장음표시 사용
251쪽
quidem verbis, ut etiam Galenus ait, manifeste innuit,pri ris aetatis febres esse acutas. Causam Philotheus refert in materiam, quae nunc maior existit,& in vires paulo quam antea robustiores. Materia vero maior , viresque robustiores sunt propterea, quod in hac aetate minus est corporis augmentum quam in praecedenti, ut in Commentariis etiam1uis testatur Galenus: minus itaque absumitur. Quum igitur in hac aetate plus sit materiar unde febres procreantur,&. virium nihil mirum febres ipsas ex ea materia esse diu tu niores.Cur vero haec aetas sanguinis e naribus profluuiis Iaborat, Galenus in Comment.ostendit.
Illi estent. J Graece,' αἴ ποτε, illi fuerint. Aut legendum εισιν, sunt. Neque enim unus est omnium,&e ' Quod etiam libro sexto de Tuend. nit. docet,ubi sic scriptum re- Aetates liquit: Non est aetates annorum numero circunscribere, ςςxx - quemadmodum nonnulli fecerunt, nisi forte in latitudine. meso esto Pubeicere enim incipiunt aliqua, ubi quartumdecimum an-cunscribi num expleuerunt: quidam vero uno post anno, aut etiam non pos amplius. Illa aetate. JTertia scilicet,quq media est inter eos
qui iam detes ediderui, & qui pubertati proximi sunt Nam
ibidem febrium nullam fecit mentionem. Diserre tamen hic eas fore acutas e contrario innuit: quandoquidem dicat febres eius aetatis, de qua in hoc aphorismo loquitur, esse magis diuturnas.
Plurimi vero morbi puerulis iudicatur, hi quidem in qua Haginta diebus, illi vero in septem mensibus, aliqui in septem annisoronnudi quum ad pubertatem
accedunt. Auicunque autem puerulis perdurarint, nec prope
252쪽
ApHORΙs M. XXVIII. prope pubertatem desierint , aut forminis quum menserua eruperant, hi consenescere consseuerunt.
IN liac sententia Hippocrates monstrat, qua ratione morbi puerorum iudicetur. Inquit enim, pluriminabrbi λο nanque Hippocrates per abusionem pro morbo usurpat, quemadmodum diximus in explicatione aptior. 24. I.sect. nempe diuturni: de iis enim intelligendus venit Hipp. Galeno & Philotheo testibus , quum omnibus perspicuum sit, nullum simpliciter acutum morbu quartumdecimum diem transgredi posse, puerulis hoc est iis,qui in tribus praedictis cetatibus constituti sunta iudicantur in quadraginta diebus. Quadragesimus nanq; dies diuturnorum primus est decretorius dies,& finis acutorum ex mutatione seu degenerati ne,quemadmodum in Comment. etiam suis Gal. cribit. Illi in septem mensibus, aliqui in septem annis: sic perpetuo in iudiciis morborum septenarius numerus plurimum momenti habet.Nonnulli iudicatur, quum ad pubertatem accedui, veluti morbus comitialis. uius rei testis est metipse Hipp.qui aphor. 7.sect s. ita inquit: Quibuscunq; morbi comitiales fiunt,ante pubertatem mutationem accipi ut. Quibuscunq; autem vigesimoquinto comoriuntur. Ea de reno nulla quoq; in enarratione aptior. s.sech r.diximus. Et statim etiam hoc loco subiungit Hippo. Quicunq; vero morbi permaserint,durauerintve, nec prope pubertatem desierint, aut foeminis ubi menstrua erumpunt, hi longo tepore durat. Quippe tum excremetis malorii humorum expurgatis, nihil miru est morbos muliebres finiri. Porro aliqui codices prora rip. habent om γi ' ἐσλωον, nullo sensus discrimine.
