Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

itaque corpus per bye men,&c.reliqua enim se recte habet. Ducetur corpus constitutione. J Post haec verba inserenda quaeda veniunt,Quae interpres per incuria omisit, ρ ἔμπρα

υππλ-x: αυνω γ θρας, silccae nimirum quae ei prius inerat. Strangulatione. 9Gricce, rHγγ. aestum igitur couertendum, ut antea meminimus. Etesiis. J inim venti sunt aquil

nes,sic dicti ab anno, uasi anni,quod statis & certis anni teporib.spirent: vel, ut aliis placet, ποκηα το ἐπι , id est a vere, quod scilicet nunqua dum illorii imminet tempus, mutetur. Hine est quod Plinius lib. .cap. 47. dixerit,nullos vetorum magis statos esse Etesiis. Incipiunt spirare ab ortu canis matutino diebus quadraginta, vel de sententia alioru sexaginta. Sic Aristoteles lib. 2. Meteorol. cap.s.scribit, Etesias post solstitium dc caniculae exortu spirare, idque interdiu, noctu vero desistere, quandoni nitru sidus sub tectra est. Aquilones et e vici autem qui caniculae ortum praecedunt, Graecis quasi venti. Iraecursores dicuntur. Quod testatur etia Plinius loco pauo ante citato, in eum scribens modum, Canicular exortum diebus sere octo aquilones antecedunt.quos prodromos ap- pellant. post biduu vero exortus constantius perfiant.Idem, Aquilones diebus quadraginta, quos E lesias vocant. Hinc recte Gal. lib. 3. fpid. ct.3.Comm. 6.scribit, Prodromos &. Etesias dirimere canis exortum. Dissicultates vero int stinorum a Adiiciendit,ut ipse dixit. interpres enim in conuersione sua praeteriit baec verba,ως- r Non ex aliqua obseruatione. ἹSicut Lycum & buius prcceptorE Quintum secisse constat : qui nulla habita ratione causae, haec innia de anni temporibus sola experientia esse perspecta aecognita tradiderunt, ut supra in praefatione etiam dictu est similiter Graece ἱα: αγκης, necessario.

212쪽

Si vero Hemi austrina ct admodum pluuia fue-

i rit , ver autem siccum 2 aquilonium, mulieret quiabus partim vere immiscnt, ex quacunque occasione abortiunt. Lua vero pepererint, imbecides ct morbo- sta intantes edent, ita G aut stitim pereant,aut inua.

liri ct morbosi vivant. Caueris vero difficultates in- . te umorum, ct lippitudines siccae accidunt Seniorib/u

autem suxione; , breui interimentes. IN hoc Aphorismo Hippalias duas temperaturas seu comstitutiones temporii non naturales, prioribus duabus oppositas refert:quaru quidem prima haec est,Si hyems, austri, na,hoe est,calida & valde pluuia id enim est εα- ,ut supra dictu est fuerit.Esse autem hanc constitutionem praeter natura clarii sit ex Hippocratis loco,que pr cedenti Aph ex lib.de Aere,aquis & locis produximus. In eo enim palam asserit,hyemen mediocrem debere esse mediocriter frigidam de humida: it enim,Hyems frigore id quod opportunum est,non excedat hoc est,sit quidς frigida hyems,at non supra modii sibi conuenientem. Si itaque frigida esse debeo hyems moderata,igitur austrina seu calida esse nequit Pr terea ibidem inquit Hipp.Hvenas moderata sit,no valde sic. ea sed mediocriter humida, Si medi0criter humida erit, vino sit valde pluuia necesse est Caeterum quod in quibusdam codicibus Grici. post verba iam explic ta insertum est,scia H licet, Od Mi ,hoc totum e pungendum esse, cum Mana expungen do,viro de re medica optime merit0 censeo; idque propterdum i ς0' rationes seqqentes, quas ille lib. I. Epistol.2.assert. Harum Mihi des Veroεροῦς prima est, Galenus initio Comment diserte dicit, i hanc temperaturam esse duabus in praecedenti Aphorismo expositis plane contrariam. si itaquς plane contraria est, isitur satis erit ut dicamus,si hyems austrina & valde plu-x uia fuerit Altera haec est,In expositione Aphorismi sequetis de eisde asens teperaturis,nil huic byemi ultra austrinam

