa pedum lotionem, tempus, locum, & alia similia gessit 3 Consultius proinde secerint, si venerandae Dominicae coenae mysteria ad Ecclesiae ritum salua tenuerint: & rudi plebecular calicis praeceptum, quod nullum certe vh- quam a Christo datum fuit,permadere desinant ac Christi Domini nouum ac salutiferum Testamentum inuiolatum seruent,qubd non calicis potatione,sed acerbissima Christi morte & amara sanguinis eius effusione,perpetuo confirm tum es e constat.
Nec Corinthiorum, nec Apostolorum, aut Apostolicorum elium exemplo datu ea praeceptum, quo vel primi Christia Mi, teleorum poriteri sub utraque oecie communicares H, vel unquam fuerint obligati.
Non satis scitae caussae fidere videtur Aduersam:j,cuni d imbecilli. a, ut praece lentiassertione argunden γ. ' I 3 . . ia
87쪽
Exemplum tarecurrunt. Obiiciunt namque Corinthiorum exem- .cis is a plum, quasi vero nos tanquam praecepta debeant obli-ν νυμι gare,quaecunqueCorinthij fecerunt,qui multis vitiis ac 'tari. ι nagitiis obnoxij frequenter ab Apostolo tanquam ebria ab σοι. osi, fornicarij ac schisnaatici grauiter ac merito reprehensi fuerunt. QSod si tantum exemplis Aduersarij tria Exempta. buunt, cur non audiunt,nec suscipiunt, quando nos ipsis vicissim ipsius Christi exemplum de ieiunio, castitate, paupertate, patientia, & mundi contemptu, aut etiam exemplum primorum fidelium, qui habebant omniacis ,h,a. comunia, proponimusὶ Nec propterea Corinthiorum exemplo nos urgere merito possunt, quod illis Apostolus utriusque speciei communionem tanqua salutarem concessit,cum nec id mysterib vacet, nec absque grauissima ratione factum esse constet. Cum enim sciret Apo-o 3- stolus duos esse ritus sub una vel sub utraq; specie communicandi, quorum neuter a Christo praeceptus, sed uterq; licitus,ac salutaris esset, videretque conuersisIu- mean - daeis quidem unam,gentibus vero speciem utramque so-r re gratiorem; in rebus licitis & adlaphoris Apostolus utrisque sese libenter accommodauit. Vt nimirum his utraque, illis altera tantum species porrigeretur, sicut . . alia multa non tamen illicita) initio nascentis Ecclesiae dissimulabant Apostoli, quin&permittebant,adcoque in phoia faciebant ipsi met,ut omnibus omnia fierent, dc sic plu- Christo i uctita cerent. Et quoniam apud gentiles mos m. erat, ut omnes gustarent de utraque parte sacrificiorum, quae daemoniis immolabantur, non item apud Iudaeos,
qui tempore legis de altera tantum fac itficij parte su-'mebant, nunquam de oblato liquore bibentes: Hanc ob rem Apostoli Iuda,is alteram, Gentibus utramque nri tanquam gratiorem speciem siciis et cinerunt, ne vider*
88쪽
derentur minus participare de sacrificio Christi, quam antea participabat de sacrificio idoloruim. Hinc etiam accidit, ut Apostolus Paulus unius tantum speciei meminerit, quando de Christianis omnόbus in uniuersum a. coram loquitur. uia unuspanis drvnum corpus,erc. Eiquia omnes de dem pane participamus. Ex quo iacile intelligitur ecemplo Corinthiorum praeceptum statui non posse,quasi Christiani omnes ad utramque speciem obligentur, cum & ex Iudaeis Christiani sub una tantum specie Sacramento uterentur. Sed haec ad Aduersariorum ars menta, ex Scripturis petita, respondisse sufficiat.
trum quorundam sententiae,ab Aduersariis ad probandam sub utraque specie communionem adductae, explicantur; simulisque declaratur,easdem Patrum sententias, nullo modo communionem sub utraque specie comprobarer Nullus enim est ex Orthodoxis Patribus, qui praeceptum diuinum communicandi -nio' sub utraque specie agno- 'ines
sia si gloridocuit - credidit, ritum sub utraquespecie comunicandia Christo praceptum,
89쪽
ceptum, aut Mo modosideli bm ad alutem necessarium,' varius speciei communionem improbandam esse.