Intelligere.)Graece, Moesy, licere. Primus eorum est ex. quibus,&c. J πρωτο A F τ et , ἐσχατη- P- wτα fla Mur Οεων, primus quidem est diuturnorum iudicatorius, ultimus autem inter illos qui acutos ex decidentia iudicant. Supra. J Nempe aph. 23.sect. 1. Ad quartumdeci
artatem. Atqui interpres maluit quartum lecimum annum conuertere, quod scilicet quarta aetas hoc tempore incipiat. Quippe in Comm. a. 6.tertiam aetatem usq; ad duodecimum
rus in i diciis morborsi pluri
253쪽
didecimumtertium extrahi scripsit. Quare nihil refert siue usque ad quartam aetatem dicas, peruenire,siue ad quartum- decimum annum,eadem enim utrobique sententia est.
juvenibus sanguinis stultiones, tabes, ores acu- tae, morbi comitiales, ct al, morbi,sed prccipue pra
dicti accidunt. T J Ippocrates, praeterita adolescentium aetate,propter catara tam a Galeno in Comment.expositam, nunc iuuenum morbos recenset. Perperam itaque intermes hoc loco adoles ruerpret' scentibus est interpretatus, ubi Hipp habet GDι ν απιο orixis in psi quum Graecis νεαοι κοί nihil aliud sit quam iuuenis. Et qui- deni halic vocem non significare adolescetem,e Gai euidentissimum fit qui in sii ix Comment. diserte adolescentu aet . . tem Hippoc praetermisisse scribit, quod etiam Philotaestas i otio, tur, Morbi autem qui accidunt iuuenibus, sunt sanguinis Tabes. spuitiones.Causam Gai copiose exponit. Τabes quoq; iuuenes insestat,quemadmodum apho. 9.s .s etiam testatur,dicens:Tabes fiunt maxime aetatibus a decimooctauo usq; ad M vigesimumquintum. Quibus sane verbis tam adolescentes Adolescen quam iuuenes tabe corripi innuit. Adolescetium enim aetas, xi ut alibi demostrauimus,a decimooctauo anno incipit, & ad Febita'a .durat au' quidem tempore iuuentus incipit, & ad tricecutae. simumquintum extrahitur .Febres acutae ob causas a Gai nMorbi co Com.adductas hac aetate fiunr.Morbi comitiales ut primo-- - genia qui de mala,ex praua victus ratione, ut in Com. ostendit Gal. iuuenibus accidunt.Per consensum vero a flava bilo os ventriculi infestante, atq; adeo propter temperaturam iuuenum, quae plane biliosa est, morbus is etiam accidit. Alij quoq; morbi, praeter scilicet iam dictos, ut sunt, Gal. in Com. sequenti,teste,quicunque ex flaua bile nascuntur . phrenitis nimirum ardes febris, cholera, & intestinorum difficultas. Praecipue autem in hac aetate praedicti morbi fiunt.
Illos qui consistentis artatis vigorem habent. J Graece st
254쪽
a inser M. Quas tetigit.J Graece, F ει ηιαμ, quas dixit. Licet.JAdiiciendum,tibi.Graece enim est, ἔπινέ . Circun-
stant ipsam. J Addendum,aetatibus. Graece enim legitur, aris με πιπιας αγοῦ uoluat λῖν Subsistit. JGraece, υριασιμ, remittit. Quyrest adolescetum. Graece, sumta sequar est iuuenum. Nam rem ita se habere. 4Graece, eγδότως εχ nam res ita se habere videtur. De morbis acutis. JGraece ποι F q. ω πυπῶν,de febribus acutis. Acutos,qui .JConuertendu acutas,quia refert febres, Myx πωριν, ut quae in pueris,&e. Et multis adolescetibus,&c. JGraece, im η - τοι Gie νε ιμ- γmris,& plurimae iuuenibus accidunt. In qua .JGraece. ερ' aqua ,scilicet flauabile. Sed secundum aliquid quod ei,dcc. JGraece,a siua τι π-mmi, secundum aliquid eorum , quae accidunt ei, scilicet aetati. Antea. J Nempe aptior. 39.2sea. Adolescentibus profluuia sanguinis.J G raece, ista Nis νεανίσαιρ α πιο αμοῦ πν et, tuu
nibus sanguinis sputa. Quia franguntur. J Graece, κυι-- , quia colliduntur. Est autem coli isto, quaedainou Gra, collisio. eis dicitur, Gai .cap. vlt.lib. de Cau. mor.teste, quando externa facies partis malae affectar integra permanet, & in profundo sunt multae & paruar diuisiones. Quia refrigerantur. J siquidem frigidum, ut nix & glacies,uenas rumpit, δίsanguinem mouet, Hipp. lib. s. Epid.part. .aph. IO. Sc s. apb. Frulaum. 24.teste. Humi cubant. J Quapropter parum capiti prospiacientes,prompte a terrae noctisque frigore laeduntur.Caput ita': hac ratione destillationibus in pulmonem obnoxium redditur. Quae si acres fuerint, facile sanguinis sputum venas erodendo excitant. Aut replentur. J Graece, α πλου MEM ,
aut ob Latietatem. Ex accidenti. JHoc est secundo, Gal. cap. a. lib. de Sympl.cau,teste. .ujbus adolescentibus. JGraece. τ νε-νi .u, quibusdam iuuenibus. Imbribus. JGraece, χειμῶσι, tempestatibus. Hi morbi. J Scilicet comitiales. Adesescentibus. J Graece , Mir νεανίσκοις. Iuvenibus autem fiunt & omnes fere morbi .J γ Gim CD 2M-αρμ. Ardores,d Gr* ,καυσοι, ardentes.