213쪽

& admodu pluviam addita Tertia Gal. liba. Epid. Constit. 3I.Commenti .citans hanc sententiam, in 12 omittit dicens,

- - ό χειμων ἔπι 'M NUN γMnti. Quanquam latinus interpres praeter Grami codicis fidem adiecerit, serenaque. Quare haee ipsa dictio θ contextu,tanquam sputia,tollenda erit. Quarta, in libro de Aere,aquis & locis, ubilia e sen- tentia repetitur, vox in emendatioribu, eodieibus 1l4m' eo omissa est,Qusd palam si ex antiquo interprete, qui hune locum ita conuertit: Quod si contra hyems austrina, ni- 'misque pluuiosa fuerit, &c. Quocirca in Aldino codice, i perperam haec dictio addita est, expungenda erit. Nec eam recte Manardo Musa opponit. Visenta, Aristoteles

lib.I. Problem.'. causam eorum quae in hoc Aphorismo ab μHippocrate traduntur perquirens, non aliud hyemi epiti e- ton apponit,quam quod hanc ait esse pluviam & austrinam. sexta, Celsus libr. r. cap. r.hunc Hippocratis Aphorismum ita ad verbum est interpretatus: Si vero austri pluuiae que hyemem occupauerint, ver autem frigidum & siccurri est, grauidae quidem sceminae,&c. ubi iterum vocis A nullant mentio.Hactenus breuiter rationes commemorauimus,

propter quas hanc dictionem .ssA e contextu esse am uendam,tanquam supposititiam,iudicamus. Atqui instabit hie sortὰ quispiam, hancque vocem di 12 minime suppocritiam acriter contendet, quandoquidem ea etiam aliis in Iocis eoniuncta cum NM voce vlus sit Hippocrates, libro nimirum 1. Epidem.sectio. 3. Aphor. i.ubi sic scriptum relu

γίνMA δ υ νιτι , &e. circa solstitiu site aestiuuperinthum venimus, facta est autem hyems sicca & austrina. sic enim conuertendum, & non serena, ut supra demonstrauimus.Cui ita respondendum erit mos quidem no negare,quin alibi Hippocrates has duas voces - ν ι eopulauerit, tamen fieri no posse ut hoc loco λς γ c5mode cum Metio isti ουπ0 seo' vocibus coniungatur,nisi tranquil- . Iam significet adhuc constanter asserimus. Id quod orgine, singulas interpretum,qui in ea dictione interpretanda varii fuerunt, couersiones excutientes, monstrabimus.Trifariam aute hanc voce vinno interpretati sunt,quippe Leonicenus Leonisens serena heodorus tepidabantiquus interpres traquilla com

214쪽

t st

eonuersio improba

tur.

Serenum tempus.

Theodoti interpretatio rapi

Tepidum Quid

occasionEpribuerit.

Antiqui

interpretis conuersio hoe loco caeteris est tolerabilior.

uertit.Leoniceni vero interpretatione esse minus huis loco congruam notius est quam ut a me demonstrari debeat. que enim fieri potest, ut hyems quae est i r,hoc est, assidue Je sine omni intercapedine pluuia, sit etia serena,quum constet tepus serenum non esse aliud, nisi quod nubibus ne . bulisq: caret, atq; adeo pluuio contrarium existit. Accedit, quod Hippocriti& Galeno serenum non sed io potius dicatur.Theodori couersionem, qui tepida est interpretatus,ferri non posse, a nobis supra in explicatione Com.Galent. 8 huius sectio. abunde est dictum. Siquidem nullus est,pbatus & idoneus autor,qui voce in ea sit usus significatione.Praeterea si Azur vox tepidam significaret hyemem. temere ab Hippocrate adiecta esset,quod satis fui stet illud iroi . Quippe austrina constitutio, ut antea etia comemorauimus, qua non impense caleat, aut frigeat, tepida v

re sit necesse est.Tepidum enim Latini vocant, quod nec impense calet,vel friget.Sed mirabit hic quispia, qui factu sit. ut Theodorus vir utriusq; linguae peritissimus, in hac voceaei Aior interpretada salsus fuerit3 Respodeo,nulla alia de causa quam illii Galeni locus qui est in huius Aph. Cometari ix