v mmsset Retiosa M hanc longe verissima in esse, D. Augustinus tam suo, quam alioru omnium Orthodoxorum Patrum nomine luculenter his verbis comprobat: Nonpraecepit ες - uator,inqui t,quo deinceps ordinesumeretur Sacramentum; - A. in Apsol, per quos dissositurus erat Eccosas, seruaret hunc sicum. Namsi hoc illi mohuisset, utpos cibos aliossemper accipereium, credo quodeum morem nemo variasset, octaic in prς- senti merito nos dicimus: d si Christus aliquo praecepto fideles suos, ad utriusque speciei communionem obligasset; credimus quod eiusmodi praeceptum nemo unquam variasset sed potius omnes omnibus seculis, iu- xta Christimandatum, sub utraque specie Eucharistiam. sumpsissent; nec exstitimet quisquam ita temerarius,aut. arrogans, aut tam propriae, quam alienae salutis immemor, qui, tanqua sacrilegus, Christi Sacramentum mutilando, unam tantum speciem sumpsisset, aut ab aliis sumi permisisset.. At constat Ecclesiae Patres, viros, inquam,tanta sanctimonia, quanta rerum sacrarum eruditione clarissimos squos etiam Aduersarii aliquando recipiuntiadeoque Diuos ac Sanctos appellant) nullam unquam csrca speciem utramque praeceptum, vel etiam necclesitatem agnouisse, sed e diuerso, communionem
pius speciei tanquampiam, sanctam,&ex omni parte sum cientem ,& integram, frequenter sumpsisse,&aliis porrexisse, sicut in sequetibus apparebit. Quod iis, pro--o nunquam sectilent, si vel minimum alicuius praecepti
90쪽
cepti signum potuissent deprehendere. Verum etsi minime nouum siit , tamen dc admirationem & stuporem - inanimis nostris illud merito commouet, qudd hac in re tam solerter& accurate nobis priscos&Orthodoxo Patres obiiciunt, quos tamen pro sua artogantia, dum erroribus suis aduersantur , superbissime reiiciunt, a In asseri quemadmodum Lutherus scribit: 'Iam quanti errores in
u LE.'μ omnium Patrum Friptis inuenti sunt' quotus sibi i is pu-
damn. gnam'quotiesinuicem dissentiunt ' Et alibi : Diuina alai R. Ah, Masmecumfacit nihilcurem muge maini, muli Cy-- prian; millitiese Henricianae contra mesaren Demerra- reinfulgere non potes. Similiter aduersus Cochlaeum: που qui sunt ex Patribus, quisenserunt Sacramentum sua minute iustificare, esti etiam x ugustinus, ut Cochiamo en
di nihil moror hominum dicta , i i sp antium, o pu
ras humanos uextra Scripturas docentium. Sic Philippus NIelarichthon: Statim,inquit nitio Ecclesiae Scriptores veteres Obsiurauerunt doctrinam de iusiti dei,ctauxerunt caerimonias, e finxerunt esse peculiare ultus, fuerunt duriores, quam oportuit in praecipiendo coelibatu, mi erunt adhuc aliquam verecundam inuocationem mortuorum. Sic alibi: mustumst uiarum quae contama opinionum i solus no
ruxerunt circa caerimonias. Cesumus vero pro suo ido ingenio vehementer in sanctos Patres debacchatus Inst. lib. . quia veterer, inquit, quoque Hos video, alio haa memoriam μ' 'μμε duorsisse, quamositurioni Domini conueniebat. Et paulo '' post: Excusari iamen nonposse arbitror, quin albeti in actionis modopeccauerunt: miratisint enim potius Iudaicumscria fandi morem, quam aut ordinauerat Chrsus, aut Euanges,
ratio ferebat; 'n contenti enim simpyci ct germana Christiissitutionca legis umbram nimis defiexerunt mO-