255쪽
ctui hanc aetatem excesseris sat Amatalleuntides, ulmonis infammationes,lethargi, phrenitides,a dentes fiebres sui urna alui profluuia, cholera, dissicultates intermorum, leuitate que eorundem,cthemora rhoides accidunt.
Λ TVunc ad eam state quae iuuentutem seu vigorem sequi '.'r, Grςςii Latinis vero constans & me
na, & mς clia,scilicet inter iuuentutem & senectutem, appellatur, vici diximus in explicatione Aph. i3. primae sectionis Hippocraprogreditur,quiq; in ea morbi accidant docet, inqui s Qui
hanc aetate, inuentutem intelligit, excesserint, iis acciduis, ni ista a 'mM , dq; 000 taxi ratione, sed quia in victus rationepitatiu- perinde atq; inuene peccant. Pleuritides, pulmonisque in
flammationes,eadem de cauta fit int. Lethargi vero cur hanc aetatem exerceant,Galenus in Commentaris exponit.Pren, nitides , ob flauam bilem in praxedente aetate generatam necdum plane extinctam& expulsem. Qua de causa etiam ardentes febres,choleraeque fiunt: Cur autem diuturna alui profluuia, itemque dissicultates & leuitates intestinorumae haemorrhoides in ea aetate accidant,Galenus in Commentariis docet, ut nihil sit opus a nobis referri. Annotandum tamen hoc loco erit , Theodorum , quemadmodum etiam alios quosdam, hoc loco non rectems FeciAxς interpretatum fuisse mariscas, ouum marisca nihil aliud sit nisi tubereualum in ano, quod Graecis ii γ',latinis ficus dicitur, ut alibi
monstrauimus. ANNOTAT. IN GAL. COMM.
Adolescentum. J Graece, τ πιμωμην, iuuenum. In Prognosticis. J Tertio nimirum Prognost. I Adolescentibus 'iuuenibus, ut supra 'Ad duas sequentes septimatias.J Hoeest ad annum 9. RepletioneJ Graece. -μρῶς satietate Horum temperatura Dius atrae bilis, Junde colligitur.hae aetate corpus non perinde ut in iuuentute, esse calidum - itari rectissime Hivpocr.libr. I. de victus ratione sic scriptum reliquerit: Vir ubi iam corpus eius constiterit, frigidus α siccus ae
256쪽
sccus est,quod nimirum excessus impetusue caloris no am- cylius praepolleat,corpusque quiescens augeri desinat, ae fri-acgidius factuusti siccitas etia prioris aetatis inest. Frigidus ita devir, non quidem simpliciter,sed collatione ad iuuenes. Hinc est quod infra in Comm .suis sic scribat de declinantibus: Neque enim corpus similiter calidum existit ut antea nempe in iuuentute. Rufam,2 Graece, uia, id est, pallidam,no rufam,ut conuertit interpres.Rusum enim est interpreis quod Grs πνρ vocat,ut in annotationib.nostris in qua ii tum librum Gal.de Tuenda sanitate latius diximus. Ex ta- Jserae , F φω μ ar Nia,tabidorum multi, Praetermi-ti J Aphor.scilicet. 29. paucis indiget.JGraece δε υτατων ut μαλα κcutam , paucissimis indige ad corporis resectionem. Qu)cquam absumitur. JAdiiciendum.in ea.