mire deprauatus,fefellerit,ut paulo post in Annnotatio. n stris copiose docebimus. Quocirca etsi se intellexerit destitutu esse alioru autorii exemplo, tamen Galeni sibi sufiicere putauit autoritate, ut mirii non sit in eum errore tantu incidite uirum. Nunc itaq; neutra interpretationem vel Leonia

ceni vel Theodori, doctissimorum sane hominum,constare posse. abunde indicauimus. Reliqua est igitur tertia, antiqui nimiru interpretis couersio, qui traquilla interpretari voluit.Qua ego quide, anqua citeris meliore ac tolerabiliore contra Manardi eruditissimi viri lib. i. Epist. 1.& libr. s.Epist. .sententiam. praeferendam censeoridq; ea potissimul de causa, quod crebro etiam in ea significatione ab aliis atritoribus vox sit usurpata.Qusde Phavorino omnium, maxime colligi potest, qui ita scriptum reliquit. κ το α ρ, αι aeris est tranqu1llitas aut siccitas, aut serenitas, Quibus utique verbis uniuersa, huius dictionis significationes expressit. Quum vero in posterioribus duabus hoc loco accipi nequeat: ex diametro enim eu m pluuio siccum & serenum pugnant; necesse est vel in alte

215쪽

in altera usurpetur. Neq; obstat quod Manardus quaerit ac Resipondo obtrudit. Si hyems, inquiens, austrina est, quomodo traquilla3Na quo pacto fiat ut tranquilla & aultrina sit hyems, Gai

lib. . Epidem .sech. 3.Commen. I. exemplo totius anni, quem

eiusmodi fuisse Hippo.ait, luculenter ostendit ita scribens. Sed ut tranquillus potest, simulq; austrinus uniuersus annus dici, ita accipiamus. Ad memoriam reuocemus, multas nos 'vidisse tempestates tranquillitate priditas,& ventis caretes, ' 'non tamen eode inter se modo, veru hanc lene, mollemue &humida, illa sicca & gelida.Atq; haec omnino est serena . Le- 'nis aute seu mollis nebulosam & turbida costitutione parit, . austrinEmq;,& nonnunqua nubiu plenam.Contrariam vero huic, aquilonia,& ubi prorsus nullus in aere apparet motus, 'sed exquisite sit,quam vocat, traquillitas eiscit. Haud enim 'alius videtur aeris esse status, ac mari s .na ut illic semper est fluxus in alto vel maior vel minor,qui interim ob paruitate 'no apparet,nisi angustus eu exci piat locus, ita in aere quoq; 'omnimoda immobilitas ac quies haud videt unqua este, ta- ''me interdit nos quia motus est exiguus latet, ac nubes peas ''traquillitates cospicim',quet frequeter nobis stare videntur, cu reuera agitetur. Haec ille.Cu itaq; Galen. monstrauerit iis verbis fieri posse ut totus annus sit austrin' & traquillus,nemo subinde miretur,cu unu aliquod eiusde tepus,verbi gratia hyems,huiusmodi esse queat.Neq; quempia turbet quod Manardus lib. 9. Epist. 2. aduersus Leonicenu praeceptorem acriter disputans obiicit, nempe in hoc Galeni loco a nobis

prolato non legi απνrix ioci ram, x.Nam quanqua non legatur a me Gai .alia utitur voce sciliceti εψα,

quae ut ex Phavorino iam demonstrauimus, ide quod Ab ix K -- significat. Galeni em verba sic habet, ἡρμι - - νοε μίαν Quare de industria voce hanc quae in Galeni est contextu praeteriisse videt Manardus. Non obstat etia quod ris tran

ide ait vera tranquillitate quae vi autor est Arist. sech. 13. Pro- qm; μῆ 'blem. . nihl aliud est nisi quies aeris,cum austrina constitutione stare non posse, pscilicet in ea aer moueat.Na ut pau' tranquilli-lo ante e Gai .didicimus, aer nunqua non mouetur,atq; adeo late Arist. de Manardi sententia nulla prorsus erit vera tranquillitas, di si vo

necesse igitur est ut Arist.& Gal.alia intelligat tranquillita- trina nimirum in qua nobis apparet stare ac quiescere aer. n ε

216쪽

sit Muse lectionem esse absurdam admodum:nec opus suisse ut probaret testimonio Hippoc.austru in sine pluuiis spirare posse,sed potius sine nebulis de nubib'. Per ridiculum etiam Serenum est, quod serenum idem quod traquillum significare,& cum non id ςΠ3 aquoso & pluuioso consistere posse asserat Mus'. Na tantum quilium si est ab imbribus ac pluuiis serenitas, ut poetae aliiq; auto' Oifieare res serenum pro sicco posuerint. Quod si pontinus etiam in ut Musa

suis Cornucopiis annotauit . In ea tamen nic significatione censtuaccipi non potest,quod scilicet ad constitutionem siccam hi morbi, quos hic recenset Hippocrates, sequi non possent.Ee

quod Gal. in Commenta. scribat, contrario modo se habere hanc temperaturam prioribus duabus, quarum altera sicca& aquilonia erat, ut necesse sit hanc de qua hic agit,esse pluviam & austrinam .Quocirca cum nec Musa post Leonicen- num& Manardum recte hanc Hipp. sententiam enarrarit, quando constet ἔπι- r voce, quae assiduas & intercapedine carentes pluuias significet, dictione secum serre non posse,comodius est ut eam prorsus abiiciamus,aut tranquilla interpretemur.In enarrada hac prima parte longiores suimus,quod nemo,quod sciamus, illa recte exposuerit. Altera pars sic se habet.Si versiccum de aquiloniu, hoc est, frigidii fuerit,mulieres quib' verno tempore rita τe dixit, ut πιπσι παρω,id est in praesenti, ita ut Theodorus hoc loco non re conuerterit iuxta ver partus imminet,ex quacunq; Occa Theodoti

sione abortiunt.Causam copiose in Comment.suis exposuit conuerso GH. Animuduertendum aute hoc loco erit verbum in νιτρω- non pro

proprie ab Hippo.esse usurpatu,quod tame Mus; no vi by ης' ,

detur.Nihil enim aliud dicere voluit Hipp. quam quod hae

mulieresquibus in vere partus imminet,legitimu eius tem pus no expectent sed paulo ante illud abortiant.Quod sequetia etia verba cofirmat. subiicit enim statim. Quae vero pepererint hoc est ad legitimii riq; lepus in utero gestaverint,

imbecillos neq; enim Phavorino teste, aliud est qua

morbosos infantes parilit, ita ut aut statim peresti 'aut tin ,hoc est inualidi λεη enim, Phavorino autore interdu ide est quod αmeis & morbosi subinde vivat. Et sciendum hic verba sis ιντα non esse reserenda ad sequentia tepora queadmodu Musa putat.fieri enim potest, ut noxa qua c5 traxerunt in utero, spatio teporis emedetur:sed ad id potius

217쪽

tempus,quod statim natu ia infante excipit. Hoc itaq; tem more inualidi & morbosi vivunt.Notamen it inficias Hippoὶllud tepus superuixerint,quin recta victus ratione, aliisq;c5modis praesidiis vitiu in utero cotractu corrigi queat. Caeteris vero dysenteriae,&c. J Hic variant Graeci Hip. codices. Varis te' Alij enim habent,τνιοι δ' αὐρωι βροτεῖοι, ali vero, mrab m -- Gio ς in hane lectionem sequitur Philoth.nec non antiquus m 'ri' ' terpres,qui conuertit iunioribus. Fragnaentum lib.de aere, aquis,' locis legit τοῖσι b λor io. Sunt autem omnes hae lectiones bonae,& nihil inter se distant,sed tantum Hippocra. mentem explanatiorem reddunt, quidq; ille per τοπιν αλ ι intellexerit exponunt.Vut enim Hippocrat locere quae genera malorum in praedictis constitutionibus caeteros homi-

nes affligere solent. Quare iunioribus hominibus dysente- rias de siccas lippitudines accidere ait, pituitofis dysenterias biliosis autem lippitudines siccas,senioribus autem fluxiones breui tempore interimentes. Causas omnium Galeo in Commen .affert, ita ut non sit opus eas hoc loco reserre.