6 Graece,i --,admodum. Febres Iethargicae.) Non te- .mere Gal.dixit febres lethargicae. Lethargum enim lenta i l . comitatur febris. Quippe putrescit in hoc malo pituitosus humor Galeno lib. i3.Terap. method.teste,cum profunda in somnu delatione. Ostensae sunt.J supra scilicet Comm.12. hi ivssectionis.Et cap.6.libri de Causis morborum. Infra
strationis ipsarum, scilicet causarum dictarum, iis aderit qui legerint. c.Quippe πι ις Graecis interdum, ut in hoc Hoc loco, idem quod si , demonstratio significat. Quam 'Oceant.)Addendum, si gulae,Graece enim o masti
257쪽
n articulorum dolores, renum mala, vertigines, apo ia
plexia,mali habitin,pruriimvmucrsi corporat,vigili ventris, oculorum 2 narium humiditates eiu ri
nes oculorum glaucedine ,2 grauei auditus. N Vi morbi in vit ma aetate quaestaectus appellatur, sto. l eidunt.hoe in A phorisino docet Hippocrates,inqesus: acui' senisus accidunt difficultates spirandi, propter humoris t M spix ini dii uirosi in thoracem, & pulmonis bronchia delationens.' μφ' ' Vestillatione, tussim asserentes, propter causam a Galeno
in commentaris adductam. In nonnullis tamen codicibus stillicidia Graecis est κατα σι βω, destillationes, tusses,nullo sensusvripae. discrimine. stillicidia urinae, ob expultricis aut retentrici, Dissiςvi δ' Vesicae facultatis imbecillitatem,quae frigidam eiusdem a ': temperaturam consequitur, ut dictum est supra Comm. i la: N es intutu, sectionis. Dissicultates urinae propter pituIta
Ample- meatum vesicae obstruentas, teste Philotheo,copiam. Artis eulorum dolores,renum vitia,ut renum obstructio & calcu inii atoue vertigines,in seneaute eueniunt,ob caulas a Gai no 2 Commentariis expositas. Apoplexiae,quibus senes vltima livemis parte, quae ad Veris naturam nonnih1l accedit maxime corripiuntur,quod tum a calore quI Incipit cretic rς pituita in cerebro diffundatur,adeo ut quae hactenus era
usi locum occupauit,nunc propter fusionem omnes cereri ventriculos oppleat ac obstruat. Quocirca ad hoc maIsi, sane horrendum, euit nilum, conuenit statim veris initio uniuersum corpus, & caput ipsum purgare. Idem de fam uine hoc tempore mittendo diximus se LI.Comm.Is.Ma- Mili ho li habitus,propter alimentum quod ob ineratricis faculta- z. tis imbecillitatem non concoquissur, sed corrumpitur, c Prurixus tamque is totum distribuitur corpus. Pruritus. uniuersi ' P0uμ eorporis . neque enim Phavorino etiam teste, aliud Graecis est quam-- --σ.Idque ob salsae pituitae ad cornoris superficiem delatae redundantiam. Galenua tamen
in Commentariis aliam causam affert.Quod ad visitio, alui, in
258쪽
suIsculorum & narium humiditates: item oeulorum seu visus hebetudinem attinet, hoc abunde in Comm. explicat Galenus,ut nihil a nobis addendum esse censeam.Glaucedines autem,quae Graecis γλαν--ς ηπι γλα- dicuntur, Glaucedo. Aetio lib. .ca riso. teste, bifariam accipiumur.Proprie quidemin tum nil il aliud glaucedo est,nisi crystallini humo ris ad glaucum colorem tr* mutatio, arefactio concretio.Improprie vero , glaucedo est quae ex praecedenti fiesii sione .liumqrestilicet in pupilla vellementissime eoncreto & arefacto. Et insanabilis quidem est.fit enim, ut te. statur in Comment.Gal.ex siccitate.Quinetiam libro deei mo de Usu pari.Galenus glaucedinem,siccitatem & concretionem immodicam crystallini humoris esse tradit. Auditu autem graues cur scalbus accidant in Commentariis . resert Galenus.
Ad ipsosdGraece, αντεις n ipsis, Cerebri Grice π καμα ἐγκε pacis ea quae circa cerebrum sunt. Similem callo.Jcrae Uric rem , lapideam acceperit concreti nem. Virili imbecillitate. JNam senibus calor nativus imbecillus est,naturalesque actiones debiles. Quapropter fit. vi humorum crassities non fundatur, nec deorsum in vesicam pellatur: d coacta in renibus maneat,atque in lapidis consistentiam abeat, quemadmodum copiosius libro: bl sext o Epid. pari. 3.Comm IO.diximus.Quod prurigines appellant. JGraece, ρῖνερωνιμπιε μωίς quod pruritus appellauit. Plures aggre- gantur. JAdiiciendum, in cerebro.