se habet teperatura. Adiiciendii, hec,quippe correctiores codices hoc loco habet ,δ. ἡ Γρασι:. In illo Graece, ὲπ' --. in illis scilicet temporibus. Ad ver. J Geaece,πfer6 NE, in ve

εI in distiaeerr H quod est: Humida enim ae mollia & rara secta hyeme serena corpora , facile ad intimas sui par tes ambietis frigid itate admittur.Quabus qu id e verbis O averstate ipsa logi' abesse possit no video. Na liyeme serena corpora poli' dura seca & desa qua moIlia, humida 8c rara reddere,noti' est q ut demostrati re egeat. Quare cu Leoni-

M,&c. Que sub inde sic est interpretatus: Corpora siquiti. lε humida mollia& laxa facta, hyeme serena ad intimas lux partes aeris ambietis frigiditate facile admittiit. Quasi v ro Hippo. & Galenus hic hyeme faciant serenam,atq; adeo

s n. frigid

218쪽

frigida, ut scilicet in ea nisus ad intimas partes penetrare queat,& no potius calida & humida. Fieri etia non potest, ut hyems quet calida est &humida ,sit serena, i mo potius erit fri igida & sicca. Deniq: absurdii admodu est, ut in una eademq; byeme corpora humida,mollia & rara fiant,simulq; intimae illorii palles refrigeretur. Et Gal. quide ipse non hyeme r frigerari intimas corporis partes, sed vere potius, qd frigidum de siccu esse statuit Hip asserit. Absurditate itaq; unam euitare cupies, vir bonus Leonicenus, in alia maiorem inciis dit.Quocirca quum Theod. satis perspectum haberet, OLM Theodo-

hoc loco serenitate significare non polle, tepidam nullo pro- et '

bati autoris, sciam,exeplo,cduertere maluit. Naea etiam L i r significatione ni Galeni sententiae optime quadrare, & nihil aduersari animaduertit. Veru ut supra satis copiose demon' strauimus,lim vox a ut in cotextu Hippocratis, nisi illum quem constat sui facere velimus ταθλα υσi-ὶ λήγω, in ea significatione accipi pon potest: igitur nec etiam in Gal.Comment Proinde locu Gal. esse deprauatum

neceste est:que restitues, si pro λυμ legas rim'. Nam haud dubie ita in melioribus Galent codicibus primo scriptum fuit. Cui accedit, his lectio Hippocratis meti sit costenta Πρῖ,utpote qui hac qum: sit dictione usus,dicens: ο νίτως b. niq; facilis est ammata Auor lapsus. Locus itaq; prin se

sens Galeni ita conuertendus erit: Corpora siquide humida, . ac mollia,& rara facta hyeme austrina. c. Grcce enim esse debet, ala τcμνήτιον Πιμῶνα. Ambienti a frigiditate.uGal hoc loco,ut Arist.etiam ii. i. Probi. s. uniuersam causam in veris

stigiditate refert. Jotra Musa in humiditate potius, resere-d in existimat, valde, mea quide sententia, inepte, Dum ver Muci sen. Hipp. statuat esse siccu.Fris iditate autem non posse esse cau- 'tia reis sim, aduersus Aristo.& Garenum,Scytharum& quorundam i Ny

Germanorum inani exemplo,cuius lib. I. de tuen .san.cap. S.

si lenus meminit, probare M usa conatur, qui suos infantessatim ab utero prodeuntes ad Rhenum deterunt, in eoque mergunt, idq; citra ullam infantium noxam faciunx. Atqui ς0gitare debuisset Brasauol .non esse miru infantes barbaro in istam in flumine frigido mersionem citra noxa tolera π,quii adhuc in materno utero constituti frigus ac calorem

sexu pulchre didicerint.Iacertis enim sedibus, citraq; Vua

219쪽

domicilia gens illa,quam vulgus Cinganos vocat, oberrae. Contra vero euenit iis qui in utero materno existentes Crobras istas mutationes tolerare non siint assueti: sicuti sunt nide quibus hoc loco Hippocr.Aristot. & Galenus loquuntur. Quare futilis haec & inanis est Musae aduersus tantos viros excogitata ratio. Longo tempore. J Graece, HusM: bris αλ at τα-xπλ H μῖνα opio ως,&c.Iana longo tempore calori aeris sunt assueti, offensi vehementer, Acc.

Exiles.JGraecὸ λεαμ, inualidi, ut supra est dictu. Quoniam

eerebru natura aptu est ad generanda pituitosa excrementa, quum refrigeratum non potest alimentum superare. Quae enim a sorti.&c. De pituitae speciebus copiose disserit sal. lib.et .de Disse.seb.c.6.Multa etiam de iis ca.Io. nostri Co

pendi j diximus. Propter eam qu est in hyeme caliditate. JEx hoc loco Gai .etiam satis perspicuu sit, supra no posse legi ista ad est serenam,sed calidam seu austrinam.Quia si serena hyems est, frigida etia erit. ut enim illa quae lar

late re' pter lentorem.JEt hie locus ab interprete non satis recte est 63 ς x esiuersus.Graeci enim sic est scriptum: a sagia μι υἱ- η' pxo st,la ἐς D ἱ λ ιν τε κI , α ντεμιαῖον edi τα δει ino ποιοῦ ita, His in M,O N . nam propter lentorem inter exeundu in intestinis retenta & immoranssem rq; ipsa propterqualitatem abradens,intestinorum dissicultatem efficit. Haec vero delata. JGraece, ou δ afori, σε πὰρ ἄμιν -, haec vero delata alias ad alium locii.Εxpungenda itaq: e contextu haec verba, ab unc loco. Siccas pituitas. Gr me, Mας,siccas lippitudines. Ita quod repente interimit.J Graece, ωρ τε ηαπίνουσὰπnMPm, ita ut repentὰ interimi. Stupidos fieri. JGraecλππ- me, resolutos. Velociter terminantur.J Graece, ταχμαν τα κραν arciouos, celeriter iudicantur.'Ita quod repente.) Vt supra,ita ut repente intereant.

220쪽

APHOR Is M. XIII. χ

Si anus sicca ct aquilonia fuerit, autumnus vero pluuius admodum 9 austrinus, dolores capitis hyeme sunt, O iusso aucitato, atque grauedinci: nonnullis

etiam tales accidit.

I N duobus qui hunc praecedunt aptiorismis, Hippocrates

I de hyemis& veris constitutionibus egit: nunc itaque de sequentium duorsi temporum , aviatis scilicet atq; autumni, temperaturis a moderatione declinantibus serimonem habet,inqu iens: Si aestas sicca & aquilonia, hoc est frigida fuerit,atque adeo a sua naturali temperatura quae calida est declinauerit,autunus vero valde pluuius & austrinus. Non aurem temere dixit Hippocr. ,- , id est, valde pluuius:nisi enim frequentes in eo pluuis fiant,a comoderatione sua non recessisse videtur,quandoquidem, ut supra in aptior. 8.enarratione ex lib Hippoc de Aere,aquis & locis ostensum est, incommoderato autumno pluuiae etiam fieri debent, sed mediocres. Talibus igitur existentibus aestate& autumno, per hyemem capitis dolores accidui. Quapropter malaquet pr dictae tempestates pariunt, non in ipsἴs vitiosis tepor it Ius, sed sequenti potius hyeme, quae natiua suam seruat constituti nem,eueniunt.Causa huius rei est supra in Comm. Ir.a Gal. exposita. neq; enim magnae sunt hae, de quibus hoc loco agit Hippinmutationes, quod in una duntaxat qualitate excellus fiat. Quippe aestas naturalem conroderationem frigiditate Autrumn superat,autumnus autem humiditate tantum. Non est enim n00-na natura frigidus, hic iterum contra Gai sentetiam asserere dci . Muaudet Muta: sed ma qualis,atq; adeo calidus etiam. Praeterea ia censet. in autumno morbi nulli propter praecedente aestatis intemperiem accidere possunt. Corpus enim in aestate exiccatum refrigeratum'; in eo qui subsequitur autuno pluuio admodum & calido ad mediocritate redit. Quum vero universus autunus valde humidus sit, propterea fit ut mediocritatem, quae in medio est,transcendat, corpusque nostrum plus iusto humectet:quare morborsi ita qui sequenti hyeme accidunt, causa existit. Siquidem humidus supra modum autumnus, cap .

SEARCH

MENU NAVIGATION