259쪽
Vtero gmntes mulieres med camenti purgare con
uenitisi materia turget Quadrime finem ad eptimum mm et que,sed eaη misi tu, Iuniores Wrρ ct sinior ei
cauere oportet, VvM Hippocrates in hac sectione quarta per
multos Apsorismos de purgatione esIet ae rus,non temere ab ea quae omnium disiailli ma&periculorum plen est, nemNytero ge- e rentium ac grauidarum,Orditur Docet autem in hoe Aphorismo,quibus in morbia quoque tempore utero .. gerentes sint purgantibu medicamentis euacuandae. N ishis , que enim in quoui morb0,qu'd nonnulli faciunt, iii danda timidae sunt medicamenta purgaria,sed In illis duntaxat in quibu,s .rgadae. m teria turget,hoc est,Gal in Comm.interprete quum ab una parte in aliam mouetur. De suiu autem verbi significatione multa diximus supra in explicatione)phor.11 sect. 1. Purgandae vero tum sunt eam ob causam ne in hoc motu plane inordinato materia in principem aliqua partem,aut uterum ipsum decumbat,scetuique noxam inferat Quare si materia ipsa non turget,sed in parte aliqua corporis firmata est,grauidis purgationes non sunt exhibenda&Humores enim qui in parte aliqua firmati sunt, ut in Comm. testatur Gal.ne m0qere quidem οππος tantum abest ut purgantibus medieamentis exagitandi venia 't Quod si itaque grauidam mulierem morbo aliquo conflictari accidat diligen-
et a medico cosidcrandum erilinum materia ipsa turgeat.
260쪽
necnὸ lsi turget,de Hipp.Galeni,& omnium veterii sente , ita eas purgabit: idque faciet medicamelo aliquo vere pur- - :gante. Est autem tale, sal. lib. s. de simpl.medicamen .facult. Medaea aca. is. autore,quod aut per vomitum,aut per vetris delemoia mentii ve nem purgat.Quod elique autem hac ratione purgator tu di- icitur, id etiam trahendi facultate obtinet,aliud unu quempiam sumore, aliud duos, aut etia plures. Eius generis sunt colocynthis, scamonia,turpetum, aloe,& ia genus alia muti tamae turgente materia uteru serentibus exhiberi possint. Quippe humores inordinate moti,& ab una ad alia decu rentes partem,indigent aliquo manu porrigente,&. eorundem impetum ad aluti dirigente ac deducente. Quanquam
autem praedicta medicamenta vix citra scelus noxa sumusetur qirum Galeno nostro li. t. de victu acui. m0rb. Comm.I2. . teste, purgantiu omnium medicamentorii natura, corporum quae expurgantur naturis cotraria ι atque ut quispia dixerit
letalis & deleteria sit: tamen praestat hunc solii illa ratione 'lesi,duam ut nullo prorsus dato,& matrem & scetu de vita νpericlitari patiamur. Quum itaque duo nunc mala ; minianeant, masore euitato minus eligendu er it. Hactenus, qui- e ... ι laus in morbis grauidas purgare liceat,demsistrauimus. RG quo iεν, liquu igitur estivi quo tempore idipsum sit faciendii indice- te muramus. Hippocrates certe hoc in loco dicit,eas esse purgantii dae. , γάι re, hoc est quadrimestres,aut quarto mente,& ad septimu usq;.Quibus verbis diserte innuit grauidas esse purgadas quarto, quinto,& sexto impregnationis mensibus.septimii itaque mensem excludit Hipp.no autem quarta,ut e recetioribus Forili utensis Ugo,& alii quida tradiit. Sed illo tum errori occasione dedit antiquus interpres, qui couertita quarto mense,quii Hippo.dicat τῆμμίνα, id est,quadrime' eleludit stres,seu eas qua quartu impregnationis mesem attigerunt. Hippocei Cur aute mesibus iis qui inter tertiit & septiniu med ij sunt, fur quat uterii serεtes magis purgare conueniat,nulla alia est ratio, nisi stoe tepore ligamenta quibus scelus utero conectitur, robustiora & crassiora sunt,adem: no facile 1 medicamenti rurgand purgatis comotione rupuntur,quemadmodu in Comm.suis grauida. Gal. susius docet. Septimii autem mensem excludit Hippeuutpote eu qui partui sit proximior, imo in quon6 raro pa tua Eat quemadmodum copiose idipsum lib. 6.Epia part